NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
Iefsmid
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
HT,
DE
burg.
MEID,
Jvraagd,
en een
icht,
iecht
mr. P. Dieleman.
gezonde
N per
men.
nstbode
v i
[andkneclit
VERSCHIJNT
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
De gezamenlijke antirevolutionaire
Kiesvereenigingen in het district
Middelburg stelden tot candidaat
voor de Provinciale Staten (vacature
Kloppers) den heer
De Zeeuw steunt van harte
deze candidatuur.
Zy, die zich met 1 April
a. s. op ons blad wenschen te abon-
ueeren, ontvangen het tot dien datum
gratis.
Engeland en Transvaal.
68. 1900.
Mcrifag 10 ilitacf,
UüetfiemCe laurptig.
ffolenaars.
!-PONNY,
tuigen. Goed
ekwerk. Adies
ielburg.
of met Mei in
eeren P.G., by
IE TOH.Zn.,
tl en Spaland.
igd
i verstaande, by
ïiggekerke.
tegenwoordige
i g e n te
Middelburg.
loekh. FANOY,
techt
Seisweg, Mid-
Jurende de vier
te zijn op bet
I" bij Domburg.
I of met franoo
delburg.
lelken en met de
LKER, Wemel-
let Mei
Grij pskerke.
met Mei
IAKER te
Koudekerke.
;necht
[Koudekerke,
Moesbosch.
tELISSE, Veer-
4 T'
elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p0,95.
Enkele nummers0,025.
UITGAVE VAN
G. M. KLEMKERK, te Goes
en
van 1 5 regels 25 centiedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Bij dit nommer behoort een Bijvoegsel.
Zoo traag en log als de bewegingen der
Engelschen waren onder Buller, zoo ving
en frisch zijn ze onder Ereneh.
Dat is gebleken bij het ontzet van Kim-
berley; en ook nu, bij het eerste ernstige
treffen in Vrijstaat, was Roberts den Boe
ren weer te vlag af. De Boeren lagen
gedeeltelijk ten Noorden, deels ten Zuiden
der Modderrivier. Bij Osfontein hadden
zij zeer sterke Btellingen bezet. Twee
schansen achter elkaar, namelijk een valaohe
en een heusche waren opgesteld teneinde
den frontaanval der Engelschen te keeren.
Gedacht zou de uitwerking der mausers
geweest zijn, had Roberts zich tot een
frontaanval laten verleiden. Maar aan front-
aanvallen waagt deze zich niet. Hij werkt,
slechts met flankomtrekkingen en dat is
voorieeliger gebleken. Hetspaart zijn eigen
volk en dwingt den vijand met groote
verliezen terug te trekken.
Met groote snelheid trok Erench vooruit,
De Wets linkerflank om, gevolgd door de
divisiën van Kelly Kenny en Tucker, met
het gevolg dat de Boeren, onder commando
van De Wet en De la Rey haastig moesten
opbreken met verlies van een kanon, veel
wagens met fourage en tentei».. Volgens de
Engelsche telegrammen led6n zy ook groote
verliezen. De Engelschen weinig of geen.
Joubert zal, na deze ervaring, van tactiek
dienen te veranderenen zich wapenen moe
ten tegen Aankaanvallen.Een moeilijke taak,
vooral voor een leger dat tegenover een
tienmaal sterkeren vijand staat, en zich
dernalve moeilijk zoo ver uitspreiden kan,
dat het dergelijk omtrekken belet.
Roberts heeft nu zijn hoofdkwartier naar
Poplargrove (Populierbosch) overgebracht;
en is nu nog maar 16 mijlen van Abrahams-
kraal waar de Boeren het eerst stand hiel
den. Dat Abrabamskraal ligt aan de samen
vloeiing van Kaalspruit en Modderrivier.
Daar hebben de Boeren door het jongste
gevecht met French hun tenten moeten
opbreken of liever achterlaten, en zyn
noordelijk gevlucht, waar zij meer voeling
hebben met de hoofdmacht onder Joubert.
Dat overegens deze vlucht niet zoo wild
is geweest als Roberts voorkomen doet,
blijkt uit het feit dat slechts één kanon
verloren ging en het ook slechts een
achterhoede gold, terwijl ook nog enkele
Engelsche officieren sneuvelden of gewond
werden.
De ramp bij Paardeberg was voor de
Boeren ook niet zoo groot of zij zagen nog
kans een geheel eskadron van Kitcheners
ruiterij, allen Kaapsehe vrijwilligers, die
van den hoofdtroep waren afgesneden,
gevangen te nemen en naar Pretoria te
zenden.
Omtrent het verlaten van de stellingen
om Ladysmith zijn nadere berichten van
Boerenzyde, welke doen zien dat dit't gevolg
was van het wegloopen van vele Vrijstaters
die den sleutel tot de stad bezet hielden.
Zonder hun trouweloos heengaan zou de
stad nimmer ontzet zyn geworden. Want
naar der Boeren overtuiging liep 't op
een einde.
Yan dit laatste moet ook Cronjé op de
hoogte zyn geweest; die dan ook, juist
daarom alleen, den tienmaal sterkeren
vijand nog acht dagen ophield, teneinde de
kans te verzekeren dat Ladysmith door de
Boeren veroverd werd. De Boeren zijn
dan wel ongelukkig geweest. Maar de af
tocht geschiedde in goede orde. Terwijl zij
hunnen Lange T?m weghaalden, zaten
Bullers soldaten stil. Maar den volgenden
dag rukten zij op, terwijl de Boeren ten
noorden der Kliprivier terugtrokken. On
derwijl vielen soldaten van White het
Pretoria-commando aan, doch Erasmus dreef
hen terug. Des avonds beletten Botba met
zyn Yrijstateis nog een heuvel ten noord
oosten der stad en verrasten zij nog een
Engelsche huzar9npatrouille, die deels ge
dood, deels gevangen genomen werd. Vrij
dags trokken de Boeïen af; en toen de
laatste trein weg was, kwam nog een trein
met werklieden achteraan die de kolenmij
nen van Elandslaagte in de lucht deden
vliegen en de brug vernielden.
Nu kunnen dus de Enge'.Nchen, ofschoon
de mijnen van Zuid Natal in hun bezit zyn,
er geen voorraad nit krijgen.
Onder bedekking van den nacht, en terwijl
de sombere vlammen opslobgennitdemijnen,
kronkelden zich de ossenwa ens over de
heuvels, wegen makende, waar er te voren
geen geweest waren. Zoo werd het beleg
van Ladysmith opgebroken.
De censor beeft ook weer eenige Trans-
vaalsche telegrammen doorgelaten, uit welke
blijkt dat de Boerenkrygsraad benoemd
heeft tot lnitenant-generaal voor Natal
Louis Botha, met Lukas Meijer, Schalk
Burger, David Joubert, Daniel Erasmus en
J. Fourie tot assistent-generaal, divisie-ge
neraal of generaal-majoorwelke benoe
mingen levendige voldoening bij de burgers
hebben gewekt. De burgers zijn terugge
trokken naar den Biggersberg Gevechten
met den vijand liepen gelukkig af. De
vijand leed zware verliezen. De r geering
te Pretoria blijft standvastig vertrouwen
ondanks haar spijt over den val van Cronjé.
Kruger bezocht Bloemfontein en bet kamp
van Joubert en richtte een toespraak tot
de strijders, die door zyn woord weer
heelemaai opgebeurd werden.
Het gevecht om Mafeking is voortgezet.
Alle buitenposten op een na zijn door de
Boeren genomen. Typhus en malaria woe
den onder de kinderen in het vrouwenkamp.
Dysenterie en maagongesteldheden, ten
gevolge van gebrek heerscht onder de be
zetting. De hospitalen zijn overvol. Het
kerkhof voor kinderen, dicht by het
vrouwenkamp, groeit bij de week aan. Het
aantal gedooden en gewonden bedraagt 300
sedert den eersten dag van het beleg.
De Engelsche regeering besloot Cronjé en
zijn leger dadelijk naar Sint Helena te
zenden. Lord Bathurst is aangewezen om
de krijgsgevangenen te geleiden. Het is
ons niet duidelyk of de Engelsche regeering
recht heeft by krygsgevangenschap ook
nog ballingschap op een officier en een
leger van twee vrije staten toe te passen.
Maar wat geeft Chamberlain daar om
De toestand der noord westelijke districten
van Kaapkolonie neemt alle aandacht in
beslag. De macht der Boeren wordt daar
geschat op 4000 man. De bevolking der
„oproerige" districten zyn grootendeels
Afrikaners.
In 't noorden van Kaapkolonie vorderen
de Engelschen zeer. Clements bezette
Norvalspont. Rondom Pretoria zyn 5000
Kaffers bezig sohansen te graven.
De correspondent von de „Morning Lea
der" te Kimberley meldt, dat de Engelsche
officieren in die stad protesteeren tegen de
wijze, waarop Cecil Rhodes zich tijdenshet
beleg heeft gedragen. Het Kimberleysche
blad, dat Rhodes' eigendom is, is geschorst
om zyn aanvallen op de Britsche generaals.
Men verzekert, dat Rhodes door de over
heid zelfs met gevangenneming bedreigd is,
als hij zyn houding jegens de officieren
niet zou wijzigen.
Yan Amerika zijn thans 3,631 paarden
op weg naar de Kaap ten dienste van het
Britsche lager, terwijl 9,332 muilezels zyn
verscheept.
Met het transportschip „Nil" is eergiste
ren met andere gewonden uit Z.-Afrika
te Londen aangekomen een soldaat, Oleary
genaamd, die een Mauserkogel in de hersens
gekregen bad, waardoor hij doofstom en
aan de linkerzijde lam geworden was. De
chef van den geneeskundigen dienst in Z.
Afrika, sir WiUiamMac Cormar- haalde den
kogel weg, nam een ons hersens nit bet
hoofd en verwijderde verscheidene stukken
van den schedel. Oleary kreeg spoedig
daarna de spraak en het gezicht terug en
kan nu reeds zijn linkervoet bewegen. Mac,
Cormac noemt zyn genezing een wonder.
De patient verklaarde in een interview,
dat hij nog pijn aan het hoofd voelt en
dat zijn hersens rammelen, als hij naar be
neden kijkt.
Over den gezondheids- of liever gemoeds
toestand vau generaal Methuen deden in
den laatsten tijd geruchten de ronde, die het
verbazingwekkend deden schijnen, dat men
dezen legerbevelhebber op zijn buitenge
woon verantwoordelijken post lieh Nu is
Methuen wel niet openlijk van zijn ambt
ontheven, doch generaal Roberts heeft een
vorm gebonden, hem vrij onschadelijk te
maken. Hij heeft hem, naar gemeld wordt,
tot gouverneur van het district Kimberley
benoemd en daardoor twee vliegen in een
klap geslagen. Hij heeft Methuen van het
front, waar hy bet grootste onheil kon aan
richten, verwijderd en den machtigen Cecil
Rhodes een pleizier gedaan want ook
Methuen is aandeelhouder in de Chartered
Company en misschien ook wel van de
Beers.
Tegenstrijdig!
Volgens etnEngelschen dagbladcorrespon
dent heeft Steyn tegen hem gezegd dat
als de Engelschen den oorlog op Trans-
vaalech gebied overbrengen, er gevochten
zal worden met een krjcht die de wereld
verbazen zal. Volgens een anderen Engelschen
dagbladschrijver heeft Kruger bij zijn ver
trek naar Bloemfontein deze week gezegd,
dat hij trachten ging een overeenkomst tot
stand te brengen en dat hij voorzag, dat
de zaken geregeld zouden worden tot ge
noegen der gansche wereld.
Wien moot men nu gelooven
9 Maart 1900.
Cortgene. Donderdag was voor deze
gemeente een feestdag, de installatie van
den burgemeester den heer Wijckerheid
Bisdom had plaats. Ongeveer 2 are in den
namiddag werd ZEI. Aclitb. door eene
deputatie nit den gemeenteraad aan den stei
ger afgehaald en door eene feestcommissie,
eerewaebt, muziek en zanggezeischapen een
groote menigte menschen opgewacht, alwaar
ZEd. Achtb. door den voorzitter der feest
commissie wer l toegesproken, nadat de zang-
vereeniging een welkom tlied had gezon
gen en het faufarencorps betonde „Wilhel
mus" en „Wien Neeilandsch bloed" had
gespeeld.
In optocht werd het lieflijk mat vlaggen
en eerepoorten versierde dorp ingereden,
en bij de school halt gehouden, alwaar de
schoolkinderen zien hadden opgesteld. De
oudste meisjes boden ZEd. Acutb. en diens
vrouw een sierlijk geschreven vers eu eea
bouquet aan, waarna al de kinderen bege
leid door het faufarencorps een schoon lied
zongen 't welk blij kbaar effect maakte. De
burgemeester dankte daarvoor en beloofde
hen niet te vergeten.
De geheele stoet waarin nu al de school
kinderen werden opgenomen, zette zich in
beweging en begeleid door eene groote
massa menschen werd het geheele dorp door
gereden.
Daarna had de plechtige installatie plaats.
De oudste wethouder feliciteerde ZEd. Achtb.
ook namens den raad en beval zich en de
geheele gemeente aan de goede zorgen van
ZEA. aan, waarna deze eenige woorden sprak
van waardeering betreffende zyn voorgan
ger, den stean van den Raad en secretaris
vroegen zich verder in de vriendschap der
burgerij aanbeval.
De geheele dag werd feestelijk doorge
bracht. In den voormiddag werden volks
spelen gehouden des avonds werd gezongen
en gespeeld, en wat later nog vuurwerk
afgestoken.
Biezelinge. In de j. 1. Woensdag
avond in de Geref. Kerk alhier gehouden
bidstond voor de Transvaal en Oranje
Yrijstaat, trad, voor eene volle kerk, als
spreker op de WelEerw. Heer us.»N. G.
Kerssies.
Na gebed en voorlezing van Psalm 5 nam
hij de verzen 10, 11 en 12 van genoemden
Psalm, tot grondslag en uitgangspunt zijner
rede, aantoonende hoe de Koning David,
niettegenstaande hij de man was die op den
Heere God vertrouwde, toch meermalen
in moeilijke omstandigheden had verkeerd,
en nu in het bijzonder, zelfs zoo dat hij
voor zijnen zoon Absalom, die hem naar
de kroon stak, moest vluchten en alles
verlaten, en toch de uitkomst bewees, dat
zijn vertrouwen op den Heere zijnen God,
niet beschaamd werd, maar door Hem uit
alle noolen gered, en in zijne eere en
recht glansrijk hersteld werd.
Dit deel nu der gewijde geschiedenis
bracht spreker over op den schandelijken
oorechtvaardigen oorlog van thans. Spr.
toonde nit de details van dezen oorlog aan
dat, al mochten ook de Boeren niet altijd
voor- maar ook wel, naar menschelijke be
rekening, tegenspoed gehad hebben, toch
de hand des Heeren er in te zien was,
en dat even als David door zijnen Gol,
op wien hij vertrouwde, gered werd, die
hand des Heeren nog niet verkort was,
maar Hij nog dezelfdemaohtige ongenadige
God was, die naar het ootmoedige en op
Hem vertrouwende smeekgebed, nog wilde
hooren en te zijner tijd uitred ling geven.
Gezongen werd by het begin Ps. 123 1
met verandering in dén laatsten regel „Ook
on» genadig zy", in „Ook hen genadig zü",
tusschenbeide Ps. 425, en bij het einde
Ps. 689 en 14.
Bij het verlaten van het bedehuis werd
een collectie gehouden voor de Transvaal
en Oranje Yrijstaat die fl9,63Vs opbracht.
Goes. Dinsdagavond 8 uur vergadering
van den gemeenteraad. Notulen. Ingekomen
stukken. Verzoek Hollestelle om grond te
mogen koopen aan den Westwal. Idem K,
de buck om een sloot te mogen dempen aan
den Bergweg. Voorstellen van B. en W.:
omtrent het geven eener gratificatie aan de
ambtenaren ter secretarie; een nitnoodiging
vin den minister tot inrichting van arres
tantenlokalen en verhuren van het buis
van wijlen jnffr. Swart. Wyzig:ng begroo
ting schutterij. Af- en overschrijvingen.
Rekening gildefondsen. Afschrijving resti
tutie van gemeentebelastingen.
Woensdag 7 Maart, des avonds te
7Vs uur, hield de afdeeling „Goes" van
het Nederlandsch Werkliedenverbond
„Patrimonium" in de consistoriekamer der
Geref. Kerk hare tweed* jaarvergadering.
Besloten was aan dit samenzijn een eeniga-
zins feestelijk karakter te geven. Ook de
echtgenooten der leden waren tot bijwoning
nitgenoodigd en velen liarer waren tegen
woordig.
De Weleerw. Heer ds. E. J. v. d. Yeen,
wien als Eere-Yoorzitter de leiding dezer
vergadering was opgedragen, opende haar
op gebruikelijke wijze. Hij liet zin.;eu
Ps. 1031, ging voor in gebed, las een
gedeelte van Gods Woord en hield eene
korte toespraak, waarin hij er op wees,
hoe de afdeeling, tegen de verwachting
van hen, dia hare oprichting hadden tegen
gewerkt, bewezen heeft, levensvatbaarheid
te bezitten, daar zij niet alleen reeds t vee
jaar bestaat, maar ook vooruitgegaan is in
ledental en er op hare vergaderingen steeds
een opgewekte, gezellige toon heerscht. Hij
wekte voorts op, om den Heere te danken,
die de afdeeling zoo blijkbaar gezegend
heeft, en om ouder biddend opzien tot Hem
voort te gaan op den ingeslagen weg.
Nadat na de notulen der vorige verga
dering gelezen waren, bracht de secretaris
zyn verslag uit over het afgeloopen jaar.
Daaruit bleek o. m. dat er vijf algemeene
vergaderingen zyn gehouden, die vrij goed
bezocht werden en waarop belangrijke on
derwerpen van verschillenden aard behan
deld werden, alsmede dat het aantal leden
thans 39 is, waarvan 10 buitengewone.
De penningmeester deed verslag van den
toestand der kas, die, de omstandigheden
in aanmerking genomen, niet ongunstig kan
genoemd worden.
Ook werd het een en ander medegedeeld
omtrent het Ziekenfonds, aan de afdeeling
verbonden, door den voorzitter daarvan.
Yervolgens hadden de verkiezingen plaats.
Herkozen werd tot bestuurslid dhr. J. van
Yijven Gz. en gekozen dhr. P. Staal in
plaats van dhr. M. Quakke'aar, die bedankt
had. Als lid der Commissie van Advies werd
herbenoemd dhr. J. Donner Daarop werden
door enkele leden voordrachten gehouden
zoowel luimige als ernstige, die door de
aanwezigen met veel genoegun werden
aangehoord en er niet weinig toe bijdroegen,
om de aangename stemming te verhoogen.
De voorzitter der afdeeling sprak hierna
nog een kort slot en eindigde deze welge
slaagde vergadering met dankzegging, nadat
gezongen was Ps. 72 11.
Middelburg. 8 Maait. Heden avond
werd in de Gasthuiskerk alhier op uit-
noudiging der Chr. Jongelingsvereeniging
Spr. 23 23a de laatste winterlezir.g gehou
den door den weleerw. ds. Sillevis Smitt van
Rotterdam. Tot onderwerp was gekozen
Paulus.
Wanneer een reiziger zich in het Berncr
Oberland bevindt en den blik vestigt op de
Alpen in het Zuiden dan treft oen indruk
wekkend panorama zijn oog. Zoo ver de
blik reikt, ziet hij de reuzengevaarten
der Alpentoppen, die ieder op zich en in
vereeniging met eikander een grootschen
indruk maken. Dit "chouwtooneel le eert een
beeld van de geschiedenis der eeuwen de
verschillende feiten vormen één samenhan
gende keten, maar ieder feit op zichzelf
is een beschikking Gods. En voor elke
groote gebeurtenis heeft God den man
geformeerd, die deze gebeurtenis beheerscht.
Alexander de Groote, Julius Cesar, Colum
bus, Napoleon, allen zijn onafscheidelijk
verbonden aan historie en feiten van hunnen
tijd. Zoo wordt het tijdvak van de stich
ting des Christendoms beheerscht door den
apostel Paulus die door ,God werd toegerust
tot z jn werk om Joden, Grieken en Romei
nen met het Christendom in aanraking te
brengen.
Paulus is een kunststuk van de schep
pende en herscheppende hand Gods nooit
heeft het evangelie een heerlijker orgaan
gehad dan Panlns. Het doel van Spreker
is om in ruwe omtrekken dezen geloofs
held te teekenen en de onschatbare gave,
die in Paulus aan de kerk is gegeven aan
te wijzen.
Het eerst ontmoeten we Paulus bij de
steeniging van Stefanus, en aan niemand is
de bede van dezen martelaar meer ver
vuld geworden dan aan Paulus.
Van zijn jeugd is alleen bekend, dat hy
afkomstig was uit Tarsen, de hoofdstad van
Cilicië, een stad gelegen in het brandpunt
van de Grieksche beschaving, die volgens
Stabo, Alvxandrië en Athene naar de kroo.i
stak. Zijne ouders waren Romeinsche bnr-
geis door verdienste of kooprecht. Hier
doet hij zyn kennis op, terwijl hij naar de
gewoonte vart dien tijd ook ten handwerk
leert, dat van tentenmaker etgeen begrij
pelijk is doordat Cilicië beroemd was door
zijn kunstige bereiding van geitenhaar. Te
Jeruzalem bezocht hij de scholen der wet
geleerden en rabijnen niet die der my
stieke Esseeën ol ougeloovigeSa luceeën, maar
die der orthodoxe Farizeeën. Gamaliël leidt
hem in inde deukgymnastiek derJoodsche
