NIEUWSBLAD VOOR ZEELAND. No. 8. 1902. Zaterdag 18 October. 17e Jaargang, CHRISTELIJK- HISTORISCH Bij iit mi» tehonrt een Bijvoepel, VERSCHIJNT Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes F. P. D'HUIJ, te Middelburg. PRIJS DER ADVERTENTIËN Voor Van Harn. LANDBOUW, De Haver. Thomasslakkenmeel of Kaïniet. RECLAMES, Het zittende leven. Schoolnieuws. Aan den Maad der Gemeente Serooskerke (Walcheren). el ken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND. Prijs per drie maanden franco p. p0,95. Enkele nummers0,026. UITGAVE DER FIRMA en van van 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Ontvangen van de familie D. S. te Ter- neuzen f5. Totaal met 't vorige f243,01. Men wordt verzocht zijn gaven aan ons of aan v. Barn, oud Transvaler te Krab- bondijke te bezorgen. Alles wordt door ons verantwoord. Red. Bijna geen gewas dat in de laatste jaren zoo op den voorgrond is getreden, dan dit en ook geen gewas, dat in prijs, in op brengst, in toename van verbouwen, zoo is toegenomen, dan dit geen wonder ook, wanneer men rekent dat de prijs bij vroeger verdubbeld is, do opbrengst eveneens, hoofdzakelijk daardoor. Vroeger zaaide de boer op afgerooiden grond haver, tegen woordig durft men er eerste klas grond aan wagen en leent de kunstmest zich voor haver ook uitstekend. Bleef het vroeger bij het oude, tegenwoordig voert men veel uit andere streken in, voor zaaigraan. Onder anderen en voornamelijk uit Denemar ken eu Pruisen. Wanneer men in oogenschouw neemt de ontzettende toename van paarden in de groote steden, hetzij voor plezier of sleepers werkpaarden of trams of anderzins, en neemt dan in aanmerking de hooge prijzen van stroo en hooi, dan moet men niet verwonderd staan, dat de haver daar door duur is, ook wordt er veel gebruikt voor de brouwergen, het zoogenaamde haverbier, en ook wordt er tegenwoordig veel havermout bereid een zeer licht ver teerbaar en gezond voedsel. Wat de stop pel aangaat van haver deze is voor bijna alle opvolgende vruchten goed ze leent zich in de eerste plaats uitstekend voor klaver, en ze is ook best om een volgend jaar weer appels in te planten. Ook is de haver een gewas dat bij goeden opgang het onkruid weinig gelegenheid heeft om op te schieten een gevolg dat vele landbouwers, veelal gebruik maken om land met haver te bezaaien waar veel onkruid is, gewoonlijk wordt haver slechts eenmaal en soms niet eens gewied; dan de kosten van onderhoud, zijn veelal niet groot. Wat het stroo aangaat dat wordt door het vee met graagte gegeten en is ook veel gezonder dan van gerst. Is er een vrucht die goede behandeling we gens opmennen vereischt dan is het de haver want ze verstikt spoedig ook bij nat weder ontkiemt ze zeer spoedig op het land. Wordt de haver in de schuur ge mend dan is het veelal maar het beste om ze spoedig uit te dorschen, daar ze voor onze knaagdieren de muizen een lekkernij is een gevolg dat die haver de welke de boer in het voorjaar wenseht te dorschen hij gewoonlijk in stapels zet. Werd in vroegere jaren de haver gezaaid wanneer alle gewassen in den grond waren en het soms Mei was, tegenwoordig is het dikwijls het eerste wat men aan den grond toever trouwt. Men zegt dat ze dan zwaarder weegt en bij haver wordt ook veel per KG. gerekend. Maar hoe het ook zij haver is een vrucht die door vele mensehen, gaarne geteeld wordt, en wel hoofdzakelijk zeker daardoor omdat het een voordeelige vrucht voor het land is en ze voor den boer veel oplevert. X. Voor vele landbouwers en veehouders breekt weldra de tijd weer aan meststoffen te bestellen voor de weide. Nog wel niet allen zijn doordrongen van de noodzake lijkheid ook de weiden te bemesten, maar men ziet toch reeds op vele plaatsen, dat er verandering komt in de oude manier van doen en dat men ook de weiden be mest. Wanneer ik zoo naga welke mest stoffen voor de weiden het meest gebruikt worden, vrees ik toch, dat de weidebe- mesting eenigszins eenzijdig geschiedt. Men meeDt in 't algemeen, dat een phos- phaatbemesting voldoende is en men bestelt thomasslakkenmeel. Inderdaad is thomas- slakkenmeel voor de weiden zeer aan te bevelen. Doch ik wou in dit opstel er op wijzen, dat thomasphospbaat moet gepaard gaan met Icainiet. Algemeen gelooft men, dat het thomasphosphaatmeel vooral daar door zoo gunstig werkt, dat door zijn gebruik de groei der vlinderbloemmige weideplanten, m. a. w. dus der verschillen de klavers zeer bevordert wordt. Dit nu is niet juist. Het is niet het phosphorzuur alleen, maar in de eerste plaats de kali, die den groei der vlinderbloemigen in de hand werkt. Uit vroegere proeven, gedaan door Lames en Gilbert bleek, dat mon kreeg zonder bemesting 6.89% vlinderbloemig, met phosphorzuur alleen2,60% met phosphorzuur en kali zonder stikstof24,09% met phosphorzuur, kali en stikstof 0,00% Het spreekt van zelf, dat men hieruit niet de gevolgtrekking kan maken, dat men bij een stikstof bemesting geen vlinder bloemen in de weide zou hebben, maar wel, dat de stikstof de klavers verdringt en een eenzijdige Flora van grassen doet ontstaan. Een bemesting met phosphor zuur alleen heeft ongeveer hetzelfde gevolg. Doch een gepaste bemesting van kali èn phosphorzuur doet het aantal vlinderbloemen toenemen. Daarom moet men bij het be mesten der weiden kaïniet en thomasslak kenmeel in gepaste hoeveelheid en in de juiste verhouding gebruiken. De dikwijls gebruikte verhouding van 3 kg. thomas slakkenmeel tegen 2 kg. kaïniet is totaal verkeerd, daar de weideplanten, zoowol klavers als grassen, de kali en het phos phorzuur in geheel andere verhouding op nemen, dan zij in bovengenoemde hoeveel heden voorkomen. De verhouding zou juist andersom moeten zijn, zoodat men naast twee baaltjes thomasslakkenmeel minstens 3 4 baaltjes kaïniet moet gebruiken. Den landbouwers, die tot heden geen kainiet op de weide gebruikt hebben, raad ik ten sterkste aan dit najaar voor hun verschillende gras- en hooilanden naast het thomasslakkenmeel of het superphosphaat ook kaïniet te bestellen. Wanneer zjj een maal een proef genomen hebben met een dergelijke bemesting, zullen zij volgende jaren zeker in die richting doorgaan, als zij acht slaan op de grootere opbrengst en den aard der grassen en klavers die de weiden opbrengen. Onder de vele beroepen is zeker dat waarbij een zittende houding vereischt wordt wel het ongezondste, want, de spijs vertering wordt door de lichaamsbeweging bevorderd en een slechte spijsvertering is dikwijls de oorzaak van vele ongemakken in het menschelijk lichaam. Het beroep van kleermaker, waarbij eene bijzondere zittende houding moet aangenomen worden, is zeker niet bevorderlijk voor een goede spijsvertering, zulks heeft de Heer H. J. A. Zegers, kleermaker, wonende 56 Egelan tiersgracht Amsterdam, ook ondervonden. Genoemd Heer schreef ons dat het bezoek van onzen verslaggever hem hoogst aange naam zou zijn teneinde op die wijze iets bij te dragen ten bevordering tot het alge meen gebruik der Pinkpillen van Dr. Wil liams. Hij verhaalde alzoo aan onzen ver slaggever bij zijn bezoek, dat hij sedert 3 jaren lijdende was aan hevige hartkloppingen en dat het loopen hem moeilgk vielik begrijp heel goed, zoo ging de Heer Zegers voort, dat mijne zittende houding, welke mjjn beroep vordert, niet veel zal bijdragen tot een geregelden bloedsomloop en van lieverlede begon ik dit reeds voor ongeveer 3 jaren te bemerken; hoewel de eetlust tamelijk goed was, liet de spijsvertering veel te wenschen overik had ook veel last van maagkrampen, steken in de zijde, duizeligheden en was dikwijls door hoofd pijn geplaagd. Op aanbeveling van andere porsonen die de heilzame uitwerking der Pinkpillen op hun zelve ondervonden had den, ben ik er toe overgegaan en na verloop van eenige tijd gevoelde ik mij van dag tot dag beter, werd opgeruimder en deed met lust mijn werk. Deze beterschap vermeerderde van dag tot dag en thans ben ik van al de onge makken die ik U zoo even op noemde ge- geheel en al bevrijd. Ik kan met niet genoeg lof over de Pink pillen mij uitlaten en machtig U mijn attest te publiceeren zooals U het goed vindt. En inderdaad men las op het gelaat van den Heer Zegers zoowel de levendigste te vredenheid als wel de grootste oprechtheid. Ik gevoel me gelukkig het onderhoud dat ik met hem had te doen kennen en opnieuw te herhalen de krachtige werking der Pink pillen om de zenuwen te versterken en het bloed te hernieuwen en wanneer deze her- nieuwingzal vervuld zijn, zal men de bloedar moede, bleekzucht zenuwpijnen, rheumatiek, hartkloppingen, enz. enz. zien verwijnen, ze zijn eveneens onovertreffelijk en zeer werk dadig voor uitgeputte mannen en verzwakte vrouwen en geven een gewaarwording in het menschelijk lichaam alsof men een nieuwe jeugd ware ingetreden. Wij kunnen er echter niet genoeg op aandringen, dat men wel acht geve de echte Pinkpillen van Dr. "Williams te bekomen, want gelijk alle goede producten worden ook de Pinkpillen reeds op eene grove manier nagemaakt, zelfs zoodanig dat zij uiterlijk den schijn hebben van de echte te zijn, doch de heilzame en genezende bestand- deelen bezitten ze in geene deele. Koopt ze slechts bij de depothouders die onder de attesten zijn aangegeven of zoo gij maar eenige twijfel mocht hebben, laat ze recht streeks van den Hoofddepöthouder komen, de Heer Snabilié. Prijs f 1,75 de doos f 9.per 6 doozen. Verkrijgbaar bij Snabilié, Steiger 27, Rotter dam, hoofddepothouder voor Nederland en apotheken. Franco toezending tegen post wissel. Ook echt verkrijgbaar voor Middel burg en omstreken bij Joh. de Roos, K 157 Vlasmarkt te Middelburg. Ook echt verkrijg baar voor Goes en omstreken bij Gebr. Mulder, drogerijen en Verfwaren. Voordracht voor een onderwijzeres aan de meisjesschool te Goes: de dames F. A. Ochtman te Goes, L. J. A. Prins te Wageningen en J. L. A. Lohrman te Tiel. De Unie-Collecte bedroeg te Ter Neuzen f 169,85'/2. Geslaagd te Venlo voor deactevrije- en ordeoefeningen de heeren J. I. Elsacker, L. Bleeker en J. Swenne allen te Middel burg, en de dames W. Swenne te 's-Heer Arendskerke, M. Schuurkamp en W. op den Zieke beiden te Vlissingen. Men schrijft ons van particuliere zijde uit Serooskerke (W)In de verg. van het Bestuur der Vereeniging ter op richting en instandhouding eener school voor Geref. Onderwijs, d.d. 13 dezer alhier gehouden, werd het volgende medegedeeld, dat belangrijk genoeg is om aan de voor standers van het bijzonder onderwijs te publiceeren. Ter toelichting diene echter, dat hier bijna twee jaren een Bijz. School bestaat, en dat bij den Raad der gemeente een verzoekschrift is ingediend, onderteekend door 90 ingezetenen (welk getal zeer had kunnen vermeerderd worden) van den volgenden inhoud Edel Achtbare Beer en! Ondergeteekenden allen ingezetenen der door U bestuurde Gemeente, meenen met allen verschuldigden eerbied het onder staande onder uwe aandacht te moeten brengen. Dat het reeds langen tijd hen is opge vallen dat de schoolgelden, welke op de Openbare Lagere gemeenteschool worden geheven, zoo uiterst laag zijn. Dat deze immers slechts voor de eerste klasse zestig cents, voor de tweede klasse dertig cents bedragen, terwijl een belangrijke groep burgers, die min-, niet onvermogend zijn, geheel van schoolgeld betaling is vrij gesteld dat gerekend met het totaal der ontvan gen schoolgelden en het aantal schoolgaande kinderen, voor ieder kind per jaar nauwe lijks drie gulden wordt ontvangen; dat dit is in strijd met alle gezond idee omtrent schoolgeldheffing, hetwelk eischt dat zeker door wie dit kunnen de kosten de prijs worde betaald terwijl de door anderen te betalen schoolgelden zooveel mogelijk dien prijs dienen nabij te komen dat dan pas de gemeente, dat is alle burgers te zamen, elkanders lasten behoor lijk helpen dragen als zij door middel der belasting mede helpen betalen voor hen, die dien kostenden prijs niet geheel kunnen opbrengen dat bij het bestaande systeem waar slechts één willekeurige bijdrage voor het onder wijs der kinderen wordt gevraagd, het bijleggen door de belasting betalenden van het tekort schietende een gansch ander karakter draagt, namelijk dat van bedeeling van hen, die als ouders in de eerste plaats geroepen zijn, zoo zij dit kunnen, het onderwijs hunner kinderen zelf te be kostigen dat dit tevens een onrechtvaardigheid is jegens die vele ouders welke voor hun kinderen, hetzij uit principieele of uit andere redenen, niet van die bevoordeeling gebruik kunnen maken, dewijl zij toch eerst voor hun eigen kinderen hebben te zorgen en dan nog door middel van de belastingen op onbehoorlijke wijze voor die van anderen, die zeiven betalen kunnen dat het eenzelfde onrechtvaardigheid is jegens die belasting betalenden, welke in 't geheel geen kinderen hebben dat bovenal een dergelijk systeem in strijd is met de in Grondwet en Wet geprocla meerde vrijheid van onderwijs, dewijl het een smadelijke oneerlijke concurrentie in het leven roept tegen het bijzonder onder wijs en de voorstanders daarvan, gelijk hierboven is opgemerkt, dubbel laat betalen en alzoo dit onderwijs in zijn vrijheid be lemmert dat zij daarom zich met vrijmoedigheid tot u, die geroepen zijt de gemeente naar recht en gerechtigheid te besturen en de Grondwet en andere wetten des Rijks te eerbiedigen, wenden met het eerbiedig verzoek in dezen toestand voor de gemeente te Serooskerke wijziging te brengen dat toch in onze gemeente volgens ont vangsten en uitgaven der laatste jaren, de kostende prijs voor het onderwijs van een kind op de openbare school na aftrek van de Rijkssubsidie, meer dan elf gulden bedroeg terwijl nog geen drie gulden werd betaald en alzoo nog meer dan negen gulden moest worden bij betaald dat nu er een bijzondere school in de gemeente is gekomen, deze toestand nog ergerlijker is geworden dat immers daardoor het aantal school gaande kinderen op de openbare school aanzienlijk is verminderd, en de uitgaven toch niet naar dezelfde verhouding zijn gedaald, zoodat thans de verhouding tusschen den kostenden prijs van een leerling en het voor hem betaalde schoolgeld in nog ongunstiger conditie is gekomen; dat ook uit financieel oogpunt de gemeen teraad zich niet behoeft te laten weerhouden zijn wettelijke en moreele verplichtingen na te komen dat toch op de bijzondere school in de eigen gemeente veel meer schoolgeld wordt betaald, namelijk, eerste klasse éen gulden twintig cents, tweede klasse éen gulden, derde klasse tachtig cents vierde klasse zestig cents en dat deze ouders volstrekt niet tot de rijksten en aanzienlijken der wereld behooren, noch deze sommen als een buitensporig offer voor hun principe be schouwen dat evenzeer gewezen mag worden op de naburige gemeente Grijpskerke, alwaar men eenigszins, vooral na het tot stand komen eener Chr. school, gepoogd heeft meerdere gelijkheid te brengen, en het niet verheffend karakter van bedeeling voor hen, die kunnen betalen aan de schoolgeld- heffing heeft willen ontnemen, door die vast te stellen op een gulden vijf en zeventig cent vijftig cent en dertig cent dat zij met verwijzing inzonderheid naar dit voorbeeld op boven vermelde, en nog meerdere gronden ongetwijfeld ook als tolk van nog veel meerdere ingezetenen, die recht en billijkheid liefhebben en willen betrachten; u dringend verzoeken andere bepalingen omtrent de heffing der school gelden op de openbare lagere school in uwe gemeente vast te stellen. 't Welk doende enz. Serooskerke 29 Augustus 1902. In de jongst gehouden verg. van den gemeenteraad (zoo werd nu medegedeeld) kwam het adres, dat reeds in een vorige vergadering was aangehouden, in behande ling. Met groote belangstelling hoorden wij de behandeling aan. De Voorzitter, dhr. W. Maas, onderwierp het aan een scherpe critiek. Folio blad zijden waren door hem beschreven en de inhoud daarvan werd voorgelezen, 't Ge heel van dat geschrift kunnen wij niet weergeven, maar ZEd. was, helaas 1 door het adres geërgerd en bedroefd. Zelfs wer den eenige zinsneden als leugen en laster taal gebrandmerkt. Voor God en zijn ge weten meende hij te kunnen verklaren, dat er in dezen naar recht gehandeld wordt. Hij kwam op voor de eer van den Raad, die z. i. werd beschuldigd de wetten niet te onderhouden. Hoe jammer dat de Voorzitter toen nog niet had kunnen lezen, wat in het bijvoegsel van »De Zeeuw'" van 7 Oct. jl. te lezen staat, als voor eenige jaren reeds door den oud-Minister De Beaufort in de Gids ge schreven, waar gezegd wordt ïlk geloof dat een onbeperkt recht om de bijz. scholen op te richten, nog niet genoeg is om de vrijheid van onderwijs te vestigendat kunstmatige bescherming van de staatsschool, 't zij door het ver strekken van kosteloos onderwijs (lees in ons geval »weinig kostend onderwijs") anders dan aan behoeftigen, 't zij door het toekennen van andere voordeelen, de bijz. school feitelijk onmogelijk en dus het gegeven recht illusoir maakt. Feiten als bij de jongste dis- cussiën in onze Tweede Kamer uit Lemsterland werden verhaald, waar de gemeente, zoodra zich daar een bijz. school kwam vestigen, plotseling het schoolgeld afschaften, om dus de concurrentie onmo gelijk te maken, zijn in mijn oog gruwelen, rechtstreeks •indruischende tegen den milden geest onzer grondwetde neiging om het onderwijs voor iedereen kosteloos verkrijgbaar te stellen, acht ik een onge zonde Wij zien geen enkele reden, waarom de Regeering het in alle opzichten billijke beginsel (schoolgeldhef- fiug) niet als regel zou kunnen stellen. Of is men soms bevreesd, dat langs dezen weg de openbare school gevaar loopt van door de bijzondere verdrongen te worden Arme openbare school, zoo gij inderdaad zoo zwak zijt, dat gij door de grofste be scherming (let wel) het leven kunt rekken, dan zal, vreezen wij, ook uw kosteloosheid u op den duur niet kunnen behouden." De Voorzitter ging voort met zijnerzijds te verklaren, dat hij niet tegen wijziging in de heffing van het schoolgeld was, in de toekomst, maar nu was hij er wel tegen, want dat wijzigen kost geld en heeft veel omslag. Laat ons dus den tijd afwachten. Er komt van zelf gelijkheid voor de open bare en de bijz. scholen. En mocht er een kink in den kabel komen, mocht er een ander Ministerie optreden, dan zal hier met bekwamen spoed aan het werk getogen worden.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1902 | | pagina 1