NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
mmiTii
n
B
B
TAN
UUR
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
Ho. 112. 1897.
HorukiCag 24 Itint.
i(fde Jaargang.
STEMBILJET.
c.
Waarom gaat het bij de
verkiezing?
VERSCHIJNT
PRIJS DER ADVERTENTIËN
G. M. KLEMKERK, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
op Vrijdag 25 Juni 1897.
Lu cas se
Stemdistricten.
De Middelburgsche Courant.
De niet-geavanceerd liberalen.
De Middelburgsche Courant
en de Liberalen.
UITGAVE VAN
elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
van 1 5 regels 25 centiedere regel meer 5 cent.
Prijs per drie maanden franco p. p
0,95.
en
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
0,02=
meer 10 cent.
Verkiezing van een lid van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
in het Kiesdistrict MIDDELBURG
Dit vakje
zwart
maken.
w>
NAMEN.
VOORLETTERS.
De herstemming voor een lid der
tweede kamer is bepaald op Vrijdag
25 Juni a. s.
Gij kunt aan het stemburoo terecht
van 's morgens acht uur tot 's avonds
vijf uur.
Wie met 't slaan van vijf uur niet
in 'tstemlokaal is die komt te laat;
dus goed op den tijd passen.
Van den burgemeester ontvangt gij
van daag een stemkaart, waarop staat
wanneer en waar gestemd zal worden.
Gij neemt die kaart mee naar 't stem
buroo, geeft 'm daar af en ge kr(jgt
dan een stembiljet.
Dat stembiljet ziet er ongeveer uit
als hierboven is afgedrukt.
Gij gaat met dit biljet naar den les
senaar en maakt het witte puntje voor
den naam van Mr. C. LUCASSE met
een potlood dat by den lessenaar hangt
zwart.
Gij moogt dus op uw stembiljet niet
schrijven.
Wie niet lezen kan, onthoude maar
dat hij de onderste stip moet
zwart maken.
Gij vouwt daarna uw stembiljet dicht
en werpt 'tin de bus.
Hulpbehoevenden, dat zijn blinden
en verminkten of die hun hand niet
kunnen gebruiken, mogen bij 't stemmen
door een vriend of kennis geholpen
worden.
Wie op zyn stembiljet de verkeerdé
stip heeft zwart gemaakt, die mag een
ander biljet vragen
Patroons, bazen en werkgevers moe
ten twee achtereenvolgende
uren aan hunne knechts vrijaf geven
om te gaan stemmen.
De kiezers in de stad Middelburg
moeten weten dat de stad verdeeld
is in stemdistricten.
Ie stemdistrict Groenmarkt (gym
nastieklokaal) omvat de wijken
A, B, C, D, E, F, G, H.
He stemdistrict. Raadhuis omvat
de wijken.
I, K, L, M, N.
Ille stemdistrict. Gymnastieklo
kaal, school Oostkerkplein omvat de
wijken.
O, P. Q, R, S, T, U, V.
De kiezers in de stad hebben dns
maar op te letten in welke wijk
zij wonen en dan weten zij waar
ze met hun stemkaart wezen moeten.
Op den dag der herstem
ming zal een der bestuursleden der
Ant/r. Kiesver. te Middelburg aan
ieder die zulks verlangt met het
oog op de herstemming, inlichtingen
verschaffen en zal daartoe zitting
houden in het bureau van dienstver
richting, Wal B 38.
Het gaat, zooals de geavanceerd li
beralen evengoed weten als wij, om de
beginselen.
De hoofdvraag iszal de moderne.
of zal de bijbelsch-christelijke wereld
beschouwing de zege behalen bij de
stembus? Zal in bestuur en wetgeving
worden voortgegaan de Natie van
boven af - van den God der waar
heid te vervreemden, geljjk helaas, het
liberalisme dit nu eene halve eeuw
heeft gedaan, of zal aan dat modern-
heidensch maken van ons volk paal en
perk worden gesteld. Zie, dat is, naar
reeds Groen van Prinsterer getuigde en
na hem vele andere groote mannen uit
spraken de vraag, waar het om gaat.
Hoort en leest, kiezers, hoe zich hier
over hebben uitgelaten wijlen prof. v.
Oosterzee, dr. A. W. Bronsveld, Groen
v. Prinsterer en dr. de Visser.
Straks zal het niet zijn de kwestie
van roomsch of onroomsch, maar over
alle muren van kerkgenoetschappelijk
verschil zullen de geloovigen elkaar de
hand reiken, om te kunnen bestaan in
den groeten strijd tegen elk geopen
baard geloof.
Prof. v. Oesterzee.
■x
In die 50 jaren na 1848 zijn grove
misslagen begaan, heeft een doctrinair li
beralisme ons in menig opzicht getyranni-
seerd en getracht te moderniseeren
Dr. A. W. BRONSVELD.
{Ned. Dagblad no. 21).
Tegen het ongeloof zijn wij met de gan-
sche Christenheid, roomsch of onroomsch,
vereenigd door het geloof in de eenige offe
rande eenmaal aan het Kruis volbracht.
GROEN VAN PRINSTERER.
Nederlandsche Gedachten Deel I bh. 128.
Men dient evenwel niet te vergeten dat
de leidende gedachte, het geheele streven,
de geest van het liberalisme ingaat tegen
het welzijn van het Vaderland. De geest
dier partij gaat in tegen het positieve Chris
tendom. Zij wordt beheerscht door het he-
ginsel van het Nut.
Dr. J. Th. DE VISSER,
(rede in Frascati).
Wij voegen hier alleen bij dat
(le verleider het nooit zegt en weten
wil, dat hij ons van God en Zijn dienst
vervreemdtdit bedoelende, wijst hij
altoos op andere dingen, hij wijst ons
op voordeel en op genot, enz. Voor
zijne instrumenten weet hij het zóó
te verbergen, dat de meesten hunner
het niet inzien en dientengevolge niet
weten wat zij doen.
Immers zij gelooven niet, dat zij
zijne instrumenten zijn. Zou dat wel
iemand hunner gelooven?
De Middelburgsche Courant is het
orgaan van de vooruitstrevende partij.
De oud-liberalen kozen het Zeeuwsche
Dagblad. De Middelburgsche Courant
wordt geredigeerd in den geest van de
geavanceerd liberale partij. Ze was
daarom tégen Karnebeek en vóór
Fokker.
Met den godsdienst naar de Heilige
Schriften heeft ze gebrokenja, menig
maal maakt zij hem belachelijk. Het
humanisme, waaruit de vrijmetselarij
leeft, staat ze voor. Nog onlangs pleitte
zij voor de vrijmetselarij en beval ze
haar aan.
Van Zondagsconcerten spreekt zij met
lof, maar de kerk bestrijdt zij. De ge
moderniseerde wil zij nog, maar de bij-
belsch christelijke keert zij den rug toe.
Ze ontvolkt de kerk, doordat zij het
volk met een anderen geest drenkt dan
dien van Christus Jezus.
Nu heeft ze echter de witte das om
gedaan, ze maakt haar opwachting, ze
biedt zich aan als raadsvrouw eo help
ster zelfs van de kerken, die geloovige
predikanten hebben.
Natuurlijk totdat de verkiezing
voorbij is.
Voor een man van karakter inderdaad
een verachtelijk spel.
En welk eene onnoozelheid wordt
daarbij verondersteld Ze denkt zeker
die rechtzinnige Hervormden behooren
toch niet tot het denkend deel der Na
tie wij zullen hen, in strijd met liun
beginsel, wel in onze zoo behendig
en wijd opengezette val lokken.
Nu, wij zullen zien en het in alle
kalmte afwachten of het gelukken zal.
Het ligt voor de hand dat de gea
vanceerd liberalen en de Middelburg
sche Courant de kleine groep van den
heer Karnebeek zullen trachten terug
te voeren, teneinde saam op te trekken
bij de herstemming. Zij hebben gelijk
want principieel behooren zij bij elkander.
Wij zijn het geheel eens met hetgeen
hieromtrent geschreven stond in de cir
culaire van de Christelijk-Historische
Kiesvereeniging, onderteekend door de
heeren C. van der Hoeven, L. Hijmans,
Roscam Abbing, enz. „DE LIBERALE
PARTIJ," alzoo lezen wij, „geraakte
verdeeld in socialisten, radicalen,
vooruitstrevende liberalen, zelfs con-
servatief-liberalen".
Ja, zoo is het, deze allen behooren
tot éene partij." Deze „partij geraak
te" slechts „verdeeld in socialisten"
enz.
Zooals Groen van Prinsterer steeds
zeide, leven al de genoemden uit de
beginselen der revolutie, daarom zijn zij
geesteskinderen en maken zij in den
grond ééne partij uit. Trouwens, het
is een historisch feit dat uit de con
servatieven de liberalen, uit de liberalen
de radicalen en uit de radicalen de
socialisten zijn voortgekomen.
Het laat zich daarenboven op voor
de hand liggende wijze verklaren; im
mers de beginselen werken door, ze
maken zich meer en meer van ons
meesterze werken dóór en maken
zich meester van de personen en van
de geslachten.
Het is de door de zonde verduisterde
rede of het Woord Gods, het vleesch
of de Geest waardoor wij, en wel hoe
langer hoe meer, geleid en beheers cht
worden. Het is, zooals Groen v. Prinste
rer zeide, het geloof of het ongeloof
Zelfs werken deze beginselendoor, ook
na dit leven. In de eeuwigheid zijn
wij volkomen wat wjj hier ten deele
zijn. Men gevoelt vaak dat dit zoo is,
en daarom zegt men welwees, wat
gij zijt, geheel.
Men moet vooruit, óf geheellijk van
beginsel veranderen. Wat wilt gij P Wat
zult gij doen
Er is niets aan te doenmen helpt
op staatkundig gebied en dientengevolge
op velerlei ander gebied het geloof bf
het ongeloof, m. a. w. men stelt zich
tegen bf aan de zjjde van den God
der Heilige Schriften.
En nu baat het niet te zeggenlaat
den godsdienst er buitenwant die is
er niet buitendaarom gaat het in
den grond.
Laat den godsdienst er buiten
Dat zeggen menigmaal de liberalen;
maar dat komt hierop neerlaat ons libe
ralen voortgaan met de Natie op staat
kundig- en op schoolgebied, op maat
schappelijk- en alzoo ook op kerkelijk-
gebied van den God en Christus des
Bijbels te vervreemden, dus te ontchris-
telijken, laat ons daarmee voortgaan,
en houdt gij antirevo lutionairen en
Christelijk-historischen u stil, spreekt er
niet over, laat ons begaan. Dat nu
kunnen, mogen, willen en zullen wij(
niet.
In navolging van Groen van Prinste
rer hopen wij het volk het te zeggen
waarom het gaat, en te wijzen op den
afgrond, waar de beginselen der revolutie
ons henen voeren opdat niemand het
christelijk beginsel inruile voor dat der
revolutie en opdat nog velen wakker
worden en het revolutie-beginsel varen
laten.
Wilt gij geavanceerd liberalen met
de witte das om, de Christelijk-his
torischen, die met ons uit één beginsel
leven, afvallig maken en voor uwe
partij winnen, wij willen op onze beurt,
omdat wij in de heiligheid van ons begin
sel gelooven, de uwen doen wederkee-
ren tot de belijdenis van den God der
vaderen.
De Middelburgsche Courant en de libe-
ralisten hebben, zooals wij allen weten
nog altoos het volk godsdienstloos gemaakt-
de kerkenzooveel mogelijk ontvolkt, den
dag des Heeren ontheiligddoor het volk
in plaats van den dienst des Woords
allerlei uitspanningen, zooals muziek door
de straten en dubbeltjes-concerten in het
Schuttershof en elders te geven; prediking
van het Evangelie onder Mohamedanen en
Heidenen hebben zij niet bevorderd, maar
tegengewerkt-, het onderwijs hebben zij in
hun geest, op kosten van allen, ingericht
voor de heeren van den handel hadden zij
tonnen gouds over denk aan het droog
dok te Middelburg, aan de kostelijke water-
