NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
b Het Woonhuis
talen fijn Behang
selpapier
JACQ. FRANK.
HANDKNECHT
Meid benoodigd,
Ho. 61. 1899.
verkoopen:
a Het Hofsteedje
OPENBARE VERKOOPING
J. Gafariëlse,
tDinsifag 21 Mmatt.
iDerfWc laorgang.
VERSCHIJNT
G. M. KLEMKERK, te Goes
F. P. D'HUÏJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel.
Land bouw.
a
'flSl
TUINGROND
L. J. P. MAAS,
Op Dinsdag 7 Maart 1899,
le. Een Woonhuis en Erf,
2e. Een Woonhuis en Erf,
3e. Een Woonhuis en Erf,
GEREKDSGHAPPEN,
Verschillende Landbouw
werktuigen enz.
ONTVANGEN
EN RANDEN.
Langeviele.
Woensdag en Donderdagmiddag
N. HOLL
Stier- en Vaarskalveren.
up miuuBiuurg.
Bestelhuis St. Joris op de markt.
C. WAGENAAR.
Woensdagnamiddag en Don
derdag HOLLANDSCHE KAL
VERS bij
CALJOUW.
HORLOGES,
Bloedkoralen en Gitten,
Oud Goud en Zilver
wordt tegen de hoogste koers
ingeruild eu gekocht.
Groote Mestputloopers
Langedelft 142.
elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p0,95.
Enkele nummers0,02 s.
UITGAVE VAN
en
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 centiedere regel
meer 10 cent.
CD <j
O a
"2
C5 j«
tO l> l> iD N O O N
(N O CO 'D H CO X)
zó cc ci> oó
O O" O -rft CCh CO
H LQ M O CO O O
00 JO GO 00 D- L- 00 00
co co CO CO CO co CO
tOOMCOHWOO"I
OhCO-^COOb CM 'rit OS
O- CD O CJl (MOO
C*- iO l© C> kO Oï> O
o*
CD
I <o
-5 M
o'3
"S-<!
Ö.2
O
w
E-i
1-1
<1
l>
ïoooHHcqco i o
O CO CO tO CO O co i>
ci 5 i> có o i> I i>
^COIXNOCOCOO loo
rH to lO CO CO GO lO I H
Ob CO oo 00 CD U- 00 1 00
OCDCDCDCDCOCOC
lO r—r—I tI r—I CO CO C
CD CD O O CO [><N
OÖCOOOCpCOiDlDCO
CD0Ót>CD0Ó0Ó0Ó0Ó
Oi
•SiriM
C/2
CStKJ
mI
d-J
r© M
cd o
«CD
O
,2m'.
13
-2 02 g.ti
oO^acD
rH <M CO tji iD CD t> CO
t; R S: E; R; Sï S
Verslag van het bietenproefveld in den
Zimmermanpolder te Rilland,
uitgebracht door den heer W. Kakebeeke
te Go?s.
Bij het uitbrengen van ons verslag van
het bietenproefveld in 1897, deelden wij
aan het slot daarvan mede, dat de cijfers
voor 't suikergehalte van het proefveld
zoo aanmerkelijk hooger waren jdan die,
welke wij verkregen ia de groote cultuur.
Als oorzaak daarvan gaven wij als ons
vermoeden te kennen, dat het proefveld ge
legen was op land, dat bezaaid geweest
was met ajuin, terwijl in de groote cul
tuur het meerendeel der bieten, verbouwd
was op land met een witten stoppel, waar
in «en rijk klavergewas groeide en dat
als groeubemesting ondergeploegd werd.
Om de bieten op het proefveld over
1898 zoov.el mogelijk onder dezelfde
voorwaarden t» telen als de bieten in de
groote onltuar, werd het aangelegd op een
akker op tamely k zwaren kleigrond met
karwij als voorvrucht, waarna voor groene
bemesting een uitstekend gewas erwten
verbouwd werd.
Op 7 April werden 8 variëteiten met
de machine uitgezaaid, ieder op twee per-
njv?j-lirfroëfg "TIobpzicht
te Oost Souburg, in het openbaar
in de gemeente Oost- en West Souburg
aan den steenen weg naar Bitthem
groot ongeveer 51 Aren in pacht bij
Willem Bosselaar.
Te veilen in peroeelen en in massa.
N 225, met
aldaar, bewoond door Pieter Jas-
perse.
Kijkdagen 14 en 15 Maart nam. 24.
Nadere inlichtingen ten kantore van den
Notaris.
ceeltjes elk ter grootte van 6 aren, bij
het eene op een onderlingen afstand van
33 cM. en bij het andere op 28 cM.,
terwijL zij doorgekapt en verdund werden,
resp. op 30 cM. en 25 cM.
Voor de grondbewerking werd 500 KG.
superpboaphaat per hectare gezaaid, terwijl
dit jaar geen Cuili-salpeter werd gebruikt,
daar de rijke groenbemesting erwten
zulks niet toeliet met het oog op de rijp
wording der bieten. De bieten kwamen
alle zeer goed op, zoodat zij 29 en 30
April doorgeslagen «n op 3 Mei opeengezet
werden.
Niettegenstaande dsn natten en kouden
zomer groeiden de bieten goed, en zou de
opbrengst zeer hoog geweest kunnen zijn,
wanneer in September en October het warme
en droge weder afgewisseld wae door eenige
regendagen. Den vijfden October werden
de bieten gerooid en den lOden daarna
geanalyseerd, waarbij de volgende resultaten
verkregen werden
[Zie bet staatje hierboven].
Het vorige verslag eindigden wij met
de volgende opmerking: de variëteiten
KI. Wanzl. Org. van Rabbethge enGiesecke,
Dippe. W en Schreiber Zn. S. N. zullen
zeker een plaats waardig zijn op het vol
gende proefveld en kunnen de variëteiten
0. Brenstedt, G. S. F. en Kiihn E. S.
toonen, of haar kweekers den strijd met
de drie eerstgenoemde kunnen volhouden.
Bij bet beschouwen van bovenstaande cij
fers blijkt, dat de variëteiten G. S. F.
Kühn S. en ook S. S. van Schreiber
den strijd op onzen grond r.iet kunnen
volhouden; ver Ier, dat bet gehalte van
0. Breustedt oorzaak is, dat, niettegen
staande de hoogste opbrengst bieten daar
mede verkregen is, de opbrengst aan suiker
lager blijft dan bij Rabb. Giesecke en
S N. van Schreiber. Aangaande de va
riëteit Superlatif durven wij geen oordeel
vellen, daar zij voor do eerste maal door
ons verbouwd is.
Vergelijken wij de uitkomsten van alle
veriëteiton samen tusscben de verschillende
afstanden, dan blij kt daarbij dat de nauwere
afstand een gemiddeld hooger gehalte geeft
van 1.24 pCt., doch dat 2950 KG. bieten
minder per hectare geoogst werden, terwijl
toch de opbrengst per H.A. in KG. suiker
met 80 KG. in het voordeel van den nau-
weren afstand is. Brengen wij de uitkomsten
onder cijfers, daarbij aannemende als waarde
voor 1000 K.G. bieten f9.25 bij 14 pCt.
suikergehalte en fl fabriekswinst voor 100
KG. suiker, terwijl de productiekosten van
100 KG. bieten op den nauweren afstand
40 ot. meer bedragen, dan blijkt:
==—==™=«ui--rrTc- eu tvumboonstroo,
eene groote parttj Beestenpeen,
den Mest in den mestput, Brand
hout en hetgeen meer zai worden
geveild.
GEEN STALLING.
lo. 46147.30 KG. van 17.94 pCt. suiker
f608.68, 46147.30 KG. van 17.94 pCt.
geven 8267.79 KG. suiker waarvoor als
fabriekswinst fl per 100 KG. f82,68,
samen f 691.36, waaraf: meerdere produc-
tieko ten bij bieten op den nauweron afstand
a 40 ct. per 1000 KG. van 46148-30 KG.
f 18.47 waartegen te verminderen wegens
mindere kosten van laden, lossen, indragen
en vervoer per wagen en per schip voor
minder per h. 49097.50 KG. —46147.30
KG. is 2950.20 KG. af 1.70 ptr 1000 KG.
f5.02 f 13.44, blijft f 677.92.
2o. 49097.50 KG. van 16.69 pCt. suiker
f586.22, 49097.50 KG. van 16.69 pCt.
geven 8187.70 K.G. suiker waarvoor sis
fabriekswinst fl per 100 KG.suiker f81.88,
samen f 668.10.
Verschil in het voordeel van den nau
weren afstand 19.82.
Beschouwen wij de uitkomsten in baar
geheel, dan blijven wij de variëteiten
Rabbethge Giesecke, Schreider Zn. S.
N. en Dippe W. alB zeer geschikt voor
onzen gro.ul beschouwen, terwijl de hooge
opbrengst van de variëteit 0. Breustedt
recht geeft, baar met meer vertrouwen
aan te durven, dan het vorige jaar, toen
wij haar voor de «erste maai uitzaaiden.
De variëteit SuperRtif kennen wij nog
niet voldoende, doch hopen haar een vol
gend jaar nader te beproeven.
Aangaande, de verschillende afstanden
zij bier opgemerkt, dat wij den nan weren
stand niet in allo gevallen durven aanbe
velen en deze slechts daar zouden toepassen
waar de gron 1 in zeer vruchtbaren toestand
verkeert.
Ook dit verslag moeten wij eindigen met
een woord van dank aan de heeren A.
Rijn, landbouwer en M. J. van der Linde
onderwijzer, beiden wonende te Rilland
voor hunne zorgen, aan hot slagen der
proef besteed.
20 Febr. 1899.
In de Gemeente-Stem van 14 Febr. kon
de volgende vraag en bet daarop
men de volgende vraag en
volgende antwoord voor
Mijnheer de Redacteur
Onlangs liet ik door een veldwachter
proces-verbaal opmaken wegens bet ioopen
van eens anders koeien op mrj toebeboorende
gronden. Dat proces-verbaai is door den
veldwachter asn zijn burgemeester ter
hand gesteld.
Na eenige dogen werd mij door den
gem.-secretaris bericht, dat het bier gold
eene civiele zaak, waarvoor men zich tot
den Kantonrechter te wenden bad.
17X11 UJLfv U
Bestellingen worden aange
nomen op Chili-salpeter, Aardappelguano,
Peru-Ammoniaksuperphosphaat en Klaver-
guano.
Noordstraat, Middelburg.
's avonds 7 uur,
te Goes, in het koffiehuis, bewoond door
dhr. B. de Hond, ten verzoeke van dhr.
Zwieter te Goes, en ten overstaan
van den notaris M. NOORDIJKE te
Colijnsplaat van
te Goes aan de kleine kade,
wijk B no. 185, kadaster sectie
D no. 504, groot 1 Are 84 c.A.
aldaar aan de St. Jacobsstraat,
ta ^r110, kadaster sectie
D no. 451, grootte 1 A. 27 c.A.
aldaar aan de Johannes Antonides
van der Goeskade, wijk B no. 161,
kadaster sectie D no. 959 groot
1 Are 94 Centiaren.
waaronder een STOOMDORSCH-
M AC Hl NE van 6 paardenkracht
(Marshall).
Alles nader en breeder bij adver-
tentiën en biljetten te omschrijven.
Mag, M. de R., een proces-verbaal, als
boven bedoeld, eenvoudig door den bur
gemeester of den secretaris in den doofpot
gedaan worden?
En staat bet aan hen ter beoordeeling
of eene zaak al dan niet een civiele is
Ik meen, dat bet oordeel hieromtrent toe
komt aan den Officier van Justitie.
Wissekerke.
J. Maekusse,
Raadslid
Gemeente-Stem ant-
De redactie van de
woordt bierop
„Wij zijn bet geheel met den geëerden
inzender eens. Of een bij proces-verbaal
geconstateerd feit al dan niet oplevert een
straf baar feit, beeft niet de burgemeester
als hulp-officier en natuurlijk in geen
geval de secretaris te beoordeeien.
Eerstgenoemde beeft met elk proces ver
baal van een veldwachter te handelen,
zooals art. 21 Wetb. v. Strafvord. voor
schrijft."
Geen outduiking der militiewet meerl
De bepalingen der wet van 19 Augustus
1861 a betrekkelijk de Nationale Militie,
welke ten doel hebben de militie zooveel
mogelijk uit vrijwilligers samen te stellen,
waren tot dusver niet veel meer dan een
doode letter. Nn die bepalingen evenwel
in verband met 4e totstandkoming der
wet van 2 Juli 1898 in den laatsten tijd
werden aangewend als middel om de af
schaffing der dienstvervanging bij de mili
tie te verijdelen, oordeelt de Regeering
het noodig, verdere pogi-Bgen in dien zin
zonder uitstel tegen te gaan. Zij stelt
dus voor de desbetreffende bepalingen uit
de Militiewet te doen vervallen.
Uit de gegevens blijkt, dat bet middel
in gri-ote gemeenten moeielijk is toe te
passen en reeds deze omstandigheid schept
eene onverdedigbareonbillijkheid tegenover
de ingezetenen van groote gemeenten onder
wie er nog meer dan ten platten lande
zijn, voor wie de persoonlijke dienst, uit
bet oogpunt der vakopleiding of der
maatschappelijke positie, groote bezwaren
oplevert.
Behalve deze ongelijkheid voorde wet,
waardoor de een zich een burgerplicht
van de schouders zou kunnen schuiven,
waaraan de ander zich niet kan onttrekken,
alleen omdat bij in eene grootere gemeent»
woont, dringt de moraliteit dat eene wij
ziging der militiewet waardoor bet onmo
gelijk wordt om langs wettelij ken weg aan
de vervulling van een plicht te ontkomen
welke de Wetgevende Macht ter wille
van bet belang van den Staat uitdrukke
lijk gewild heeft dat persoonlijk wordt
vervuld door hem dieu de wet daartoe
s
der
een ruime keuze
Belast zich met het behangen
kamers,
W. STEVENS
ABRAHAMSE, Spanjaardstraat.
Zich minzaam in iedeis gunst aanbevelend
Grijpskerke, 21 Febr. '99.
aanwijst.
Uit dien hoofde is de indiening van g bet
wetsontwerp strekkende om te verhoeden,
dat de plaatsvervanging opnieuw in anderen
vorm, te voorschijn trede, urgent geworden.
Atieh-oorlog
Mr. P. Brooshooft beeft in de Locomo
tief een klemmend betoog gehouden voor
volharding van den Atjeh-lcrijg.
Hij weerlegt hetgeen de beer Van Kol
daaromtrent iu de Tweede Kamer zeide.
Onrechtvaardig kan men den Atjeh-oor-
log alleen noemen wanneer men ontkent,
dat ieder individu, iedere staat, en vooral
iedere koloniseerende staat de consequen
tie moet aanvaarden van zijn verleden en
mr. Brooshooft geeft in een lange opsom
ming de lijn der feiten, de ijzeren schakel
die ons van de Oost Indische Compagnie
bracht tot den Atjeh-oorlog van 1873.
Het bad, bij gewijzigd optreden, iets vroe
ger of later kunnen gebeuren, maar het
moest gebeuren. De oorlog was historisch
noodwendig.
En alleszins onjuist is de vergelijking
die Van Kol maakt tusscben den opstand
der Nederlanders tegen Spanje en den
strijd der Atjebers tegen ons gezag. Wij,
vreedzame burgers, werden door de Span
jaarden getyranniseerd. Atjeb daarentegen
is door bet Nederlandscbe gouvernement
met groote al te groote lankmoedigheid
behandeld.
En van den toestand, waarin op Atjeb
de mindere man verkeert, waar hij aan
de willekeur van zijn eigen hoofden en
priesters is is overgeleverd, geeft de beer
Brooshooft een schets, waaruit blij kt dat
het volk tot onteerende slavernij zou terug
vallen als wij bet land aan zichzelf over
lieten. Hoe hij dat wenschen kan als soci
alist, als strijder tegen al wat de massa
verongelijkt, de grooten boven de kleinen
bevoordeelt, een gezonde gemeenschap
tegenhoudt, verklaart mr. Br. niet te be
grijpen. Als de beer Van Kol de rustig
binnen onze liniën wone, den eens kon vra
gen, of zij onder ons bestuur niet iets
deelachtig werden van dat „mensch waar
dig bestaan", dat bun vroeger ten eenen-
male ontbrak, en bet antwoord werd op
recht gegeven, dan zou hij zeggen „seen
deze menschen mag ik, als socialist, niet
in den steek laten."
Mr. Brooshooft eindigt met de volgende
woorden:
„Neen, wij mogen Atjeh niet verlate»,
dat is mijn innige overtuiging. Wij mo
gen zeis vooral niet tornen aan de uitga
ven, die noodig zijn om bet thans door
Van Heutz en Snouck Hurgronje opgezette
(met garantie)
in het oud en nieuw.
(3s TAXATIE GRATIS.
te koop, waaronder
gen zijn. Adres: J. J
straat, Middelburg.
twee mooie Zen-
MINK, St. Pieter-
WEDER
ONTVANGEN 2
•V
WAGGONS
Noordstraat over Postkantoor,
MIDDELBURG.
WegeDs
Mei een
dienstplicht met Maart of
bij P. WISSE
benoodigd, die melken kan
te Welzinge.
Tegen Mei een
bij A. VOLKERS, Veere.