No. 40.1901
Zaterdag 7 December.
16e jaargang.
GHRISTELIJK-
NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
nieyiis.
HISTORISCH
Halt
entiën.
100 stuks.
sisigrd.:
RT, Lombardstraat
e n.
OOP
Olmen Vaamliont
•saards,
J. Mol in Dijkwel.
P. MARIST, te
een Hiltenkar
eren,
rer Hooge", Kou-
Ifvaars
ig 9 December, bij
.GE, Koudekerke.
sen KOE,
OOP
aarzen.,
December, op S t.
ende Vaars
ming 30 December
in bij JACOBUS
e k e r k e.
uishoudster
IRs. ADRIAANSE,
rs, Zoutelande.
Mei
beider
ad gezin. Woning
KOOMAN, Wol-
upolder).
Mei
(Ikneclit
VISSER. A a g -
idelfourg.
t voordeeligst voor
z.
VERSCHIJNT
Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Bij dit immer behoort een Bpeise
Boaz en de Boycot.
Engeland en Transvaal.
Het laatste hulpmiddel.
Na toezending van een postwissel
groot 1.50 zendt ondergeteekende U
franco toe 100 hoogst fijne Havana
Bolgés, zeer soliede verpakt.
Anth. Goote,
St. Jacob straat F 70,
VLISSINGEN.
ebert en Overman 10
iw- en weiland, boom-
1 vrije rechten,
nr. Dieleman in fail-
aonse 10 uur door not.
nspan.
21 Dec.
iur bij Korstanje door
ehting bouwland.
richten.
JRG, 5 Dec. 1901.
Walcheren was heden
irtikelen bestond een
et uitzondering van
or 25 ct. meer werd
van andere Granen
ïveranderd. Nieuwe
in puike soort van
elit. Rogge werd tot
4,90 tot f 5. naar
f4,75 a f4,80; Walch.
gd en in puike soort
ie bruine boon en wer
en lange dito f 7.50
ten f9,60 f9,75.
van f 9,75 tot f 10
ild men van den zolder
,d niet getoond.
15 por KG.
jzen van deelnoming
het overlijden van
>ote, moeder, bohnwd-
ABETH BENOU, bo
elijken dank.
aller naam,
I. SCHOUT.
1901.
IL K of meer
dag.
OOP
haar derde Kalf en
aarzen, bij
1, Koudekerke.
oud
3 voor
elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p0,95.
Enkele nummers0,025.
UITGAVE DER FIRMA
en van
van 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
Familieberichten van 15 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
<Jie zich met 1 .Tan.
op ons blad nbonneeren, ont
vangen de tot dien ilatnmver-
schijnende uuinmers gratis.
In een buitengewone vergadering heeft
Boaz het Boycot-vraagstuk in het aange
zicht gezien en zich, schoon sympathie
betnigende met de beweegredenen, tegen
het plan verklaard, wijl zij aan de moge
lijkheid der uitvoering wanhoopt, zelfs bij
volledige uitvoering aan den vrede twijfelt,
en bij onvolledige uitvoering zeer ernstige
gevolgen voor patroons en arbeiders vreest.
Dit werd door verscheidene sprekers op
onderscheidene gronden betoogd.
Er stonden mannen aan de uiterste zij
den, en derhalve heel ver van elkander.
Ds. v. Lummel bijvoorbeeld ontkende
hot recht van den arbeid om hier in te
grijpen. Heeft de arbeid het recht om te
dwingen door boycot, dan heeft het
kapitaal ook het recht dit te doen door
trusts. Indien de overheid regeert bij de
gratie Gods, dan heeft kapitaal noch ar
beid het recht zich tusschen de overheid
en God te plaatsen, al mag men trachten
die overheid te overtuigen.
Ds. Talma meende van wel en zou zich
verblijden indien de arbeiders tot zoo
groote daad in staat bleken.
Mr. Anema meende dat onder zekere
omstandigheden het volk wel tegen de
overheid mag optreden.
Ds. Rudolph vond dit ook. Het recht
wjjzigt zich naar de omstandigheden. Men
mag zijn buurmans huis niet binnen tre
den doch wel als er brand is. Bovendien
hier wordt het recht der kleine volken
geschonden, hun hoogste goed, en had
men de macht er een eind aan te maken,
men zou het niet mogen nalaten.
De heer Hovy, lid der eerste kamer
voor Zeeland, meende dat er geen teeke-
nen aanwezig zijn dat het Gods wil is
dezen weg te gaan. Het zal worden een
gewone werkstaking met ernstige broeder
twisten tusschen stakers en niet-stakers.
En eindelijk dr. v. Gheel Gildemeester.
Deze sprak volgens 't verslag in de
Hollander zijn vast vertrouwen uit „dat
de Boeren zullen winnen. Hij erkent, dat
ongeduld ontstaat bij zoo schreiend onrecht.
Of de boycot onmogelijk zijn zal, weet spr.
niet. Er zijn ook vele bekwame mannen
voor. Men heeft gezegd: De Twentsche
fabrikanten en werklieden zullen bij den
boycot verhongerendenzelfden dag echter
las spr. in de courant, dat een Twentsche
fabrikant een aanzienlijke gift schonk. De
overheden werken op dezen tijd het anar
chisme zeer in de hand. Spr. meent voorts,
dat een vrucht niet geplukt moet worden,
voor ze rijp is. Prof. Spruyt zag in de
aanvankelijk groote overwinningen geen
heil. Door den lijdensbeker ten volle te
ledigen, moesten z. i. de Afrikaanders nog
voel kwaads afleeren. Spr. ziet in den loop
van dezen oorlog het werk eener Hoogere
Macht, die den oorlog doet uitvechten.
Spr. vreest, dat de boycot juist leiden zou,
om Engeland eensgezind te doen volharden,
om het nationaliteitsgevoel bij alle Engel-
schen te verlevendigen en te versterken.
Daarom had hij tegen den boycot ernstig
bezwaar, hoewel bij met het denkbeeld
op zich zelf geheel instemt.
Het resultaat van de disscusie was, dat
na verwerping van een motie van Ds. Talma
om deze vergadering onbevoegd te ver
klaren tot het aannemen van de door den
inleider voorgestelde motie, deze mot groote
meerderheid van stemmen werd aangenomen.
Wij zijn van meening dat Boaz, ovenals
Patrimonium, het juiste standpunt in deze
quaestie hebbon ingenomen.
Wie het met ds. v. Lummel eens zijn
onthouden aan het Boycot-plan hunne ga
ven en hunne sympathie.
Wie het met ds. Talma eens zijn, die
geven beide in ruime mate.
Wie met do meerderheid tusschen die
beiden in staat, die betuige alleen sym
pathie met 't doel doch weigere zijn bij
drage.
Hetgeen onzes inziens feitelijk zeggen
wil dat men niets doet, en dus geen derde
mogelijk is dan hetgeen in de spreuk alles
of niets" ligt opgesloten.
6 December 1901.
Het Kamerlid voor Zaandam, de heer
De Boer, in 1894 nog radicaal, doch al
lengs tot liberaal in den goeden zin ver
bleekt, heeft met sympathie verklaard in
de opvatting omtrent de grenzen dei-
staatsbemoeiing zich geestverwant te ge
voelen met dr. Kuyper.
Dit herinnert aan de uitspraak van den
heer Lohman in zijn verkiezingsrede van
dezen zomer te Goes, en door een antire
volutionairen spreker bij de aanbeveling
der candidatuur-Fruijtier, onder anderen
te Hoedekenskerke, herhaald: dat vele
liberalen zijn gaan inzien dat in de anti
revolutionaire partij beginselen leven,
waarop de liberalen in de praktijk wen-
scben te steunen.
De heer De Boer zei ook, in dr. Kuy
per dat wil hier zeggen de anti
revolutionaire partij in den ruimeren zin
„een trouwer wachter voor de liberale
beginselen te zien dan in velen ter lin
kerzijde."
Dit is voor onze partij geen beleediging
maar inderdaad een komplement dat wij
aanvaarden.
Het echt liberale, dat wil zeggen het
anti-revolutionaire beginsel waarvan met
name de liberale staatslieden Burko en
Gladstone in Engeland, en Guizot in
Frankrijk de dragers waren, en dat door
Groen v. Prinsterer, en na hem door
Kuyper en Lobman steeds hoog gehouden
is, was leven en iaten leven!
De bekentenis van den beei De Boer
herinnert aan de verzuchting van de (libe
rale) Nieuwe Courant, een half jaar gele
den geslaakt, dat bij behandeling van in
grijpende wetsontwerpen de liberale partij
op 't punt van beginselen was gedeser
teerd en de verdediging van haar schoonste
beginselen overliet aan deze twee laatst
genoemde antirevolutionairen.
Voor de antirevolutionaire partij een
bemoedigend verschijnsel.
Een record.
In 1888 bij de algemeene beraadslagin
gen over de wetsontwerpen tot vaststel
ling dor staatsbegrooting" de eerste
begrooting van het kabinet-Maekay
voerden 14 leden het woord, alvorens de
minister van binnenlandsche zaken kon
spreken.
In 1891 bij 't optreden van het minis-
terie-v. Tienhoven, geschiedde dit door 18
in 1894 toen het ministerie-v. Houten zijn
eerste begrooting verdedigde, voerden 19
leden het algemeen debat.
In 1897, bij de optreding van het minis-
terie-Pierson, spraken er 17 leden voorde
minister het woord erlangde.
In 1901, bij de entree van het kabinet-
Kuyper, hebben niet minder dan 26 leden,
dus een vierde der Kamer, dit kabinet met
lange en korte, doch meest lange, rede
voeringen ingewijd, alvorens minister Kuy
per het woord kon nemen.
Voor zulk een record nomen wij den
hoed af.
Een vergelijking.
Van do 14 leden die in 1888 bij het
algemeene debat over de Staatsbegrooting
vóór don premier optraden, steunden slechts
2 het kabinetterwijl 10 het bestreden.
In 1891 spraken bij de eerste ontmoeting
met het kabinet-Tak 18 leden, waarvan
slechts 5 tegenstanders.
In 1894 stond het 13 tegen 6, doch toen
was het geen partijenstrijd, het had meer
van een optreden als beschreven wordt in
Nahum 2 4c.
In 1897 spraken van de 17 er niet min
der dan 10 uit de oppositie, en slechts 4
liberalen.
En eindelijk, in 1901, hebben niet min
der dan 15 leden, waaronder 3 socialisten,
5 vrij zinnig democraten en 7 liberalen dit
kabinet, de een meer, de ander minder
aangevallen.
Waar tegenover echter staat dat nu, be
halve Lohman en Srhaepman, ook De
Visser, Heemskerk. Nolens, Schokking en
Van Vliet dit kabinet krachtig steunden.
Een feit, waar Goeman Borgesius, en
terecht, gedachtig aan eigen ervaring, ja-
loerscb op was.
Een vraag.
Hot algemeen staatsbegrootingsdebat was
in 1897 in vier zittingen zonder avond
zittingen afgeloopen.
In 1894 en 1891 in drie zittingen.
Nu beleefde 't debat al vijf zittingen met
avondzittingenen men is er nog niet.
Wat moet daarvan komen
Anders was men gewoon al voor 1 Dee.
klaar te zijn. Nu zijn wjj er al een week
over.
Dat wordt weer afhameren tegen de
Kerstdagen.
En dat, dank zij de lange redevoeringen
of voorlezingen van Schaper en Melchers;
en 't toegeven van enkele mindere goden
aan de zucht om elk ook zijn duit in
het zakje te steken.
De bevolking van Frankrijk is in de
laatste 25 jaar slechts luttel toegenomen,
terwijl die van Duitschland hare toename
in ditzelfde tijdperk bij verscheidene mil
joenen telt.
Dat heeft het neo-Malthusianisme gedaan.
Dat is de vrucht van de toepassing der
goddelooze, vieze leer die beperking der
geboorten, ontvolking der maatschappij be-
doolt, in publieken geschrifte, ook in ons
land, onbeschaamd wordt gepredikt, en per
advertentie in liberale en neutrale bladen
door verloskundigen aanbevolen wordt.
Als de Fransche regeering geen paal en
perk stelt aan die schaamteloosheden, zal
Frankrijk uitsterven.
Twee groote Duitschers uit de vorige
eeuw hebben eens een schrikkelijke pro
fetie uitgesproken en een harde waarheid
gezegd, waarover de Engelsche en de Fran
sche natie wel eens ernstig mogen gaan
nadenken.
Wij bedoelen von Bismarck en von
Moltke.
Eerstgenoemde voorspelde dat Zuid-Af-
rika eenmaal het graf der Engelschen zou
zijn.
Laatstgenoemde stelde vast dat, door de
toepassing van het tweekinderstelsel, Frank
rijk bezig is eiken dag een veldslag te ver
liezen. Een veldslag waarin duizenden
sneuvelen en zij haar beste krachten ver
teert.
Laat ook de Nederlandsche natie op
passen.
Ook voor haar geldt dat, indien zij wél
doet, er verhooging is, doch zoo niet, de
zonde ligt voor de deur
En voor de godzaligheid, ook in het
heilige huwelijksleven, zijn de beloften des
levens.
Yan.het toekomstige, maar ook van het
tegenwoordige leven.
De navolgende telegrammen trekken de
aandacht.
De advocaten van miss Hobhouse hebben
aan den minister van oorlog kennis ge
geven van haar voornemen om in Enge
land tegen lord Kitchener, lord Milner en
de officieren betrokken bij haar deportatie
een aanklacht in te dienen wegens weder-
reehterlijke gevangenhouding en aanran
ding.
Men verneemt uit Pretoria, dat het aantal
gevallen van dysenterie in de hospitalen
sterk toeneemt, hoewel de ziekte niet zoo
ernstig is als verleden jaar.
Evenwel blijkbaar raakt het leger
hoe langer hoe meer uitgeput, en zijn de
slachtoffers dus meer vatbaar.
In November 1900 stierven 298 man
aan kanker, dit jaar het lager was be
langrijk kleiner 249. Maar terwijl bet
aantal gevaarlijk zieken in November 1900
slechts 492 bedroeg, beliep het nu tot
978 bijna het dubbele.
Naar aanleiding van 't feit dat door Kit
chener het mede vervoeren van piano's,
harmonium enz. enz. door vliegende co
lonnes verboden is, schrijft een resident
uit Natal
Het is alleen maar vreemd dat deze ba-
gagezucht der officieren zoo laat ten gehoore
kwam van den opperbevelhebber. Het pu
bliek klaagde er reeds maanden lang over.
Toen bier, in Natal een kleine colonne
passeerde, waren er zeven-en-twintig Kaap-
sche karren bij, ten dienste der officieren.
Toen één dag gekampeerd moest worden,
werden 50 kisten wij» en spiritualiën ge
zonden uit Durban, onder het motto „drin
gende oorlogsbenoodigdheden."
Omtrent het. gevangennemen van Boeren
strijders nu deze weck al weer ruim
300! melden wij niets meer. Dat is
toch gelogen. Er zitten nu in 't geheel al
111000 Boeren gevangen en wel vier
maal zooveel zijn gesneuveld.
Hoewel Kitchener zelf er hardnekktg
over gezwegen heeft, weet men dat er ook
bij Bakenlaagte een Hink getal Engelschen
als gevangenen in handen van de Boeren
moeten gevallen zijn. Dit wordt nu weer
bevestigd door den brief van een soldaat
die het gevecht bijwoonde en o. a. aan
zijn ouders schreef: „Overweldigd door de
overmacht moesten wij ons overgeven, zoo
dat mijn goheole compagnie gevangen werd
genomen en van geweren, schietvoorraad
en zoomeer werd beroofd. Zelfs trok men
sommigen hun hemd uit. Wij werden ge
vangen genomen om kwartier voor drieën,
en vrijgelaten om vier uur 's middags den
volgenden dag, en hadden niets te eten.
Zij namen ons zelfs onze beschuiten af."
Generaal de la Rey, van wien de Engel
sche correspondenten laatst heel precies
wisten mede te doelen dat hij ziek lag aan
een beenwonde die de Engelschen hem bij
Moedwil hadden toegebracht, is nu weer,
volgens dezelfde heeron, beterende van
tylus. Een vrouw die hem heeft opgepast,
heeft het zelf gezegd.
In een bizondere vergadering van het
bestuur van den Nationalen Liberalen Bond
te Derby is over den toestand in Zuid-Afrika
beraadslaagd. Er werd een motie aange
nomen, verklarende dat de tijd voor onder
handelingen en de sluiting van een eervollen
en duurzameu vrede was gekomen en dat
het daarom noodig was, een bizonderen
regeerings-commissaris naar Zuid-Afrika te
zenden.
De vergadering sprak verder haar onge
schokt vertrouwen uit in Sir Henry Camp
bell Banuerman, als leider van de liberalen
in het Lagerhuis.
Indien gij nog lijdende zijt na vele be
handelingen gevolgd te hebben, wanhoopt
niet aan Uwe genezing. Vraagt dezelve
aan een geneesmiddel dat zijne bewijzen
geleverd heeft, vraagt dezelve aan het ge
neesmiddel, waarvan de verrassende gene
zingen zoo veel gerucht hebben gemaakt
en alle dagen nog maken, dat zijn naam,
van mond tot mond, van huis tot huis, van
land tot land, doet gaan, waarvan het ge
bruik over de geheele wereld algemeen
wordt. Op het oogenblik is er geen ge
hucht waarvan niet een inwoner zich te
beroemen heeft over het gebruik der Pink
pillen waarvan hij zich de apostel maakt
en er gaat geen dag voorbij waarop men
geene brieven als de volgende ontvangt,
dat er niet geschreven wordt nu alles te
vergeefs geprobeerd te hebben, dat men
als laatste hulpmiddel de genezing aan de
Pink pillen is gaan vragen.
Laat ons luisteren naar het geen de
dochter van den heer D. Mol, Breestraat
te Enkhuizen in 't bijzijn harer ouders
aan onzen verslaggever mededeelde.
Sedert een jaar ben ik lijdende aan uit
putting van het Zenuwstelsel, het begon
met vreeselijke bevingen door heel het
lichaam, had veel last van maagkrampen,
Juff. MOL, volgens portret.
steken in de zijde, hartkloppingen, droomen
stoorden mijn nachtrust. Ook werd ik
veel geteisterd door schele hoofdpijn, oor
suizingen. Niet een geneesmiddel had
eenige verlichting in mijn toestand gebracht.
Op aanraden van andere personen nam ik
mijn laatste toevlucht tot de Pinkpillen.
Na eenige doozen gebruikt te hebben, ben
ik geheel en al genezen en zeer gelukkig.
Ik ben aan de Pink pillen een groote dank
baarheid verschuldigd.
De verarming van het bloed op het
oogenblik der vorming bij de jonge meis
jes is veelal de oorzaak van hun lijden.
Het is te betreuren dat zij niet altijd hulp
zoeken bij de Pinkpillen, zoodra zij hunne
krachten voelen verzwakken, dat de jonge
meisjes weten, dat zoodra zij zich voelen
verzwakken, dat de bloedarmoede hen be
loert, Zij moeten dus niet aarzelen. Zij
moeten de verarming van hun bloed tegen
gaan door een geregeld gebruik van de
Pink pillen te maken, die aan hun lichaam
de kracht, aan hun bloed de rijkdom, aan
hunne lippen en hunne wangen schoone
schoone en frissche kleuren zullen terug
geven.
De Pinkpillen genezen bloedarmoede,
bleekzucht, neurasthenie, maag en ingewand
ziekten; zenuw ziekten, verzwakking door
over drevene lichamelijke en geestelijke
inspanning. Onovertreffelijk tegen de
speciale aandoeningen der vrouw, zij ge
nezen ook bij de kinderen de beenziekte
e-n de St. Vitus dans.
Prijs f 1,75 de doos f 9 per 6 doozen.
Verkrijgbaar bij Snabilié, Steiger 27, Rot
terdam, hoofddepothouder voor Nederland
en apotheken. Franco toezending tegen
postwissel.
Ook echt verkrijgbaar voor Middelburg
en omstreken bij Joh. de Roos, K 157
Vlasmarkt te Middelburg.
Ook echt verkrijgbaar voor Goes en
omstreken bij Gebr. Mulder, drogerijen
en Verfwaren.
Niet goed Geld terug
Aanbevelend,