NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND,
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
lo. 13 1389. ^Dinsdag 31 (Dctofiw, HMntimife laargarijj.
VERSCHIJNT
G. M. KLEMKERK, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
De Ongevallenwet.
Engeland en TransvaaL
i t v_
5LKEN MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p p0,95.
Enkele nummers0,025.
UITGAVE VAN
EN
van I 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Omtrent dit wetsontwerp, thans aan de
orde, bedoelende de verzekering veler
werklieden tegen de geldelijke gevolgen
van ongelukken, kerinne;en wij dat
de hoofdbepalingen er van zijn:
lo. Alle werklieden, wien niet met opzet
of door dronkenschap een ongeval in het
bedrijf overkomt, ontvangen als schadeloos
stelling genees- en heelkundige behandeling
of vergoeding daarvoor volgens nader aan
te geven regelen; en voorts een gedeelte
van het loon.
2o. Werklieden, wier dagloon hooger is
dan 4 gulden en die dus meer dan f 1200
vast loon in hetzelfde bedrijf verdienen,
worden niet in de verzekering opgenomen.
3o. De schadeloosstelling, bij ongeval
verstrekt, wordt rente genoemd.
4o. De werkman, wien een ongeval is
overkomen, ontvangt in geval van geheele
ongeschiktheid tot 70 percent van het
dagloon, dat hij ht laatst heeft verdiend,
en in geval van gedeeltelijke ongeschikt
heid een deel der rente in verhouding tot
de behouden geschiktheid tot werken.
5o. De volle uitkeering van die rente
geschiedt eerst nk een wachttijd van drie
wekend. w. z. wanneer drie weken nh
het ongeval blijkt, dat de werkman geheel
of gedeeltelijk ongesclriktis voor het werken.
In de eerste 8 dagen van het ongeval
ontvangt de getroffene niets; daarna gedu
rende twee wektn, 5C percent van zijn
loon. En zoo hij na afloop daarvan blijkt
ongeschikt te zijn voor het werk, krijgt hij
70 percent zoolang zijn ongeschiktheid
aanhoudt.
6o. De premie voor deze Ongevallen
verzekering moet door de patroons betaald
worden, niet door de werklieden.
7o. Slechts enkele bedrijven worden bij
deze wet van de Ongevallen-verzekering
uitgesloten. Uitgezonderd zijn namelijk de
werklieden, die werkzaam zijn inde bedrij
ven van landbouw, veehoeding, tuinbouw
en boschbouw; in het bedrijf van personen-
ai goederenvervoer met schepen, bestemd
voor den grooten transito-handelen in het
visschersbedrijf, uitgeoefend buiten rivieren
en binnenwateren.
8o. De uitvoering van de Ongevallenwet
wordt opgedragen aan een Rijksverzekering
bank, geve.tigd te 's Gravenhage wier
kantoren tevens zijn de kantoren der pos
terijen; en welke Rijksverzekeringbank
bestaat uit drie leden, te benoemen door
de Koningin en verantwoordelijk aan den
Minister van Waterstaat.
9o. Een Raad van toezicht, bestaande
uit ten hoogste negen leden door de Konin
gin te benoemen, zal over den toestand en
het beheer der Rijksverzekeringbank toe
zicht uitoefenen.
10o. Een Raad van beroep of Raden van
beroep zullen worden ingesteld. De samen
stelling en bevoegdheid van den Raad of
de Raden van beroep en de wijze ,van be
handeling der beroepen worden geregeld
hij de wet.
Ho. Het bedrag der premie hangt af
-van het gevaar, waaraan de werkman in
het bedrijf bloot staat. Het eene bedrijf
levert natuurlijk meer gevaar op dan het
andereen daarna zal moeten betaald
worden. De regeling daarvan is intusschen
niet in deze wet opgenomen, maar zal later
door de Regeering worden ontworpen.
Deze wet is socialistisch, centraliseerend,
autocrati°ch, scheppend een nieuwe ambte
naren yrannie, ook als politieke macht te
vreezen, schadedoend aan 't particulier initi
atief en aan de instellingen welke reeds
jaren door fabrikanten zeiven in 't leven
geroepen werden tot verzekering hunner
werklieden.
Vooral de principiëele bestrijding van
de heeren Kuyper en Lohmaa vorderde
's ministers inspanning. Tegen hunne rede
voeringen richtte minister Cort v. d. Linden
zijn batterijen.
De wijze waarop lokte dan ook van die
zijde protest uit,
Waarin verschillen echter beide ge
noemde opposanten?
De een zal trachten door amendementen
op 't standpunt der wet deze te
verbeteren.
De ander ziet geen kans op verbetering
en meer heil in afstemming opdat een
nieuwe wet worde aangeboden of, waar het
Deensche stelsel, de industrie met oplegging
van den verzekeringslast, eenvoudig in de
wijze van uitvoering wordt vrijgelaten.
Het staat op 't oogenblik al even kritiek
als in '94 met de Kieswet. Alleen maar
de regeering is thans zeker van eene meer
derheid, met of zonder amendement.
Hetamendement-Kuyperzoubij aanneming
de wet vermoorden, gelijk het amendement-
De Meijier 't de kieswet deed.
En dan ook hier verschil tusschen
heele of halve geestverwanten ouderling
over de vraag is deze w- t wel te verbeteren
en zoo ja moeten wij daartoe niet mede
werken opdat de natie weer niet eenige
jaren wachte op een verbetering daar de
werkman oo broodnoodig om verlegen zit?
Op dit laatste standpunt stelt zich de
antirevolutionaire partij en dr. Kuypers
amendement.
De berichten of lieve1' geruchten van
Zaterdag en Zondag schijnen niet heel
voordeelig voor de Engelschen.
Allereerst te Ladysmith. Daar hebben de
Engelschen een sterke macht bestaande uit
vijf bataljons infanterie, drie regimenten
cavalerie, vier batterijen geschut en Natal-
sche vrij willigere. Deze is daar ingesloten.
Zij waagden een uitval doch de Roeren
hadden zulk een sterke stelling ingenomen
dat de Engelschen zich haastten buiten schot
te komen.
Roidom de stad zijn de Boeren bezigden
watertoevoer af te snijden. Zij hebben de
waterleiding reeds in handen. Nu hebben
de menschen nog wel volop water in putten
en bakken en zal er hier en daar nog wel
een enkele kunnen worden gezocht. Doch
dit zal het watergebrek in de naaste toe
komst niet voorkomen, Meuschen en vooral
paarden, en vooral de gekwetsten kunnen
niet zonder water. Daar weten wij hier
in Zeeland van mee te spreken.
Ook hebben de B„eren de heuvels rondom
de stad bezet, een werkje waarin zij de
Engelschen waren voor geweest. Een ding
van groote beteekenis. Alle burgers der
stad zijn ter verdediging opgeroepen dewijl
ieder oogenblik de aanval beginnen kan.
Ook bij Mafeking waren de Boeren tot
nog toe niet ongelukkig.
Den 23 October werd de stad door drie
Krappkanonnen beschoten, kerst schoten
de Boeren veel mis; daarna was de juiste
richthoek gevonden en vielen vele bommen
in de stad, doch zonder schade aan te richten.
Drie kogels troffen echter 't tot hospitaal
ingerichte klooster. Na een bombardement
van drie uren liet de commandant der
Boeren de stad opeischen doch Baden Powell
weigerde.
Een telegram uit Pretoria meldt echter
dat de stad in brand staatzoodat zij het zeker
wel niet lang meer maken zal.
B j een uitval op 24 October deed de
bezetting een uitval doch werd teruggeslagen.
De Engelsche commandant Sydney Wehl
werd ernstig gewond.
Ook hier zijn de Boeren meester van de
waterleiding.
Verleden Maandagmorgen zijn de Boeren
Dundee binnengetrokken. De stedelijke
wacht werd verdreven. De burgers kregen
den raad zich stil te houden.
Niet onmogelijk schijnt dat de Boeren
het materiaal en de troepen welke van Port
Natal en Pieter Maritzburg naar Ladysmith
gezonden waren, hebben onderschept.
Twee Engelsche stoomschepen 'Jibengula
en Zayaladie de artillerie van Kiapstad
moeten overbrengen, zullen, naar in Engel
sche maritieme kringen gevreesd wordt, de
plaats hunner bestemming wel niet bereiken.
Dat er iets niet in den haak is, gelooft
men wel, omdat de Engelsche admiraliteit
een zoo kennelijk stilzwijgen in acht neemt.
Tegenover deze voor de Boeren niet
kwade tijdingen staat oen gerncht dat in
Vrijstaat een machtige party op den val
van president Steyn uit is en uiens ver
vanging doorFraser; alsmede dat de Boeren
een deel hunner krijgsmacht naar de noord
grens hebben moeten zenden, wegens een
inval, aldaar door de Rhodesiërs beproefd.
De Bjeren hebben derhalve op drie gren
zen van nun land de handen vol.
Het Duitsclie corps dat bij de verdediging
van Elandslaagto zulke verliezen leed heeft
zich opnieuw georganiseerd. De c mman-
dant die den krijgsgevangen Schiel var-
vangt, heet Vun Albedyl. Zij zijn 600 man
sterk.
Zachtjes aan komen de juiste berichten
omtrent de geleden verliezen aldaar. De
Boeren hadden 36 dooden en 64 gekwetsten.
De Engelschen roemen zeer de goede 1 e-
handeling hunnergekwetsteuinde hospitalen
door de Boeren artsen en hunne helpers,
de gewonde officieren en minderen zijn aan
de betere hand.
Joubert zond een telegram van deelneming
aan White bij 't bericht van het overlijden
van generaal Symons. Hij sprak daarbij de
bede uit dat God spoedig een einde make
aan den oorlog, teweeggebracht door gewe-
tenlooze kapitalisten naar Transvaal gekomen
om rijkdommen te verwerven, en nu in
hun eigen belang anderen misleidend.
In den slag bij Glencoe moet 't geschut
der Engelschen een moorddadige uitwerking
gehad hebben op de Boeren. Er vielen
van deze laatstee toch 500 dooden en ge
kwetsten Drie van hunne kanonnen wer
den gedemonteerd op den top van den
Talanahenvel achtergelaten.
Men verzekert dat de geheime politie te
New.York scherp 't oog houdt op een ge
pensioneerd majoor van het Amerikaansche
leger, Ames, die bezig moet zijn een flibo-
stiers-expeditie uit te rusten om de
Transvaiers te hulp te komen.
Tot de Nederlanders in Transvaal, die
de wapenen hebben opgevat, behoort ook
dr. G. A. P. Molengraaff, vroeger hoog
leeraar te Amsterdam. Zijn vrouw doet
dienst als ziekenverpleegster, zijn 12 jarige
zoon als wielrijder om berichten over te
brengen.
Enkele bataljons Engelsche troepen, genie
de luchtscheepvaart, artillerie, enz. kon
Zaterdag niet vertrekken, wijl het trans
portschip niet klaar was. Er schijnt nogal
gebrek aan wèl ingerichte transportschepen.
Chamberlain is de oorzaak van den oorlog.
Hij heeft alle gewonden en gedoolen op
zijn geweten. Maar zeker ter zijner
ontlasting, zijn vrouw en ochter zijn
naar Natal om onder de gewonde Engelschen
te arbeiden. Echt Engelsch. Donderdag
zijn ook nog 1500 manschappen en eenige
maxims te Kaapstad aangekomen ter ver
sterking van de tro pen van White.
Wanneer de Engelsche regeering maar
vele van deza gelederen wegmaaiende
kogelspuiters blijft zenden, zal zij den
Boeren nog groote verliezen berokkenen.
Zij maar alle hope op den Heere der
Heirscharen die 't al regeert en bestuurt,
en niet beschaamt wie 'op Zijn machtigen
raad en woord vertrouwen stellen.
Er loopen geruchten van uitgebroken on
geregeldheden in KaapkolonieTranskei.
Een aantal Kaffers w«rden gedood; de
magistraat werd bedreigd.
Aan de Noordgrens (Rhodesia) vernielden
de Boeren onder commandant Schneman de
spoorbrug te Crocodilepoolsdoch de En
gelschen, door maxims en een gepantserden
trein gesteund, verdreven de Boeren die
8 man verloren.
De Boeren hebben nu de Engelschen
by Ladysmith ingesloten, dewijl de spoor
weg van Pietermaritsburg tot daar in
hunne macht is.
Heden zou de nieuwe Commandant-
Generaal Bulier met zijn getrouwen te
Kaapstad voet aan wal gezet hebben. Hij
zal niet naar Natal gaan, doch terstond
maatregelen nemen voor een inval in Oranje
Vrijstaat, waardoor Generaal White vrij
komt, en de „terugtocht der Boeren"
waarop de Engelschen natuurlijk vast reke
nen, zal worden belemmerd.
De indruk der Jingopers is dat Buller
de held zal zyn die als een tweele Cesar
zich maar zal hebben te vertoonen om de
Boeren als kaf te doen uiteenstuiven.
Zy verwacht daar een tweede „veni, vidi,
vici" (ik kwam, zag en overwon).
Kimberley.
H t garnizoen in die stad telt 700 man
geregelde troepen onder bevel van luitenant
kolonel Kekewitch. De De Beers compagnie
heeft 2000 blanke werklieden tot een stryd-
macht georganiseerd ter verdediging der
diamantmijnen onder bevel van den Superin
tendent Scott.
Van de groote granwe aardhoopen op de
diamantvelden zyn verschansingen gemaakt.
Voorts is er in de stad een burgerwacht
van duizend man; en een korps vrijwillige
infanterie en artillerie, en 120 man Kaapsche
politie.
In het jongste gevecht rondom deze stad
blijken de Boeren groote verliezen geloden
te hebben. De Engelschen hadden groot
profijt vau twee geblindeerde treinen. Hunne
manschappen deden van achter deze bom
vrije verschansingen vele raakschoten. De
Boeren liggende op den spoorweg waren
onbeschut tegen hunne kogels.
Met grooten moed en doodsverachting
wierpen zy zich tusschen de uitvallende
bezetting en een gepanfserdeu trein. Doch
toen zond de bevelhebber der stad nog zulk
een trein en twee kanonnen die groote
verwoestingen aanrichtten. De commandant
der Boeren, Botha, van Boshof, werd later
door de Engelschen dood gevonden, met
een kogel in de r.ch erborst. In zyn zak
vond men een brief van generaal Weasels
waarin hem werd opgedragen in den omtrek
het vee op te eischen.
Koek.
Generaal Koek, die eerst als gesneuveld
was opgegeven blij kt slechts gewond te
zijn, op twee plaatsenin de dij en in den
schouder. Hij en »yn beide broedeis en zyn
neef werden allen gewond en krijgsgevan
gen gemaakt. Ook zijn zoon. Ben Viljoen
en verscheidene veldcornetten die uitgezon
den waren om dei spoorweg te vernieti
gen, werden allen door de Engelsche maxims
gedood.
De hooge commissaris vau Zuid-
Afrika Sir A. Milnermoet voor den oorlog
een dépêche van den president van den
Oranje- Vrijstaat op zonderlinge wijze ver
hakstukt hebben, naar het doorlachte voor
beeld van den Emser dépêche. De dépêche
van Steyn, waarin deze zyn bemiddeling
aanbood tusschen Engeland en de Zuidafri-
kaansche Republiek, moet vervat zyn ge
weest in de vreelzaamste en vriendschap-
pelykste woorden, waarin by zich sterk
maakte, Transvaal te kunnen bewegen,
de Britsche suzereiniteit te erkennen, ten
aanzien van de betrekkingen van de Trans
vaal tot vreemde mogendhed ;n. Kortom
president Steyn ontnam met dez3 dépêche
ded Engelschen hun laatste voor wendsel
tot een oorlog Nu zou Sir Alfred van
deze dépêche slechts een kleurloos uittrek
sel naar Londen overgeseind hebb-n, met
weglating van de verzoeningsgezinde voor
stellen en beloften van president Steyn.
30 Oct. '69.
Vergadering van den Middelburgschen Ge
meenteraad van 28 October 1899.
Punten der agenda.
I. Voorstel door den heer den Bouw
meester in de namiddagvergadering van
25 October gedaan en het aangehouden
voorstel der heeren Heyse c. s. tot ver
laging van den gasprijs.
II. Gemeentebegrooting 1900.
III. Suppletoir kohier no. 1 inkomsten
belasting 1899.
Tegenwoordig alle leden.
De notulen der vorige zittingen worden
gelezen en gearresteerd, behoudens eene
kleine rectificatie, naar aanleiding van eene
opmerking van den heer Sprenger, dat hy
aan het siot der vorige zitting niet alleen
van tin- maar ook van ij zerprij zen gesproken
heeft.
Aan de orde stelt de voorzitter nu het
punt sub I en wel het eerste deel, het
voorstel den Bouwmeester.
De heer (fa Veer opent de rij der sprekers
en verklaart namens zijne medeleden, on
derteekenaars van het voorstel Heyse,
niet met het voorstel den Bouwmeester te
kunnen medegaan. Het is hun in te vage
bewoordingen saamgevat. Dientengevolge
handhaven zij hun eigen voorstel, aan de
aanneming waarvan zij voor de gemeente-
financiën, zelfs bij verhoogde kolenprijzen,
geen risico verbonden achten, te meer nu
de toestand dier financiën zoodanig is, dat
men niet geaarzeld heeft in de begrooting
eene vermindering der opcenten op de
personeels belasting op te nemen.
De heer E. P. Sohorer hoorde den vorigen
spreker gewagen van de vaagheid van het
voorstel den Bouwmeester, doch bijbrengt
voor zyne bewering geen motieven by.
Spreker ook overwoog dat voorstel. Hy
is niet beducht voor het bezwaar van den
heer A. P. Snouck Hurgronje, in de vorige
zitting geopperd, want is er baisse in de
kolenprijzen, dan wordt de gasprys ver
laagd, is er hausse, dan wordt hy verhoogd.
Maar hij heeft een ander bezwaar. Men
heeft als norma aangenomen den kolenprijs
eenerzijds, den prijs van gas en cokes ander
zijds. Naar zijne meening zijn er echter
ook nog andere factoren dan de genoemde,
waarmede rekening moet worden gehouden,
doch waarvan in het voorstel de rede
niet is.
De heer Heijse merkt op dat met de
vaagheil van het voorstelden Bouwmeester
bedoeld wordt dat de kwestie van den gas
prijs niet opgelost wordt. De heer den Bouw
meester zag in zijn voorstel een middel van
apaisemantdoch hij vormt zich een verkeerd
idéé van het voorstel der vijf leden. Reeds
lang is in principe tot verlaging besloten,
welnu, de vijf leden achten, met het oog
op dengeldelyken toestand der fabriek,
het oogenblik thans daarvoor aangebroken;
men kan het toch niet ad calendasgraecas
verschuiven. Bij aanneming van het voor
stel den Bouwmeester zou, bij verhooging
der kolenprijzen, juist het tzgenovergestelde
plaats hebben van wat de vijf leden met
hun voorstel beoogen.
©e heer den Bouwmeester beantwoordt
de sprekers. Den heer Schorer merkt hij
op dat de factoren, die hij bedoelt, van
geen merkbaren invloed kunnen zijn. De
fabriek verkeert in goeden staat van on
derhoud, zyn er vernieuwingen noodig,
dan worden die gevonden uit leeningen'
en de overige benoodigdheden zijn alle
jaren vrijwel gelijk. Voorzeker zag hij in
zyn voorstel een middel van apaisement,
voegt hij den heeren de Veer en Heijse
toe, want er moet aan die gasquaestie een
einde komen. Wel moet hij toegeven dat
het geval zich kan voordoen'dat de prijs van
gas en cokes verhoogd wordt, maar die
verhooging zal drukken op de verbruikers,
niet meer op de belastingbetalers, ovengoed
als verbruikers alleen van eene verlaging
zullen profiteeren. Neemt eens aan dat de
kolenprijzen zoo stegen, dat de fabriek met
verlies moest werken, brengt dan de bil
lijkheid niet mede, dat niet de belasting
schuldigen, maar de verbruikers dat verlies
betalen
De heer de Veer repliceert dat verlaging
van den gasprijs, vooral bij den tegenwoor-
digen stand der petroleumprijzen, het gas
verbruik zal doen toenemen. Het spook
beeld echter dat die ga=prijs voor verhoo
ging vatbaar en dus niet stabiel is, zal
menigeen afschrikken.
