DE ZEEUW'
VOOR ZEELAND.
HISTORISCH
BIJVOEGSEL
GEKOZEN
lo. 114. 1897.
Uitslag van de Herstemmingen
voor de Tweede Kamer,
der Staten Generaal.
1 Christelijk-historische48 liberalen;
22 katholieken 22 anti-revolutionairen
2 radicalen en 4 socialisten.
RK, te Goes
Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
ing 15 Juni.
Dinsdag 29 fuut.
dfftfe laargang,
jj
van
van Zaterdag 26 Juni 1897.
Alkmaar: mr. E. Fokker (1.)
Amsterdam I: mr. J. Pij iiappel, (1.)
Amsterdam II: H. H. F. Groen van
Waarder (1.)
Amsterdam IIImr. A. F. K.
Hartogh (1.)
Amsterdam IV mr. J. G. Gleich-
man (l.)
AmsterdamV: Th. M. Ketelaar (r.)
Amsterdam VIJ. T. Cremer (1.)
Amsterdam VIIB. H. Heldt (I.)
Amsterdam VIII: P. Nolting (1.)
Amsterdam IX: mr. J. P. E. Tak
van Poortvliet (1.)
Appingadam: J. Schepel (1.)
Amersfoort: F. D. Gaaaf Schim-
melpenninck (a.)
Beverwijk: mr. J. P. E. Tak van
Poortvliet (1.)
Bodegraven: A. KnijffHzn. (1.)
Deventer: J. Stoffel (r.)
Doetinchem: mr. H. F. Hesselinck
van Snchtelen (1.)
Dokkum: mr. E. Schaafsma (1.)
Delft: mr. H. A. Van de Velde (a.)
Dordrecht: S. M. Hugo van Gijn (1
Enschede: mr. N. G. Pierson (1.)
Franeker: F. Lieftinck (1.)
Groningen: mr. H. L. Drucker (1.)
's G r a v e n h a g e II: J. F. W. Con
rad (1.)
'sGravenhage III: J. M. Pijn-
acker Hordijk (1.)
Gouda: C. J. A. graaf van Bylandt (1.)
Haarlemmermeer: G. B.'t Hoof: fa.j
Hoogezand: mr. J. D. Veegens (1.)
Harlingen: A. Bonman (1.)
Hontenisse: mr. J. G. van Deinse (1.)
D e n H e 1 d e r A. P. Staalman (a.)
K a t w ij k J. H. Donner a.
Leeuwarden: mr. P. J. Troelstra (s.)
Loosduinen: A. Brummelkamp (a.)
Middelburg: mr. C. Lucasse (a.)
EotterdamI:dr. J. Th. de Visser (b.)
Eotterdam II: D. De Klerk (1.)
E o 11 e r d a m IIIJ. B. Verheij (1.)
Eotterdam IV: G. H. Hintzen (1.)
Eotterdam V: mr. E. E. Van
Eaalte (11)
UlXfa V vauttg o iu. x y ïiavynok
dijk (1.) 2407. (Baron Van Wassenaer v.
Eosande 1836.)
Helder, Staalman (a.) 2918.
(Lely 2456.
Haarlemmermeer. 'tHooft (a.)
3651. (Eeekeis 3159.)
Hontenisse. Van Deinse (1.) 2633.
(Walter 2419.)
Hoogezand. Veegens(1.)2800.(Wier-
singa 1596.)
Harlingen. Bonman (1.) 2472. (v.
A8ch v. Wijck 2251.)
Katwijk. Donner (a.) 2729. (v.Nis-
pen Sevenaer 2359.)
Loosdninen. Brummelkamp Jr. (a.)
3017. (v. Berckel 2411.)
Leeuwarden. Troelstra (s.d.) 1872.
(Gerritsen 1803.)
Middelburg. Lucasse (a.) 3137.
(Fokker 3123.)
Ridderkerk. Baron v. d. Borch v.
d. Borch v. Verwolde (a.) 2056. (Goekosp
2034.)
Rotterdam I. De Visser (c.h.b.)
1460. (Mees 1298.)
R o 11 e rd a m H. De Klerk (1.) 1649.
(v. Asch v. Wijck 1194.
Rotterdam III. Verhey (1.) 1798.
(Schaepman 925.)
Rotterdam IV. Hintzen (1.) 1980.
(Van Staveren 1355.)
Rotterdam V. Van Kaalte (1.) 1862.
(Maschek 856.)
Sn eek. v. Gilse (1.) 2452. ^Heems-
ke rk 2451.)
Schoterland. v. d. Zwaag (s.d.)
1941. (Pyttersen 1651.)
Steenwijk: J. Meesters (1.) 2389.
(Baron v. d. Borch v. Verwolde 2120.)
T ietjerksteradeel. Troelstra (s.d.)
2672.
Utree h t I. van Karnebeek (c.h.b.)
Kidderkerk: mr.A.P. K. C. baron
Van der Boroh van Verwolde (a.)
Steenwijk: J. Meesters (1.)
S n e e k mr. J. A. v. Gilse (1.)
Schoterland: G. L. v. d. Zwaag. (s.)
Tjietjerksteradeel: J. D. de
Vries (a.)
Utrecht I: jhr. mr. A. P. C. van
Karnebeek (b.)
Utreoht II: J. N. Bastert [1.1
Winsohoten: mr. P. J. Troelstra (s.)
Weststtellingwerf: W.M.Hou
wing (1.)
Zwolle: A. baron van Dedem (a.)
Zuidhorn: G. Zijlma (1.)
De nieuwe Kamer zal bestaan uit
Altijd rekenende dat diegenen welke
in meer dan een district gekozen zijn door
een geestverwant worden vervangen.
De Eoomschen verliezen 3 zetelsna
melijk: 2 aan de liberalen, te weten:
Beverwijk (waar Tak Borret vervangt)
en Enschede (waar Pierson Vos de Wael
opvolgt). Voorts 1 aan de antirevolutio
nairen, n.l. Loosduinen (waar Brummel
kamp v. Berckel uitwierp).
De Liberalen verliezen 6 zetels n. 1. aan
de radicalen 2 en wel te Deventer waar
v. Delden voor Stoffel plaats in'akt; en
te Amsterdam waar Pierson door Ketelaar
geslagen werd. Aan de ehristelijk-histori-
schen 1 te Eotterdam waar de Visser Mees
vervangtaan de anti-revolutionairen 2
Delft Pierson vervangen door v. d. Velde,
en Eidderkerk Smit vervangen door v. d.
Borchen aan de socialisten 1, n. 1.
Schoterland waar Pyttersen het tegen v.
d. Zwaag aflei.
De radicalen verliezen 2 zetels aan de
socialisten, n.l. Leeuwarden waar Gerretsen
door Troelstraen Winschoten waar Ty-
dens door Troelstra vervangen wordt.
De antirevolutionaren verliezen 1 zetel
Sneek waar v. Gilse Heemskerk verdrong.
De uitslag van Tietjerksteradeel is bij
'f ter perse gaan van dit no. niet bekend.
Liberalen verliezen 12, winnen 3; blijft
verlies 9.
Katholieken verliezen 3; winnen 0.
Kadicalen winnen 2 en verliezen 2.
Antirevolutionairen winnen 8, verliezen
1 blijft winst 7.
Socialisten winnen 4.
Chr. Historischen winnen 1.
VAN
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
[ISSE.
b
c
d
e
319
127
6
486
31
11
1
19
123
12
1
110
253
58
3
192
129
32
3
94
275
103
4
168
L85
67
1
119
213
92
121
209
70
3
136
72
8
1
63
234
58
2
174
125
13
4
108
194
51
123
20
11
29
77
3
86
38
45
3
.11
29
77
3
126
50
172
3
189
211
247
25
180
93
181
2
.40
43
72
25
76
11
53
7
85
24
43
16
28
13
12
102
61
39
49
70
54
11
18
129
89
34
50
5
85
65
17
3
04
34
52
18
06
1530
1421
2265
tmen.
der voort.
Snelpersdruk G. M, Klemkej^
f. Lucasse.
MIDDELBURG.
UITSLAG herstemming 25 Juni.
Gemeenten.
a
b
c
Middelburg
2155
1876
1180
696
Vlissingen
1852
1539
904
635
Veere
148
140
72
68
Oostkapelle
191
176
54
122
Domburg
170
156
93
63
Vrouwepolder
174
158
33
125
Serooskerke
238
219
47
172
Aagtekerke
107
104
33
71
Grijpskerke
147
141
20
121
Westkapelle
267
248
139
109
St. Lanrens
105
99
29
70
Meliskerke
112
107
10
97
Zontelande
131
124
18
106
Biggekerke
136
131
16
115
0. en W. Souburg
332
283
150
133
Kondekerke
385
349
148
201
Eitthem
134
115
60
55
N. en St. Joosland
199
165
67
98
Arnemuiden
279
130
50
80
Totaal
7262
6260
3123
3137
a. Aantal kiezers.
b. Uitgebrachte stemmen.
C. Fokker.
d. Lucasse.
Gekozen de heer mr. C. LUCASSE
(a.) met 3137 stemmen.
AaUJiil i SSE.
UITSLAG herstemming 25 Juni-
Gemeenten.
a
b
c
Hontenisse
624
165
459
Overslag
38
14
24
Zuiddorpe
122
8
114
Koewacht
249
86
163
Boschkapelle
122
33
89
Hulst
277
98
179
Clinge en Canter
182
58
124
St. Jansteen
201
86
115
Stoppeldijk
215
68
147
Hengstdijk
74
12
62
Grauw en Langen-
dam
216
48
168
Ossenisse
124
15
109
Killand-Bath
179
148.
31
Waarde
102
98-
4
Schore
91
84
7
Krniningen
362
294,
68
Krabbendijke
178
161v
17
Ierseke
508
450-
58
Kapelle
222
184-
38
Borssele
148
116
32
Driewegen
76
57
19
Nisse
93
75-
18
Ovezande
130
25,
105
Hoedekenskerke
152
79-
73
's Heerenhoek
157
18-
139
Ondelande
82
64-
18
Ellewoutsdijk
100
95
5
Baarland
89
59
39
Totaal
5122
2698
2424
a. Uitgebrachte stemmen.
b. Van Deinse.
C. W alter.
Gekozen is de heer mr. J. G. VAN
DEINSE (Aftr. L.) met 2698 stemmen.
Uitgebrachte stemmen op 15 Juni
op de candidaten.
der Anti-Eevolutionairen 66209
van den Chr. Hist. Kiezershond 1406
der Liberalen102340
der Eoomschen29921
der Kadicalen11358
der Soc. Democraten8614
Totaal 222206
De herstemming liep over 50 zetels. De
partyen hadden dus voor elk 50ste ge
deelte van het totaal getal der uitgebrachte
stemmen, dat is dns voor elke groep van
4444 stemmen, recht op één zetel.
Bijgevolg is de billijke verdeeling der
zetels
A. E. 66209 4444 14 z. Eest 3993 st.
1406
C.H.B.
128
3260
2470
4170
L. 1023404444 23
E. 29924 4444 6
Ead. 11348: 4444= 3
Soc. 8614: 4444= 1
Keeds verdeeld 47 zetels.
Die zetels moeten dus nog worden toe
gewezen, die komen aan de partijen wier
stemmenoverschotten het grootst zijnin
dit geval dus de Soc.-Dem., de Anti-Éev-
en de Eoomschen.
De verdeeling was echter:
zetels, dus 6 te weinig.
1 te veel.
Anti-Kev.
C. H. B.
Liberalen
Eoomschen
Kadicalen
Soc.-Dem.
9
1
33
0
3
4
„10 te veel.
7 te weinig.
te weinig.
2 te veel.
Bij elke verkiezing die onder het meer
derheidsstelsel plaats heeft hebben de cij
fers stemmen die luide roepen „onrecht".
Hier zyn die stemmen al zéér duidelijk.
Hoe lang nog zal men ze niet willen
hooren
Alzoo schrijft ons een voorstander van
evenredige vertegenwoordiging.
Hoe wordt de getalsterkte
in de tweede kamer
Onderstaand staatje geeft
woord op
Oud liberalen wa« 88 en werd
Vooruitstrevenden 20
Radicalen 2
Antirevolutionairen 1.
Roomsclien 25 v
Sociaal Democraten 0
Volkspartij 0
Chr. Historischen 0
der partyen
er het ant-
17. Verlies 21.
80. Winst 10.
3. Winst 1,
22. Winst 1.
22. Verlies 8.
4. Winst 4.
1. Winst 1.
1. Winst 1.
De verkiezing van mr. Lucasse te Mid
delburg, zij 't ook slechts met eene meer
derheid van veertien stemmen, is de
eenige lichtzijde in de herstemming voor
onze provincie geweest.
De eenige maar een groote.
Wij verblijden ons hartelijk in den door
de Middelburgers behaalden triomf.
Hadden de Eoomschen in Oostburg niet
Hennequin, en de Antirevolutionairen in
Hontenisse niet Van Deinse gesteund, de
positie van '88 zou heroverd zyn.
Thans behouden wij voorloopig slechts
Middelburg en Goes.
Goes het vaste, Middelburg 't twijfel
achtige district, doch beide bevochten door
verschillend denkende geestverwanten bij
wie ten slotte 't belang des volks boven
kerkelijke of andersoortige gevoeligheden
den doorslag gaf.
Van liberale zij, na eerst langs slink-
sche wegen de stemmen der onzen in
Hontenisse te hebben gewonnen, beweert
men dat de leiders met 't oog op Mid
delburg zoo hard riepen om Eome in Hon
tenisse te helpen en het toch in den steek
lieten.
Deze beschuldiging is onbewijsbaar niet
alleen, maar ook ten eenemale valsch.
De leiders in Hontenisse hebben gedaan
hetgeen zij kenden.
Waren Walters eigen vrienden in 't
land van Hulst hem getrouw gebleven en
hadden niet Tele Eoomschen op den
goeden mynheer Van Deinse gestemd, dan
was hy er toch gekomen.
In 't land van Hulst gingen 80 stemmen
van Walter op Van Deinse over.
Dat verschilt 160 stemmen.
En Van Deinse had er 274
over.
Het Koomsche blad De Yselbode merkt
dan ook op:
„Aan recriminaties zullen we on»
niet bezondigen. Doch spy ten doet het
ons, dat de Katholieken altijd nog
leeren moeten, hoe zij zetels weg geven
aan de liberalen, wanneer er op den
laatsten man van de anti-revolntionaire
hondgenooten moet gerekend worden.
Dit is nu toch en was toch ook ge
noegzaam bekend.
Doch tot hnnne eer zij het gezegd:
het is ditmaal zeker niet aan de anti
revolutionaire leiders te wijten geweest.
Met grootere beslistheid dan ooit
hebben zij op samenwerking met de
Katholieken aangedrongen. Daarvan
dient hun akte te worden verleend".
Er zyn drie districten, waar in '94door
de onzen het Troyaansche paard werd
binnengehaald.
Steenwijk, Doetinchem, Hontenisse. Daar
zegevierde met onze hnlp de Liberale can-
didaat op den aftredenden Eoomschen.
Thans werd door de leiders der antire
volutionairen, en ook door ons in Hontenisse,
de candidatunr van den Liberaal ernstig
bestreden.
Toch zegevierde hij, dewijl de kiezers,
in strijd met 't advies der leiders, zich
voor den Liberaal verklaarden.
Antipapist liet zich lijmen door Libe
ralist, welke laatste nu lacht in zijn vuistje-
Van deze drie districten gelijk van eenige
andere, geldt Vondels woord:
De krnick houd allerlangst den renck
van 't eerste sap.
Het afgesleeten kleet verliest niet licht
zyn plojen.
Het staat nu 55 „Anticlericalen" tegen 45
„Clericalen".Dns geen „Clericaalmiaisterie".
Het staat nu 56 tegen en 44 voor Graan
rechten. Dus geen „Duur brood".
Het liberalisme van alle gading kan
tevreden zyn.
De Standaard heeft indertijd terecht ge
profeteerd dat wy een dacapo van 1853
Aprilbeweging tegen Eome, door Groen
v. Frinsterer ten zeerste afgekeurdte
gemoet gingen en dat dr. Bronsveld de
liberale party redden zou van een anders
wissen ondergang.
En alzoo is 't geschied.
En 't blad van den Chr. Historischen
Kiezersbond is blij.
Maar wat nn?
Vreemd dat van alle partijen een der
beste, een kopstuk, in dezen stembusstrijd
vallen moest.
De radicalen verspeelden Gerritsende
vooruitstrevend liberalen Kerdyk; de oud
liberalen Mees; de middenman-liberalen
Pyttersen; de antirevolutionairen Heems
kerk; de Eoomschen Vos de Wael.
Doch haast iedere party brengt er nieuwe
kopstukken by:
Pierson, Nolting, Troelstra, v. d. Zwaag,
de Visser.
De Christelijk Historische Kiezersbond
heeft in den lande da beslissing ten voor-
deele der liberalen in de hand gehad en
er een goed gebruik van gemaakt ook.
En ook de sociaal democraten.
Zonder de hulp dezer laatsten waren
Dokkum, Weststellingwerf, Beverwijk ge
wonnen. Zij werden liberaal door socialis.
