Bekendmaking.
Kerknieuws.
Gemengde Berichten.
EERSTE KAMER.
De regeering neemt krachtige maatrege
len om de geheele invoeriDg van het bur
gerlijk bestuur in de beide nieuwe koloniën
zoo spoedig mogeljjk te verzekeren. Een
der eerste daden van de Engelsche regee
ring zou de herziening van de tol-unie
voor Zuid-Atrika zijn. Vooreerst zal met
enkele wijzigingen het Boeren-tarief in
Transvaal geldig blijven.
Uit de verliezenlijst van het War Office
blijkt, dat nog op den 2en Juni een scherp
gevecht werd geleverd bij Mortimer in de
Kaapkolonie. Bij die gelegenheid werd een
Engelsch officier zwaar gewond, terwijl
enkele minderen sneuvelden.
De tijding van de capitulatie der Boeren,
die eenige meerdere opheldering behoeft
dan de Engelsche ministers en de Engel
sche censor tot dusver wel hebben willen
verstrekken, kwam nog te onverwachter,
omdat de Engelsche verliezen in de afge-
loopen zes maanden zoo enorm en de ont
wikkelde krachtsinspanning der Boeren-
commando'8 gedurende dat tijdvak zoo ver
bazend geweest zijn.
dn de laatste maand van den oorlog be
droegen de Engelsche verliezen bijna 2000
man aan dooden, gewonden, als invaliden,
gerepatrieerden enz.
Voor den geheelen oorlog tot einde Mei
waren de verliezen van het Engelsche leger
97,477 officieren en minderen. Worden
hiervan afgetrokken degenen, die als her
steld hun plaats in de gelederen hernamen,
dan houdt men nog een getal van 28,434
over.
De Natalschc overdachten" uit de grens
districten, die men, met het oog op den
voor enkele maanden nog dreigenden inval
van Louis Botha, gedwongen had hun
hoeven te verlaten en die meer nabij de
kust in observatie werden gehouden, heb
ben verlof gekregen naar hun haardsteden
terug te keeren. Zij zullen echter voor-
loopig den Engelschen districts-comman
dant van hun bewegingen op de hoogte
moeten houden.
Niettegenstaande de Boerenstrijders tot
dusver nog overal gehoor gaven aan het
verzoek hunner leiders, om de wapens
neer te leggen, hebben alle Engelsche mobiele
colonnes bevel gekregen om voorloopig nog
den gewonen dienst te blijven verrichten.
Generaal Liebenberg te Kierksdorp heeft
zich met 500 man overgegeven. Er zijn
al 5000 Boeren in onderwerping gekomen.
Gisteren was 't dankdag in de kerk te
Pretoria; 6000 troepen en Kitchener woonden
de preek bij en op uitnoodiging van dezen
laatste werden geestdriftige hoera'svoor
den Koniug geuit. Dat hebben natuurlijk
niet de oude Boeren gedaan, maar het
lichtzinnige tusschengeslacht dat in Pretoria
en andere groote steden natuurlijk sterk
vertegenwoordigd is.
Wij geven ten besluite nog een paar
telegrammen. Wij kunnen het niet helpen
dat zij stinken naar de Engelsche bron.
PRETORIA, 7 Juni. De geheele staf
van de gewezen Transvaalsche regeering,
die onlangs haar zetel te Rhenosterkop had,
heeft zich overgegeven met een lijfwacht
van 50 man. De overgave te Standerton
op 5 en 6 Juni, onder toezicht van Louis
Botha, werd in de volmaaktste en militaire
nauwkeurigheid ten uitvoer gebracht. In
een korte speech wees generaal Hamilton
op de bewondering, die door het geheele
Engelsche volk voor de groote worsteling
is gevoeld, die door de Boeren was gevoerd,
en drukte de hoop uit, dat de burgers
loyale onderdanen van den Koning zouden
worden.
WOLVEHOEK, 5 Juni. De commando's
van Van Niekerk en Van der Merwe gaven
zich heden aan generaal Elliot over, die
hen op het open veld met zijn staf bij
Vredefortroad-station tegemoet ging. De
generaal sprak de Boeren toe en maakte
hun de schikkingen bekend, die getroffen
waren om hen en hunne gezinnen voorloopig
te helpen. Daarna reed hij, vergezeld door
De Wet, naar het station, waar de Boeren,
die te paard volgden, hunne wapenen neer
legden, te zamen 185 man en 157 geweren
van verschillende soort. De generaal las
een telegram voor van den Koning, waarin
deze de burgers een voorspoedige toekomst
toewenschte, hetgeen met hartelijke toe
juichingen ontvangen werd. De gevoelens
waren tijdens den geheelen gang van zaken
van weerskanten uitmuntend. Er was
weinig militair vertoon en geen gepoch.
De beste kameraadschap heerschte tusschen
Engelschen en burgers.
LONDEN, 8 Juni. De dankdienst in de
St. Pauls Kathedraal was heden zeergrootsch
en indrukwekkend. Hunne majesteiten reden,
voorzien met al de teekenen van de konin
klijke waardigheid, afzonderlijk in open
rijtuigen, en niet geëscorteerd, alleen door
voorrijders, naar de kathedraal, waar zij
bij de groote deur opgewacht werden door
den Lord-mayor, de vrederechters, de gees
telijkheid en al het personeel van den
bevolen dankdienst voor den vrede.
Goes, De aanmelding voor deelneming
aan het voorbereidend militair onderricht moet
plaats hebben bij den Burgemeester voor i
Juli a.s.
De aandacht van de ingeschrevenen voor
de lichting 1903 wordt bepaaldelijk er op ge
vestigd, dat op het voorrecht der keuze van
korps en garnizoen alleen die loteling uitzicht
heeft, die in het bezit is van getuigschrift model
W. dat o.a. kan worden verworven door ge
durende 2 wintel tijdperken welke aan de mili
cien voorafgaan, met vrucht aan dat onderwijs
onderwijs deel te nemen. Nadere inlichtingen
.rijn te verkrijgen ter Secretarie.
does. De declaratie ten laste van het rijk,
de Provincie of de Gemeente over het afgeloo-
pen jaar 1901 moeten voor het einde der maand
Juni a.s. worden ingediend bij het bestuur, het
College of autoriteit of den ambtenaar, die tot
de uitvoering van het werk, de levering, als
anderzins, last heeft gegeven zullende diege
nen, welke verzuimen mochten hieraan te vol
doen, zich zeiven de onaangenaamheden te
wijten hebben daaruit voortvloeiende.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Ankeveen en te Boven Pe-
kela, K. Hijlkema, cand. te Harichte
Nieuw Dordrecht, A. E. Boers, cand. te
Utrechtte Waverveen, Th. J. L. Ruys,
cand. te Utrecht; te Brielsch Nieuwland,
A. Hoving, cand. te Terwolde;te Wes-
terbork, H. Cannegieter, cand. te Goor.
Bedankt voor Arkel, door A. E. Boers,
cand. te Utrecht; voor Schiermonnikoog
en voor Peins door G. H. de Haas, cand.
te Winsumvoor Melissant door J.
Kroneman te Garrelsweervoor Noor
den door T. J. L. Ruys, cand. te Utrecht.
Middelburg. Zondagavond had alhier
in de Nieuwe kerk de intrede plaats van
den van Haulerwijk overgekomen predikant
ds. H. P. Stegenga met eene leerrede naar
Jeremia 1 6 en 7, na des morgens be
vestigd te zijn door zijn oom ds. W. H.
Stegenga, predikant te Oud-Loosdrecht.
De bevestiger had tot tekst Hand. 4 20
Beide malen was het ruime kerkgebouw
overvol. Door de komst van ds Stegenga
is het aantal predikanten voltallig.
'Geref. Kerken.
Beroepen te Watergraafsmeer J. L. Schou
ten te Hazerswoude.
Bedankt voor Tholen B. door ds. A.
Dekkers te Veere.
Baarland. Zondag zijn herkozen als
ouderlingen J. Louisse en J. P. Allaart,
en als diaken C. Paauwede kerkeraad
werd met een ouderling vermeerderd en
als zoodanig is gekozen J. Sandee, allen
met groote meerderheid.
Men schrijft ons uit Middelburg
Ofschoon de Middelburgsche Courant in
de laatste jaren een belangrijke verande
ring heett ondergaan zij is van liberaal
voortgeschreden tot vrijzinnig-democratisch
spookt nog altijd de oude kleinzielige
partijschap in haar bureau rond.
Een treffend staaltje genoten we daarvan
dezer dagen weder.
De gemeenteraad had zooals ons vorig
nommer meldde besloten om de school
voor uitgebreid lager onderwijs te vestigen
in de lokalen der school voor onvermo-
genden op de Bree. Dat dit velen niet
naar den zin zijn zou voorzagen we, maar
te motiveeren waarom het niet naar den
zin zijn zou, dat was minder gemakkelijk.
De omgeving is of de lokalen zijn, te
min zou een aristocraat kunnen zeggen,
maar toch nooit een democraat.
Maar ziet nu den tour de force van de M. C.
Het voorstel ging uit van mr. De Veer.
Deze nu is antirevolutionair, en de anti
revolutionairen bouwen een concurreerende
school in de Singelstraat.
Dus partijbelang deed die school op de
Bree wegmoffelen.
Dat een antirevolutionair gemeenteraads
lid denken kan aan de belastingpenningen
der burgerij het percentage voor de be
lasting op het inkomen is nu 4,7 en
daarom niet strikt noodige uitgaven wenscht
te vermijden vermoedt de M. C. niet.
Men schrijft ons uit Middelburg:
Als men de kaart van Middelburg in
vogelvlucht voor zich legt of liever als
men de Lange Jan bestegen heeft en rond
wandelt bij de wijzerborden, en men gaat
met onderscheidend oog de scholen zoeken,
dan treft een wonderlijke verdeeling uw
oog.
Dan ziet ge één hoekje van de stad
waar het krioelt van scholen en school
kinderen. Daar gaat straks de helft der
schoolgaande bevolking ter school.
't Is bij de Dam- of Veersche poort.
En als ge van daar uit een schuine lijn
over de stad trekt dan vallen daarin alle
openbare gemeentescholen. Bree, Wal,
Langedelft en Nieuwe Haven.
Een groot deel is schoolloos.
Het tegenwoordig bestuur bouwde vijf
scholen, en zocht altijd plaats tot bouwen
op niet aangeplempte grond.
Daar kunnen goede reden voor zijn,
die we niet kunnen beoordeelen.
Ten gerieve van de schoolgaande bevol
king zou een andere verdeeling vrij wat
beter zijn. Als men de Loskaai bij de
Nieuwe Poort of de Volderij-laagte tot
schoolbouw had kunnen benuttigen, dan
zou 0. i. de verdeeliDg profijtelijker ge
weest zijn.
Voor een dozijn jaren kocht de gemeente
een gebouw met grooten tuin in de Wa-
genaarstraat tot het vestigen van een
school. Gedurende vele jaren was dit
gebouw afgestaan aan den Christelijken
Volksbond die er de Werkverschaffing
vestigde.
Toen de gemeenteraad had toegestemd
in eene combinatie van twee bestaande
scholen tot eene voor uitgebreid lager
onderwijs viel het oog op dat gebouw. En
toch weder werd het inrichten van een
schoolgebouw op die plaats niet krachtig
verdedigd en niet met groote instemming
ontvangen. Zouden de groote financiëele
offers van de gemeente te vorderen voor
zoodanige inrichting die uitgave wettigen
Was er door het bouwen der nieuwe
scholen niet al te groot overschot van
ruimte en van klassen?
En eindelijk, zou het progressieve school
geld dat de gemeenteraad vorderde, niet
storend op druk bezoek werken?
Als men het oerst met de te missen
school op de Nieuwo Haven probeerde.
Maar tal van ouders en vele school-auto-
riteiten kwamen daartegen op, hoofdza
kelijk om de plaats.
Maar dan de school op de Bree
Als men het daar eens probeerde
En nu besloot gisteren de gemeenteraad
niet alleen een proef te nemen, met de
Blazerij-school te hervormen tot een school
voor de eerste standen, maar zelfs om die
daar blijvend te vestigen.
Wat storm ons te wachten staat kan hij
begrijpen die de eischen der Middelbur
gers kent, en de de plaats waar voortaan
de moderne kundigheden zullen onderwezen
worden.
School A zal nu verhoogd worden in
rang, de schoolgaande jeugd verplaatst wor
den naar de nieuwe scholen Molenstraat,
en de bouw van school J verschoven
worden tot tijd en wijle er plaats te kort
komt.
Een zeer practisch besluit.
En nu kan men Middelburg nog uit
velerlei ander oogpunt bekijken.
Men kan Middelburg ook bezien uit het
oogpunt van handel of kunst of van de
financiëele zijde.
Ook op dit gebied treffen wonderlijke
dingen ons oog. B. v. dit, dat als men het
kohier voor de belasting naar het geschatte
inkomen ter hand neemt, de indruk zich
onwillekeurig vestigt dat het er in Middel
burg nog niet zoo kwaad bij staat. Die
breede naamlijst van belastingschuldigen
maakt geen slechten indruk. En de tonne
gouds jaarlijks aan hoofdelijken omslag
betaald is ook nog geen bewijs der armoede.
En als men dan daartegenover stelt
dat nagenoeg de heele bevolking
zeker 3m de scholen voor on- en min-
en minvermogenden bezoekt, en men ziet
dan de povere opbrengst van schoolgeld
voor het onderwijs op die scholen betaald,
dan ontdokt men een wonderlijk contrast.
Dan krijgt men don indruk dat er een
en ander herziening behoeft.
Goes. Het den 26sten Juni te houden
Zomerfeest waarvan reeds is melding ge
maakt, zal D. V. geopend worden door
ds. R. J. v. d. Veen van Goes, des na
middags te 2 uren, terwijl verder als
sprekers zullen optredends. Visser van
Wolfertsdijk met het onderwerp „Streven
en Leven", ds. Laman van Kruiningen, met
„Kracht, het sieraad van den jongeling",
de heer Marmelsteijn van Amsterdam, met
„Iets over werkelijkheid", ds. Lindeboom
van Bolnes met „Des jongelings Liefde
leven" en ds. C. R. van Lelyveld die een
slotwoord zal spreken.
Krabbendijke. Vrijdag kreeg de wissel
wachter C. T. bij het slachten van een
konijn een wondje aan den duim. Den
anderen morgen was deze alsook de arm
zoodanig opgezwollen dat geneeskundige
hulp moest worden ingeroepen. Op dit
oogenblik kan d9 man het bed niet verlaten.
Te Zoutelande is op initiatief van
den heer J. A. Sturm, onderwijzer aldaar
opgericht eon schietvereeniging, onder den
naam van «Prins Hendrik der Nederlanden."
Bij het examens voor klerk telegra
fist 3e klasse bij de Maatschappij tot
Exploitatie van Staatsspoorwegen slaagden
de heerenC. P. Backers te Kruininge en
W. de Haan te Vlake.
Heinkenszand. Zaterdagmiddag had
de knecht van den landbouwer Mol van 't
hof Tilburg Driewegen bij terugkeer van
het station te 's Heer-Arendskerke het
ongeluk mot paarden en wagen van den
dijk te kantelen, zoodat de wagen op de
paarden terecht kwam. Met veel moeite
is het gelukt de paarden te verlossen uit
hunne benarde positie. De knecht had
zich erg bezeerd.
Borssele. Vrijdag besloot de dijkraad
voor de waterkeoring van het Calamiteuze wa
terschap Ellewoutsdijk —Borssele tot verdedi
ging van den oever te Ellewoutsdijk door
het plaatsen van een kraagstuk erv door
Bteenbestorting. Een verzoekschrift van eene
weduwe van een onlangs overleden gepen
sioneerd waterbouwkundig ambtenaar om
een jaarlijksch pensioen werd gesteld in
handen van eene commissie uit den dijkraad
ten fine van onderzoek.
Zaterdagnacht heeft een polderwerker
te Zaandam, in woede omdat hg zijn
meisje in gezelschap van matrozen zag,
een dezer laatsten een 16-jarigenZweedschen
scheepsjongen met een scheermes een levens
gevaarlijke wond in den hals toegebracht.
Een 17-jarige jongeling viel bij Drunen
schuins voorover uit den tram toen hij op
de treeplank staande naar zijn afgewaaide
pet greep. Hij werd zwaar verwond en
overleed aan de gevolgen. Een voer
man te Oirschot die als naar gewoonte
op weg naar huis zich in zijn kar te slapen
gelegd had en alles aan 't instinct van
zijn paard had overgelaten, geraakte met
voertuig en trekdier in een sloot en werd
door de zware vracht verpletterd.
Geneeskracht van het eiwit. Om snij-
en brandwonden te genezen, is er geen
sneller werkend middel dan rauw eiwit.
Vooral bij brandwonden verdient het de
voorkeur boven collodium, en het heeft
ook nog dit voor dat het meestal dadelijk
bij de hand is. 't Is de inwerking van de
lucht, die de wond door ontsteking verer
gert; maar het spoedig opdrogend eiwit
vormt een huid, waar de lucht niet kan
doordringen. Ook is eiwit een der krach
tigst werkende middelen tegen buikloop.
Met of zonder suiker geklopt en opeens
ingeslikt, heeft het eiwit eene heilzame en
verzachtende uitwerking op de ontsteking
van de maag en de ingewanden. Bij gewone
gevallen zijn twee, hoogstens drie eieren
daags voldoendeen het is niet alleen me-
dicjjn, maar ook een licht voedsel, zooals
voor den zieke meest dienstig is.
Prins Hendrik heeft de opening bij
gewoond der 150e algemeene vergadering
der Hollandsche Maatschappij van Weten
schappen te Haarlem.
Mr. G. v. Tienhoven sprak het volgende
kernachtige openingswoord:
„Uwe K. Hoogheid geniet boven de
meesten onzer het voorrecht van nog jong
te zijn, in een tijd, waarin schier op el-
ken dag de grenzen van het menschelijk
kennen en kunnen worden verruimd door
de schatten der wetenschap te vermeerderen.
Moge in de volgende decenniën, onder
uw protectorschap onze Maatschappij tot
die vermeerdering in groote mate kunnen
blijven bijdragen en moge het aldus
Uwe Kon. Hoogheid gegeven zgn op het
tweede eeuwfeest en nog jaren daarna te
getuigen, dat het u steeds een eer en een
voorrecht is geweest uw naam te hebben
verbonden aan eene instelling, welke ook
in het dan afgelegde tijdperk tot heil van
ons vaderland en tot roem voor de Hol
landsche wetenschap moge werkzaam zijn
geweest. In dezen gedachtengang en met
deze gevoelens open ik de 150e algemeene
vergadering van de Hollandsche Maat
schappij van Wetenschappen."
De prins dankte in een passende toe
spraak. Daarop hadden de bekroningen
voor beantwoorde prijsvragen plaats. Haar
lem was foestelijk versierd, en er was al
gemeen gejubel. De kinderen op de
Groote Markt zongen een welkomstlied.
Aan het diné in het Brongobouw werd
getoost, door den Commissaris der Koningin
op H. M. en op Hoogstderzelver herstel
door den Prins op de jubileerende Maat
schappij en door anderen op Haarlem,
enz.
Des avonds vertrok de Prins weer naar
Het Loo onder een geestdriftig gejuich
der Haarlemmers.
Vrijdag was de Prins te Amsterdam op
de Rijks Marinewerf, waar hij tegenwoor
dig was bij de tewaterlating van do „Her
tog Hendrik". Verscheidene autoriteiten,
onder andoren de ministers Kruijs, Kuyper,
Van Lijnden en Van Asch v. Wijck waren
tegenwoordig.
Na een toespraak van minister Kruijs
(marine) antwoordde Prins Hendrik
„Het is mij een bijzonder voorrecht, aan
den wensch der Koningin te voldoen, om
het tewaterlaten van dit pantserschip te
bewerkstelligen. Daarbij spreek ik den
wensch uit, dat dit schip, hetwelk mijn
naam draagt, te allen tijde en onder alle
omstandigheden den naam der Koninklijke
Nederlandsche Marine moge hoog houdeD
en onder Gods zegen onze geliefde drie
kleur overal ongeschonden moge bewaren."
Toen werd een doffe slag gehoord, ver
oorzaakt doordat de Prins den draad door
hakte, die het paviljoen met het pantser
schip verbond; onmiddellijk daarna een
veel luidere slagde laatste klink viel
weg; het schip begon te waggelen en
gleed onder een donderend hoerageroep
van de werf in het natte element.
De muziek speelde het „Wien Neer
landsch bloed" en daarna een plechtig
koraal: Ruwe stormen mogen woeden!
En hiermee was de plechtigheid afgeloopen.
Alvorens het paviljoen te verlaten, heeft
de Prins persoonlijk onder luid gejubel
het ridderkruis van den Nederlandschen
Leeuw gehecht op de borst van den vice-
admiraal Zegers Veeekens.
Daarna is Z. K. H. vergezeld door de
Ministers en andere hooge autoriteiten
naar de aanlegplaats van de sloep gewan
deld, waarna hij onder luide hoera'a van
de menigte vertrok.
De werkstaking te Enschedé.
Men schrijft aan Het Handelsblad:
„Het is misschien goed eens onder cij
fers te brengen, wat de strike tot nu toe
te beteekenen heeft gehad, of in de toe
komst beteekenen zal. Men kan aannemen,
dat de firma van H. Co. tot nu toe f 250,000
a f 300,000 minder loon heeft uitbetaald.
Daar staat tegenover, dat er tot nu toe
f 125,(>00 is gegeven en uitgekeerd. Door
het 2 dagen stoppen hier, vervalt de 2 3
mille wekelijksche ondersteuning, die men
van de arbeiders hier kreeg. Komt het tot
totaal stoppen in de fabrieken dan wordt
er wekelijks tusschen f 60,000 a f 70,000
loon gemist. Zij die zich er nu voor
spannen de arbeiders te animeeren niet
meer aan het werk te gaan, mogen de ar
beiders niet bedriegen, maar moeten, als
de arbeiders toch droog brood zullen heb
ben, voor een wekelijkschen aanvoer van
f30,000 zorgen, als de fabrieken, ten ge
volge van het onzinnig drijven van lieden,
die niets van de zaken weten, totaal stop
pen. Ziedaar het nieuwe stadium waarin
de treurige strike hier getreden is. Ik
dacht dat het goed was ernstige lieden te
waarschuwen voor de demarches die men
gaat doen. Men zal èn de arbeiders, ón
de kleine burgerij hier ongelukkig maken."
Aan de Arnh. Ct. wordt verzekerd, dat
de firma Van Heek heeft verklaard dat,
wanneer van de zijde der arbeiders een
voorstel wordt gedaan om den arbeid te
hervatten, met uitsluiting van Reudink,
Van Lier en Bakker, de firma dusdanig
voorstel in ernstige overweging zal nemen
en vermoedelijk daarop wel zal ingaan.
In de fabriek Lombok werken thans
inclusief de bazen 16 personen.
Eenige bazen van de fabriek Kremers-
maten hebben een klacht ingediend bij den
burgemeester over ondervonden molestaties.
Niettegenstaande een klacht, door twee
personen, werkzaam bij de firma Van Heek
bij den burgemeester ingediend, wegens
telkens voorkomende molestation heeft deze
tot dusver niet mogen helpendeze lieden
werden Vrijdagmiddag, zoowel bij het naar
huis gaan als bij het teruggaan naar de
fabriek, in het bijzijn van marechaussees,
beleedigd, zonder dat hiertegen werd op
getreden.
Als een bijzonderheid kan worden
medegedeeld, dat ds. Schouten, de bekende
f trechtsche verzamelaar van Oostersche
curiositeiten op kerkolgk gebied, eigenaar
0. a. van den tabernakel, Zondagmiddag, in
de Groote Kerk te 's Gravenhage, bij het
toedienen van den doop aan de kinderen,
waaronder ook zijn kleinkind, gebruik
maakte van water uit den Jordaan, hem
door een geestelijke uit Palestina toege
zonden.
Te Arnhem heeft men het klokken
spel op den grooten toren, dat het Trans
vaalsche volkslied deed hooren, sedert Don
derdagmiddag stil gezet. De Westertoren
te Amsterdam doet dit lied nog klinken en
dit zal wel op meerdere plaatsen in ons
land nog het geval zijn.
Eerst nu kan men zien, welke ver
woestingen in Maas nn Waal de nachtvor
sten van half Mei in de boomgaarden hebben
aangericht. Kersen geven slechts een half
gewas, goudreinetten en maagdeperen vallen
bijna alle af, terwijl de kroozen nog geen
half gewas opleveren. De prijs der kroozen
is buitengewoon hoog.
In de vergadering der Eerste Kamer
verklaarde de Minister van Oorlog, op een
desbetreffende vraag van den heer Hovy,
dat weigering om te duelleeren nooit een
reden kan zijn om een officier voor een
Raad van Eer te krijgen wel kan dat met
de aanleiding tot de uitdaging een reden zijn.
Vervolgens werd behandeld het wets-
ontwerp-Lohman, milicienswetje. Het werd
bestreden door de beide anti-revolutionaire
leden van Zeeland do heeren Godin de
Beaufort en Hovy. Eerstgenoemde sprak
de vrees uit dat de voorgestelde vrijstelling
ontmoedigend zal werken voor allen die
willen voort bouwen op de grondslagen
van de het vorige jaar aangenomen wetten.
Omtrent een beweerd accoord ten aanzien
der herhalings-oefeningen is aan spreker
niets bekend.
Er was trouwens in de wet van 1892
geen reden om die menschen nog eens op
te roepen. Maar thans is het wat anders.
Nu worden de miliciens landweermannen
en men moet ze dus geoefend houden.
Of de stipte handhaving van die oproe
pingen nu wel zoo noodzakelijk is Ja,
dit kan niet met wiskunstige juistheid ge
zegd worden, maar juist omdat die grens
niet met juistheid is te trekken, loopt men
de kans om al lager en lager te dalen.
Daar komt bij de lichting van 1897.
Het heeft spreker verheugd dat het amen
dement om ook die lichting vrij te geven,
verworpen is. Maar spr. is niet zonder
zorg, dat men te zjjner tijd ook niet aan
die lichting zal tornen. Zeer licht zal men
weer in 1904 een kleine agitatie kunnen
maken, waarvan nu reeds de symptomen
aanwezig zijn. Daarom zou spr. met de
oproeping van die lichting niet te lang
willen wachten en voortaan de oproeping
willen doen geschieden in het 3e, 5e en 7e
jaar zooals de minister Kool indertijd bij
de verdediging van zijn ontwerp bedoelde.
De heer Hovy was 't hiermee eens. Hg
meende ook dat de tegenzin niet zoo groot
was en men voor agitatie niet had behoeven
uit den weg te gaan.
De heer Lobman hield echter vol dat de
billijkheid dit ontwerp vordert en dat er
wel degelijk een soort van afspraak heeft
bestaan tusschen de Kamer en minister Seyf-
fardt, toen deze heeft voorgesteld de ver-
lengingswet, zooals blijkt uit de een wet
het meest beheerschende memorie van toe
lichting bij het ontwerp dat den 7-jarigen
diensttijd invoerde. En de Tweede Kamer
heeft de juistheid van dat antecedent erkend,
anders was men er wel tegen opgekomen.
Voor de Eerste Kamer behoeft dit argu
ment echter niet te gelden. Dit neemt
echter niet weg dat dit het eenige motief
was voor het vootstel van spr. Er is boven
dien nog een politiek motief. Er was een
agitatie, waarover spr. zich echter nooit
benauwd maakt, maar men betwistte ook
de wettigheid van de oproeping, die spr.
echter boven twijfel verheven achtte. Maar
er zijn juristen die de wettigheid betwij
len. Ware de motie verworpen, men zou men
de menschen hebben opgezet tegen de chris
telijke regeering. En nu meent spr. dat
de oproeping dier 2 lichtingen die politieke
agitatie niet waard was. Daarom wilden
spr. en zijn medevoorstellers een beslissing
uitlokken, die allen twijfel omtrent de 2
lichtingen uitsloot. Daardoor wordt uitge
maakt dat andere lichtingen wel degelijk
moeten opkomen. Zeker, later zal er wel
verzet komen, b.v. bij de verkiezingen, maar
daartegen is niets te doen. En daarom stelt
spr. er prijs op hier te verklaren dat alleen
het billgkheid'smotief grond is voor dit
ontwerp. Spr. ontkent, dat dit voorstel
aanmoedigend is voor hen, die agitatie in
den lande verwekt hebben alleen om be
weging te maken. Er zijn echter anderen,
die de oorzaken van de agitatie willen weg
nemen.
Het ontwerp is hierop aangenomen met
