NIEUWSBLAD VOOR ZEELAND, Duising (Dcfofar, - '•-"CHRISTELIJK HISTORISCH Eei "S Heerfiriufo la afgang. VERSCHIJNT G. M. KLEMKERK, te Goes F. P. D'HUIJ, te Middelburg. PRIJS DER ADVERTENTIËN Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel. *s* Yoor de -■igstelling eiy mwygraaacsgMB MAANDAG-, WOENSDAG- en VlIJDAGAVOND. Prij.~. per drie maanden franco pp0,95. Enkele nummers0,025. UITGAVE VAN EN van 1 5 regels 25 centiedere regel meer 5 cent. Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. 2 Oct. '99. HH. MM. de Koninginnen bezochten de vorige week Beverwijke> Kennemerland Een bezoek aan 'tfort werd gebracht waar HH. MM. verschillende strategische (krijgs kundige) bijz )i) lerhe len getooal werden. Zij werden luide en algemeen toegejuicht. Het rijkstelegraafkar.toor met te.le- phoondienst te Sirjansland wordt, met ingang van 2 October aanstaande, voor het algemeen verkeer heropend. D' J-ed. Staten van Zeeland is be- slo' nchtens 2 van art. 7 van het i op de wegen en voetpaden, tot uercpzegging ontheffing te verleenen van het verbod in 1, voor wat betreft de wegen, welke voorkomen in den ligger der wegen en voetpaden in de gemeente Waarde, zoodat die wegen mogen worden bereden met twee aan elkander gekoppelde onbeladen voertuigen, mits alsdan de on derstellen stevig aan elkander verbonden zijn. Het drankmisbruik kost Nederlaud aan directe uitgaven aan sterken drank pl. m. 90 millioen per jaar, het bier 30 inillioen, de wijn 9 rrillioen. Totaal 129 millioen. Vo>r die 129 millioen gullen jaarlijks kan men 160.000huisgezinnen onderhouden, door elk huisgezin jaarlijks f780, weke- lyksch f 15 te geven. Elk huisgezin schat ten! op pl. m. 5 personen wont dat te zaraen 900 duizend personen, of bijna 2 maal zooveel als er in de provincie Gel derland te zamen wonen; of by na 7 maal zooveel als er in Drente wonen. Nog an ders. Men zou er mede kunnen onderhouden EO steden zoo groot als Zutphen, of 100 zoo groot als A88 n, of 90 zoo groot als Ber gen op Zoom, of 60 zoo groot als Sneek. Nog iets anders: voor de ruim 80 millioen gnlden jaarlijks aan sterken drank worlt het 219 duizend gulden eiken dag of 8 duizend in elk uur, nacht of dag, of ruim 150 gulden in elke minuut. Voeg daarbij de vermindei de werkkracht, ongeluk, ziekte, krankzinnigheid, en al de ellende eraan verbonden, eu vraag u dan, lezer(es), eens af, of ge dat moogt laten blijven. Moet ge niet meehelpen aan het uitroeien van dat kwaad? Weg met alle alcoholische dranken Koning Willem III en de Troonrede. De Haagsche briefschrijver van De Tijd de troonrede en de opening der Kamers besprekende, brengt de volgende historische herinnering aan wijlen Koning Willem III: „Indertyd vernam ik van een persoon, welke met dien Vorst op intiemen voet mocht omgaan, dat Z. M. een grooten afkeer had van den jaarlijkschen tocht naar de S aten-Generaal, niet omdat hij die verga dering zelveniet waardeerde en respecteerde maar omdat hem de rol niet beviel, welke hij (Darbij speelde. Groote waarde,zoo verzekerde mijnzegs- man, hechtte by aan de Troonrede niet. Onder het e'rste en tweede ministerie- Tliorbecke kwam herhaaldelijk de wensch bij hem op om verandering te brengen in deOpeiingre le, 'naar hij begreep dat dit moeilijk zou gaan, daar vooral met Thor- becke over zulk een zaak niet was te onder handelen. Nu kan men zeggen, dat dergelijke stem ming bij Z. M. sympathie verried voor een meer persoonlijk gouvernement, dat alzoo het Russische bloed bij hem boven kwam, doch ik kan de houding van Willem III best begrijpen. Een degelijk en beslist karakter zal men hem niet kunnen betwis ten en daarom mishaagde hem de veelszins lijdelijke positie, welke hij innam. Onder Thorbecke kwam het meermalen tot een conflict, hetwelk doorgaans eindigde met den triomf van den premier. Eenmaal moet het geheurd zijo, dat de Koning, nadat de Troonrede reeds was uitgesproken, op de gewone miuisters-audi- Intie aan Thorbecke te kennen gaf dat hij el geen bezwaren had griaakt, doch dat ij de Troonrede zoo drool had gevonden lts een stokviseh. ,,'t Zou ontbreekt door gaans in dat staatss'uk", '.ei de Koning: 't kost mij moeite, zoo iei voor te lezen". Hierop antwoordde Tiiorbfke „Uwe Ma jesteit gelieve te bedenktn dat 'aLands saken en belttug.-.n in de Toonrede worden tehandeld; op den vorm ient minder te Korden gelet", 't Wederaiuvoord des Ko- ïigs luidde „Nu een halig woord kan bch altijd worden gesprokni". Diezelfde zegsman verba,Ide mij, datKo- iing Willem III, toen mri Van Hall, des- tjils hoofd vsn't April-Kajj'net, hem kwam sireken over de Troonrede, met welke de ipril-Karner in '60 zou (orden geopend nr. Van Hall toevoegde loven alles moet gj mij /erzoenend laten sjreken, en bij al vat gij in dezen doet magniemands recht iji de verste verto worden tiiskend." Dat de Kerkwet van 'Oi ten slotte op riet veel neerkwam, mag ^ker wel voor em gedeelte worden toegesihreveu aan den persoonlijken invloed van Loning Willem EI, daarin gesteund d or den overleden saatsman Van Reeiión. Ook voor mr. Heemsker raaikteJeKo- ruig er geen gehejin van, at het uitspre lsn van de Troonrede hem eiiitte. tegen de borst Mr. He emskerk, dfe zeer goed met den Koning wjist, om te gaan, 'zeide daarop „ja, UweI Majesteit ik kan dit begrijpen maar er I zijn staatkundige beproevingen waaraan zelfs Uwe Majestei niet ontkomen km". Dó Koning lachte hagelijk gelijk hij mrermalen tegenover mr. heemskerk van gcede luim deed .lijken. Alleeri bij het tot stand konen der Grond- wst van '87 wa3 er een pa'iode, waarin de Koning minder vriendelik jegens mr. ILemskerk was. Men had h m toen in het off gfo.bi.azen, dat de koninkijke machtbij di Grotndwet zou worden vennindard, het- gen vootr mr. Heemskerk «inleiding was ot uitvojerig het tegendeel 1) betoogen." Ei'olv. Blad no. 110 le vat't bericht di ged. citaten met toek nniig op verzoek vsi eervotl ontslag aan den leer J. C. L. Giemans als prcv. veearts weede klasse, der dienstj, van den veeark ter stand- pl.a s tijdtfelijk hebben opgedfagen aan den ppvincialt;n vee its der 2e klasse G. A. Blndenbacjh te Zieiikzee. Verplichte hengstenkeuring. Door Gjredeputeer'e Staten is bepaald dat in 1/et reglement op de keuring van Jeikey.j^sten bedoelde, geworè keuringen zul %ii plaats hebben te Vilhelminadorp Maandag 2S October 1 acht r de kerk (Tiddelburg Dinsdag 21 Ottobor 9 uur school -lostburg Woensdag 25 Oitober 8 uur de Wed. Luteijn-Mazure; de uir Rï b9 iortgene DonderJag 26 October 10 uur bïj vei f Gr( paa hou Wed. Noordhoek; ierikzee Vrijdag 27 October 8 uur Ha- plein t. Maartensdijk Dinsiag 31 October 10 Marktplein 1 .ulst Woensdag 8 November 8 uur ote Markt oor 1900 wordt als keuringsmerk be- d de letter z, terwijl de eigenaar of Ier, die zijn hengst wenscht te loen keuVen, verplicht is daarvan ten minste 7 dag.U te voren aangifte te doen bij den secretaris der keuringsc iramissie M.C. v. Buuiren distrietsveear's p'aitsve vaiger te Zniijland; het Onderzoek naar suuiveiiden darnjn (cornuge) aan de loi-'ge zal geschieden en lHet verboden is hengsten tot dekking van rnerriër. te gebruiken, niet goedgekeurd over eenkomstig de voorschriften van het reglement, ten ij de hengst eu de merrie gedurende tien achtereenvolgende dagen aan "lenzelfden persoon toebehoorden. o- Z K N j) I iN <i. No. 9 <an „Het Eeuwig Evmgelie", or gaan de. Salatiga Zending, uitgave Bureel Vredebide Dordrecht, bevat weer ver schillende uittreksels uit brieven, als van zendeling Jiingst, van zendeling Die'zel, die weer hersteld is, en diens vrouw, van zendeling Gericke, en van zendeling van Engelen. Deze laatste en zendeling Heller hebben 't druk met het verbinden van wonden. De zieken wonen soms ver uit de buurt doch Van Engelen bezoekt ze per rijwiel. Dat rijwiel lokt veel belang stelling, schrijft hij. Zoolra ik aan den ingang van het dorp koni, weerklinkt door de heele dessa de roep „LérèngLérèng!" en alles stroomt uit. De weg door het dorp is zeer smal en heelt ontelbare bochten, zoodat ik, tot gro->t genoegen der jeugd, verplicht ben langzaam 1e rijden. De jongens loopen ray dan allen na, schreeuwend en roepen 1, oogmisehijnlijk zeer dankbaar voor deze genotvolle afwisseling in hun eentonig dagelijkseh leven. Stijg ik af om mijn patiënt te bezoeken, dan blijven zij by mijn rijwiel staan, en ik geloof niet dat al een hunner den m ied gehad heeft het aan te rakenhet mocht er eens met hem van doorgaan, meeneu zij. De polikliniek te Djokjakarta. Hebben de vrienden van ilr. Scheurer en zij" gewichtvoilen arbeid ouder de hon derden kranken te Djogja, en de belang stellenden in den bouw van zijn hospitaal, h.et 3de jaarverslag gelezen, herlezen, ter lezing uitgegeven en besproken? Zoo ja, dan hebben ze zich verblijd over den zegen hem en de Zending geschonken. Waar niet-geloovigen, Mohammedanen, zelfs de soliditeit en den zegen van zijn arbeid, niet kunnen loochenen, ere die openlijk erkennen, daar wordt aan hem in. 't bijzonier en aan de Zinding in 't algemeen het woord ver vuld Indien iemands wegen den llecre be hagen, zal Hij zelfs zijne vijanden met zich bevredigen. Iedereen roemt Soheurer's arbeid. Het onderstaande uittreksel uit een brief van zendeling Verhoeven in het Orgaan det Nederlandsche Zendingsvereeniying strekke mede ten bewijze. Het Samarangsch dagblad De Locomotief bevatte nderhalf jaar geleien. Red.) een zeer waardeerend „Oordeel van Dr. J. Grc- neman over de kliniek van den zendeling arts L. G. Scheurer te Djogja." Dat lezens waardig o -ideel van een te Djogj i zelve praktizeirend geneesheer, die niet werd ge- ïnfluenseerd door groote liefde voor Je Zending, maar alleen beschreef wat hij zag, wekte in mij her, verlangen te gaan zien, hoe dr. Scheurer op zoo eenvoudige en toch zoo doeltreffende, op zoo goedkoope en toch zoo degelijke wijze zoovele Inlan ders dagelijks kan helpen. Ik werd door dr. Scheurer afgehaald van het station te Djogja, en kreeg ik al dadelijk een kijkje langs de uitnemend aangelegde wgen van deze zich zoo uilnemend ontwikkelende plaats. Hier te Djogja was ik aan het eigenlijk doel van mijn uitstapje, en dr. en mevrouw Scheurer maakten het mij zoo aangenaam en mijn verblijf alhier was zoo leerzaam en nuttig, dat ik, na vijf dagen hier geweest te zijn, inderdatd met moeite verder ging. Zal ik nu van stuk tot stuk gaan ver halen wat ik hier zag? Dat mag niet. Bij een docter die inlanders en Chineezen me dicineert, krijgt men dingen te zien waar over men in fatsoenlijk gezelschap zwijgt. Ik mag volstaan met de verzekering, dat Dr.Schsu.'er het mij zeer gemakkei ijk maakte om alk-s te kunnen zien en zijne wijze van werken van nebij te kunnen volgen. Daar door heb itc niet alleen veel geleerd, dat mij in mijn hulpziekenhuis uitstekend te stade komt, maar hierdoor is ook de moed verhoogd tot volharden. Ook mag ik nog wel verklaren, my niet te kunnen voor stellen, dat op eenig medisch zendingster- rein ter wereld op meer eenvoudige en toch degelijke wijze met den arbeid isaan- gevangen dan hier. Gij ziet daar die „speek- karaet", en daarnaast do „operatiezaal". Maar lach nie' hoor! 't zij n twee oude, Javnansche plarde.istallen,uit weinig' latten saamgespijkerd, naai gissing twee meter breed en drie meter lang en hoog. Die twe'. stallen heeft Dr. S. naast elkaar gez-'t-, wan len van gevlochten bamboe er omhe n gebonden daarvoor eene wat groo tere ruimte door l'/a meter hooge bamboe wanden afgesloten voor apotheek en behan deling van depaiienten, en roor de apotheek eene weer grootere ruimte voor wachtkamer waarvan eene duidelijke foto is gegeven, met welgelijkend portret van Dr. S. (o. a. in het 3e jaarverslag van de vereeniging Dr. Soheurers hospitaal Red.) Dat alles is wel doelmatig, en toch ja, wat zal ik zeggen Toen Dr. S. my dat alles liet zien, scheen hij teleurgesteld, dat ik mijne ver bazing niet uitgalmde over zijne „uitnemende inrichting", want de gelukkige man heeft 't nog minder gehad. Gedurende de 6 jaren dat Dr. en Mevrouw Scheurer nu elders en hier werkzaam zij", kwam de vinding rijkheid en practische zin van beiden uitnemend te stade. Om lat zij elkander zoo volkomen aanvullen en beide gedreven worden door die lief le en toewijding, die Jezus verleent, is er nu reeds zooveel veroverd. Ik schrijf dit hier vrijmoedig neer, overtuigd zijnde, aat Br. en Zr. Scheurer er in roemen, dat zj weten te leven ei te mogen arbeiden doorlouter genade. Weldadig doet het aan te zien, dat deze dienstknecht en die-.streuagd des Heeren, die nog niet lang te Djogja wonen, nu reeds zooveel vertrouwen en achting onder de Inlaudsohe bevolking en onder allen verwierven. Een klein staaltje ten bewijze welk een indruk de Medische Zending nu reeds op M. Java hoeft gegeven. Na iu;t Dr. S. 2 u-en gespoord te hebben van Djogja in de richting naar het westen, s apte aan een station een Regent (Jav. opperhoofd) in onzen waggon, die Dr. S. kende en met ons beiden een gesprek begon. In den loop van dat gesprek informeerde Dr. S. naar de Raden Ajoe (echtgenoote van den Regent), en vernemende dat zij in een ander gedeelte van Jenzelfden wag gon zat, ging hij zijne opwachting bij dia adellijke dame naken. Daarheen gaande werd hij tersluiks nigewezen door deu Re gent, die tut mij zeide „Die dokter is toch buitengewoon knap ei hulpvaardig, zelfs den armsten Inlander helpt hij eu hij vraa;t er geen halven cent voor; eu de menschen worden lij hem veel spoediger beter dan by andere dokters". „Ja, Re gent-, dat heb ik dezer dagen al meermalen zoo gehooid; rnair gij moet niet vergelen, dat de Inlanders geen hulp vragen aan de andere dokters. Deze dokter wil de menschen gaarne helpen, want hij is een Christen. Of hij knapper is dan de andere dokters weet ik niet, maar nu ik bij Dr. S. log -er, weet ik dat hij iets doet wat de anderen gewoonlyk n daten. Zie eens Re gent, gij gelooft dat alle medicijnen door God zyn geschapen, en d .t ook de kennis staat onder de macht van God Nu hebben ook de andere dokters dezelfde goede me dicijnen en dezelfde eoe :e kinnis als dr. S, maar deze smeekt eiken mo-gen tot God en bij ieder ernstig geval, opdat God hem wijsheid schenke en voorlichte en de ziekte goed doe ke non dat liy de beste me licynen kieze en die medicijnen zullen gezegend worden. En gij begrijpt wel, Regent, dat een dokter,'die dat alles aan God vraagt, ook zyu bist doet zijn patiënten zoo goeil en zoo getrouw mogelijk te lidpen; en die dat duet, kan np den zegen Gods rekenen, 't Is dus niets vreemds, dut die patiënten, zooals gij zegt, spoedig herstellen." Nu wenschte ik wel, lezer, dat ia hier met de pon kon weergeven (1e wijze, wa rop die Regent zich oprichtte en met een gloed in 't oog antwoordde: „Ja, juist, dat is het, mijnheer; datzelfde hebben wij onder elkaar al vaak gezegd Dr. S. is een waar Christen hij gelooft in God, hij wordt geholpen door God, en daarom worden de menschen zoo s.ioedig beter. Wasrde lezer! tracht eens te fi-pal-n de waarde die i.et heeft voor het vve.h. des Heeren, als Mohammedsansche Hoof i amb tenaren z jO met elkander bespreken wat zij waarnemen,en tot zoodanige conclusies komen Maar vele onzer Hollandsche vrienden zien liever zielen herboren worden als vrucht van den arbeid. Welnu,toevnllig over een der Indische adsistenten sprekende, vernam ik, dat deze als Mohammedaansch patient ou der behandeling was gekomen daarmede ook kwam on er invloed van Gods Woord, later Christen werd en nu zeer goede diens ten bewijst in de apotheek en op zijn beurt uit Gods Woord voorleest aan de verza melde patiënten. Dagelijks zag ik bezig eene uitnemende vrouwelijke bediende, die eveneens als patiente daar kwam; nu ia zij een der beste Christinnen en staat genoteerd als candidate voor den op te richten cursus voor „diaconessen." Ik noem slechts wat ik toevallig zag; Dr. 8. kan u meer ver halen; God alleen weet volledig, wolke zegeningen nu reeds werden verkregen. De Zcndingsgeschiedenis van gansch Java, ja van die in alle Mohummedaanscbe landen, leert dat, wanneer een gewoon Zendeling rich uitsluitend bepaalt tot het eene deel van Jezus' bevel 1), eu iu den meest aan- trekkelijken vorm het levende Evangelie zoodanig am Mohammedanen voordraa-fi s dat het den hoorders gaat treffen en '0U0J\ enkele wordt gewonnen, en dan direct,1- slechts vijandsc .ap wordt geboren zov overal, maar als eeu Blagboom wordt ,y worpen tusschen den prediker en de menigl zijne hoorders van weleer. Wat die pree ker brengt, druischt zoo lynrecht i tegen het evangelie naar den menscl van Mohammed, dat men hem dadelyk herkent als een van hen, voor wie men reeds werd gewaarschuwd, eeu prediker vau een mislukten, een valschen godsdienit, een als engel des liehts vermomden gezant vau hu:i aller vijnnd, den Duivel; dus een man, voor wien men op zijn hoede moet wezen. Door hulp te verleenen, zooals de medi sche Zending dat bedoelt, doet zich al da lelijk gelden de innerlijke levenskracht, het essentiëele, de kern vau het Kenirikzyk der Hemelen, dat niet is gelegen in woor den, maar in kracht; komt ai dadelyk "de lief le, de ontferming in zoolanigen vorm t->t den hulpbehoevende, dat het met mee- ningeu en stelsels opgevulde hoofd kalm blijft en buiten spel geraakt; maar allereerst en allermeest getroffen en getrokken woqdt het hart, de bronader van het menschelijk bestaan, van waaruit de wedergeboorte haar aanvai g neemt. En zeg nu niet, waarde lezers! gelijk zoo vaak wordt gezegd door wie geen dui delijk begrip beeft van Zending onder Mohammedan' n „Ja maar, 'tis niet de taak van de Zending, de menschen licha melijk te helpen, er moet maar gepredikt worden." Maar is „prediken" dan alleen een spreken, met inachtneming hetzij van het ritueel van een Hollandschen keikdienst, hetzij van de eenvoudiger vormen eener straatprediking Vinden wij van onzen Heiland niet veel meer veruield dalen, met een toelichtend of vermanend woord, dan „predikaties?" En bovendien, ik durf u vragen, of gij het mogelijk acht, dat een echte medische Z-ndeling, of ook een gewoon Zendeling, zich dag nit dag in zou kunnen neerbuigen om i.e soms met vuile wonden overdekt lichamen te reinigen, te verzorgen; of dag en r.acht gereed te zijn ea^rbeen gaan waar zijne hulp wordt gevrae en dit die man dan zou kunnen iw vau den ilciiaiil, door Wien men '»ln" gezonden te zijn en Die kracht en g( geeft om in zoodanig werk te kunnen g. harden? Wordt er gedurende de beht ling tot de patiënt menig woord gerichf" onder 'sHeeren invloed, kan wori^e^|jjj 1) Luc. 9 2. „oak Dezo opvatting bl ij vo voor rekening den heer V. (Red.),

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1899 | | pagina 1