Aanbesteding.
GKDIffllMIBQ»
IMiSMUMU.
<f 'Woonhuizen,
yerkoopen
aan te besteden:
Aanvang 2 Mei.
De Hollandsche Hypotheekbank
Haver, Wikten Zomergerst.
een Kalfkoe,
ITALIAANSCHE
KIPPEN,
AANBESTEDINGEN
wouw,
Met Mei komen ze weer:
OPENBARE VERKOOPINGEN
AFLOOP YERRÖÖPlNf.LN KM-
Ons Huis.
Opneming Wegen
BUttliKUUJKK STAMT
marktberichten -
}|j NEELTJE VAN OOSTEN jij
I Maandag 2 Mei hunne 25-jarige j|'
Ee Notaris J. VAN DER KLOES zal
MAANDAG 2 MEI 1898,
op 14 Mei a.s.
Het bouwen van eene
j PASTORIE.
een Amerikaansch Orgel,
Opneming der Wegen ea
Voetpaden.
WOENSDAG 4 MEI 1898,
publiek verkoopen
J. A. Zip en Van Teijlingen,
GOEDKOOPST ADRES
Regulateurs,
en staande Klokjes.
Voor de Zaai.
Raadpleeg WISSE,
Gr. Gr. A. Verdussen,
Draineer-, Grip- en Water
leidingbuizen.
J KOSTEIVSE, Kruiningen.
bij W. van der Made,
kwesties my een zonderling gebrek aan
nadenken vertoont. Omdat ik een wet
ervalng om kinderen tegen verwaarloozing
van de zijde der onders te beschermen,
juist daarom hen ik tegen deze wet op
den leerplicht.
Wet ik verlang is, dat ouders, die hun
kinderen slecht opvoeden, kunnen worden
ontzet van hun onderlijk gezag.
Maar wat ik bestrijd is, dat de Overheid
aan onders, die het recht en den plicht
hebben om hunne kinderen op te voeden,
gaat voorschrijven, hoe zij dat doen moeten.
Wat ik verlang is, dat de Staat binnen
zijn bevoegdheid en op zijn terrein blijve
en dus minderjarigen bescherme, maar ze
dan ook ter dege bescherme en aan betere
opvoeders toevertrouwe.
Maar wat ik bestrijdis, dat de Staat
ook nog vrije burgers wil gaan opvoeden,
alsof hij, Staat, kon beoordeelen wat zij,
die het volle bezit hunner burgerlijke
rechten hebben, voor hun kinderen al dan
niet noodig achten.
Wat ik verlang is, dat wanneer ouders
yan hun macht ontzet worden, zulks ge
schiede na een behoorlijk onderzoek en
met een behoorlijk vonnis, opdat ieder
wete, dat feiten aanwezig zijn, die den
Staat dwingen de heilige rechten der
ouderlijke macht te doen wijken voorden
heiligen plicht om hulpeloozen te be
schermen.
Maar wat ik bestrijd is, dat de Staat
in de opvoeding der kinderen van onbe
sproken ouders zich menge en wel op zulk
een wijze, dat er de grootste willekeur
uit moet voortspruiten, en dat de Staats
ambtenaren den baas gaan spelen over de
huisgezinnen.
Wat ik verlang isStaatebetcherming.
Wat ik bestrijd isStaatspedanterie.
Wat ik verlang isdat de Staat recht
doe.
Wat ik bestrijd isdat hij den zede-
meester spele.
Het wetsontwerp op den leerplicht is
precies het tegenovergestelde van hetgeen
ik verlang en hoe zou ik dan van incon
sequentie beschuldigd kunnen worden, wan
neer ik het éene vraag en het andere zoo
heslist mogelijk afkeur
Wij hebben helaas al een tirannieke
wet op de vaccine, mogen wij bewaard
worden voor een tweede op de school
Om te doen gevoelen, hoe tiranniek
zulke wetten zijn als de thans voorgestel
de, zal ik in plaats van Leerplicht eens
Kerkplicht schrijven.
Ik ga daarbij uit van de overweging,
dat naar het eenparig oordeel van alle
predikanten, pastoors, rabbi's en godsdienst
leeraars het tot de goede opvoeding on
misbaar mag heeten de kinderen op zekeren
leeftijd de kerk te doen bezoeken. Daar
alleen de bovengenoemde personen geacht
knnnen worden in dezen deskundigen te
zijn, evenals b.v. de medici op he^ terrein
der hygiëne of de onderwijzers op school
gebied, zoo volgt daaruit van zelf, dat
het artikel in het Burg. Wetboek, waarin
de ouders verplicht worden hun kinderen
op te voeden, ook den plicht insluit, om
ze naar de kerk te zenden van die gezindte
waartoe zij verklaren te behooren. Daaruit
volgt dan ook, dat de Overheid zorgen
moet v oor geregeld kerkbezoek, aangezien
anders het artikel in het Burg. W. tot
een doode letter zou worden gemaakt, juist
in het gewichtigste deel der opvoeding.
Hoeveel nadeelen de Staat lijdt door een
ongodsdienstige opvoeding, laat zich nauwe
lijks bij benadering aangeven. Wat men
dus uitgeeft om geregeld kerkbezoek te
bevorderen, wint men later dubbel en
dwars uit aan de gevangenissen. Daarby
bezwarend kunnen de wetsbepalingen op
kerkbezoek niet zyn voor ernstige en
rechtschapen ouders, mits de wet slechts
rekening houdt met gemoedsbezwaren even-
dan by den Leerplicht.
Wat kan men billijkerwijze tegen zulk
een wet op den kerkplicht aanvoeren
Zyn predikanten, pastoors en rsbbi'sminder
bevoegd om te oordeelen over de geeste
lijke behoeften der kinderen en der natie
als onderwijzers of medici over paedagogie
en vaccine
Waarom, als deze laatste heeren den
sterken arm mogen inroepen, om hun idealen
te verwezenlijken, mogen de anderen dit
niet doen
Waarom is een goed ontwikkelde natie
of een goed gezonde natie meer in het
belang vun den Staat dan een godsdienstig
goed onderlegde natie
Welk een bezwaar kunnen de ongeloovi-
gen tegen zulk een Staatszorg hebben,
wanneer de wet slechts de noodige vrij-
stellingen verleent
Hoe ik het ook wend of keer, ik zie
geen het minste verschil, dan alleen dit,
dat de niet-geloovigen den godsdienst min
achten, terwijl omgekeerd menig vrome
niet veel opheeft met vaccine en met de
■verstandsontwikkeling .der lagere school.
Wie geeft u recht, als gij minacht wat
duizenden hoogachten, aan uw opinie meer
baarde te hechten dan aan de hunne?
Ik ken ouders, die zich van de kerk
niet afscheiden, die nog vast houden aan
geloofmaar die hun kerk niet be
zoeken en hun kinderen buiten allen
godsdienst opvoeden. Ik acht dit allerver-
derfelijkst en ik zie dagelijk» de wrange
vruchten daarvan rondom mij. Waarom
mag ik tegenover die ouders niet eischen
wat anderen wel eischen tegenover onders
van schoolgaande kinderen Waarom niet?
ttmdat zij, die den schooldwang willen
invoeren, nu eenmaal zich verbeelden
hun opinie als de alleenzaligmakende aan
Sf? 5?tle I® mogen opleggen.
Maar wilt gij dan de onkunde in be
scherming nemen
Welk een dwaze vraag!
Ik vraag op mijn beurt: maar wilt gij
dan de ongodsdienstigheid in bescherming
nemen
Even weinig als ik tot de laatste vraag,
hebt gij recht tot de eerste.
Ik heb liever een volle dan een leege
kerk, maar daarom roep ik de hulp der
overheid niet in.
Gy hebt liever een volle dan een leege
school, maar daarom hebt gij geen recht
den sterken arm te begeeren.
Laat ons toch zuiver redeneeren. Mijn
ideaal is een goed onderwezen, goed ge
zonde en bovenal krachtig geloovige natie,
maar dat ideaal te willen dwingen is het
te verkrachten en de Overheid, die zich
leent tot zulk een dwang, houdt het ide
aal tegen.
Het is algemeen bekend en erkend, dat
het getal niet of slecht onderwezenen ge
leidelijk afneemt. Er is geen enkele reden
om te verwachten, dat die verbetering
zal ophoudenwaarom dan de zedelijke
middelen niet toegepast en vermenigvul
digd, die reeds proefhoudend zyn gebleken?
Daar komt nog iets bij.
De Staat mag geen dogma's vaststellen,
evenmin op het terrein des geloofs als op
dat der opvoeding. Wat tot een goede
opvoeding behoort, kan hij niet beoor
deelen.
Een huisvader, die f 5.of f6.in
de week verdient, die een groot huisge
zin te onderhonden heeft en die met zyn
vrouw kans ziet om niet alleen knap
voor den dag te komen, iraar nog wat
over te hebben voor armeren dan hij,
voor kerk en Chr. school, staat niet alleen
zedelijk maar ook verstandelijk hooger dan
menigeen, die hem zyn wijsheid zou wil
len aanbrengen. Ik zet het al de leden
van het ministerie, en de eerste en tweede
kamer het hem na te doen. Zij knnnen
het hootd voor hoofd niet, eii toch zie ik
er dagelijks rondom mij, die het wel
knnDen en wier gezond verstand ver uit
steekt boven dat van menigen scboolpedant.
Kennis en kunde is veel, maar kunnen
is niet minder en als zulk een huisvader
met alle leermethoden weinig opheeft,
maar met God en met eere zijne kinde
ren opbrengt, wie geeft dan de Overheid
recht hem te beboeten, als het bezoek
niet precies is wat de beeren voor vol
doende bonden Niets geeft der overheid
dat recht en allerminst een overheid, die
in haar eigen tuin nog genoeg te wieden
heeft, eer zij behoeft te denken aan het
zedemeesteren van eerzame onders.
En hier, èD in onze Oost zyn de mis
standen legio, die de Staat maar onge
hinderd laat bestaan. Onze jeugd wordt
verpest door de onzedelykste instellingen
van overheidswege beschermd; onze sol
daten worden in Indië onbeschermd gela
ten tegen de gruwelijkste verleidingen tot
dronkenschap en ontuchtrechtspleging
tegen jengdige misdadigers e» overtreders
grenst aan het bespottelijke ja onze
geheele rechtspraak is veel te omslachtig
voor kleine zaken onze schoolwetten zijn
steeds en blijven steeds party dig ten
gunste van de neutralisten. In plaats van
onders te ringelooren, die stil en eerzaam
leven, zon er veeleer reden zyn, om te
zeggenKeer tot u zeiven inga eens
na, o gy Staat, hoeveel dure plichten gij
zelf verzuimt. In plaats van ouders te
vervolgen, die meer dan eens per maand
hnn kind thuis houden, zou het zaak zyn
eens op te tellen, hoeveel kostelijke ge
legenheden gij voorbij laat gaan, om het
waarachtig geluk der natie te bevor
deren, door recht en gerechtigheid te
oefenen.
Maar 't is gemakkelijker anderen te
bepreeken dan het zich zeiven te doen.
H.P.
LAATSTE BERICHTEN.
Heden (Woensdagavond) stopte even
voorbij aat station ter hoogte van de Meel
fabriek de sneltrein van 6.3 uit Middelburg.
Het bleek dat een heer, passagier 3e kl.,
aan de noodrem had getrokken omdat hij
ontdekt had dat van een ledige afdeeling
eener wagon een portier openstond.
Nadat het portier gesloten was, bleek
dat de ruk zoo hevig was geweest dat de
trein niet vooruit kon, en eerst nadat
wat achteruit was gestoomd kon het stoom-
ros zyn weg richting Goes vervolgen. Op
last van een in den trein aanwezigen
ingenieur werd proces verbaal tegen den
gedienstigen heer opgemaakt.
Vrijdag 29 Ap>\
Middelburg, Burgerweeshuis 2 uur ver
bouwen perceel E 14 aan de K. Noordstraat.
Bestuur der Godshuizen.
Vrijdag 29 April.
Souburg, 10 uur door not. Tak by Cevaal
inspan als: 1 vosmerriepaard oud 14jaren,
12 baatg. melkkoeien, 2 mestputloopers, 2
melkgeiten, 1 trekhond, 19 kippen en 1
haan, veerwagen, menwagen, lemoenkar op
veeren, 2 Zeeuwsehe ploegen, 2 ijzerenploe-
gen, 5 eggen, turk, arreslee, kortmolen,
windmolen, stioosnyder, moesmaker, mut
saards, paai denwant, landbouw-, melkers-en
zoldergereedschappen, huisraad, bedden met
toebehooren, koper-, glas-en aardewerk enz.
Maandag 2 Mei.
Goes 7 uur in de Prins van Oranje door
not. v. d.Kloes 8 huizen Westerstraat E 230
229,228, 227, 225, 224, 223, 22 met erf
pachtsrechten.
Dinsdag 3 Mei.
Middelburg, 10 uui Nieuwstraat C 221
door not. Tak inboedel, tafel en ander zilver
enz. Inl. de Groot en Hondius.
1 Vli,swingen voor den stal Korenstraat
11 uur door not de Maret Tak een koe-
mekersinspan, 6 melkkoeien, 1 varekoe
stal-, melkers- en zoldergereedschap.
Woensdag 4 Mei.
Wemeldinge, 10 uur door not. Liebert
afbraak kerk.
Colijusplaat, bij Jacob Visser door
deurw. Gelnerhalf 10 inspan als 5 werk
paarden. 1 met veulen, 2 vette varkent, 3
baatgevende melkkoeien, 20 kippen, kalf,
2 rijtuigen, 3 men wagens, lemoenkar, ploegen
eggen, karn en molkgereedscbap, mest,
meubsls, huisraad, 1 veerenbed met toebe
hooren, vloerkleeden, glas en aardewerk.
Woensdag 11 Mei.
Goes, door deurw. Hollmann 11 uur
vendutie.
Middelburg, Notarishuis door not.
Verhulst 10 uur palisanderhouten salon
ameublement, brandkasten, koek- en banket-
bakkersgereedschap enz.
Breskens Tramweg naar Oostburg door
not. Koksma voor dhr. Stoutjosdijk te
Sehoondyke 12 uur inspan.
Woensdag 18 Mei.
Oostburg bjj J. Jansen door not. Koksma
12 uur inspan.
Woensdag 25 Mei.
Poortvliet, op Mariahof bij dhr. M. v-
Dijke door not. v. Steenbergen 9 uur inspan
als8 werkpaarden waaronder 3 met veu
len, 2 jonge paarden, 18 baatg. melkkoeien,
10 tweejarige ossen, 1 tweejarige stier, 8
tweejarige en 10 eenjarige ossen, 30 melk-
kalveren, 11 loopvarkens, pauwen, ganzen,
eenden, kippen, karnhond met hok. landbou
wers-, stal-, melk- en zoldergereedschappen,
26000 K.G. weihooi.
Goes. Dinsdag werd ten overstaan van
not. Mulock Houwer publiek geveild: lo.
een huis van J. Bannet, slachterij Lange-
vorststraat. Kooper dhr. H. J. van Noppen
alhier voor f 8800, plus f40 voor losse goe
deren. 2o. een pakhuis Koi te Nieuwst) aat,
van denzelfde. Kooper dhr. A.S-J. Dekker
alhier voor 1795 plus f35 ivoor losse goe
deren. Alles onverminderd de gewone on
kosten.
ZAAMSLAG- Dinsdag werd door Notaris
Dregmans ten verzoeke van de erven Ja
cobus Verstrate en Cornelia de Putter alhier
verkocht een Hofstede en aanhoorigbeden
groot 55 gemeten en 30 roeden. Boomprijs
f1300- Kooper de heer C. Polman te Hulst
voor f755 het Gentsch gemeet.
Zierikzee. Heden Woensdag werd door
not. Way voor de familie wijlen mevr. wed.
Goemans - v, d. Thoorn, publiek geveild
het woonhuis Kooper dhr J. Lammers
voor f3825. Onkosten 8 procent.
Op Vrijdag 29 April a. s. Zangcursus
voor de oudere klasse.
De knipcursus,5 welke dien avond zou
moeten plaats hebben, zal .gegeven worden
op Dinsdag 3 Mei a. s.
Den geabonneerd en wordt herinnerd aan
deinscbrijving voor het nieuwe kwartaal
(1 Mei1 Augustus 1898). Het bestuur
verzoekt de nieuwe kaarten zooveel mo
gelijk in de eerste week van Mei af te halen.
KRÜININGEN 30 April.
SEROOSKERKE 2 Mei.
NISSE, WEMELDINGE en SC H ORE
4 Mei.
KLOETINGE 5 Mei.
ARNEMUIDEN 6 Mei.
OOST- EN WEST-SOUBURG 9 Mei.
GOES Vrijdag 13 Mei.
Van 26 tot 27 April 1898.
MIDDELBURG. Ondertrouwd: P. An-
driesse jm. 28 j. en A. E. P.uymersjd. 32 j.
Getiouwd M. de Regt jm. 30 j. en A.
Huissoon jd. 25 j. - J. A. Cuypeisjm. 33
j. en M. E. Hendiikse jd. 26 j.
Overleden: P. van den Broek e 20 md.d.
GOES. Overleden: 26, Cornelis Pieter 5
jaar z. v. Simon van Noort en Pieternella
Kriekaart.
VLISSINGEN, 26 April 1898.
Boter f 1 05 af 1.— per kilo.
Eieren f2.80 af—.— per 104 stuks.
GOES, 26 April 1898.
Tarwe weid fl.— a f 1.20 hooger verkocht
dan de vorige week. Ook rogge vond tot
f6.— koopers.
Oude Tarwe f a fNieuwe Tarwe
110.- af 10.50. Rogge f5.80 a f6.-. Win
tergerst f at-.—. Zomergerst f a
f Haver f af Bruineboonen
f 6.50 a 17.75. Paardenboonen 15.50 a
f 6. Koolzaad f af—.—.GroeneErw
ten f6.50 a f7.-.
Versche Boter f .37i/s a f .42Va. Eieren
f-.571/2 a f-.621/5.
Op de veemarkt werden aangevoerd 100
stuks hoornvee en een schaap. De handel
was slap.
OOSTBURG, 27 April 1898.
Oude Tarwe fO.—afO. Nieuwe Tarwe
f 11.— af 12.—N. Rogge f7.- a 17.25 N.
Wintergerst f9.~ a 19.50 per honderd kilo
Zomergeist f 8 75 a f9.— per honderd kilo
Haver per 100kilo 17.80 a 18.— Kookerw-
ten fO.— a fO.—Erwten f6.80 a f7.—
Paardenboonen f 6.00 a 16,25.
Koolzaad af—.—.
Waar 't niet er by staat, is de prijs
per H. L.
Rotterdam 25 April. Ter graanmarkt van
Maandag heerschte voor binnenlandsche gra
nen eene zeer willige stemming, vooral
voor tarwe, die dan ook bel angry k hoogere
pry zen kon opbrengen.
TARWE met goeden aanvoer, f 1.20 per
heet. hooger, werd naai deugd verkocht van
f9 tot f 10.50, en per 100 kilo van f 12.50
tot f 13. Canada- werd opgeruimd a f8.75.
ROGGE, met klein aanbod, 50 cents per
heet. hooger. Verkocht van 15.25 tot f6 en
puike Zeeuwsehe nog daarboven.
GERST komt io genoteerde soorten byna
niet meer voor.
HAVER kon 20 cents per hecc. meer op
brengen. Per heet. f 3.25 a f 4.80 en per 100
kilo f8 a f8.50.
PAARDEBOONEN, goed gevraagd do. h
weinig aangeboden, 25 cents hooaer, 15.75
a f6.25.
WITTE BOONEN flauw en 10 cents lager,
17 a f8.50.
BRUINE BOONEN waren in puike
soort prijshoudend te plaatsen, overigens
flauw, f7.50 tot 18.60.
JKOOKERWTEN flauw alsvoren. Per heet.
f6.50 a 17 en vertrouwde kook nog
daarboven. Niet-kokende, met goede vraag,
15 cents hooger, f6.15 a f6.40.
KANARIEZAAD onveranderd stil, f5 a
16.50.
ZEEÜ WSCHE EIEREN f2.60 a f2.70.
MAIS per 2000 kilo: Amer. Mixed f113
tot 1121; uit stoomboot f113, 1114; dag.
gewacht f 112, f113; stoomend f108, f112-
Odessa f120 tot 1125; Foxaninfllö, f183;
Cinquantin 1130.
MEEL. Vorige week verhoogden houders
sprongsgewijze hunne notoeringen en werden
deze door becoodigée koopers ingewilligd.
Heden onveranderd vast, met meer koop
lust tot de ruim 1 gulden hoogere notee
ringen.
Rotterdam, 26 April. Ter veemarkt van
Dinsdag waren aangevoerd: - paarden, 3060
runderen, 787 vette, 608 nuchtere kalveren
153 schapen. 465 varkens, 320 biggen.
De prijzen waren als volgtRunderen le
kwal 58, 2e kwal. 50, 3e kwal. 40. Kalve
ren le kwal. 84, 2e kwal. 72, 3e kwal. 62.
Schapen le kwal. 56, 2e kwal. 48, 3e kwal.
Varkens le kwal. 39, 2e kwal 36, 3e
kwal. 32 c. Alles per kilo.
Zoo de Heere wil en ay leven JSt
hopen ODze geliefde ouders
MARINUS STEVENSE
en
Echtvereeniging te berdenken
Hunne dankbare kinderen
Hansweert, 27 April 1898.
des avonds ten 7 uur te Goes, in het kof-
j lie huis „de Peins van Oeanje" ten ver
zoeke van zijn principaal in het openbaar
te Goes, aan de Westerstraat wijk E no.
230, 229, 228, 227, 225, 224, 223 en 222
met daarby behoorende erfpachtsrechten. De
veiling geschiedt hij inschrijving en opbod.
De Kerkeraad der Gereform. Kerk van
Oostkapelle zal
trachten
De teekening ligt ter inzage en de be
stekken zijn a 50 cents te verkrijgen
op 27 en 29 April on 2 en 3 Mei a.s. in
de consistorie der geref. kerk aldaar van
23 uur.
Namens den Kerkeraad voornd,
A. DE VISSER,
Secr.
TE KOOP:
4 octaaf met kniezwei. Te zien en te be
vragen bij H. KOSTEN Cz. te
Wemeldinge.
Heden overleed na een kortstondig,
hevig lijden ons geliefd zoontje
CORNELIS PIETER,
in den lieven leeftijd van vijf en
een half jaren. De Heere trooste
ons in dezen zwaren weg van be
proeving.
Goes, 26 April 1898.
S. VAN NOORT.
P. VAN NOORT—Keiekaaet.
Bij dezen betuigen wij onzen har-
telyken dank aan allen, die ons bewijzen
van deelneming betoonden, gedurende de
ziekte en het overly den van onzen geliefden
vader, behuwd- en grootvader.
Vit aller naam
J. VERLARE.
Kruiningen, 21 April 1898.
Notaris LIEBERT te Kapelle zal op
des vooimiddags 10 nur teW emeldinge
ten verzoeke van den heer D. van Maris
EENE GROOTE PART IJ
mm,
afkomstig van de Kerk te Wemel
dinge, als
Vloer-, Dak- en Plafonddelen,
Zoldeibalken, Banken, Zittingen,
Schotten met deuren, Deurko
zijnen, Deuren, Brandhout enz.
verstrekt gelden onder eerste hypothecair
verhand.
Middelburg. Agenten.
ÉV AN
Horloges, Pendules,
Voor goeden gang wordt ingestaan.
MiddelburgMEIJER,
Marlet C1. Horlogiemaker.
Aanleg Kunstweide en blijvende
Weide enz.
Zeeuwsehe Zaadhandel, Middelburg.
P. S. Voorhanden Lijnkoeken, Lijn-
meel voer Lijnzaad.
TE KOOP~~"
bij de rekening, bij P. DE VISSER,
Domburg.
het beste en goedkoopste adres voor
Levering per spoor en per schip.
Vertegenwoordiger voor Zuid-Beveland
3M9 M32
Vrouwenstraat, Viissingen.
ZOMERMANTELS
