NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
B
D
mm
m
Hü
YAI
TOT
DU]
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
AV.
Hoe moeten de Kiezers stemmen?
Inlichtingen voor de Kiezers.
Jhr. Mr. A. F. de
Lohrnan.
MAAR GRAANRECHTEN DAN?
Mertfag 12 Juni.
ifftfe Jaargang.
ONZE CANDIDAAT.
Waaraan voldoen?
1
VERSCHIJNT
uitgave; van
G. M. KLEMKERK, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Zoo ziet uw stembiljet er uit als
gij 't van het stembureau krijgt.
ter benoeming van een lid der
TWEEDE KAMER.
Gij hebt dus niets anders te doen dan de witte stip in 't
onderste vierkant ZWAltT te maken. Niet schrijven. Niet schrappen.
Niet allebei zwart maken. Alleen in 't onderste ZWART vakje
moet u de witte stip zwart maken.
Band aan de Kiezers.
De Brief
De heer Lohman is een voorzich
tig staatsman, die zich niet voor een
zaak verklaart alvorens haar gron
dig onderzocht, het voor en tegen
er van gewikt en gewogen te hebben.
Hij heeft toegegeven dat de land
bouw moet geholpen worden, doch
't middel noemde hij niet.
Wij moeten derhalve den kiezers
't antwoord schuldig blijven op de
vraag of de heer Lohman voor of
tegen graanrechten is.
Elders heeft hij verklaard dat hij
deze zeer ingewikkelde belangrijke
quaestie, ernstig, rustig wenscht te
bestudeeren. Aan deze studie is de
heer Lohman nog bezig.
Hij is een te eerlijk staatsman om
zich voor of tegen te verklaren,
wanneer dit niet is zijn overtuiging.
Hij wenscht de voorstellen in dien
geest af te wachten, en op zich zelf
te beoordeelen.
Ons dunkt dit een vrijwat ver
kieslijker standpunt dan dat van die
candidaten welke zich reeds van te
voren, uitspreken, met zoovele woor
den dat zij zijn en zullen blijven
tegenstanders van graanrechten.
Dit is de uiting van vrijhandel
drijverij niet dat de antirevolutio
nair niet uit en in beginsel voor
vrijhandel zou zijn, maarzoo menige
liberaal maakte van 't vrijhandel-
vraagstuk een dogma, en dan krijgt
't verzet tegen graanrechteu ieis
drijverigs.
De redactie van „de Zeeuwheeft
't nog deze week in haar artikel
„Duurder brood" aangetoond, dat
men met het geroep van tegen, tegen
of duur broodof iets dergelijks
dit groote staathuishoudkundige
vraagstuk der protectie, waarlijk niet
door den eersten den besten verkie-
zings-agent op hunnen weg geworpen,
niet van de baan krijgt.
Daarom spijt het ons dat sommigeu
van deze graanrechten-quaestie een
partij-quaestie maakten.
Dan deed de antirevolutionaire
partij verstandiger. Zij toch gaf den
kiesvereenigngen den raad om hun
candidaat niet te laten vallen op 't
vraagstuk der graanrechtenmaar
f.lken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. pf 0,95.
Enkele nummers0,025.
EN
van 1 5 regels 25 centiedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Stembiljet
HEIJSE.
J. H. C.
HEIJSE.
J. H. C.
DE SAVORNIN
A. F.
«HM
DE SAVORNIN
A. F.
LOHMAN.
LOHMAN.
Zoo ziet uw stembiljet er uit als
gij 'tin de bus steekt.
Stembiljet
ter benoeming van een lid der
TWEEDE KAMER.
De stemming voor een lid der tweede
kamer is bepaald op Dinsdag 15
Juni a. s.
Gij kunt aan het stemburoo terecht
van 's morgens acht uur tot 's avonds
vijf uur.
Wie met 't slaan van vijf uur niet
in 'tstemlokaal is die komt te laat;
dus goed op den tijd passen.
Vriendelijk wordt u verzocht, als gij
soms naar de Goesche markt gaat, om
eerst te gaan stemmen.
Van den burgemeester ontvangt gij
van daag een stemkaart, waarop staat
wanneer en waar gestemd zal worden.
Gij neemt die kaart mee naar 't stem
buroo, geeft 'm daar af en ge krijgt
dan een stembiljet.
Dat stembiljet ziet er ongeveer uit
als hierboven is afgedrukt.
Gij gaat met dit biljet naar den les
senaar en maakt het witte puntje voor
den naam van A. F. DE SAVORNIN
LOHMAN met een potlood dat bij den
lessenaar hangt zwart.
Gij moogt dus op uw stembiljet niet
schrijven.
Wie niet lezen kan, -onthoude maar
dat hij de onderste stip moet
zwart maken.
Gij vouwt daarna uw stembiljet dicht
en werpt 'tin de bus.
Hulpbehoevenden, dat zijn blinden
en verminkten of die hun hand niet
kunnen gebruiken, mogen bij 't stemmen
door een vriend of kennis geholpen
worden.
Wie op zijn stembiljet 't verkeerde
stip heeft zwart gemaakt, die mag een
ander biljet vragen
Patroons, bazen en werkgevers moe
ten twee achtereenvolgende
uren aan hunne knechts vrijaf geven
om te gaan stemmen.
Onze candidaat is de heer
Een bekende candidaat, die reeds on
geveer zeventien jaren lang ons district
vertegenwoordigde en telken male bij
zijn aftreding met groote meerderheid
herkozen werd.
Slechts enkele jaren was hij geen lid
der tweede kamer, dewijl Z. M. de Ko
ning hem tot de gewichtige betrekking
van minister riep en hij daarna een zetel
verkreeg in de eerste kamer.
Na het overlijden van mr. Keuche-
nius werd hij weder door de Goesche
kiezers afgevaardigd.
Wij dragen hem u thans opnieuw
voor eene herkiezing voor.
Groen van Prinsterer, de grondlegger
der Christelijk Historische partij, heeft
steeds vermaand dat er moet zijn een
band tusschen de Kiezers en den Afge
vaardigde.
De kiezers moeten weten of de Afge
vaardigde met hunne belijdenis instemt
en de afgevaardigde moet weten wat
hij aan zijne kiezers op godsdienstig,
staatkundig gebied heeft.
Daarom is kennismaking noodig.
De kennismaking verkrijgen zij door
briefwisseling en door optreden van den
candidaat voor de kiezers.
De heer Lohman is reeds herhaalde
malen voor zijne kiezers in dit district
opgetreden. Hij hoopt 't ook nu te doen
en wel op Maandag 14 Juni, a.s. 's avonds
half 8 in de Prins van Oranje te Goes.
Toegang vrij voor alle kiezers.
Maar ook de briefwisseling tusschen
het bestuur der kiesvereenigiug en den
candidaat strekt tot versterking van dien
zedelijken band.
Daarom drukken wij hieronder den
brief af dien de heer Lohman aan 't
Bestuur van „Voor Nederland en Oranje"
te Goes gericht heeft als antwoord op
een vraag of Z.E.G. instemmen kon met
de bekende resolutiön der deputaten-
vergadering.
van den heer Lohman luidt aldus
5 Mei 1897.
Aan het .Bestuur der Anti
revolutionaire Kiesvereeni-
ging „Voor Nederland en
Oranje", Goes.
Mijneheeren
Ik begin met u mijnen dank te betuigen
voor het, althans aanvankelijk, in mij ge
steld vertrouwen.
Hoewel ik meene, dat mijne vrij lang
durige politieke loopbaan reeds genoegzaam
aangaf, vat ik onder de toepassing van
onze antirevolutionaire beginselen versta,
eerbiedig ik toch de redenen die U zullen
hebben bewogen, daaromtrent nog een na
der onderzoek in te stellen.
Uwe bedoeling is natuurlijk te weten
of ik instem met het Program van Actie.
Ten aanzien van do Sociale quaestie oor
deel ik, met bedoeld Program, dat maat
regelen behooren te worden getroffen,
zoowel om behoorlijke en afdoende beharti
ging van den landbouw te verzekeren, ais
om verbetering van de maatschappelijke
positie des werkmans en juiste regeling
van de contractneele verhouding tusschen
werkgever en werknemer, eigenaar en
pachter, te bevorderen. Verschillende der
in het Program genoemde maatregelen, zoo
o. a. dat genoemd onder B. 5 (uitbreiding
en wijziging van het tarief van invoer
rechten) zonden reeds nu op mijne instem
ming kunnen rekenen. Ook tegen de
strekking van de overige daar genoemde
maatregelen heb ik geen bezwaar, maar
het is mij onmogelijk mij over bepaalde
maatregelen uit te laten, alvorens ik die
vóór mij zie, en ze in onderling verband
kan beoordeelen. Of b.v. afschaffing van
vleeschaccijns zon kunnen gepaard gaan
aan ondersteuning van eene pe isioensuit-
keering op groote schaal uit 's Rij ks kas,
kan eerst w or Óen beoordeeld wanneer men
cijfers vóór zich heeft. Vooral aan wie meer
of min direct tot het doen van voorstellen
kunnen geroepen worden, voegt zekere
mate van voorzichtigheid en soberheid.
Ten aanzien van het Onderwijs mag ik
aannemen, dat mijne inzichten genoegzaam
bekend zijn, dan dat ik daaromtrent in
nadere beschouwing behoef te treden. Om
trent de meeste der daarbij vermelde pun
ten had ik meer dan eens gelegenheid in
't openbaar mgn gevoelen uit te spreken,
of ter bereiking van het daarin bedoelde
mee te werken.
Ook hetgeen het Program over Justitie,
Koloniën, er Defensie inhoudt, en waarmee
ik, generaal genomen, instem, geeft mg
geen aanleiding tot het maken van bijzon
dere opmerkingen.
Ik hoop hiermede aan Uw bedoeling
te hebben voldaan, en heb de eer mij,
onder toebidding van 's Heeren zegen, met
de meeste hoogachting te teekenen,
Uw dienstv. Dienaar,
A. F. DE SAVORNIN LOHMAN.
De gezamenlijke [jkiesvereenigingen
hebben hierop den heer Lohman opnieuw
candidaat gesteld, eene candidatuur die
overal in 't district met groote geest
drift begroet werd.
Aan welke vereischten moet een an
tirevolutionair volksvertegenwoordiger
voldoen
Zijn wandel moet zijn overeenkomstig
Gods Woord.
Hij moet een oog hebben om het
verband te zien tusschen dat Woord en
de volksbelangen.
Hij moet de rechtsbeginselen weten
op te sporen, waarnaar de natie moet
worden geregeerd 't Gezag om de Bron
van 't Gozag hoog te houden voor de
rechten en vrijheden des volks de pleit
bezorger kunnen zijn bij de Kroon en
de rechten der Kroon tegen aanmatiging
van de ministers der kroon weten te
verdedigen.
Iemand die ernst maakt met zijn
roeping, een sieraad is voor de Kamer,
en altijd op zijn post. Strikt en onkreuk
baar rechtvaardig, voor vriend en vijand
Iemand die weet, dat wij. kiezers, ook
onderdanen zijn; en die. met strikt vast-
i houden aan de rechten des volks, ook
wil bedacht hebben dat het beginsel
der gehoorzaamheid en onderdanigheid
aan de Overheid niet mag worden op
zijde gezet.
Hij moet waken tegen aanranding
der vrijheid van consciëntie, den vaccine-
dwang, die schande voor een vrije natie,
bestrijden en, mede door 't indienen
van daartoe strekkende wetsvoorstellen
alle rechtsongelijkheid tusschen burgers
van hetzelfde land trachten weg te
nemen.
Hij moet ijveren voor den onbelem-
merden loop van 't Evangelie ook door 1
de Zending in onze Koloniën, de zede
lijke belangen der natie, in bepleiting
van Zondagsrust, 't opkomen voor de
heiligheid van den eed, voor afschaf
fing van opiumhandel en staatsloterij,
voor maatregelen tegen prostitutie en
malthusie, tegen drankzondenzoo ge
trouw mogelijk willen dienen.
Met de veelvuldige sociale nooden
bekend, streve hij ook in de wetgeving,
naar wat tot leniging dier nooden strek-
i ken kan.
Hij moet een belijder van den Chris
tus ook op staatkundig terrein, in de
eerste plaats de eere van dien Christus
ook in 't staatkundige leven bedoelen
en daarna zonder oogendienst of jacht
op volksgunst, 't leven en laten
leven; de belangen van 'tganschevolk
op 't oog hebben de meest naar voren
tredende quaestien ernstig bestudeerende,
den volksgeest weten te leiden, en
tegelijk als tolk des volks voor de
rechten en belangen van dat volk, niet
het minst van 't te lang verzuimde
deel des volks, ter plaatse waar 't be
hoort, het tegen miskenning of verwaar-
loozing weten te beschermen.
Aan deze eischen, een antirevolu
tionair volksvertegenwoordiger te stel
len, heeft de heer Lohman tot nog toe
in ieder opzicht, op een wijze boven onzen
lof, voldaan. Wie der onzen zal 't ont
kennen Wie der tegenstanders zal
't tegenspreken Wij hebben goe den
moed dat hij zich ook hierin gelijk
zal blijven ook waar hij aan de antirevo
lutionaire traditie van den zedelijken
band tusschen kiezers en gekozenen,
tusschen het volk en zijn afgevaar
digden, getrouw, men kan 't zien uit
zijn hierboven} overgenomen brief aan
de kiesvereeniging die hem 't eerst
candideerde, van zijne instemming met
't program van actie der antirevolutio
naire partij op menig punt deed blijken.
oo
