NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
No. 153. 1900
Zaterdag 29 September
14e Jaargang.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
Bü Sit nuucr tetort n lijnend.
VERSCHIJNT
Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER AÜVERTENTIËN
Kerknieuws.
Schoolnieuws.
Gemengde Berichten.
Rechtszaken.
el ken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p0,95.
Enkele nummers0,02s.
UITGAVE DER FIRMA
en van
van 1—6 regels 25 cent, iedere regel meer 6 cent
Familieberichten van 1—5 regels 60 cent, iedere regel
meer 10 cent.
De bladen hebben 't nog altijd druk over
de vraag of de Gelderland bij 't vervoeren
van President Kruger ook de Transvaalsche
vlag zal voeren.
Het ware het best dit aan Paul Kruger
zei ven over te laten.
Be Standaard distilleert uit de woorden
door den minister in de eerste kamer ge
sproken diens meening dat de president nog
president is en derhalve de vlag der repu
bliek naast de onze moet waaien.
Maar generaal den Beèr Poortugael denkt
er anders over.
Hij meent dat, dewijl de president gezegd
heeft om gezondheidsredenen op reis te
gaan, diens recht om de Transvaalsche vlag
te voeren verbeurd is.
Hieruit zou dus moeten volgen dat een
ziek regeeringspersoon geen regeerings-
persoon isja zelfs dat bij 't vervoer van
het lijk eens vorsten diens vlag niet half-
stoks op 't schip waaien mag.
Ook meent de generaal dat de minister
Beaufort, door enkele malen te spreken
van „den persoon van President Kruger",
als zijn meening heeft uitgesproken dat
niet de president eener nog erkende repu
bliek maar een zeker persoon Kruger
geheeten - zal worden vervoerd.
Alsof bij het vervoeren van een regee-
rend persoon zoolang hij van de regeering
geen afstaud deed, de regeerende van den
persoon, de persoon van den regeerende
ware te scheiden.
Wij denken dat de Standaard beter dan
de heer Den Beer de bedoeling des minis
ters heeft weergegeven.
Trouwens de heer Den Beer denkt er
al net eender over als de Middelburgsche
Courant: Die Kuyper laat zich veel te
veel door zijn geloof beheerschen. Het is bij
hem „geloofsijver overslaande tot geestver
voering" zoekend naar het „zalig genot van
zeker soort martelaarschap
Wat Potgieter van dit soort menschen-
vrees zeggen zou, hij, de schrijver van
„Jan, Jannetje en hun jongste kind."?
Ned. Herv. Kerk.
Drietal te Eexta P. A. Steenbakker Mo-
rylion Loysen te Colijnsplaat, A. J. v. Veld
huizen te Molkwerum en N. Warmolts te
Ternaardte Amsterdam (29e predikants
plaats) I. D. J. Idenburg te Hillegersberg,
C. B Oorthuijs te Rotterdam en dr. J.
Schokking te Koudum.
Beroepen te Sybecarspel H. de Groot
cand. te Haveltete Terhorne J. Ippius
Fockens te Hemmen; te Bergambacht
ds. A. Dekker te Nieuwpoort.
Aangenomen naar 's Hertogenbosch door
dr. J. Herderschee te Osch.
Bedankt voor Franeker door dr. J. Her
derschee te Osch.
Te Zutfen is plotseling overleden ds.
E. A- Remy, emeritis predikant, van 1865
tot 1872 predikant te Renswoude, tot 1877
te Zierikzee daarna tot Sept. 1893 te
Hengelo (Ov.).
Geref. Kerken.
Beroepen te Tholen B ds. J. Douma te
Spijkenisse.
Maandag 10 Oct. a.s. hoopt dhr. D. San-
derse, onderwijzer aan de O. L. school te
Kortgene, den dag te herdenken, waarop
hij vóór 25 jaren als zoodanig in dienst
der gemeente trad. Gedurende dien tijd
heeft hij zich de liefde en hoogachting,
zoowel van ouders, als van leerlingen we
ten te verwerven. Vóór dien tijd was hij
gedurende 4 jaar te Oostkapelle werkzaam.
Voor de betrekking van onderwijzer
met hoofdacte te St.-Annaland heeft zich
op een jaarwedde van f700 niet één soli-
citant aangemeld. Het gemeentebestuur
heeft het tractement nu tot f750 verhoogd.
Goes. In de gemeenteraadsvergadering
van Donderdag onder voorzitterschap van
den heer burgemeester was de heer v. d.
Bout afwezig. Na lezing der notulen werd
medegedeeld dat ingekomen waren een
schrijven van Gedep. Staten dat zij be
rusten in de wijziging der verordening op
het L. O. en die op de bezoldiging van
het personeel aan school B. Van den heer
A. G. v. Dijk bericht dat hij onder dank
de benoeming tot leeraar bij het M. O. aan
neemt. Het procesverbaal der kasopneming
van den gemeente ontvanger op 26 Sept.
jl. Een adres van den commissaris van
politie om verhooging zijner jaarwedde,
welk adres bij de begrooting zal ter sprake
komen. En eindelijk een dankbetuiging
van de heeren A. R. Breetvelr en D, J.
Remijn voor de verhooging hunner jaar
wedde.
De geloofsbrieven van het nieuwgekozen
raadslid Risch worden in handen gesteld
eener commissie (Quist, Buijse en v. d.
Leeuw) welke ze onderzoekt en adviseert
tot toelating aldus besloten.
Een verzoek van S. Boone om een schuur
te mogen bouwen op het terrein van de
Trekkerswoning werd ingewilligd. Een voor
stel van B. en W. eenige oude schoolbankjes
der bewaarklasse aan school A publiek bij
inschrijving te verkoopen werd aangenomen.
Eenige afschrijvingen en terugbetalingen
van plaatselijke belastingen werden goed
gekeurd.
Op reclames tegen den aanslag in de
H.O. werd beschikt dat Jos. v. d. Velde
en D. Dorst van het kohier werden ge
schrapt; F. Vonk, J. J. Quist, J. Nagel-
kerke, J. A. Steketee en W. Wolf werden
gehandhaafd; J. L. Bootsgezel van de 8e
naar de 7e en Vrouw HollestelleDe Schip
per van de 4e naar de 2e klasse verhuizen.
De gemeenterekening over 1899 met batig
slot van f6172 werd voorloopig goedge
keurd. Eveneens werden goedgekeurd de
rekeningen Burgerlijk Armbestuur en Gast
huis over 1899. De begrooting van 't Bur
gerlijk Ambestuur voor 1901 werd goed
gekeurd in ontvang en uitgaaf f55708,48.
Eveneens de kohieren van schoolgeld aan
de H. B. S. en school E, waarna de ver
gadering werd gesloten.
Middelburg. Bij al de narigheid, die
er tegenwoordig heerscht op sociaal en
politiek terrein, waardoor velen er toe ko
men om den „goeden ouden tijd" terug te
wenschen, is het toch een gunstig teeken
des tijds te achten, dat er zooveel gedaan
wordt voor onze jeugd. Wat wordt haar
het leeren in vroolijke, luchtige schoollo
kalen en met flinke leermiddelen aange
naam gemaakt, terwijl de leerlust op al
lerlei wijze wordt aangemoedigd.
Menige goede fee komt haar bovendien
telkens verrassen. Zoo mogen we ook
noemen de hier bestaande vereeniging
„Uit het volk voor het volk" die door den
sedert eenige jaren bestaanden kinderspeel
tuin voor aangename en nuttige uitspan
ning zorgt na de ingespannen uren van
den schooltijd.
Alle leerlingen van openbare en bijzon
dere scholen voor min- en onvermogenden
vinden aldaar gelegenheid om zich onder
behoorlijke leiding en toezicht prettig te
vermaken en wanneer men de inrichting
van een en ander gadeslaat, zou men
haast wenschen „eenige stappen terug te
mogen treden op d' afgelegde levensbaan".
Wij werden heden in de gelegenheid
gesteld om een wedstrijd bij te wonen,
in den versierden tuin. Reeds de aanblik
van zooveel zorgelooze kindergezichtjes
stemt vroolijk, en met genot volgden wij
de werkzaamheden aan de staande en lig
gende ladder, de brug, het mastklimmen,
de oefeningen in het springen, het loopen
op stelten en tonnen, waarvoor door de
vereeniging een 50 tal prijsjes waren uit
geloofd. Niet weinig werd de feestvreugde
verhoogd, toen de opwekkende tonen der
muziek zich lieten hooren, maar de vreugde
steeg ten top, toen de verlichting giorno
den tuin een phantastisch aanzien gaf.
Nadat de kinderen zich van 5 tot 7'lj
uur hadden vermaakt en terwijl zij intus-
schen op ververschingen waren onthaald,
klonk het sein tot verzamelen. De Voor
zitter de heer L. K. v. d. Harst beklom
een stoel en op recht kinderlijke, hartelijke
wijze bracht hij de Middelburgsche spes
patriae in herinnering, aan wie zij al die
vreugde te danken had, en luidkeels weer
galmde op zijne uitnoodiging een „hoezee!"
Mevr. wed. de Stoppelaar, de stichtster
van den tuin; voor de vereeniging „Uit
het volk voor het volk" en voor de onder
wijzers, die de spelen leidden, de hh.
Louis en Passenier. Thans werden de
namen der gelukkige spelers genoemd en
de geschenken uitgedeeld.
Eindelijk deelde de heer V. d. Harst
nog mede, dat door het Bestuur twee prijzen
beschikbaar gesteld waren, bestaande in
een spaarbankboekje van f 2,50, eén voor
de jongens en eén voor de meisjes, door
loting aan te wijzen. Ook dit bericht werd
met daverende fanfares en luide hoeras
begroet. Nog was daaraan door Mevr. v.
d. Harst eene premie toegevoegd, die even
eens door loting aan een der kinderen,
zoowel jongens als meisjes kon ten deel
vallen.
De prijs voor de jongens viel ten deel
aan Frans Laroes, die voor de meisjes aan
Jannetje Koolwijk, terwijl de premie ge
wonnen werd door Cornelis van Loo.
De heer Van Boven, secretaris der ver
eeniging, dankte den Voorzitter en zijne
echtgenoote en noodigde de kinderen uit
ook voor hen een „hoezee!" aan te heffen,
waaraan natuurlijk onmiddellijk gevolg ge
geven werd.
Met genoegen vernamen we dat de speel
tuin steeds druk bezocht wordt, terwijl
over wanordelijkheid of baldadigheid vol
strekt niet valt te klagen. Onze beste
wenschen voor dezen tak van werkzaam
heid van „Uit het volk voor het volk".
Ierseke. In de Donderdag gehouden
raadsvergadering, die door 8 leden werd
bijgewoond, was o. a. ingekomen een ver
zoek van het onderwijzerspersoneel van
school 1 om geregelde uitbetaling van hun
salarissen.
De voorz. (de burgemeester) gaf het on
aangename eener ongeregelde uitbetaling
toe, maar in de eerstvolgende maanden is
geen stagnatie te wachten, en mocht die
in 't vervolg weer ontstaan, dan konden
B. en W. den Raad een tijdelijke kasleening
voorstellen.
De gemeentebegrooting voor 1901 werd,
geheel zooals door B. en W. was voorge
steld, vastgesteld in ontvang en uitgaaf op
f36,353,15.
Alleen die schrapping van een vroegeren
post van f50 als toelage voor een kinder
bewaarplaats gaf aanleiding tot discussie.
Naar de reden der schrapping gevraagd
antwoordde de voorz. dat de gebrekkige
toestand der inrichting de verdere uitkee-
ring van deze toelage niet rechtvaardigde.
De Raad vereenigde zich ten slotte met de
schrapping.
Een voorstel om een keurmeester van
vleesch aan te stellen werd door B. en W.
ontraden omdat hier geen alleszins deskun
dige te vinden is. Een keuring is zeer
nuttig en wenschelijk, maar dan moet zij
afdoende zijn, anders doet zij meer kwaad
dan goed. De voorsteller legde zich bij die
zienswijze neer.
Scherpenisse. Een vreemdeling heeft
van de week alhier valsche loten verkocht.
Hij gaf voor dat ze waren van de blinden-
inrichting te Middelburg. De zaak is in
handen der politie die reeds eenige van
die loten in beslag genomen heeft.
Donderdagmorgen vloog op den weg
tusschen Tholen en Scherpenisse een hol
lend paard, bespannen voor een kar, van
den landbouwer J. N. te Poortvliet, dat
geleid werd door zijn dochter, met zoovéél
kracht tegen het postrijtuig, dat zich daar
bevond, dat de stukken van het rijtuig
tegen den grond vielen en het paard deer
niswaardig aan en in de borst gewond werd.
Hansweert. Omtrent het treurigjonge-
val bij J. V. alhier kan nader worden ge
meld dat het kind reeds Woensdagavond
aan de bekomen brandwonden is overleden.
De toestand van de moeder is nog zeer
ernstig.
Borssele. Donderdagavond had alhier
op de haven een droevig ongeluk plaats.
De knecht van den beurtschipper Vlis-
singenMiddelburg den heer Krijger viel
tengevolge van eigen onvoorzichtigheid in het
ruim van het schip zoodat hij twee ribben
brak. Dr. Folmer van Driewegen ver
leende geneeskundige bulp. Zijn toestand
is zorgwekkend.
In een koffiehuis nabij Bergen op
Zoom is bij een vechtpartij een der twis
tenden levensgevaarlijk met een mes aan
het hoofd verwond. Toen hij zijn hand
naar het hoofd sloeg, werd hem nog een
vinger afgesneden. De dader is gearres
teerd.
Uit de staatsbegrooting van oorlog
is onder meer een post uitgetrokken voor
de verbetering der oefeningsterreinen voor
de garnizoenen te Middelburg en Vlissingen.
Leiden is in last geweest, doordat
deze week zoomaar opeens de politieagen
ten aan het bekeuren waren gegaan van
fietsers die op de kleine steentjes reden,
hetwelk (namelijk het rijden op de kleine
steentjes) bij verordening verboden is, doch
waarvan niemand notitie nam.
De bekeuringen maakten de hartstochten
los En nu liet eergisteravond een heer
uit Oegstgeest zich opzettelijk bekeuren en
opbrengen, terwijl hij zijn fiets door een
politieagent liet dragen.
Zoo waren er al spoedig honderden men-
schen bijeen, die zongen en schreeuwden
en floten voor het huis van den Burge
meester, en die met de fietsen op de schou
ders er voorbij defileerden. Zoo ging 't al
erger en erger, en het gejoel in sommige
straten hield tot middernacht aan.
De rust is echter teruggekeerd, sedert
de burgemeester op een interpellatie in den
gemeenteraad gisteren geantwoord had dat
de politie niet overal even vroed was op
getreden zoodat 43 der ingeleverde bekeu
ringen niet zouden doorgaan.
Te Stratum was een werkman aan
den rivierkant (den Dommel) aan het riet
snijden met zijn 13-jarigen zoon. De
jongen viel te water. De vader trachtte
tevergeefs hem te redden, en zag zijn zoor
voor zijn oogen verdrinken. Te Ros
malen brak een molenwiek onder 't rond
draaien af, en stortte naar beneden op den
molenaarsknecht die van de gaanderij ge
worpen en zwaar gekwetst werd. De man
overleed spoedig. Te Helden kreeg een
12-jarige schaapherder een hevigen slag
van een paard tegen het onderlijf, niet
tegenstaande wat pijn deed hij toch nog
den geheelen dag zijn werk. Des nachts
evenwel stierf hij ten gevolge van inwen
dig letsel. Te Amsterdam is een
groot houten gebouw op de Nassaukade
waarin een honderd leerlingen der Hoogere
Burgerschool les krijgen, door de baldadig
heid van minstens een achttal knapen van
minder dan tien jaar oud, in brand gestoken
en geheel afgebrand. Te Utrecht is
eergisteravond de locaaltrein Utrecht-Zeist
van ter zijde aangereden door een trein
uit Bokstel met 't gevolg dat de beide
locomotieven omver vielen, een machinist
een hersenschudding bekwam, een stoker
de beide beenen werden afgereden, een
conducteur en twee passagiers door den
schok belangrijk gekwetst en andere per
sonen licht gewond werden.
Door de gemeentepolitie te Assen is
aangehouden een persoon die in Januari
ontvlucht is uit de Rijkswerkinrichtingen
te Veenhuizen. De man is thans derwaarts
opgezonden. Zijn signalement, zooals dat
in het Politieblad is opgenomen, doet den
ken aan een blanken Indiaan
«Hendrik Raspe, stamboeknummer 7054
d. geb. te Winschoten 26 April 1859, pol
derwerker, lang 1.725 meter, kleur linker
oog aureool middelmatig blauw stralend,
omtrek donkerblauw, haar en baard donker
bruin, weinig kleur, draagt ringen in de
ooren.
«Op den linker middenvinger een halve
ring getatoueerd. Tusschen wijsvinger en
duim van de linkerhand getatoueerd een
anker en een ster, waaraan een halve arm
band verbonden. Op den linkerbenedenarm
getatoueerd een heer met een dame waar
boven een hoorn en waaronder «Aaltje
Mars-" Tusschen wijsvinger en duim van
de rechterhand getatoueerd een anker, sym
bool «Geloof, Hoop en Liefde" en een ster.
Op den rechter benedenarm getatoueerd
drie sabels, 2 vlaggen met een kroon, 2
ankers, een hart met de letters H. R. er
in, 2 dolken waarboven een kroon en daar
naast een vrouwenhoofd."
- De heer Passtoors, voorzitter van den
Ned. R.-K. Volksbond is bij gelegenheid
van het Katholiek Kongres benoemd tot
kamerheer met kap en degen van den Paus:
Zulk een kamerheer is gekleed in een soort
van ridderpak in zwart laken en zijde,
lang wambuis, met kanten kraag, korte
broek, lage schoenen, baret met gouden
kwasten, kapmantel en degen met zilveren
scheedepunt en paar! moeren greep. Naar
dit laatste worden zij genoemd «kamerheer
van kap en degen".
Gelukkig behoeft dit kostbare pakje al
leen bij plechtige gelegenheden in het Va-
tikaan gedragen te worden. Een gewonere
plunje is de rok, stok, degen, witte das en
gouden halsketting, die over het vest ge
dragen wordt.
De misdaad te Tilburg,
Het opnieuw door de justitie ingesteld
onderzoek in zake den moord, heeft aan het
licht gebracht, dat Marie Kessels, op den
noodlottigen morgen komende van haar wo
ning, niet verder is geweest dan tot op
den hoek van de straat, waarin de kerk
staat. Volgens verklaring van den mede-
gearesteerde, den schilder M., zou het kind
daar door den koster ontmoet zijn en met
dezen de kerk door een zijportaal zijn
binnengegaan.
De schilder verklaarde verder, dat. toen
hij eenige oogenblikken later in dat portaal
kwam, om een ladder te halen, hij zag,
dat de deur van het torentje openstond;
en toen hij daarna voor de tweede maal
het portaal intrad, was de deur gesloten,
Uit het onderzoek is tevens gebleken-
dat de koster de andere kinderen van den
heer K. nooit heeft aangesproken, evenmin
dat hij wel eens bij den heer K. thuis
kwam, zooals men algemeen vertelde. Alleen
had hij den dag te voren twee kinderen,
zusjes van het slachtoffer, die met haar
logétje wijwater kwamen halen uit de stee-
nen vazen bij den ingang van de kerk,
uitgenoodigd, hunne fleschjes in de sacris
tie te komen vullen, omdat het water in
de vazen minder helder was.
Arrondissements-Rechtbank te Middelburg.
Heden Vrijdag zijn veroordeeld wegens:
mishandeling, gepleegd met voorbedachten
rade: E. F. C21 j., arbeider, Sehoondijke,
tot 1 ;aar gev. straf;
mishandelingP. J. v. d. P., 24 j., bier
brouwersknecht, Clinge Waes, tot f5 b.
s. 5 d. h.;
het opzettelijk bij gelegenheid van een volks
oploop zich niet onmiddellijk verwijderen na
het derde door het bevoegd gelag gegeven bevel:
J. de K., 41 j-, bootwerker, en P. A. A.,
46 j., werkman, Terneuzen, beiden tot 14
d. gev. straf;
wederspannigheidJ. v. W., 24 j., boot
werker, Terneuzen, tot 1 m. gev. straf en
P. E. W., 29 jhvr. van J. J. de N., zon
der beroep, Terneuzen, tot f7 b. s. 7 d. h.
eenvoudige beleediging: C. G. de J., 14 j.,
zonder beroep, Wemeldinge, tot fib. s. 1 d.h.;
Vrijgesproken: J. A. de R, 25 j, hvr.
van G. A. K., Colijnsplaat, beklaagd van
eenvoudige beieediging.
