NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND
No, 98. 1902,
Zaterdag 22 Maart.
16e Jaargang,
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
Bjj til nummer Mort est Bijvoegsel.
Buitenlandsch Overzicht.
VERSCHIJNT
Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER AÜVERTENTIËN
£2$"^ Zij, die zich met 1 April
op ons blad abonneeren, ontvan
gen de tot dien datum verschij
nende nummers gratis»
Een woord van Kruger.
Eene vrouw gedurende jaren
gemarteld.
Kerknieuws.
Schoolnieuws.
elkbn MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p. f 0,95.
Enkele nummers0,025.
UITGAVE DER FIRMA
EN VAN
van 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
Familieberichten van 15 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Een Fransch dagbladschrijver heeft een
gesprek met den Staatspresident gehad;
en hetgeen de President gezegd heeft is
door de aanwezigen Fischer, Leyds en Van
Boeschoten genoteerd en de Fransche pers
heeft 't vertaald weergegeven.
Het onderstaande is er aan ontleend.
Ik zou u met een enkel woord kunnen
antwoorden: mijn meening, mijn hoop,
zijn onveranderd gebleven. Zij zijn wat
ze waren voor den oorlog en in het begin
van de vijandelijkheden waartoe men ons
heeft gedwongen.
Ik heb altijd in God's woord het vaste
vertrouwen geput, dat Hij nooit zijn volk
zou verlaten. Wie op Hem bouwt heeft
niet op zand gebouwd. Wel bezoekt de
Heere soms zijn volk, om het te vernederen
of te straffen, maar clat geschiedt niet om
dat volk aan zichzelf over te laten, maar
omdat Hij het liefheeft en redden wil.
Psalm 83 zegt hoe de duivel opstaat tegen
het rijk van Jezus-Christus»Welaan, zegt
Satan, laten wij hen uitroeien, dat zij geen
volk zijn." Eveuzoo zeggen de Engelschen
»Dat volk mag niet langer bestaan. God
heeft geantwoord: „Dat volk zal blijven
bestaan." Wie zal tnoinfeereu Zekerlijk
de Heere.
Ik heb die woorden gesproken bij de
opening van den Volksraad, den 7en Mei
1900. Ik herhaal ze nu met een onuit
sprekelijke dankbaarheid jegens den Heere.
Tot hiertoe heeft de Heere geholpen. Dat
volk zal blijven bestaan, want God regeert,
en tegen zijn bestier vermogen de mensche-
lijke machten niets.
Laat het geweid ontketend worden, laten
barbaarsche vonnissen op barbaarscke wijze
ten uitvoer worden gelegd, laat men de
heiden der vrijheid ter dood brengen, laat
men zoo wreed zijn, onze vrienden te
dwingen, die terechtstellingen bij te wo
nen; laat het Recht verkracht worden, de
onschuld verdrukt! Wij blijven oubevreesd.
De Heere regeert en te Zijner tijd zal Hij
zeggen: „Tot hiertoe en niet verder."
En dan zal alles recht komen.
Wee ons, indien wij onze onafhankelijk
heid niet verdedigen! Maar laat ons geen
kwaad met kwaad vergelden. Als onze
krijgsgevangenen verbannen worden en zelfs
gedood, volgen wij dan het slechte voor
beeld niet. Ik weet wel dat de menschen
somtijds een edelmoedigheid afkeuren die
zij buitensporig vinden. Maar de Heere
heeft gezegd„Mij is de wrake
Onze vrouwen en kinderen zijn in ge
vangenschap weggevoerd, ten prooi aan de
ellende en zelfs aan den dood. Men hoopt
op die wijze ons volk uit te roeien. Maar
wij vreezen niet. God heeft ons tot hier
toe bij de rechterhand geleid. Hij heeft
mannen onder ons opgewekt die onder Zijne
leiding ware wonderen verrichten, gelijk
die waar het Oude Verbond van spreekt.
Zie maar wat er in den laatsten tijd
gebeurd is. Wat zou er van ons geworden
zijn, indien de Heere niet met ons en voor
ons ware geweest, als Hij ons niet behoed
had voor ontmoediging en verslapping Wij
zijn slechts menschen, maar wat God door
ons werkt is bovenmenschelijk. Hij zal ons
eindelijk ter overwinning voeren, want waar
God staat, staan Recht en Gerechtigheid.
De overwinning behoort aan ons, dat
kan niet anders zijn, want God is de Opper-
hooge, en zonder zijn toestemming kunnen
wij niet vernietigd worden'
Ik heb, in den aanvang van dezen oorlog,
gezegd dat hij buitengewoon zou zijn en
de wereld zou verbazen. Dat heb ik niet
gezegd omdat ik mij aan onze eigen kracht
toevertrouwde. Wij wisten zeer goed dat
wij maar een klein volk waren met weinig
hulpbronnen. Ik wilde ook niet voorspellen,
maar ik putte een onwrikbaar vertrouwen
uit de onfeilbare beloften van den Aller
hoogste, die gezegd heeft„Roep Mij aan
in den dag der benauwdheid en Ik zal u
verlossen." Steunende op deze belofte
herhaal ik nu, dat de wereld verbaasd zal
zijn. Waut zij die nog niet gelooven in
de wonderlijke macht van den Heer, zullen
er wel in moeten gelooven als zij Zijn
almachtige band rechtstreeks in Zuid-Afrika
aan het werk zien.
Men heeft beweerd dat onze republieken
ingelijfd waren, en wij dus ons land en onze
nationaliteit hadden verloren. Maar voor
Gods oog is deze annexatie waardeloos, want
onze vrije burgers erkennen geen meester
buiten Hem. Hij heeft hun rechten en vrij
heden gegeven, en zoolang Hij die niet
terrugneemt, zullen zij ze verdedigen tot
den dood toe.
Men heeft ook geproclameerd dat de oor
log uit was, dat de vrede hersteld was in
onze districten, dat er van ons niets over
bleef dan kleine troepen opstandelingen en
bandieten. Maar het is nu aan de geheele
wereld duidelijk geworden dat deze procla
mation met de waarheid in strijd zijn.
Men heeft ons vrede aangeboden met
vergiffenis en geldelijke hulp om onze ver
liezen te herstellen. Maar tot welken prijs?
In ruil voor onze onafhankelijkheid, alsof
dat een handelszaak was!
Neen, alle schatten ter wereld zouden
onze vrijheid niet kunnen betalen, want
God hoeft haar ons gegeven, en wij kunnen
er geen afstand van doen zonder God te
verloochenen en zijn vloek te verdienen.
Wij hebben, gelijk het onze plicht was
te doen, een beroep gedaan op de tusschen-
komst van het internationale hof van arbit
rage, ingesteld om de geschillen tusscken
de beschaafde volkeren bij te leggen. Wij
hebben een beroep gedaan op bet geweten
der regeeringen. Tot dusver heeft men
ons niet verboord.
Zijn wij daarom moedeloos geworden?
In geenen deele.
Wanneer de Heere zelf die regeeringen
roept, zullen zij moeten komen en den
weg inslaan dien Hij hun zal aanwijzen en
stilstaan op de plek waar Hij bet'wil. De
Engelseho regeering zal evenmin als de
andere aan die roepstem ontkomen, zoodra
God verlangt dat zij ons eerlijk aanbod
van scheidsrechterlijke beslissing, vredo en
vriendschap aanneemt. Dan zullen do En-
gelscbe regeering en het Engelscke volk
moeten bukken voor den wil des Heeren.
Do schollen zullen hun van de oogen vallen
en zij zullen zich bekeeren.
Daartoe bid ik God. Wij hebben veel
onbillijkheid en wreedheid! moeten ver
duren. Mijn christelijk geweten staat mij
niet toe, te haten. Ik betreur de dwalingen
en het lijden van het Engelsche volk, om-
dat God zij geloofder onder dat
volk velen zijn die, als zij juist ingelicht
waren, met ons den weg der christelijkheid
zouden bewandelen. Men houdt hen nog
op dwaalwegen. Ik bid God dat hun oogen
geopend worden, want men bedriegt hen.
Men had aan het Engelsche volk gezegd,
dat wij de vreemdelingen verdrukten. Heeft
de ervaring niet geleerd dat de zucht om
te verdrukken niet aan onze zijde was
dat die zoogenaamde grieven slechts een
voorwendsel waren om de begeerigheid te
bedekken van gewetenlooze geldmannen,
die geen ander doel hadden daD zich mees
ter te maken van onze goudvelden
Men heeft ook gezegd dat men streed
voor gelijke rechten, dat men noch uit
breiding van grondgebied noch annexatie
verlangde. Was dat geen blijkbare bedrie
gerij Men heeft om ons van onze rechten
en van ons grondgebied te berooven het
Engelsche volk medegesleept in dezen
noodlottigen oorlog, die het schatten van
menschenlevens en geld kost. Ongerekend
de inboorlingen houden de Engelschen bij
ons een leger op de been van 250,000 man,
en deze strijdmacht wordt gedund door
gevechten en ziekten.
De geschiedenis van dezen oorlog is tot
dusver een samenzwering tegen de waar
heid geweest. Als de gebeurtenisson aan
het volle licht komen, zal Engeland blozen
van schaamte, dat het zich zóó heeft laten
bedriegen door zijn staatslieden en zijn
ministers. En de Engelsche overheid heeft
het stelsel van opzettelijke dwalingen nog
niet verlaten. Men neemt zijn toevlucht
tot allerhande drogredenen om het Engelsche
volk zijn geduld niet te laten verliezen.
Men beweert dat onze onafhankelijkheid
onvereenigbaar is met den vrede in Zuid-
Afrika. Dat is lastertaal. Het tegenover
gestelde is waar. Indien men ons onaf
hankelijkheid onthoudt, zal dat een einde-
loozen oorlog, wanorde en troebelen in
geheel Zuid-Afrika tengevolge hebbon. Men
maakt het lichtgeloovige Engelsche volk
ook wijs, dat de burgerlijke en militaire
overheid van do Engelschen de beide repu
blieken in haar macht hebbon, dat zij die
besturen en beheeren. Maar de Engelschen
zijn slechts meester op die plaatsen waar
hun troepen zich bevinden. Overal elders
en ons land is uitgestrekt berust het
gezag bij onze magistraatspersonen.
De verovering maakt geen vooruitgang
ze gaat achteruit.
Iedere dag kost Engeland ontzaglijke
geldsommen, en, minder herstelbaar verlies,
een aanmerkelijke vermindering van zijn
overwicht, van zijn eer, zijn politieken
invloed.
De waarheid van mijn woorden kan aan
de feiten getoetst worden.
Er is nog een eervolle vrede mogelijk.
Op den dag waarop de oogen van de
Engelsche regeering en het Eugelsche volk
opengaan voor de werkelijkheid, op dien
dag zal er vrede zijn. Want de oorlog
wordt slechts gerekt tengevolge van de
inhaligheid en leugenachtigheid onzer tegen
standers.
Ik bid God dat hij bij al de wonderen
die Hij ten onzen behoeve reeds verricht,
nog dit wonder doe, de verblinding der
Engelschen weg te nemen. Moge dit gebed
spoedig verhoord worden. God alleen regeert.
Krachtige taal. Onverzwakt geloof van
den ouden President. Het geeft te denken.
21 Maart 1902.
Of De la Rey oen Christen is?
Zijn menschlievende behandeling van
Methuen zegt meer dan dhizend woorden.
Maar zijne vrijlating van Methuen tegen
't protest zijner mannen in hetgeen
ons aan 1 Samuel 24 8a doet denken
komt nog te schooner uit bij 't feit dat
het Methuen was die De la Rey's schoone
hoeve in de asch lei, al zijn prachtig vee
roofde en zijn vrouw op de schandelijkste
wijze verwaarloosde.
Had hier de „natuur" geen aanleiding
om zich te wreken?
Wat zal het in De la Rey's binnenste
op dat oogenblik gestormd hebben, toen
hij daar zijn vijand voor zich zag die hem
zooveel leeds berokkend had
Doch De la Rey is zijne traditie als
hugenoot getrouw gebleven. Hjj heeft
zijn vijand kolen vuur's op 't hoofd gehoopt.
In deze passieweken is hij den Heiland
getrouw geweest die nog aan het Kruis
bad voor zijne vijanden en hen nog ze
gende in zijn dood. Die als hij geschol
den werd niet wederschold, en als hij leed
niet dreigde, maar gaf het over Dien die
rechtvaardig oordeelt
Een volk met zulke zonen is onuitroei
baar.
Wij vernemen dat Methuen goed voor
uit gaat.
Hij haaste zich dan naar Engeland en
zegge daar wat hij gezien heeft van
godsvrucht en zelfverloochening, van vij
andsliefde en ridderdeugd bij dit verachte
„volk van herders, ploegers, jagers''; dat
zelfs hem, den brandstichter vrjj uit liet
gaan, en zich niet wreken wil op de
moordenaars van zooveel onschuldige
Slachtoffers als Louw en BroeksmaCoet-
zee en SchuilLotters en Scheeper, en van
tien duizenden vrouwen en kinderen.
De Britsche groep van de Internationale
Unie te Londen nam met algemeene stem
men eene resolutie aan, en zond een af
schrift ervan aan dr. Kuyper, waarbij den
minister dank wordt gebracht voor zijne
poging om den oorlog tot een eervol einde
te brengen en de hoop wordt uitgesproken
dat hij zich niet zal laten ontmoedigen
zijne pogingen te hernieuwen, indien de
gelegenheid daartoe zich mocht voordoen.
Het stuk van deze moedige Britsche pro-
Boers is o. a. geteekend door de bekende
predikanten Silas Hocking (voorzitter) en
James Paterson Gladstone, te Londen
Kennhardt lid van 't parlementen William
Stead, secretaris van genoemde Unie.
Wat het trio Boisevain-Bronsveld-Scha-
per hiervan zal zeggen
Juffrouw de Vet te Gilze (Noord-Bra
bant) had volgens verklaring van haar echt
genoot sedert langen tijd geleden aan
bloedarmoede en algemeene zwakte. Het
leven werd haar ondragelijk, de eetlust
bestond niet meer en de spijsvertering
was moeielijk, maagkrampen deden zich
voor na de geringste spijzen gebruikt te
hebben, ook had zij steken in de zijde, de
slaap was onrustig, en bovendien had zij
veel last van oorsuizingen. Onze verslag
gever die haar dezen zomer een bezoek
bracht naar aanleiding van hetgeen haar
man ons geschreven had, bekwam de be
vestiging van de patiente zelve. Ondanks
al de behandelingen die ik geprobeerd
had, zoo ging zij tot onzen verslaggever
voort, mijn kwaal verergerde van dag tot
dag. Ik was weldra niet meer in staat
iets te verrichten. In de couranten las ik
zooveel over de wondervolle gevallen van
genezing door de Pinkpillen van Dr.
Williams, dat wij ook besloten er eens toe
over te gaan. Na verloop van eanigen tijd
gevoelde ik mijne krachten terug komen.
Ik zette voort en weldra zag ik met pleizier
mijn eetlust opgewekt, de slaap was rustiger
en ik nam in krachten toe.
Juffrouw DE VET, volgens portret.
Thans kan ik zoo U ziet mij om mijn
huishouden en kroost bekommeren.
De oprechtheid dezer verkla|ing kan niet
in twijfel getrokken worden en kan slechts
eene aanmoediging zijn de behandeling der
Pinkpillen te volgen. Als de zenuwen
verzwakt zijn, als de bloeds omloop gebrek
kig is, als het bloed zelf verarmd is, zullen
de Pinkpillen met de zenuwen te versterken
en het bloed te verrijken eene krachtige
werking hebben tegen al deze ziekten
zooals: bloedarmoede, bleekzucht, neuras
thenie, rheumatiek, zenuwpijnen, en de
algemeene verzwakking bij den man en
de vrouw.
Prijs f 1,75 de doos; f9.per6doozen.
Verkrijgbaar bij Snabilié, Steiger 27, Rot
terdam, hoofddepothouder voor Nederland
en apotheken. Franco toezending tegen
postwissel.
Ook echt verkrijgbaar voor Middelburg
en omstreken bij Joh. de Roos, K 157
Vlasinarkt te Middelburg.
Ook echt verkrijgbaar voor Goes en
omstreken bij Gebr. Mulder, drogerijen
en Verfwaren.
AMERIKA.
De democratische partij in de Vereenigde
Staten heeft besloten de Boeren zaak tot
een party-quaestie te maken.
Het punt van aanval is, zoo wordt aan
de .Petit Bleu" geseind, door den staats
secretaris Hay verschaft, door te weigeren
aan de afgevaardigden van den staat Illinois,
belast met be bezorging van 60,000 dol
lars, die in dien Staat voor de Boeren zijn
bijeengebracht, vrijpassen te geven. Hay
vond die som daarvoor niet belangrijk ge
noeg; hij bood aan om die som door be
middeling van den Amerikaanschen consul
aan de Boeren over te maken of, zoo
noodig, van het staatsdepartement pas
poorten aan te vragen, gelijk aan die,
welke door de Engelsehen aan de Duitsche
afgevaardigden van het Duitsche comité
tot hulp voor de Boeren zijn verstrekt.
De zitting van het congres was naar
aanleiding van deze zaak zeer onstuimig.
Twee democratische afgevaardigden vielen
de repubiikeinsche meerderheid aan en
verweten het Congres, dat het geen motie
van sympathie met de Boeren heeft aan
genomen. De afgevaardigde Foster (Illinois)
noemde die houding laf.
Dat de ontevredenheid tegen de Engel
sche regeering onder het Amerikaansche
volk toeneemt, blijkt ook uit het feit, dat
de Engelsche consul te Nieuw Orleans in
den laatsten tijd verscheidene dreigbrieven
heeft ontvangen. Hij heeft de bescherming
der autoriteiten moeten inroepen.
Intusschen laat de democratische partij
in het Congres het er niet bij zitten. In
hare partij vergadering werd een motie
aangenomen, waarin werd verklaard, dat
het Congres de sympathie der Amerikanen
zal uitspreken voor de Boeren, en besloot
haar uiterste best te doen, om de comité's
er toe te brengen mededeeling te doen van
moties, waarin de sympathie wordt uitge
sproken, zoodat het Congres een gelegen
heid moge hebben om handelend op te
treden.
Slot Maandag.
Ned. Herv. Kerk.
Bedankt voor Slochteren, door J. J. Talens
te Niekerk; te Eek en Wiel, G. v.
Hoogstraten te Eerbeek.
Geref. Kerken.
Drietal te Bedum A, dr. H. Bouwman
te Hattem, A. Doorn te Franeker en C. B.
Schoemakers te Groningen.
Beroepen te Rottevalle, J. Sluis te
Uithuizermeeden.
Bij de aanstaande onderwijzers-examens
te Middelburg zullen als deskundigen op
treden de heeren voor Nederlandsche taal
en lezen W. H. Hasselbach, te Middelburg,
en R. A. Breetvelt, te Goes voor kennis der
natuur B. van Ruyven, te Axel en W. H.
Bartels, te Bergen op Zoomvoor rekenen
R. van der Welle, hoofd .eener bijzondere
school te Grijpskerkevoor geschiedenis
P. van der Have, te Zierikzeevoor aar
drijkskunde H. Koelmans, hoofd eener
bijzondere school te Terneuzen voor peda
gogiek G. L. P. van Ham te Oostburg;
voor schrijven en teekenen I. Swart te'
's-Gravenpoldervoor de vrije- en orde
oefeningen der gymnastiek (mej.) A. S.
Beugel, en B. ten Have, beiden te Middel
burg voor de nuttige handwerken voor
meisjes de dames M. J. de Haan te
Middelburg en G. van der Have—Visser te
Zierikzee voor zang
Geslaagd aan de rijks universiteit te
Leiden voor het theoretisch-tandheelkundig
examen mejuffr. M. Isebree Moens.