T".
NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND
een SCHÜÜR en ERF,
TENTOONSTELLING
AARDEWERK,
Donderdag 23 Mei.
15e Jaargang.
Winkeliers
ierrievenlen
sikgeit,
IG te huur
ÏÖP
larzen,
iÖP
[evraagd.
No. 121.1901.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
Afloop Verkoopingen enz.
Advertentiën.
BOUW- en WEILAND,
Uelollaodsche Hypotheekbank
in de Statenzaal aan de
Groenmarkt te Middelburg.
elburgf.
ENT-
STIJF
SEL,
oog a/d. Zaan.
VB 1) UIJVJS.
HVWING
NG TILLT,
TEIJLIEGEN,
in RUIL
I bij K. VEPJIAGE,"
OOP
OOP
lARZEN,
Ijst
Geonsen.
Lieden,
kastelein of
ïermansknecht,
VERSCHIJNT
Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
ZSjarige Mtvesesaigisg
Engeland en Transvaal,
VERKO OPEN
2 Werkpaarden, waaronder 1 met
veulen, 8 Melk- en Kalfkoeien,
2 vare Koeien, eenige Runders,
jong Vee en Kokkalvers;
eene partij Loopvarkens.
publiek vcrkoopeii
J.A. ZIP TAN TEIJLLNGEN,
Vereeniging
tot bevordering van het
Vreemdelingenverkeer
in Walcheren, te Middelb.
Oud-Delftsch
Donderdag 23, Zondag 26, Maan
dag 27 en Dinsdag 28 Mei 1901, des
namiddags van 12—4 uur, tegen fO.10
per persoon.
van de herhaaldelijk
en, dat men bezocht
n, die zich uitgeven
ae HAARLEMMER-
ik U hierdoor mede,
ie fabriek nimmer
U rechtstreeks aan
t, kunt U verzekerd
aarlemmerolie te
5
15, Haarlem.
ar eerste hypothecair
Agenten.
lan haar 4e dracht,
HOYE, Meliskerke.
ien aan
u 11 i n g e.
maanden, bij A.
G a p i n g e
(Schotsche hoek).
en 8 Juni,
Meliskerke.
tens. Per baal en
1 r ij s.
van LOTEN
o visie.
jler letter A. B. C.
dit blad, Goes.
lober
old.
[OPPENJAN, ie
|en gevraagd
|P. G.
I, aan het bureau
jnoodigd
Bn verstaande, bij
immerman,
Nieuwdorp.
n d
REL, Brakstraat.
elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p0,95.
Enkele nummers0,025.
UITGAVE DER FIRMA
en van
van 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
20 Mei 1901.
De dood.
Eenige weken geleden overleed het lid
der eerste kamer voor Friesland mr. Bergsma.
Zijn opvolger, mr. Bloembergen, zou gis
teren in de eerste kamer beëedigd worden
en was daartoe 's avoDds te voren uit
Leeuwarden te 's-Gravenhage overgekomen,
toen hij in laatstgemelde stad in de Graven
straat door een beroerte getroffen werd.
Door de politie opgenomen, overleed hij kort
daarna. Het lijk werd overgebracht naar
de woning van zijn schoonzoon, den heer
Jurriaan Kok, en daarna naar Leeuwarden,
zijn woonplaats, om aldaar te worden Ier
aarde besteld.
Wel een treffend sterfgeval.
De staten van Friesland zullen dus an
dermaal een opvolger voor mr. Bergsma
moeten aanwijzen.
Het sterfgeval doet denken aan 't even
plotseling overlijden te 's-Gravenhage in
1879 van het tweede-kamerlid Van Loon,
die in de Heerenstraat niet ver van de
Gravenstraat, aldaar eveneens door een be
roerte getroffen, plotseling ineenzakte, en
in een woning binnengebracht, reeds over
leden bleek.
De dood wenkt ieder uur, ook onze volks
vertegenwoordigers.
Het Kamerlid Van Kerkwijk is gisteren
overleden.
J. J. van Kerkwijk werd geboren te Oud
dorp op 19 December 1830. In 1848 werd
hij student aan de Kon. Academie te Delft.
Den 30sten Juni 1852 deed hij examen als
civiel-ingenieur. Kort daarop werd hij in
dienst gesteld van de AntwerperRotter-
damsche spoorwegmaatschappij en na het
in exploitatie komen van dien spoorweg
werd van Kerkwijk in 1885 benoemd tot
adspirant ingenieur bij de rijkstelegraaf en
in 1866 tot ingenieur bij dezen dienst, als
hoedanig hij medewerkte aan den aanleg
van het rijkstelegraafnet.
Bij de opheffing dier betrekking in 1875
op wachtgeld gesteld, werd hij den 19en
September 1875 benoemd tot raad-adviseur
bij de telegrafie.
Na 1855 vestigde hij zich in Den Haag.
Den 20sten Februari 1863 werd hij go-
kozen tot lid van de Tweede Kamer in het
kiesdistrict Zierikzee en sedert werd hij bij
elke periodieke aftreding voor dat district
herkozen. Zijn oordeelvellingen in de Ka-
L*-
n vroegeren Kerkeraad ingekomen om op
heldering m dezen, maar steeds werd een
gereserveerde houding aangenomen, tot op
eens, na ongeveer 9 jaren een opheldering
verschijnt, vergezeld van eene beschuldi
ging aan het adres van redactie en uit
gever.
En daarom moet nu een nieuw Kerke
lijk Weekblad opgericht en dan door een
persvereenigmg, waarbij voor alle gerefor
meerden de gelegenheid moet open zijn om
als lid te kunnen toetreden
Natuurlijk liefst allende gelegenheid
zoo ruim mogelijk openstellen want dan
mag men als lid ook contributie betalen
men mag zich vermoedelijk tegen betaling
ook abonneerenmen mag dan ook ronte-
looze aandeelen nemen en daarvoor krijgt
men dan natuurlijk ook mede zeggepsschap,
weet U. O zoo mooi!
Voorts is het ideaal dat deze Verg. in
contact trede met elke Classis die lan zor
gen voor let reclt der Eerken en let behan
delen van zalen.
Ik dacht zoo dat naar gereformeerd
Kerkrecht onze meerdere vergaderingen na
het eindigen van de bepaalde zittingen niet
meer bestonden en dus ook niet meer
handelend konden optreden. Wij hebben
toch geen hoogere Besturen? Maar dit
daar gelaten, juist wat die persverg. dan
zou moeten doen, heeft de Z. K. wat be
treft het in eontact treden ook gewenscht
te doen, maar dat is op voorstel mede van
Ds. B. door de kerken van de hand ge
wezen.
Ik mag hierop niet verder ingaan en
mer waren dikwijls scherp, maar werden
zonder aanzien des persoons gegeven.
Zijn parlementaire loopbaan is te bekend
dan dat daaruit zijne handelingen en rede
voeringen, met name die voor landbouw en
platteland, behoeven te worden aangestipt
en ook is 't overbodig zjjn figuur en zijne
manieren in 's lands vergaderzaal te her
inneren.
Meermalen werd aan den heer van Kerk
wijk een ministerieele portefeuille aange
boden, maar steeds en consequent bedankte
hij daarvoor. (N. R. C.)
Kuyper en Dolman.
Lezer, wilt gij eens fijn het verschil tus-
schen die beiden proeven?
Laat dr. Schaepman, de dichter-staats-
man, beider vriend, de Katholiek, de man
staande buiten de partijen, het u objectief
zeggen.
Op den Frieschen Landdag der Katho
lieken sprak hij blijkens zijn «Chronica"
»De antirevolutionaire partij telde zeer
vele bekwame leden. Van de levenden
vermeld ik alleen den Minister Mackay,
die meer beleid, meer volharding, meer
werkkracht heeft getoond dan men bij me
nig minister vinden kon
(Ook dit woord is ons welkom. Tegen
over het gebazel van beunhazen in meeting
en blad die 't kabinet-Mackay nog steeds
luiheid en onnoozelheid verwijten, heeft
de qualificatie, door dr. S. geleverd, waar
mee wij overigens hartelijk instemmen,
groote waarde.)
Maar de antirevolutionaire partij
had overal twee hoofden, twee «eminente
leiders". Beiden mannen van ongewone
talenten, ongewone bekwaamheid, ongewone
werkkracht. De een misschien verder ziende,
de ander scherpzinniger; de een vlugger,
de ander stevigerde een geestiger, de
ander dieperbeiden groot met groote
hoedanigheden, bij alle verschil toch op
elkander gelijkend, meer verscheiden dan
verschillend zelfs. Maar toch in één op
zicht verschillend beiden staatsman, maar
de een man van de daad begeleid door
een denker van breede vluchtde ander
denker als historisch jurist en dan man van
de daad. Toch beiden heervoerdersbeiden
leiders, door noodzaak van karakter en
aanleg
(Wij schrijven ook nog deze opmerkin
gen over, die eenerzijds een glimlach wek-
godsdienstoefening werd hem door een der
ouderlingen een hartelijk woord toegespro
ken en de gemeente verzocht den geliefden
leeraar staande toe te zingenGezang 96.
Bewogen dankte hij dien ouderling en de
gemeente voor gelukwensch en heilbede.
Dinsdag 2F Mei, de eigenlijke dag van
bovengenoemd feit ondervond de leeraar
van alle zijden blijken van hartelijke sym
pathie. Yele dorpelingen toonden dit door
het uitsteken der vlaggen, de jongeling
schap door 't versieren zijner woning, de
kerkvoogdij door een prachtig geschenk,
bestaande in een Chaise longue, de ge
meente eveneens door een cadeau, zijnde
een mahoniehonten boekenkast, de ring
broeders op gelijke wijzezelfs van vorige
gemeenten ontving onze dominé niet alleen
gelukwenschen maar zelfs cadeau's. Door
don jubilaris werden de armen der gemeente
ruim bedacht.
ken, andererzijds een heimwee wakker
roepen.)
Gelijke humeuren maken geen
goede huwelijken, zegt het volksspreek
woord. Ik geloof dat ook hier dit spreek
woord gelijk heeft willen hebben, een
menschelijke hebbelijkheid die ook spreek
woorden eigen is. Hoe het zij, de eene
antirevolutionaire parij is in een tweeheid
uiteengegaan. Het is niet onmogelijk dat
aan de eene zijde de organisatie, door den
dwang der dingen op een verlichte auto
cratie uitliep; dat van den anderen kant
de vrijheid in zoo vrijen zin werd opge
vat dat alle band verdwijnen moest. Toch
beklaag ik het feit, de dagen van de droite
en gauche waren beter en ik wensch ze
van harte terug."
Een kranig jurist die voor zijn gerefor
meerd, antirevolutionair beginsel uitkomt,
promoveerde de laatst-vorige week aan
Leidens Hoogeschool in de rechtende heer
dr. J. G. Sybrandi, geboren te Ulrum.
De eerste zijner stellingen luidde aldus
Het privaat eigendom, als sociaal insti
tuut, berust naar oorsprong en wezen niet
op menschelijke ov-reenkomst noch op
menschelijke wat, maai. op Goddelijke ordi
nantiën die in het leven en de ontwikke
ling der maatschappij tot openbaring komen.
De laatste zijner stellingen heeft ook
beteekenis
»De werkstakingen, ofschoon geen kren
king zijnde van ons positieve recht, ver
scherpen den klassenstrijd en werken daar
door desorganiseerend in opde maatschappij.
Door het overheidsgezag onmogelijk geheel
te keeren, kunnen ze echter door wettelijke
regeling van het arbeidscontract en door
versterking van den moreelen band
tusschen arbeiders en arbeidgevers het best
worden voorkomen."
Deze jeugdige rechtsgeleerde schaamt
derhalve, ook ter plaatse, waar dit het meest
moeilijk valt, zich de goede belijdenis niet.
Wij mogen wat van hem verwachten,
gelijk wij veel hopen van 't groote aantal
Christen-juristen dat zich reeds onder ons
heeft gevormd.
In Zeeland noemen wjj de namen van
De Veer en Dieleman.
In Utrecht zijn 't Gewin en v. d. Laar.
In den Haag: Lohrnan, Hovy en Anema.
In Friesland Okma en de Vries.
Terwijl wij ons nog herinneren onder de
^varrïïSclSnlTTmsüag) waren aangevoerdZbd
runderen, 587 vette, 355 nuchtere kalveren,
515 schapen, 518 varkens, 341 biggen. Run
deren le qual. 62, 2e qual. 40, 3e qual.
kalveren le qual. 98, 2e qual. 70, 3e qual.
schapen le qual. 60, 2e qual. 50, 3e qual
varkens le qual. 47, 2e qual. 37 3e,
qual. cent; alles per kilogram.
OOSTBURG, 22 Mei 1901.
Oude Tarwe f A f Nieuwe
Tarwe f6,90 A f7,50 N. Rogge f5,40 A f5,60
N. Wintergerst f7,10 A f7,35 per honderd
kilo. Zomergerst f6,75 A f7,per honderd
kilo Haver per 100 kilo f 6,30 A f 6,70 Kook-
erwten f 8,A f 8,50. Erwten f 7,75 A f8,
Paardenboonen f 6,60 A f 6,80
"Waar 't niet er bij staat, is de prijs per H.L.
Vlissingen. De vier huizen, gisteren
avond door not. Bosch publiek geveild,
zijn onverkocht'" gebleven wegens te laag
bod.
Goes. Gisteren werd ten overstaan van
not. de Ronde Bresser ten verzoeke van de
erven A. Sterk en wed. van Asperen Ver-
venne in de Prins van Oranje geveild
boomgaard met wegeling in de gemeente
Scbore, groot 8998 e.A. Kooper werd dhr.
J. Staal te Goes voor f 2230 plus f 170
voor houtgewas, benevens 8ll, onkosten.
jongere Ohr. advocaten: v. d. Vegte te
Zwolle, v. And el te Gorinchem, de Vries
te Amsterdam, Jonker te Dordt en Slob
to Gouda.
Een corps dat meetelt.
De liberale partij een cadaver.
Ik heb eens over de Grondrente den heer
Oldenhuis Gratama hooren zeggen: »Men
heeft dit cadaver uit het graf gehaald en
gegalvaniseerd en met eau de cologne over
goten om het frisch te maken, maar het
is een cadaver en een cadaver blijft het
ook." Tegenover een machtige verschijning
als de groote liberale partij eens was, wil
ik geen oneerbiedige woorden bezigen, maar
zij is verscheiden en heengegaan. Dit
blijft het feit, trots de stroomen medische
eau de cologne van de Liberale Unie.
Dr. Schaepman
op den Frieschen Landdag.
Wat het Evangelie vraagt.
Het Evangelie versmaadt de krukken der
machthebbonden. Al wat het vraagt, is
onbeperkte vrijheid, om zich naar zijn aard
in den boezem van ons volksleven te kun
nen ontwikkelen.
We wenschen zelfs niet, dat de Overheid
ons het ongeloof gebonden en geboeid als
ter geestelijke excecutie zal overleveren.
Veeleer stellen we er prijs op, dat de
macht des Evangelies dezen boozen demon,
in vrijen kamp, met gelijke wapenen zal
overwinnen.
Dr. A.. Ktjyper.
Zondag 26 Mei a. s. hopen onze
geliefde ouders
MARINUS DE KROG
en
NEELTJE DEKKER
hunne
te gedenken.
Hunne dankbare hinderen.
Vrouwopolder, 22 Mei 1901.
Eerst wat over de Krijgsgevangenen op
Ceylon. Zekere heer Madsen heeft gele
genheid gehad het kamp der krijgsgevan
genen te bezoeken. Hij deelt mede dat de
krijgsgevangenen het dragelijk hebben maar
dat zij in de laatste dagen (zijn brief is
gedagteekend van den 24en April) allen
gestraft waren met halveering van hun
rantsoen en met het verbod om 's avonds
licht te branden. Deze verfijnde wreedheid
hadden de Engelschen bedacht omdat de
Boeren en de uitlanders elkaar niet wilden
verraden. De Engelsehen trachten nl. te
weten te komen wie door den oorlog het
burgerrecht hadden verkregen in Transvaal
(volgens de beslissing van van President
des voormiddags om 111/3 uur, aan de
herberg van de wed. J. vau Eijkeren
te '-Heer Arendskerke,
benevens
Notaris LIEBERT te Kapelle zal op
BONDEED AG 13 JVNI 1901,
des voormiddags te 10 uren, in het
logement „de Oesterbeurs", te Ierseke,
ten verzoeke van den heer J. Hieftje,
benevens
9 Hectaren 84 Aren 70 Centiaren
gelegen in de gemeente Ierseke.
Inlichtingen en notitiën te verkrijgen
ten kantore van genoemden Notaris.
Kruger dat alle medestrijdenden aanstonds
het volle burgerrecht zouden krugen krijgen)
en wie het al vroeger hadden. Want, zoo
als ook te Londen voor de commissie is
gebleken, wordt het burgerrecht dereerst-
bedoelden door de Engelschen niet erkend
en diegenen onder de nieuw-ingeburger-
den die Engelsche onderdanen waren, zou
den dus als als rebellen worden behandeld.
Niemand wil hem echter verraden en daar
om is het gansche kamp op de boven aan
gegeven wijze gestraft.
Een van de Skandinaviërs, een zekere
Michelsen, heeft den heer Madsen nog
medegedeeld dat hij, nadat hij had getracht,
van de Bavaria te ontsnappen, niet alleen
vier dagen op water en brood is gezet maar
ook geheel naakt is uitgekleed en zoo, aan
handen en voeten geboeid, voor den com
mandant was gebracht.
De gevangenen, zegt de heer Madsen,
verlangen natuurlijk naar een spoedige
vrijheid maar maken zich daaromtrent geen
illusies, daar zij de vaste overtuiging heb
ben dat 250,000 Engelschen het met 15000
Boeren niet kunnen klaarspelen en dat de
oorlog nog jaren kan duren.
Van 't oorlogsterrein trokken do navol
gende berichtjes dc aandacht:
De Boeren trekken in belangrijke sterk
te samen in de Zuurbergen.* Tal van
nieuwe afdeelingen komen de Oranjerivier
over en sluiten zich bij hen aan. Com
mandant Fouché voegde zich eveneens bij
hen. Hun aantal wordt geschat op 1000
a 1500. Het gerucht wil, dat De Wet hen
aanvoert; 800 Boeren trokken de Kaapko
lonie binnen, ten noordwesten van Venter-
stad, om de troepenmacht van Fouché te
versterken.
Geen mijl van den spoorweg tusschen
Belfast en Pretoria is, veilig voor spoor
wegongelukken; de Boeren leggen bijna
eiken nacht dynamiet onder de rails,
waardoor de trein die er het eerst over
gaat wordt «opgeblazen".
Uit (het belegerde) Zeerust wordt weer
een heldenfeit van de Nieuw-Zeelanders
gemeld: midden in den nacht van den 16en
overvielen zij een post van de Boeren,
doodden 3 en verwondden 4 man, zonder
zelf verlies te lijden.
Kolonel Maxwell, die als leider van de
koloniale divisie onder generaal Brabant
opgetreden was en laatstelijk het bevel
verstrekt gelden ouder eerste hypothecair
verband.
Middelburg. Agenten.
tan
GEOPEND: Vrijdag 24 en Zaterdag
25 Mei 1901, des namiddags van 1—4
uur, tegen f0.25 per persoon.