Marnix van SintAldegonde. •fffïïMyteïïïit- eenig Huisraad, te koop aanbieden: openbaar verkoopen verkoopen op Vrijdag 13 Januari 1899, presenteeren te verkoopen Woensdag 11 Januari 1899, geslagen Esschen-, El zen- en Berken Hak hout, eene partij droog Hout, enz. Dinsdag 3 Januari 1899, Timmermans-, Metselaars-, Schilders- en Wagenmakers- gcreedschappen en Materialen, Donderdag 5 Januari 1899, Nieuwe Planken, Battings, Dorschvloerdeelen, Latten en een Kleerkist. gië); GladstoneBismarck-, No tin nib, oud minister in België; Schneider, kanonnen- fabrikant te Creurot; Edward Bellamy, socialistisch schrijver; Holsboer, directeur van Davos Platz Burne Jones, >Engelsch schilder; Arnold, professor aan het con servatorium te Moskou; George Ebers; Fuchs, bouwheer van den Keulschen dom; dr. Muller assistent, en mej. Pecha, zieken verpleegster, in het sanatorium te Weenen (aan «1e pest)Garcia, ex-hoofd der op standelingen op Cuba; Jenner, lijfarts van Koningin Victoria; Paladuis, metro poliet (aartsbisschop) van Petersburg; Ulysses Heureaux, president van San Domingo; Rodenbach, dichter en schrijver, te Parijs; professor Vogel, verbeteraar der photographie, te BerlijnDieden, oudste lid (van het Centrum) in den Duitschen Rijksdag. 30 Dec. '98. Het Hoofdbestuur der Friesche Maat schappij van Landbouw heeft aan den minister van financiën een adres gericht om een invoerrecht van 10 pCt. geheven te krijgen voor het uit het buitenland in gevoerde ongeBmolten versch rundvet en vleesch, dus een recht gelijk aan den ac cijns dien de ingezetenen hier te lande moeten betalen; tevens met verzoek om in afwachting van dit invoerrecht de dispen- satiëu tot invoer van versch vet en vleesch te schorsen. Te Esschen aan de Belgische grens gaat men met het uit Nederland ingevoerde vee al heel willekeurig om. Bestaat er het geringste vermoeden dat een koe lijdt bijv. aan inwendige pokken dan worden al de andere dieren die met de verdachte koe in aanraking geweest zijn »p kosten der eigenaars teruggezonden. Protesteeren der betrokken kooplieden helpt niets; te legrammen blijven onbeantwoord. Menig veehandelaar heeft er dan ook van afgezien fokvee in te voeren, zoolang de maatregelen aan de grenzen zoo streng zijn. Godsdienstoefening aan boord. De minster van marine heeft bepaald dat de in artikel 6 van het reglement op den inwendigen dienst voorkomende be paling, nopens het vrij stellen van de bij woning der godsdienstoefening in zee, aan boord van H. Ms. schepen, moet worden opgevat in dier voege, dat kunnen worden vrijgesteld, indien zij dit verlangen a. de personen die tot geen erkend kerk genootschap behooren; b. de personen, die verklaren, dat hunne godsdienstige overtuiging geweld zoude worden aange daan door het aanhooren der leerrede. Wanneer geen muziekinstrument beschik baar is, waarmede de zang kan worden geleid en de commandeerende officier oor deelt dat het zingen zonder begeleiding ongewenscht is, kan het zingen vervangen worden door de voorlezing van het lied. Bij het laatstgehouden examen voor het telegraafradicaal slaagden o. a. de klerken der posterijen en telegrafie mej. A. J. E. Scholten te Terneuzen, T. J. Weber te Tholen, en de commies der posteryen K. A. Heyblom te Middelburg. Tegen 1 Februari e. k. wordt de com mies der telegrafie J. H. Marsman verplaatst van Goes naar Zwolle. Door Gedep. Staten van Zeeland is aan den heer H. Nieveen te Lemmer oon- ces8ie verleend voor den aanleg van een stoomtram StavenisseTholen. N. It. C. Eerste Kamer. De heeren v. Lyndeu, v. Asch v. Wijck en Brantsen v. d. Zijp hebben zich in hunne afkeuring van de posten voor de oogstfeesten op Bali en Lombok vereenigd met 't ge voelen van den heer Brummelkamp in de 6) FEUILLETON. H. 't Verbond der Edelen en de aanbieding van het smeekschrift aan de Landvoogdes hadden deze en haar party een weinig schrik ingeboezemd, hadden de aanhangers der „nieuwe leer" een hart onder den riem gestoken. De Synode te Antwerpen besloot de openbare preek overal in te voeren. De Gemeente had „in den grooten naam van Gods gezalf- (den Zoon, Zijn smaad en kruis getroost, (het) hoofd (omhoog geheven Om van zichzelf voortaan een rekenschap (te geven. Waaruit niet de onschuld slechts, maar de (eisch der Waarheid bleek'" De Hagepreeken, ternauwernood als 7(aye-preeken, d. i. onwettige preeken be schouwd, gaven op hun beurt aanleiding tot den Beeldenstorm Deze veroorzaakte de scheuring in 't Compromissum tussohen Roomsch en Onroomsch, die op de ontbinding van 't Verbond uitliep. Dit was een gewel dige teleurstelling voor de Hervormden, die nog moesten afleeren op een vleeschelijkea arm te steunen. Wat zonden zij beginnen? De Consistoriën, te Antwerpen vergaderd, beslotende wapens opvatten en strijden ten einde door geweld te verwerven, wat men niet goedschiks verkrijgen kon. Wy W(j bedoelen niet, dat de Hagepredikers den Beeldenstorm aangemoedigd zouden hebbendoch wie de woorden leest, door sommigen hunner gesproken, zal het wel met ons eens zij n, dat tusschen deze en den Beeldenstorm oorzakelijk verband be stond. Tweede Kamer. De heer Schimmelpenninck v. d. Oye daarentegen sloot zich aan bij de uitlegging van den heer Mackay en den minieter. Er werd heel wat gepraat door de heeren Rutgers, v. d. Putte en Pynacker over de Solo-valleiquaestie. De minister had 't nog even aan den stok met den oud gouverneur generaal Pynacker Hordijk over de koffiecultuur. De minister had gezegd dat hij daarvan geen groot voorstander is. Dat krenkte den ander die er zich op beroemde dat hij door't wel te zijn 130 miljoen voor's lands schatkist had gered. De heer v. Asch v. Wijck sprak een woord van waardeering over 's ministers toewijding aan de Zending. De heer Franssn v. d. Putte verklaarde met den minister te verscuillen op 't punt van noodzakelijkheid der reorganisatie van het binnenlandsch bestuur op Java en Madura, en diende eene motie ,in waarin de Kamer als haar meening uitspreekt dat deze reorganisatie, vooral wat inlandsche ambtenaren betreft, eerst nader dient over wogen. Dat wil zooveel zeggen als; wij willen niet dat gij dit doet. Hier staan twee groole koloniale speci aliteiten tegenover elkander. De «en vooruitstrevend, niet terugdein zend voor hel nieuwe, de ander eveneens vooruitstrevend doch zich niet geheel kunnende ontdoen van het oude, voorzoover het goed is. Conservatief en progressief, inden goeden zin, Putteaan en Cremeriaan hebben zich op den kamp voor te bereiden. Wij, die er geen verstand van hebben, zullen gaarne belangstellend toeschouwer blij ven. Rilland. In den Frederikapolder werd bij den landbouwer A. Goossens een var ken geboren met een bijzonder grooten kop waaraan twee snuiten, drie oogen en drie ooren waren. Stavenisse. Onder het rundvee der landbouwers A. H. van der Slikke en L. G. Tuynman alhier is het mond- en klauw zeer uitgebroken. Wilhelminadorp. Aangesteld tot on bezoldigd rijksveldwachter E. van Wierin- gen alhier. Gruwelijk. De M. C. vermeldt eene ergerlijke dierenmishandeling gepleegd te genover de eenden die de vesten van Mid delburg zoo aardig verlevendigen. Niet alleen dat jongens vaak hun plezier erin hebben die dieren met steenen te werpen; dezer dagen bleek dat men zich niet ont ziet dien beestjes brood te geven met spelden erin. Dan trof men ook nog eea van deze dieren aan met half doorgesneden poot. lerseke. Het gedeelte van het Raads- verslag betrekking hebbende op het inge komen schrijven van het bestuur van de Breede Watering bewesten lerseke is niet nauwkeurig. Door den raad was indertijd verzocht om begrinding op kosten van dat wa terschap van den Ouden dijk, zijnde binnendijk van den Molen- en den Olzen- depolder, welke bij de Breede Watering in onderhoud is. Het bestuur had zich daartoe niet ongenegen verklaard, mits de betrokken polders een billijke bijdrage leverden, en de Kruiningsche polder het gedeelte van den Kruiningschen Zanddijk, aan den Ouden dijk aansluitende, eveneens doch op eigen kosten liet begrinden. gelooven, dat dit besluit niet van over ijling vrij te pleiten is, al zullen wij ons wel wachten, vonnis te strijken over de moedige mannen, die het namen. In elk geval het is een besluit geweest, dat treurige gevolgen gehad heeft. Het ligt niet op onzen weg, het gansche verloop van den strijd te schetsen. Wij willen slechts nagaan, welk aandeel Marnix en vooral zijn broeder Thoulouze daarin genomen heeft. Filips van Marnix was door de Consistoriën verkoren tot beheerder der penningen, die den strijd mogelijk maken moesten, en was zeker niet onkun dig van 't oorlogsplan, ofschoon er grond bestaat voor het gevoelen, dat niet hy (zooals Quinet beweert), maar eerder zijn broeder daarvan de ontwerper was. Tot dit plan behoorde in de eerste plaats een aanslag op Walcheren, waarvan de uitvoering voornamelijk aan Thoulouze toevertrouwd werd. Waarom men juist op Walcheren het oog richtte, vindt zyn ver klaring daarin, dat men steeds troepen uit Spanje verwachtte, die zeer waarschijnlijk bij Vlissingen of Rammekens landen zouden. In dit geval was het bezit van Walcheren voor de opstandelingen alles waard. Wie Vlissingen bezat kon bovendien in elk geval de invaart der Schelde bestrijken. Ten einde den aanslag te doen gelukken, knoopte Thoulouze verstandhouding aan met deu uitgeweken Middelburgschen bal juw Pieter Haeck, die op ziju beurt in verbinding stond meteen aantalaanzienlijke personen in zijn oude woonplaats, als met zijn schoonzoon Jakob Jansz. van der Meersch, den gewezen monnik Antonie Willemsen, den koopman Gelein Jolijt, den schepen Simon Jansz. van Roome en den raad Vincent Laureisz. Doch de toeleg lekte uit. Margareta werd van het heele plan verwittigd en zond haar afgevaardig den naar Walcheren ten einde de raden De voorzitter van den raad had aan de betrokken polderbesturen geschreven doch nog geen antwoord ontvangen. Ellewoutsdijk. Dinsdag werd alhier eene openbare vergadering belegd, waar de heer Klooster van Lisse eene lezing hield met bet onderwerp: „Waarom ge heelonthouder?" De hoorders, die in grooten getale waren opgekomen, beloonden den spreker ruimschoots door hunne volle aan dacht voor zijne moeite. Door sprekende cijfers, treurige ervaringen en treffende voorbeelden wist de heer Klooster hen dan ook in de hoogste mate te boeien en dat was niet alleen, toen hij sprak van de plaats, die de drank in onze Maatschap pij inneemt, maar ook, toen hij den na- deeligen invloed van Alcohol op het Men- schelijk lichaam meedeelde. Het einde was dat ieder, die het „heb uw naasten lief als u zelf" tot het zyne wilde maken, èn om zichzelf, èn om het geluk van anderen den drank moest laten staan. Niemand trad in debat. Het was zeker van harte, toen de spreker allen voor de goede opkomst en de groote aandacht dankte en hij tevens dank bracht aan den WelEd Heer Van Hattum van Ellewoutsdijk, die het huis van Wylen Mevr. Prumers voor de ver gadering had afgestaan. Heinkenszand, Door het gemeen tebestuur alhier ia dezer dagen eene lijk- koets aangekocht, waaraan sedert jaren behoefte was. Ring verg. 4e district. Mijn woord zal niet ledig tot my we- derkeeren wat wij den 27 Dec. in Schoon- dijke zagen en hoorden, 'twas een schoone illustratie op dit profetisch woord (Jes 56). De jongelingsvereen. van Breskens, Cad- zand, Greede, Nieuwvliet, Retranchement en Schooudij ke hielden dien dag hun gewone Ringvergadering, in het Evangelisatielokaal. Onder het vroolijk geschal der bazuinen van de Muziekgezelschappen der vereeni- gingen Breskens en Cadzand trok men te half tien op naar het lokaal, dat weldra stampvol was. Benevens een 100 tal jon gelingen waren versohillende belangstel lenden tegenwoordig. Zelfs Zuidzande en Sluis waren vertegenwoordigd. Na een openingswoord van den voorzitter der Ring, gebed en zang, met begeleiding der muziek, werden de notulen gelezen, daarop volgde Bijbelbespreking uit Mattheus 16 13 tot einde. Vele en zeer te behartigen wenken werden naar aanleiding van dit onderwerp gegeven, en vooral aangedrongen op „waar heid in het binnenste". Deze voorm. samen komst werd door Ds. v. Dis, van Zuidzan de met dankzegging gesloten. In de pauze die volgde, werd, begeleid door de beide muziekcorpsen, een wandeling door het dorp gemaakt. Na de pauze werd de vraag„Wat kan er meer gedaan worden, om den on- derlingen liefdeband te versterken", inge leid en behandeld waarop met algemeene stemmen het ringbestnur uitgenoodigd werd te trachten meer dergelijke vergade ringen te houden in plaatsen waar nog geen jongelingsvereen. zyn. Ook jaarfeesten en gecombineerde vergaderingen zijn zeer aan te bevelen. Punt 2 luidende: „Wat is de werelden hoe dient een christen jongeling daarin te handelen?" en punt 3: „Assurantie en levensverzekering" gaven aanleiding tot fiksehe besprekingen. Wegens de steeds toenemende werkzaam heden van den Ring werd de heer Stavenga tot vice-secretaris benoemd welke benoeming hy aannam. Genoemde heer sloot deze goed bezochte vergadering met dankzegging, na 't zingen van Gezang 180 1. (Wy hebben dit verslag, schoon door ons gedecimeerd, niet willen weigerendoch der steden te gelasten op hun hoede te zyn. Daaraan werd voldaan, doch de kapitein die op Zeeburg (Rammekens) 't bevel voerde, weigerde Adolf van Bourgondië, heer van Wackené met zyn krijgsvolk in te nemen, ofschoon Margareta dezen ge zonden had, iop grond van 't bevel van prins Willem van Oranje, dat hij geen krijgsvolk zonder 's prinsen toestemming innemen mocht. Intusschen was Thonlouze met de zijnen den len Maart (1565) in drie vaartuigen scheep gegaan, waarop zich ook Jan de Blois van Treslong en Pieter Haack bevon den. Daar lag nog een vierde scheepje gereed, doch de schipper, wien Haeck betaald had voor 't overvoeren van Duit- schers, weigerde de manschappen in te nemen, toen zij Walen bleken te zijn. Ja, hij voer de schepen van Thoulouze vooruit en waarschuwde de Ylissingers, zich gereed te houden. De seheepjes voeren nu naar Vlissingen en vandaar naar Rammekens, vanwaar zij echter door den Heer van Wackené, die bij 't kasteel was blijven liggen, verdreven werden. Nu wierp Wackené zich met zyn volk in Vlissingen en belette Thoulouze ook daar te landen. Van den vloed ge bruik makende wendde hij zich nu naar Arnemuiden doch ook van deze stad moest hij terwijl Van der Meersch in Mid delburg intusschen een formeel oproer aan richtte onverrichter zake den steven wenden. Een poging, te Baarland te lan den, mislukte. Hy zeilde de Schelde af en zette zijn mannen bij Austruweel of Oosterweel ten Noorden van Antwerpen aan land. Doch hem werd dadelijk last gegeven, deze plaats te verlaten. Hij voldeed daar aan en week naar den linkerScheldeoever, doch den 6den Maart zette hy opnieuw voet aan wal te Oosterweel. Vergeefs verzoeken dringend dat men in zijn be richten beknopt zij en 't papier slechts aan één kant beschrijve. Reu.) Na een kortstondige ongesteldheid nam de Heere heden onzen jongsten lieveling HENRY JACOBUS, tot Zich, ruim 3 maanden oud. J. W. DROST, Predt. C. A. DROSTNonheüel. Wemeldiage, 28 Dec. 1898. Algemeene kennisgeving. Heden overleed na een kortston dige ongesteldheid onze waarde vader en behuwdvader Pieter de Voogd, in den gezegenden ouderdom van ruim 82 jaren. Uit aller naam M. GEERSEde Voogd. G. GEERSE. Serooskerke, 26 Dec. 1898. Voor de vele bewijzen van deel neming ondervonden gedurende de ziekte en het overlijden van onzen dierbaren echtge noot, vader behuwd- en grootvader JANUS VERSLUIJS, betuigen wij onzen harte- lijken dank. Uit aller naam, Wed. J. VERSLUIJS geb. Meijees. St. Laurens 31 Dec. 1898. DANKBETUIGING. Voor de vele hartelijke bewijzen van belangstelling, zoo van hier als van elders ondervonden, op mijn SOsten Geboortedag, betuig ik aan allen, ook namens mijne kinderen, behuwd- en kleinkinderen, mijnen hartelijken dank. JACOBA LAROOIJ, Wed. J. Geluk. Borssele, 30 Dec. 1898. De Notaris J. W. VERHULST zal des voormiddags ten lOuur, aan den Noord- weg bij „het hof Midelburg" publiek EENE PARTIJ geschikt tot werkhout. De Notaris Ma. JAN LOEFF zal des namiddags om 1 uur, in de Bosschen van het Kasteel „Westhove" te Oost- kapelle, in het openbaar hoopte Thoulouze, dat de AntwerpeBSche Calvinisten zich bij hem zouden voegen. Oranje belette dit. 't Is zeer moeilijk, over 's Prinsen hou ding bij dezen aanslag een juist oordeel uit te spreken. Hij had van meet af aan daarin niet bewilligd, doch 't werven van krijgsvolk oogluikend toegestaan. Waar schijnlijk was hij er van meet af aan op bedacht, dien weg in te slaan, die hem zou blijken, in 't waarachtig belang der party te zyn, die hij reeds zooveel jaren met energie voorgestaan had. Ware hem nu gebleken, dat 't volk (reeds rijp was voor een algemeenen opstand, hy hadde zich aan het hoofd daarvan gesteld. Dit bleek echter nog niet zoo, en nu achtte hy 'traadzaam, lijdelijk af te wach ten, wat er van de onderneming worden zou. Men moge over deze houding oor- deele», zooals men wil, zeker was zy ge heel die van een staatsman als Oranje en de verdere geschiedenis heeft ze gerecht vaardigd. Doch Oranje zag zich in deze dagen in een hoogst moeilijken toestand geplaatst. Margareta zond, op aandrang van Egmont, den bevelhebber harer lijfwacht, Filips van Lannoy, heer van Beauvoir, met een legertje naar Oosterweel, waar hij Donder dag 13 Maart's morgens vroeg aankwam. Thoulouzes vrienden meenden, dat de hulp kwam opdagen, die zij hoopten, dat graaf Lodewijk van Nassau hun zou toezenden. Hoe zagen zij zich bedrogen 1 Onvoorziens werden zij aangevallen. Drie uren duurde de slachting, want een strijd mocht 't niet heeten. Slechts een klein getal bleef in leven en werd gevangen genomen om tot „galgenpronk" te strekken. Jan van Marnix wes in een schuur geweken en bood daar weerstand tot 't uiterste. Ver geefs bood hij 2000 kronen als losgeld: hy werd volgens den brief van Lannoy De Notaris P. DE MARETTAK zal op nam. één uur, vóór de werkplaats van D. DE SMIT te O. en HSouburg in het een groote party breeder bij biljetten omschreven, alsmede waaronder Kabinet, Stoelen, Tafels, Spiegels, Kachel, een goed Pijphuisorgel en al hetgeen meer zal worden gepresen teerd. De Notaris DE RONDE BRESSER zal op des voormiddags 10 uren te Heinkenszand op het plein by de Gemeente-herberg in het openbaar En na afloop des voormiddags te 11% uren ten verzoeke van P. Matige. 10 Melk- en Kalfkoeien, 2 Vare Koeien, 6 tweejarige Runderen, 10 Kalveren, 4 Lamschapen en eene partij loop varkens. Het BESTUUR van den „Christe lijk en Volksbond" te Goes maakt met dankbaarheid melding van de volgende giften, voor de afdeeling „Werkverschaffing ingekomen: van H. M. de Koningin f 50, het Burgerlijk Armbe stuur alhier 400, de Vereeniging v. d. H. Vino. Panlo 10, de leerlingen derH. B.S. 1,30 X, „Voor niet christelij- kenenwel christelijken" 10, de ingezetenen als op brengst der collecten 893,05 Samen f 1364,35 Het beveelt „de Werkverschaffing" bij voortduring in de liefdadigheid der inge zetenen aan en herinnert aan de gelegenheid, welke „de Werkverschaffing" aanbiedt tot het opruimen van, voor den gever soms waardelooze, voorwerpen (ook kleederen), welke in „het werkhuis" nog bruikbaar gemaakt kunnen worden, om ze daarna te verkoopen. Men zende om ze te doen af halen een boodschap aan het gebouw van den Chr. Volksbond in de 'sHeer Hen- drikskinderenstraat. Namens het Bestuur, J. M. KAKEBEEKE, Voorzitter. JOH. PILAAR, Penningmeester. aan de Landvoogdes „in wel honderd stukken gehouwen". De heer van Sint-Aldegonde had op 't punt gestaan, zyn broeder ter hnlp te snellen, toen hij vernam welk lot hem getroffen had. Antwerpens burgerij had 't verloop van den slag van de muren aanschouwd. Tref fend beschrijft Schiller den toestand te dier plaatse op dit oogenblik. „Schrikke- lijker dan de slag-zelf was de aanblik, dien de stad thans aanbood. Elk der strijdende legers had zyn vriend en zijn vijand op de muren. Alles, wat daar beneden ge schiedde, verwekte hier blijdschap en ont zetting; de afloop van den strijd scheen 't lot van ieder der toeschouwers te be slissen. Iedere beweging op 't slagveld teekende zich af op de aangezichten der Antwerpenaren: neerlaag en zegepraal, de schrik der overwonnenen, de woede der overwinnaars. Hier een pynelijk ydel pogen, de zinkenden te redden, de vluch tenden tot staan te brengen; daar een even vergeefsche begeerte, hen in te halen, hen te verdelgen. Zie daar vlieden de Geuzen, en tienduizend menschen zijn gelukkig gemaakt; Thoulouzes laatste schuilplaats gaat in vlammen op en twin tigduizend burgers van Antwerpen sterven den vuurdood 2) met hem". De gade van Thoulouze liep als een wanhopende door de straten. Niemand kon haar helpen. Oranje had de poorten ge sloten en zijn vastberadenheid, die hem by na 't leven kostte, belette, dat de burgers ten deele de Geuzen, ten deele Lannoy ter hulpe snelden, wat naar men berekenen kon, alleen de ramp vergroot zou hebben. B. K. W. 2) Of Thoulouze levend dan wel dood eindelijk in de macht der vjjanden gevallen is, schijnt niet geheel zeker.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1898 | | pagina 2