NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
CHRISTELIJK- r
HISTORISCH
kerknieuws!
Ho. 64. 1899.
3)tns{£ag 28 #c6ruacL
3)crftfti(fc fancfjatijj.
VERSCHIJNT
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Buitenlandsch Overzicht.
FEUILLETON.
ONS VOORUIT.
RECHTSZAKEN.
elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p0,95.
Enkele nummers0,025.
UITGAVE VAN
G. M. KLEMKERK, te Goes
en
van 1 5 regels 25 centiedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Op den dag der begrafenii hebben Dé-
roulède en een paar anderen geprobeerd, aan
het hoofd van de zeogenaamie Vaderlan
ders (Ligue des Patriotes) te Parijs de sol
daten die van den dienst bij de begrafenis
plechtigheid in da kazerne terugkeerden,
mee te tronen naar de Place de la Nation.
Voor wat toch, mag men vragen.
De politie die op verzoek van den generaal
ben arresteerde, zegt dat zij tot de soldaten
gezegd hebben „Redt ons van de anarchie,
redt het landRoget had hun hierop
toegevoegd dat zij die dwaasheden laten
moesten en toen zij zich niet wilden ver-
wjjderen liet hij hen arresteeren.
Terstond diende de minister van justitie
een verzoek in bij de Kamer om hen te
vervolgen. Dit verzoek is met groote
meerderheid van stemmen ingewilligd.
Hunne misdaad is derhalve wel een
weinig grooter dan zij door henzelven
wordt voorgesteld. Zjj hebben de soldaten
slechts mee willen nemen voor een wande
lingetje
Neen, 'tis poging tot opruiing,misschiet
wel landverraad geweest. Zij hebben
waarschijnlijk een aanslag op de regeerin»
in den zin gehad om een nieuw bewind
te vestigen met de anti-semieten en Dref-
fusards aan het roer. Dit is gelukkig
verijdeld.
Wat hun nu te wachten staat
Art. 25 der wet van October 1893 be
paalt, dat elke poging om do soldaten van
hun plicht af te brengen, gestraft wordt
IV. (Slot.)
In zijn achtste artikel heeft ar. Kuyper
't over de Amerikaansche vrouwen. Van
dezen heeft hij een goeden indruk mee
gebracht, al is hij niet blind voor de
enkele buitensporigheden van hetFeminisme.
Het type der echt „Amerikaansche vrouw
staat" zegt hij, „metterdaad hoog. Het
calvinisme heeft in de Oostersche staten
van meet af, niet de actrice, niet de co
quette salonbezoekster, niet de spoitexcen-
trieke, maar de huismoeder als het ideaal
der vrouw gekozen.
Huismoeder, niet huismusch is zjj. Zeis
intelligent en leeft mee in de groote le
vensproblemen. „Ze spreekt met den man
al. met haar evenknie. Zonder bedeesdheid
spreekt zij u zelf aan zonder af te wachten
dat gij haar tot spreken uitlokt". Zij is
vrij, zonder vrijpostig te zijn. Haar heer-
schen is de huishoudfng is geen overheer-
schen van den man, „maar een voeren van
het bewind over de huishouding onder hem,
naast hem en zonder dat hy het zelf an
ders zou willen." Zij kan niet te veel
op dienstboden steunen wijl deze zoo
schaarsch zijn, zij regelt derhalve alles zelve,
en is daarbij gedwongen weinig omslag in
de huishouding te maken. Als moeder voor
haar kinderen is zij goud waard. En juist
haar optreden in 't huislijk leven schonk
haar zoo ongemeenen, onbetwisten sooi-
alen invloed,
Dr. Kuyper trad onder anderen op in
een College Womenclub waartioch van de
pedanterie des „blue-stockings" noch van
de arrogantie der feministen ook maar iets
viel te bespeuren. „De gehuwde en on
gehuwde dames vau dezen kring vatten
hun studiën nochtans zoo ernstig op dat
ze dit jaar de Nederlanden tot voorwerp
van onderzoek hadden genomen en hiervoor
omtrent 50 „papers" door de leden op
schrift lieten brengen en hoewel onder deze
50 lectures niet ééne van Hollandsehe af
komst was, drongen zjj veel dieper in onze
vaderlandsche historie door, dan dit zelfs
bij beschaafde dames in ons eig'n land
het geval is. En desniettemin vonden zij
hierin niets bijzonders, lieten zich hoege
naamd niets er op voorstaan, en bleven ze
natuurljjk en eenvoudig in bare gesprekken.
met een gevangenisstraf van éen tot vijf
jaar en een boete van 100 tot £000 francs.
Miar zoo de bedoeling geweest ware de
parlementaire republiek omver te werpen,
dan wacht hun, blijkens een ander artikel
dierzelfde wet levenslange deportatie naar
een versterkte plaats.
Ken verhaalt dat Déronlèd» en anderen
den officieren bloemen en den soldaten si
garen hebben aangeboden onder den kreet
bve het leger en dat met name eerstge
noemde met zijn troep den generaal Roget,
lekend als een heftig tegenstander der
revisie, heeft toegeroepen „Generaal, niet
langs deze zijde. Wend den teugel. Naar
't Elysée Generaal Roget stak hierop
zijn degen in de hoogte en riep „Naar
de kazerne De troepen vervolgden hun
weg. De menigte heeft zich onder hen
gemengd en onder groote verwarring be-
reikte men de kazerne. Zoodra de soldaten
binnen waren, ging de poort dieht. Dé-
roulède, Habert en Lasies waren op de
binnenplaats.
De generaal liet den militairen gouver
neur van Parijs waarschuwen en te midder
nacht kwamen de chef en de onderchef
van den veiligheidsdienst aan, die Déroulède
en Habert inrekenden.
Natuurlijk wacht hun du niets dan
verachting. Ware hun coup gelukt, men
zou hen verheerlijkt hebben. Yoor Frank
rijk evenwel is deze mislukking een geluk.
Van dat soort lieden had 't slechts ver
grooting der ellende kunnen verwachten.
Wegens plaatsgebrek moeten wij het
Overzicht hier afbreken.
De zachter levenstoon van den Amerikaan
boven den Engelcshman is van dezen
invloed der vrouw de vrucht. In Engeland
is een gentleman, wat een „cavalier" is
in Oostenrijk, de aristocratische vorm be
slist daar. In Amerika is iedereen gentle
man, die nobel van karakter is. „Het
overforsche is er van het excentriek man
lijke afgeslepen, en ge ontwaart in de
zachter manieren van wie waarlijk gentle man
is, niet de zelf inbeelding van den highlife-
man maar den verzachtenden invloed der
rijpontwikkelde vrouw".
En ondanks de vele vreemde volken die
zich daar kwamen vestigen, heeft het
Amerikaansch element steeds vrijwel den
boventoon behouden, dank zjj zijn uitne
mende huiselijke opvoeding. Van de En-
gelsehe „nursery-education" willen zelfs de
aanzienlijkste familiën in Amerika niet
weten. Geen nurses of bonnes, gevolgd
door kostschool kent men daar. De kin
deren zijn er altoos in den familiekring
en zitten er niet zwijgend bij, maar leven
en spreken mee. Men redeneert met een
zoon of dochter van 12 jaar als met zijn
gelijken. Dit maakt wel Jwat vroeg rijp,
doch ontwikkelt groote zelfstandigheid,
degelijkheid en ernst, die „zooveel hebben
hijgedragen om het goede Amerikaansche
type diep in te snijden en voor de assimi
leering van zoovele vreemde elementen
bekwaam te maken".
Na aftrek van Negers, Indianen, Chi-
neezen, enz. telt Amerika 55 miljoen
blanken, waaronder 21 miljoen door emi
gratie of geboorte vreemdelingen. Maar
die zijn met name in de Westersche staten,
zoo snel mogelijk in het Amerikaansche
type ingegroeid. Gevolg van de volksver
huizing uit de Oostersche staten naar het
Westen. In Ohio, Illinois, Iowa, enz. zijn
de avonturiers uit New England, New-
York, New-Yersey en Peunsylvannië de
toongevende inwoners geworden.
Wat de gelijkheid betreft, maakt de
geachte s brij ver insgelijks frappante op
merkingen.
In Europa leeft men sociaal in een huis
met vier verdiepingen, in Amerika woout
alles gelijkvloers.
In Europa vloeit uit wegneming van
de trap verwildering voort in Amerika
niet. Geef in Europa aan alle standen
gelijke rechten van plaatsbezetting en de
laagste klasse zal u vooruitdringen. Op
27 Febr. 1899.
Bij Kon. besluit is benoemd tot ont
vanger der directe belastingen en accijnzen
te Vlissingen, J. A. Yoerman, ontvanger
derzelfde middelen te Oosterhout.
De staatscourant bevat de statuten,
o. a. der Vereeniging tot bevordering van
Gereformeerd schoolonderwijs, te Bruinisse.
(Wijziging in de statuten).
Bij het reg. gren. en jagers en de
overige regimenten inf. zullen de miliciens
der lichting 1898 op den len Maart a. s.
in het genot van groot verlof worden
gesteld en naar hunne haardsteden worden
teruggezonden.
De minister van Oorlog heeft ook
aan de adjudant-onderofficieren der bereden
wapens vergund, evenals aan de officieren
is toegestaan, om wanneer het te warm
is voor dea manteljas met mantel, alsdan
den jas zonder mantel te dragen, maar
dan voorzien van lossen liggenden kraag.
Voor opperwachtmeesters en minderen is
die bepaling niet van toepassing.
Renter's bureau seint ons, dat ingaande
1 Maart, tot nader order, de invoer in
Belgie van melkvee uit Nederland via
Santvliet, is verboden. Tel.
Koudekerke. Donderdagavond had
alhier de aangekondigde openbare vergade
ring der Antirev. Kiesver. plaats. De
vergadering, die vrij goed bezocht was,
werd door den Voorz. met gebed en een
inleidend woord geopend. Daarna werd
straat gaat menige proletariër opzettelijk
niet voor de besohaafde dame uit den weg
en wordt zulkeen door erfenis of lotspel
eens een heer, dan zal hij als parvenu nog
even schoftig zijn, gedekt als hij thans
is niet meer alleen door zijn facie maar
ook door zijn geld. Gevolg ook van dat
handhaven van verschil tusschen minderen
en meerderen man.
In Amerika is 't. tegenovergestelde bet
geval. In New-York is zelfs het militair
vertoon der politie alB bijv. te Amsterdam
niet noodig. Een politieman wandelt
er als heer door de straten, slechts kenbaar
aan een insigne op de borst en op den
bolhoed. En hij draagt geen wapens, als
misschien een revolver in den zak. En toch
houden zij de groote steden uitnemend in
toom. Alleen na zonsondergang hebben ze
een korten stok in de hand.
Tammanyhall is, als men wil een fat
soenlijke rooverBbende die de stad New-
York bestuurt en beheert en met belastingen
speelt naar hartelust, maar de burgerij
weet dat niemand het jTammanyhall ver
betert, en de wijze waarop zulk een stad
bestuurd wordt is dan ook voorbeeldig.
Natuurlijk komen er fouten voor, o. a.
toen in November jl. een blizzard (sneeuw
storm) de Oostkust trof en 160 schepen
op de kust deed vergaan en de sneeuw
op sommige plaatsen een meter hoog lag.
Toen heerschte er verwarring in New-
York want op zoo vroegen buitengewonen
winterdjenst was niet gerekend. Overigens
is ook de reinigingsdienst zelfs aesthetisoh-
scboon ingericht.
„Toen het regiment „heroes" nit San
Jago di Cuba triomfeerend New-York bin
nentrok, zwermden voor de politie uit,
over heel de breedte van de breede avenue,
de „heeren" van den reinigingsdienst in
hagelwitte pantalans en dito blouses, met
even blanken bolhoed op bet hoofd. Ze
vormden een rij, die heel de breedte van
de straat bestreek, en bewogen zich even
snel voorwaarts als de troep, onderwijl
met nette vegers heel het plaveisel afstrij
kend, of met keurig om den rand geverfd
blik, het door anderen saamgeveegde vuil
vlug opscheppend. En vlak achter deze in
het kleed der onschuld voortwiegelende
vegers, volgde een rood gelakte wagen,
door even sierlijk getuigde paarden ge
trokken, waarin slag op slag het volle blik
werd leeggegoten. Een reinigingsdienst, die
voor de komende treepen de breede Avenue
het woord gegeven aan Ds. Bouma van
Middelburg, die spreken zou over het on
derwerp„Waarom doen wij aan politiek?"
In eene schoone rede antwoordt Spr. in
de eerste plaats op deze vraagomdat
onze tegenstanders ons daartoe hebben ge
noodzaakt. In de uiteenzetting hiervan
herinnert Spr. aan den strijd tussohcn Israël
en de Filistijnen en vestigt de aandacht
op het woord der H. Schrift uit 1 Sam.
13 19. „En er werd geen smid gevon
den in het ganscbe land van Israël". De
Filistijnen zegt Spr. hadden misbruik
gemaakt van hun overmacht en Israël
weerloos doen worden. Zoo willen ook
onze tegenstanders doen en hebben ze ge
daan in de eerste helft dezer eenw. Spr.
herinnert ten bewijze hiervan aan de ge
schiedenis onzes land» na 1813 en toont
duilelijk aan, dat allen, die in de H.
Schrift de Godsopenbaring zien, verplicht
en geroepen zijn ook op politiek gebied
den strijd niet te schuwen.
In de tweede plaats zegt Spr. moeten
wij aan politiek doen, omdat onze levens
beschouwing er toe roept. De strijd gaat
niet in de voornaamste plaats om uitwen
dige en stoffelijke dingen, maar om iets
veel hoogers. Hij gaat om de eere Gods,
om dierbare belangen op velerlei gebied,
om de vrijheid, waarvoor onze vaderen
tachtig jaren lang hebben gestreden. Wij
dienen pal te staan in de overtuiging, dat
het Evangelie van Christus het richtsnoer
moet zijn van heel ons leven. De mensch
is de microcosmos in den macrocosmos en
dies moet vooral ieder Christen zich be-
stofschoon opleverde, en tevens een orna
ment was van den intocht".
Natuurlijk zijn er ook achterbuurten
waar niemand zich zonder escorte van de
tectives op het late uur waagt, maar de
bezochte straten zijn zonder standjes, dron.
kenschap en prostitutie zijn er zoo goed
als vreemd en de pleinen worden 's avonds
niet afgesloten, maar goed zittende banken
worden er gezet en er brandt volop licht,
men kan er vrij lucht en adem scheppen
in Amsterdam dry ft men zo naar de kroeg.
In een slotartikel wijst de Standaard
op de schaduwzijde die de macht van den
Dollar op het Amerikaansche leven werpt.
In 1897 is in de Clearing-houses een
tetaal bedrag verhandeld van 54000 mil
joen dollars (135 duizend miljoen gulden).
Het geld vloeit en stroomt er dan ook
en tegen geen uitgaven, hoe kolossaal ook,
ziet men op.
In West Virginië en dergelijke staten,
natuurlijk in New-York veel meer
verdient een man-letterzetter 18 dollars
per week; een vrouw-letterzetter 15; en
die met stoomsnelpersen kan omgaan 20.
Alzoo verdiensten van f50 tot f37.50 per
week. Een gezin kan op die wijze f80 per
week verdienen. Natuurlijk zijn er ook
veel lager loonenmaar aan alles ziet
men dan toch dat er aan geld geen gebrek is.
Dit heeft geleid tot Mammondienstde
geldhartstocht gloeit er fel, om al speoulee-
read de stapel greenbacks meester te worden.
Weddenschappen 1 Hoe men aan zijn geld
komt is niet de eerste vraag, de hoofdzaak
is dat men het in handen krijgt. Vandaar
ook die plotselinge rijzing en daling en
wisseling van doodarm in schatrijk, op den
socialen ladder bij velen. Deze heerschappij
van de Dollar ontwikkelt de geldaristocra
tie. „Voor een man die gelukkig gespecu
leerd heeft, en er bovenop kwam, heeft men
een gevoel dat naar hero-worship zweemt. Al
leen in de kringen der afstammelingen
van de oud-Hollandsehe en oud-Engelsche
kolonisten kwam iets op van wat men een
geslachtsaristocratie zou kunnen noemen.
Wie-in zestien kwartieren genealogisch
kan aantoouen dat hij nog zuiver oud-
Hollandsehe bloed in de aderen heeft, staat
er even hoog in de schatting als een
itian met het „blue-blood" onder onzen
adel. Doch overigens geeft alleen het geld
oen hooger socialen rang, en wordt let
terlijk niets ontzien om de fortuin tè
wust zijn van zijne roeping om de levens
beschouwing, die tegen het Evangelie in
gaat, te weerstaan. We mogen niet ver
geten, aldus eindigde Spr., dat tot ons
allen het Schriftwoord komt: „Bewaar het
pand u toebetrouwd."
De boeiende rede, hier Slechts zeer in
't kort vermeld, werd nog door eenige ge-
daohtenwisseling gevolgd. Daarna dankte
de voorz. den Spr. voor zijn aangenaam
en leerrijk woord en sloot Ds. Bouma de
vergadering met dankgebed.
Door J. op 't H., boerenknecht te Kapelle,
is booger beroep aaageteekend tegen het
vonnis van het Kantongerecht te Goes
dd. 14 Februari jl. waarbij hij wegens
jagen zonder acte en vergunning werd
veroordeeld tot 2 maal f 20 b. s. 2 maal 8
d. h., verbeurdverkl. opbrengst verkooht
wild en niet-inbeslaggenomen geweer met
bevel tot uitl. of te betalen f 10 h. 8. 3 d. h.
en veroordeeling tot betaling van f 30
schadevergoeding aam den heer de Graaf
te Hansweert eigenaar van het jachtveld.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Noordgouwe dr. H. Vermaas
Jr. te Hensbroek.
Bedankt voor Kuinra (toez.) door ds.
H. A. C. Frijling te Koekange voor
Loosdorp door ds. H. J. de Groot t»
Zoeterwoude. verbeterd bericht).
dwingen. De unions doen dit omlaag, de
trnsts omhoog, en overmits er nog meer
dan brood voor alle klassen is, wordt er
zelfs aan het invoeren van een degelyke
sociale wetgeving nog niet gedacht." Men
wacht de beslissing alleen van strike of
boycotting. „Dat uitvechten iB hartstocht
geworden. Men zou zich teleurgesteld ge
voelen als een bestand die rustelooze wor
steling storen kwam."
Het publiek te New York gaf 100,000
gulden uit om twee boksers te zien veoh-
ten eu verwedde nog ruim f 100,000 op
elk der twee. Men houdt er geen stieren
gevechten als in Spanje, maar men veoht
er zelf met dollar tegen dollar op het
„sociale slagveld". Dit maakt „sharp" en
gewiktst maar is gevaarlijk wijl 't de
samenleving materialiseert, weelde, oneer
lijkheid, misdaad kweekt.
Dat Amerika niet bezweek onder deze
geldkoorts dankt het aan de veerkracht
van het religieuse leven. „Iets wat sym
bolisch uitkomt in het feit dat de schraap
zuchtige spoorwegkoningen elk der ver
over de honderdduizend predikanten met
een geestelijkenkaart op alle sporen, luxe-
treinen uitgezonderd, voor half geld reieen
laat".
Het heerlijke vrijwilligheidsbeginsel dat
heel de kerk van Christus dwingt van
vrijwillige giften te leven, heeft den rijken
Amerikaan het lust hebben aan geven ge
leerd. Ook dit is zelfs in kringen waar
men het kerkgaan verleerd heeft, een
hartstocht geworden tegelijk een tegengif.
„Zij die thans ook in Amerika bezig zijn
den religieusen volksgeest te ondermjjnen"
zoo eindigt dr. Kuyper zijn belangrijke
beschouwing „de autoriteit der Heilige
Schrift te verzwakken, en voor wat reli
gieuse aandrift was, philantropisehe be
schouwing in de plaats te schuiven, weten
dan ook niet met welk soeiaal gevaar zij
de Amerikaansche Unie bedreigen".
Gelukkig dat hij meerdere het besef ont
waakt dat wijziging der constitutie tot
stuiting van dat kwaad noodig wordt.
Wij hopen dat van deze reeks en vol
gende een overdruk verkrijgbaar gesteld
worde ter verspreiding in broederen kring,
opdat wie ep zijn gemak al wat dr. Kuyper
over Amerika, ter vergelijking met ons
land, schreef, lezen en overdenken of in
breeden kring bespreken wil, daartoe de
gelegenheid geopend worde.
