NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
ill!!»
gselpapieren en
DEN.
nermansbnechts.
enoodigd,
'enstbode
MEID
ihoveifs
erkende drank
thovetCs
delburg.
ordagelijksch
ruik.
kens te koop,
azijn Goes,
e s orfeering
Joneurreerende prijzen.
)oeken op zicht
esterschelde.
10.
98. 1898.
Dondecdag 19 ilci.
VERSCHIJNT
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
's Heilands Hemelvaart.
Buitenlandsch Overzicht.
SER
IDEONSE.
eder voorzien is van
timmerman te Waarde
den aan een
ij C. MATTHIJSSE,
burg.
nd een
og loon, bij
'SE, l.b., Kamperland.
melken kan, bij K.
:meldinge.
i) nm. 3,25 en 6,20c).
nm. 3,55 6,50.
im. 1,55J) en 4,50.
2,156) 5,10.
3,25 6,20c) h\
3,45 6,40 h).
40.
Breskens b oogstens
)t 15 MEI de 7,30
andoen.
;en naar Borssele en
gd-
6,81
6.43
6,51
7,4
7,18
7,25
7,88
7.3$
7.48
7 56
8.9
8.20
8,29
8,88
8,40
5,26
5,88 1
3,52
(3)
5,44
3,59
4,12
4,22
6,8
4,34
1,40
4,47
4,57
5,4
5,17
5,29
«,36
5,38
5,47
f6,80
6,49
7,17
7.55
8,46
9,58
8,55
9,31
Vlissingen. (1), (2) an
10,38
10,28
11,40
12,22
12,38
12,47
1255
2,
1,25
3,10
8,50
4,13
4,22
4,30
4,08
4,28
5,40
6,25
6,40
6,50
6,57
6,25
6,7
7.25
8,10
8.26
8.85
8,4$
elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p.0,95.
Enkele nummers0,025.
UITGAVE VAN
G. M. KLEMKERK, te Goes
en
van 1 5 regels 25 centiedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Stijgt hemelwaart, Jubelgalmen
Stijgt, Lof-, en Dank-, en Zegepsalmen 1
De Dood der zonde ligt geveld.
Zingt aarde, heem'len, wereldsfeeren
Buigt neder voor den Heer der Heeren,
Den uit het graf verrezen' Held
Ja, 'tgraf heeft zijnen prooi hergeven,
6 Jezus, Gy hernaamt het leven,
Voor ons zoo moedig afgelegd 1
Gy stygt Verwinnaar uit het ;duister,
Daar 's Hemels ongeschapen luister
Uw' schedel met den krans omvlecht.
't Gejuich van uwe keurelingen
Vermengt zich met het zegezingen,
Dat daav'rend door den hemel klinkt.
Gy h8bt de onsterflijkheid herwonnen,
Wier glans met meer dan duizend zonnen,
U van 't geheiligd voorhoofd blinkt.
De Seraf volgt met starende oogen
Uw opvaart sidd'rende in den hoogen,
En eert den ongeschapen' Zoon.
En, duizendduizend Eng'lenscharen,
In 'ttint'lend licht voorby gevaren,
Verheft ge U tot uws Vaders throon.
Daar zet ge, o Dood- en HelvertredeT
Aan 's Vaders rechterhand U neder,
Uw' wederstreveren ten spijt 1
Gy, God uit God, door God gezonden,
Gy, die der zonden vloek ontbonden
En 'tschuldig aardrijk hebt bevrijd!
Gy hebt des Afgronds kracht verbroken
Gy, van de wet ons losgesproken
Gy hebt geleden en volbracht
Gods aanschijn schittert van genade
Gy zijt het, die de wraak verzaadde,
Gy, voor den doemeling geslacht
Gy spraakt: „In 't bloed der offerstieren,
„In 'tvet der smeulende outerdieren,
„Is niets dat aan uw' eisch voldoet.
„6 God! voor 'teerste morgengloren
Hebt Gy roy tot uw dienst verkoren,
„Hier ben ik, zie aanvaard mijn bloed
Gy spraakt, Gy streedtGy hebt voldongen,
De Hel haar rijken buit *ntwrongen,
En Gods genadelast volwrocht.
Juich, Aardrjjk! jnicht, verloste zielen,
Wie ooit in 'svijands boei vervielen.
Uw Heiland heeft u vrijgekocht
„Wordt op mijn' Hemel throon verheven!
„Ik heb 't Heelal U prijs gegeven
„Aan U behoort mijn heerlijkheid
Dns sprak God-zelf. Verloste vromen,
6 Gy, voor wie zijn bloed moest stroomen,
Knielt neder voor Zijn Majesteit
Ja! stijgt, 6 stijgt, gy Jubelgalmen!
Stijgt, Lof-, en Dank-, en Zegepsalmen,
Stijgt tot der Geesten zetel op
Zingt, aarde, hemel, wereldsfeeren 1
Zingt vrolijk, zingt den Heer der Heeren
Den Draak verplette Hy den kop.
Ja, aarde, dal van eindloos treuren
Thans moogt gy 't hoofd ten hemel benren
Gy zijt geen jammerwoning meer
Laat d' afgrond, laat zijn slaven beven
Wat zonde n nog verschrikking geven
Het licht, het leven, keerde weer.
Wat zijn ons jamm'ren of bezwaren
Wy blijven op die eerkroon staren.
Die ons aan 't eind der baan verbeidt.
Gy wenkt ons toe, verheerlijkt Koning,
En hebt in Uwe hemelwoning
Aan die Gy lief hebt, plaats bereid.
Haast keert Ge, op 't licht der Hemel wolken,
Voor 't oog der neergeslagen Volken,
En voert Uw vrijgekochten meê.
Wat toeft ge, 6 morgen, dag des bevens
Voor ons, geboortestond des levens,
En breekt de stille legerstee
6 Vreeslijk znlt Gy de Aard verschijnen,
Wanneer Ge, omstuwd met Serafijnen,
In G'odlijke Almacht nederdaalt
Ja, vreeslijk zal de Wraaktoon schallen
Maar lieflijk voor de duizendtallen,
Op wie Uw dierbre Goedheid straalt
(Uit Bii.deedijk.)
Zij die aan de zijde der regee
ring staan, gelooven niet in d e
kracht der vrijheid. Dit deden
de liberaien vroeger weinu zij
echter ervaren dat hunne libe
rale theorieën niet door het volk
worden aanvaard, grijpen zij met
steeds toenemenden ijver naar
„de wet"; deze zal het volk
wijsheid ieeren.
De Nederlander.
De heer Stigter en wij beamen het
schrijft in de Groene
„De diamantwerkers te Amsterdam lijden
veel onder den oorlogHet aantal
werklooze bondsleden steeg tot 1000.
„De menschlievende Amerikanen hadden
wel op andere wijze de Cubanen kunnen
verlossen uit der Spanjaarden drukkende
overheersching. Zullen zij nu voor betere
oeconomische toestanden zorg dragen?"
Tot zoover de Groene.
Voegen wij er by dat 't opgeslagen brood,
de dure petroleum, de duurdere levens
middelen enz. den druk van den oorlog
ook in kleinere plaatsen diep doen gevoelen
vooral voor de armen, en de menschen
uit den middelstand met vaste tractementen
is die druk dubbel zwaar.
Men kan 'taLtijd merken wanneer in
esn land de meerderheid voor goed naar
den liberalen kant omgeslagen is.
Niet dat wg dan 't allereerst zulke
prachtige sociale verbeteringen zien, maar
de wetsontwerpen die eerst aan de orde
komen, hebben iets speciaal liberaals,
waaruit eigenlgk big kt, hoe de godsdienst
de achtergroud is van eiken verkiezings
strijd.
Over Nederland met zgn leerdwangont-
werp als eerste sociale wet in dit Kro
ningsjaar, zeggen wg niets.
Maar neem nu bgvoorbeeld Noorwegen.
Daar is, na lang vechtens verleden jaar
de meerderheid in bet Storthing voorgoed
liberaal geworden.
En het eerste ontwerp dat in behande
ling komt strekt tot regeling van 't recht
tot lijkverbranding.
Bepaald wordt dat ieder persoon van
boven de 17 jaar bij testament vorderen
kan dat zgn lijk moet verbrand worden,
en dat onders hetzelfde kunnen bepalen
omtrent overleden kinderen beneden die
jaren.
Sapienti Sat
In de Dinsdag gehouden ziiting van de
Tweede Kamer werd zoowel door den voor
zitter als door den minister van Binnen-
landsche Zaken en door de heeren Seret
en Van Limburg Stirum hulde gebracht
a&u de nagedachtenis van den heer Bahlmann.
Daarna werd voortgegaan met de be
handeling van het wetsontwerp tot invoering
van den persoontijken dienstplicht. In den
namiddag kwam de minister van Oorlog
aan het woord.
Daar de Roomsche Kamerleden afwezig
waren, liepen de algemeene beraadslagin
gen vlot af en begon men reeds heden
aan de behandeling der artikelen.
De minister mag inderdaad van geluk
spreken.
De oppositie kwam alleen van Roomsche
zg ea die was juist op 't kritieke oogen-
blik afwezig; terwijl haar leider dr.
Vermeulen ziek te bed ligt.
En ook dr. Kuyper, de leider der ver
dediging van 't ontwerp met critiek, is
door een heftige verzwering in den mond,
gevolg van een getrokken kies, op tijdelijke
nonactiviteit gesteld.
Ware hij er geweest, op de quaeslie der
sociale rechtvaardigheid zou hg met dezen
minister stellig een lans hebben gekruist.
Thans deden dit de heeren Seret, v.
Limburg Stirum en de Visservooral
deze laatste leverde een meesterlgke zeer
juiste critiek op 't sociaal argument; in
dit opzicht een schoone vergoeding leverende
voor 't gemis van eene rede van dr.
Kuyper in denzelfden geest.
De antirevolutionaire partg die zich bij
monde van den heer Seret voor het wets
ontwerp verklaarde, kan derhalve ditmaal,
nu eens niet met Kuyper maar met dr.
de Visser meegaan. Do Kuyperianen Vis-
serianen 1 De verrassingen zgn de wereld
nog niet uit.
Nederland in de klem
De Amerikaansche regeering zou hebben
geprotesteerd bg de Nederlandsche, omdat
aan de Spaansche oorlogsschepen op Curasao
kolen zijn verstrekt.
Gelukkig beeft zich het gerucht niet
bevestigd.
Toch - een zeilreeë vloot kan geen
kwaad en de minister van marine krijgt
zijn nieuw pantserschip er nu wel door.
Hoe men van liberale zijde een 'anti
revolutionair gewoon is te beschouwen
Een bericht uit Arnhem in een der
groote bladen geeft er weer eens getui
genis van.
Te Arnhem is namelgk een antirevolu
tionair, de heer Van Hoogstraten, tot lid
TBn den raad gekozsn. En de liberale
correspondent schrgft omtrent hem in de
Telegraaf „dat hij is een steile onder de
steilen, dat hg mee zou werken om van
het vroolijke Arnhem te maken een
zestiende-eenwsch Genèveprettig is dit
niet voor de Arnhemmers die nog wel
van een mop houden".
En nu moet men weten dat de gekozene
is, wat men in kerkelgke kringen noemt
een „synodaal" man, ouderling der her
vormde kerk.
Wat zegt men nu van zulk een kgk
op den staatkundigen tegenstander
Omtrent den minister van oorlog leest
men in de Echo
De defensie is in dit Kabinet aan goede
handen toevertrouwd. Roëll, de nieuwe
minister van marine, maakte bg het ver
dedigen van zgn budget in de Tweede
Kamer een uitstekenden indruk. En de
suggestie, die van Kornelis Eland uitgaat
is nog grooter. Deze laatste heeft zoo'n
leuk-kalme, bedaarde en toch krachtige
manier van spreken, dat de Kamer al heel
gauw onder zgn knie komt. Hij is niet
overmatig en vleiend-vriendelijk,schier krui
perig, zooals generaal Schneider kon zgn;
niet zoo ultra- eu extra-gemoedelijk en
vaderlgk-zalvend als Biersonniet zoo
nerveus-schreeuwerig en burgerlijk druk als
Seyffardtniet zoe langdradig-gemaakt en
statig-hoffelgk als Roëll, de ex-minister van
buitenlandsche zakenniet zoo aarts-ver
velend als Jansen of als Van derSlegden
neen, generaal Eland is doodbedaard,
maar kiest zyne woorden met tact, met
gloed, met smaak. Men hoort gaarne naar
hem. Hg boezemt sympathie en vertrouwen
in. Hij stelt zich niet op een hoog stand
punt en „gooit zich ook niet weg". Hg
is juist de man, de minister vol zelfbe
dwang en sterke zenuwen, om dit koppig
paard te bedwingen. In het kleine, schrale
mannetje met zgn onoogelijk voorkomen
en zgn scherpe schrandere oogen, dat nu
aan het hoofd van oorlog staat, schuilt een
Napoleon in het palementair debat.
DE OORLOC.
Het moet tot eere van de Spaansche
vloot gezegd dat zij er slag van heeft
overal en nergens te zgn.
Nu heeft 't spel al eenige weken geduurd,
waar is zg waar En zie, nauwelgks is
zij gevonden of is zij weer zoek.
Waar is zg geweest
Verzwolgen zei de een in Cadix, riep
de ander; bg de Kaapverdische eilanden,
grinnikt een derde, een vierde meesmuilt
ze bg Curagao gezien te hebben. Tot ein
delijk de mare klinkt dat ze te Martinique
is geweest. Doch daarna is zg weer ver
dwenen. En waar is zg nu? Aan de Wil
lemstad? Aan de Venezuelaansche kust?
Maar met al haar getalm zal zij al 't
voordeel door hare slimheid behaald ver
liezen. Of liever, zg verloor het reeds.
De Amerikaansche vloot toch heeft nu
de gelegenheid zich ten zniden van Cuba
te hereenigen, en dan zal een nieuwe
aanval op Cienfuegos wel niet, gelyk de
eerste maal, met een sisser afloopen.
Men beschouwt het als nagenoeg zeker
dat de Spaansche flotille te Havana opnieuw
uitstoomen zal, men weet niet waarheen.
Bij het verlaten van de Kaapverdische
eilanden heeft admiraal Cervera op zgn
vloot een proclamatie uitgevaardigd waarin
hg onder anderen zegt dat de Cubaansche
opstandelingen het zoolang niet zonden
hebben uitgehouden zonder de hulp der
Amerikanen nu drie jaar aaneen, welke
zich thans ontmaskerden, nu zg den op
stand uitgeput zagen, en Spanje een on-
rechtvaardigen oorlog aandoen, waarby zg
van Spanje opeischen wat Columbus voor
hem heeft ontdekt.
Een Engelseh stoomschip met vierhonderd
vluchtelingen uit Manila, meest Chineezen,
is te Hongkong aangekomen. Deze menschen
verzekeren dat Manila het niet lang tegen
de Amerikanen zal uithouden. De blokkade
toch is zeer streng.Dochde opstandelingen zg n
onmachtig de Amerikanen te helpen.
Velen „houden het" met iipanje. De
Amerikanen vonden het tuighuis te Cavite
volkomen leeg. De kolonel Miguel had
zich doodgeschoten, omdat er geen ammu
nitie was. De gouverneur zoekt de opstan
delingen te verzoenen. Hg heeft toegestaan
dat er inlandsche raden gevormd worden.
De Spanjaarden, minder onfortuinlijk
dan in het begin, hebben deze week ook
nog eene belangryke overwinning op de
opstandelingen behaald. Te Laressa werd
de hoofdmacht dezer laatsten na een ern
stig gevecht verslagen en een groote hoe
veelheid van hun krggsvoorraad buitge
maakt.
Hef ministerie Sagastu heeft intusschen
zijn ontslag aan de Regentes aangeboden.
Sagasta werd met de reconstructie er van
belast.
Hoe is 't met het broodoproer in Italië
afgeloopen
De ongeregeldheden zgn verminderd,
doch de gisting houdt aan, mag men wel
zeggen.
Ruim honderd revolutiemannen, die naar
Zwitserl-.nd waren uitgeweken, trachtten
tevergeefs over den Simplon in hun land
terug te keeren.
De universiteiten te Napels, Bologna en
Rome zijn wegens de voorgekomen onlusten
geslote».
Paus Leo moet er van gesproken hebben
Rome te verlaten, als de onlnsten in
Italië voortduren. Hg zon zich dan naar
België begeven, waar hij indertijd pause
lijk gezant is geweest.
De Hertog van Saksen-Meiningen en zgn
gemalin, zoo bericht men, zijn op hun
doortocht te Luino met hun rijtuig te
midden van een oproerige menigte geraakt,
die hen tegenhield. De vorstelijke per
sonen werden spoedig door karabiniers
ontzetmaar in het daarna volgend ge
vecht vielen 3 dooden en 30 gewonden.
Yoegen wg aan dit overzicht nog en
kele mededeelingen toe, die de aandacht
niet mogen ontsnappen.
Vooreerst heeft 't de aandacht getrok
ken dat de oud-liberale Engelsche minister
van Buitenlandsche zaken, Chamberlain,
een zeer oorlogszuchtige rede heeft uit
gesproken, waarin, geheel tegen de Britsche
gewoonte in, klare wyn werd geschonken
in betrekking tot Engelands politieke voor
nemens.
Het is bekend dat Engeland met leede
oogen den toenemenden invloed van Rus
land in Azië aanziet en het diep betreurt
machteloos te staan bij de vorderingen in
China door Rusland en üuitschland ge
maakt.
Het voelt zich zgn invloed op de aan
gelegenheden van het vasteland en de
ondernemingen der vorsten van Enropa
voor goed ontvallen. Immers wie hunner
stoort zich nog aan John Buil!
Eln met 't oog daarop nu heeft Engeland
zich vernederd en een bondgenootschap ge
zocht met zgn van hem weggeloopen zoon
met de Amerikaansche republiek. Hg woont
wel wat ver, maar de stoom breekt de af
standen en de politiek van 't eigenbelang
stapt wel over grootere bezwaren heen.
En op dit bondgenootschap zinspeelde de
Engelsche minister, en hg voegde er aan toe
de waarschuwing aan 't Engelsche volk, dat
het wel eens binnenkort kón geroepen wor
den om oorlog te voeren.
Een en ander werd kiaarblykelgk gezegd
met de bedoeling om de mogendheden bang
te maken, voorzoover zg niet wenschen te
zgn een stille partg in het wereldconcert.
Maar in Duitschland was men al dadelijk
met een antwoord gereed.
De Frankfurter Zeitang publiceert na
melgk den inhoud van een geheim verdrag
tusschen Rusland en Oostenrgk; waarnit
blijkt dat men daar op alle gebeurlijkheden
is voorbereid.
Nu wordt te Weenen het beslaan van
een dergelyk verdrag wel ontkend, doch
dit pleit nog niet voor de onmogelgkheid
dat er zoodanig een verdrag in 1897 tusschen
de beide Keizers gesloten is.
Het hoofddoel van het verdrag zou zgn
de handhaving van de rust en den vrede
op het Balkan-schiereiland en van het
status quo omtrent de staatkundige ver
deeling. Elks invloedskring is daarby be-
hoorlijk bepaald, terwijl vriendschappelgke
tusschenkomst in landen waar onlnsten
uitbreken mochten, wederzijds wordt goed
gekeurd.
De publiceering van dit hetzij bestaand,
hetzij verzonnen verdrag heeft natuurlijk
ten doel Engeland tot omzichtigheid tegen
over Rusland aan te manen.
En dat Duitschland wakker blgft, be
wijzen kleine mededeelingen als deze
Keizer Wilhelm bezocht gisteren het re
servoir Ahlfell op een afstand van drie
kilometer aan de Fransehe grens, nabij
Belfort, terwyl zijn broeder, prins Hendrik
van Pruisen, eveneens gisteren, door den
Keizer van China in audiëntie ontvangen
werd.
En te midden van al dit oorlogsgewoel,
vierde Portugal deze week, in rustige
vreugde, zgn feesten ter herinnering aan
den koenen zeevaarder, Vasoo de Gama,
die vier eeuwen geleden, den 20 Mei 1498,
Calecut op de kust van Malabar bereikte,
na de Zuidspit» van Afrika te zgn omge
zeild, en zoo den grondslag legde tot Por
tugal machtig koloniaal bezit en zgn be-
teekenis in de geschiedenis als zeemogend
heid en als beheerscher van den Oost-
Indischen en Braziliaanschen wereldhandel.
Wel is die macht grootendeels verloren
gegaan, onder Spanje's doodelgke omarming
en Neêrlands doodende mededinging, zoo
dat Portugal nog slechts een schaduw mesr
vertoont van hetgeen het voor vier eeuwen
was. Doch ook op den roem der vaderen
groot te gaan, verheft een natie; en wat
Portugal door omstandigheden buiten zgn
wil in krachtiger handen moest stellen,
blgft dan toch de vrucht van 't beleid en
't bloed zgner zonen en groot is 't volk
dat ook in dagen van verval zgn gestorven
grooten weet te eeren.
Zulk een natie is Portugal.
Prinses Louise van België, echtgenoot^
