zËsÜMMm.
SCHOOLNIETJWS.
l)e Vuistslag,
tent van een vonnis van het kantonge
recht te Middelburg, waarhij hij ter zake
van overtreding der wet op de jacht en
visscherij werd veroordeeld tot f 3 boete,
met vernietiging van genoemd vonnis.
Beroepen te Wierden dr. P. J. Krom-
sigt te Scherpeuisse.
Aangenomen naar Vlissingen door ds.
L. K. Bakhuizen v. d. Brink te Joure.
Bedankt voor Zuidwolde door dhr. A.
H. Scholte cand. te Oostburg.
Beroepen te Krimpen a. d. Lek ds. W.
van Sloten te Souveen te Heerenveen
J. B. Moorrees cand. te Aalst te
Garsthnizen ds. J. C. de Hoogh te Delf
zijl te Haaften ds. J. J. Kuiper te
Otterloo te Wouterswoude ds. J. A.
v. Tuijnen te Nijkerk bij Dokkum te
Hei- en Boeicop ds. M. M. de Lint te
Leimuiden te Steggerda ds. J. Groene-
weg te Westerschelling.
Aangenomen naar Obergum door H. H.
Ynsonide8 cand. te Stedum.
Bedankt voor Suameer door ds. Joh.
Oosterhuis te Suawoude voor Dirks-
land door ds. J. W. H. Kalkman te
Woerden voor Utrecht door ds. G.
F. Haspels te Kralingen voor Dord
recht door ds. D. G. Postina te Zaandam.
Geref. kerken.
Beroepen te Molenaarsgraaf ds. J. W.
Gunst ve Woerden te Nederhorst den
Berg J. Gispen cand. te Amsterdam.
Op 1 Jan. 1858 werden de (christelijk
afgescheiden) gereformeerde kerken in heel
Zeeland bediend door vijf predikanten,
te weten de heeren Kok te Zierikzee, de
Bruijne te Goes, Steketee te Kieuwdorp,
J. de Koning te Baarland, en S. O. Los
te ïerneuzen.
Vier hunner zijn overleden, een de
heer de Koning dient nog de gemeente
te Krabbendijke.
Doch in plaats van 5 predikanten tel
den de gereformeerde kerken in Zeeland
er op 1 Januari 1898 (dus veertig jaar
later) 26 [binnenkort 30], Van de 9 ge
meenten in Zeeland waren er in 1858
4 vacantthans van de 45 gemeenten 19
dit is ongeveer hetzelfde procent als
in '58.
Op een te Krabbendijke gehouden hij-
eenkomst van voorstanders van C'hr. on
derwijs is besloten tot oprichting eener
schooi met den Bijbel aldaar.
Een vereeniging tot stichting werd
opgericht, waartoe aanstonds 70 personen
als lid toetraden, en waarvan tot bestuurs
leden werden gekozen de heeren J. van
Liere, A. A. Allaart, J. Vogelaar, C. P.
Vogelaar en Jac. Adam.
Op het uitgestrekte eiland Zuid-Beveland
bestaan tot dusver slechts drie Christelijke
scholen (n. 1. te Goes, Nieuwdorp en
Jcrsckc j
Mej. H. C. S. Welker te St. Filips-
land is benoemd tot onderwijzeres te
Numansdorp.
In 1898 zal slechts eenmaal gelegen
heid worden gegeven tot het afleggen
van het examen ter verkrijging der akte
van bekwaamheid, bedoeld in art. 56,
onder a. der wet tot regeling van het
lager onderwijs, zooals die is gewijzigd
bij de wet van 8 December 1889 (Staats
blad no. 175a), terwijl voormeld examen
in dit jaar zal aanvangen op 1 April.
Tevens zal in 1898 eenmaal gelegen
heid worden gegeven tot het afleggen van
het examen ter verkrijging der akte van
bekwaamheid, bedoeld in art. 65bis der
voorschreven wet, voor huis en school
onderwijs in het vak, vermeld onder j
in art. 2 der wet (der vrije- en orde
oefeningen der gymnastiek) terwijl dit
examen zal aanvangen op een nader te
bepalen dag in October.
Naar wij vernemen, is door een lid
der Nederduitsch Hervormde Gemeente te
Utrecht f 150.000 geschonken aar. de
diaconie en diaconiescholen dier gemeente.
(IV. R. Crt.)
Vlissingen. Naar men uit goeden bron
meldt moet de opgraving van het lijk van
den heer P., waarvan wij in ons vorig no.
melding maakte, in verband staan met eene
vermoedelijke vergiftiging. Een streng on
derzoek wordt ingesteld.
Bruinisse. Door het telegraafkantoor
alhier werden in de afgeloopen maand
December verhandeld 781 berichten. Hier
van werden verzonden 227, ontvangen 479,
en opgenomen en verder geseind 75 tele
grammen.
Het aantal behandelde berichten der
onderstaande Telefoonkantoren bedroeg ge
durende de maand December 1897
Kantoren,
Oosterland
Sirjansland
Wissenkerke
Kamperland
lorseke- Grooter dan ooit was de
oesterverzending in de laatste maand des
vorigeu jaars. Verbazend veel tweede en
derde soort zijn verzonden. Ofschoon de
sterfte groot en de prijs laag is mag de
toestan l wel beter genoemd worden dan
het saizoen 1896/97. Toen was de handel
slap, lager de prijs en België de eenige af
Ont
Ver
vangen.
zonden. Totaa]
21
28 49
16
13 29
18
25 43
23
33 56
nemer. Nu levendiger handel, iets beter
prijs en ook meer vraag voor de Engelsche
markten. Zelfs Frankrijk dat met zijn
eigen product alle markten bezette, vraagt
nu Zeeuwsche oesters. Van zware oesters
is de voorraad i.og groot, van lichtere
soorten niet. Waarschijnlijk dat dus de
prijs voor zaaigoed ook williger wordt,
daar die voorraad beperkter is dan het
vorige saizoen.
Zierikzee. De loop der bevolking in
deze gemeente gedurende het jaar 1897 was
als volgt: Bevolking op 31 December 1896
2248 M. 3665 V. Totaal 6913. Berekening
van de bevolking van het loopende jaar.
Vermeerdering door geboorte 102 M. 114
V. totaal 216, en vestiging 150 M. 174 V.
totaal 324, gezamenlijk 252 M. 288 V.
totaal 540. Vermindering door sterfte 60
M. 47 V. totaal 107, en vertrek 208 M.
243 V. totaal 451, gezamenlijk 268 M.
290 V. totaal 558. Verschil in minder af
te trekken 16 M. 2 V. totaal 18. Bevol
king op 31 December 1897, 3232 M. 3663
V. totaal 6895. Er werden 57 huwelijken
voltrokken terwijl 1 echtscheiding werd
ingeschreven.
De letterzetter H. uit Middelburg,
op Nieuwjaarsdag uit Vlissingen, waar hij
werkzaam was, per tram naar zijn woon
plaats terugkeerend, had de onvoorzichtig
heid uit de in volle vaart zijnde tram te
springen, met het noodlottig gevolg, dat
hij overreden werd. Beide beenen werden
deerlijk gehavend. Een been is afgezet
moeten worden het andere hoopt men te
kunnen behouden.
De ongelukkige is 28 jaar oud, gehuwd,
heeft 2 kinderen en is in alle opzichten een
zeer oppassend mensch.
Wissenkerke. Dinsdag j. 1. vierde
de weduwe Willem Scherp alhier haren
90sten geboortedag. Vele blijken van be
langstelling mocht zij op dien dag onder
vinden niet het minst door geven van eet-
en drinkwaren en sommige in geld. Het
was voor het oudje een genoeglijke dag
vooral toen ten slotte in den avond
Apollo" haar bovendien nog eene serenade
bracht.
Nieuwejaarsschandalen.
Op Nieuwejaarsavond kreeg iemand te
Rotterdam twist met zijn kostganger,
dien hij met 't deksel der kachel op het
hoofd sloeg en belangrijk verwondde, ter
wijl deze op hem schoot en hem in hand
en dijbeen trof. Te Smilde liet men
een kind van 8 jaar zooveel jenever drin
ken dat hij bewusteloos werd weggedragen
en men voor zijn leven vreesde, na een
langdurige geneeskundige behandeling heeft
de knaap het er toch nog doorgehaald.
Te Groningen sloeg een dronken man
zijn eveneens dronken vrouw zoedanig
met een tang op het hoofd dat zij in le
vensgevaarlijke bewusteloosheid moest wor
den opgenomen. Te Amsterdam
kregen een dronken vader en zoon thuis
twist en sloeg de vader zijn zoon met een
kruik de hersens in de zoon overleed
spoedig. By een vechtpartij te Roer
mond werd een der vechtersbazen be
wusteloos geslagen, en werden in drie ver
schillende herbergen drie personen bij het
vechten belangrijk verwond. Te Ceulle
bij Maastricht heeft een persoon zijn broe
der bij ongeluk doodgeslagen. te Rijs-
sen bracht een dronken man zijn zwager
met een scherp voorwerp een ernstige
wonds aan het hoofd toe.
Zoo ging 't op tal van plaatsen er zeer
woest toe. Onder andeien te 'sGraven-
hago was 't aantal rechtersbazen en be-
schonkenen die Vrijdag, Zaterdag en Zondag
naar de verschillende politiebureelen wer
den gebracht, zeer groot eu vele personen
werden op straat door dergelijke individuen
mishandeld.
Een arm boertje uit de Achtzalighe-
den, had onlangs zijn varken geslacht.
Graag zou hij nu een bakje zout gaan
smokkelen, maar hij vertrouwt zijn spieren
en beenen niet te best. Terwijl hij erover
peinst hoe aan het zout te komen op de
meest voordeelige wijze, ziet hij toevallig
twee mannen met een zak zout op het
hoofd in de verte voorbijsluipen. Daar
krijgt hij een gelukkigen inval. Hij zal
de lui achterna zitten en roepen „sta".
Zij zullen, in den waan verkeerende dat
het een ambtenaar is, stellig het hazenpad
kiezen en de zakken achterlaten. Zoo ge
dacht zoo gedaan, en werkelijk ons snug
ger boertje had niet buiten den waard ge
rekend. De smokkelaars vluchtten zoo haas
tig mogelyk en lieten het zout in den
steek.
Na was hij er wat gauw bij, om den
buit naar huis te zeulen. Onzen smokke
laars was echter de handeling van het
boertje ter oore gekomen, tenminste 'san-
deren daags legden zij zich in de nabij
heid zijner woning in hinderlaag en toen
die boer zich even buiten zijn woning
begaf regende het zoo onbarmhartig stok
slagen op zijn lichaam, dai hij met een
bloedend hoofd huilen l en kermend zijn
woning binnenstormde onder den uitroep:
„Dè's eens, mer zoo iets za'k niemer aen-
vange
Gelukkig dat ons boertje het zout goed
verstopt had, want den volgenden dag
kwamen de commiezen nog huiszoeking
doen ook.
Onder Bergum is ontdekt, dat een
landbouwer diens eenige dochter als een
beest heeft opgesloten gehouden in een hol
onder het hooi, waarin zij zich ternauwer
nood kon bewegen. Verondersteld wordt,
dat zij daar zoowel bij dag als bij nacht
moest verblijven; het hel werd afgesloten
dooreen dichte schutting metzware grendels.
Aan de gemeente-politie is het te danken
dat deze zaak aan het licht is gekomen.
Vanwege de justitie is de opname van het
half verwilderde kind gelast in een geslicht.
Tegen den vader, die aldus kon hande
len tegenover zijn 26-jarige dochter, die
alleen in hare verstandelijke vermogens
moet zijn gekrenkt doch overigens niet
kwaadaardig of gevaarlijk was, is proces
verbaal opgemaakt.
De heer D. Cordes, oud-voorzittei der
Kamer van Koophandel, te Amsterdam is
Dinsdag, inden trein, onderweg van Am
sterdam naar 's Gravenhage, plotseling over
leden.
Het lijk werd per rijtuig van Leiden
naar Amsterdam vervoerd.
Bij Waspik werd gisteren een boe
renkar op deu overweg door een trein aan
gereden van de beide inzittenden werd een
terstond gedood, de ander en 't paard ge
kwetst. Te Bolnes sloeg een roei
bootje om, de pontschipper die er in zat
verdronk.
Te Bergen op Zoom ontving
een ingezetene per Van Gend en Loos als
nieuwjaarsgeschenk een kistje thuis, waarin
een kinderlijkje lag, waarom de afzendster
het juist aan hem zond en waarom hij het
vreemde geschenk buiten de stad in een
droge s oot verstopte, meldt men niet,
doch zeker is dat op zijn aan wijzen de po
litie het kistje vond en de afzendster er
van.
Een Rotterdammer gaf te Utrecht
voorstellingen met een kinematograaf, een
ding dat f I8Ü0 kost en 's mans brood
winning uitmaakt. Met behulp van twee
bedienden in het hotelletje waar hij ge
logeerd was, bergde hij 't ding 's avonds in
een kast en legde zich ten ruste. Des mor
gens bij 't ontwaken vond hij de kast open
gebroken en zijn kinematograaf weg, even
als de beide bedienden omtrent wie hij
vernam dat zij juist naar Londen waren
vertrokken. Zij zijn dus waarschijnlijk de
dieven.
Een kip van 4'/i maand van den
heer A. de Bruijn, leerlooier te Waspik)
heeft dezer dagen 13 kuikens uitgebroed.
In Maastricht zijn nu reeds 5
valsche munters in arrest genemen.
Twee eksters 'zijn te Zomeren
(Noord-Brabant) bezig bun nest te bouwen.
De afstaud tusschen de aarde en de
zon bedraagt op dit oogenblik 150,000,000
kilometer in Juli zal dit 155,000,000
K.M. zijn. Het licht doorloopt dien v r-
bazenden afstand in ongeveer 8'/a minuut,
aangezien de snelheid, waarmede het licht
zich voortplant, 300,000 kilometer per
seconde bedraagt. Eeu kanonskogel, hier
afgeschoten met een snelheid van 500 M.
per seconde, zou, indien die snelheid on
veranderd bewaard bleef, 9 jaar en 8'/s
maand noodig hebben om de zon te bereiken
Een der voornaamste hotels te Am-
Sterdam moet reeds verhuurd zijn tegen
den tijd der kroning onzer Koningin en
wel tegen f4000 per dag!
Kwalenbezorger van beroep. Te Am-
Sterdam is, volgens de Res. Bodeeen
persoon, die jongelieden, welke dienst
plichtig zijn, kwalen bezorgd, d. w. z.
dezen voor een tijd in een toestand brengt,
waarin zij schijnen met deze of gene kwaal
behebt te zij n, zoodat zij worden afgekeurd
en hen dan weder in hun vorigen gezonden
staat terugbrengt.
In Duitscbland valt er met beleedi-
gingen "an souvereinen niet te spotten.
Voor eenige dagen zeide in Berlijn een
korporaal der Garde binnensmonds eenige
w<.orden, die een beleediging voor den
keizer waren, juist toen deze voorbijreed
in een rijtuig. Hoe zacht ook gesproken,
werden de woorden gehoord door twee
agenten. De militair kwam voor den
krijgsraad en werd gestraft met zes jaren
vestingstraf.
Zeer juistTachtig jonge mannen
en vrouwen, werkzaam in de tabaksfabriek
te New-York, hielden dezer dagen een
vergadering ter bespreking van hunne
grieven tegen hun nieuwen opzichter. De
voornaamste van die grieven is dat die
opzichter, een nog jong man, op zijn plaats
in de fabriek aan alle kanten spiegels heeft
zoodat hij altijd de meisjes kan zien, ook
als hij met zijn rug naar haar toe zit of
staat. Zij betrapten hem, als zij toevallig
naar hem keken, dat hij in de spiegels
naar haar stond te gluren. Zij eischen dat
spiegels en opzichter worden verwijderd.
Ee nestor (het oudste lid) van het
Engelsche Lagerhuis, C. de Villiers, sedert
63jaar afgevaardigde van Wolverhampton
hij is een liberaal-unionist is Maandag
96 jaar oud geworden.
Bij Dumbar (Schotland) is een snel
trein op een goederentrein geloopen. Een
reizigster, esn onderwijzeres die naar
een begrafenis moest, werd gedood, zes
andere reizigers werden gekwetstde
machinisten en stokers kwamen met den
schrik en eenige schrammen viij, zij waren
van de machines afgesprongen.
Een rijkgeworden gondzoeker, Joseph
Ladue uit Klondyke is dezer dagen te
Plattsburg getrouwd met een meisje, dat
hij zestien jaren gelede i ten huwelijk
vroeg. De hand van dit meisje, miss Mason,
werd hem toen geweigerd omdat hij arm
was, en hij ging naar den vreemde, om
door goudzoeken rijk te worden. Langen
tijd was al zijn werken en moeite te ver
geefs, totdat hij naar Klondyke kwam,
waar hij nu grinder bezit, welke millioe-
nen waard moeten zijn. In het voorjaar
gaat Lidue met zijn vrouw naar Dawson-
City terug.
Op Nieuwjaarsdag heerschte te Oporto
een geweldige storm, waardoor boomen
ontworteld en daken van de huizen ge
slingerd werden. Een Portugeesch jacht
werd zonder bemanning en zwaar gehavend
bij de kust gevonden. Men vreest dat de
bemanning om het leven is gekomen.
Het duurste speelgoed, dat ooit een
kind bezeten heelt, waren de zilveren sol
daten, die Lodewijk XIV als knaap kreeg,
om de krijgskunst te ieeren. Dit Liliput-
ter leger bestond uit twintig escaurons
ruiters en tien afdeeliugen voetvolk. Dat
waren de eerste troepen, d.e de „almach
tige monarch' in de dagen zijner jeugd
aanvoerde. In Parijsche archieven bewaart
men nog de rekeningen van deu beeldhou
wer volgens wien den kunstenaar daarvoor
75000 francs betaald werden. Later ver
huisden deze kostbare soldaten naar de
munt, waar zij gesmolten en tot geld ge
slagen werden, om een deel der onder
houdskosten voor werkelijke soldaten te
bestrijden.
Mag een erger dan godsdienstlooze school
opgelegd worden aan bet Volk? zoo vroeg
eens een onzer grootste staatslieden, die
Nederland in deze eeuw heeft gehad, Mr.
G. Groen van Prinsterer.
En inderda id ieder die bekend is met
de H. Schrift weet immers het bevel woord
van den Heeke Jezus?:
„Laat de kinderen tot Mij komen en
verhindert ze niet."
Hier tegen druischt nu de Wet geheel
in. Foei zegt ieder rechtgeaard Neder
lander van zulk een wet, om de kinderen
onzes Volks te verhinderen bij het openbaar
Lager Onderwijs tot Hem gebracht te wor
den.
Het is eene wet Nederland onwaardig,
of is de Christen Nederlander niet ten duur
ste verplicht, zoowel wegens belijdenis als
doopsbelofte voor het heil van de ziel
zijner kinderen te waken èn in huis èn
in school
Maar er is meer. Waarmede is Neder
land groot geworden Het antwoord op
die vraag is niet moeilijk. Slaat de ge
schiedenis op, en u zult moeten bekennen:
door het vasthouden en beleven van Gods
Woord, bezegeld met het bloed onzer va
deren als martelaren op brandstapels en
moordschavotten.
Heeft Philips van Spanje door Alva niet
getracht ons van den Bijbel te berooven,
en allen die er zich aan vasthielden te
vuur en te zwaard te vervolgen en met
een triumf 18600 belijders te hebben om
gebracht?
Maar wat heeft God gedaan
In het bloed der martelaren ons verlost
en geschonken den Bijbel de zuivere leer
die naar de Godzaligheid is te mogen be
houden.
Is de losmaking van Spanje en Rome
om des gewetenswil niet de oorzaak ge
worden van groei en bloei voor ons ge
zegend Nederland
En nu de Bijbel in de Staatsschool een
verboden Boek? Mag dat bestendigd blij ven?
Een onzer zeer geachte sta tstieden sprak
eenmaal in de 2e Kamer dit uit„Goed
en bloed mogen de vijanden van het Gods-
rijk ons ontnemen, maar niet, onzen Bijbel."
Het bestendigen der school waarin de
Bijbel ontbreekt voor het opkomende ge
slacht blijft een vuistslag in het aangezicht
Gods.
Zal bestendigd worden wat onze uitne
mende volksdichter in zijn tijd met be
trekking tot Nederland zong„Zij zullen
het niet hebben de goden dezer eeuw",
dan moet de Parel van oneindige waarde,
onze dierbare Bijbel, in eere worden ge
houden voor ons volk en wij met Groen
van Prinsterer inste men „Kan eene Natie
iets ergers worden opgelegd dan eene Gods-
dienstelooze school." Zegt het mij is het
geen vuistslag? Mag ik een beeld gebrui
ken Zie daar een vader die zijn kind
liefheeft en zich te werk stelt om dat
kind alles goeds te doen genieten, maar
in het aangezicht wordt geslagen door dat
kind, zou men dan woorden kunnen vinden
om liet afschuwelijke daarvan te betoogen
en zou zoo een daad geen gevolgen hebben?
Eu nu, heeft de God onzer Vaderen in
kerk en staat, in school en huisgezin, in
de vrijwording van Spanje en Rome ons
niet alles goeds beschikt? Maar wij heb
ben Hem miskend en Gods daden vergeten
en Zijne weiten en rechten niet injj eere
gehoudeu. Wij hebben Zijn Raad verwor
pen. Dies heeft Hij ons overgegeven aan
eeneu verkeerden zin. Dit alles te be
toogen is niet moeilijk maar alle betoog
wordt met onverschilligheid of minachting
aangehoord en bij een bedaard nederzitten
en nadenken, over ons eertijds, moet men
blozen over eene wetsinstelling waar
in de Bijbel van deu mond der kinder-
kens is geweerd en de beschreven Vade
ren des Vaderlands in 1857 en 1858 trots
den tegenstand van de Getrouwen het
hunue hebben gedaan Ziet dat noem ik
een vuistslag in het Aangezicht van Ne
derlands God.
Deze overmoedige daad kan niet onge
wroken blijven, tenzij met oprecht berouw
en leedwezen wedergekeerd wordt tot de
Bron zoo smadelijk verworpen.
Hiertegen te getuigen en te blijf6" be
tuigen is onze roeping willen wij ons
vrijmaken van deelgenooten te zyu aan
die gruweldaad met alle andere gruwel
daden ongeëvenaard.
Die zieh spiegelt_ aan een ander, spiegelt
zich zacht, Nederland heeft veel overeen
komst met Israel. Ook dat volk is bij uit
nemendheid een gezegend volk geweest,
maar ach! wat is er van geworden Wel
ke vreeselijke slagen hebben Israel getrof
fen en laten wij nu wijs worden opdat ook
wij niet door Gods oordeelen worden ge
straft en onder die oordeelen is er voor
zeker een te noemen dat wij wel aan het hoofd
mogen stellen namelijk de verharding des
harten, waar dat ooi deel treft is de
versteening aanwezig en alle gevoel uit
geschud en een hartroerende uitroep geboren
tot, den Allerhoogste „Dat hij haaste, dat
H ij Zijn werk bespoedigtopdat wij het
zien en laat naderen en komen den raadslag
des Heiligen van Israeldat wij het verne-
men O, mijn volk O, Nederland beeft
en schrikt voor zulk een oordeel. Want
ko uen zal het op uw ontzettend verzoek,
maar wie zal dan voor Zijn aangezicht be
staan als Hij komen zal om u ter neder
te slaan en te vergruizen als een Potte-
bakkers vat? Waar is dan Uwe wijsheid?
Of meent men, dat waar Zijn Woord ver
worpen wordt de wijsheid toch niet zal
ontbreken
Gevleugelde woorden, betoogeD, rede
voeringen ach allen als zeepbellen die met
al haar schijnglans niets uitwerken dan
uiteenspatting zonder nut te stichten.
Terug dan tot het Getuigenis opdat weer
het licht over ons mag opgaan. Ziet en
bemerkt men niet dat het een onophoude
lijk bouwen is maar ook een onophoudelijk
afbreken? Men wil de misstanden weg
nemen maar volgt daarin de honden die
op de steenen bjjten welke geworpen wor
den, maar de werpers niet treffen.
Nog eens, wil men niet onder de vuist
slagers gerekend worden van den Heere
Jezus dan moeten wij met de daad be wijzen
voor Hem te zijn en daaronder behoort
vooral om de kin leren onzes volks onder
de beademing van Zijn Woord te brengen.
Onze kinderen weten het niet, het is de
taak van het tegenwoordig levend geslacht.
Ouders, onderwijzers, Regeering zijn hier
voor aansprekelyk en voorts allen die ge
roepen zijn om op geestelijk en Maatschap
pelijk gebied den toon aan te geven.
Het huisgezin moet bekend gemaakt
worden met zijn dure roepingen verant
woordelijkheid in de opvoeding der kin
deren. De Regeering moet de pogingen
daartoe in de hand werken door alle be
letselen weg te ruimen en daarom bevor
deren het doel der voorstanders van het
christelijk onderwijs, waar de gehechtheid
van Oranje en de welvaart van Neder
land mede in verband staat.
Men beginne alvast met het in 1889 er
kende recht van het bestaande christelijk
onderwijs tot volkomenheid te brengen,
zoodat tusschen het openbare en het bij
zonder onderwijs eene eerlijke concur
rentie kan worden gevoerd wat het aan-
leeren betreft van nuttige kundigheden
en de Staatsalmacht niet langer doet druk
ken op de linantiëele aangelegenheden om
aan het bizonder onderwijs slechts toe
te kennen en 4/5 aan het openbaar onder
wijs. Dit is, men gevoelt het in alle stan
den, niet zooals het behoort, en het blijft
te betreuren dat men met den sterken
arm dien druk doet voortduren.
Moge weldra men in geheel Nederland
zich verheugen dat na zoo een veeljarig
betoog eindelijk het recht heeft geze
gevierd. v. N.
(Aan bovenstaand artikel, ons door onzen
ouden vriend Van Noppen ter plaatsing
aangeboden, voegen wij onderstaande be
schouwing van ds. Gispen over deze zelfde
zaak in een der jongste Bazuin-nos. geplaatst,
ter aanvulling toe
„Beschouwt ge nu in het licht der feiten
en van den werkelijk bestaanden toestand
b. v. den strijd om de school, dan begrijpt
ge ook, wat er achter en onder dien strijd,
als strijd der beginselen, onzichtbaar aan
wezig is. Dan begrijpt ge, waarom het
liberalisme om de school den strijd samen
trekt, en deze een Sehibboleth geworden
is, waaraan men weten kan welke levens
beschouwing iemand is toegedaan. Dan
begrijpt ge, hoe het bezit van politieke
overmacht, die het liberalisme met alle
middelen, die slechts tot het doel kunnen
leiden, behield, levensvoorwaarde is van
de handhaving der moderne wereldbe
schouwing; en dan begrijpt ge ook, dat
de Christelijke school, of beter uitgedrukt
de school met den Bijbel, nog iets anders
is dan een gelegenheid voor Evangelisatie,
of om de kinderkens tot Jezus te brengen,
in den zin van, als zij mochten komen te
sterven, ze in den hemel te doen komen.
Neen, de school als school, als plaats van
volksonderwijs en volksopvoeding is
van de grootste beteekenis voor dit
aardsche leven. Daar wordt de natie ge
kweekt. Daar wordt het kind in eene
levens- en wereldbeschouwing ingeleid die,
in den regel voor geheel het volgende
leven van invloed is. Wie de jeugd heeft,
heeft de toekomst. Het kind wordt
man (of vrouw), vader (of moeder),
staatsburger, behoort tot eene kerk, heeft
eene religie cn oefent, nader invloed uit op
staat en kerk e.i maatschappij, kweekt we
der een volgend geslacht".
Dat is de reden waarom wij blijven strij
den voor do school met den bijbel. Red).
Zaterdag 8 Jan.
Vlake, bjj Lu(jk door dhr. Ie Clercq 1
uur het bouwen van een ftörieksgebouw bij
de Schorebrug. Aanwjjzing 11 uur.
