NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND
No. 2. 1902,
Zaterdag 4 October
17e Jaargang,
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
Bij iil mimici' telurt een Bijregel.
Gemeenteraadsverkiezing.
Advertentiën.
VERSGHIJNT
Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRUS DER ADVERTENTIËN
Mr. P. IHLLIMAV
J. H. BLUM,
VOOR BE BOEIIKN.
RECLAM
Zulks had ik nooit gedacht.
Gemengde Berichten.
elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p0,95.
Enkele nummers0,026.
UITGAVE DER FIRMA
en tan
van 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 15 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Wij steunen de candidatuur:
In Middelburg II van
Lid der Staten.
In Vlissingen I van
(Districts- Schoolopziener.)
Nog ontvangen f 20 van N. N. te Schoon-
dijke, welk bedrag is overgemaakt aan den
penningmeester van het Comité te Middel
burg den heer Zip. Totaal met 't vorige
f 69,50. Eed.
Voor Van Harn.
Hiervoor ontvangen van L. B. te Grijps-
kerke f 1 van het huisgezin E. te N. f3;
van A. L. te 's Heer Abtskerke f 0,25 van
C. W. Lamain te Goes f 0,50. Totaal met
het vorige f31,45.
De behoeften van dezen man blijven wij
dringend aanbevelen. Men kan ook, om
dubbele portkosten te sparen, zenden rechts
treeks aan G. Tramper te Krabbendijke,
die alles in ons blad verantwoorden zal.
Red.
3 October 1902.
In 't verslag »De generaals in Zeeland"
staat dat de Penningmeester aan de generaals
te Middelburg f 10000 ter hand stelde, dat
moet zijn- ds. de Ligt (Vice-Voorz, van het chr.
Nat. Boeren-Comité). Het geld was inge
zameld in Walcheren, Schouwen-Duiveland
en Zeeuwsch-Vlaanderen.
Nog dienen wij nog eens duidelijk te
doen ontleenen, dat de generaals te Goes
niet naar het station zijn begeleid, maar aan
het station zijn uitgeleid door »Hosanna" en
»Euphonia".
Omtrent het bezoek aan Middelburg ont
vingen wij nog een lang verslag, dat wij
echter ter zijde legden.
Wij ontleenen slechts het volgende aan
de rede van dr. Wagenaar in de Nieuwe
Kerk
„En ware nu slechts door dit helden
bloed en al dit onnoozel bloed de victorie
gekocht; -ware nu door die heete, bittere
tranen de onafhankelijkheid verworven, en
ware door het heldhaftigst verweer, dat
ooit werd aanschouwd, de overmacht ge
fnuikt, dan ware er vreugde na leed èn op
uwen arbeid loondan ach, dit is u en ons
allen een onduldbare pijn, die daarbinnen
wroet, dat uw vierkleur „is neêrgehaal'' en
de strijdkreet „fer vrijheid en rech" is
verstomd.
„Zooals een kleine dorschslede, die scherpe
pinnen heeft, bergen koren vermaalt, zoo
hoopten wij, dat gij vernielen zoudt Enge-
lands kracht. Helaas, die hope is neen,
ik zeg nog niet vergaan, maar ten
verren horizon vervlogen en alle uitge
stelde hope krenkt het hart. O, als ik me
indenk, wat jubel ons zou hebben verrukt
als wij u hier als overwinnaar hadden mogen
groeten, hoezeer zouden wij uw God hebben
grootgemaakt. Uw nationale ondergang is
ons een ontzettende beproeving des geloofs
geweest. In onze ooren was het hoonge-
roep van den geest des twijfels, die sarrend
vroeg„Waar is nu uw God
„En eerst, waar we onze en onzer vaderen
zonden zagen, die riepen om kastijding, en
opnieuw verstonden, hoe alle rijker leven
opstanding is uit den dood, ook voelden
het gevaar der vergoding van u, die als de
helden uit Homerus' epos traadt voor onzen
geest, daar luwde 't in 't beroerde hart,
en in groote stilte klonk ons tegen het
woord, eens bij het lijk van dien Lode wijk,
dien ik noemde, gesproken„God alleen
is groot!"
„Waar dit geloove leeft, veert de hope
Hij die de eeuwen overziet, kent zijn tijd.
Het licht is voor den rechtvaardige gezaaid
en blijdschap voor den oprechte van harte.
De landman beidt in hope. 't Onrecht valt.
De vrijheid komt. Veni Christi Remunera-
tor
Nog verdient vermelding uit Middelburg
In het Schuttershof was gisterenavond
gelegenheid de generaals te begroeten. Rijk
en arm, jong en oud passeerden de revue,
allen de generaals de hand drukkende. Niet
minder dan 2000 kaarten werden voor deze
begroeting verkocht.
Een leerlinge der Chr. .School van den
heer Breebaart bood den generaals nog
f25 aan die op die school gecollecteerd
waren. Tot dank omhelsden de helden
het meisje.
Aan tafel werd nog mededeeling gedaan
van een ingekomen gift van f 100 van
„een Middelburger", onder het motto:
„Het onrecht is omhoog gegaan,
„Toch zal het recht voortdurend staan."
De Middelburgsche Courant geeft Bet Volk
in de keuze van stadhuiswoorden niets
toe, waar het geldt de „clericalen" te be
strijden.
Na gezegd te hebben dat men in Roomsche
landen genoeg begint te krijgen van de
„geestelijke drijvers", merkt zij op:
„En wij moeten ook eerlijk zeggen dat wij
voor ons land de macht der partijen van het
tweetal Schaepman-Kuyper liefst spoedig
zien gefnuikt omdat wij daarvan geen heil,
integendeel nadeel voor ons land verwachten".
Het is voor de vrijzinnig democratische
redactie maar moeilijk zich in te denken
in den nieuwen toestand.
Nu haar partij zoovele lange jaren het
beft in handen had wil het er bij haar
maar niet in dat er aan de overzijde van
den berg ook nog menschen wonen, die
het nu met een andere richting ook wel
eens een tijdlang wensehen te wagen, er
vrede mee hebben, er dankbaar voor zijn
zelfs.
Laat zij toch afwachten wat die „gees
telijke drijvers" in den lande in het be
lang van land en volk tot stand brengen.
Nu reeds nadeel, en nog erger, van hun
optreden te vreezen, en dit openlijk uit te
spreken, staat gelijk met laster, ook al
gaat het gepaard met eerlijke betuiging.
Hetgeen, nu reeds, met name de Memo
rie van Toelichting bij de begrooting van
binnenlandsche zaken voor 1903 te lezen
geeft, mag in stee van vrees, wel goede
hope wekken.
Nu de zomervaeanties achter den rug
zijn en de winteravonden in aantocht,
wordt het tijd voor onze Kiesvereenigin-
gen om aan hernieuwing der politieke
actie, aan oppoetsing der wapenen, aan
monstering der troepen, aan aanwerving
van nieuwe recruten te denken.
Nog maar al te veel leeft in ons volk
de stille gedachte dat actie alleen goed is
bij de nadering van een verkiezingsdag, doch
overigens zoete rust boven bezig zijn is te
verkiezen.
Men hoort dan ook o, zoo weinig van
avondvergaderingen.
Het spreekt van zelf dat de boog niet
altijd kan gespannen zijn en dat men onder
gewone omstandigheden niet dezelfde moeite
en kosten behoeft te maken welke voor
een strijd aan de stembus worden vereischt.
Maar het is toch ongetwijfeld van be
lang dat men den geest levendig houde,
dat men door kleine en groote manoeu
vres, zooals dit in Duitschland wordt ge
noemd, zijn troepen oefene voor den veld
tocht, die binnen korter of langer tijd
weer volle krachtsinspanning vordert.
Zonder voorbereiding, gestadige en lang
durige voorbereiding wordt de kans van
slagen gaandeweg minder.
Men gelieve dit wel te bedenken.
En voorts een voorbeeld te nemen aan de
sociaal demoeraten, die zulk een onver
moeide werkzaamheid op sociaal en staat
kundig gebied aan den dag leggen.
Zij ijveren maar steeds om de massa op
hun hand te krijgen.
In den toekomstigen strijd tusscben so
cialisme en calvinisme zal 't er inderdaad
op aankomen, wie de meeste belijders voor
't beginsel, de meeste strijders voor de
zaak gewonnen heeft.
En in dien strijd zouden wij zoo gaarne
de meerderheid aan onze zijde zien.
Al moge ook worden toegegeven dat de
Heere Zijn volk niet tot het voeren van
heerschappij, wel tot doorloopend getuigen,
tot het handhaven der goede belijdenis
tegenover degenen die buiten zijn, roept:
In sMannen en Vrouwen van Beteekenis"
komt van de hand van den oud-president
van Vrijstaat, laatst Staats-secretaris in
Transvaal Reitz een levensschets voor van
president Steyn, die gister 2 Oct. 45 jaar
geworden is, en te Clarens »hulpeloos als
een kind", zooals Botha het te Zwolle
heeft uitgedrukt, ter neder legt, doch ge
lukkig, langzaam vooruitgaat.
Reitz noemt Steyn »den man die volgens
de meening van een ieder die er iets van
weet, de voornaamste rol heeft gespeeld in
verband met den pas geëindigden oorlog".
De schrijver vermeldt o. a. dat een der
voorouders van present Steijn Hermanus
Steijn, in 1795 een der leiders geweest is
van den opstand tegen de O.-I. Compagnie,
»wolko maatschappij beschouwd kon worden
als de voorgangster in Zuid-Afrika van de
Chartered Cie. van Rhodes." De Bataafsche
Republiek trok dan ook in 1803 het octrooi
van de O.-I. Compagnie voor goed in.
Verder vertelt hij dat president Steijn's
vader den jongen Harthinus in '83 uit
Afrika zond om in Europa te gaan studeeren:
't plan was eerst dat dit te Amsterdam
zou gebeuren.
»De jonge Steijn vond echter dat, nadat
hij reeds meer dan een jaar zich met de
boerderij had bezig gehouden, bij niet meer
zoo op de hoogte van de oude talen was
als toen hij de school verliet en dat, om
het toegangs-examen te kunnen afleggen,
hij zicb zou moeten getroosten een lang-
durigen voorbereidingscursus te doorloopen.
Daar hij niet zoo heel jong meer was, zag
hij hiertegen op. Aan de »Inns of Court"
te Londen kan men voor Advocaat studeeren,
na het afleggen van een zeer eenvoudig
toelatingsexamen, en de Vrijstaat liet, met
de gewone liberaliteit van die republiek,
een ieder als advokaat toe, die bewijs kon
leveren, dat hij aan een erkende universi
teit van eenig beschaafd land in de rechten
was gepromoveerd.
»Zoo gebeurde het dat de heer Steijn
in Engeland 3 of 4 jaren doorbracht, en
na aldaar als advocaat te zijn toegelaten,
keerde hij naar het land zijner geboorte
terug. Hij wijdde zich enkele jaren voor
het Hooge Gerechtshof te Bloemfontein aan
zijn vak. De indruk, dien hij maakte, was
dat hij een jonge man was van gezond
verstand en grondige wetskennistoch werd
hij door niemand, die hem destijds kende,
aangezien als een man die de groote talenten
en begaafdheden bezat, waarvan hij later
zoo vele treffende bewijzen heeft geleverd.
Hij was destijds ook eenigszins zwaar van
spraak, hetgeen wel meer onder de leden
der familie Steijn voorkwam."
In '95 stond de keus voor het president
schap van den O. Vrij staat, vacant gekomen
wegens het vertrek van Reitz, tusschen den
toenmaligen strafrechter Steyn en J. G.
Fraser. Dat het volk van den Vrijstaat in
den eerstgenoemde een golukkige keus deed,
betoogt de schrijver met enkele woorden,
om dan over de rustige en gelukkige eerste
jaren van Steijn's presidentschap te spreken.
Die rust zou van korten duur zijnweldra
werden de moeilijkheden tusschen Engeland
en de Z. A. R. zeer ernstig, en na de
conferentie van 31 Mei '99 te Bloemfontein
speelde Steijn, gelijk men weet, een groote
rol bij de onderhandelingen. Hij hield
steeds twee hoofdzaken in het oog: den
vrede te bewaren en het plechtige ver
bond, in '89 met de zusterrepubliek aan
gegaan, na te komen.
In 't schoon gelegen dorpje Rossum in
de provincie Gelderland niet ver van Zalt
Bommel woont mejuffrouw de Wed. Brants
die aan onzen verslaggever op zijne rond
reis door Nederland eenige inlichtingen heelt
willen geven ter bevestiging van een lot
ons gericht schrijven. De brief zelf was
door haar dochter geschreven en luidt als
volgt:
Mijne moeder, zestig jaar oud was reeds
geruimen tijd lijdende aan een algemeene
verzwakking en zenuwziekte, alle lust tot
het geringste huiswerk was haar ontnomen
zij kon niet meer alleen opstaan, was ge
heel en al gekromd en had een tegenzin
in alles. De spijsvertering was zeer on
regelmatig maagkrampen deden zich voor
zij was kortademig, had veel last van
duizeligheden en de weinige slaap werd
nog door akelige droomen afgebroken. Ook
klaagde zij steeds over koude handen en
voeten. Wat ik ook aanwendde om mijne
geliefde moeder maar eenige verlichting te
bezorgen bleef vruchteloos, totdat ik eindelijk
op aanbeveling eenige doozen Pinkpillen
van Dr. Williams liet komen, en na een
kort gebruik ervan is zij zoo genezen, dat
wij er bepaald verstomd van staan.
Natuurlijk, zoo ging zij tot onzen ver
slaggever voort, konden wij op zoo 'n ge
vorderden leeftijd geen nieuwe jeugd meer
verwachten, maar wij zijn den uitvinder
van dat reddingsmiddel ten hoogste dank
baar en wij zullen ze een ieder ten zeerste
aanbevelen.
Do maagziekten veroorzaken veelvuldig
de bloedarmoede, omdat, als dit orgaan slecht
werkt, de spijzen niet in 't bloed worden
opgenomen, het bloed put zicb uit en de
uittering brengt vreeselijke verwoestin
gen in het lichaams gestel teweeg en dien
tengevolge ook de algemeene zwakte waar
aan juffrouw Brants lijdende was. De
Pink Pillen hebben ten doel het blood te
verrijken, hetzelfve te versterken en de
algemeene werkingen in het lichaam te
regelen.
Hunne werking is onovertreffelijk in al
de gevallen van bloedarmoede, bleekzucht
of algemeene zwakte. Ze doen bijna steeds
de rheumatiek aanvallen verdwijnen en
geven aan de uitgeputten personen een
nieuwe levenskracht terug.
Wij kunnen er echter niet genoeg op
aandringen, dat men wel acht geve de echte
Pink Pillen van Dr. Williams te bekomen,
want gelijk alle goede produkten worden
ook de Pink Pillen reeds op eene grove
manier nagemaakt, zelfs zoodanig dat zij
uiterlijk den schijn hebben van de echte
te zijn, doch de heilzame en genezende
bestanddeelen bezitten ze in geenedeele.
Koopt ze slechts bij de depothouders die
onder de attesten zijn aangegeven of zoo
gij maar eenige twijfel mocht hebben, laat
ze rechtstreeks van den Hoofddepothouder
komen, de Heer Snabilié.
Prijs f 1,75 de doos; f9.per 6 doozen.
Verkrijgbaar bij Snabilié, Steiger 27,Rotter
dam, hoofddepothouder voor Nederland en
apotheken. Franco toezending tegen post
wissel. Ook echt verkrijgbaar voor Middel
burg en omstreken bij Joh. de Roos, K 157
Vlasmarkt te Middelburg. Ook echt verkrijg
baar voor Goes en omstreken bij Gebr.
Mulder, drogerijen en Verfwaren.
Men schrijft ons uit Middelburg:
Is er een zaak die zich in de algemeene
sympathie verheugen mag, dan de Boeren-
zaak.
't Is ongekend in ons leven dat alle par
tijen over dezelfde zaak precies gelijk
denken en spreken.
Bij deze zaak is geen verschil tusschen
antirevolutionairen en liberalen, tusschen
katholieken en christelijk-historischen.
Alle partijen of overtuigingen komen
daarin overeen: de zaaksgerechtigheid is
aan de zijde der Republieken en de onge
rechtigheid aan de Britsche zijde.
Allen, zonder onderscheid zijn diep be
wogen door het lot eener deerniswaardige
bevolking, die beroofd van huis en erf, zelfs
de middelen mist om zich uit de worsteling
op te heffen.
Dat en dat alleen rechtsgevoel en
medelijden is de bron der sympathie,
die aan de Boeren-zaak aller belangstelling
heeft verzekerd die een snaar in aller
hart deed trillen bij deD oproep om steun
aan de beschaafde wereld die straks den
Generaals in België en Frankrijk en Duitsch
land succes belooft, en die het bezoek aan
Zeeland deze week gebracht een heerlijk
moment in ons leven deed zijn.
Een gift van 10 mille, wordt niet alle
dagen gegeven.
Daar moet iets bijzonders aanleiding toe
geven.
Een enthousiasme als de laatste dagen
werd gezien is evenmin alledaagsch.
Een eenheid, bij alle verschil van mee
ning en levensstand en wensehen, als dit
maal, behoort evenmin tot de gewone dingen.
De Generaals zijn gegaan, maar gebleven
is de aangename herinnering, en gesterkt
is ons geloof. Die heerlijke vrucht zij het
loon voor aller opoffering.
lerseke. In de Donderdagavond gehou
den raadsvergadering werd vermeld de
goedkeuring van een besluit tot wijziging
der gemeentebegrooting. Vroeger was door
Ged. St. daaitegen om een vormquaestie
bezwaar gemaakt, doch thans melden zij,
dat zij van zienswijze waren veranderd
(na opheldering van Burg. en Weth.) De
gemeentebegrooting 1903 werd behandeld
en geheel overeenkomstig het voorstel van
B. en W. vastgesteld in ontvangst en uit
gaaf op f 30 9 22,745.
Wolfertsdijk. Een niet onaardige ver
rassing wachtte don landbouwer V. 's mor
gens. Toen hij zijn paarden 8 in getal uit
de weide wilde halen, bleken zij allen ver
dwenen te zijn. Na lang zoeken werden
zij gevonden op een stuk weiland een uur
verwijderd.
Vervolg in het Bijvoegsel.
Heden werd ons ouderhart diep smar
telijk gewond door het plotseling over
lijden van een onzer lievelingen
Jacobus Cornelis,
op den leeftijd van 10 jaar. De Heere
sterke ons.
D. J. VAN VOOREN.
C. L. VAN VOOREN—
Dekker.
Schiedam, 1 Oct. 1902.
Heden overleed zacht en kalm, onze
geliefde Moeder, Behuwd- en Groot
moeder
de Wed. A. VERBOOM-Jobsen,
in den ouderdom van 75 jaar en 8
maanden.
Uit aller naam,
B. VERBOOM.
Goes, 2 October 1902.
Heden overleed onze vader, behuwd-
en grootvader, de heer
L. W. WOUTERSEN,
in den ouderdom van ruim 67'ls jaar.
J. P. JOBSEWoutersen.
A. JOBSE.
J. D. JOBSE.
D. J. JOBSE.
J. P. JOBSE.
Goes, 1 October 1902.