Woensdag 29 Juni, 8-5 ure,
„DE
De herstemming heeft plaats
op Woensdag 29 Juni a.s, van 8-5 uur.
BOS divan LIJNDEN.
J. BOS.
J. BOS A.Jz.
De ANTIREVOLUTIONAIRE KIES-
VEREENIGINGEN in het district
VLISSINGEN, bevelen bij de herstem
ming op
voor een LID VAN DE PROVINCIALE
STATEN, dringend aan den Heer
TE VLISSINGEN.
BI.
i
DISTRICT VLISSINGEN.
NOG AL GEKKER.
Een Onderwijzer over
Leerplicht.
onzen candidaat aanbevelen omdat hij
tegen de dwangwet is, waarmede de
regeering waant ons volk gelukkig te
zullen maken.
Een liberaal over leerplicht.
Een werkman over leerplicht.
Ingezonden stukken.
Nu zal de beslissing vallen en daar
om aan U de schuld die door onnoodig
terugblijven van de stembus de meer
derheid onthoudt aan onzen uitnemen-
den candidaat den haer
Niemand verzuiine zijn oproepingskaart mede te nemen.
Heeft men zijn oproepingskaart verloren of er 'geen ontvan
gen, men kan op de Secretarie zijner woonplaats er een
bekomen.
Men inake op zijn steinkaart, die men bij de Stembus
ontvangt, alleen de witte stip zwart in het eerste vakje.
wij ons in de bres. Wij durven ze
aan.
Onze candidaat, de heer BOS, be
kwam bij de jongste stemming voor de
Staten meer stemmen dan zijn kleur-
looze tegenstander. De heer van Lijn
den behoort tot geen der partgen. Dan
eens rechts dan eens links. Voor de
antirevolutionairen is hij geen vriend, en
liberaal is hij evenmin. Geen der par
tijen kan op hem rekenen. Dat kan
nu eenmaal niet, in den tegenwoordigen
tijd moet men party kiezen. Men wil
weten wat men aan iemand heeft, en
met recht, 't Moet dan wel een harde
pil zijn geweest voor de Middelb. Crt.
om den heer van Lijnden aan te bevelen.
De oude radicale courant is op eens
geworden de pleitbezorger van de kleur-
looze middenstof!
Schaamrood moet zij worden, en wat
de heer Doorenbos er wel van zeggen zal?
Wij hopen van harte dat de toeleg
niet gelukken zal. Dat onze kiezers
ijverig mogen wezen en trouw op hunnen
post. Vooral de werklieden mogen wel
bedenken welk een dwang de liberalen
willen uitoefenen door leerplicht, in dit
zelfde no. door een werkman zoo uit
nemend geschetst.
Dat toch niemand moge thuis blijven,
maar dat wij allen op a. s. Woensdag
ter stembus gaan, om de overwinning
volkomen te maken.
Brengen wjj daartoe allen onze stem
uit op den heer
Dinsdag 7 Juni j. 1. is de candi-
datenlijst voor den heer Bos ten
raadhuize te Vlissingen aangeboden*
met de handteekeningen voorzien
van 57, hieronder genoemde, kiezers:
H. J. van der Meer, Vlissingen.
W. N. Kort,
S. P. F. van der Meer,
H. M. Kloppers,
J. van de Repe,
G. P. Fey,
C. M. Dommisse,
C. J. Nobels Jr.,
C. Kamermans,
J. Baarschers,
G. Guillaume,
M. de Roo,
M. N. Baert,
J. Suurmond,
J. C. de Koster,
P. Bogerd,
W. J. Guillaume,
J. de Munck,
S. Vader,
M. Goote,
P. Smith,
A. M. Koppejan,
J. van der Meulen,
J. ColijD,
M. C. Kroon,
J. Hulsebos, n
J. van der Hoeven.
A. Meerman,
A. van Leeuwen,
J. Pelle,
C. M. Willemse,
S. A. Luitwieler,
P. F. W. Engelse,
D. Dijkstra,
H. Hendriks,
P. Faberij de Jonge,
P. Kastelefjn, O. en W. Souburg.
M. Dorlefjn,
A. van Veen,
J. Pouwer,
C. Hubregtse, Ritthem.
F. Wielemaker, Koudekerke.
P. Boone Pz. Jr.,
C. Reijnierse Pz.,
H. Boone Pz., j,
J. Joziasse,
T. Brasser
A. Lampert Jz., Biggekerke.
K. Houterman,
F. Louws, Meliskerke.
Arij Janse,
J. Kodde, Zoutelande.
J. Koppejan Ez.,
M. Pieterse,
t w
L. Cijsouw, Westkapelle.
W. de Visser,
Ook bjj deze herstemming blyven wij
Er zal een groote dwang op de natie
gelegd worden.
Een dwang die niet gewettigd wordt
door de omstandigheden.
Voor leerplicht zijn wij altemaal.
Maar niet zooals de liberale partij, die
het volk niet kent, dien gaat drijven.
Want die wet zal veel geld kosten.
Geld kosten aan Rijk, Provinoie en
Gemeenten.
Eén staaltje.
De heer Gerhardt, hoofd eener koste-
looze openbare school te Amsterdam, socia.
list, vurig voorstander der wet, heeft be
rekend dat voor zijn school alleen gedu
rende Januari en Februari 230 gevallen
per maand van schoolverzuim haddesi moe
ten worden nagegaan en daar 't geheele
arrondissement Amsterdam 50 maal zooveel
kinderen telt als zijn school, zoo wordt
het aantal per maand en per arrondisse
ment 11500.
Waar dan nog bij komen de kinderen
die nu „afgeschreven" worden wegens voort
durend verzuim, maar die later niet meer
afgevoerd mogen worden.
Hij stelt dan ook voor het aantal school
opzieners minstens van honderd op dui
zend te brengen en ze dan goed te
bezoldigen.
Deze duizend ambtenaren zouden dan
nog moeten worden bijgestaan door een
schoolraad van 3 tot, 5 leden in elk ar
rondissement dus 1000 schoolraden met
een personeel van 5000 man. Aan deze
zou de controle op de naleving der wet
moeten opgedragen worden.
Duizend schoolopzieners in het land.
Stel dat zij elk f 2000 zullen verdienen,
dan kosten die heeren alleen reeds het rijk
2 miljoen gulden. Wordt elk hunner door
een schoolraad bijgestaan die ook dui
zend gulden bijvoorbeeld kosten zal, dan
komt er nog een miljoen 'sjaarsbij.
Gezwegen nog van de kosten voor
Rijk, Piovincie en Gemeenten, aan
schoolbouw en meerder onderwijzers
personeel.
Ook bij de matigste berekening zal
dit tegenvallen.
Daarom waarschuwen wij de kiezers
eer het te laat zij, dat zij door hun
stem hiertegen protesteeren.
In de Telegraaf komt de navolgende
medsdeeling voor. Zij is klaarblijkelijk van
een „liberaal", doch juist hierom niet te
minder belangrijk.
Wat bewyst de uitslag der verkiezingen
voor de Provinciale Staten en wat zal hfj
Donderdag a. 8. bewijzen Niet dat de lib.
partij zwakker werd, maar dat de liberale
wetgeving impopulair werd.
De Drankwet verminderde geenszins
het drinken maar bemoeilijkt en benadeelt
alleen de drankslijters. De militie
wet bleef voor het blijvend gedeelte de
nummerver wisselaars handhaven
en dus in zake sociale rechtvaar
digheid inconsekwent. Die wet zal de
zonen der rijken geenszins treffen.
En nu leerplicht. Die wet zal het
schoolverzuim niet doen afnemen, zal schrik
kelijk kostbaar zijn en alleen de ouders,
die hun kinderen goed opvoeden bemoeilijken.
En meer dan dat. Hoe zal zij de n e r i n g-
doenden treffenI
Stel u voor een kind van een winkelier
krijgt de mazelen.
Een verstandig geneesheer glimlacht over
de besmettelijkheid van mazelen eu nog
meer over de averechtsche uitwerking van
de wet op de besmettelijke ziekten. Hii weet
er alles van en bemoeilijkt den nijvere n
burger niet. Maar leerplicht zal hot
kleinste mazeltje eonstateeren. De winkelier
krijgt al zijn kindertjes van de school
tehuis en en een briefje aan de deur
met „mazelen" er op, hetwelk juist binnen
6weken zijne nering doet verloopen.Leerplicht
is tyraniek, despotisch en door- en door-on-
Hollandsch. Men bestrijde schoolverzuim op
andere wijze, niet door onze nationale vrij
heid, ons nationaal karakter en den nfj veren,
burger te treffen. Groote maatschappijen
krijgen geen „mazelen", de kleine winkeliers
wel.
Dat is het wat de liberale kiezers gevoeld
hebben. Zij hebben niet op den tegenstan
der gestemd, maar hebben zich onthouden
zij konden niet anders.
Laat de liberale party, laat het liberale
kabinet vooral, met zijn dwangwetten, toch
't oor niet sluiten voor deze billijke klacht
van een vriend die hnn hunne feilen toont.
In de Hollander schrijft een «werk
man» over het veelbesproken wets
ontwerp een brief. Het belangrijkste
nemen we hier over
«In vele werklieden-gezinnen zijn
4 tot 6 kinderen, waarvan de oudste
van 10 tot 12 jaar. Is het oudste kind
een meisje, dan moet moeder al spoe
dig gebruik van haar maken. Ze kan
op de kleintjes passen, wanneer moe
der het te druk heeft, en andere
kleinere huishoudelijke werkzaam.
heden verrichten. Voor zulke zaken
is die hulp in tal van gezinnen on
misbaar, wat ieder, die het volksleven
niet uit tijdschriften of boeken maar
in tie werkelijkheid kent, dadelijk
zal toegeven. En vooral geldt dit vcor
gezinnen waar de moeder ziekelijk
of zwak isdan drijft het huishouden
voor een gro t deel op zoo'n kind.
«Wij, werklieden, kunnen nu een
maal geen dienstboden nemen; ook
geen werkster. Vader kan niet te
huis blijven, omdat dan de verdien
sten stil staan. We zijn dus wel ge
noodzaakt, als we ons gezin op de
been willen houden, ons oudste
meisje nu en dan van school te laten.
«Is mijn vrouw ziek, wie moet dan
voor de kinderen zorgen, wie zal het
eteri klaarmaken Zeker, ik als vader
kan des avonds wat doen in liet huis
houden, en de voorbeelden zijn er
dat de halve nacht er aan besteed
wordt. Maar als mijn oudste meisje
beslist iederen schooltijd moeder met
de kleintjes achter moet laten -
hoe moet het dan Dan blijft het
naaiwerk liggen: dan moeten de
kinderen ongewasschen en haveloos
naar school, misschien wel zonder
eten. Nu een zestal jaren geleden,
heb ik dit geval zelf doorleefd. Mijne
vrouw was 16 weken ziek geweest.
Gelukkig had ik een meisje van 11
jaar, en die was mijne vrouw zoo
behulpzaam dat het huishouden vrij
geregeld liep en dat de andere kin
deren goed verzorgd naar school
konden. Of mijn uochtertje, thans
reeds dienende, door het nu en dan
verzuimen van de school, bij anderen
zoo achterlijk is Och, ze woont
thans eenige uren van ons af, en de
brieven, die zij ons schrijft kunnen
best gelezen worden.
«Waarlijk, het schijnt een gemak
kelijk werk om allerlei dwangwetten
te maken. Zij treilen hen niet, die
de wetten maken. Maar men moet
werkman wezen, die dikwijls niet van
den eenen dag tot den anderen weet
te komen, om over een wet als die
op leerplicht met kennis van de fei
telijke toestanden te kunnen oordee-
len. Dit geldt voor een deel ook de
arbeidswet, die naar mijne meerling
ook niet genoegzaam met de feitelijke
toestanden rekening houdt.»
Tot zoover citeeren we uit den
brief. We hebben hier te doen met
een brokje practijk, dat elk ander
werkman, die schoolgaande kinderen
heeft, zeker zal kunnen aanvullen.
Nu geeft weliswaar de wet geoor-
loolde vrijstellingen op, maar legt
de beoordeeling dienaangaande in
handen van den waarschijnlijk
dan met werk overkropten school
opziener. Het is juist het ingrijpen
in de huiselijke en ouderlijke vrijheid
dat het zoo onaangenaam maakt.
Uit De Nederlander schrijven wij nog
het volgende over
Een ander ijveraar voor leerplicht, de
wethouder van onderwijs te's Gravenhage,
dr. Mouton, wil de arrondissements
schoolopzieners voorzien van bureaux met
verschillends klerken, ten fine van onder
zoek en controle van de naleving der
wethetzij van rijks- hetzij van gemeente
wege ingesteld. Deze bureaux znllen dan,
onder leiding van den schoolopziener,
overal hun ambtelijken nens in kunnen
steken, ook om de invloeden van voorname
lieden op afgelegen plaatsen gemakkelijker
te kunnen fnuiken.
Wat zal ons volk daar een pleizier van
hebben. Althans indien het zich nog langer
door deze ij veraars zonder verstand laat
leiden.
Dit laatste valt evenwel te betwij telen.
Een woord|e aan de kiezers in het
district Vlissingen, vooral aan hen
die op de dorpen wonen.
o
Verblijd was ik over den gedeeltelijk
goeden uitslag der stemming op Vrij
dag 17 Juni waarbij ons reeds één
zetel ten deel viel. Het trok mijne
aandacht dat slechts enkele tehuisbly-
vers oorzaak waren dat wij op Woens-
dah a.s. nog eenmaal ter stembus moe
ten optrekken om zoo mogelijk de over
winning volkomen te maken. Het is
mij daarom als man uit het volk, eene
behoefte om alle man op te roepen te
gen a, s. Woensdag. Helpt trouw mede
en blijve er nu niemand te huis van
hen die op 17 Juni hunne stem uit
brachten, maar worde dat getal ver
meerderd door hen die toen te huis
bleven. Dat niemand thans achterblijve.
Dat ieder die Woensdag op reis moet
of op visite, of voor zaken elders moet
zijn, zich eerst van zijn plicht kwijte.
Om 8 uur kan men al aan de stembus
terecht.
En met een weinig opoffering kan er
immers zoo veel geschieden.
te Vlissingen.
Dat niemand het ontzie, ook al heeft
hij het druk, of al werkt hij wat ver
van het dorp, zijn plicht te betrachten.
Bedenke men het wel, „stemrecht'' is
„stemplicht."
Laten wij toch bedenken dat al de
arbeid en de moeite die anderen zich
er voor geven, ttvergeefsch en nutteloos
wordt, als wij hen niet een handje
helpen, maar door te huis of op het
werk te blijven, of het loopen naar het
dorp te ontzien oorzaak worden dat de
candidaat der liberalen gekozen wordt.
Dat de strijd dus op Woensdag a. s.
gemeenschappelijk worde gestreden en
worde dan door den uitslag de waar
heid van de zinspreuk dat „Eendracht
macht maakt" schitterend bevestigd.
K. Een man uit het volk.
Mijnheer de Redacteur
Gun mij een klein plaatsje in uw blad,
Donderdag 16 Juni ontving ik een cir
culaire van de Centr. vrijz. kiesvereeni-
ging met de aanmaning op twee hunner
candidaten te stemmen, ten eerste omdat
die heeren voorstanders zijn voor verbeterde
verkeerswegen, en ten tweede werden de
kiezers er op gewezen dat o. a. de heer
Loois tegen subsidie tramweg was, en de
heer Boi niet, maar die is doleerend.
Mijnheer weet u soms iemand die mij
kau inlichten welk genootschap dat tegen
woordig is, want ik dacht dat sinds de
hereeniging dit Geref. was. En waar er
nu sprake, kon zijn van den heer Bos, die
heeft nimmer tot de doleerende kerk be
hoord, maar wel bij de Chr. Geref. En
waar men nog zoo dikwijls nu hoort spre
ken van doleerende, blijf ik in afwachting
op onderricht of er soms weer een do
leerende gemeente is
U dank zeggende voor de verleende
plaatsruimte.
Koudekerke, W. B.,
lid v. d. ned. herv. kerk.
Wij danken den geachten inzender voof
zijn mededeeling en zijn vraag. De libe
ralen hebben met dat „doleerende" in den
verkiezingsstrijd te mengen een ongeoor
loofd wapen gebruikt. Want zij weten
zeer goed dat er geen doleerenden meer zijn
en dat dit bij een verkiezing voor de sta
ten ook niet thuis .behoort. Op die wijze
werden eenvoudige mecschen misleid. En
hiertegen protesteeren wij. Red.
Uit den verkiezingsstrijd.
De libers len staan tegenover de zwarte
bendeen de liberale party behoeft
geen jonge broekjes aan te bevelen, die
pas van school komen.
Doorenbos te Middelburg.
Personen die slechts verdeeling en af
scheiding in kerk en school trachten te
bewerken, die slechts schijnen te bestaan
om hunne medeburgers te pesten, behooren
dan ook niet in de provinciale colleges.
De Hoeksche Waard, liberaal
blad voor Dordrecht en omstreken.
Waar zoo een ex-predikant spreekt en
een journalist schrijft, verwondert 't niemand
meer dat een professor de Groningsche
hoogleeraar Heckeraan 't adres van
Kuyper en Lohman indertijd de volgende
liefelijkheid dichtte
Geen dwepende Alexanders,
Geen Brammen vol venijn
Verdienen Nederlanders
Te heeten of te zijn.
Overmoed en kleingeloof.
In onzen modernen rechtsstaat is plaats
voor iedere eerlijke overtuiging, juist om
dat hij, de Staat, deu godsdienst als indi
vidueele gemoedszaak, opvat, behandelt en
eerbiedigt. Ruimte is daarin tot zelfs voor
het theologisch krakeel, waarmede de pre
dikers der liefde niet ophouden elkander
en anderen te verdedigen. Doch waar de
o zoo lieflijke en verdraagzame verkondi
gers van onverschillig welke orthodoxie zich
vermeten de hand naar den StaatSteu-
gel uit te strekken, daar voegt een onbe
wimpeld en kraehtig grondwettelijk verzet.
Verzet met het woord zoo 't kan, en zoo
lang het kan(verzet) met de daad, zoo
het moet. Levy, 1884.
Mocht men er in slagen de Eerste Ka
mer om te krijgen, niet minder dan het
bestaan van den rechtsstaat zon er
mee gemoeid zijn. De stryd is van liberale
zijde niet gezocht doch haar opgedrongen.
Thans te luisteren naar eischen van even
redige vertegenwoordiging, zou zelfmoord
zyn. Levy 1898.
In dat „staatssteugel" en „rechtsstaat"
ligt iets Levytisch, overigens is het con
trast nogal groot.
DeBesturen der voornoemde Kiesvereenigingen
VLISSINGEN.
H. J. VAN DER MEER, Voorzitter.
H. M. KLOPPERS, Secretaris.
KOUDEKERKE.
G. TEN BRINK, Voorzitter.
OOST EN WEST SOUBURG.
A. VAN VEEN, Voorzitter.
A. STEKETEE, Secretaris.
BIGGEKERKE.
K. HOUTERMAN, Voorzitter.
MELISKERKE.
H. BUURMAN, Voorzitter.
E. VADER, Secretaris.
l) Zie zijn artikel in de Vragen dea
T (j d a van Juni.
van Za
Het is eene
er zich sedert
algemeene zu<
zou men zegg<
verheffing gec
er tegen hebb
geoorloofde n
verbeterennl
benijden, die
om eene beter
hy voor 't ooi
veer, die zoovl
om meer te z|
b iorte waren,
gebouwd, 't
«t nd waarin
g-plaatst is,
<n mieren bij dil
bj den fabriel
den ambachtsmj
den werkman
dienen, de zooJ
zich het beroej
iets meer word
eene plaats bij
graphie, het pa
ontbreekt bet 1
geestesgaven. ld
hier om veral
wensebt juffroul
't Is een wijd|
onzalige geest
die de wereld
dikt. 't Zyn (ge
wel eens) niet|
die door luiheid
verzet aansporen
begrippen van 1
Melle-stelsel, by
gedeelte des vol
in plaats van ze
tot tevredenheid
berusting in hunl
ze zoodoende tot|
kweeken en te
Rangen en sta
wereld, en waar
«f de werkman
uitoefent, minder
geplaatste in het
harten kent en d
beweren dat de vli
wiens godsdienst-/
voor het tijdelijke
op een meer verhl
dig standpunt sta
hoogeren rang of
loosheid, lediggan
geroepen te zijn,
openlijk den spot
Waniietr WJ ecb
man ook moet wc
voorhof der kunstl
mede te werken tof
veredeling van del
van zelfkennis en I
ren van producten!
geest, kennis, gaoer
zin getuigen, dan
daar: wat zon die o»|
de vermeerdering
edeling van 'tvol
taatjes lezen, ja dJ
heiden? Neen dat
mermansjongen in
bij 't aanbeeld zegl
naar, die kinderen
lukkiger te maken.
Ze begrijpen n nil
ontwikkell en er i|
vangen, want als
hebt gegeven en hl
werktet, dan loope
willen verdienen. 1
kele uitzondering z
of laat den plicht
het oog verliezen e|
dankbare taak, die
wilt indien ge den
ter en gelukkiger v
kunstvaardigheid te
doen beseffen, dat z
betrachting tot ver
van hun stand moet
enkelen africhten wi
uwer handen der mi
exemplaren kunnen
dat kan er nog do
scholen op, waarin g
in stede van op de
der moet ge niet ga]
zijn ze en blijven ze i
en 't kunnen toch ooi
zijn. Maar oppervlal;
geen nut.
Neen, in plaats van
liberale denkbeelden
en min of meer aan de
die hem in zulk ee r I
plaatst heeftin plaati
tot ontevredenheid ma
verzet tegen zijne m
maatschappij waarvan
lid is, op te ruien, m
voor zich winnen, he
voor zijne hem door
vrezen betrekking inb
ijver, tevredenheid en te
lyke aanmoedigen en
dat het „in zweet uw.
uw brood eten" niet vol(|
