NIEUWSBLAD VOOR ZEELAND. CHRISTELIJK- HISTORISCH VERSCHIJNT G. M. KLEMKERK, te Goes F. P. D'HUIJ, te Middelburg. PRIJS DER ADVERTENTIËN Ds. Pierson te Middelburg. flo. 86. 1898. DotiMag 21 Ëprif. iraaafftfe Iftargatig. ELKEN MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND. Prijs per drie maanden franco p. p.0,95. Enkele nummers0,025. UITGAVE VAN EN van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent'. Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iederfc regel meer 10 cent. De groote zaal van het Schuttershof bleek nog te klein te zijn om de menigte mannen hoven achttien jaar te bevatten, die gehoor gegeven hadden aan de uitnoo- öiging van den Chr. Nat. Werkmansbond en den Vrouwenbond alhier om de bespre king der prostitutie-kwestie door ds. Pierson bij te wonen. Alvorens den spreker het woord te geven heet ds. Poort alle aanwezigen hartelijk welkom. Oppervlakkig beschouwd, schijnt het vreemd dat een vergadering uitsluitend voor mannen samengeroepen wordt door vrouwen. Toch is daarvoor reden de strijd die vroeger door mannen herhaalde- lijt zonder vrucht begonnen werd, heeft eerst een aanvankelijke zegen behaald, toen vrouwen daaraan een werkzaam aan deel namen. Maar ook de hulp der mannen is noodig en daarom wendde de Vrouwen bond zich tot de afd. Middelburg van den Chr. Nat. Werkmansbond, die bereid was de behulpzame hand te bieden. Ook dit noemt spreker een gunstig teeken, omdat bij de zonde die wij wenschen te bestrij den de kinderen van de werklielen het grootste gevaar loopen. Na deze inleiding geeft ds. Poort het woord aan ds. Pierson. De geachte redenaar begint met de vraag te stellen of naar zijne meening de maat schappij achteruit of vooruitgaat. Zijn ant woord luidt dan zoowel vooruit als achter uit hij dweept volstrekt niet met het verle den, maar moet toch verklaren, dat er in vele opzichten achteruitgang is waar te nemen. Vroeger toch waren de begrippen van zedelijkheid meer algemesn, tegenwoor dig verkondigt ieder met de meeste brutali teit openlijk de meest onzedelijke begrippen. Maar aan den anderen kant durven degenen die een andere zienswijze toegedaan zijn daar voor meer uitkomen. Te Rotterdam werd spreker voor de voeten geworpen, dat het voor personen op gevestigden leeftijd ge makkelijk valt over deze zaak den staf te breken, maar het woord van jonge mannen zou meer kracht hebben. Thans kan ik wijzen op een heirleger van jonge mannen, die over deze zaak denken en spreken als ik wier levenswandel werkelijk kuisch is. Daar entegen zijn er vele bejaarden, die het kwaad vergoelijken. Het kwaad mag het goede nooit het zwijgen opleggen, anders wint het eerste veld en daarom is het onze plicht agressief op te treden. Ik wil u daartoe de wapenen verschaffen. Ze zijn van drieërlei aard: wetenschappelijke, maat schappelijke en zedelijke. Wetenschappelijke wapenen. Een algemeen verbreid gevoelen predikt de onkuisohheid als een noodzakelijk kwaad voor den maner is geen gevaarlijker sug gestie, geen grooter leugen, deskundigen bewijzen het o. o. Prof. Ribbing. De mensch kan ookdoor de geslachtsorganen heerschap pij uitoefenen. De Roomsche kerk, die veel blijk gegeven heeft van menschenkennis te bezitten, eischte niet het onmogelijke, toen zij het coelibaat voorschreef. Het leger van Cromwell was kuisch-, in dat van Jeanne d'Are werd geen publieke vrouw toe ge laten. Ook ons land bewijst ditde eene streek is zedelijker dan de andere, de Achterhoek van Gelderland staat in dit opzicht zeer hoog. In Tilburg en Zwolle wilde men 40 jaren geleden van overheids wege een publiek huis hebben. Zwolle gaf toe Tilburg weigerde, de minister moest er dan zelf maar een komen oprichten. Maar toch geloof ik niet dat de mannen in Zwolle van andere constitutie zijn dan die in Tilburg. Ook blijkt onthouding mo gelijk op de vlooteen geloofwaardig ge tuige verzekerde spreker dat dit mogelpk was zonder schade voor de gezondheid. En dit zegt veel omdat onnatuurlijke zonde op de vloot tot de uitzondering behoort. Maar waarom kan het dan niet elders Alles hangt af van de stemming en de omgeving. Een student voor een examen bijv. of iemand die drukke zorgen heeft staat veel hooger dan een leeglooper. Daarom vooral is een kuische omgeving zeer aan te bevelen. De onnatuurlijke zonden der Phe niciërs worden overal rond de kusten der Middell. zee aangetroffen, maar niet noor delijker en zuidelijker. Wat bewijst dit? Dat de oude geest nog steeds doorwerkt, dus dat de geest heerschappij voert over het vleesch. Dr. Donkersloot merkt dan ook terecht op dat men in bordeelen de hartstochten opwekt. Geen natuurlijke behoefte dus, bij de Leidenaars behoefde bij het ontzet de eetlust niet opgewekt te wor den. Vooral onzedelijke lectuur en onzede lijke kunst werken schadelijk. Reeds op het gymnasium maakte spreker kennis met een jongen die deze gevaarlijke kunst meesterlijk verstonden daardoor een slech ten invloed uitoefende op zijn medeleer lingen, terwijl hij daarentegen aan de aca demie een kring van jongelieden leerde kennen, die het daadwerkelijk bewezen, dat ook levenslustige jonge mannen kuisch kunnen zijn. Welk een kracht ging niet uit van den te vroeg ontslapen zoon van ds. Heldring, die als student reeds velen tot zegen was. Alle pogingen om de slechte gevolgen der prostitutie onschadelijk te maken neemt spreker eenvoudig van nul en geener waarde. Vroeger bestond in 39 gemeenten van ons land reglementeering, nu slechts in enkele steden. Dat door de opheffing der bordeelen de toestand verergerd is, noem ik eenvoudig onzin. Da minister van justitie heeft dit wel als een axioma verklaard, maar dit is het voor mij niet en het diende dus bewezen, hetgeen hij niet gedaan heeft en ook niet doen kon. In Utrecht bijv. is de toestand volstrekt niet erger geworden. En waarom vindt men op het platteland geen bordeelen Wel leven ook daar niet allen kuisch, maar bordeelen behoeven er toch niet te be staan. Een gezonde maatsohappij veron derstelt gezonde menschen, die zich zelf kunnen beheerschen. De medische kwestie is eshter in den laatsten tijd op den ach tergrond gedrongen. Zelfs Prof. v. Over- beek de Meyer heeft zijn bibliotheek, naar spreker verzekerd is, verkocht. Daar om is afschaffing der reglementeering het eerste wat wij verlangen. Maatschappelijke wapenen. Wat is er in den laatsten tijd veel ge schreven over Zola, nu een held van de deugd Maar hoeveel kwaads heeft hij gesticht door zijn afgrijselijk realisme Volgens hem moet men vuil zijn om walging te verwekken. Neen zeg ik daartoe moet men rein zijn. Parijs geeft ons waarlijk geen les in de zedelijkheid en leert ons waarheen het gaat, de regle menteering heeft daar de prostitutie doen toenemen, maar ook de onnatuurlijke on zedelijkheid in de hand gewerkt. Hier vertrouwt men nog een eerbaar man, maar in Frankrijk zal zelfs geen predi kant of geestelijke het wagen de huizen zijner gemeenteleden binnen te treden als de heer des huizes afwezig is en geen fatsoenlijk meisje zal zonder tegenwoor digheid van hare moeder een huis binnen treden waar ook heeren zijn. Deze daad alleen zou haar brandmerken. Zoover is het hier nog niet gekomen. Een der verpleegden van Steenbeek trad later in het huwelijk met haar verleider en ging naar Johannesburg wonen. In de nabijheid harer woning was een put, die een walgelijken stank verspreidde; men onderzocht de oorzaak en vond niet min der dan 21 kinderlijkjes. Ontzettend, maar ook in Nederland worden jaarlijks 4 a 5000 kinderen geboren, die door hun vaders vertrapt worden. Moeten wij dan Papoea's worden welnu laat ons het dan doen maar dan ook geen aanspraak meer maken op den naam van beschaafd volk. De roeping der rijken tegenover den armeren is een geheel andere dan die vaak gehuldigd wordt. Wat hoort men dikwijls: „Maar die vrouwen zijn er nu eenmaal voor." Ik vraag: Uwe zuster ook? Uw bruid ook? Waarom dan de handen uitgestoken naar de dochter der armen „Maar ze hebben zich immers verkocht." Weet gjj waarom en waardoor ze daartoe kwamen In hun omgeving was misschien alles onaangenaam en hard wer den zij behandeld. In spoor en boot worden ze onophou delijk lastig gevallen. De man meent recht te hebben op een fatsoenlijke bruid, waarom eert hij dan de vrouw niet beter ?Als het waar is, dat ontucht voor den man noodzakelijk is, dat hij dan optrede tegen de eerbare vrouw en dan schande spreke over deze, die hem daarin bestrijdt. Maar wees dan konsekwent en geef uwe vrouw en doch ters over ^an de prostitutie. Met verkeer de sentimentaliteit zegt menwe willen de huisgezinnen beschermen voor syphilis enz, maar ik vraag uwie brengt deze over de vrouwen in bordeelen neen de mannendus konsekwent in het om de reglementeering af te schaffen. Zoozeer is dit dwaalbegrip doorgedrongen, dat zelfs de vrouwen er aan geloofd hebben. Een art. in het Burg. Wetboek als bij over rompeling op voorstel van Van Houten daarin opgenomen, werkt het kwaad eer in de hand, dan dat het beschermt. Vol gens dit art. moet aan iedere vrouw die haar intrek neemt in een publiek huis het doel duidelijk door den burgemeester of zijn zaakgelastigde worden bekend ge maakt. Dit is echter niets dan een wassen neus, Immers de houder van het huis weet haar wel te belezen. En eenmaal binnen wordt haar het vertrekken op allerlei wijs onmo gelijk gemaakt. Het schandelijkst van alles is dat door dit artikel het bordeel als wettig bedrijf erkend wordt. In Arnhem werd een bordeelhouder weduwnaar, en de familie zijner overleden vrouw wilde het kind van deze aan den invloed des vaders onttrekken, maar met de wet in de hand bleek dit onmogelijk, hij oefende een van Staatswege erkend bedrijf uit. Ook de middernachtzendelingen werden tegengewerkt. Gestraft behooren te worden diegenen die besmetting verspreiden. Het gaat niet aan dat de justitie zou zeggen er wordt zoo veel ingebroken, en daarom iaden wij aan betere brandkasten te maken. Zij moet straffen die onzedelijke leer ver kondigen. Vooral oude heeren en houd sters van slechte huizen staan in dit op zicht dubbel schuldig. Er is ten slotte slechts een middel om zich voor besmetting te wachten en dit is: onthouding. Zedelijke wapenen. In de eerste plaats barmhartigheid tegenover de gevallenen zij moeten gevoelen dat wij geen haar beter zijn dan zij, dat hunne zonde onze zonde is. Men verbeeldt zich een gevallen vrouw te mogen smaden. Welk een farizeisme Ontferming ook voor de mannen die wat beters van hunne ouders, in ieder ge val van hunne moeder geleerd hebben. Maar ook ontferming voor de kinderen der ontuchtook zij staan aan zoovele gevaren bloot. Door een bordeelhoudster was ons een kind van een publieke vrouw gebracht. Het werd door ons opgevoed en groeide op tot een flinke deern, van wie wij veel goeds verwachtten. Wij zochten voor haar een gezin, waarvan wij het beste mochten hopen, maar hoe werden wij bedrogen, die haar moest be waken werd haar verleider en zij keerde naar Steenbeek terug. Dat zulke ervarin gen ons terneerdrukken laat zich begrijpen. Kant verhaalt van een predikant die in Oost Pruisen in handen van roovers viel en naakt uitgeschud werd. Zijne vrouw had echter een paar goudstukken in een zijner kleedingstukken genaaid, die de roovers niet konden vinden. De gedachte niet de volle waarheid te heb ben gesproken liet hem echter geen rust, hij keerde naar de roovers terug en wees hun de goudstukken. Toen zij hunne verwondering daarover te kennen gaven luidde zijn antwoordIk mag niet liegen en jij moogt niet stelen. Dit is het wat ook ons moet terug houden van de zonde der prostitutie. Gij moogt niet onderhandelen met dit kwaad zoomin als met een ander. Zoo dit niet zoo was, kondt ge ook naar mijn broeder den minister van finantiën gaan en tot hem zeggen Laat ons afspreken, hoeveel een gouden tientje in zilver waard is, en de kwestie van het bi-metallisme is ineens opgelost. Spreker herinnert aan de knapen wier gedrag alhier bij het footballspel aan leiding heeft gegeven tot ergernis. Maar waarom aan deze knapen ten kwade g duid, wat men toestaat aan ouderen, die beter hun verstand kunnen gebruiken Daarom is de eisch van kuischheid een eisch die allen geldt. Er is geen heerlijker ding dan een gelukkig huwelijk. Neen dit is geen gepermitteerde prostitutie, evenmin als luiheid gepermitteerde rust is het is niet het paren van een corpus aan een corpus, maar het verbond van twoe zielen aan eikand er. In de pauze die nu gehouden werd be stond gelegenheid lid te worden van da vereeniging ter bestrijding van de prostitutie die hare werkzaamheden steeds uitbreidt. Yan de gelegenheid tot debat werd ge bruik gemaakt door dr. J. C. Bolle. De opponent begint met den heer Pierson hulde te brengen voor de wijze waarop hij nu reeds zoovele jaren met denzelfden ijver voor deze zaak strijdt dit geeft blijk dat de heer Pierson geloof heeft in de zaak die hij voorstaat en daarom is het een bewijs van belangstelling wanneer spreker de vrijheid neemt ook nu evenals voorjaren met dhr. Pierson in het strijd perk te treden. Voorjaren waren volgens dezen spreker te Middelburg slechts enkele verdachte huizen - eerst na het optreden der middernachtzendelingen zijn deze in grooten getale toegenomen en dat wel in den slechtsten vorm, omdat goed politie toezicht ontbreekt. Dit is volgens spreker noodig. Men heeft nooit goed gereglemen teerd, altijd werden de publ. vrouwen be handeld als misdadigers en niet zooals het behoort, met barmhartigheid en naar de eischen eener goede hygiene. Wanneer dit geschiedde zouden de prostituees niet zoo licht tot haar vroeger leven terugkeeren en wij zouden misschien met u kunnen concurreeren. Ik geloof echter niet, dat de Chr. richting den goeden weg bewandelt, men moet deze vrouwen niet met theorieën aankomen, maar ze genezen. Ook ik geloof dat bor deelen pestholen zijn, maar ook andere gelegenheden zijn dit. Volgens spreker bestaat te Middelburg geen keuring. Ds. Pierson betwist ditreglementeering be staat in ieder geval, al moge het waar zij n dat dit reglement niet wordt gehandhaafd. Ook wijst dr. Bolle op den omgang tusschen ongehuwden op het platteland, waarvan een gedwongen huwelijk veelal het gevolg is. Hij noemt dit slechts als een bewijs, dat de behoefte aan prostitutie op het platte land geringer is. Ds. Pierson heeft de vraag gesteld of voor de mannen keu ring ge wenscht zou zijn. Ik stel mij voor een „ideaal-bordeel", met een medicus daaraan verbonden maar betwijfel of de mannen er zich toe zouden leenen. Ter bestrijding vatrsyphtilis zijn moreele middelen onvoldoende, daarom acht ik reglementeering noodig maar me dische behandeling erbjj. Daar niemand meer het woord verlangt treedt ds. P. op om Dr. Bolle van repliek te dienen. Hij dankte den spreker voor zijn beleefde speech al werd deze ook door minder sympathieke woorden ge volgd. Dr. Bolle klaagt dat de toestand hier erger geworden is, maar dit is toch geen gevolg van de afschaffing want de reglementeering bestaat hier nog altijd al is het ook maar op papier. Men volgt hier dan het stelsel van larisser-aller, maar dit willen wij nietwij bedoelen de prostitutie te bestrijden in eiken vorm. Jammer, dat een gemeente-verordening slechts toestaat een hechtenis van 6 dagen of een boete te eischen. Daarom hebben wij noodig een rijkswet opdat de Off. van Justitie kan optreden. Het is hier alzoo dubbel gevaarlijk men meent door de papieren verordening gevrijwaard te zijn en is dit niet. Spr. is het eens met Dr. Bolle dat eene goede geneeskundige behandeling eisch der gezondheid is dat toont men ook op Steenbeek alleen, en zie hier het groote verschil, mij willen genezing niet ter wille van de prostitutie maar ter wille van de ongelukkige gevallenen om hen te redden genezing naar lichaam en ziel. Wat den toestand op het platteland betreft heb ik niet beweerd, dat daar alles in den haak is, hoewel er streken zijn waar men kuisch leeft. Dat clandestine prostitutie minder gevaarlijk is, is zelfs toegegeven door Prof. v. O. de Meijer. Ik begrijp niets van een ideaal bordeel dit staat bij mij gelijk met een ideale rooversbende en ideale valsche munters. Ook ik heb gesproken van barmhartigheid tegenover mannen. Bovendien professoren van naam beweren, dat er geen middel tegen vrij waring voor syphilis bestaat. Is het dan wonder dat ik u in plaats van het cynische middel dat u zoo eren door dr. Bolle is aanbevolen, kom prsdiken Onthoud u, dit is het eene probate middel waardoor reeds menige kuische Jozef het verder gestuurd heeft met zijne idealen dan met het ideaal-bordeel. Wanneer ieder man zijn eigen vrouw heeft dan is het gevaar voor syphilis ge weken dit is heteenige middel dat ik kan recommandeeren. Dr. Bolle meent, dat er bordeelen zullen moeten zijn, omdat (het hooge woord moet er uit), het jnist de gehuwde mannen zijn die deze bezoeken. De. Pierson verklaart dat dit antwoord het beste bewijs was voor de waarheid van zijn stelsel. Dit is het: Niet om tegen syphilis te waken, maar om gelegen heid tol zondt te geven, daartoe dienen de bordeelen en daarom is opruiming daarvan dure plicht van ieder weldenkende. Daverend applaus volgde op deze woorden, waarna de vergadering door ds. Poort werd gesloten. De Middelburgsche Courant is in de wol ken over den onverwachten steun van anti revolutionaire zijde geboden aan 't ontwerp leerplicht, in de artikelen van den heer J. C. Fabius, inspecteur bij 't lager onder wijs. Het blad schrijft verbeeldt u I dat „tegenover zijn betoog alle bezwaren door anti-revolutionaire hoofd- of bijmannen te berde gebracht in het niet vallen." Wij voor ons waren van tegenovergesteld gevoelen. Wij toch zijn van meening dat hij óf punten bespreekt waaromtrent wij 'tallen eens zijn, öf zaken vaststelt zonder bewijs te leveren terwijl hij de bezwaren met name van De Nederlander, om nu van De Standaard maar te zwijgen, die zelfs van liberale zijde op enkele punten bijval vond zelfs met den kleinsten vinger niet aanraakt. Wij zouden dit zoo niet zeggen, alvorens den man te laten uitpraten, indien onze Middelburgsche collega niet zoo onbeschei den was geweest, voor 's mans betoog is afgeloopen, te constateeren dat het nu met den leerplicht in 't reine is. Intusschen spreken wij onze bewondering uit voor de veranderde gezindheid van het liberale hoofdorgaan in ons gewest, jegens dezen inspecteur, wiens benoeming haar indertijd zoo geagiteerd had, en op wiens advies bijv. in zake de hoofden-quaestie te Middelburg zij zooveel had aan te merken, dat zij er zich thans nog over schaamt. Zij toch verklaart dat „wat de heer Fabius schrijft en de flinke wijze waarop hij dat doet, tegen den stroom van een groot deel van eigen partijgenooten in, (haar) grootendeels verzoent met zijne benoeming tot inspecteur waartegen (zij) indertijd ernstig bezwaar had".

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1898 | | pagina 1