NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND
No. 20.1901
Zaterdag 2 November. 16e Jaargang.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
Bij dit nummer tatart een Mjwjsel.
VERSCHIJNT
Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes
F. P. D HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
RECLAMES.
Noodlottige gevolgen der
Influenza.
elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p0,95.
Enkele nummers0,025.
UITGAVE DER FIRMA
EN VAN
VERGADERING
van den Middelburgschen Gemeenteraad
van 30 October 1901.
{Slot.)
De heer van Dunne acht den toestand
onhoudbaar en men moet niet wachten op
herstelling totdat er een ongeluk heeft
plaats gehad.
De heer Tak heeft nooit van een ongeluk
gehoord en acht derhalve de uitgave niet
gewettigd.
De herstelling der Spaujaardstraat wordt
hierop verworpen met 11 tegen 3 stemmen,
die der heeren van de Ree, van Dunné en
den Bouwmeester.
De heer van Teijlingen stelt nu voor de
f 1375, niet te schrappen om daarvoor andere
noodige werken te kunnen doen.
De heer den Bouwmeester antwoordt dat
het dan noodig is dat die werken worden
aangewezen.
De heer van de Ree vraagt of men daar
voor ook hier niet eens een proef zou
kunnen nemen'het plaveisel, dat te Vlis-
singen zoo algemeen voldoet en dat zelfs
bestand was tegen de zware wagens vau
Barnum en Baleij.
De heer den Bouwmeester heeft met ver
wondering gezien dat een tweede commis
sie van fabricage naar Vlissingen gegaan
is om daar officieele inlichtingen in te
winnen. Hij haalt een artikel aan uit de „In
genieur" ten bewijze dat het plaveisel
niet deugt: in den Haag keurt men het
at en te Vlissingen ligt het te kort om er
een goed oordeel over te vellen.
De heer Tak zegt dat het te Vlissingen
al drie jaar ligt en zou daarom f 500 voor
eene proef willen vateeren.
De heer Schorer brengt in het midden
dat deze discussie eigenlijk thuis behoort
bij den postaankoop van keien en klinkers.
Er deze uitgave toe te staan.
Het voorstel van Teylingen wordt ver
worpen met 12 tegen 2 stemmen, die der
heeren van de Ree en van Toylingen.
Bp art. 7 stelt de heer de Veer voor
om den post te verminderen met f250
voor voerloonen enz.
De heer Boole merkt op dat op »Klare-
beek" een stadswerker bezig is geweest
aan de bloemen op het hek.
De heer den Bouwmeester antwoordt den
heer Koole dat de levering van een stads
werker heeft plaats gehad op verzoek van
den heer de Stuers, die een afgietsel wilde
hebben van de bekers op bedoeld hok, aan
den. heer de Veer zegt hij dat die f250
niet kunnen gemist worden, omdat op
lage plaatsen op de Bolwerken meer grint-
zand moet worden aangevoerd.
Het voorstel dè Veer wordt hierop met
algemeene stemmen, behalve die des voor
stellers verworpen.
Afd. 3. Aanleg of vernieuwing.
Bij art. 1. Herstelling van het raadhuis
ad. f 2500 wenscht de heer van Dunne den
post met f 1000, te verminderen. Hij vindt
eene uitgaaf van f 2500 te hoog. Hij weet
wel dat het Rijk de helft der kosten voor
zijne rekening zal nemen, maar hij vreest
dat de gemeente te veel in voorschot zal
komen. Hij heeft geen bezwaar tegen den
post, mits een volgend jaar minder uitge
trokken wordt.
Dit kan niet antwoordt de heer den Bouw
meester, als het Rijk f 2500 toestaat moet
de gemeente gelijke som geven.
De lieer Sprenger zegt dat de Raad ver
leden jaar beslist heeft dat de restauratie
in 10 a 12 jaren zal geschieden; de bijdrage
zal dus niet minder kunnen bedragen dan
f 2500, hetgeen ten slotte algemeen wordt
goed gevonden.
Bij art. 2. Aankoop van keien en klin
kers stelt dhr. Tak voor een proef te nemen
met het Vlissingsch plaveisel.
De heer van de Ree, de explicatie van
den heer den Bouwmeester gehoord, kan
er niet mede instemmen.
De heer de Veer welmen neme dan vol
gens hem eene proef op een der minder
drukke straten.
De heer den Bouwmeester brengt nog in
het midden dat het plaveisel, behalve het
gevaar dat het oplevert nog duurder is dan
keien of klinkers, hetgeen den heer de Veer
doet besluiten om terug te komen van zijn
voornemen om met het voorstel Tak mede
te gaam.
Dat voorstel wordt daarna met algemeene
stemmen, behalve die des voorstellers, ver
worpen.
Hierna gaat de vergadering uiteen.
NAMIDDAGZITTING.
r-!Afwezig de heeren van den Swaltne en
Snouck Hurgronje.
Voortgezet wordt de behandeling der
gemeentebegrooting.
Hoofdstuk VI. Inrichtingen van Nijverheid.
Bij art. 1 stelt de heer Wisboom Verstegen
voor om de belooning van den smid-fitter
te brengen van f 676 op f 7S0. Hij doet
dit voorstel om meer verhouding te bren
gen in zijne belooning met die van den
machinist aan de Oranjezon, wiens werk
zaamheden zeker niet zwaarder zullen zijn
dan de zijne.
De heer Sprenger is van oordeel dat de
smid-fitter voor zijne werkzaamheden ge
noegzaam betaalt wordt. Hij is geen bank
werker, terwijl de machinist aan de Oranje
zon al het bankwerk verricht. Overigens
geeft zijn werk alle reden tot tevredenheid.
De heer Wisboom Verstegen akte nemen
de van het laatste, gelooft dat al moge
dan de aard van het werk verschillen, de
smid-fitter het drukker heeft dan de ma
chinist aan de Oranjezon, ten minste dus
danig is de indruk dien hij bij zijn her
haald bezoek aan de Oranjezon gekregen
heeft.
Het voorstel Wisboom Verstegen wordt
verworpen met 9 tegen 6 stemmen, die der
heeren de Veer, Verhage, van der Harst,
van Dunne, de Rijcke en Wisboom Verstegen.
De heer van der Harst vraagt inlichtin
gen omtrent de posten van f 1000 voor
verschotten en f 500 voor onvoorziene
uitgaven, waarop de heer Sprenger repli
ceert, dat reeds vroeger inlichtingen om
trent die posten gegeven zijn.
De heer de Veer is van meening dat op
de gasfabriek wel wat bezuinigd kan'j wor
den: hij wijst er b.v. op dat de kwitanties
van de gasfabriek gesteendrukt, die van de
duinwaterleiding in boekdruk zijn, waarop de
voorzitter verklaart, dat B. en W. hieraan
hunne aandacht zullen schenken.
Bij art. 2 stelt de heer Wisboom Ver
stegen voor om de jaarwedde van den
machinist niet op f900 te brengen, maar
op f850 te houden.
Nadat de Voorzitter had medegedeeld
dat de machinist door zijne bekwaamheid
der gemeente veel voordeel bezorgd had,
wordt hot voorstel met algemeene stemmen,
behalve die des voorstellers, verworpen.
De heer Boole wijst op het prijsoverschil
van de steenkolen voor de gasfabriek en
de waterleiding, waarop de heer Sprenger
antwoordt, dat men niet uit het oog moet
verliezen, dat deze Duitsche, gene Engelsche
steenkolen zijn.
Bij art. 3 komt ter sprake eene door
B. en W. voorgestelde verhooging van de
jaarwedde van den directeur der gasfabriek
met f 300.
De heer van de Ree wijst er op, dat bij
de benoeming van een onderdirecteur veel
gediscusieerd is over het al of niet nood
zakelijke van dien ambtenaar. Hij moet
er komen, want de directeur zou er door
worden ontlast, en ondanks die ontlasting
komt men thans weer met eene verhooging
voor den directeur aandragen.
De heer Sprenger zegt dat de werkzaam
heden van den directeur zeor zijn vermeer
derd door de talrijke aansluitingen aan de
waterleiding.
De verhooging wordt verworpen met 12
tegen 3 stemmen, die der heeren Den
Bouwmeester, Sprenger en Van der Harst-
Bij hetzelfde artikel was eene verhooging
van f 200, voorgesteld van de jaarwedde
van den beambte voor de loopende kan
toorwerkzaamheden, doch ook deze verhoo
ging vond alleen genade in de oogen van
dezelfde heeren Den Bouwmeester, Sprenger
en Van der Harst.
De heer De Veer vraagt of de tegenwoor
dige onderdirecteur genoegzaam op de
hoogte is om eventueel den directeur te
kunnen vervangen, waarop de heer Sprenger
antwoordt, dat hij, naar luid van mede-
deelingen van den directeur, deze vraag
toestemmend kan beantwoorden.
Hoofdstuk VII. Onderwijs, ent.
Afd. 1. Hooger onderwijs.
Bij art. 1 wijst de heer De Veer er op,
dat, tengevolge van de nieuwe wet op het
lager onderwijs, de traotementen van de
leeraaren Gerth van Wijck en dr. Poort
aan school G met f 300 moeten worden
verhoogd en waagt of er geen mogelijkheid
zijn zou om met die heeren dienaangaande
een nieuwe regeling te treffen.
Do voorzitter vraagt of de heer de Voer
de tractementen dier heeren aan het gym
nasium en de burgeravondschool met f300
wil verminderen, waarop de heer de Veor
repliceert, dat hij iiever eene nieuwe re
geling zou wenscheji voorgesteld te zien
door B. en W. en w'ei voor 1 Januari a.s.
als wanneer de verhooging moet ingaan
inmiddels zou hij zich niet tegen de pos
ten verzetten.
Dit wordt goedgevonden, waarna de hoer
Wisboom Verstegen B. en W. uitnoodigt,
een onderzoek in te stellen of de werk
zaamheden van beide leeraren aan school
G nog noodig zijn.
Afd. 2. Middelbaar onderwijs.
De heer van de Ree zegt bij de behan
deling van art. 1 dat hij geïnformeerd is
dat dr. Poort aan de burgeravondschool
maar 5 uren les geeft, terwijl andere
leeraren op hetzelfde traetement 7 uren
les geven, waarop de voorzitter antwoordt
dat eerlang eene nieuwe organisatie van
het leerplan voor die school zal worden
vastgesteld, waarop ook de benoeming
wacht van een directeur.
Afd. 3. Lager onderwijs.
Bij art. 2 vergoeding van huishuur
voor hoofden van scholen, vraagt de heer
Boole of, voor het geval de heer Milaan
zijne woning verlaat, deze nog verhuur
baar is, waarop de voorzitter antwoordt,
dat dit mogelijk is door het aanbrengen
eener deur.
De heer Schorer herinnert er aan dat
de heer Milaan volgens een vroeger be
sluit niet van woning mag verwisselen,
waarop de voorzitter antwoordt dat dit
werkelijk zoo is.
De heer Gratama zegt dat het huis voor
het gezin van den heer Milaan te klein
wordt; is daarin door aan- of verbouwing
geen verandering te brengen? Deze vraag
wordt den heer den Bouwmeester ontken
nend beantwoord.
De uitgetrokken vergoeding ad f300
voor den heer Milaan wordt hierop goed
gekeurd met 12 tegen 3 stemmen, die der
heeren Schorer, de Rijcke en Wisboom
Verstegen.
Bij art. 3 merkt de heer De Veer op
dat naar zijne meening :1e post met f150
zal moeten verminderd worden, omdat het
bedrag voor de helft (vergoeding door het
Rijk) moet komen onder de ontvangsten.
De memorie van toelichting echter raad
plegend, komt hij niet tot genoemd bedrag.
B. en W. stemmen dit toe.
Bij art. 7 vraagt de heer Boole of de
f25 uitgetrokken voor onderhoud van het
huis bewoond door den heer Milaan nu
niet moeten vervallen, waarop de heer
den Bouwmeester ontkennend antwoordt
daar het huis toch onderhouden moet
worden.
Bij art. 15 vraagt de heer Tak of men
met eereblijken en prijzen op denzelfden
voet als vroeger wil doorgaan, waarop de
voorzitter toestemmend antwoordt.
De heer de Veer vraagt of ook aan de
bijzondere scholen een deel van het bedrag
wordt toegekend, waarop de heer van der
van 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Harst antwoordt, dat dit verzocht wordende
geschiedt, gelijk het geval geweest is met
de scholen op het Molenwater en in de
Gravenstraat.
Van de afdeeling Middelburg der Sociaal
democratische arbeiders partij kwam een adres
in omtrent voeding en kleeding van school
gaande kinderen. Wel is vroeger afwijzend
beschikt, doch door de leerplichtwet is de
toestand veranderd.
B. en W. stellen voor een memoriepost
in de begrooting op te nemen.
De heer Gratama acht dit verkeerd. Hij
wil dat de zaak nog eens overwogen worde,
dau kan men desnoods toch altijd dooraf-
en overschrijving op de begrooting het deel
bereiken.
Eenige leden verklaren zich voor dade
lijke behandeling, waaraan met 8 tegen 7
stemmen (die dor heeron Gratama, Schorer,
Sprenger, Tak. de Veer, de Rijcke en Wis
boom Verstegen) gevolg wordt gegeven.
Het voorstel om een memoriepost uit te
trokken wordt hierna vorworpen met 8 te
gen 7 stemmen, die der heeren den Bouw
meester Gratama, van de Ree, van Teijliugen,
Heijse, van der Harst en van Dunné.
VIII. Geneeskundige armverzorging.
Bij art. 3 afd. 2 wordt de uitgetrokken
sofn 'van t 20, volgens een voorstel van
den heer van Teijlingen, door B. en W.
gebracht op f 38.37.
IX. Landbouw, Handel en Nijverheid.
Bij art. 1 stelt de heer van der Harst,
hierin ondersteund door den heer Schorer,
voor om den post van f 10, voor het keuren
van draaiorgels bij de jaarmarkt te schrap
pen, want gunstige resultaten levert die
keuring niet op. Hij trekt zijn voorstel in,
nadat de voorzitter hem verzekerd had met
den keurder in overleg te zullen treden
om hierin verbetering te brengen.
De heer Wisboom Verstegen vraagt in
lichtingen omtrent den post van f 100 extra
belooning aan de politie bij de jaarmarkt,
waarop de Voorzitter antwoordt dat de
politie dan een zwaren dienst heeft, waar
voor eene belooning in alle opzichten
billijk is.
Hoofdstuk X. Onderhoud van bezittingen.
Bij art. 2 vraagt de heer de Rijcke waar
om niets is uitgetrokken voor het gebouw
aan het Armeniaansch Schuitvlot, waarop
de heer den Bouwmeester antwoordt, dat
men in onderhandeling is om het te ver
huren aan de Werkverschaffing.
Bij art. 3 vraagt de heer Wisboom Ver
stegen inlichtingen omtrent de f 200, uit
getrokken voor bemesting van het oefe
ningsterrein met kunstmest, waarop de
heer den Bouwmeester antwoordt, dat *B. en
W. van plan zijn het oefeningsterrein, dat
alleen mag gehooid worden, in pacht aan
te bieden met en zonder kunstbemesting
en van het resultaat dier verpachting zal
afhangen of kunstbemestiDg al dan niet
zal worden toegepast.
De heer Wisboom Verstegen, van oor
deel dat het beter is den pachter zelf voor
de bemesting te laten zorgen, stelt voor
den post te schrappen, welk voorstel ech
ter verworpen wordt met algemeene stem
men behalve die van de heeren De Veer
en Wisboom Verstegen'.
Hoofdstuk XI. Renten en aflossingen.
Levert geen stof tot discnssie op.
Hoofdstuk XII. Geldbelegging.
Wordt zonder discussie aangenomen.
Hoofdstuk XIII. Pensioenen ent.
Bij art. 3 stelt de heer van der Harst
voor aan de weduwe van den onlangs ont
slapen bouwmeester gedurende 7 jaren eene
jaarlijksche toelage van f 500, te verleenen.
Op verzoek van den heer Schorer gaat
de zitting over in eene met gesloten deuren.
Na heropening dezer trekt de heer van
der Harst zijn voorstel in en stelt voor
eene gratificatie van f 1000. toe te kennen.
De heer van Dunné zou met een minder
cijfer kunnen medegaan. Met dit cijfer
niet, omdat het niet in verhouding staat
tot de gratificatie, welke men onlangs aan
eene onderwijzersweduwe toekende.
In stemming gebracht wordt het voorstel
van der Harst aangenomen met 12 tegen
3 stemmen, die der heeren Schorer, Spren
ger en van Dunné.
Hoofdstuk XIV. Verschillende uitgaven.
Levert geen discussie op.
Wegens het vergevorderde uur wordt nu
besloten dejverdere behandeling te verdagen
tot aanstaanden Zaterdag.
Bij de gewone rondvraag doet de heer
Gratama het voorstel B. en W. uit te noo-
digen tot eene betere regeling der zit
plaatsen, om alle leden te kunnen verstaan.
De heer van Dunné is tegen het voorstel
als men niet doof is, kan men al de leden
duidelijk verstaan, als zij maar spreken
zooals de heeren Koole, Schorer en den
Bouwmeester.
De heer de Veer verklaart zich voor het
voorstel Gratama, omdat het vaak voorkomt,
dat hij niets verstaan kan.
Het voorstel Gratama wordt verworpen
mot 10 tegen 5 stemmen, die der heeren
Tak, Gratama, Verhage, de Veer en van der
Harst.
Hierna gaat de vergadering uiteen.
Men kan zich iederen dag overtuigen,
door talrijke voorbeelden en ernstige onge
vallen dat de gevolgen van ernstige ziekten
dikwijls gevaarlijker zijn dan de ziekte zelf.
De zieke is na de crisis uiterst verzwakt,
het bloed heeft zich verarmd, het heeft zijne
roode bloedlichaampjes verloren en de
bloedarmoede staat voor de deur.
De Heer P. Verdonk te Kruiningen
(provincie Zeeland) schrijft ons: Ik was
geheel verzwakt door de Influenza, ik leed
veel aan borst en ruggepijn en had geen
eetlust meer, alstoen nam ik mijn toevlucht
tot de Pinkpillen van Dr. Williams en ben
door het gebruik van zes doosjes geheel
genezen, en ik acht dus de waarde Uwer
Pinkpillen boven alle andere geneesmid
delen.
Verder verhaalde bij aar. onzen verslag
gever dat de eetlust niet meer bestond,
de spijsvertering was slecht,' kortademig
bij de geringste krachtsinspanning, 's nachts
veel zweeten en hevige hoofdpijnen maakten
De Heer P. VERDONK, volgens portret.
mij het leven tot last. Zoodra ik met de
Pink pillen begonnen was kwam de eetlust
van lieverlede terug.
Zij die lijden en zwak zijn hebben ongelijk
de Pink pillen niet gebruiken.
De bloedarmoede volgende op een ernstige
ziekte is om zoo te zeggen een ongeluk en
moet natuurlijk gemakkelijker genezen
worden dan de oorspronkelijke bloedar
moede. En de Pinkpillen hebben echter
talrijke genezingen dezer laatste te weeg
gebracht door het verzwakte en arme bloed
te herstellen en te verrijken en zijn daar
door zelf zeer werkdadig tegen de bleek
zucht, neurasthenie, zenuwpijnen, steken
in de zijde en algemeene zwakte bij man
en vrouw.
