NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
lurg.
117. 1897.
3>tnstfag 6 ML
iffife laacgaag.
|;zeesch.0 Stoomboot-
chappijen.
I,—
12.—
[gelijks.
6
"Am. lW J?"
i, Hg"'
VERSCHIJNT
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
|n-op zoom-tholen
naar Tholen,5,3C
tatief), 11,—, 1,30'
ïergen-op-Zoom 6,05,
I, 9,35, 12,40, 2,10
Ii-op-Zoom n. Halsteren
n naar Tholen 15 min.
LARGE.
Flissingen y. v.
*5,20, *6,20, 8,-,
12, 1,30, 2,30, 3,35,
aur.
*6,40, *8, 9,5, 10
2,30, 3,30, 4,20, 5
|*Alleen op werkdagen'
ali,
ITERDAM
Iiandag) 's morg. 7.u.
WERPEN
aandag) 's morg. 6.30 n
JSDIENST
CHE VEER—GOES.
zondering Tan Dinsdag.
Vertrek Veer's morg.
I), 's avonds 5,unr.
's morg. 8,37, 's namid.
's avonds 6,30. Des
Ier 'b morg. 9,'s av
(Slot Ostende), 's nam
EE-ROTTERDAM
ilegen plaatsen,
ali.
Van Rotterdam:
IZater. 3
lOiZond 4
- Maan. 5
-1 Dins. 6
-Woen. 7
Dond. 8
Vrijd. 9
Zater.10
Zond.11
Maan. 12
Dins. 13
Woenl4
Dond.15
Vryd.16
Zater.17
Zond.18
Maan.19
-1 Dins. 20
Woen21
Dond.22
Vrijd.23
iZater.24
Zon. 25
Maan.26
Dins. 27,
Woen28
Dond.29
Yrijd.30
Zater.3l
7,30
11.—
2.—
12.—
12.—
3.—
11.—
12,-
10.—
II.—
11.30
12.—
7.—
12, 2, 9,30
1.30
3.—
2.—
12.—
11.—
11.—
I.30
2.—
2.—
II,—
11.—
11,-
7.30
8.—
300TDIENST
;lburg en Zierikz®*.
Lerikzee Spoorweg Goes
Juli.
Van Zierikzee:
|idd 'smorg. s mi4
-1 Eater. 3 7,50 3,45
4
5
6
7
8
9
•|Zond
Maan.
- Dins.
- Woen
- Dond.
- Vrijd.
- Zater.10
Zoni.ii
Maan.12
Dins. 13
- Woenl4
-Dond.15
-Vrijd.16
-[Zater.17
-jZond. 18
-jMaan.19
- Dins. 20
- Woen21
I,Dond.22
I,— Vrijd.23
Zater.24
Zond. 25
-j Maan.26
■iDins. 27
- Woen28
- Dond.29
- Vrijd.30
- Zater.31
6.—
7,50
7,50
7.50
6,30
7,50
7,50
6.—
7,50
6,30
7,50
6.—
7.50
7,50
6,-
7.50
7,50
7.50
6,30
7.50
7,50
G.—
7,50
7,50
6.30
6,—
7.50
7.50
5-
3,45
2,30
3.45
3.45
2,30
3,30
4,30
3.45
3.45
3,45
3.45
3.45
3.45
3,45
3,45
3,45
3,45
3.45
2,30
4.30
3,45
3,45
3.45
2,30
3,45
3.45
nm.l,40«) 3,25 en 6,20,
fc\ 2,10«) 3,55 6.5
ikerke vm. 8,10.
elkem MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. pf 0,95.
Enkele nummers0,02 5.
UITGAVE VAN
G. M. KLEMKERK, te Goes
EN
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
®rd' 4
aangelegd.
van 6.20
mten.
Nu 't ministerie Van—Houten ontslag
bij de Koningin Regentes heeft ingediend,
zijn velen nieuwsgierig op wie de keuze
vallen zal voor formateur van het nieuwe
Kabinet. De heeren Schorer, vice president
van den raad van state, Gleichman en
v. Naamen voorzitters der beide Kamers,
hadden reeds een samenkomst met H. M.
Welke de vrucht dezer samenspreking
zal zijn, wenschen wij liever af te wachten,
dan ons in allerlei gissingen te verdiepen.
Een ding echter verstaan wij niet goed.
Indien de Koningin eens een allegaartje-
Kabinet benoemde, bijv. een Kabinet
TroelstraBastert met Van Houten als
middelstuk, en Roëll en Tak als naaste
buren, wat voor beleedigends hierin dan
liggen zou voor de vooruitstrevenden
Of is 't dan niet waar dat alle voor
uitstrevenden bij de herstemming de leus
anti-clericaal van Van Houten hebben
overgenomen, en over de gansche linie,
niet alleen d» slichtende Stichtenaren maar
ook de ruwe zonen van het Noorden tegen
onze candidaten hebben gesteund.
De Nederlander, de liberale, bromt nn,
dat Kerdijk, c. s. zich compromitteeren
zouden door in een allegaartje-Kabinet te
gaan zitten met Roëll, maar eilieve, hebben
de heeren van de liberale unie zich dan
niet gecompromitteerd met hun steun aan
de Karnebeeks en Troelstra's en aan diakens
als Van Deinse?
TWEE BRIEVEN
uit „Prov. Blad" no. 81.
lo. Van .Thr. Mr. W. M. de BrauWi
Oud-Commissaris der Koningin.
Aan de colleges en autoriteiten
in Zeeland.
Bij het nederleggen van het ambt van
Commissaris der Koningin in de provincie
Zeeland wensch ik U mijn innigen dank
te betuigen voor de groote welwillendheid
en de trouwe medewerking, welke ik ge
durende de vele jaren, in "Uw midden
doorgebracht, van mocht ondervinden.
Het verblyf in Zeeland vormt een der
aangenaamste bladzijden in mijn leven en
de herinnering aan dit schoone Gewest en
zijne trouwhartige bevolking zal mij steeds
onvergetelijk blijven.
Het is met zeer groot leedwezen, dat ik
va« hier scheid, nu mijne gezondheidstoe
stand mij daartoe noopt.
Ik ben verhinderd, om van U allen
persoonlijk afscheid te nemen, doch voldoe
aan eene diepgevoelde behoefte des harten
4 oor U van mijne gevoelens te doen blijken
en mij wederkeerig bij U aan te bevelen.
Middelburg, 1 Juli 1897.
De Oud-Commissaris der Koningin in
de provincie Zeeland.
de B RAU W.
«o. Van den Commissaris der Koningin
A. J. Roest.
Aan de Gemeente- en Polder
besturen in Zeeland.
Het heeft Hare Majesteit de Koningin-
Weduwe, Regentes, behaagd mij te benoe
men tot Commissaris der Koningin in dit
newest.
Ik hen, ook als opvolger van een man,
ln Zeeland hoog gewaardeerd, mij ten
Tolle bewust van het gewioht der zware,
??cn schoone betrekking, mij door Hare
Majesteit toevertrouwd.
Ik vlei mij echter, dat, waar het mijn
'beven zal zijn om met mijn beste krachten
w.6fkzaam te zijn in het belang der Pro-
vincio, ik daarbij zal mogen rekenen op
We welwillendheid en steun.
De Commissaris der Koningin
ROEST.
Wie onze nieuwe Commissaris der Ko-
pingin als burgemeester van 's Gravenhage
naar
BreBke»»
was, hiervan komt men eenigszins op de
hoogte door de volgende mededeelingen
van de Hollander.
Aanvankelijk lokte zijn beleid vrij
scherpe critiek uit; maar allengs zijn alle
partijen hem gaan waardeeren.
Een man van „aanpakken" was hij in
den striktsten zin niet; hij toonde veeleer
de voorzichtigheid te betrachten, maar een
voorzichtigheid, die meermalen bleek de
wijsheid tot dochter te hebben.
Populair heeft hij zich niet weten te
maken, en in den Raad wekte hij door
zijn leukheid en de handige wijze, waarop
hij zich van een zaak afmaakte, niet zel
den de verstoordheid van enkelen der vroede
vaderen op, bepaaldelijk van nieuwe leden,
die in hun jeugdigen ijver tal van zaken
op eeus wilden geregeld zien. Hoe velen,
die met grootsche en groote voornemens
in den Raad optraden, zijn niet door 's
heeren Roest afmakings-systeem gemuil
band, van orateurs tot zwijgende leden
gedegradeerd. Maar toch niemand zal
ontkennen, dat de heer Roest ernstig er
naar streefde om strikt onpartijdig te zijn;
en dat hij het daarin ver gebracht heeft
kan moeilijk worden betwist.
Het is zeer wel mogelijk, dat de opvol
ger eea man zal zijn van meer „aanpakken,"
van meer doortastendheidmaar dat hij
beter administrateur zal zijn, dat het hem
gelukken zal de Jinantiëu der gemeenten
in betrekkelijk zoo goeden staat te houden
als het geval was bij den heer Roest
dit dient te worden afgewacht.
Opmerkelijk dat uit de eerste week na
de herstemmingen, waarbij de liberalen de
kiezers zoo doodsbang voor de doodstraf
wisten te maken, drie moorden en een
moordaanslag te boeken vallen, omtrent
welke de justitie weldra zal hebben recht
te doen.
Een Duitscher te Groningen pleegde een
moord in een verdacht huis onder zeer
afzichtelijke omstandighedeu.
Van een 12-jarigen knaap te Uithuizen
leest men dat hij zijn tegenpartij, een kind
van 9 jaar, letterlijk slachtte.
Te Soest sloegen twee vechtersbazen el
kander zoo geducht dat de een onder de
partij by na dood bleef.
En dan roept men hij de verkiezingen
elkander nog toe dat men den beul uit
't land moet houden.
Vraag liever hoe gij de moordenaars
er uit houden zult.
Volle gevangenissen.
Geen eerbied meer voor de overheid,
geen respect voor 't leven, geen ontzag
voor den dood.
Hoort gij 't niet
De profeet wist het wel:
Zij hebben mijn Wet verlaten, wat wijs
heid zouden zij dan anog hebben?
Omtrent den heer dr. P. C. Plngge die de
vorige week gansch onverwacht te Buiten
zorg overleed, meldt de Midd. Crt. in een
schoone biographie onder meer dat hij in
1847 te Middelburg geboren en voor apo
theker opgeleid werd, waarvoor hij in 1868
diploma verkreeg. Hij besloot echter door
te studeeren in de wis- |en natuurkunde
en trad in 1870 op als assistent aan het
physiologisch laboratorium te Groningen.
Hij werd bekroond met een verhandeling
over de antiseptische werking van car-
bolzuur, en promoveerde jn 1876 te Leiden
met een dissertatie over photochemie. -
Door bemiddeling van professor Gunning,
ontving hij van de Japansche regeering
de benoeming tot directeur van het phar-
maceutisch laboratorium te Tokio.
In 1878 werd hij hoogleeraar in de
pharmacie te Groningen.
,.."T?en Wa9 Hy in zijn element, toen kon
Hy zyn zeldzame en zyn uitnemende werk
kracht naar hartelust botvieren. Het nieuw-
gebouwdepharmaceutisch laboratorium werd
dank zij zyn nauwlettende zorg, ingericht
op een wijze, dat het met de beste instituten
van dien aard in Europa kon wedijveren,
en nit dat laboratorium verschenen in
snelle opeenvolging een breed e rij van
onderzoekingen. Alle tijd, die van zijn
hoogleeraarsambt overschoot werd daaraan
gewijd. Na eens was het de ontdekking
van een nieuw giftig bestanddeel, het an-
dromedotoxine, in vele heideachtige ge
wassen, dan eens een hernieuwd onder
zoek van opium, waarbij nieuwe doelmatige
analytisohe methoden werden gevonden,
dan weer werden gifplanten uit alle deelen
der aarde onderzocht en hunne werkzame
bestanddeelen opgespoord. Het is hier de
plaats niet al de verkregen resultaten ook
maar eenigszins gedetailleord mee te deelen,
genoeg zij het te vermelden, dat er geen
jaar voorbijging, waarin niet verschillende
meer of minder uitvoerige studiën van
Plugge's hand verschenen. En dat zyn
arbeid op prijs werd gesteld, bewees het
eeredoctoraat in de geneeskunde, dat hem
in 1886 door den senaat der Universiteit
te Utrecht werd aangebodenin 1890 de
benoeming als hoogleeraar te Leiden, die
hij echter niet aannam.
In de laatste jaren werd zyn gezondheid
slechter. Na een beenbreuk, die hem op
een reis in Noorwegen overkwam, is hy
niet meer geheel de oude geweest. De
buitenwereld bemerkte wel geen noemens
waarde vermindering van werkzaamheid,
maar voor wie hem nader stonden, bleef
zijn lijden niet altijd verborgen. Toch
wilde hy nog een geliefkoosd plan, dat
hy sinds lang koesterde, volvoeren. Name
ly k om in den plantentuin te Buitenzorg
Indische planten in hun vaderland chemisch
en toxicologisch te gaan bestudeeren. Vol
moed aanvaardde hij in Aprii de reis, in
stalleerde zich en toog ijverig aan het
werk, toen hij onverwachts overleed."
Langzamerhand komt het bestuur vau
de stad New-York er toe, de stegen die
hier en daar het centrum van misdaad in
een zekere buurt vormen, te verwijderen.
Waar jaren lang moord en roof zich ver
lustigd hebben, worden nu langzamerhand
nette straten en parken gemaakt, iets, dat
reeds jaren geleden had moeten gebeuren.
Mulberry Bend, dat zooals men weet ver
leden jaar neergehaald werd en waaruit
de bewoners met geweld moesten gedreven
worden, is thans herschapen in een aardig
parkje, een geschikte speelplaats voor de
arme kinderen, die zich vroeger met de
goot en het trottoir |moesten vergenoegen
en een rustplaats voor de moeders, die er
haar naaiwerk en haar schoon te maken
groenten meebrengen.
Wat Mulberry Bend voor de East Side
was, is Murderer's Alley, dat thans aan
de beurt is om uitgewischt te worden,
voor de West-Side, alleen, het is nog een
paar graden erger. Er is geen misdaad,
waaraan de telkens wisselende bevolking
van deze vlek op de kaart van New-York
zich niet schuldig gemaakt heeftvan daar
haar naam.
Het steegje is slechts tien voet breed
en 100 voet laag en het herbergt 800
menschen, voor het grootste gedeelte mis
dadigers van de allerergste soort en in
ieder geval allen behoorende tot het uit
vaagsel der stad. Een gewezen sergeant
van politie verhaalt, hoe hy de laagste
achterbuurten van Parijs en Londen bezocht
heeft, doch daar nergens een plek heeft
gevonden, die Murderer's Alley in de ver
ste verte evenaarde. Langen tijd was het
voor een welgekleed man onveilig zelfs
op klaarlichten dag, in de buurt van het
steegje te komenof de mannen zochten
twist met hem, om een gevecht uit te lok
ken en hem in de verwarring te bestelen, óf
de vrouwen lokten hem met allerlei kunst
grepen in de steeg zelve, zoodat hy na
tuurlijk verloren was. De stad trachtte
steeds er licht te laten branden, maar de
bewoners sneden de pijpen af en hielden
de plaats in duisternis gehuld om ongestoord
hun misdaden te kunnen volvoeren.
De politieagenten hadden allen evenveel
afkeer van den post, waarvan Murderer's
Alley een gedeelte was, en de kapitein
was gewoonlijk wel zoo verstandig, er de
vechtersbazen van de politiemacht heen
te zenden. Bij het uitbreken van den bur
geroorlog vestigden zioh al de vluchtende
slaven uit het Zuiden in Murderer's Alloy
waarnaar het M'igger's Alley, genoemd werd,
later bleef het steeds de woonplaats van
kleurlingen, hoewel er nu en dan periodes
waren, waarin Duitschers, Ieren en Italia
nen er hun woonplaatsen kozen Doch hoe
wel dezen natuurlijk altijd tot het schuim
des volks behoorden, was de plaats zelfs
voor hen te laag en werd zij steeds weder
aan de negers overgelaten. Spoedig zal zy
voor goed verdwenen zijn en een nette
straat haar plaats innemen. De politie zal
waarschijnlijk nog heel wat te doen hebben
voor zij de 800 bewoners verdreven heeft.
Uit Mesopotamia, het land waar de
aartsvader Abraham gewoond heeft, komt 't
berioht dat een petroleumstreek ontdekt is
van niet minder dan 35000 vierkante mij
len. De Tigris, die dit land doorsnijdt, en
't geheele jaar bevaarbaar is, vormt een
natuurlijken weg voor het vervoer naar
de Perzische golf.
Deze in de oudheid zoo eenzame plek
zal een belangrijk punt voor den handel
worden.
5 Juli '97.
Bij kon. besluit is krachtens art. 38 der
wet van 17 Aug. 1878 pensioen verleend
aan J. H. G. v. d. Port, onderwijzer aan
een openbare lagere school te Hontenisse,
ten bedrage van f123 'sjaars.
De Staatscourant no. 154 bevat de
statuten der naamlooze vennootschapDe
Zeeuwscbe stoomwasscherij, bleekery en
strijkinrichting „De Volharding", tevens
wasscherij en ververij, gevestigd te Vlis-
singen. Duur 29 jaren. Kapitaal f 29000,
geheel geplaatst. Bestuurders de heeren
C. J. Huvers te Middelburg en H. M.
Kloppers te Vlissingen, directrice mej. H.
J. Klop wed. F. Benckhuijsen te Vlissingen.
Vergadering van den Middelburgschen
Gemeenteraad van Zaterdag
den 3 Juli 1897.
o
Afwezig zyn met kennisgeving de
heeren W. H. Snouck Hurgronje, Tak,
Koole, Schorer en F. G. Sprenger.
Na voorlezing en vaststelling der notulen
van de laatste vergadering komen achter
eenvolgens de volgende onderwerpen aan
de orde.
I. Ingekomen Stukken.
Deze zijn
a. missive van Gedeputeerde Staten
houdende goedkeuring van vroeger ge
nomen besluiten. Voor kennisgeving
aangenomen.
b. Een schrijven van den heer A. A.
Bekaar, waarbij hy verklaart niet te
kunnen aanneaien zijne benoeming tot lid
der Commissie van toezicht op het Lager
Onderwijs. Die benoeming geschiedde
indertijd buiten de voordracht om, waarop
geplaatst waren de heeren mr. M. I. de
Witt Hamer en F. M. Wibaut. Besloten
word ua eenige discussie, de aanvulling
der Commissie met een nieuw lid uit te
stellen tot de Septembervergadering.
c. Een adres van van Waarde, com-
missionnair te Krabbendijke, over inlading
van hooi aan de Oostpunt. Gesteld in
handen van B. en W. die deswege den
havenmeester zullen hooren.
d. Een adres van den arts J. Meijers,
over ziekenverpleging in het Gasthuis.
Gesteld in handen van B. en W. die
dienaangaande het gevoelen zullen inwin
nen van het Bestuur der Godshuizen.
e. De gemeenterekening over 1896.
Besloten wordt deze ter visie te deponeeren.
f. Een schrijven van de heeren, die,
bij de herstemming voor een lil van de
2de Kamer der Staten Generaal, het
stembureau hebben uitgemaakt in het 3de
district alhier. Zij wijzen in dat schrijven
op de vele stembriefjes die in dat distriet
van onwaarde werden verklaard, en geven
als hunne meening te kennen dat by ver.
scheidene dier briefjes twijfel kan rijzen
omtrent die onwaardederhalve geven
zij in overweging art. 77 der kieswet
zoodanig te preciseeren, dat voor het ver
volg meer zekerheid gegeven worde aan
de stemopnemers. Gesteld in handen van
B. en W. om advies.
II. Benoeming uit den gemeenteraad
van leden er. plaatsvervangende leden van
de stembureaux voor de stemming en
eventueele herstemming ter benoeming van
6 leden van dat college en van drie plaats
vervangende leden buiten den gemeente
raad in het bureau van het 3e district.
Benoemd worden
lo. in het le district. Zoowel voor de
stemming als voor de herstemming tot
plaatsvervangend voorzitter de heer H.
P. den Bouwmeester, tot leden, uitsluitend
voor de werkzaamheden welke met de
opening der stembus aanvangen, voor de
stemming, de heer L. K. van der Harst,
plaatsvervanger de heer mr. G. N. de
Stoppelaar, voor de herstemming de heer
Jhr. mr. E. P. Schorer, plaatsvervanger
de heer dr. A. van der Swalme;
2o. in het 2e district. Voor de stem
ming. tot voorzitter de heer mr. K. W.
Brevet, plaatsvervanger de heer Mr. S.
Gratama en tot lid uitsluitend voor de
werkzaamheden aanvangende met de ope
ning der stembus de heer Jhr. Mr. W.
H. Snouck Hurgronje, plaatsvervanger de
heer W. J. J. Koole voor de herstemming
tot voorz. dhr. Koole, plaatsvervanger de
heer J. C. de Waal, en tot lid als voren
genoemd de heer mr. K. W. Brevet,
plaatsvervanger de heer mr. S. Gratama;
3o. in het 3e distriot. Voor de stemming,
tot voorzitter dr heer W. J. Sprenger,
plaatsvervanger de heer J. F. van Dunné
en tot uitsluitend voor de werkzaamheden
aanvangende met de opening der stembus
de heer F. G. Sprenger, plaatsvervanger
de heer mr. A. P. Snouck Hurgronjevoor
de herstemming, tot voorzitter de heer
W. J. Sprenger, plaatsvervanger de heer
H. P. v. de Ree, en tot lid als voren
genoemd de heer J. F. van Dunné, plaats
vervanger de heer L. K. van der Harst;
4o. tot plaatsvervangende leden buiten
den gemeenteraad in het stembnreau van
het 3e distriet, de heeren C. Mak, Jz.
Jongepier en D. L. Broeder.
III. Benoeming van een onderwijzer
voor school B.
Op de voordracht staan A. Dekker te
Oud-Vosmeer, D. A. van Houtete Papen-
drecht en P. Davidse te Oostkapelle, van
wie de eerste met algemeene stemmen be
noemd wordt.
IV. Benoeming van een onderwijzeres
in de handwerken voor school C.
Ter vervulling van de vacature, ontstaan
door het aan Mej. C. A. Zoeler verleend
eervol ontslag als eerste onderwijzeres, is
de tweede onderwijzeres Mej. C. A. de
Graag in hare plaats getreden en wordt
na voor eene nieuwe tweede onderwijze
res eene voordracht aangeboden, bestaande
nit de dames C. J. M. Zoutendam, H. E.
G. Goote en J. P. Jonk. Benoemd wordt
mej. Zoutendam met 10 stemmen, terwijl
2 stemmen op mej. Jonk waren uitgebracht.
V. Voorstel van B. en W. tot goedkeu
ring van een ontwerp overeenkomst be
treffende afstand van het Muntplein c, a.
aan het Rijk.
In de vergadering van 19 Mei was be
sloten, principieel het Muntplein en zijne
toegangen aan het Rijk in eigendom af
te staan, behoudende zich echter de raad
voor het recht om de met de Regeering
te sluiten overeenkomst nader goed to
keuren.
Van daar het ingediende voorstel van
B. en W. bevattende eend ontwerp-over-
eennomst van drie artikelen, waarbij be
paald wordtin art. 1 dat de gemeente
Middelburg aan den Staat der Nederlanden
in eigendom afstaat het geheele Muntplein
met al zijne toegangen (van de Groenmarkt
tot aan het Koorkerkhof)in art. 2 dat
die afstand geschiedt onder de volgende
voorwaardenle dat aan de kerkgangers
