Nijmegen
den Bosch
Oordrecht!
Men
Haarlemmeroliefaliriek
k blessuur door glas.
Bijvoegsel van „DE ZEEUW" van Dinsdag 7 October 1902. No. 3.
12 ClS. 06 5 UiltJ kosten
Prostiiutie-^Qaestie.
Advertentiën.
Handel In Bouwmaterialen
„Uit Voorzorg",
MEETING op Donderdag
9 October 1902,
J URLDJG'S PATENTSTIJFSEL 7
rrrmrrrrcm"vrr*rrrrrrrrrr%
Stoom-, Wasci- ei
MAAS Junior
VERLOREN
n een aardappelsorteerder,
TE KOOP
k. Meter STRAATKEIEN,
nburg", te Oost-Soubu|rg.
TE KOOP
wagen en een Hondenkar.
fen bij J. M. WESTSTRATE,
astkantoor, te Goes.
SPRINGBEER
te bekomen
IER, Serooskerke.
Met October
EID benoodigd.
P. DE PUTTER, Koude-
reeweg).
Tegen Mei
Soerendienstmeid
bij J. M. NELISSE, W ui-
bij Veere.
erstond benoodigd
fame Boerendienstmeid,
1ENBERGH, W olfaarts-
Met Mei
1EID benoodigd,
A. MOENS, Biggekerke.
ad of met 1 November
ü@>3!sls@Es£EE!k@e23L-fe
G., en niet beneden de 18
"AN TOLHOEK, te Oud-
e gem. Wolphaartsdijk.
ond of met November
tomende Bakkersknecht
bij W. STAAL, bakker
ge.
lid (lel burg.
Yoor het binden van KERK- of
TAFELBIJBELS is het beste adres
Boekbinderij „Het Uithangbord".
C. W. D'HUIJ Fzn.
Marseille Tilly Anno 1696,
Eischt op al onze verpakkingen, zoowel
binnen- als buitenlandschonderstaande
liandteekêning in rood; geeft men
U andere, weigert ze dan als zijnde niet
echt.
Engros en Détail verkrijgbaar bij de H.H. GEBRs. MULDER en firma
NATHAN EMANUEL, Roode Winkel, te Goes; JOH. DE ROOS en C. A.
SCHULTE Co., Middelburg.
Paarden- en Veeverzekering-Maatschappij Zwolle.
Verzekert1°. tegen sterven, noodzakelijk afmaken en ongeschiktheid, tot een
premie o. a. voor jonge paarden van 3% met 90 schadevergoeding
2°. tegen brand- en bliksemschade der geheele levende have
als afzonderlijke afdeeling a f 1.50 per 1000. met 100 uitkeering.
ZIE VERDER TARIEVEN AGENTEN GEVRAAGD.
Hoofdagent de Heer
J. Th. PILAAR te Goes.
LINTHOUT, Directeur.
JAN BOET, Stevenhoogendijk-
straat 53, Rotterdam, bad het on
geluk zich op eeue verschrikkelijke
wijze te blesseeren door eene flesch,
die dwars door zijne handen ging,
en is binnen twee dagen door den
Koning der Balsems geheel her
steld.
KLOOSTERBALSEM
Koning der Balsems
uit het Klooster Sancta Paulo ge
neest als geen tweede middel Jicht,
Rheumathiek, Brand-, Snij-, Oude
en Nieuwe wonden, "Verrekkingen,
Verstuikingen, Lendepij n, Kneu
zingen, enz.
Prijs per pot 35 ets., 75 ets.,
f 1.50, f 2.50.
Centraal-Depöt L. I. AKKER,
Van Alkemadestraat 11,
ROTTERDAM.
de nieuwe „KMleil".
De Eaamlooze Vennootschap
Kasteelstraat O 37 9T Vlissingen,
biedt zich aan voor de levering van alle
BOUWMATERIALEN.
Prijsopgaaf zenden zij direct na
aanvraag.
Aanbevelend,
DES AVONDS TE 8 UREN
in het Schuttershof.
Sprekers de heeren
H. PÏTTERSEN Tz., hoofdredacteur
der Nieuwe Arnhemsche Courant,
oud-lid van de Tweede Kamer der
Staten-Generaal, te Arnhem.
J. J. BERDENIS VAN BERLE-
KOM, arts alhier, en
Dr. J. R. SLOTEMAKER DE
BRUINE, predikant alhier.
Onderwerp: het afschaffen der
reglementeering en het in
voeren van het verbod van
huizen van ontucht.
Daarnagelegenheid tot debat.
Entree 10 cents.
Leden van den Vrouwenbond hebben
vrijen toegang.
HUWELIJK.
Een oppassend jongeling uit den
boerenstand en uit een welgestelde fa
milie, van de Ger. G., wenscht in ken
nis te komen met een jongedochter
met eenig vermogen. Franco brieven
met portret aan den boekh. F. P. D'HUIJ,
Middelburg.
Gegarandeerd
eerste kwaliteit Bossche Brandewijn.
Prima Prima f I.IO p. flesch.
Cecuodo 80 en 70 ct. p. fl.,
per Liter 85 a f 1.
Fransche en Barcelona Brandewijn
steeds voorradig vanaf f 1.20 per flesch.
MAAS Junior, Middelburg.
Wie eenmaal proeven genomen, heeft
het goed met
te behandelen, is niet gemakkelijk te
bewegen andere te gebruiken.
Koog a/d. Zaan.
5 JACOB I) uur IS.
„DE VLIJT",
Middelburg - Loskade,
Werf P 130.
Prijscourant en verdere inlichtingen
worden op aanvrage gratis verstrekt.
Adres Directeur, Kantoor Middelburg
P 130.
reg Sloedam. De vinder
efd verzocht om die te be-
r. HEIJNSDIJK, landbouwer,
a r t s d ij k, achterste polder,
joede belooning.
6 October 1902.
Aap uit de mouw.
De socialisten, die steeds begeerig zijn
troepen uit de rechterzijde te reeruteeren,
hebben de gewoonte het voor te stellen,
alsof zij tegenover den strijd tusschen libe
ralen en „clericalen volkomen neutraal staan.
Ze zijn geen uitlooper van het liberalisme,
maar iets heel afzonderlijks, even aanne
melijk voor christenen als voor niet-chris-
tenen.
Toch ging het bij herstemmingen ge
regeld liberaal op socialist en socialist op
liberaal. Beiden waren immers van de
linkerzijde. De cleiicaai was de gemeen
schappelijke vijand.
En nu is het merkwaardig, dat, bij de
eerste groote afwijking van dezen gang van
zaken, een afwijking van de zijde der
liberalen het juist de socialisten zijn,
die tegenover hun deserteerende hulptroepen
een beroep komen doen op het geestelijk
solidariteitsgevoel.
Het Volk van Zaterdag klaagt, dat door
de Handelsblad-liberalen „zelfs duffe kal-
vinisten, vijanden van het moderne denken
en van het openbaar onderwijs", aanbevolen
worden boven „ons, die het vrije denken
huldigen". Het blad herinnert er aan, dat
verleden jaar in 13 districten de liberalen
bij herstemming gekozen zijn tegenover de
clericalen, met de hulp der S'iaaal-demo-
craten. Wanneer de liberalen nu voortaan
de socialisten bij herstemmingen in den
steek laten, dan zal ook omgekeerd die
hulp niet meer word»n verleend, d. w. z.
dan zullen al die 13 zetels aan de cleri
calen toevallen.
Waarom zullen wij aan liberalen, die ons
zoozeer haten, dat zij den machtigen vijand,
die hen en ons overheerscht, liever versterken
dan ons te steunen, de voorkeur geven boven
leden der meerderheid Een konsekwente
klerikaal is nog niet zoo onappetijtelijk als een
liberaal, die den klerikaal steunt uit konser-
vatisme. Laten ze dan maar eens voor goed
onder de klerikalen worden weggetrapt, die
vijanden van den vooruitgang Als voor hen
zelfs duffe kalvinisten, vijanden van het mo
derne denken en van het openbaar onderwijs,
«vrijzinnig» worden tegenover ons, die het
vrije denken huldigen -- welnu, ligt het dan
niet in de reden, dat zulke «liberalen« voor
ons niet anders dan klerikaal moeten worden
Men ziet, dit is de toon van iemand,
die in den strijd tusschen liberalen en
clericalen zijn natuurlijke plaats aan de
zijde der eersten ziet. Het ergste wat hij
van een liberaal meent te kunnen zeggen,
is dat deze »niet anders dan clericaal"
wordt. Zoo komt de aap uit de mouw.
(Nederl.)
De Haagsche-Briefschrijver van de Nieuws
bodemisschien wel een ambtenaar, en
•daardoor te beter op de hoogte, verhaalt
»dat de jongste Troonrede slechts een uit
treksel gaf van den arbeid, dien deze Re
geering voornemens is tot stand te brengen
dit jaar en dat zij nog veel meer in petto
heeft".
En verder»Een zeer gunstigen indruk
maakt intusschen het budget van Binnen-
landsche Zaken, of liever de toelichtende
memorie. De wijze, waarop minister
Kuyper verdedigt de reorganisatie van de
Polytechnische school in verband met zijn
andere plannen omtrent het technisch
onderwijs, getuigt van een zaakkennis en
een overtuigingskracht die niet van gewoon
allooi zijn. De Polytechnische school zal
een hoogeschool worden, en voorts zal
er een technicum, een middelbare vakschool
worden in 't leven geroepen, om hen, die
niet meer noodig hebben dan de gewone
ambachtsscholen leveren, zonderdat zij de
ingenieurs-studiën volgen, te helpen."
Dat zooveel waardeerends in een liberaal
blad staat, zegt meer ten gunste dan hon
derd artikelen van ons.
De lezer leze het daarom nog maar eens
over.
De Troonrede nog slechts een »uittrek-
sel" en »nog veel meer in petto"!
Minister Harte is een voorzichtig fi
nancier.
Hij heeft aan het slot zijner miljoenen
rede op 18 Sept. medegedeeld dat de
toestand van 's lands geldmiddelen een
zoodanige is dat hij zich niet verantwoordt
acht, wanneer hij niet onmiddellijk zint
op versterking der geldmiddelen.
De Minister houdt derhalve met beslist
heid vast aan den stelregel dat de uitgaven
door de ontvangsten behooren te worden
gedekt.
Het vorig ministerie dacht er anders
over. Het voerde tal van wetten in die
nu groote uitgaven noodig maken, doch
dacht niet aan versterking der middelen.
Het vertrouwde dat de buitengewone
stijging der inkomsten die gezien werd,
wel zou aanhouden, en zelfs toenemen.
Een gevaarlijke, optimistische staatkunde.
Want die stijging der inkomsten heeft
zich niet herhaald, de inkomsten waren
zelfs kleiner dan vorige jaren.
En zoo staan wij nu voor een tekort
van 8 miljoen dat na aftrek van buiten
gewone uitgaven tot 3 miljoen is terug te
brengen.
En nu zegt de minister Harte zeer terecht:
de uitgaven moeten op de inkomsten klop
pen. Bezuinigen kan niet, dus die drie
miljoen moet er bij.
Toegegeven toch, wat minister Pierson
meent dat hier slechts sprake is van een
kasstaat, en een tekort op een begrooting
toch niet vast te stellen is, het tekort
kan een volgend jaar nog grooter zijn;en
dat moet voorkomen.
Geld bij de visch.
Een verstandige staatkundete meer
noodig, nu daar voor uitvoering van nieuwe
wetten en van in de Troonrede aangekon
digde maatregelen veel geld zal noodig zijn.
Op de aanstaande wereldtentoonstelling
te Parijs zal Nederlandsch Indië waardig
vertegenwoordigd zijn.
De tempels van Java worden geplaatst
in een der vleugels van het Trocadero.
Typen van bouw- en beeldhouwkunst
wedijveren daar met het beeldende streven
van het aan Frankrijk onderworpen Cam
bodja.
En kenners beweren dat bij vergelijking
tusschen Nederlandsch Indië en Fransch
Achter Indië de eerepalm aan onze Oost
toekomt.
Dat zou een eere zijn, te grooter, indion
men bedenkt, gelijk een Parijzenaar in
Het Centrum zegt, „in Cambodja met de
scheppingen van huiveringwekkend Brah
manisme te doen te hebben, waar telkens
de slang Naga haar zeven koppen opsteekt
en eenzelfde demonenmasker omhultwaar
de vierhoofdige Brahma ons ieder oogen-
blik toegrimt en de menschenfiguren zich
tusschen een verward ornament verliezen,
en door tal van onbekende voorwerpen,
zooals waaiers van veeren, vliegenjagers en
schermen omringd zijn!"
Maar de meer aandachtige beschouwing
der kunstkenners maakt dezen al spoedig
met dat uiterlijk vertrouwd en stelt haar
in staat de voorgestelde wezens te her
kennen.
De eerepalm voor onze Oost Indië be
treft slechts bouw- en beeldhouwkunst.
O, hoe wij jubelen zouden indien ook,
en veel meer nog, handel en vruchten-
bouw, zedelijkheid en godsdienst, veldwin
nend Christendom en daarmee gepaard
gaande vermeerderde welvaart en bescha
ving het in den vreedzamen wedstrijd der
volken en hunne koloniën, Java het van
Cambodja, Fransch Indië het van Neder
landsch Indië winnen mocht!
't Een of 't ander.
Daar waar een tapkast staat kan niet een
[oven staan;
Al wat de brouwer krijgt, niet naar den
[moolnaar gaan
Wat uit de wijnpers vloeit, siert niet den
[vruchtenschaal
De brander stoke drank, de arme derft
[zijn maal.
Het Volk.
Landsbelang veil hebben.
De redactie van het Volk schijnt nu toch
in te zien, dat ze te hard gescholden heeft,
en dat hare „ongemanierde grofheid" (Va
derland), hare „aan razernij grenzende
woede" (Gereform. Kerk) ook uit tactisch
oogpunt niet verstandig is.
Waar zij tóch niet wil intrekken, legt zij
een averechtsche beteekenis in haar eigen
woorden. Wij zullen dit aantoonen.
De redactie schreef dat het Hand. „be
reid is alles veil te hebben, beginselen,
tradities, politieke overtuiging, landsbelang,
alles, om de belangen der beurs, de alge-
meene belangen van den geldzak, te be
schermen en te behartigen."
Het heet nu, dat dit met goede trouw
kan samengaan, omdat klassebelang, belang
van den geldzak enz. zich in de hersenen
kan weerspiegelen als algemeen belang,
als rechtsbegrip enz. De gewone soc.-dem.
bewering.
Maar de redeneering gaat (afgescheiden
van haar onjuistheid) hier vierkant mank.
Wie beginselen, politieke overtuiging,
landsbelang veil heeft voor de belangen
van den geldzak, is per se te kwader trouw.
Volgens bovenbedoelde soc.-dem. theorie
kunnen iemands beginselen, politieke over
tuiging en inzicht omtrent landsbelang,
gevormd worden onder den zuiveren in
vloed van zijn klassebelang.
Maar de beginselen die men eenmaal heeft,
de politieke overtuiging die men is toege
daan, het landsbelang zooals men dat ziet,
langs welken mystieken oorsprong dan
ook veil te hebben voor het belang van
den geldzak, dat is karakterloos en misdadig.
Deze beschuldiging is inderdaad, zooals
het Handelsblad zegt, »gemeen en afschuwe
lijk".
De liberale redactie heeft niets anders
gedaan, dan, toen de vertegenwoordiger
van haar eigen beginsel en haar eigen po
litieke overtuiging uitviel, gekozen den
vertegenwoordiger van dat beginsel en die
politieke overtuiging, die haar nog 't minst
ver scheen te staan van hare eigene, mee-
nende hiermee het landsbelang het best te
zullen behartigen.
Dit behoorde de Uo/A-redactie ie erken
nen, en dan kon zij verder naar hartelust
conjecturen maken over de wijze, waarop
zulk beginsel, zulke overtuiging, zulk in
zicht omtrent het landsbelang zich in de
Handelsblad-hersenon had gevormd.
(Nederlander.)
Belasting naar draagvermogen.
Volgens een vrij uitvoerig verslag der
verkiezingrede, door den oud-minister Pier
son in Amsterdam IX gehouden, heeft deze
gezegdDe verteringsbelastingen zijn een
belasting naar draagvermogen.
Nu dunkt ons de uitdrukking belasting
naar draagvermogen eenigzins verdacht.
Doch (om nu eens deze uitdrukking te
gebruiken) wjj gelooven, dat verteringsbe
lastingen niet altjjd belasting naar draag
vermogen zijn.
Broodbelasting, belasting op zout, op
klompen, op goedkoope manufacturen, zijn
óók verteringsbelastingen.
Maar aangezien van deze artikelen door
een groot gezin veel meer verbruikt wordt
(en verbruikt moet worden) dan door een
klein gezin bij gelijke inkomens, is het dui
delijk, dat de belasting op zulke artikelen
nimmer een belasting naar draagvermogen
kan zijn.
Eer omgekeerd!
Als van twee arbeiders, die elk f 10 per
week verdienen, de een tien kinderen en
de andere kind noch kraai heeft, zal de
eerste meer moeten verteren dan de laatste,
ofschoon hij minder draagkracht heeft.
Daaruit blijkt, dat verteringsbelastingen
alléén dan gelijkmatig drukken, wanneer
zij niet geheven worden op de noodzakelijke
levensbehoeften.
Dat mogen de heeren ministers wèl be
denken.
Minister Pierson heeft dit niet bedacht,
toen hij indertijd een petroleum-belasting
voorstelde, waardoor (althans in de steden)
alléén de armeren getroffen zouden worden.
Verterings-belastingen zijn goed, zijn on
misbaar.
Mits ze in de eerste plaats gelegd worden
op bloote luxe-artikelen, als kant, zijde,
automobielen, tabak, piano's, enz.dan op
nuttige luxe-artikelen als fietsen, orgels,
pendulesen niet of bijna niet drukken
op de noodzakelijke levensbehoeften.
(Friesche Crt.J
Aan den eisch van sociaal democratische
zijde dat de Staat gelegenheid geve voor
iedereen om zijn kinderen kosteloos onder
wijs te doen geven, hebben wij, antirevolu
tionairen, om des beginsels wil weerstand
te bieden.
Onderwijs is, als brood, levensbehoefte.
Om dit onzen kinderen te doen verschaf
fen, hebben wij ons opofferingen te ge
troosten.
Gods Woord en de Doopsbelofte zijn hier
bindend voorschrift.
Edoch dat spreekt van zelfl een
ieder naar vermogen!
De rijke betaalt het volle schoolgeld.
Anderen betalen een deel, al naar zij
missen kunnen.
Onvermogenden en bedeelden betalen
een kleinigheid, waartoe de diaconie hen
zal hebben in staat te stellen.
Dit is de weg naar Gods ordinantiën.
Waarbij komt dat hetgeen waarvoor men
betaalt, het best gewaardeerd wordt.
Een arbeider klaagde dezer dagen dat-
van zijn weekgeld van minstens twaalf
gulden een uitgaaf van ongeveer zes en
een halve cent per week voor zijn vier
kinderen, te weten dertig cent per maand
in 't geheel -voor hem nog te veel was.
Wij konden dit niet toegeven.
De man had geen helder inzicht in zijne
roeping als 'huisvader.
Zijn er onder ons meerderen zoo, men
make hun dit duidelijk.
De antirevolutionairen staan in deze hunne
meening niet alleen.
Natuurlijk op andere gionden, maar de
oud-liberalen staan aan hunne zijde.
Eenige jaren geleden schreef de oud
minister mr. W. H. de Beaufort in De Gids
„Ik geloof, dat een onbeperkt regt om
bijzondere scholen op te richten nog
niet genoeg is om de vrijheid van onder
wijs te vestigendat kunstmatige be
scherming van de Staatsschool, 't zij door
het verstrekken vau Kosteloos Onderwijs
anders dan aan behoeftigen, *t zij door het
toekennen van andere voordeelen, de bij
zondere school feitelijk onmogelijk en dus
het gegeven regt illusoir maakt. Zoo min
als de vrije nijverheid kan het vrije onder
wijs onder de heerschappij van een protec
tionistisch stelsel bloeien. Feiten als bij de
jongste discussion in onze Tweede Kamer
uit Lemsterland werden verhaald, waarde
gemeente, zoodra zich daar eene bijzondere
school kwam vestigen, plotseling het school
geld afschafte, om dus de concurrentie
onmogelijk te maken, zijn in mijn oog
gruwelen, rechtstreeks indruischende tegen den
ruilden geest van onze Grondwet
En, wat niet minder opmerkelijk is,
eenige jaren later stond in dezelfde Gids
nogmaals te lezen van dezen zelfden mr.
De Beaufort:
„De neiging om het onderwys voor iedereen
kosteloos verkrijgbaar te stellen, acht ik een
gezondeWaarop dan eenige regelen
later volgt„Wij zien geen enkele reden,
waarom de Regeering het in alle opzichten
billijke beginsel (schoolgeldheffing) niet als
regel zou kunnen stellen. Of is men soms
bevreesd, dat langs dezen weg de openbare
school gevaar loopt van door de bijzondere
verdrongen te worden Arme openbare
school, zoo gij inderdaad zoo zwak zijt, dat
gij slechts door de grofste bescherming
(let wel!) het leven kunt rekken, dan zal,
vreezen wij, ook uw kosteloosheid u op den
duur niet kunnen behouden."
Nu is dit wel een lange ceel.
Maar op het door ons gecursiveerde komt
't aan.
Kosteloos onderwijs voor een ieder te
begeeren is een ongezonde neiging!
HL AARLEM.
Voor echtheid moet iedere
pot voorzien, zijn van een rooden
band, waarop de handteekening
van den Generaal-Agent L. I.
AKKER voorkomt.
Verkrijgbaar bij Gebr. MULDER,
GoesW. HUBREGTSE, Korte Noord
straat 105, MiddelburgA. BENIEST,
Lepelstraat, Vlissingen J. GROENE-
WEGE, TbolenP. DE SCHIPPER,
Bath; P. L. LOS VAN DE REE, Ter-
neuzen A. M. STEKETEE, Ierseke
J. POLEIJ, KruiningenH. DE
KOK, KrabbendijkeW. VAN LOO,
HansweertJ. A. COLPAART, Ril-
land-Bath0. ZUIJDWEG, Wemel-
dinge; Gebr. v. d. PEIJL, Colijns-
plaatPr. DE FOUW, Hoek (bij Ter-
neuzen); M. RIEMENS Dz., Zaamslag;
J. VAN DOSSELAAR, Lamswaarde
K. VERSPRILLE, Cortgenefirma
DE KAM Co., WissenkerkeJ. DE
MAAKER, WolphaartsdijkA. DEN
DEKKER, SchoreP. RAAS, Ovezand
M. REMIJNSE, OudelandeL. HU
BREGTSE, 's-GravenpolderJ. P.
CHAMULEAU, KwadendammeJ. J.
LEBBE, OostkapelleA. v. SORGE,
Serooskerke (W.)L. DEN HOL
LANDER, Westkapelle.
A. HUSON.
Het Bestuur van de Middelburgsche
Afdeeling van den Vrouwenbond.
Vraagt geïllustreerde prijscourant.
