NIEUWSBLAD VOOR ZEELAND. rika rialen, No. 14.1901 Donderdag 24 October. 16e Jaargang. |voordeel el noodigd, CHRISTELIJK- HISTORISCH burg. ES. KENS, aarzen VnW~ neclit P.zn. n op Zoom. IJLIMEN, iiakers S, gezaagd w Tarwestroo teboonen-Stroo stestroo gels rAASSS euoodigd, noodigd, VERSCHIJNT Wed. S. J, DE JONGE-VERWEST. te Goes F. P. D'HUIJ, te Middelburg. PRIJS DER ADVERTENTIËN Engeland en Transvaal. gen billijken prijs egels, enz. enz. Krabbendijke. rste hypothecair Agenten. 4, 3Yg, 3 en illende lengten, vragen bureau r a a g d, isweg. E, Seroos- ing bij J. DE e. P g e k e r k e. Oct. en 12 Nov., RKoude- VI i ssingen. bii ostkapelle. f met Mei rooskerke. V e e r e. Zoutelande. icht ht benoodigd, jaar, o m b u r g. -Verwest, Goes. elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND. Prijs per drie maanden franco p. p0,95. Enkele nummers0,025. UITGAVE DER FIRMA 23 October 1901. De boycot der Engelsche schepen dat wil zeggen het voorstel om geen Engelsche vrachten meer te lossen in de Europeesche handelshavens is het onderwerp van gesprek en persbeschouwing in de laatste dagen. The topic oi the day. Bladen van alle richtingen betuigen sym pathie met het plan. Doch niet minder zijn er die 't ontriden of tegen de gevolgen opzien. De sociaal-democratische bladen in Gent en Antwerpen ontwikkelden hunne be zwaren. Vooruit voorspelt mislukking wegens de ongelijke sterkte der plaatselijke vereeni- gingen, de zwakleid van het internationaal verband en 't onvoordeelige doel der staking. Het Volk was Ir eerst ook tegen doch nam later zijn drjai, terwijl Tak, eveneens sociaal-democraat, in de Kroniek zeer ern stige bezwaren do-st hooren. Natuurlijk getolg van den boycot zoo merkt bij op zal zijn een vermin derde aanvoer en jroote stijging der prij zen van steenkool 9n staal, dat wil zeggen een duchtige belemmering der vastelandsche industrie. Ook al mochten de Ver. Staten en Duitschland vo»r een deel in de be hoefte kunnen voorzien, de groote stijging der prijzen zou niet kuunen uitblijven. »Deze dingen woiden hier slechts ruw en even aangestipt >m te doen uitkomen dat de in Amsterdam beraamde boycot niet alleen de transportaneiders, maar ook de werkers in de productie van de voornaam ste artikelen zeer aangaat. De gevolgen van den maatregel maden in wijderen kring van arbeiders dan allwn dien van de trans port-arbeiders worden overwogen, en in bet industrieele Duitschland zal dit zonder twijfel geschieden." Toch steunt hij :t j»lan mits er zeker heid zij dat allen mee doen. Nu, daar zouden vvij ons bij kunnen aansluiten, en wie eigenlijk niet. Maar er kwam reeds bericht dat de Czaar voorop gegaan is met de beweging te beletten door de verspreiding der Ne- derlandsche circulaire ie zijn land te ver bieden. En let nu eens op wat Vilhelm, 's Czaars vriend en Edwards neef, wat Loubet, 's Czaars bondgenoot, wat de noorsche vor sten, eveneens aan Engelands koning ge parenteerd, doen zullen. Bovendien waar men in havensteden als Antwerpen, Hamburg, Rotterdam, het plan verwerpt, schijnt voorzichtigheid zeer geboden. Hoe moeilijk het is zich in leer en stre ven eener anders denkende partij in te denken, daarvan levert da heer mr. S. J. Visser, een Katholiek Deaocraat, in het Sociaal Weekblad weer een lewijs. Zoo vortelt hij omtrent de vrijzinnige protestanten, dat zijn de literalen, radica len, enz., dat zij het Wcord Gods tot richtsnoer nemen. Voorts dat in den strijd tegen de pro stitutie en voor het ondersoek naar het vaderschap de antirevolutionairen meer steun te verwachten hebber Tan vrijzinnig democraten eD socialisten dai van Room- schen, zulks, nota bene, als vrucht van verschil van grondbeginsel tussehen ons en deze laats'en; en van overeenstemming van grondbeginsel en levensbeschouwing tussehen christelijke en vrijzinnige „prote- stauten Dau vertelt bij, wat trouwens alle Roomsehe staatslieden, ook dr. Behaepman met hem eens zijn, dat de revolutie de noodzakelijke vrucht is van de reformatie der zestiende eeuw Drie groote dwalingen, onzerzijds door Groen, Lohman, Kuyper en wie al niet reeds zoo vaak en menigmaal bestredeD, dat 't moeilijk schijnt te gelooven aan de mogelijkheid den andersdenkende op een dezer punten te weerleggen. Dat de vrijzinnige „protestant" die de Rede zich tot richtsnoer kiest, uit het Woord Gods leven zou, is helaas te dwaas om alleen te loopen. Dat de antirevolutionair de prostitutie bestrijden zou, als een aanranding der vrijheid, terwijl Rome die tegen de vrij heid bijv. van onderzoek uit begin sel gekant is, daarom de prostitutie met verplichte keuring, reglementeering, en wat daar meer uit volgt, zou weerstaan, is een uitspraak die men zeker niet van een Roomsch rechtsgeleerde zou verwach ten. Bovendien verraadt zij totale onbe kendheid met de geschriften en den arbeid van mannen en vrouwen als Heldring en Pierson, Mevr. Klerck en mej. Macalaine Pont, en is daardoor een miskenning van hun onvermoeiden strijd voor de openbare zedelijkheid en tegen de gereglementeerde ontucht. En eindelijk de revolutie vrucht der reformatie! Het modernisme uitvloeisel van het gereformeerde beginsel! Het on geloof de dochter van het geloof! Wie, die maar eenigszins in het wezen der re volutie is doorgedrongen, ziet hier niet de schaduwzijde van het wetenschappelijk onderzoek, waarbij de Bijbel als verboden boek op de boekenplank wordt gemist, de Bijbel, die ons het vraagstuk der zonde en der genade verklaart, de revolutie is hare vreeselijke aanleiding en werking doet kennen; de Bijbel die ons het rijke Evangelie ontvouwt, waarmee alleen de Revolutie afdoend is te weerstaan; en den afstand tussehen Revolutie en Evangelie, als van Noord- tot Zuidpool teekent met een juistheid dat zelfs de eenvoudigste onder ons het verstaat. Ja, het is maar al te waar dat èn Rome èn het Modernisme, hetzij door verbod van Schriftonderzoek aan de leeken, hetzij door miskenning van het Schriftgezag, de volken van de eeuwige Bron hebben ver wijderd, waaruit de keDnis van zonde en genade wordt geput, de Revolutie in haar diepste grondbeginsel wordt doorschouwd, en de ware wijsheid die voor dwaling behoedt, wordt gevoed en bevorderd. Dat niettemin nog zoovele Roomsch-Ka- tholieken in ons land van de vreeselijke werking der Revolutie-beginselen overtuigd, met ons den principiëalen strijd tegen het Liberalisme voeren, mag als een woiider door ons erkend en geprezen. Tegen de Revolutie het Evangelie blijft overigens in eiken strijd, welke de ker stening der natie en der volken aan hare zorg toevertrouwd, beoogt, de leus van alle Christelijk historischen. In Amsterdam werd het Hoofd eener openbare school verplaatst naar een andere school. Het personeel gaf hem bij het scheiden een fotografie tot aandenken en als bewijs van waardeering. Aan die vacante school wordt een ander Hoofd benoemd, die zeer hekend is in de onderwijzerswereld en daarmede is het bovenbedoelde personeel zeer ingenomen en gevoelt behoefte om hiervan blijk te geven. Wil men nu weten, hoe deze twee mis daden worden beschreven door een opvoeder der jeugd? Welnu, men leze het volgende uitknipsel uit »De Volksonderwijzer", onder redactie van de onderwijzers J. C. Ceton, Jac. Jausen en P. Zander. WAARDEERING. School 68 te Amsterdam heeft een zeer >.-vaardeerend" personeel en het heeft daar van binnen een maand tijds twee doorslaande bewijzen gegeven. Immers: toen het hoorde dat het zijn Geleerde in natuurkunde en teekenen vooral bovenmeester Jansma zou komen 'staan te missen, toen zat het in zak en assche over dat dreigend verlies en toen heeft het uit pure waardeering hi, hi en uit ware achting ho, ho! en uit echte vriendschap hu, hu, en uit reine genegenheid boem, boem, aan den scheidende een gemeenschappelijk conter- feitsel vereerd! ja, ja! En niemand onttrok zich neen, neen en van van 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent Familieberichten van 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. zelfs niet de rooje brr, brr! en niet de hoofdenvreter kom, komEn nou prijken ze binnenkort op Meheer's studeer kamer in het huis op de Rozengracht en als er dan een collega d. i. ook een boven- piet bij Meheer komt en i ziet dat mooie groepie, dan vraagt i: »zeg, amice, wat is dat voor een stelletje?" en dan hoort i: »Och, dat was mijn personeel op 681" Zoo, zoo! Het andere blijkt: Meheer Jansma moest vervangen natuurlijk worden en na rijp be raad van onze vroede vaderen, in overleg met den heer districtsschoolopziener, in dezen oogenblik reeds ter ziele, werd daarvoor waardig gekeurd de lieer H. W. J. A. Schook, beroemd statisticus en democratisch ambu- lantus. Groote vreugde op 08 en waardeering, nee maar, om jaloersch op te worden, zoo veel! De lui zelf zaten er eigenlijk mee in den maag en toen hebben ze, uit vrees voor kwaje droomen, maar gauw hun m pardon hun hart uitgestort op 't papier en dat gezonden aan Meheer Schook H. W. J. A. van zijn voornamen Of die er lekker mee was! Nou, of-t-i! En stellig dacht i: Ze zijn nog niet zoo kwaad, die joggies! O, nee! A. Th. Twee of drie hebben zich van deze laatste likkerij onthouden. Wat botte lui, hè? De A7. Prov. Gron. Crt. voegt aan deze viezigheden toe. »Zal het Nèderlandsche Volk hiervan nota nemen? Onverschillig van welke richting, men lette er op, dat zulke mannen geroepen worden om Nederlandschekinderenoptevoe- don en dat ze betaald worden uit de publieke kas Wij weten niet heter, of »waardeering" behoort tot pe christelijke of maatschappe lijke deugden. Hier heeft met een staaltje, hoe niet theoretisch, maar praktisch opge leid wordt tot waardeering. De Heidenen hetoonen eerbied voor een doode; maar een onderwijzer opvoeder zegt van een Schoolopziener, die plotseling over leden is, zoo in 't voorbijgaan sreeds ter ziele". Is dat vooruitgang? Evolutie is het wel, maar dan ontwikkeling van den geest uit den afgrond. Arme, arme kindertjes, die dagelijks op-, neen, neergevoed worden door zulke man nen! Arm Nederland! Wat moet er van uwe kinderen worden, wat zal uw toekomst zijn, waar zulke mannen met den schrijver van »Schuim" samenwerken aan de opleiding alle christelijke en maatschappelijke'deug den." Een schoon staaltje van (kiezers) plichts betrachting vannu wijlenheteerste-kamerlid, doch toen nog slechts particulier persoon jhr. v. Nispen, vertelt de Residentiebode; Eens vertoefde de heer Van Nispen met een dierbare zieke te Mariënbad, in Bohemen, dat is ongeveer 24 uur sporens van hier. Te Arnhem was toen een verkiezing voor de Tweede Kamer, waarbij kort te voren werd daar Alexander Schim melpenninck gekozen groote kans was voor de ver kiezing van een anti-Revolutionair, 's Avonds voor de verkiezing zag men plotseling Van Nispen te Arnhem. Om negen uur ging den volgenden ochtend de stembus open. Vijf minuten voot negen was hij aan het stembureau, stemde het eerst, eri was een kwartier later weer in den ireiu naar Matiëii- bad, terug naar de zieke. Klacht uit het Worgerknmp. Welsprekend is het onderstaand versje, dat we in de sMaas- on Scheldebode" vonden. Oud grootje zit bij het stervend wicht, In 't Worgerkamp bij nacht. De lucht is koud. Het kindje ijlt, En Scotsh Guard houdt wacht. »Zeg Grootje, komt ons Opa nou?" Klaagt dwing'rig 't koortsig wicht. Neen kind Hij viel bij Ladysmith Maar doe nu je oogjes dicht. Maar Oma, waar is vader dan? Ik weet niet, liefje mijn; Men zegt: de vijand schoot hem dood In 't veld hij Bloemfontein. Toe Opoe, komt dan Moeke niet? Och, kindje zwijg toch stil, Ik zie nog 't brandend huis, ik hoor Nog snerpen haar gegil. Och Grootje, zie ik spoedig nu Ons broer en zusje weer. Waar blijven zij'? Ik 'k hen zoo koud. Mijn hoofdje doet zoo zeer. Ja kind, je zult ze spoedig zien Ze zijn j' al voorgegaan Naar 't Rijk, waar 't met ons leed en Voor eeuwig is gedaan. [schand Vleesch en Eieren. Het vleesch van de zoogdieren dat tot voedsel verbruikt wordt, bevat, nadat de eigenlijke vetlagen verwijderd zijn, gemid deld 7078% water, 0,51,25% mineraal- stoffen, 1,4°12,3% vet en 23,5% stikstof. Hart, lever, longen en nieren bevatten dezelfde hoeveelheden aan water en stikstof als mager vleesch, het vetge halte blijft onder 5%, het aschgehalte (dat is het gehalte aan mineraalstoffen) varieêrt tussqhen 1 en 1,7%. In het bloed van rundvee, schapen en varkens bevind zich tot 83% water onder 0,5% asch, sporen van vet en even zooveel stikstof als in het vleesch dat begrijpelijkerwijze altijd minder water bevat dan het bloed. Gebraden vleesch bevat in drogen toestand, omtrent dezelfde hoeveelheden stikstof, vet en mineraalstoffen als het rauwe vleesch. Wanneer echter in aanmerking wordt genomen dat het vleesch bij braden aanmerkelijk aan water verliest en daardoor inkrimpt, is de voedingswaarde van gebraden vleesch bij gelijk gewicht aanmerkelijk grootèr dan van rauw vleesch. Het watergehalte daalt bij gebraden vleesch, al naar de dikte der stukken en de duur der inwerking van het vuur, op 6442o terug. Gekookt vleesch verliest door koken niet slechts water, maar ook oplosbare stikstofsubstantiën, vet en bijzonder mine- raalstoffeD, die in de bouillon overgaan; ook dan blijft het gekookte vleesch, bij gelijk gewicht, nog voedzamer dan rauw vleesch. Het vleesch van vogelen (eenden, ganzen en kippen) bevat'dezelfde voedings waarde als het vleesch der zoogdieren, echter in iets hoogere verhouding, aange zien het watergehalte nog geen 70% bedraagt en in gebraden kippen tot op 52% afdaalt. Bijzondere vermelding verdienen ook de kippeneieren. Het wit en geel (eiwit en dooier) hebben zooals bekend is eene ver schillende samenstelling; het eiwit bevat 86% water, 12% eigenlijke eiwitstof (albu min) en 0,5% mineraalstoffen, het eigeel (dooier) slechts 51% water, 15% stikstof, 30% vet en 1.5% mineraalstoffen. Het ei in zijn geheel bestaat voor van zijn ge wicht uit water en levert alzoo voor i aan zuivere voedingswaarde. Twee eieren zonder schalen wegen gemideld 100 gr. en diens volgens vertegenwoordigen 20 kippeneieren omtrent gelijke voedingswaarde als 1 K.G. vleesch. Dientengevolge levert eene kip binnen weinige dagen eene hoeveelheid voedingsstoffen die aan haar eigen gewicht gelijk komt. Zulk een kip is waarlijk wel een hoog te waardeeren labriek, en men kan daarom van het standpunt van volksvoeding, niet genoeg aanraden tot het aanfokken van, door veel eiers leggen, beroemde kippen- rassen. Om de voedingswaarde van kippeneieren aanschouwelijk voor te stellen zij dit nog vermeld In 1898 werden in Parijs 588.299.120 eieren ingebracht, die bij een gemiddeld gewicht van 50 gr. een voedings waarde van 27.000.000 gr. vertegenwoor digen dat zooveel is als het vleesch van 168.200 stuks rundvee tegen een gewicht van 400 KG. ieder. Het verzet tegen den oorlog neemt in Engeland braaf toe. Het parlementslid George heeft in een rede voor zijn kiezers gehouden gezegd dat 't tijd wordt dat de natie van de regeering eischt dat de ver- brassiag van milliarden en menschenlevens ophoudt. Vooreerst omdat de oorlog nog wel vijf jaar kan duren. En dan omdat ook na 't beeindigen nog een bestendig leger ginds van 50 duizend man zal noodig zijn. Hij eindigde zijn rede aldusAls de krijgsgevangen Boeren uit Ceylon, St.-He- lena, Indië en de Bermudas zullen terug- keeren en hun huizen verwoest vinden, als zij hun families uitgestorven vinden, zullen zij nooit rusten alvorens de gebeenten hunner kinderen, bij duizenden omgekomen in de kampen, in vrijen grond begraven zullen liggen. Tussehen ons en de Boeren, tussehen ons en de bevrediging van Zuid- Afrika, liggen duizenden kinderlijken, zei Lloyd George. En wie was daarvoor ver antwoordelijk? Het is Chamberlain; hij heeft Engelands goeden naam in de oogen der beschaafde wereld doen verloren gaan, hij heeft ons 70 millioen p. st. pei jaar, duizenden menschenlevens doen verliezen en in Engeland zelf alle maatschappelijke hervormingen doen verloren gaan." De vergadering nam hierop een motie aan, inhoudende, dat het noodig is, eervolle voorwaarden je stellen aan de Boeren. Een ander parlementslid, nog wel een conservatief, de majoor Rasch heeft zich ook tegen de regeering gekeerd. Hij be schuldigt de regeering dat zij Kitchener in plaats van geoefende troepen, kranke en verloopen soldaten heeft gezonden, zoodat Kitchener 16,000 bereden mannen moest terugzenden, die rijden noch schieten kon den, tot het schuim der bevolking behoor den en uit de de afschuwelijkste krotten kwamen. En de Engelsche soldaten zeiven zijn al even mismoedigd en ontstemd. Een dier Tommy's schreef aan zijn familie: »De tucht is vreeselijk strengvoor een licht misgrijp wordt je paard afgenomen en mag je tien mijl per dag te voet afleggen en hard werk doen. Komt men ergens te laat, dan verliest men een week soldij. Het vleesch is zeldzaam en de kleeren ook. En geen water, nergens water! Gelukkig hij, die nog eenmaal per week zijn gezicht kan wasschen. De menschen lijden allen vree selijk van ongedierte, waarvan het gansche land wemelt. Dagelijks moet men de vlooien afschudden. Wat mij betreft heb ik er eens uit mijn hemd tot 300 gehaald. Het is af schuwelijk. Wij zijn erbarmelijk gekleed. Wij hebben slechts twee beschuiten per dag en daarbij slechts koren te eten. En met een geseheurden broek aan het lijf en kapotte laarzen aan de voeten, waar de teenen doorsteken, jagen wij het land door alsof wij schaduwen achtervolgen. Ik besta uit niets anders dan uit knoken en vel." Een ander schrijft over de behandeling van in arrest zijnde Engelsche soldaten. „Er werden soldaten gestraft, die geen dienst konden doen, doordat zij werkelijk ziek waren. Zij kregen van 28 tot 59 dagen gevangenisstraf. Ook werden zij tot straf wel aan een Maxim gebonden. Op inarsch naar Komati-Poort hadden eenige mannen, bijna stervend van honger, iets opgeraapt van den grond. Zij kregen tien dagen arrest, omdat dit oprapen in strijd was met orders, die nimmer uitgevaardigd waren. Een andere man kreeg 28 dagen gevange nisstraf omdat hij ,om een pond brood ge vraagd had. Hij beriep zich op den kwartiermeester, die hem in de waehttent opsloot". Ons dunkt waar zulke stemmen opgaan daar wordt het kwaad voor Engeland. Maar wil dit nu ook zeggen: goed voor de Boeren? Brieven, in Augustus uit Zuid-Afrika verzonden, zeggen dat 't hun goed gaat. En de weinige berichten deze week door gelaten, bevestigen dit.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1901 | | pagina 1