ranging
sen,
.AN.
N1EUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
HISTORISCH
eiden.
GHRISTELIJK-
tFkoop
te koop-
1de MEID
InsMe.
D. Wisboom Verstegen.
Het kiesreehtontwerp.
Buitenlandseh Overzichl.
ïrg.
Donderdag 28 Juni.
voor de
e Staten
ERS) op
elft 2 O.
per flacon bij
^tbotle,
(knecht
fgd
nknecht.
VERSCHIJNT
Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Bjj dit Nummer behoort een bijvoegsel.
De Antirevolutionaire
Kiesvereenigingen in het
Kiesdistrict Middelburg stelden
candidaat voor de Provinciale
Staten den heer
De Zeeuw steunt van harte
deze candidatuur en wekt bereids
alle kiezers onzer richting op tot
getrouwe plichtsvervulling, door
met woord en stembiljet deze
uitnemende candidatuur naar ver
mogen te bevorderen.
Bekendmaking.
Gemengde Berichten.
113. 1900.
SE
KE
eden.
aliteit.
LBURG
askerke, Arends-
L ABRAHAMSE
n>
O ES,
|g 5 en 7 Juli,
of eea Kalf-
I', Biggekerke.
pin te O. en W.-
September ge-
ires Boekhandel
oer
tan, bij C. COR-
Middelburg.
1 Juli a. s. een
F. v. d. PEIJL,
loodigd
|N, mr. smid, te
Bigbeden een be-
I verveegen bij J.
lande.
je-Verwest Goes.
el ken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p0,95.
Enkele nummers0,025.
UITGAVE DER FIRMA
en van
van 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Postzegels.
Wij herinneren onze lezers dat zij tot
30 Juni gelegenheid hebben hunne oude
postzegels, mits ongeschonden en gegomd,
ten kantore of bij den brievengaarder voor
nieuwe in te wisselen.
Postzegels, waarvan de gom door los
weeken is afgeraakt, moeten derhalve dooi
den belanghebbenden eerst opnieuw ge
gomd worden.
Aan de breeders bespreking ga een be
knopte aankondiging vooraf.
Het thans bij de Tweede Kamer inge
komen wetsontwerp tot »nadere wijziging
van eenige bepalingen der kieswet" brengt
de volgende veranderingen in de ïkentee-
kenen", waaraan kiesbevoegdheid wordt
verbonden
lo. Belastingkiezers Thans wordt ver-
eischt dat mon in een der directe belastin
gen is aangeslagen over het volle laatst-
verloopen dienstjaar. Het ontwerp laat het
woord »volle" weg, zoodat ook do aanslag
over een gedeelte van het vorig jaar kies
recht geeft, wat ook een voldoend bewijs
levert van den welstand die uit belasting
betaling wordt afgeleid. De eiseh van be
taalde belasting vervalt voor aanslagen eerst
na 31 Doe. tot stand gekomen.
2o. Woningkiezers. Bij deze wordt enkel
een redactie-wijziging voorgesteld (die niet
wordt toegelicht) en, wat bewoners van vaar
tuigen betreft geeischt, een minimum van
24 kub. meters inhoud of *>2-1,000 kilogram
laadvermogen".
3e. Loonkiezers. In plaats van den eisch
dat men in de laatste 13 maanden in één
zelfden betrekking zeker loon moet hebben
genoten, wordt voorgesteld te eischen dat
men »achtereenvolgens bij niet meer dan
twee personen", enz. in dienstbetrekking
is geweest.
4o. Bezitkiezers. Aan het spaarboekje
van de rijkspostpaarbank wordt gelijk ge
steld dat van »een gemeentelijke spaarbank
of een spaarbank, beheerd door het bestuur
van een als rechtspersoon erkende Vereeni-
ging, van een naamlooze vennootschap of
van een coöperatieve vereeniging." Hierbij
wordt gevoegd dat de bepaling van bijzon
dere spaarbanken, na 1 Mei 1890 opgericht,
alleen geldt voor zoover en zoolang zij,
blijkens opgaaf van het gemeentebestuur,
een waarborgfonds van f25,000 bij de Ned.
Bank hebben gedeponeerd.
5o. Examenkiezers Aan de examens
afgelegd krachtens een wet, worden gelijk
gesteld die aangewezen bij algemeene maat
regel van bestuur, mits in verband staande
met de benoembaarheid tot eenige ambt,
de vervulling van een betrekking of de
uitoefening van eenig bedrijf of beroep".
Bij de berekening van de huur der wo
ning, welke kiesrecht geeft, wordt uitdruk
kelijk bepaald, dat geen aftrek plaats heeft
wegens gas- of waterleiding, indien deze
in den huurprijs is begrepen. Als huurprijs
kan ook gelden de contributie aan een
coöperatieve vereeniging.
De bekende vraag omtrent bij rekening
van een bedrag voor »vrijen kost", wordt
aldus opgelost dat daarbij geen rekening
wordt gehouden met den Zondag.
Geneesmiddelen worden niet begrepen onder
»benoodigdheden tot leniging van nood",
dus niet onder bedeeling. De regeering
acht het niet uit te maken, of dit inder
daad het geval is en de uitdrukkelijke uit
zondering gerechtvaardigd, nu het verleenen
van geneeskundige hulp in geen geval als
onderstand wordt aangemerkt »Wie koste
loos een kies laat trekken, wordt niet als
bedeeld beschouwd, doch hem, die ter stil
ling van zijn kiespijn gratis een of ander
medicament wordt gegeven, kan (thans) uit
dien hoofde het kiesrecht worden ontzegd",
zoo merkt de minister op, en hij stelt daarom
voor, kostelooze verschaffing van genees
middelen, die men toch niet voortdurend
noodig heeft, niet gelijk te stellen met die
van geld, voeding, kleeding en brandstoffen.
De belangrijkste wijziging die voorge
steld wordt betreft wel de aangifte voor
de kiezerslijsten. Deze wordt nu jaarlijks
geëischt van allen die op grond van loon
kiesrecht kunnen erlangen, en voor do
eerste maal (en later enkel als er veran
dering is gekomen in den toestand) van
huur-, bezit-, en examenkiezers. Het ont
werp wil dit zooveel mogelijk vervangen
door imperatieve plaatsing op de kiezers
lijsten, gelijk bij belastingkiezers het geval
is, voor wie het kiesrecht ook niet volgens
individueel verlangen al of niet ontstaat.
»Het geldt hier niet een gunst, aan zekers
categorieën van burgers te verleenen, maar
toekenning van een publiekrechterlijke func
tie in het algemeen belang", zegt de Mi
nister.
Om dit te bereiken wordt aan verhuur
ders van huizen of vaartuigen en aan per
sonen die anderen in dienst hebben de
verplichting opgelegd, jaarlijks aan den
burgemeester opgaaf te doen van de namen
en woonplaats hunner mannelijke huurders,
en aan patroons van de personen die bij
hen in dienst zijn. Zulke opgaaf is on-
noodig bij woningen waarvoor personeele
belasting wordt betaald, of bij dienstbaren
die om andere reden op de kiezerslijst,
kunnen komen. Zij wordt ook niet ver-
eiseht bjj bewoning van twee huizen of
ingeval van dienst bij twee patroons. De
huurders en dienstdoenden, wier namen
niet zijn opgegeven kunnen tot 15 April
aanvulling van de tijd verlangen.
Bij verzuim van de voorgeschreven aan
gifte, kannen verhuurders en patroons wor
den gestraft met een boete van ten hoogste
f 100.
Onder de verdere wijzigingen vinden wij
dat de bepaling voor bestuurders van be
drijven om hun dienstpersoneel gelegenheid
te geven tot stemmen, wordt uitgebreid
tot allen die personen in dienst hebben.
Vrijstellingen dier verplichting kunnen bij
alg. maatregel van bestuur worden ver
leend. De kosten van stembriefjes worden
naar evenredigheid van het getal biljetten
over de gemeenten tot één district behoo-
rende, verdeeld.
Wat ongeldig makende bijvoegingen op
stombriefjes betreft, bepaalt een nienw
alinea van art. 89:
»Onder bijvoegingen worden niet begrepen
punten, strepen, vlakken, door overschrij-
ding van het stemvlak of op andere wijze
aangebracht, nagelindrukken vouwen, scheu
ren, gaton en vlekken, oen en ander voor
zoover er geen vermoeden bestaat dat ze
zijn aangebracht ter aanduiding van den
kiezer."
Voorts wordt bepaald dat in kiesdistricten
die slechts één stemdistrict bevatten, de
opening der biljetten terstond na afloop
der stemming plaats heeft.
27 Juni 1900.
Men verzoekt ons nog eens in herinne
ring te brengen dat de aanmelding tot
deelneming aan het voorbereidend militair
onderricht moet geschieden vóór 1-Juli a.s.
te Middelburg en Vlissingen bij den com
mandant van het garnizoen en in de andere
gemeenten van de provincie bij den burge
meester.
Een cursus wordt opgericht: in garni
zoensplaatsen als ten minste 5 adspiranten
voor het reservekader of in het geheel
minstens 10 deelnemers de lessen volgen
en in de andere gemeenten als ten minste
5 adspiranten voor het reservekader of in
het geheel minstons 20 deelnemers do les
sen volgen.
Jongelieden, die aan het onderrieht wen-
schen deel te nemen, moeten van 16 tot 24
jaren oud zijn.
Het onderricht wordt gratis gegeven;
het materieel voor de exercitiën en do
schietoefeningen wordt kosteloos verstrekt.
Het onderricht wordt gehouden van
October tot Maart, 2 malen 's weeks, in
den regel in de avonduren, en heeft in
't algemeen ten doelverhooging van
's lands weerkracht te bevorderen en bo
vendien om aanstaande adspiranten voor
het reservekader ee militioplichtigen voor
te bereiden voor den dienst in het leger.
Adspiranten voor het reservekader, die
het onderricht met vrucht gevolgd hebben,
komen in 't bezit van getuigschrift F, en
militieplichtigen in dat van het getuig
schrift W, recht gevende op keuze van korps
en garnizoen.
Het onderricht omvat:
practisch: gymnastiek, exerceeron, schie
ten en bajonetschermenen
theorethischkennis van de verplichtin
gen van den soldaat; o. a. kennis van hun
geweer, indeeling van het leger, de rangen
en graden, enz.
Verdere inlichtingen worden verstrekt
door den kapitein P. J. Geill te Middelburg.
Een geducht cijfer.
Sedert 20 October 1899 zond Engeland
naar Zuid-Afrika:
234 schepen
188141 man
36333 paarden
409 kanonnen
1951 wagens.
CHINA.
De verbondenen zitten in China nog
altijd in de nesten. Zij hebben in het veld
80 duizend wèl geoefende Chineezen tegen
over zich, door Europeesche officieren ge
drild; en leden ook al eenige malen tus-
schen Takoe en Tientsin een ernstige ne
derlaag. Vooral Rusland en Amerika had
den daarbij groote verliezen. En nog
schijnen de troepen der mogendheden niet
talrijk genoeg om op te rukken naar de
bedreigde steden.
Wel zenden hun correspondenten allerlei
geruststellende berichten naar Europa. Doch
niemand hier gelooft ze. Te Peking is de
toestand al even hachelijk als te Tientsin.
Men weet nu zeker dat daar de gebouwen
der gezanten steeds omsingeld waren door
Boxers en de soldaten van Tung Fuh Siang
en dat zelfs alle gebouwen, op drie na, reeds
verwoest zijn, zoodat van de geruststellende
berichten niet veel overblijtt.
Wordt de toestand beter, men zou reeds
lang iets vernomen hebbenHart, Engelsch
ambtenaar der Chineesche douane, heeft er
tal van koeriers. Leefde hij nog, liij zou
stellig in staat geweest zijn, hoe nauw de
stad ook ware ingesloten, om berichten door
de linie heen te krijgen. Het staat te
vreezen dat zij het tegen de overmacht zelfs
geen dag hebben weten uit te houden.
Intusschen blijft de onderkoningLi-Hung-
Chang, te Canton, goeden moed houden op
de bevrediging. Trouwens hij alleen is in
staat die te bewerken.
Hij zeide te gelooven, dat de Boxers
slechts een ongeorganiseerde bende vorm
den, die opgestookt werd door de anti-
Christenen. De Chineesche Christenen zijil
oek vooral de oorzaak door hun onbesuis-
den ijver. In ieder geval beschouwde hij
de Boxers als geen politieke partij. Hij
gelooft, dat de keizerin misleid en verkeerd
is ingelicht en hij is er van overtuigd, dat
het niet aan haar is te wijten, dat er on
lusten zijn uitgebroken.
Intusschen seint generaal Kenipff uit
Takoe dut de ontzettings-colonne eindelijk
binnen Tientsin gekomen is, doch dat de
troep van Seyniour nog steeds op zestien mijl
afstands dier plaats omsingeld bleef.
TRANSVAAL.
De Boeren hebben nog niets van hun
groote beweeglijkheid verloren. Noordelijk
Vrijstaat dat stellig geheel van Boeren gezui
verd beschouwd werd, blijft het terrein
hunner operatiën. Bij Winberg waren Boeren
en Engelselien Maandag nog even slaags,
dat is ten noorden van Bloemfontein. Wie
zou daar nog Boeren gezocht hebben.
Zaterdag trok Buiier Standerton binnen.
Daags te voren had een deel zijner troepen,
onder bevel van Henderson, de stad bezet,
juist op het oogenblik dat liet laatste Boe-
ren-corps, veertig man sterk, de stad uit
reed, richting Ermeloo.
De spoorbrug was onbruikbaar gemaakt
door 't laten springen van de middelste
boog. De wagenbrug, die naar President'
Kruger is genoemd, was in goeden staat.
Het eerste wat in Standerton ontdekt werd
waren 530 Engelsche gevangenen. Deze
waren in den Vrijstaat, in de buurt van
Lindley, gevangen genomen. Het was de
rest van een grooten troep. De meesten
waren een week te voren, na een nacht in
Standerton te hebben vertoefd, verderop
gebracht.
Bij hun gevangenneming had generaal
De Wet weer blijk gegeven van zijn bij
zondere geslepenheid. De Yeomanry waren
onkundig dat lord Methuen Lindley ont
ruimd had en dat de plaats weer door De
Wet was bezet; zij naderden zonder eenige
voorzorgsmaatregelen te nemen de stad.
De Wet was geheel op de hoogte van hun
komst en de Boeren lagen doodstil verbor
gen. Toen de Yeomanry in liet plaatsje
waren, bemerkten zij de aanwezigheid van
den vijand pas door een hevig salvo. Daarop
werden zij uitgenoodigd zich over te geven
en daar terugtrekken onmogelijk was en
de Boeren veel sterker waren, legden zij
de wapens neer.
Het onheil met de Hooglanders had 4
Juni plaats tusschen Roodeval en Heilbron.
Zij escorteerden een convooi van een-en-
zestig wagens tusschen beide plaatsen, toen
zij door De Wet werden aangevallen met
1400 man en zeven kanonnen. Na een
wanhopigen tegenstand gaven de Hoog
landers zich over en de Boeren maakten
zich van het convooi meester.
De Yeomanry was intusschen naar Vrede
gezonden, waar de ongelukkige Hooglanders
zich bij hen voegden om gezamenlijk over
Standerton naar Maeliadodorp gezonden te
worden.
Dit alles vernam Bulier toen hij Stan
derton binnenrukte. In de nabijheid bleken
spoorlijnen en rollend materieel geschonden.
Twee Hollanders werden gearresteerd, op
beschuldiging de spoorwegbrug te hebben
vernield.
Vijftien mijl van Zandspoort maken een
duizendtal Boeren, onder bevel van Baden-
horst, eveneens de wegen onveilig.
Langs de geheele verbindingslijn in Vrij
staat blijft de toestand gevaarlijk. De Wet
en Prinsloo zitten niet stil, zeer tot onge
rief van Tommy Atkins, die al lang meer
dan genoeg heeft van deze doodelijke
campagne.
Generaal Rundie heeft daar een waarlijk
niet te benijden taak.
Het commando van De Villiers, 220 man
met 280 paarden, bet zoogenaamde Kaapsche
opstandelingenlegertje, heeft zich aan War
ren te Blikfonteïn overgegeven, 18 wagens
met 260 geweren, en 110 duizend patronen
vielen in handen der Engelschen; en tege
lijk zestien hoofdleiders der „opstandelin
gen". Maar De Villiers met eenige dap
peren heeft weten te ontkomen.
Nog eenige korte berichten.
Bij Harrigspruit waar de Vrijstaters
Zaterdag drie spoorwegovergangen vernield
hadden, verloren de Engelschen 33 dooden
en gewonden.
De gevangenen van Waterval die door
de Engelschen bevrijd zijn, zijn vereenigd
tot een samengesteld regiment onder bevel
van de bevrijde officieren. Toen French
de gevangenis opende namen do manschap
pen der artillerie die te Sauna's post ge
vangen genomen waren het Boeren-maxim
dat de gevangenis bestreek en zij sleepton
het 19 K.M. ver tot Pretoria.
Te Machadodorp zijn 500 Engelsche
krijgsgevangenen aangekomen. Toen zij
den spoorwegwaggon van president Kruger
voorbijgingen, salueerden zij en de Presi
dent lichtte zijn hoed af. De koude is
vinnig doch de verzorging is goed, zegt
een Engelsch correspondent.
Onder de Yeomanry in het kamp tus
schen Beira en Oemtali heerscht nog altijd
veel koorts. Er zijn verscheidene man
schappen gestorven.
België.
Bara, oud-minister van justitie in de
liberale kabinetten Frére Orban, en op
't oogenblik advocaat in de geruchtmakende
zaak-Oppenheim die de Transvaalsche lte-
geering voor eenige miljoenen bij den neus
nam, is gisteren' overleden.
Hij was in 1835 te Doornik geboren,
werd hoogleeraar aan de vrije universiteit
te Brussel, daarna minister; en droeg in
1868 hot wetsontwerp tot afschaffing dei-
doodstraf voor, dat door de Kamer aange
nomen doch door den Senaat verworpen
werd. Toen 't kabinet in 1870 bezweok,
hernam hij zijn zetel in 't parlement en
was hij daar als aanvoerder dor liberalen
tot 1878 de bestrijder der clericale mini-
steriën d' Anetban en Malou. Bij de zege
praal der liberalen van dat jaar kwam hij
weer aan 't bewind en bleef er aan tot
1883. Hij bleef als lid der Kamer een
geducht tegenstander der clericale kabi
netten, doch wijl het oud-liberalisme in
België aftands werd, deed hij hun niet
zooveel kwaad meer. Hij was een eerlijk
en bekwaam rechtgeleerde.
Goes. De kostelooze vergunningen om
te visschen voor 1900/1901 kunnen ter Secre
tarie worden afgehaald.
Colijnsplaat. In de Maandag gehouden
Raadsvergadering is besloten: le afwij
zend te beschikken op liet adres van 57
ingezetenen, houdende verzoek om van ge
meentewege ten behoeve der muziekver-
eeniging Wilhelmina een tent waarvan de
kosten worden geraamd op f 200, aan
te schaffen; 2e intewilligen het verzoek
van den Raad der gemeente Cortgene om
gedurende 10 jaren een subsidie groot f30,
's jaars te verleenen ter bestrijding der
kosten voor het maken en plaatsen van
een ijzeren hek op den weg tusschen het
hötel bewoond door den heer J. G. Luijen-
dijk en den steigerdam3e aan te houden
een voorstel tot aanvrage van een Provin
cialen steiger tegenover de hofstede be
woond door M. Dijke als aanlegplaats van
den stoombootdienst Zierikzee Catsehe veer
in verband met den ontworpen tramweg-
Catsehe veerEllewoudsdijk.
Scherpenisse. Bij de Dinsdag gehou
den stemming voor een lid van den ge-
meeteraad alhier, zijn uitgebracht 128 gel
dige stemmen, waarvan de heer G. Bolier
53, de heer D. Keur 34, de heer P. C.
van Dalen 27 en de heer W. van der Graaft'
14 stemmen verkreeg.
Herstemming moet plaats hebben tus
schen de heeren G. Bolier en D. Keur.
Waarde. Maandag werd in de verga
dering van ingelanden van het wat.-Waarde
de rekening vastgesteld in ontvangst op
f 9132,85'/s in uitgaaf op f 8275,82'/2, goed
slot f 857,03.
