an
pes.
NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
No. 182. 1901
Zaterdag 7 September.
15e Jaargang.
IGEN:
CHRISTELIJK.
HISTORISCH
wtiën.
[oordstraat.
RIJ
lp, liggende te
evragen bij A.
Ikerke 't Zand.
te loop,
|k SPEK
:paaid,
rnecht
lecht
GROOTHEID M VAL.
IB STAND
mber 1901.
5, Pieter Johannes,
Anna Blondel.
tEUZEL,
Ons,
pt. per stuk.
ens plaatsgebrek
:bare oude
ms,
len, bij A. DE
d onderhouden
(ERE, Gr r ij p s-
mte
loekh. D'HUIJ,
IEMAKER Mz.,
op de tentoon-
r g met den
|agen bij ARIJ
i r k e.
)OD, Baars
ISOEBEN Jz-.
VERSCHIJNT
Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER AÜVERTENTIËN
Ommekeer in de Politiek.
Aan zijn brief over deze rechtspraak,
door Vergers meegedeeld, ontleenen wij
bet volgende:
BB ei ABBS.
Treurige toestaud ran een jong
meisje,
Engeland en Transvaal.
etaald.
we nog weinig ter
f 7,50 naar kwali-
Rogge weinig aan-
laisoort f 6 betaald,
Winter Gerst niet
75; Nieuwe Zomer
aald.
Boonen meer dan
kt, werden in puike
Nieuwe dito Bruine
10 a 10,50 betaald,
gehouden. Nieuwe
op de kook f 9,50.
onveranderd in prijs
50 gekocht. Nieuw
men algemeen op
eizaad 25 ct. hooger
gehouden,
per K.G.
stuks.
oudste dochter,
ruim 34 jaren,
stus, haar sterven
de familie,
VEENSTRA.
[901.
n d e n p r ij s.
KAAS
jg
[OOP,
ELKEN MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p0,95.
Enkele nummers0,02s.
UITGAVE DER FIRMA
en van
van 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Zij, die zich abonneeren op deze
courant met het nieuwe kwartaal,
dat den len October begint, ontvangen
de van af 1 September verschijnende
nummers gratis.
Onder dit opschrift en het motto «Ge-
rechtigheid verhoogt een volk" vinden wij
in De Telegraaf een artikelenreeks van den
heer Bosch Bruist. Wij ontleenen er 't
onderstaande aan.
VI.
Omtrent de bescherming van de binnen-
landsche industrie kunnen we kort zijn;
wie weet o. a. niet hoe de eene houtzaag
molen na den anderen in ons land ver
dwijnt, evenzoo als de leerlooierijen, meel
fabrieken en zooveel andere, dat een vroeger
hier bloeiende tak van nijverheid, de laken
fabrieken, schier geheel is uitgestorven.
Deze takken van nijverheid waren mede
daarom zoo nuttig, wijl ze niet geaccumu
leerd waren in oene plaats of streek, als
b.v. de industrie, die voor het buitenland
werkt, doch over geheel Nederland ver
spreid.
En waarom moeten nu al die fabrieken
kwijnen en verdwijnen, ten koste niet alleen
van de fabrikanten, doch niet minder van
de arbeiders en neringdoenden Om de
eenvoudige reden, dat deze industrieën niet
gelijk de groothandel zooals we zullen
zien bescherming genieten. En deze
bescherming bestaat toch in alle landen,
zoowel binnen als buiten Europa, Engeland
niet uitgezonderd.
Dit laatste land, dat openlijk den vrij
handel predikt, heeft inderdaad toch even
goed bescherming, al is het dan ook niet
altijd in den gewonen vorm van invoer
rechten, doch onder den meer bedekten
vorm van kaai-, haven- en liggelden. Ja
somstijds gaat het zoover met zij tie bescher
ming, dat het den geheelen invoer verbiedt
onder het een of ander schijnheillig voor
wendsel.
Hoe is het nu mogelijk, dat een klein
land als Nederland, tegen den stroom van
de geheele wereld kan oproeien.
Waarlijk, de absurditeit is zóó groot, dat
men in het buitenland, Engeland uitge
zonderd de reden daarvoor is overbe
kend over den staathuishoudkundigen
Pierson, die hier als orakel geldt, mede lij -
FEUILLET9Ü3.
■Verwest, Does
(Schetsen uit het leven van Napoleon IJ
III.
NAPOLEON TE PARIJS.
Wij hebben den held van ons verhaal
verlaten, toen hij in 1785 op 16-jarigen
leeftijd als luitenant naar Valence toog.
Wij schrijven zeven jaren later. Ander
maal is de luitenant te Parijs en woont
daar de zittingen hij van de Conventie, die
het proces van Lodewijk Gapet, (koning
Lodewijk XVIj heeft aangevangen.
Wat hij gezien en gevoeld heeft, schreef
bij aan een zijner vrienden. Hem, den
eerzuchtige, moest in de eerste plaats de
lafheid en de baatzucht treffen van hen
die den onschuldigen koning niet durfden
verdedigenen den moed van hen, die deze
verdediging wel aandurfdennog meer de
grootheid of het lijden van een vorst, een
groote der aarde.
„A.ch, mijn vriend, wat ook de woedendste
republikeinen mogen zeggen, een vorst is
meer dan een gewoon mensch Zijn hoofd
zal wel vallen gelijk dat van ieder ander
mensch, doch wie den moord beveelt, zal
eenmaal verschrikken over zijn eigene
dwaasheid, en werd hij niet door geheime
beweegredenen daartoe gedreven, dan zou
dead de schouders ophaalt en eenvoudig
zegt of denkt, dat hij meer dan een kwart
eeuw met zijne staathuishoudkunde ten
achter is. Het stelsel toch der Manchester
school, het «laisser faire et laisser aller",
heeft overal, Engeland niet uitgezonderd,
afgedaan, als zijnde immoreel ten opzichte
niet alleen van den arbeider, doch ook van
de geheele gemeenschap.
Aan het hoofd mijner artikelen plaatste
ik de spreuk «Gerechtigheid verhoogt een
volk", ik heb dat motto met opzet gekozen,
wijl er in ons land een vereeniging bestaat,
«Het vrije ruilverkeer", en deze ver
eeniging, nog niet tevreden, dat zij ten
koste van de geheele gemeenschap er toe
bijdraagt steeds meer millioenen in de zak
ken van den groothandel en de buitenland-
sche industrie te spelen, met directe en
indirecte bescherming van den Staat, zich
daarenboven nog verlaagt tot Farizeïsme,
door ten top te voeren de bovengenoemde
spreuk «Gerechtigheid verhoogt een volk."
Die vereeniging toch wil geen bescherming
van den nationalen arbeid, landbonw en
nijverheid, daar dit volgens haar beweren
een onrechtvaardigheid zoude zijn ten op
zichte van de consumenten. Zij vergeet,
of liever verzwijgt echter daarbij te voegen,
dat het vrije ruilverkeer in de hoogste
mate wordt beschermd le. ten koste van
den landbouw; 2e. de binnenlandsche in
dustrie, en 3e van den arbeider en den
neringdoende in bet algemeen en de kleine
schipperij.
Is niet bijna uitsluitend ten bate van den
groothandel en buitenlandsche industrie
tot het jaar 1890, wat sedert nog aanzien
lijk meer is geworden, door den Staat uit
gegeven
Voor den Rotterd. Waterweg f29.000.000
Voor het Noordzeekanaal27.000.000
Voor het Merwedekanaal 14.500.000
Samen f 70.500.000
alle uitgaven, waarvan de Staat geen cent
interest ontvangt. Verder zijn uitgegeven
plm. f300.000.000 voor Staatsspoorwegen,
waarvan slechts luttel interest wordt ge
noten en die hoofdzakelijk den groothandel
ten goede komt. En zal nu niet wederom
plm. 30.000.000 worden uitgegeven voor
de verbetering van den Dordtschen Water
weg, wederom voor den groothandel. Daarbij
komt nog, dat aan grondbelasting, en wel
voornamelijk door den boer, 13 millioen
het vonnis op zijne lippen moeten weg
sterven, voordat hij het had uitgesproken.
Met de meeste belangstelling sloeg ik de
onverschrokken stervelingen gade, die juist
van zins waren over het lot van huil koning
te beslissen. Ik bestudeerde hunne blikken.
Ik zocht in hunne harten te lezen.
„Hadden zij het gewaagd terug te treden,
dan was de vorst gered geweest. Tot zijn
ongeluk hadden zij echter bij zichzelven
gezegd: „Valt zijn hoofd thans niet, dan
zal weldra het onze onder de hand van den
beul moeten vallen". Dat was de over-
heersehende gedachte, die hunne stemmen
bepaalde.
„Geen pen kan de gevoelens en gewaar
wordingen der toeschouwers op de galerijen
naar waarheid beschrijven. Zwijgend, ont
steld, ademloos zagen allen nu eens den
beschuldigde, dan eens zijne verdedigers,
dan weder zijne rechters aan.
„Welke straf, zoo werd eindelijk gevraagd,
welke straf zal tegen den schuldige worden
uitgesproken
„De dood! riep Orleans, een prins van
[koninklijken bloede. Een electrische schok
zou niet heviger hebben kunnen treffen!
De geheele vergadering rees, door een on-
willekeurigen schrik aangegrepen, overeind.
De zaal weergalmde van het gemompel der
tegenstrijdigste gevoelens.
„Slechts éen persoon bleef onbeweeglijk
als een rots zitten, en deze persoon was ik
„Ik waagde het over de oorzaak van zulk
een onverschilligheid van Orleans na te
denken en vond die in de eerzucht. Slechts
dat kon het gedrag van Orleans rechtvaar-
gulden en door den handel met de nijver
heid, plus de ambtenaren, slechts ruim'4
millioen aan bedrijfsbelasting wordt opge
bracht. Doch genoeg hierover van harte
hopen wij, dat aan die onrechtvaardigheden
spoedig e»n einde moge komen, en dat
bovendien een scherp toezicht worde ge
houden op datgene wat van het buitenland
ingevoerd wordt, den werkman en den
kleinen burgerstand, die in dsn regel zich
contenteert of moet contenteeren mot de
goedkoopste artikelen, wordt toch niet al
leen in een figuurlijken, doch ook in een
werkelijken zin steen voor brood gegeven.
Het slechte en daarenboven dikwijls met
kalkgips en marmergruis vermengde meel,
dat in ons land als mensch- en veevoeder
van buiten wordt ingevoerd, gaat toch al
de spuigaten te buiten, doch hierop
wordt niet toegezien dit is al weer in
het belang van den groothandel. Wel wor
den er draconische wetten gemaakt waar
het de vervalsching en den'verkoop van
boter betreft, doch dit raakt meer den
kleinhandel en de boeren."
Is dit niet een God tergende politiek
6 September 1901.
Een lief stukje „van kindergeluk" schrijft
Else van Brabant in De Telegraaf
Vader en moeder zijn gestorven. Maar
overal zijn de gasten welkom.
Twee in een huishouden, waar al een
zestal vroolijke kleuters is, maar waar iedere
nieuwe aankomeling met nieuwe vreugde
wordt begroet.
Twee meisjes bij twee ongehuwde tantes
van vaders zij, waar haar komst een nieuwe
lente schijnt binnen te brengen in het stille
huis.
Twee jongens bij grootvader van moeders
kant, wiens oud-militair hart weer opengaat,
nu hij opnieuw recruten heeft te comman-
deeren.
En 's Zondags altijd bij een van de drie
families is 't zestal bij mekaar. Dan kib
belen ze naar hartelustze spelen ook, dat
ze weer één familie zijn; alleen zijn er dan
twee kinderen minder, want één van hen
moet vader zijn en de andere de moeder.
De heele week verlangen zij naar 't feest
tot weer de Zondag komt.
Het oudste meisje van 11 jaar ruimt op
een middag haar linnenkastje op, geholpen
door Tante Lien.
digen. Hij zoekt een troon, ofschoon hij
er geen recht op heeften zulk een troon
kan men niet verkrijgen, tenzij men afstand
doe van aanspraak op de achting van alle
weidenkenden.
„De koning werd ter dood veroordeeld.
„En zoo ook al de 21 Januari den naam
van Frankrijk niet voor altijd bevlektwerd
nochtans de rij zijner martelaren met een
roemvollen naam vermeerderd.
„De afstammeling van den heiligen Lode
wijk werd door hen, die nog voor korten
tijd zijn onderdanen waren geweest, naar
het schavot gevoerd.
„Is er iemand in uwe tegenwoordigheid,
vriend, wanneer gij dit leest, houd dan wat
nu volgt voor hem verborgen, al ware hij
ook uw vader.
„Het is een vlek op de stof, waaruit
mijn karakter vervaardigd is. Dat Napoleon
Bonaparte bij het om he't leven brengen
van een menschelijk wezen getroffen was
en zich genoodzaakt zag om tengevolge van
den indruk dien dit op hem maakte, zich
te bed te leggen, valt nauwelijks te ge-
looven, ofschoon het waar is, en niet zonder
over mij zeiven te blozen, kan ik het er
kennen.
In den nacht van 21 Januari kon ik
geen oog dicht doen, en toch was ik niet
in staat, de oorzaak mijner buitengewone
opgewondenheid te verklaren. Ik stond
vroeg op, en liep overal rond, waar het
volk zich verzamelde. Ik bewonderde, ik
verachtte de zwakheid der veertigduizend
nationale garden, van wie negen tiende
gedeelte werktuigelijk het schavot bewaak-
Daar komt van achter een stapel zak
doeken en dasjes een kleine, groene spaar
pot voor den dag.
Was die daar verborgen?
Had kleine Lien dan een geheim voor
haar goede peet-tante?
Kleine Lien buigt haar hoofdje als onder
schuld.
Dan plotseling slaat ze haar beide arm
pjes om tante's hals en bekent, dicht aan
haar oor:
„Tante, ik spaar op voor een groot huis.
En daar moeten we, als we groot- zijn, weer
allemaal bij mekaar in wonen."
Gelukkige kindertijd, die nog gelooft een
spaarpot aan te kunnen leggen voor 't ge
luk!
De Heer A. Walburg, Borneostraat 13
te 's-Gravenhage, deelt ons mede. De uit
werking van bet gebruik Uwer Pink Pillen
door mijne zuster is hoogst verrassend ge
weest. Zij is 14 jaren oud en was vree-
selijk lijdende aan bloedarmoede, waardoor
vele kwalen ontstonden. Vreeselijke maag
pijn, steeds piju in den rug, slapeloosheid,
geen eetlust, lusteloos en altijd door ver
drietig.
Jongejuffrouw WALBURG, volgens portret
Zoodat wij het altijd zoo vroolijke kind
niet meer herkenden en zij zelve, hoe jong
ten. Ik ontmoette Santerre: hem volgde
een talrijke staf. Ik zou hem terstond
de ooren hebben willen afsnijden en spoog
voor hem uit; meer kon ik niet doen.
„Langs de Boulevards voortwandelende,
kwam ik op het plein der Revolutie. De
guillotine kende ik nog niet. Een koude
rilling voer mij door de leden. Er heerschte
een oogenblik stilte. Daar viel iets zwaars
op het schavot neder. Deze slag ging mij
door de ziel.
„Hij is dood", zei een gendarme tot mij.
„Wel tienmaal herhaalde ik zijn woorden
„Hij is dood". Eenige minuten gevoelde
ik volstrekt niets. Zonder het te weten,
was ik door het volk meegesleept geworden
en bevond ik mij ver van 't schavot, doch
ik kon niet anders zeggen danhij is dood
Geheel verward kwam ik thuis, maar er
verliep wel een uur, voordat ik weder ge
heel tut bezinning kwam." Uit dezen brief
van Napoleon zou men niet zeggen, dat hij
later zooder eenig gemoedsbezwaar meer dan
een koning van zijn troon bonzen, ja zelf
keizers naar hun kroon s.jken zou.
Maar wat doet de eerzucht al niet!
IV
WAPENFEITEN.
Zijn eerste wapenfeit was niet gelukkig.
Hij nam deel aan den opstand te Corsica
in 1793 en werd toen door den wakkeren
Paoli, die een vrije onafhankelijke republiek
Santerre, een gewezen slager. Later
onder het schrikbewind chef der nationale
garde. Een monster van wreedheid.
ook, het leven als een last beschouwde.
Daar wij veel van Uwe pillen gelezen had
den en de goede uitkomsten derzelven, be
sloten wij ook voor haar dit redmiddel
aan te schaffen, hetwelk in den waren zin
des woords een redmiddel mag genoemd
worden. Na 't gebruik van 6 doozen, was
het kind volmaakt gezond, alles is terecht
gekomen en zij ziet er zoo gezond uit,
dat hare dankbaarheid voor de Pink Pillen
geene grenzen kent. Nogmaals hartelijk
dankzeggend en in 't belang van nog zoo
vele lijdenden, kunt U haar herstel gerust
bekend maken.
A. WALBURG.
Borneostraat, 13.
's-Gravenhage.
De Burgemeester van Ns-Graven/ia go verklaart,
dat vo/gans verk/a/rng der medeondergcteekenden
vorenstaande Handteekening te geste/d door:
's-Gravenhage y
l
sir- 'P
Na zulk een attest, waarvan de hand-
teekening door den Burgemeester gelega
liseerd is, zal er wel geen twijfel meer
bestaan.
Andere ziekten, welke de zelfde oorzaak
hebben, zooals rheumatiek, huidziekten,
algemeene zwakte, beenziekte bij het kind
en somtijds de tering zijn door hun ge
bruik genezen geworden. Door de maag
het opnemen van het voedsel te verge
makkelijken en door het bloed te zuiveren
genezen de Pink Pillen alle ziekten.
Prijs f 1,75 de doos f 9 per 6 doozen.
Verkrijgbaar bij Snabilxé, Steiger 27, Rot
terdam, hoofddepothouder voor Nederland
en apotheken. Franco toezending tegen
postwissel.
Ook echt verkrijgbaar voor Middelburg
en omstreken bij Joh. de Roos, K 157
Vlasmarkt te Middelburg.
Geen andere berichten uit Zuid-Afrika
dan die, welke het opblazen melden van
Corsika stichtte, geslagen. Met moeite ont
snapte hij aan zijn vervolgers; een verne
dering zoo groot, dat hij zijn vaderland
vaarwel zeide en voorgoed den blik naar
Frankrijk richtte.
Nog in dat zelfde jaar vinden wij hem
onder de belegeraars vóór Toulon. Deze
stad was het middelpunt der beweging
tegen het schrikbewind, dat in de Ven-
deeërs, de kloeke aanhangers van het oude
Koningshuis, zeer lastige vijanden gevonden
had. Hij ontdekte al spoedig dat hier maat
regelen moesten genomen worden. Ook de
artillerie eischte dringend versterking. Hij
wist te bewerken, dat hem de leiding van
dit beleg werd opgedragen. Hij zelf begaf
zich midden onder de kanonniers en moe
digde hen aan door woord en voorbeeld.
Terwijl hij bij een der kanonniers stond,
nam een kogel het hoofd van den soldaat
weg. De brandende lont, die hij juist had
opgeheven, om het kanon af te vuren, nam
Bonaparte uit de hand des dooden krijgs-
mans, en schoot zelf het kanon af. Zoo
bleef hij, als gewoon kanonnier eenige uren
op dien post, tot hij eindelijk afgelost werd.
Vergers verhaalt dat deze soldaat aan een.
kwaadaardige huidziekte leed. Door de
warmte van dén lontstok plantte de smet
stof zien over aan Bonaparte. Jaren lang
heeft deze daarvan last gehad. Hij had
krampachtige toevallen, trok met den rech
terschouder, kreeg een g-, an>,chtige ge
laatskleur en was zeer mager. Later is
hij genezen. Maar het trekken van den
schouder behield hij tot zijn dood, echter
meer als aanwendsel. (Wordt vervolgd.)