NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
irg.
nstbode,
en Zilver
IEID
noodigd,
sknecht
Ho. 102. 1897.
Mccifftt} 29 ileL
iCfrfc laacgaag.
VERSCHIJNT
G. M. KLEMKERK, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
-1'»'l*»i
Geoen van Pbinsteeee
5ERIJDE JONGE,
if met October
NCKE Hof Melis-
tober
gekerke.
pen-, burgerwerk en
aan om terstond in
ren letter M boekh.
sesche Stoomboot-
gappijeii.
ROTTERDAM
;geii plaatsen.
Tnni.
Van Rotterdam:
)ond.27 12.9.
IVrijd.28 10.—
Zater.29 11.9.
5ond.30 11.
|Maan.31 12.
Dins.
Woen
Dond.
Yrijd.
Zater.
Zond
Maan.
Dins.
12.—
11.—
11.—
11.—
12.—
11.—
5.—
9.—
7.—
9.30
8.—
7 2.—
8 12.—
Woen. 9 11.—
Dond.10 12.—
Yrijd.ll 12.—
Zater.12 10.30
Zond.13 10.30
Maan .14 11.30
Dins. 15 12,
Woenlö 11.
Dond.17 11,—
Vrijd.18 11.—
Zater.19 11,—
Zond. 20 11.—
Maan.21 12.
Dins. 22 12.
Woen23 11.
Dond.24 12.—
Vrijd.25 12.
Zater.26 10,
Zond. 27 10.30
Maan.28 11.30
Dins. 29 12.
WoenSO 11
OTDIENST
)ELB.-ROTTERDAM
-Juni.
aen des Zondags,
van Middelburg 8.45;
Tan Tan
liddelburg. Rotterdam.
elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p0,95.
Enkele nummers0,025.
UITGAVE VAN
en
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
ER. DAGELIJKS.
nm. 1,40a) 3,25 en 6.2J
2,10a) 3>55
om. 1,55a) en 4,50
lerke vm. 8,10.
8,40.
„Een constitutioneel recht is er dat
beteekeuis en kracht heefthet petitierecht
in omgekeerde verhouding, het Kies
recht.
„De meerderheid der Tweede Kamer
regeert het Land, ook waar het Kerk
en School geldt;
„Daarom is het ongebruikt laten van
dit recht, en inzonderheid voor den Chris
ten, onverantwoordelijk verzuim".
O (Heraut 25 Sept. 1863).
Het duo is een trio geworden.
Vroeger was het in verkiezingsdagen
altijd „Rome en Dordt", waarvoor de een
voudige kiezertjes werden banggemaakt,
thans is „Rome, Dordt en Bafio" de leus
waaronder in 't Noorden des lands 't libe
ralisme tegen ons optrekt.
Wat dit zoggen wilBaflo
Dat is do niet onaardig gevonden naam
voor de protoctionieten.
De burgemeester van Baflo, Doornbosch,
is liberaal en heeft in Groningen door
zijne onvermoeide prediking voor Graan
rechten vele liberalen aan 't anti-olericaal
partijgoschreeuw onttrokken.
En 't is de invloed van deze liberalen
nu welken zij onder den naam Baflo in
het „monsterverbond" hebben ingelijfd.
Een monsterverbond, natuurlijk slechts
in de verbeelding.
Rome heeft net zoo min een verbond
met Dordt gesloten, als Baflo met Rome.
Maar 't drievoudige spook kan dienst
doen; afschijnt ons dit nieuw soort spo
kenvrees onder hen die tot voor kort ge
leden al de maoht in hadden, uiterst be
lachelijk.
Deze dagen zijn herinneringsdagen voor
alle oprechte vaderlanders die Oranje lief
hebben en de helden uit dit stamhuis om
hunne belangelooze met hun bloed bezegel
de liefde voor de zaak van het Calvinisme,
wenschen 'in gedachtenis te honden.
Den 23 Mei was 'tde herinnering aan
den slag bij Heiligerlee, waar „graaf Adolf
is gebleven". De 5 Juni zal 'tde herinne
ring zijn aan de smadelijke nederlaag van
graaf Lode wijk, een onderen broeder des
prinBen van Oranje, bij Jemmengen, in 1568
een nederlaag niet aan gemis aan persoon
lijken moed maar aan den onwil zijner
soldaten te wijten. Den 10 Juli hopen
*9 te gedenken aan den moord op onzen
eenigen Zwijger, door de hand eens van
Rome's wege bezoldigden sluipmoordenaars,
gevallen in 1584.
De 18 Juni en daaraan voorafgaande
dagen herinneren ons aan de dappere da
den van onzèn onvergetelijken Willem II,
toen kroonprins, later koning, in 1815 bij
Waterloo.
En den 1 Juni zal 't voor een stad in
het buitenland een aangename feestdag
zljn, in verband met de herinnering aan
eene Oranje.
Hanau, de bekoorlijk gelegen fabriek
stad aan de Main, niet ver van Frank-
tort, ver buiten Dnitschlands grenzen be
kend door zijne bijouteriefabrieken, viert
op dien datum baar 300sten geboortedag.
Wij denken daaraan met haar. Den 1
Juni 1597 toch was het de edele graaf
1'dips Lodewijk II van Hanau, gehuwd
ffletCatharina Belgica, dochter van wijlen
oen grooten Zwijger, die aan duizenden
vluchtelingen uit Nederland en alle plaat
sen waarheen zij ree'ds vroeger de wijk
genomen hadden, eene schuilplaats aan-
ood in zijne residentie, welke daardoor
ot grooten bloei gebracht werd, en ook in
uitwendige, in het maatschappelijke de
natheid ondervond van des Heilands woord
ii oorzoover gij dit aan een der minste van
ljne broederen gedaan hebt, hebt gij dit
gedaan". J
Haast de oude, eng gebouwde en fraaie
angelegd.
an 6.20 naar
ten.
en onbeduidende landstad, verhief zich
spoedig de „Nieuwstad" met hare regel
matige breede straten en naar alle regelen
der versterkingskunst aangelegde mnren en
wallen, welke alle aanvallen gedurende
den daarna gevolgden 30 jarigen oorlog
hebben doorstaan.
Deze Calvinistische uitgewekenen uit
Nederland, Engeland, Denemarken en
Dnitscbland, maar allen Nederlanders, heb
ben tot in geslachten Hanau groot gemaakt
en tot bloei gebracht. Eeuwen lang hielden
de nakomelingen dezer vluchtelingen de
herinnering aan hun vroeger vaderland in
eere, en nog voor korten tijd wordt zoo
wel in de Waalsche als in de Neder-
landsche kerk beide architectonisch be
langrijk onder een indrukwekkend hoog
dubbel dak met een gemeenschappelijken
toren, „opdat byde spraken onder ééne
cappe mogen geoppnet werden" gods
dienstoefening, in de taal hunner vaderen
gehouden.
Over de feestelijkheden die tnsschen 1
en 8 Juni te Hanau znllen plaats hebben,
wenschen wij later een en ander mede te
deelen.
28 Mei '97.
Bij kon. besluit is benoemd tot notaris
te Sas van Gent A. W. Vollenhoven van
Daalen, cand. notaris te Hilversum.
Door den minister van financiën zijn
met ingang van 1 Juni a. s. benoemd tot
kommies der 4e klasse bij 's rijksbelastingen
te St. Jansteen T. B. Tas te Vlissingen
en te Kauter M. T. E. Nederhand te
Bruinisse.
Het Nederl. Land bon w-Comité heeft
met 22 tegen 16 stemmen verworpen bet
voorstel van den heer Mansholt (wensehe-
lijkheid van een ministerie uitsluitend voor
landbouw), en verklaarde zich met 34 tegen
4 stemmen voor de instelling van een
Ministerie van Landbouw, Handel en Nij
verheid.
Hetzelfde Comité meende met 28 tegen
15 stemmen dat het heffen van invoer
rechten op granen den landbouw in 't al
gemeen met ia een gezonden toestand zal
brengen.
Goes» In verband met de aanstaande
opheffing van de laatste dagelijksche post
bestelling in deze gemeente circuleert hier
het volgende adres
Aan den\Minister
van WaterstaatHandel en Nijverheid.
Geven met verschuldigden eerbied te
kennen, ondergeteekenden, ingezetenen dezer
gemeente, dat zij in de uitoefening van
hun bedrijf en nering schade zullen lijden
door het intrekken der bestelling van de
brieven en verdere poststukken, welke hier
ter plaatse met den trein van 9.4 aankomen
en onmiddellijk na de sorteering nog dien
zelfden avond worden bezorgd.
Immers, blijkens aankondiging van den
Directeur van het postkantoor zal met den
laatste» dezer maand die bestelling ver
vallen, zulks niettegenstaande hem per
soonlijk op het groote ongerief was ge
wezen, dat vele ingezetenen daardoor
zullen ondervinden, en er door het dage
lij ksch bestuur der gemeente, ten volle
de nadeelen kennende, welke het gevolg
dezer regeling znllen zijn, bij het bestuur
der postergen op was aangedrongen de
bestaande bestelling ongewijzigd te laten
voortduren.
Ons betreffende deze wijziging tot Uwe
Excellentie wendende, wenschen wij er
op te wijzen, dat ten eerste onze corres
pondentie met Holland en de noordelijke
provinciën daardoor eene groote belem
mering zal ondervinden, wijl nu des avonds
slechts de brieven zullen besteld worden,
welke hier met den trein van 5.34 ure
aankomen, en 's middags of na den middag
geschreven brieven eerst den volgenden
morgen besteld worden. Dat dit, in ver
band met beurs- en marktzaken zeer na-
deelig voor ons is, meeaen wij dat geen
betoog behoeft.
Maar in de tweede plaats drukt de voor
genomen intrekking ook op de meer locale
correspondentie, die hier voor het gros
der neringdoenden van groot gewicht is,
en zal in sommige gevallen eene vertraging
van 24 uren daarvan het gevolg zijn en
de spoedige afdoening van vele zaken dik
werf tot ons groot nadeel daardoor ver
hinderd worden.
Deze laatste hestelling heeft een reeks
van jaren onder vroegere directeuren be
staan, blijkbaar zonder ooit aanleiding te
hebben gegeven tot storing in den dienst,
en getuigt dan ook de mededeeling in het
antwoord van den Directeur-Generaal aan
het gemeentebestuur, dat de laatste bestel
ling aanvangt om 10.15 a 10.30 (Amsterd.
tijd) van eene weinig welwillende en een
zijdige voorlichting.
In normale omstandigheden vangt die
bestelling ca. 10 uren aan, en, daar die
uitsluitend in de bebouwde kom, zonder
de buitenwijken, plaats heeft, is die ge
woonlijk rnim elf uur afgeloopen. Alleen
bij min of meer belangrijke vertraging in
den loop der treinen, wat tot de groote
uitzonderingen behoort, kan datlater worden,
en zonde het niet anders dan door het
publiek gebillijkt kunnen worden, dat in
die enkele gevallen de bestelling werd op
geheven.
Welke reden dus hei tegenwoordige be
stuur der Postergen kan bewogen hebben
aan een belangrijk gedeelte van het ne
ringdoende publiek ongerief te veroorzaken
door het intrekken der laatste bestelling
op een tijdstip, dat zijn wg wel inge
licht het personeel op het postkantoor
hier is uitgebreid met een adsistent en
twee bestellers kunnen wij niet bevroe
den, allerminst waar onder vorige Direc
teuren, met minder personeel, de dienst op
uitstekende wijze werd georganiseerd en
uitgeoefend.
Van meer dan eene zijde op de bezwaren
van het intrekken der bestelling gewezen,
werd door den Directeur van het postkan
toor de aandacht van belanghebbenden er
op gevestigd, dat men tegen geringe betaling
het busrecht konde verkrijgen en daardoor
in de gelegenheid verkeerde tot 11 ure
des avonds alle stukken op het postkantoor
te kunnen af halen of doen afhalen, maar
de moeielijkheui, waarin velen onzer en
de onmogelijkheid, waarin enkelen ver-
keeren, dezen maatregel te nemen, doet
aan een dergelijk advies niet veel beteeke-
nis hechten.
In verband met het aangevoerde veroor
loven ondergeteekenden zich daarom Uwe
Excellentie bescheidenlgk, maar met den
meesten aandrang te verzoeken alsnog
maatregelen te willen nemen om de thans
bestaande regeling der laatste bestelling te
laten voortduren.
't Welk doende,
Nederlandsch Jongelings-Verbond.
Te 's Gravenhage werd Hemelvaartsdag
de 44e Alg. Vergadering getiouden van
het Nederlandsch Jongelings-Verbond, on
der voorzitterschap van den heer A. J.
Hoogenbirk van Amsterdam.
Na een welkomstlied, door het koor der
Jonge-Mannen-Vereeniging te 's Hage, riep
Graaf Van Hogendorp, namens deze Ver-
eeniging allen een hartelijk welkom toe,
daarbij den wensch uitsprekende, dat wij
meer en meer mogen gaan begrijpen, dat
wij schouder aan schouder moeten optrek
ken tegen al wat de Jongelingschap be
laagt. Met begeleiding van 't nog zeer
jonge Fanfarekorps der J. M. V. uit Den
Haag werd gezongen Ps. 138 1, waarna
de heer J. L. Zegers van Heemstede in
gebed voorging en las Hand. 1112.
De Voorz. spreekt nu eene rede uit,
waarin hij wijst op grooten vooruitgang
van 't Verbond „ons is", zegt hij „ruimte
gemaakt" 1 Spr. toont verder aan, dat „ver-
eeniging" goed, maar „flinke jonge man
nen" het allerbest is. De geestige rede,
dikwijls met gelach en toejuiching onder
broken, werd geëindigd met den wensch,
dat men ook in België de vereeniging zal
gaan helpen.
De heer Joh. van 't Lindenhout Jr. las
voor verschillende ingekomen groeten, o.
van de hh. Phildins van Genève, en Van
Oosterwijk Bruijn, Vaders van ons Verbond.
Na 't aflezen ran de namen der Afge
vaardigden van 114 vereenigingen, brengt
de heer A. Rooseboom, hondssecretaris, het
jaarverslag uit. Dit overdenkt allereerst
het overlijden van den Bondsbestnurder,
den heer M. v. Dis Jz. Elf jaar lang was
hij werkzaam als onbezoldigd agent van
't Verbond, en tot zgn dood volijverig
bondsbestnurder. Ons einde zij gelijk 'tzijne!
Vele afdeelingen zijn zich van den ernst
der zaak en der tijden bewast. De alge.
meene toestand is niet ongunstig. Tegen
over een paar afgevallen afdeelingen staan
23 nieuwe. Ook hot Ringleven heeft zich
krachtig ontwikkeld, zoodat er niet min
der dan 8 nieuwe ringen zijn gevormd.
Op vele goed geslaagde anti-kermis-, zomer
en andere vergaderingen met zang- en
fanfarekorpsen mag gewezen.
Ook de Knapenvereenigingen en Zondags
scholen werden met veel liefde en opof
fering gediend.
't Getal der nieuwe Correspondenten is 56.
We blijven zoeken naar vermeerdering
van ons inkomen. Zelfs het Intern. Comité
zond den heer Phildins uit Genève, ten
einde te trachten, ons een 2en Agent te
bezorgen. Een schrede verder zijn we wel,
maar in lange niet, waar we zijn moeten.
Het kleine Zwitserland telt 4 Agenten
en 3 bezoldigde Secretarissenarm
Nederland I
Dankbaar moet erkend, dat de belang-
atelling bij Predikanten, euz., vrienden
en vriendinnen toeneemt, evenzoo de trou
we zorg van ringcommissieleden, agenten,
correspondenten en andere bondsvrienden.
Ook waardeeren wij hetgeen de pers voor
ons gedaan heeft en nog doet.
Nadat het Verslag hulde heeft gebracht
aan den Hoofdredacteur en den Uitgever
van het Orgaan alsook aan de beide Re
dacteurs van ons Jaarboekje, dat reeds 11
Febr. was uitverkocht, wordt nog de flinke
werking van het Boekenfonds herdacht
evenzoo de arbeid van den Ringagent;
doch hoe langer hoe meer blijkt de nood
zakelijkheid van hulp voor hem.
Het verslag eindigt met God op te dra
gen de toekomst en ons lot, het leven van
't Verbond, van de Afdeelingen, ja, van
alle Chr. JoDgelingsv.
Het verslag van den heer Sillem, den
penningmeester, toont ook vooruitgang aan
op dit gebied, hoewel de „Bode" weder
een tekort van ruim f 530 heeft.
Vervolgens komen de verschillende voor
stellen aan de orde. Aangenomen wordt een
voorstel, waarbij de wenschelijkheid wordt
uitgesproken, dat van elke 25 leden eener
afd. één tegenwoordig zij op de Alg. Verg.,
tar nitbrenging van een stem.
Aan den eere-voorz., den heer v. Ooster
wijk Bruijn, die door uitlandigheid ver
hinderd was, tegenwoordig te zijn, werd
een telegram verzonden, waarna ds. Mouton
van Haarlem in dankzegging voorgaat,
nadat gezongen was Gez. 3 6.
In de middagverg., geleid door den heer
B. J. Gerritaon, werd allereerst een refe
raat gehouden door den heer G. v. Noort
van Mniden, over: „Het behoud der oudere
leden". Deze dringt er op aan, dat de oudere
leden voor de vereen, behouden blijven.
Als plaats der volgende verg. wordt
Utrecht aangewezen. Tot bestuursleden
worden herkozen de hh. Gerritson, Mar-
melstein, Rooseboom, Sillem en Muller,
terwijl in de vacature van den heer v. Dis,
na eene herstemming, wordt gekozen de
heer J. J. Visser van Goes.
De heer C. Kijne van Vlaardingen, levert
vervolgens een referaat, getiteld„De strijd
tegen een der grootste vijanden van ons
Verbond". Spr. noemde dezen vijand de
alcohol, en drong krachtig aan op geheel
onthouding.
Brei
Na een kort debat over dit onderworp,
leidde de heer W. Liotard van Rotterdam
ten slotte in„Een 2e Agent".
Spr. wees op de groote noodzakelijkheid
daarvan, en daarom stelde hg voor, namens
't Bondsbestuur, op den len Zondag \an
iedere maand een inzameling te honden
voor 't stichten van een fonds voor deze zaak,
Staande de verg. werd ingezameld voor
dit doel de som van pi. m. f 75.
Na een opwekkend woord van den heer
Gerritson, sloot ds. Leley veld van Goes ds
vergadering, na 't zingen van Luthers lied.
Ten slotte zong men Ps. 90 1.
Bond van iongelingsvereenigingen.
De Nederlandsche Bond van Jongelings-
vereenigingen op Gereformeerden grondslag
hield gisteren in de groote zaal van het
„Park Tivoli" te Utrecht zgn bondsdag.
In de huishoudelijke vergadering werden
de huishoudelijke zaken afgedaanals
plaats van vergadering op Hemelvaartsdag
1898 werd Haarlem aangewezen of Am
sterdam voorzoover het Ned. J. Verbond
dan te Haarlem vergaderen mocht.
Tot leden van 't Bondsbestuur werden
herkozen ds. J. E. Vonkenberg (tevens,
voorzitter) met 134 en J. van Oversteeg
met 133 stemmen.
De openbare vergadering nam ten 2 ure
een aanvang met een toespraak namens
de Utrechtsche afdeeling door den voor
zitter dier afdeeling, dr. A. G. Honig van
Zeist, waarna het woord werd gegeven
aan ds. K. Fernhout van Utrecht, die een
referaat hield over „De Jongelingerer-
eeniging en bet huwelijk", met de vol
gende stellingen
I. De Jongelings-Vereeniging vindt
hierin haar taak, dat ze onze jongelingen
door aaneensluiting steunt in de vervulling
van de eigenaardige roeping aan hun leef
tijd door God gegeven.
II. Die roeping ligt, behalve, in de
plichten welke hnn in huis, maatschappij
en, voor een deel, reeds ook in den staat
zgn opgelegd, in hunne toernsting voor
de taak van den mannelgken leeftijd.
III. Deze taak van den mannelgken leef
tijd moet de J.-V. daarbij, zooveel moge-
gelijk, in haar volle breedte overzien,
zoowel naar hare natuurlijke als naar
hare zuiver geestelijke zijde, niet minder
voor zoover ze ligt op het terrein van het
huis, de maatschappij en den staat, als op
dat van de Kerk des Heeren.
IV. Ten aanzien van het huis dat,
naar de heteekenis die het heeft als ds
wortel van alle gemeenschapsleven, daarbij
voorop gaat heeft de J. V. daarom hét
antwoord te zoeken op de vraag: hoe het
naar de ordinantiën Gods behoort ge
bouwd te worden.
V. Dewijl het huwelijk de grondslag
is van het huisgezin en de degelijkheid
van den bouw allereerst afhangt van de
deugdelijkheid van den grondslag, heeft de
J. V. met allen ernst ook daartoe te ar
beiden, dat zij hare leden den eisch des
Woords ten aanzien van het huwelijk
recht doe verstaan.
VI. Onder leiding van rijper oordeel
met voorzichtigheid onderscheidend tns
schen wat al en wat niet bij den jonge
lingsleeftijd past, zal ze derhalve, in aan
sluiting aan de onderwijzing van ouders
en kerk en in verband met allerlei diep-
zondige beschonwing en zelfzuchtige exploi
tatie van het hnwelijk in «nzen tgd, dienst
baar mootea zijn, om bij onze jongelingen
te bevorderen;
a. een diep besef van de heiligheid des
huwelijks als een ordinantie Gods (óók
op de wijze van den Heidelb. Cat. in Zon
dag 41);
b. eene rechte waaideering van het hu
welijk als eene der kostelijkste gaven van
Gods liefde;
c. een helder inzicht in de heteekenis
van het jhuwelijk voor huisgezin, kerk,
maatschappij, staat en heel ons geslacht
en d een rechte kennis van den regel
des Woords voor het huwelijksleren.
VII. Rekenend met de eigenaardige be-