NIEUWSBLAD VOOR ZEELAND. CHRISTELIJK- HISTORISCH 184. Dinsdag 15 lupsfus Decfimde Jaargang. VERSCHIJNT G. M. KLEMKERK, te Goes F. P. D'HUIJ, te Middelburg. PRIJS DER ADVERTENTIËN Buitenlandsch Overzicht. Een Pick-nick in de Trans- vaalsche Vildernis. Dreyfus te Rennes. v.LKEN MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND. Prijs per drie maanden franco p. p0,95. Enkele nummers0,025. UITGAVE VAN EN van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent. Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Schulden maken. Schuld heet in het Latijn „aes aliennm." Dit is zeker een aardige uitdrukking. Letterlijk beteekent zij „andermans geld." Wie schulden heeft die hij niet betalen kar, heeft geleefd van geld, dat aan een ander toebehoorde; wie schulden heeft, die hij wel betalen kan, heeft geld van een under onder zioh. Maak geen schulden, en als gij schulden gemaakt hebt, betaal ze dan zoo spoedig mogelijk. Hoeveel menschen leenen geld aan hun „vrienden" en krijgen het nooit terug Vraagt men er om, men raakt zooals het volk zoo juist zegt en zijn geld en zijn vriend kwijt. Wie buiten onvermogen, zijn schulden niet betaalt is eigenlijk een dief. Hoevele, waarlijk niet onbemiddelde lieden, laten hun leveranciers maanden en jaren lang wachten op hun geld O, die onbetaalde rekeningen. Welk een zorg baren zij aan den win kelier, die daardoor vaak zelf zijne ver plichtingen niet kan nakomen. Hij durft niet manen, uit vrees zijn klanten te ver liezen, en die klanten leven intusschen maar voort op zijn kosten, trekken de rente van zijn geld. Wordt de schuld eindelijk betaald, hij moet nog een fooi geven bovendien. Ons dunkt, de winkeliers moesten wat minder schroomvallig zijn tegenover hun voorname, maar slecht betalende klanten. Daar zijn nog rechters Nogmaals maakt geen schulden, en als gij schnlden hebt, betaal ze zoo spoedig mogelijk. Terwijl de Eransche Mragd de handen op de borst gevouwen vanwege de groote spanning den loop der „affaire" volgt, komt haar de mare verbijsteren dat een complot is ontdekt, dat het op niet minder dan op haar leven gemunt had. FEUILLETON. 0 Ik denk nog dikwijls met veel genoegen terug aan mijn veeljarig verblijf in Trans vaal, een mooi en vruchtbaar land, dat voor zijne bewoners een onuitputtelijke bron van rijkdom kan zijn. Met Kerstmis, als in het verre vaderland sneeuw en ijs den winter verkondigen, als de hemel grijs, de boo men kaal en de pijn- woomentakken met glinsterend rijp zijn be dekt, dan hebben de Transvalere hun zomer en een diepblauw hemelgewelf spant zich uit over de in zonneschijn badende klenren- njke natnnr. In de stad is het ondraaglijk v arm, maar hier aan de hoogbegroeide oevers van de Yaalrivier, die haar snelstroomend water naar den moederstroom zendt, hier is het heerlijk eu verkwikkend en met veel vieugde nam ik de nitnoodiging, om aan een pick-nick op Kerstmis deel te nemen, aan. 's Morgens vroeg, om zes uur, hielden drie groote, elk met veertien tot zestien ossen bespannen wagens op de markt te Pretoria tül, om de vroolijke pleiziergastenjonge meisjes en heeren, moeders en vaders en een schaar kinderen op te nemen. De proviand die voor zes of acht dagen toereikend moet zjju, is van te voren reeds in groote kisten op den bodem van den wagen ingepakt; daarover zijn matrassen, dierenhuiden en dekens uitgespreid, waarop het vroolijk ge zelschap liggend of zittend plaats neemt. Op de reis naar de drie of vier unr ver- vaderde Vaalrivier gaat het in den wagen echt vroolijk toe; er wordt gekheid ge- aakt en gelaohen, gezongen, gebabbeld en Gelijk men weet had De Gallifet den chef der politie wegens onbetrouwbaarheid ontslagen en den wakkeren Lepine, bekend om zijne eerlijke verklaringen en ontdek kingen in de „Zaak" in diens plaats aan gesteld. Dat hij hieraan goed deed, is uitgekomen. Immers al spoedig raakte de nieuwe chef van 't bestaan eener samenzwering op de hoogte. En toen nu de plannen der revo lutionairen eenigen vorm begonnen aan te nemen, trad Lepine naar voren en legde op alles en allen beslag. Zaterdag bij het eerste ochtendschemeien drong de politie de woning van Déroulède op diens landgoed te Croïssy, bij Parijs, binnen en nam hem gevangen. In den loop van den dag volgden tal van arrestaties en werden nog meerdere bevolen. Ook Guerin, de president van den Antisemitischen Bond, werd gehecht en bracht den rechter op 't spoor eener groote samenzwering die ten doel had de regeering te veranderen. Een „coup" als laatst die van Dérouléde en Havart aan de kazerne van Neuilly, was in voorbereiding, Antise mieten, Patriotten en Koningsgeziuden, alle drie in haat tegen de Dreyfusards en ver- eeriog van het leger en zijn eeneraals verbonden om bet ministerie an de Dreyfus- zaak onschadelijk te maken, en eene revolutie in het leven te roepen waarbij allicht die van 1848 kinderspel ware geweest. Het plan was slim overlegd, Mercier zou zijn „verpletterende" onthullingen doen en zij zonden hem met hun staatsgreep bij springen. Dat alles in dnigen viel, weet men dan nu. Mercier heeft geen onthnllingen gedaan en Déroulède, de dichterlijke dweper met zijn gevaarlijke welsprekendheid en oprui ende allures, zit achter slot. Eene ervaring, gevoegd bij Merciers blootlegging van Frankrijks zeer zwakke positie in geval van oorlog, niet in staat om eerbied af te dwingen. En toch kan men gerust zeggen dat de zieke een periode van beterschap is ingetreden. Blootlegging, peiling, uitzuivering kan leiden tot stellige genezing. lezen, en nu en dan wordt een gilletje ge- gehoord, als het over een grooten mieren hoop of een steen gaat en de wagen, die niet op veeren is, onverwachts een harden stoot geeft. De zot staat reeds hoog aan den hemel en zendt haar gloeiende stralen op ons linnen dak, niettegenstaande onze lichte kleeding wordt het reeds bedenkelijk warm in onze „arke Noachs". Maar daar schemert ook reeds de rivier door het groen der planten; nog eenige minuten en de expeditie heeft haar doel be reikt. Het dal, verder stroomaf waai ts tusschen steile bergen ingesloten, verbreedt zich hier en op een sappige weide in het bosch, die aan den eenen kant door boomen wordt be grensd, aan den anderen kant echter het uitzioht geeft op derivier, strijkt onze zwerm neer. De OBBen worden uitgespannen en zoeken hun heil zij waarts in de bosscben om zich eens goed te verzadigen aan het malsche en overvloedige gras, dat in den winter, den regenloozen tijd, bijna tot den wortel ver dort en toch het eenige voedsel is, dat den armen os ternauwernood voor den hongerdood behoedt. De wagens worden nu zoo opgesteld, dat zij twee zij wanden en een dwarswand vor men, waarover een zeildoek wordt uitge spannen en vastgemaakt, dat in het midden door een stang omhoog gehouden wordt. Kussens en pelnwen, dekens en huiden worden met behulp van een of twee stoelen en verscheiden kisten tot geschikte leger-en zitplaatsen ingericht en zelfs de lange eet tafel in het midden van de tent ontbreekt niet, die, hoewel zeer wankelend en smal toch prijkend met frissche bloemen en strui ken, er aantrekkelijk uitziet. Het maal, dat ondertnsschen in de gegeven omstandig heden betrekkelijk en snel door blanke en Naschrift. Intnsschen vernemen wij dat heden Maandagmorgen alvorens de zaak Dreyfus in openbare zitting zou worden voortgezet, op Labori, een van Dreyfus' advocaten, twee pistoolschoten zijn gelost, van welke een gevaarlijk. De gekwetste werd terstond naar zijn hotel vervoerd en de zitting ge schorst. Zoo ver gaat de Jodenhaat, Wij kunnen geen woorden vinden om onze walging over dergelijk bedrijf uit te spreken. De spanning in Zuid-Afrika blijft be denkelijk. Het gerucht gaat dat de Transvaalscbe regeering eene commissie overbodig wil maken door maar volledig toe te geven eu een kiesrecht te verleeneu, overeenkomstig Milners eisch, na vijf jaren. Het schijnt ongeloofeiyk, Kruger zal wel weten, waar de uiterste grens ligt, waarbinnen 's lands onafhankelijkheid gewaarborgd blijft. Intusschen heeft de Volksraad het wets ontwerp goedgekeurd, waarbij de goudvel den meer vertegenwoordigers krijgen doch het kiesrecht aan joden tn roomschen is nog niet verleend, men wil de burgers hierover hooren. De quaestiën blijven derhalve hangende; eu het geweer bij dcc voet, op de plaats rust, blijft de leus van den Transvaler. Koning Menelik van Abessyniëis op 'toogen blik in gesohil met de Engelschen over Soedan. Ernstige verwikkelingen konden hiernit voortspruiten en zoodoende het mid del zijn dat Engeland eene oplo sing der qnaestie in Zuid Atrika aanvaardt, ook al is zij niet in allen deele bevredigend. Doch, dit zijn slechts gissingen. België beeft, na de geruchten van binnen- landsche twisten, weder eens een week van verademing in de Antoon van Dijck-feesten te Antwerpen. Zaterdag werd de Van Dijck-tentoonstel- ling geopend, waarbij menig woord aan de nagedachtenis van den grooten schilder die precies 300 jaar geleden begon te leven, gewijd werd. Zij dit feest een verbroede- zwarte handenis toebereid, is naalgemeene en sterke deelneming spoedig verdwenen. Men meene niet, dat wij ons met koude koeken vergenoegdan. Neen! Schotels met dampende aardappels en andere groenten, kip- en eendgebraad enz. was het dagelijks afwisselend menu en als de een of andere voorraad opraakte, voorzagen galante heeren onze keuken van wild en visch. Nadat de „boys" de laatste restantjes van onzen maal- tij i hebben opgeruimd, gaat ieder eenigen tijd lusten, want het is te heet om bezig te zijn. De peluwen en huiden in de tent, de schaduwrijke boomen in het rond noodigen uit tot een middagslaapje en weldra heerscht diepe stilte onder het zoo even nog luid ruchtig gezelschap. Maar wat is dat voor een door merg en been dringende kreet, die vlak in mijn na bijheid uit het bosch wordt vernomen en de meeste slapers op doet springen Met stokken gewapend, stormen twee onzer jonge helden naar de onheilplaats, niets goeds vermoedend. En terecht, daar zit onze blonde Louise, met hooggeklerude wangen stom en ontzet wijzend in de richting waar juist een groote zware ringslang verdwenen is. Deze had het metsje nl. gezelschap willen honden, had zich om den blooten arm der slaapster gewikkeld, waarbij zij echter door de snelle beweging en bet lnid hulpgeschrei onderbroken was en nu haastig de vlucht had genomen. Een ongeluk komt zelden alleen, zegt de volksmond ook wij zouden in den loop van den dag de waarheid hiervan ervaren Toen het nl. koeler geworden was, werd het voorstel gedaan, de omgeving van meer nabij in oogenschouw te nemen. De ou dere dames kozen tot dit doel den wagen, die begeleid werd door eenige jonge meis jes en heeren te paard, terwijl de overi gen van het gezelschap besloten den naasten ringsfeest in menig opzicht. De Duitsche en de Italiaansche regeering hebben zich lang stil gebouden in de qnaestie Dreyfus. Thans schijnen zij eindelijk aan 't praten gegaan. Opzien baart de mededeeling van het Londensche wereldblad The Times datmen nu eindelijk van alleen bevoegde zijde met de volle waarheid voor den dag zal komen. En bet blad meldt alvast gemachtigd te zijn tot de mededeeling dat, behalve de documenten van luttel beteekenis, in het borderel genoemd, meer dan 160 belangrijke documenten, op verschillende tijden door Esterh&zy, als Henry's bemiddelaar optre dend, aan den Duitscheu militairen attaché Von Schwarzkoppen geleverd zijn (en te Berlijn voorhanden). Onder deze stukken is er een, dat een uitvoerig bericht bevat omtrent een plan tot algemeens mobilisatie van het l'Tanscbe leger. Het waren Esterhazy en Henry zegt The Times die gezamenlijk den handel in deze «tukken dreven. Bovenstaande mededeeling blijkbaar van wege de Duitsche regeeritig verleend, wordt bevestigd door de Italiaansche. De Tribuna zegt te weten dat Esterhazy het borderel schreef en de daarin vermelde stnkken,die hij met nog zeer veel andere, tegen beta ling aan „eene vreemde mogendheid" ver strekte. Er zijn personen, zegt het blad, die de stukken gezien hebben geschreven met dezelfde hand als die van het borderel en p hetzelfde eigenaardige, dunne, geruite mailpapier. Het schijnt niet onmogelijk dat hier afdoende mededeelingen zijn, die den krijgs raad zullen versterken in zijn voornemen tot vrijspraak, Esterhazy in zijn voornemen tot wegblijven en de Fransche regeering in haar voornemen tot een spoedig beeindigen. Na de geheime zittingen van den krijgs raad, verwachtte men in de openbare zit ting van Zaterdag belangrijke onthnllingen. Casimir Perier, ond-president der republiek moest getuigen; en na hem de oud-minister berg eens te beklimmen. Het vraagstuk der bergbeklimming, schij nt gemakkelijker dan het in werkelijkheid is, want tusschen de rotsen hier en daar met doornachtig ondoordringbaar struikgewas begroeid, moeten wij ons met behulp van onzen bergstok 'eiken voetbreed grond ver overen. Menig vroolijk aapje zien wij in vlugge sprongen voor ons uit vluchten en hoog in de lucht zweven groote gieren, die op buit loeren. Halverwege blijven wij staan om wat uit te rusten; maar nog voor zonsondergang willen wij dep top bereiken en reeds neigt de gouden bol ter kimme. Dapper gaan wij dus weer opwaarts, tot wij eindelijk boven zijn. Maar welk een belooning valt ons voor onze inspanning ten deel! Daar ligt diep beneden ons het deerlijk dal, waardoor mijlen ver de Bfroom zich als een zilveren band slingert, voorbij het dichte oerwoud of door bergen omzoomd, die in verre verten blauw achtig en purperkleurig tegen d^n helderen avondhemel afsteken. In eerbiedige verwondering zien wij op het stille landschap oan onzen voet, nie mand spreekt een woord mijn gadach- ten nemen vleugels en gaan over den oceaan naar het gtliefde vaderland. Daar wekt mij een stem uit mijn droomerij en maant tot opbreken aan. Wij nemen een anderen weg, die minder steil en dus beter begaanbaar is, maar voor eenigen onzer zal bij noodlottig worden. Een echtpaar dat niet meer in de witte broodsweken is, was achtergebleven. Mevr. S. waant zicht zich aan den arm van haar bezorgden echtgenoot natuurlijk voor elk gevaar veilig, maar zij had bniten den waard gerekend. Boven ons klinkt ver in 't rond een wan hopig hnlpgescbreenw. Verschrikt blijven wij staan en zien die beiden daar boven van oorlog Mercier die in 1894 Dreyfus bad doen vervolgen en diens veroordee- lend vonnis had doorgedreven. Deze twee zonden het dan na Zaterdag ee s zeggen. Laten wij beginnen met te verzekeren dat zij veel gezegd en niets bewezen heb ben, en Dreyfns meer dan Mercier versterkt uit dezen strijd is teruggekomen. Twee dingen slechts zijn jammer. Casimir Perier legde zeer ontlastende verklaringen voor Dreyfns afdoch de ond-president was ge-rikeerd er over dat hij verdacht werd met Dreyfus geheuld te hebben, en dit wierp hij van zich af, ter .vijl hij verach telijk er bij voegde, niet te verlangen er op aangezien te Worden als hoofd van den staat met een landverrader te hebben gekonkeld. Een opmerking die bij de zaak waarvoor hij getnigen kwam niet behoorde en alleen de oppervlakkige luisteraars een oogenblik in den waan kon brengen dat ze iets heel bezwarends voor Dreyfus was gezegd. Een tweede jammer is dat Dreyfus een oogenblik driftig is geworden en den ge tuige Mercier een vuistslag heeft willen toebrengen. Een verklaarbare handeling van een zoo diep mishandeld man tegen zijn voornaam- aten belager, en dat terwijl deze allerlei leugens omtrent hem zat te vertellen. Toch zal 't de zaak Dreyfus slechts goed doen wanneer hij zich kalm houdt, de Franaohe natie toch hecht zeer aan het spreekwoord^ qui se fache a tort. Doch laten wij niet vooruitloopen. Be ginnen wij met de korte besohrij ving van de zitting. Onmiddellijk na de opening der zitting zeide de president tot Dreyfns dat denl9en Januari 1895 de bevelhebber van het eiland Ré in zijn zak een afschrift van het borderel vond. Dreyfus antwoordde dat dit was om den inhoud van het borderel niet te vergeten. Kolonel Jonaust erkende dat zulks het recht van Dreyfns was. heftig gesticuleeren met armen en beeneu, jammerkreten nitend en den berg meer afrollend dan loopend. Wij denken niet anderB, dan dat een lnipaard of wilde kat hen vervolgt en instictmatig op eigen red ding bedacht, holt ieder zco snel hij kan, met gevaar armen en beenen te breken, over den hobbeligen bodem; een regen van losse steenen valt voor en achter ons naar beneden, dan weer veaspeiren rots blokken ons deu weg. Hoe wij beneden zijn aangekomen, ik weet het niet. Wij wachten nn natuurlijk op het eoht- paar, dat in beklagenswaardigen toestand langzaam op ons toe wankelt. Hoe zien de ongelukkigen er uit! Oogen en gezicht zijn geheel opgezwollen, de kleeren hangen hun in flarden aan lijf I Het vrouwtje had na mely k in een horzelnest, dat zij tusschen het gras en de struiken niet gezien had, getrapt en daardoor de uit zichzelf reeds woedende dieren tot hun verbitterde vijanden gemaakt. Een leger van deze insecten ver volgde henaan den hals, in hetjgezicht en aan de handen voelen zij de venijnige steken als gloeiende naalden in hun vleesch en slechts door met den meesten spoed te vluchten, konden zij zich van een zekeren dood redden. Men zegt weieens, dat zeven horzels een paard kunnen dooden. Wat moet dan niet de nitwerking va* een aan tal steken van deze Afrikaansohe horzels zijn, die vijf tot zes centimeter lang zijn Mevrouw S. werd door haar gade meer gedragen dan geleid en nauwelijks hadden wij onze legerplaats in het wond bereikt, of zij barstte in een krampachtig snikken uit, die in een onmacht eindigde. Dat waB het tragisch einde van den veel- belovenden dagMet gemengde gevoelens en in bange verwachting van de dingen, die nog konden komen, zochten wij onze legerstede op. Centrum. Wegens plaatsgebre een week blijven liggen.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1899 | | pagina 1