VOOR ZEELAND
No. 148. 1900.
Dinsdag 18 September.
14e Jaargang.
CHRISTELIJK-
L
JLjIi
HISTORISCH
Dinsdag, de 18e September, roept U weer de stembus voor onzen Raad. De heer
COENEN heeft als lid bedankt en moet nu vervangen worden.
De stembus is open Dinsdag 18 September, van 8 tot 5 uur.
Goes
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Engeland en Transvaal.
TT-
r
Qftaarote
le&ezó
De ANTIREVOLUTIONAIRE KIESVEREENIGINGEN hier ter stede hebben het genoe
gen U daartoe aan te bevelen den heer
Deze heeft de candidatuur aanvaard, en zal, gekozen zijnde, zitting nemen. En wij
hebben goeden moed dat hij in den Raad een waardige plaats zal innemen.
Hij is een man van christelijke historische beginselen; een geacht ingezetene, onder ons
gewonnen en geboren, en naar menschen berekening bestemd onder ons te blijven wonen.
Een man begaafd met helder oog en kloek verstand in zaken, en als werkgever ook
onder den werkmansstand geacht.
Wij meenen daarom dat gij gerust Uwe stem op hem kunt uitbrengen.
Gij kunt dit doen door de witte stip in het zwarte vierkantje vóór zijn naam zwart te
maken. Dat is voor hem het bovenste vierkantje op uwe stemkaart. Er mag niets bij gezet of ge
krast worden. Niets dan de witte stip vóór zijn naam zwart maken.
Kiezers, komt toch trouw op. Het loopt in één keer af. Er komt geen herstemming.
Gij moet dus dezen keer allen opkomen, en, wilt gij Uwe belangen goed behartigd zien, Uwe stem
uitbrengen op den bovensten candidaat
Namens de Kiesvereenigingen
Voor Nederland en OranjeGroen van Prinsteren
M. DE JONGE Jz., Voorz.
E. v. D. BOSCH.
J. BUIJSE.
A. QUAKKELAAR.
M. QUAKKELAAR.
A. M. VERTREGT.
A. S. J. DEKKER, Secr.
J. PLAZIER, Voorz.
D. DEKKER.
G. M. DEN HERDER.
J. B. HUIJSSE.
A. L. v. MELLE.
J. A. STEICETEE.
C. E. v. KOETSVELD, Secr.
Inlichtingen.
lo. Gij hebt een oproepingskaart ontvangen; daar gaat U mee naar 't Stadhuis waar 't Stembureau
zit en u ontvangt daar van 't Stembureau een stemkaart; en dan gaat gij naar den lessenaar
waar gij met een potlood dat daar hangt, het puntje voor den naam van uw candidaat
zwart maakt.
2o. Wie zijn oproepingskaart kwijt is, kan op de secretarie gratis een ander bekomen.
3o. V ie zich vergist heeft door een verkeerden candidaat zwart te maken, of een kras of een naam
op zijn stemkaart schreef, die kan aan 't stembureau een andere kaart krijgen in ruil voor de
onbruikbaar geraakte.
Druk van G. M. Klemkerk te Goes.
Een morgen aan de Vlissingsche
Haven.
Een Zeeuw, althans voor zoover hij Be
velander of Walchenaar is, gevoelt zich
eerst recht wereldburger als hij te Rozen-
daal uit den trein stapt.
Daar is op onze voormalige eilanden nog
zooveel huiselijks, zoo iets dorpersch in den
goeden zin van het woord overgebleven.
Men kent er zoo ieder zijn buurman, de
namen van allen, niet zelden met hunne
levensomstandigheden daarbij, zijn alge
meen eigendom.
En nu is de spoortrein wel bezig omdat
kleinliche dat zeer zeker ook zijn schaduw
zijde heeft, uit te poetsen, tot het niet meer
zij. Maar het geslacht dat nu nog leeft
en het Sloe en Gorishoek nog heeft ge
kend als een schakel in den keten die ons
eilanders met den vasten wal verbond, kan
zich toch maar niet tot den rang van we
reldburger verheffen. Hij is en blijft Zeeuw.
Komende uit Zeeland, dat wel Luctor et
Pm ergo in zijn wapenschild voert, maar
zich dan toch slechts voor de helft uit het
water verheft.
meer dan elders zijne solidariteit gevoelt.
En die plek is de haven van Vlissingen.
Als tweemalen daags, door den portier
van het station, op zijn eigenaardige wijze,
de namen ^van alle Duitsche steden, tot
Bazel en Weenen toe, worden afgeroepen,
en als viermalen daags daar allerlei nati
onaliteiten, sprekende velerlei talen, ver-
toonende verschillende gelaatskleur zelfs,
zich vertoonen, dan gevoelt men, dieper en
duidelijker dan vele boeken of tal van rede
voeringen het ons zeggen kunnen, dat de
wereld buiten onze grenzen zoo groot is,
en onze neven en nichten zoo talrijk zijn.
Maar meer nog dan bij dit gewone in
ternationale verkeer aan onze Zeeuwsche
haven, gevoelt men de solidariteit in het
leven en aan de mensohenwereld daar bui
ten als men de haven van Vlissingen be
zoekt bij aankomst van een der stoomboo-
ten met bannelingen uit Zuid-Afrika.
Dan ontrolt zich daar voor onze oogen
een stuk hedendaagsche geschiedenis
een geschiedenis, in wezen van alle tijden,
in vorm van onzen tijd.
De volksverhuizingen der oudheid, de
exodus der middeleeuwen, de vluchtelingen
hier verhaald en herhaald op de grens
van twee eeuwen, van welke men zooveel
anders, zooveel beters had durven hopen.
In levenden lijve zien we hier, wat we
nooit hadden gehoopt of verwacht te
zullen zien anders dan in boek of illu
stratie.
Denkt u een lieflijken zomermorgen, ge
kleurd door helder zonlicht. Reeds vroeg
'tis nog geen zeven uren is de weg
die naar het schoone Vlissingsche station
leidt bedekt met wandelaars. De hal is
vol volks, en door de ruime opening van
de hal ziet ge aan de ponton een reus
achtig stoomschip gemeerd.
De mailboot is er een bootje bij.
Het is een viermaster, een van de groot
ste stoomschepen der bekende Castle-lijn,
de eenige lijn die den geregelden dienst tus-
schen Europa en Zuid-Afrika onderhoudt.
Een stoomschip als alleen het machtige
Albion in de vaart kan brengen en houden.
Een stoomschip welks spiegel met den
naam Braemer-Castle geteekend welks
voorsteven door de Union-Jack gekenmerkt
u meer dan van ontzag en eerbied,
een gevoel van verpletterende overmacht
van 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Het gerucht gaat dat de Nedorlandsche
regeering aan den Nederlandschen consul
te Lourencs Marques geseind heeft om aan
Kruger aan te bieden hem aan boord van
een Nederlandsch oorlogsschip naar Neder
land over te brengen.
Geeft Kruger een toestemmend antwoord,
dan kan een Nederlandsche oorlogsbodem
binnen 6 dagen na aanneming van het aan
bod te Loureneo Marques zijn.
Waar do Nederlandsche regeering te
kort schiet in haar diensten aan de regee
ringen der republieken vroeger en nu, te
kort schiet ook in de zaak der uitgezette
Nederlanders, doet 't ons genoegen haar
autoriteit in deze quaestie te kunnen prij
zen, gesteld natuurlijk dat 't gerucht waar
heid behelst.
Ook spreekt 't van zelf dat de attentie
aan Kruger het verzuim jegens de ballin
gen niet uitwischt.
Wij achten het vergrijp grooter dan het
zoenoffer.
Maar ook dat offer op zichzelf is te
prijzen.
De gebruikelijke plechtige sluiting van
het zittingjaar der beide Kamers van de
Staten Generaal in de troonzaal van het
Binnenhof onder voorzitterschap van den
president der Eerste Kamer heeft Zaterdag
plaats gehad.
Er waren slechts tien van de 150 Kamer
leden tegenwoordig, doch de publieke tri
bune was vol.
De bekende herinnering aan de wetten
die in 't vorige zittingsjaar tot stand kwamen
werd door den minister van binnenlandsche
zaken voorgelezen.
Morgen opening der Kamers voor het
nieuwe zittingjaar door de Koningin.
Dat zal meer belangstelling geven.
Het is echter altijd nog zoo geweest.
Het oude (zittingjaar) uitgaand als een
nachtkaars; het nieuwe intredend met schit
terenden glans.
T IJ D VERZEN.
Klaagzang der Hope.
Lukas XYIH 7 en 8a.
Och, zucht niet meer: Het zuchten heeft
[geen einde;
De rookwalm stijgt van verre en van
[heinde
Droef naar omhoog,
Sla 't weenend oog
Niet op't kan slechts ellende ontwaren
De wreede Brit kan niets dan kom-
[mer baren.
Waar is die Heer?
Is God niet meer?
geeft.
Ge gevoelt het: schip en lading is hier
éen. Het schip is als symbool van het be
drijf. Verpletterend door overmacht. De
vlag dekt hier de lading.
En nu als ge de ponton betreedt dan
vertoont deze kolossus een zee van hoofden.
Menschen van voren tot achteren. Binnen
die ijzeren wanden huisde de laatste maand,
eene bevolking gelijk aan die van een
Walchersch of Bevelandsch dorp.
Een gevoel van machtelooze bitterheid
overvalt u als ge deze bevolking nage
noeg uitsluitend jonge menschen met hun
talrijke kleine kinderen de trap ziet
afgaan van het schip dat door het
Engeland hun is verstrekt om na langdu
rige mishandeling of onbeschofte behande
ling, alleen ter wille van hunne nationali
teit, gezet te worden buiten het grondge
bied waar overmacht heerscht.
Maar schuiven we het gordijn voor een
tooneel van ongerechtigheid en ellende, als
ieder van de vijf aangekomen schepen ver
bergt. Daar is genoeg van gezegd.
De geschiedenis der wereld is het we
reldgericht en God is Rechter.
Weldra bestaat de Zuid-Afrikaansche Re-
Zou God de Baiil zijn't gebed der uit-
[verkoornen
Niet hooren; zijn 't Hem ook verloor-
[nen?
Ziet Hij geen smart;
Heeft Hij geen hart
Voor die daar lijdend, hongrig henenzwer-
[ven,
Wien wreed verraad hun woningen
doet derven?
Is God niet meer
Der Boeren Heer?
Er stijgen tot den Troon van de aarde
[duizend beden:
Er wordt gezucht, gesmeekt, te schrik
kelijk geleden,
Eu God zwijgt stil:
't Is niet Zijn wil
Het leed te lenigen, die zware smart te
[zachten
Hij schenkt nog zegen aan die Hem
[verachten,
En schuldloos bloed
Met grimmen moed
Vergieten in wreedaardig, gruwlijk moorden
De Brit beheerscht nog steeds der
[Boeren oorden,
't Is 's Heeren wil
Zwijgt Gode stil.
Maar eens* zal Zijne kracht, den Brit te
[gauw, ontwaken;
Dan zal Zijn oordeel over Englands
[volk genaken;
Dan stijgt een kreet
Van smartlijk leed
Uit duizenden der ruwe Britten monden,
Als 's Heeren harde roe slaat diepe
[wonden
Dan helpt zijn hand
Der Boeren land;
Dan breiden voorspoeds breede vlerken
Zich over hen, als zij zich sterken
In hunnen God,
Die keerde 't lot.
Want zie, 't gebed der uitverkoornen,
Die immer roepen als verloornen,
Wordt eens verhoord
Naar 's Heeren woord
Alleen na diepe, donkre wegen
Komt 's Heeren milde voorspoedsregen.
Luctob.
Kruger. Een manifest
Een noodkreet.
Kruger is op 't oogenblik in zooge
naamde gevangenschap.
Dit schijnt gevolg te zijn van een pro
test van den Engelschen consul bij de
Portugeesche regeering tegen de wijze
waarop Kruger het Portugeesche grondge
bied gebruikte als basis voor het houden
van gemeenschap met en voor de leiding
publiek niet meer.
Dan zullen Oranjerivier-Kolonie en Vaal-
rivier-Kolonie wingewesten-roofstaten van
Engeland zijn. Dan is hunner de macht en
het goud. Dan zal de oude President
Kruger in 's vijands handen of naar Europa
uitgeweken zijn dan zal te Lorenqo
Marques als te East-London en te Kaap
stad de Engelsche vlag waaien en Rhodes
zal ginds als ongekroonde koning tronen,
misschien met Jameson als Hooge Commis
saris.
En wij zullen met deernis en.droefheid
het hoofd buigen en gelooven dat de God
der goden, de Rechter van het Heelal, die
ook weder dit onrecht duldt, op Zijn tijd
en op Zijne wijze herstellen en straffen
zal. De zon der vrijheid die in Zuid-Afrika
zoo schoon opging, en die we jubelend be
groetten, gaat onder in duisteren nacht.
Straks schijnt er zelfs geen ster meer.
De geschiedenis kent zoovele van die
donkere bladzijden en voor alle deze is
het woerd ons door Habakuk in zijn derde
Capittel vers 1719 nagelaten van blij
vende waarde.
Middelburg, 14 Sept. 1900.
P. J. DE KRUIJTER.
