CHRISTELIJK-
N1EÜWSBLAD
HISTORISCH
VOOR ZEELAND.
Hypotheekbank
Ho. 146.
SaWag 10 Sepfcmficc.
9-
fan Teijlingen,
(OTTERDAM.
esterschelde.
VERSCHIJNT
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Eon Lied,
De inhuldigingsfeesten in de
hoofdstad.
Buitenlands ch Overzicht.
:ember 1897, No. 31.
0.
TES Jr.
i E.BARENBROEK.
s.
eland te richten tot
MiddelburgInBpeo-
5BELAIRE, Kleine
1UWSE, Wagenaar-
aangeboden
AAK
ik, Koffie, Thee
te Artikelen,
an MIDDELBURG
ider geheel de inven-
als de huur van het
ider letters E. F.,
Hddelburg.
>r eerste hypothecair
Ag -nten
TDIENST
rg en Zierikree.
czee Spoorweg Goe«
t.
Van Zierikzee:
'smorg. s midd
Vrijd. 9
7.50
3,30
Zater.10
7,50
3,30
Zond. 11
7,50
3,30
daan.12
7,50
3,30
)ins. 13
7,50
3,30
Woenl4
7.50
3.30
Dond.15
6.—
5.—
Vrgd.16
6.30
3,30
Zater.17
7,50
Zater.17
11,30
Zond. 18
n. Cortg.
7.50
n. Zzee
9.15
Zond. 18
n.Midb.
11.30
Maan. 19
7,50
3,30
Dins. 20
7,50
3,30
Woen21
7,50
3,30
Dond.22
6,30
3,30
Vrijd.23
7,50
7,50
3,30
Zater.24
Zater.24 11,30
Zond. 25
n. Cortg.
7,50
t.-n. Zzee
9.15
Zond. 25
n.Midb.
11.30
Maan.26
7.50
3,30
Dins. 27
7.50
3,30
Woen28
7,50
3,30
Dond.29
6,-
3,30
Vrgd.30
6,30
3.30
pt.
tij d.
n s c h e
Van Rotterdam:
Dond. 8
11.—
Vrijd. 3
11-
Zater.10
8.—
Zond. 11
12.—
Maan.12
10,30
Dins. 13
11-
Woenl4
11,
Dond.15
Vrijd.16
11
Zater.17
11,—
Zond.18
11-
Maan.19
12,-
Dins. 20
12,—
Woen21
11.—
Dond.22
11.—
Vrijd.23
11,
Zater.24
11,—
Zond.25
12,—
Maan.26
10,30
Dins. 27
11,-
Woen28
11.—
Dond.29
11,
Vrijd.30
11,
elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p0,95.
Enkele nummers0,025.
UITGAVE VAN
G. M. KLEMKERK, te Goes
en
van 1 5 regels 25 centiedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
b) nn. 3,25 en 6,20c).
nm. 3,55 6,50.
ïm. 1,55b) en 4,50.
2,15i) 5,10.
3,25 6,20c) h.)
3,45 6,40 h.)
10.
40.
ir Breskens hoogstens
gen naar Borssele en
Van den heer A. Brummelkamp, lid
der Tweede Kamer
Aanvaard nu Koninginne,
Het lied van hulde en eer
En ongeveinsde minne,
Dat opgaat heinde en veer.
Het feestuur is gekomen,
De Kroningsdag is daar;
De harp wordt opgenomen
Reeds trilt de zilv'ren snaar.
De rorstelij ke luister
Die straalt van Uw gelaat,
Verdrijft het somberst duister,
En siert U, waar Gij gaat.
De liefde der getrouwen,
Verzameld aan Uw voet
Uit beemden en landouwen,
Zet Kroon en Troon in gloed 1
Nu neem den Koningsmantel,
Kind van Oranje! neem
Den hermelijnen mantel,
En draag den diadeem;
De Kroon van Uwe Vaadren,
Fijn goud en diamant,
Die wij eerbiedig naadren,
Nu ze om Uw voorhoofd spant.
Wij zweron plechtig heden
Den eed van hou en trouw.
Wat we aan Uw Vaadren deden,
Doen we U, Doorluchte Vrouw.
Die al hun grootsche namen,
Hun lijden en hun faam,
Tot één Gedachtnis samen
Doet smelten in Uw naam!
De schepter in Uw handen
Vertrouwend neergelegd
Straal' van zijn gouden randen
Ons Vrede toe en recht.
De Kroon op Uwen hoofde
Zij 't duurzaam onderpand,
Dat niemand strafloos roofde
In 't vrije Nederland.
Voel, jeugdige Vorstinne,
Voel U ons vleeseh en bloed;
Een fiere Koninginne,
Met zacht en teer gemoed.
Noem dit Uw hoogste glorie:
„Mijn Neerland heeft mij lief,"
Uw schittrendste victorie,
Uw oudsten adelbrief.
Schrijf in Uw vorstig k wapen,
Naast 't schoon Je Maintiendrai
„Uw Herder zal niet slapen,"
Als de Eerste Willem deê',
Toen hij ons volk kwam helpen,
Dit „edel Neerland zoet,"
De Leeuw met al zijn welpen,
Met al zijn leeuwenmoed.
Zie neer, o God der krachten,
Op dit aloud Verbond
Der voor- en nageslachten,
Hernieuwd in dezen stond!
Behoed het voor bezwijken,
En wat er rij ze of vall'
In and're Koninkrijken,
Hier sta 't onwrikbaar pal
Geen nood dan, trouwe Vader.
Al stormt het in Euroop',
Wij putten uit Uw ader
En kracht èn moed èn hoop
Een hoop die big doet leven,
Een moed die brandt en blaakt,
Een kracht die zelfs tot sneven,
Als 't zgn moet, vaardig maakt!
Nu heil u, teedre banden.
Met Martlaarsbloed gedoopt
Oranje en deze landen,
Ze blijven saamgeknoopt
In naam des Heeren Heeren,
Door deez' onbreek'bren echt,
Waarop bij 't jubileeren
De natie Amen zegt!
Hollander.
Janmaat te Amsterdam ontving Dinsdag
geen oorlam. Aan de matrozen werd een
glas wijn geschonken en aan eiken matroos
een kurketrekker om de flesch te openen.
Ons dunkt het Rijk kon vast wel be
ginnen met deze verandering te besten
digen later dan nog wat beter, tot de
geheele afschaffing der alcoholia verkregen
is en Janmaat 't met Lemon's of Van
Houten's kan doen
De eigenlijke inhuldigingsdag is nog ge
volgd door twee dagen van pret en genot
voor de Koningin en hare Amsterdammers.
Wij wenschen ook omtrent die feeste
lijkheden nog een kleinigheid mee te
deelen.
Het glanspunt was Woensdag de optocht
in vier groepen de eerste groep de vijf
Nederlandsche Maccabeeen met Cats, 01-
denbarneveld en andere vaderlanders in
hun gevolg. De tweede groep met Prins
Maurits en Joan Maurits den Braziliaan
als hoofdpersonen, gevolgd door zegewagens
aan Noordpooltochten en zeegevechten her
innerend.
De derde groep de gouden eeuw afbeel
dend door Frederik Hendrik en zgn vrouw
beheerscht, welke omgeven zgn door de
bevelhebbers der voornaamste steden door
den stedendwinger veroverd en voorts door
grooten uit de studeerkamerSpinoza, Leeu
wenhoek, de Groot, en anderen wat gods
dienstige richting aangaat, groote verschei
denheid, eerstgenoemde een libertijn door
de Joden om zgn gevoelens uitgebannen,
laatstgenoemde een remonstrant, de andere
calvinist, evenals Huygens en Stevin die
ook deze groep sieren.
De laatste groep bevatte hoofdfiguren uit
„Nachtwacht" en „Schuttersmaaltgd" en
een levende kopie van Steens „Kwakzal
ver."
Toen de Koninginnen met den Prins en
de Prinses von Wied en groot gevolg
op het terrein kwamen, waren daar juist
de volksspelen aan den gang.
Daarna werden 2000 postduiven opgela
ten, een allerliefst gezicht die klapwiekende
beestjes hoog in de lucht, overal gaande
verkondigen dat de komst der koningin
hen uit hunne gevangenschap bevrijd had.
Het deed denken aan zoovele gevangenen
die deze week bg hare troonsbestgging met
kwijtschelding af vermindering van straf
verrast werden.
Daarna voerden de sportmannen ver
schillende oefeningen uit.
Op 't sportterrein werd de Koningin
een adres van warme hnlde aangeboden
door de voorzitters der werkliedenvereeni-
gingen namens de werklieden. Onder deze
„onderdanige dienaren" treffen wij de
namen aan van Kater en PasstoorsPa
trimonium en den R. K. Volksbond wel
bekend.
Daarna was de gelegenheid daar om
de Gouden Koets te zien. In de groote
zaal van het paleis stond zg op een
verhevenheid. Een bonte menigte van
ouden en jongen was daar om dit geschenk
der burgerij te bewonderen.
De commissie voor de aanbieding van
't geschenk stond in de gang geschaard.
Toen de Koningin met gevolg waren aan
gekomen, trad het kamerlid dr. J. Th. de
Visser naar voren, of liever zgn veertien
jarig dochtertje de jongejuffrouw Simonia
de Visser om Hare Majesteit een bouquet
aan te bieden.
Daarna richtte eerstgenoemde, eere
voorzitter der eommi8sie, het weord tot
de Koningin, en sprak den wensch uit
dat 't geschenk, hetwelk thanB door de
Koningin was afgewezen, op een later
tijdstip wel door haar zou worden aan
vaard, terwijl hg haar Gods zegen toe-
wenschte.
De Koningin dankte den heer de Visser
voor zgne woorden. Zg zeide zeer inge
nomen te zgn met het geschenk, dat zg
stellig later met vreugde zou ontvangen, te
meer, dewgl uit alle standen en kringen
er aan was bijgedragen.
Daarop werd de koets bezichtigd waarbij
dr. de Visser de Koningin de verschillende
inlichtingen gaf en de heer v. Eeghen den
prins en de prinses von \\'ied met zgn
informatiën diende.
Hierop had 't bezoek aan de Oranjeten
toonstelling plaats van daar ging het
naar het stedeigk museum, waar H. M.
begroet werd door het keurvendel Prins
Maurits.
Eerst werd hier een langdurig kgkje
genomen op de kleederdrachtententoonstel-
ling. De burgemeester van Marken, de
heer Najlant, werd aan de Koningin voor
gesteld evenals vrouw Kaars de vervaardig-
ster van de meeste Marker kleederen, die
hier zgn uitgestald. H. M. verzekerde
aan vrouw Kaars, dat zg de afdeeling
Marken zeer had bewonderd en dprak met
grooten lof over de innzending. Op deze
tentoonstelling waren enkele jonge dames
in Zeeuwscb, Markensch en. Volendamsch
co8tuum gekleed, die H. M. bloemruikers
aanboden.
De jonge dames Den Tex, Metelerkamp
en Heldring waren als zoodanig verkleed
no. 1 in Markensch, no. 2 in Goesch, no.
3 in Walchersch costuum.
Na een bezoek aan de Rembrandttentoon-
stelling keerde H. M. onder groot gejnich
te 12 uur in 't Paleis terug.
Daarna gaf zij audiëntie, liefst tot 8 uur
in den avond, zoo groot was de toeloop
geweest van hen die zich voor de audiëntie
hadden doen inschrijven.
De commissie van het gedenkraam werd
eveneens toegelaten tot het aanbieden der
gedenkplaat die met genoegen werd aan
vaard.
Vele en groot waren buiten het Paleis
de toejuichingeu die den grgzen generaal
v. d. Heyden ten deel vielen; en niet minder
die waarmee 't publiek den hoofdcommissaris
van politie Franken ontving als big k van
ingenomenheid met de uitstekende door hem
genomen maatregelen, welke zelfs door de
buitenlandsche journalisten in hunne or
ganen zeer geprezen werden.
Het publiek werkte trouwens goed mede
tet bewaring der orde. Gisterenavond kwa
men telkens zingende troepjes op den Dam,
als een agent tot hen zeide „Menschen,
zing hier niet, de Koningin slaapt", dan
verstomde het gezang tot men den Dam
verlaten had.
Een prachtige aanblik leverde des avonds
te voren het Y.
Daar voeren in 'trond Chineesche jon
ken, Siameesche koningsjachten, kogge
schepen met hoogen spiegel, over de opper
vlakte scherende gieken, vaartuigen van
den meest fantastisohen vorm Lohengrin
getrokken door de zwaanNeptunus in
een schulpvormig vaartuig, alles stralende
van licht in verschillende tintenmaar
de goudglans o'erheerschend.
Tegen 8 uur werden de pantserschepen
met honderden gloeilampjes electrisch ver
licht, een prachtig gezicht.
Te 9 uur arriveerden de Koninginnen,
door de schepen met saluutschoten en door
de muziekkorpsen met het Wilhelmus be
groet. Toen begon het vuurwerk, prach
tig, schoon.
Het begon met de traditioneele 101
vuurpglen.
De groote stukken vielen echter zeer
tegen. Onze landgenooten zullen zich in
de kunst van vuurwerkmaken wat meer
hebben te oefenen.
Doch het laatste price de résistance maak
te alles goedhet werd door ongeveer
een half miljoen menschen toegejuicht.
Het nummer stelde voor het gekroonde
portret van H. M. geflankeerd door wa
pens.
Ook de slagschepen staken, behalve hun
electrische verlichting, nog costonvuren
af, die door hunne verscheidene kleuren
een goed effect op 't water maken.
Nog had Donderdag een concert plaats
in 't concertgebouw, en een galavoorstelling
in de stadsschouwburg. In deze laatste
droeg Mevrouw Holtrop een vers voor.
Bg de laatste strofeKoningin der Neder
landen, Insulinde's Keizerin, Laatste Telg
van 't Vorstenhuis, enz. En de woorden
Aan uw voet Zg de liefde en de trouw
van drie eeuwen gelegd! rezen de Ko
ninginnen van hunne zitplaatsan welk
voorbeeld door 't publiek gevolgd werd.
Toen het doek gevallen was ging een
driewerf „Leve de Koningin op dat door
Hare Majesteiten met buigingen beantwoord
werd.
Een aanslag op de Koninginzg 't dan
ook een onwillige, door een dier, was
de minder aangename slotscène der feeste-
lgkheden.
Op den terugweg van het Concertgebouw
naar het Paleis, werd des namiddags, op
den O. Z. Achterburgwal, een smalle gracht,
het paard vaneen der rgdende artilleristen
uit Arnhem, die daar dienst deden voor
het vrijhouden van den weg, schichtig door
het hoera geroep.
Juist toen het rijtuig der Koningin voor
bijkwam, verhief het paard zich steigerend
op de achterpooten en kwam met de voor-
pooten terecht in het koninklijke rgtuig.
De koningin vloog op en boog zich over
hare Moeder heen. Da ruiter trok uit alle
macht aan de teugels, terwgl de jockey's
die het gevaar hadden zien aankomen, het
rgtuig reeds tot staan hadden gebracht.
Zoo kwam het verschrikte dier weder met
de voorpooten uit 't rijtuig en op den
grond, en de Koningin met den schrik
vrij, waarna de tocht werd voortgezet. De
artillerist, door schrik bevangen, kon niet
meer opstggen, 't paard werd weggeleid.
Bg aankomst ten paleize zeide de Koningin
dat zij geen letsel had bekomen, alleen
maar eenige beschadiging aan haar kleederen.
Des avonds werd in de „glazen koets"
uitgereden.
Heden Vrijdag koninklijke ontvangst in
Den Haag waar men zich niet minder
zal inspannen
Plaatsgebrek noopt ons met ons over
zicht 't kort te maken. Omtrent Dreyfus
nog geen treffend nieuws; al blijft de
lucht opklaren.
Generaal Zurlinden, de nieuwe minister
van oorlog ter vervanging van Cavaignac,
is druk aan 't bestudeeren der dossiers op
Dreyfus' zaak betrekking hebbende. Naar
mate hg vordert, vindt hij meerdere punten
die een aanklacht tegen leden van den
94er krggsraad wettigen. Men zegt dat
du Paty de Clam op de nominatie staat
voor een arrestatiedat Esterhazy zich te
Londen in veiligheid stelde, met 't plan
om van daar nooit terug te keeren, wan
neer de revisie doorgaat; en dat Picqnait
door middel van zgn advocaat, Labori,
vragen deed bg de regeering om uit zgn
voorloopig arrest te worden ontslagen.
De man zit nu al twee maanden; en
dat, terwgl hg nog zoovele belangrgke
diensten zou kunnen bewijzen.
Gaat de revisie door, dan moet natuur-
lgk Dreyfus' terugkeer volgen. Wanneer alle
rechterlijke formaliteiten zullen zijn afge-
loopen, gaat een diensttelegram naar het
Duivelseiland, en als door een tooverslag
zal dan alles voor den gevangene veranderen,
en kan hg binnen 6 weken te Pargs terug
zijn.
Treurig is de toestand op Kreta.
Mohammedanen en Christenen leven
daar op 't eogenblik op voet van openba
ren oorlog. En ook de beschermende mo
gendheden deelen hierin.
Bg een der jongste uitvallen van dè Muzel
mannen, waarbij 700 Christenen vermoord
werden, vielen ook twintig Britsche sol
daten, terwgl een vijftigtal gewond werden.
De Engelsche vice-consul is in zgn woning
verbrand.
De brand in de stad is nog niet gebluscht
de vreemde consulaatsgebouwen zgn Iver-
brand, en de Engelsehen, straks door Fran-
schen en Italianen gesteund, bombardeerden
de hoofdstad Kania.
Strgd en spanning duren voort.
De mohammedanen loopen plunderend
en moordende rond, en de Turksche land
voogd is onmachtig het kwaad te be-
zwe ren.
Treffende parodie op de zoogenaamde
wgze maatregelen der groote mogendheden
op Duitscklands aandrang vooral
om dit eiland in de macht der Turken
te laten. En niet minder stuitende belaching
van 't voorstel van den Czaar tot vestiging
van den wereldvrede.
De overwinningen door Kitchener en
zgn Engelsch-Egyptische troepen in Soedan,
het land van den bloeddorstigen Khalife
die Gordon vermoorden liet, hebben den
overwinnaar een populairen naam bezorgd,
dien bij wel niet meer verliezen zal.
De bloedige slag bg Omdoerman en de
bezetting van 't platgeschoten Khartoem,
't broeinest der Mahdisten, heeft heel wat
beslist.
De vraag is nu maarhoe zal Engeland
verder doordringen zonder de andere mo
gendheden te verontrusten.
Want doordringen wil hg, en tegelgk
van Zuid naar Noord, van uit Zuid-Afrika,
insgelgks naar voren komen om met vereen
de kracht den onbereikbaren gordel van Mid
den Afrika te doorboren en meester te zgn
van den Grooten Oceaan tot de Middelland-
sche zee, van Kaapstad tot Kaïro.
Doch wg zeiden reeds dat hiertoe groote
machten in den weg staan. Vooreerst de
koning van Abessinië, die zich wel zal
willen doen betalen in den vorm van veel
grondgebied, voor den doortocht.
Dan komt Frankrijk dat door de expe
ditie van den markies de Bonchamps de
oudste eigendomsbrieven vertoonen kan,
naar den rechtsregel onzer dagen dat wie
(althans in Afrika) het eerst komt, het
eerst maant.
Het is derhalve nog zeer onzeker of
Engeland, na eene inmenging in deze
aangelegenheid van ruim zeventien jaren,
't gold toen de uitroeiing van den slaven
handel, nu gold 't de wraak over Gordons
dood, eigenlgk met deze expeditie aan
't eind van zgn eigenlgke plan gekomen is.
Overigens moet men respect hebben voor
den heldenmoed en de doodsverachting
door de Derwisjen in den slag bg Om
doerman aan den dag gelegd.
Die drieduizend fiere ruiters op hun
Arabische paarden, tegen Macdonalds solda
ten inrennend, terwijl hunne mantels flad
derden in den wind en hunne speren blon
ken in de zon, waren schoon in hun
doodsstrgd hun doodsstrijd, want niet een
hunner zou 't slagveld levend weder ver
laten.
En dan welk een ontmoeting tusschen
emir Jakoeb en Slatim pacha, stof voorwaar
voor een schoonen roman
Onder de bevriende stammen die Enge-
lands troepen getrouw hielpen tegen den
Khalief, behoorde deze Slatin. Jakoeb
des Khaliefs zoon en hg haatten elkan
der met een doodelgken haat.
Jakoeb herkent den standaard van zgn
doodsvijand hij snelt er op toe; hij wordt
gewond; in zgn laatsten strgd schiet hg
nog op de troepen van den pacha. Deze
komt nader en herkent Jakoeb, ook deze
herkent Slatindoch hij valt onder een
kogelregen van Slatins soldaten en sterft.
In Spanje loopen regeering en land gevaar
dat 't bekende radeloos, reddeloos, redeloos
op hen van toepassing wordt.
De ministers twisten en de kamers twis
ten over de vraag of men in 't geheim of
in 't openbaar zal beraadslagen over Ameri-
ka's vredesvoorwaarden.
Partijgangers zoo republikeinen als
Carlisten maken daarvan gebruik, door
de gemoederen nog meer te verontrusten.