TILLY.
NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
benoodigd,
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
ddelburg.
Mecifag 2§ iPeficuaci.
Decfiende laatgang.
oe te koop,
ngeling
Lardenknecht
Meid
IA,
•KNECHT
•KNECHT
Paardeknecht
000.
lis.
I!
2 a 3 bekwame
irmansknechts
VERSCHIJNT
G. M. KLEMKERK, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel.
September 1897, No. 31
ELTES Jr.
enE.BARENBROEK-
ie Zeeland te richten tot
i te Middelburg., Inspeo-
DOBBELAIBE, Kleine
MEEUWSE, Wagenaar-
HUIJSHEEEEte Goes
lo. 63. 1899.
INS
ontzien op mijnen naam
nen naam te teeltenen;
mijne naastbestaanden
en echte Haarlemmer-
voor mijn Kantoor te
van C. DE KONING
dat deze allen leu-
dan ook al mijne
»n mijne handtee-
ials aan het einde van
a. S. wordt de Foto-
ng St. Janstraat I 51
sn dhr. H1EMSTEA onder
!LIOS" voortgezet, thans
a de nieuwste eischen.
werking, billijke prijzen.
jruari ran haar 4de kalf.
1EEGEM, Serooskerke.
Icbt in Middelburg of Vlis-
opleiding in Kruideniers-
brswinkel. Brieven Letter
fOY, Burg, Middelburg.
nstplicht met Maart of
melken kan bij P. WISSE
IDE. MAAS, Vrouwepolder
E. KOPPEJAN
te Meliskerke.
aan of met Mei
I Wed. A. DE VISSEK,
rouwepolder, Esschenhof.
iret Mei
C. VADEE, Noordweg,
Middelburg.
bij öe GEBE. STEEK
te Schore.
|-t aanstaande een
i P. BOONE Pz. Arnernuiden.
lïegen Mei een
VOLKEES, Veere.
elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p p0,95.
Enkele nummers0,025.
UITGAVE VAN
en
van 1 5 regels 25 centiedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Isis. De nieuwste nieuwigheid te Parijs
is thans niet de clou der wereld-tentoon
stelling iu 1900, doch men raadt het
nooit de vereering der Egyptisohe go
din Isis.
Priesters, eohte Egyptenaars, die zorg
vuldige tradities vau dezen eeuwenouden
eeredienst hebben bewaaud, zijn expres te
dien einde naar Parijs gehaald.
Een occultist, de heer Jules Bois,
heeft hen Vrydag jl. in eene eerste bij
eenkomst plechtig geïntroduceerd.
Aan nieuwsgierigen en belangstellenden
ontbrak het geenszins.
Ook niet aan volijverige bekeerlingen.
Allen natuurlijk uit de hoogere standen,
sn voorop de „intellectuele.11
Ziedaar wel het meest ergerlijke staaltje
fin-de siècledat wij tot nog toe beleefden.
In het overbeschaafde Parijs, „'t hart
en de polsslag van Europa," zooals da
G o s t a zong, keert msn op 't eind der
verlichte 19de eeuw terug tot den duis
teren afgodendienst van Isis en Osiris.
Boeddha vond er reeds veel aanhangers
waaronder zelfs de ultra-verlichte heer
Clémenoeau moet behooren.
Nu ook nog de geheimzinnige cultus
van Isis, met al zijn dwaasheden en
buitensporigheden
Men ziet, waarheen „vooruitgang" en
„beschaving" de wereld brengen, zonder
het Christendom.
Da» wordt op den duur, zooals B o s -
s u e t vau het oude heidendom zei, let
terlijk alles tot godheid verheven, behalve
de eenig ware God zelf.
Dan komt men er, volgens de C 1 i -
teaubriand, allengs toe, om niets meer
geloovende, toch aan iederen onzin geloof
te slaau. Centrum.
i#
i
Kamerreg tering
Onder de vele moties, die de Kamer
eerstdaags, waarschijnlijk om haar des te
beter aan haar bestemming te doen be
antwoorden, zal te bepraten hebben, is er
ééne die al bijzonder merkwaardig is.
Zij luidt aldus
De Kamer,
van oordeel dat het maken van een wa
terweg voor diepgaande schepen van
Dordrecht naar zee is in het belang zoo
van deze havenstad als van de binnenlandsche
schipperij en van de binnenvaart tusschen
Zeeland en Noordbrabant eenerzjjds en de
andere deelen de3 lands anderzyds
in aanmerking nemende dat, al moge
s lands financieele toestand niet gedoogen
dit werkten laste van éen jbegrootingsj aar
te brengen, bij verdeeling over eenige
jaren de losten niet van zoo overwegend
gewicht zjjn (dat de totstandkoming van
dit werk van groot algemeen belang nog
langer zou moeten worden uitgesteld
noodigt de betrokken Ministers uit. in
den loop van dit Zittingjaar, de indiening
van een ontwerp van wet tot|het verbete
ren van den weg van Dordrecht door het
Hellegat langs Brouwershaven naar zee te
bevordereu.
De Kamer zal dus, zonder voorbereiding,
zonder kennisneming van eenig [regeerings-
stuk, beoordeelen, of zekere waterweg
voldoende is voor diepgaande schepen
welke belangen èn Dordrecht én de andere
deelen des lauds bij die verbetering zul
len hebben; welke de beste weg voor de
grootere schepen zijn zal; wat dat werk
kosten zal; hoe de betaling zal worden
geregeld.
En als zij dat alles, zonder eene voor
dracht wairvoor iemand de verantwoor
delijkheid heeft te dragen, zoo maar op
het gehoor af, na toelichting van belang
hebbendenzal hebeu uitgemaakt,
dan „noodigt" zij men denke hier
aan de „uitnoodiging" op onze heden-
daagsche belastingbiljetten - de betrokken
Ministers „uit", binnen een paar maanden
met de voordracht voor den dag te
tornen.
In het te verwonderen dat, bij zóódanig
voorstel, den Voorzitter der Kamer einde
lijk eene verzuchting ontsnapte?
En zou, als de voorstellers de „motie"
hebben toegelicht en de Regeering wel
staanshalve er iets op geantwoord heeft,
ter tijdsbesparing onverwijlde intrekking
niet wenschelijk zijn?
Het dosl, dat de voorstellers er waar
schijnlijk mee beoogd hebben, zal dan
toch bereikt zijn 1 Ned.
Czaar of keizer.
In verband met de vredeboodachap van
den keizer van Rusland trof ons het vol
gende stukje in een blad aan het einde
van 1898 verschenen
„De Petersburgsche correspondent van
het Berl. Tageblatt schrijft, dat men zich
in het buitenland ten onrechte heeft ver
baasd over den titel „Czaarsche Hoogheid",
waarmede vorst Ferdinand van Bulgarije
is toegesproken, als ware hij de evenknie
van den beheerscher aller Russen. Men
begrijpt blijkbaar niet in het buitenland
de beteekenia „Czaar". De joorapronkelij-
ke titel wzs grootvorst (Weliki Knjasj)
van Moskouen eerst Iwan de Groote
liet zich in het eind der 15de oeuw jook
„Czaar", d. i. Koning, noemen, welken
titel Iwan IV by zijne kroning (in 1547
aannam, als opvolger van de 4Tartaarsche
Khan», die zich aldus noemen. Het woord
is afgeleid van Caesar en destijds ontstond
ook de legende dat de Russische vorsten
afstammen van een broeder van keizer
Angnstns, die zioh in Litthauen zon heb
ben gevestigd.
De titel Czaar werd echter steeds als
minder beschouwd dan die van Keizer.
Vandaar dat Peter de Groote in 1721 zioh
Imperator liet noemen, welk voorbeeld
zijn opvolgers volgden. Keizer Alexander
I noemde zich in 1815 K e i z e r en al-
leenheerscher aller Russen en Czaar
(koning) van Polen. De volle titel van
Nicolaas II is dan ook „Keizer en alleen-
heerscher van alle Russen, Czaar va» Mos
kon, Kisw, Wiadimir, Nowgorod, Astrakan,
Pole», Siberië en den Taurischen Cher-
sonnesus (Krim)", waarop dan nog een
reeks vau| grootvorstelijke en vorstelijke
titels volgt. De Enssis he prinsen worden
toegespreken als „keizerlijke (Impe
ratorskoe) hoogheid," De uitdrukking
„Czaarsche hoogheid", wijst op een minde
ren rang en kon terecht worden gegeven
aan vorst Ferdinand, omdat voor dezen
door den Sultan do titel van „koning" in
Maart 1896 is erkend. Men doet de*
Enssisohcn alleenheerscher dus te kort als
men hem niet Keizer, maar Czaar noemt."
Patrimonium zegt: er zijn zoo in het
rnime gezegd in Nederland 4 a 4ys hon
derdduizend menschen die de 60 jaar
hebbeu gehaald. Geef dien ieder f 400
pensioen dat is do voorsl ag van de
Woudsendsche wijzen die de kosten willen
vinden uit belasting, tot '/io deel van 't
kapitaal, Red. en gij krjjgt een uitgaaf
van 180 miljoen gulden.
Dat cijfer 4 a 4Vs honderdduizend schijnt
vatbaar voor tegenspraak.
Immers volgens het boek van dr. Milliard
bedraagt het getal „ouderdoms ondersteun
den" lees gepensioneerden in De
nemarken 50000, terwijl de Daensohe be
volking 2Vs miljoen bedraagt.
Treektra leidt hieruit af dat in ons land
met een dubbel zoo talrijke bevolking het
vermoedelijk aantal te pensioneeren per
sonen op 90 a 100 dnizend kan geschat.
Wij denken wel dat zijne gevolgtrekking
juist is.
Gesteld dat die 100 dnizend elk f 300
'sjaars pensioen moeten ontvangen, dan
eiacht dit een uitgave van 30 miljoen.
Wanneer het socialistisch denkbeeld dat
de Staat het maar doen moét, ingang
vindt, vrage waar moet dan dat geld van
daan komen
Is het dan niet beter de werklieden een
deel der premie voor hun rekening te
geven, zoodat zulk? komt op een uitgaaf van
10 miljoen, gelijk Ons Program van '97
het wilde, doch door de „anti-clericalen"
onder allerlei bedriegelijke leus werd af
gewezen
Naar aanleiding van de door ens over-
gsnomen correspondentie in de Gemeente
stem omtrent het een paar maanden onder
zich houden van een procesverbaal door
den burgemeester, ontvingen wij uit Wis-
senkerke een Goesche Grtmet aangestreept
stukje van dr. Helderman, den betrokken
burgemeester, meldende dat als de toe
dracht der zaak juist is weergegevende
klager zich beter had kunnen beklagen
bij den Officier van Justitie
Volgaarne vestigen wij op bovengenoem
de opmerking de aandacht.
Wat de burgemeester nu zal doen of
behoorde te doen, staat in de ons toege
zonden conrant niet.
Land bouw.
Zierikzee. Op de tentoonstelling van
gisteren zijn van wege de centrale tentoon-
stellingsvereeniging „Landbouwbelang" be
kroond de navolgende inzendingen:
S. J. Klompe te WoliertBdijk een le
prijs voor Kortloof-Erwten. J. E. Mnlock
Houwer Dz., Zierikzee een 2e prijs voor
Middenloof-Erwten en Schokkers, en een
le prijs voor Kroon-Erwten, Chevalier-
gerst, Zomergerst en Bruine Boonen.
Voorts behaalden: veor Paardenboonen,
2e prijs Labrijn Pilaar, Goes; voor
Wikken, eerv. verm. D. Groeneveld de
Kater, Noordgouwe; voor Poot-Aardappelen
eerv. verm. b. J. de Rijke, Sirjansland;
voor verzameling Landbouwzaden le prijs
D. J. v. d. Have, Kapelle bij Goes; en voor
Probsteihaver le pr. S. J. de Rijke voor
noemd, 2e pr. J. Smallegange te Haamstede.
De mollen en hun winterprovisie.
Ervaren mollenvangers vertelden reeds
sedert lang, dat mollen er een wintervoor
raad op na houden en wel een groot aan
tal regenwormen, die vooraf verminkt wor
den, om het vluchten te belettsn, alhoe
wel niet levensgevaarlijk. Dergelijke ver
halen behoeven evenwel nauwkeurige waar
nemingen van wetenschappelijke mannen,
alvorens als vaststaande te kunnen aange
nomen worden. Niemand minder dan dr.
Ritzema Bos, bevestigt echter, wat door
mollenvangers wordt aangegeven. In Fs-
bruari 1897 kwam de heer Ritzsma Bos
toevallig in bezit van een groot aantal
regenwormen, door een tuinman in een
mollennest gevonden, er waren een drie
honderd stuks in kluwens van 7 a 8 door
zand of aarde van elkaar gescheiden.
Een onderzoek bracht aan het licht dat
aan alle wormen het kopeinde, drie tot vijf
segmenten was afgebeten de wond had
zich gesloten door een nieuwe huid, ter
wijl waarschijnlijk de wintertemperatnur
te lang was voor een regeneratie van het
geamputeerde gedeelte en zoo blijven de
wormen den geheelen winter levend als
versohe voorraad voor den sin wen mol die
de levenswijze der wormen uitmuntend
schijnt te kennen en er zoo goed party
van weet te trekken.
De wormen bewegen zich al duwende
of al vretend# door den bodem, al naar
gelang deze los of vol gangen is of wel
nit harde klei bestaat, doch zooals duide
lijk is, steeds met den kop vooruit. Door
nu den worm te ontkoppen, belet de mol
hem te vlnohten, en daar het winter is,
is de stofwisseling een minimale en blijft
de onthoofde worm dus in leven.
Het ware te wenschen dat deze voorraad
schuren als overtuigingsstukken ten plat-
telande wat meer aan den dag kwamen,
want ondanks alle geschrijf in landbouw-
en dagbladartikelen, al het spreken in
landbonwvergaderingen over het nut van
de» mol, is het aantal menschen dat in
den mol nu eenmaal een plantenetend dier
ziet, legio. Tel.
St. Maartensdijk. Als onbestelbaar
sn van hier afgezonden prijkt voor het
raam van het hulpkantoor der posterijen
een brief met het volgende adres:
Ades onbekend bezorgd dezen brief s. v. p.
Aan een goed solide handelaar in. versche
vi*ch te Rotterdam."
De bovenste regel was boven aan de
enveloppe geplaatst, waar anders de naam
eener firma pleegt te staan.
De afzender heeft zeker verondersteld,
dat de postadministratie hem wel een
handje zou willen helpen in het vinden
van een soliden vischhandslaar.
Goes. P. Zandee agent van politie
alhier is aangesteld tot onbezoldigd rijks-
veldwachtei.
Tegen verschillende aangiftekiezers
te Den Helder is procesverbaal opgemaakt
wegens vermoedelijk valsche aangifte.
Mr. Troelstra (het soo. kamerlid) heeft
aan den raad der gemeente Achtkarspelen
een adres gericht waarin hij verzoekt dat
deze hem een perceel van de Surhnister-
veensche heide voor 30 jaar in erfpacht
afsta. Zijn voornemen is daarop een ont-
spanningsgebonw voor de heidebevolking
te doen zetten, en voor alle richtingen open
te stellen.
Reeds sedert eenige dagen zijn de
beurtschippers te Rotterdam zeer be
drijvig, want er is werkstaking. Gisteren
avond werd besloten tot doorzetten. Den
geheelen dag loopen patrouilles uit de
stakers af en aan en varen bootjes heen
en weer om goed wacht te houden. Be
sloten werd niet meer te laden voor de
firma's schriftelijk betnigd hebben dat zij
de schippers reine charters en reine cog
nossementen zullen geven. Van verschei
dene firma's kwamen reeds berichten in
dat zij de beTrachtiugen geheel volgens de
gedeponeerde Rijnvaart-conditiënzullen deen
plaats hebben. Maar de toezegging moet
algemeen worden. Naar Ruhrort en naar
Lobith werd getelegrafeerd„Besloten niet
te laden, waarschuwt schippers. Rijn-
schippersbond*
Een Chineezendooder. Een kostschool
houder vertelde laatst de volgende goede
geschiedenis uit zijn schoolervaringen.
„Ik gaf eene geographische les over
China en sprak daarbij over de nitgestrekte
bevolking van dat land ruim 400 mil-
lioen. Om eenig denkbeeld van znlk
een ontzaglijk aantal te geven, legde ik
uit, dat ais wij berekenden hoeveel de dsar-
aan geëvenredigde sterfgevallen onder de
Chineezen bedroegen, er tenminste telkens
als wy ademhalen twee personen moesten
sterven.
„Die verklaring verbaasde de jongens,
zooals nit een onwillekeurig „hè" bleek.
,,In den loop van den ochtend merkte ik
een kleinen jongen op, die het benauwd
scheen te kebb.n. Zjjn gezicht was rood
van inspanning en hij blies en snoof als
als een locomotief.
„Wat scheelt er aan Tom?" vroeg ik
ongerust. „Wat doe je toch?"
„Ik haal dubbel adem en maak Chineezen
dood", antwoordde hij leuk. „Ik houd niet
van dat volk en ik ruim er zooveel op
als ik kan."
De begrafenis van Faure.
Donderdag is Fanre begraven.
Een korte beschrijving van den stoet
volge hier.
Om 11 nnr zette de stoet zich in bewe
ging. De lijkwagen werd door zes met
rouwkleeden bedekte paarden getrokken,
voorafgegaan door elf wagens met bloemen
en kransen. Onder de kransen van de sou-
vereineu trok die van Keizer Wilhelm, op
een in 't oog vallende plaats gelegd, zeer
de aandacht. Op 't oogenblik van 'tvertrek
werd nog een krans van witte camelia's
gebracht, door den prins van Wales ge
zonden.
Achter den lijkwagen gingen Faure's
schoonzoon Berge, zijn kabinetchef Le Gall,
Dokter Blondel en Mgr. Renoa, aartsois-
schop van Tours, een boezemvriend van
den ontslapene.
Achter dezen gingen de journalisten die
Faure steeds op zijn reizen vergezeld had
den daarna volgde president Loubet te
voet, rechts gingen naast hem de vice
president van den Senaat met minister
Dupuy, links de president der Kamer met
minister Lebret. De overige ministers droe
gen de slippen van het lijkkleed.
In de eerste rij van het diplomatencorps
zag men den Panselijken nuntius tusBchen
den Tnrkschen en den Italiaanschen gezant,
In de volgende rijen de grootwaardig-
heidsbekleeders van het Legioen van Eer,
onder welke ook Casimir Perier, delaatst-
vorige president der republiek.
Hier en daar vernam men den kreet
leve het leger! Een der 900 afgevaardig
den (Senaat en Kamer) die den stoet
volgden viel onderweg in een flauwte en
moest weggedragen worden. Een rijtuig
waarin vijftien menschen zaten, viel in
elkaar. Twee kerels die schimpblaadjes
verkochten werde.i gearresteerd. Overal
ontblootte de menigte h9t hoofd. Men
had vooral veel sympathie voor Bergé,
Le Gall en BLondel oin daarmee hun sym
pathie voor den overledene te toonen. De
leden van het Hof van Cassatie werden
door een dubbele rij soldaten en agenten
omringd, die nauwkeurig de vensters in
den omtrek in het oog hielden.
De klokken van de Notre Dame luidden.
Daarheen werd het lijk gebracht, en de
plechtigheid was indrukwekkend. Aan den
ingang nam de aartsbisschop de baar in
ontvangst die in de katafalk, door 24
kandelaars omringd, neergezet werd. Om
en voor de katafalk zetten zioh verschil
lende grooten in staat en kerk neer. Eene
mis werd gelezen, daarna werd de kist
weder weggebracht en zette de stoet den
tocht naar het kerkhof Père Lachaise voort.
President Loubet verliet om 5 uur het
kerkhof om naar het Luxembourg terug ts
keeren. Op dsn geheelen tocht door de
stad werd hij toegejuicht.
Het aantal persoonlijke ongelukken in
den loop van den dag voorgevallen, i*
aanzienlijk.
Voor de bureau's van het felle dagblad
„Het vrije woord" zijn de antisemieten
en hnnne tegenstanders handgemeen ge
worden en wisselden kreten: Weg met de
Joden! Leve Loubet! Panama! Weg met
Loubetelkander af. De politie joeg de
twistenden uiteende bekende afgevaar
digden-onrnststokers Millevoie, Déroulède
en Habert werden in hechtenis genomen.
De beide laatsten trachtten aan het hoofd
eener betoogende bende, („La Ligue Pa-
triote"), tegelijk met de soldaten mee de
kazerne Neuilly binnen te dringen, doch
werden teruggedreven. De generaal Roget
zelf moest daarbij de hulp der politie in
roepen.
Emile Loubetde nieuwe president
der Fransche republiek, is zooals wij
reeds mededeelden ruim 60 jaar ond.
Hij is gshuwd met mej. Picard, dochter
van een yzerhandelaaar te Montéiimar,
waar Loubet destijds burgemeester was.
Uit dit huwelijk zijn drie kinderen ge-
horen een dochter die gehuwd is met
Soubeyran de Saint-Prix, rechter bij de
rechtbank te Marseille, een zoon Paul
Loubet, 25 jaar oud en advocaat, en ein
delijk een zoontje van 5 jaar, dat naar
zijn papa Emile genoemden geboren werd
toen de heer Loubet minister-president was.
Loubet woont te Montéiimar in een een
voudig huisje. Niet ver vandaar ligt Mar-
sanna waar hy geboren werd en waar zijn
moeder woont, die 86 jaren ond is. Hy
bezoekt haar dikwijls en als een bewijs
van zijn eenvoudig karakter vertelt
men de volgende anecdote
Het was in 1892. Loubet, was president
van den Ministerraad en bracht zyn vacan
tia door to Montéiimar. Op een goeden
