NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
Dinsdag 15 Mei.
t4,e jjooé'güttg.
BERICHT.
De Boterwet.
BüiïênlandscirOverzicht.
VERSCHIJNT uitgave der firma PRIJS DER ADVERTENTIEN
Alle stukken de Redactie van ons
it lad betreffende gelieve men te
adresseeren „Bureau De Zeeuw",
Goes.
Advertentiën en abouuemeutsop-
gaaf te zenden voor Middelburg
aan dhr. F. P. D'HUIJ te Mid
delburg, voor alle overige plaat
sen aan: firma Wed. S. J. DIJ
./OA GIJ- VEli WIJST te Goes.
Yoor zaken de administratie be
treffende wende men zicli tot
dhr. C. ORANJE Lzte Goes.
go. 95. 1900.
elken maandag-, woensdag-en vrijdagavond. Wed. S. J. DE JONGE-VER WEST, te Goes van i5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Prijs per drie maanden franco p. pf 0,95. EN VAN Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
Enkele nummers- 0,02'' FP. D'HUIJ, t© Middölburg'. meer 10 cent.
De discussies over de Boterwet zijn door
ons zeer onnauwkeurig weergegeven. Laten
wij trachter door meerdere uitvoerigheid
duidelijker te zijn.
Beginnen wij met de algomeene opmer
king welke wij in de Nieuwe Rott Crt.
lazen, over te nemen. Een margarinefabri
kant schrijft daarin: „Voor het overige
zal het iederen handelsman bij nauwkeu
rige studie der aanhangige wetsvoorstellen
duidelijk zijn dat ook hier weer allerminst
voorlichting is gezocht bij de mannen der
praktijk waardoor een zeer belangrijke tak
onzer nationale industrie in zijn hartader
dreigt te worden aangetast."
Wij voorzien dat ook tegen deze wet
de oppositie in de practijk van de zijde der
mannen van do practijk, evenals bij de
Ongevallenwet, groot zal zijn. En dat voor
namelijk wijl niet met de mannen der
practijk is te rade gegaan.
Toch zouden wij niet gaarne beweren
dat sommige bepalingen dezer wet niet
dringend noodig waren.
Wij herinneren er aan, dat deze nieuwe
Boterwet in hoofdzaak bepaalt
lo. Voortaan zal alleen maar sprake zijn
van boter en margarine, zoodat de naam
surrogaat niet meer als ondorscheiding van
margarine mag worden genoemd. Voorde
overheid of voor den rechter zijn er dus
maar twee soorten de echte boter èn mar
garine. Ook al is er in een vetwaar, op
boter gelijkende, geen grein margarine,
dan wordt dat artikel toch aangeduid onder
den naam vau margarine. Maar op die
manier wordt aan knoeierij in de marga
rine de vrije hand gegeven. Nu staat er
wel in het hier betreffende artikel, dat de
regeering zich voorbehoudt om later aan
een product, dat geen margarine is al lijkt
het er ook op, een naam to geven, en dat
dit product met dien naam alsdan afzon
derlijk zal worden gemerktmaar beter
ware het, indien nu reeds in de wet die
naam genoemd had kunnen worden.
2o. De boter moet niet met een afzon
derlijke aanwijzing aangeduid worden de
margarine daarentegen moet overal, waar
ze ten verkoop wordt gesteld, onder het
woord margarine met duidelijke letters wor
den aangeduid.
3o. De winkelier moet boven de buiten
deur en op de ramen het opschrift „Mar
garine" laten stellen, terwijl hij de marga
rine moet bewaren in een afzonderlijk
gedeelte van het lokaal en zo van de boter
afscheiden door een voor de koopers dui
delijk zichtbaar schot. Bij de beraadsla
ging over dit voorschrift, werd de vrees
uitgesproken dat menige winkelier daardoor
van den verkoop van margarine, door de
regeering een nuttig voedingsmiddel ge
noemd, zou afzien. De heer Sickesz, die
den Minister in de Kamer ter zijde staat,
merkte echter op, dat de naam „margarine"
geen brandmerk is en de winkelier dan ook
wol zou voortgaan het artikel te verkoo-
Wij volgen hier de opsomming van de
Hollander.
pen, wanneer er maar geld aan te verdie
nen is.
4o. De uitvoer-handel in boter wordt
ook aan toezicht onderworpen, wat zeker
wol de voornaamste bepaling is!
5o. De straffen op overtredingen zullen
zwaarder zijn, terwijl de openbaarmaking
der uitspraak van de rechtbank op kosten
van den veroordeelde verplichtend wordt
gesteld.
60. Het toezicht zal aan boter-inspecteurs
en aan botcr-visiteurs worden opgedragen,
die in alle boterwinkels van 7 uur 's mor
gens tot 11 uur 's avonds toegang hebben.
De heer Lohman heeft in een zaakrijk,
ironisch, en iator in oen moer scherp
betoog, de nieuwe wet bestreden. Hij
noemde do natuurboter do aristocrate, en
de margarine do parvonu. Nu is hot bil
lijker en meer rationeel, dat de boter, dio
adollijko allures aannoomt, een praodicaat
draagt, dan dat mon don parvenu dwingt
„don penning te dragen," d. w. z. door een
uiterlijk schandmerk zijn geringe afkomst
aan te kondigen. Hij zou 't daarom juist
willen omkoeren: niet aan de margarine
de verplichting om een schandnaam te
dragen, maar aan de boter de (uitsluitende)
bevoegdheid om den ouden naam te voeren.
Ook de controle zou hierdoor zijns inziens
nog vergemakkelijkt worden, en aan den
eerlijkon margarinehandelaar werd veel
last bespaard.
De minister veroenigde zich niet met
dit standpunt, daar nagenoeg overal in het
buitenland de margarine met een merk
voorzien wordt, do natuurboter niet, zoodat
een tegenovergestelde handelwijs onzerzijds
er toe zou kunnen leiden, dat op de bui-
tenlandsche markt onze ongestempelde
margarine voor natuurboter wordt aangezien.
Artikel 1 bepaalt wat boter en wat mar
garine is. Wat wij hierbovon uit De Hol
lander overnamen, is zeer juist, en was ook
uitvoerig, doch tevergeefs door den heer
Pyttersen betoogd. Alleen bij algemeenen
maatregel van bestuur zal nu aan eenig op
boter gelijkend mengsel een andere naam
kunnen gegeven worden dan margarine
en zoo zal 't nog al eens kunnen gebeuren
dat in de practijk voor margarine zal wor
den uitgescholden, wat er in de verste
verte niet op lijkt.
In ons vorig nommer meldden wij reeds
dat artikel 2 ziet op de verpakking. Uit
gemaakt is nu dat uitvoer, invoer, veilen
enz. van margarine alleon is toegelaten
wanneer op alle verpakkingen het woord
margarino staat. Ongemerkte vaten met
gemerkte omhulsels verzenden, of potjes
boter brengen met 't woord margarine op
't pakpapier, dat er in de gang van den
kooper kan worden afgescheurd om de
margarine eensklaps tot natuurboter te
kunnen promoveeren, zal derhalve in de
toekomst onmogelijk zijn.
Gelijktijdig rondventen en brengen van
boter en margarine door denzclfden persoon
blijft toegestaan.
Op de verpakking zal niet mogen voor
komen een fabrieksmerk. Alleen de naam
van den bereider en van den verkooper,
de plaats van herkomst, de in den handel
algemeen gebruikelijke aanduidingen van
de qualiteit der waar, het adres van den
geadresseerde, en de merken die voor het
vervoer noodig zijn, kunnen geduld worden.
Ook niet het fabrieksmerk, dat men wettig
verkregen heeft, maar dat toch, naar het
inzien van den heer Sickesz, vaak zoo
bedriegelijk is (men denke aan boerderijen
met koetjes die gemolken worden, en andere
landelijke tafereelen), dat het menigen on-
noozelen kooper, ondanks het bijgevoegde
schandmerk, nog in de luren zou kunnen
leggen.
Het toezicht is opgedragen aan boterin-
specteurs en botervisiteurs. Ook openbare
midddelen van vervoer worden voor het
onderzoek ter opsporing van overtredingen
toegankelijk gesteld, mits waarborgen wor
den gegeven, dat hierdoor geen vertraging
in het verkeer kan ontstaan.
Belangrijk was de discussie betreffende
de wijze waarop de monsters zullen worden
genomen en onderzocht. Volgens het ont
werp zouden de ambtenaren, die hier met
het opsporen der strafbare feiten belast
zijn, wanneer een voor boter doorgaand
artikel hun verdacht voorkomt, daarvan
één monster stoken, hetwelk dan wordt
gezonden naar het op te richten rijkszui-
velproefstation, om daar te worden onderzocht.
Van verschillende kanton word nu echter
do vrees geopperd, dat de belanghebbende
op die wijze te veel afhankelijk zou wor
den van het onderzoek door een enkel
deskundige.
Do heer Van Gilse had daarom eon
amendement voorgesteld, volgens hetwelk
er altijd twee monsters zouden moeten ge
nomen worden on de belanghebbende hot.
recht zou hebben liet tweede monster op
eigen kosten te doen onderzoeken.
Do boer Lohman steunde krachtig dit
amendomont, tor wille van hot recht. Do
regooring wil alle onderzoek door haar
deskundigen volgens de offficieolo weten
schap doen plaats hebbende heer Lohman
onderstelt do mogelijkheid, dat indion de
officieelo mothode in een bepaald geval
faalt, gelijk bijv. in Frankrijk bij het on
derzoek van Hollandsche boter is voorge
komen, dan moot de beklaagde dus de
gelegenheid hebben, door andere personen
een tegenonderzoek te doen instellen. Kiest
hij daartoe personen van geen genoegzame
bekwaamheid, dan zal de rechter aan het
verslag, dat zij uitbrengen, weinig waarde
hechten, doch hot is denkbaar, dat de rech
ter aan het twijfelen raakt en een nieuw
onderzoek opdraagt aan oen derde.
Het amondement word aangenomen.
Nog werd bestendigd eene bepaling uit
de oude wot dat niet strafbaar is hij, die
te goeder trouw meent, dat zijn waar wer
kelijk boter is. Dit heeft in do praktijk
tot ontduikingen aanleiding gegeven, daar
om bevatte nu dit ontwerp een dergelijke
bepaling niet. De heer Malefijt wilde nu
echter de straffeloosheid bij goede trouw
toch in de wet opnomen, doch er deze
«mits" aan toevoegen, dat de beklaagde be
wijst behoorlijke maatregelen te hebben
genomen om tegen behoorlijk bedrog ge
vrijwaard te wezen. De Kamer wierp er
echter op voorstel van den heer Lohman
die beperkende „mits" uitwijl het nemen
van behoorlijke maatregelen, om zich te
vrijwaren tegen bedrog, vooral voor den
kleinen winkelier te bezwaarlijk zou wezen.
En zoo kwam de bepaling uit de oude
wet ook in de nieuwe.
Donderdag eindstemming.
sjt
Groen over de Revolutie.
De Revolutie is de ontwikkeling van een
volslagen scepticisme (twijfelarij), waarbij
Gods Woord en Wet geheel ter zijde gesteld
is. (Grondwetsherziening en Eensgezindheid
blz. 363).
De val van den Kamer-candidaat De
Kanter in het kiesdistrict Haarlem is een
nedorlaag geweest voor het anticlericalisme,
en voor het protestantisme van den modernen
«protestantenbond".
Tegen Rome! was de oude wapenkreet
der zich noemende «Evangelische Maat
schappij", eigenlijk een onvriendelijk men
gelmoes van Groninger-school-Protestanten,
moderne Schriftverwerpers en Atheïsten.
Onder hen was Mr. de Kanter, het mo
derne lid der Haagsche synode, de klaroen
blazer; professor Goossen de «evangelische"
redacteur dermoderne «Kerkelijke Courant"
de kampvechter, en werd de groote trom
geroerd door professor Bolland die de
geloovigen «kuddedieren" schold en moord
blies en dreigde tegen Rome.
En zoo vechten de «anticlericalen" nu
al sedert geruimen tijd onder De Kauters
vaal verbleekte vaan van het zoogenaamde
«Protestantisme" tegen Rome en nogeens
tegen Rome!
Nu vergeten zij, deze leeperds, dat Rome
om al dat geschetter tegen Rome, om al
dat gezwaai met de blikken sabeltjes
„togon Rome" toch niets geeft; dat hot, or
geen haarbreed door, voor of van achter
uitgaat.
/ij vergeten daarbij dat het oenige wapen
tegen Rome is Gods Woord, en dat juist
zij dit wapen reeds sinds jaren, onder
groote hilariteit, op den oudroostzolder
hebben weggeborgen.
Hoe zouden Schriftverwerpers als het
trio Bolland-Goossen-De Kanter togen hot
olericalisme iets vermogen, zij die zelf
zoo clericaal zijn als er maar een is.
Daarom verblijdt ons de val van mr.
de Kantor. De Haarlemsche kiezers heb
ben begropon dat er in een goed volks
vertegenwoordiger meer vercischt wordt
dan schetteren tegen Romo en do clericalon.
Thans komen een oud liberaal en oen
vooruitstrevend antirevolutionair in hor-
stomming. Nu kan 't oen oorlijko strijd
worden tusschon bohoud en vooruitgang.
Wanneer bovongenoemde sehetteraars er
zich tenminste uit houden, en de quaestie
waar 't om gaat zuiver gesteld blijft.
In de Chr. Jongelingsvereeniging te
Groningen heeft een lid dezer dagen eenige
stellingen verkondigd, die wij erkennen 't
gaarne, in een aan het Ned. Jongelings
verbond aangesloten vereeniging niet licht
gehouden worden.
Van de lezing werd een objectief ver
slag gegeven in het orgaan van dat ver
bond met 't gevolg dat zekere Petrus er
schcrpolijk tegen protesteerde en een heer
uit Middelburg in datzelfde blad do redac
tie (dat zijn de heeren Gerrotson, c. s.)
oponbaar beschuldigt het „Verbond te
willon stuwen in Calvinistische wateren."
Do heer Gerretson antwoordt, nuchter
en afdoend, dat de redactie do vrijheid in
het Verbond niet wil deren; dat men zich
mag uitsprekendat „ons beginsel krachtig
genoog ons moet toeschijnen om hot niet
in gevaar te achten als er hier of daar
nog weer eens desnoods in ons midden de
oude argumenten tegen worden aangewend."
Een relaas van oen der sprekers word
zonder commentaar in de Bode geplaatst,
en behoefde niet geweigerd.
Ziedaar alles.
En terecht. Men heeft wel eens geklaagd
over wat al te groote voortvarendheid bij
onze „gereformeerde" jongens. Maar wat
deze „ethische" broeder, of hoe moet men
hem noemen uit Middelburg, stellig
namens velen, uitspreekt, verraadt ook wel
eenige heethoofdigheid, in een tijd welke
om samenwerking roept, ganschelijk mis
plaatst.
Flauwe uien.
Het Duitsche Rijksdaglid baron Von
Stumm, is in den Rijksdag door den Voor
zitter tot de orde geroepen omdat hij in
zijn rede sprak van «flauwe uien" van een
medelid op welke hij niet wilde ingaan.
Het Nederlandsche parlementslid de heer
Lohman is door den Voorzitter op zijn num
mer gezet dewijl hij gezegd had dat de
regeering de rechters voor zoo stom hield
dat
Eerst toen de redenaar het woord «stom"
door «onbekwaam" vervangen had, was 't
goed.
Er staat ergens van een mug doorzijgen
en een kemel doorzwelgen.
De eerste helft van deze spreekwijze
wordt wel eens bewaarheid in onze tweede
kamer.
Wat zou Bilderdijk, die in zijn «Taal
kunde" overigens tusschen «stom" en «dom"
geen onderscheid ziet, het in onze huidige
tweede Kamer kwaad te verantwoorden
gehad hebben!
Het arme Spanje wordt in de laatste
weken weer door oproeren geteisterd. Twee
provinciën zijn reeds in staat van beleg
verklaard, en op 't oogenblik is de toestand
daar hoogst bedenkelijk.
De oorzaak der onlusten is dat de Cata-
lonische quaestie, die een tijd lang inge
dommeld was, weder op den voorgrond is
getreden. Den stoot daartoe gaf de reis
van den minister van binnenlandscho zaken,
den heer Dato, naar Catalonit', ten doel
hebbende om daar het arbeiders vraagstuk
te be8tudeeren in verband met eenige voor
genomen hervormingen. Reeds terstond 11a
de aankomst van den minister in Barcelona
bleek 't hoe de hartstochten tegen hom, of
liever tegen de regeering waren opgezet.
Het woedende volk ontving hem met een
regen van steenen, zoodat de politie veel
werk had om den minister levend de stad
uit te krijgen.
E11 zoo geschiedde het in alle steden
waar de minister doortrok. In Bar
celona duren de onlusten voort. Studenten
hadden voor de universiteit barricaden op
geworpen, doch deze werden zonder strijd
door do politie veroverd. Vele personen
zijn gearresteerd. In regeeringskringon
meent men, dat aan deze onlusten geen
groote beteekenis gehecht moet worden,
daar het grootste deel der Catalonische be
volking toch Spaansch-nationaal is. De
meeste Cataloniürs hebben dan ook reeds
aan hunne verplichtingen ten opzichte van
den fiscus voldaan Aan den anderen kant
valt ook niet te ontkennen, dat door alle
Catalonische kringen, waar de minister wel
eerbiedig werd ontvangen, hem toch beduid
is, dat alhoewel Catalonië zich niet van
Spanje wenseht af te scheiden, 't wol van
Madrid vrij wil worden, met andere woor
den het verlangt een zelfbestuur evenals
Navarre en de Baskische provincial. En
zoo schijnt de vrees niet ongegrond dat dit
eens zoo oppermachtige wereldrijk, na al
zijn buitenlandsehe bezittingen verloren te
hebben, zelf ineenstort, geveld door zijn
eigen zonen.
Te Se villa duren de vijandelijkheden voort.
Te Barcelona werden Vrijdag nog vele ge
wonden gemaakt. Barricaden zijn overal
opgeworpen, van waarachter de gendarmerie
werdt beschoten. Vele personen schoten
zelfs van de terrassen en de balkons der
huizen met geweren.
De geestdrift van het Amerikaansche
volk voor de belangen van Zuid-Afrika
noemt toe met den dag.
Mc. Kinley blijft koel en stroef, wat de
kiezers te meer voor hunne sympathieën
doet uitkomen. Het Driemanschap zette
voet aan wal en zal door de steden Boston
en Washington feestelijk worden ontvangen.
Van de drie partijen is de populistische
de arbeiderspartijzeker wel de meest
geestdriftige en onbevangene. Te Siouxfalls
heeft het nationaal populistisch congres in
een motie zijn sympathie en zijn moreelen
steun toegezegd aan de dappere Boeren
en verklaarde zich ten allen tijde tegen
een openlijk of een geheim verbond tusschen
de Vereenigde Staten en eenige andere
natie, die er op uit is de vrijheid der
menscheid ten onder te brengen.
De Engelsclien zijn in de wolken met
de redevoeringen van Salisbury en Cham
berlain in verband met den oorlog.
Wel vragen nuchtere hoorders zich af
of een in de staatkunde vergrijsde politi
cus als de premier verstandig doet met
zijn volk en leger te vleien en den tegen
stander zwart te makenmaar de meerder
heid juicht nog steeds dergelijke pen- en
redevoerders toe, tot het te laat zal ont
dekken bij den neus genomen te zijn.
Natuurlijk maken de heeren van de
Beurs goede zaken. Het was de voor
gaande week een goede week voor hen.
Bericht kwam van 't overtrekken van Vet
en Zandrivier in Zuid Afrika, wat echter
opgewogen werd door dat van de verove
ring van Koemassi; de hoofdstad van het
land der Ashantijnen, in West Afrika. Voor
den ingesloten gouverneur zou 't een ramp
zijn. Doch al is Koemassi niet gevallen,
toch mag verwacht dat zijn toestand nog
hachelijk is, ingesloten als hij is in een vijan
delijk land, waar velo negers zich bij de
opstandelingen hebben aangesloten.