NIEUWSBLAD VOOR ZEELAND. CHRISTELIJK- HISTORISCH Ho. 95. 1897, Dotiifetifitg 18 ftei. iCfifc laarpng. VERSCHIJNT G. M. KLEMKERK, te Goes F. P. D'HUIJ, te Middelburg. PRIJS DER ADVERTENTIËN Pensioen voor loontrekkenden. Buitenlandscli Overzicht. elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND. Prijs per drie maanden franco p. p.0,95. Enkele nummers0,025. UITGAVE VAN èn van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent. Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. H E R IJ K. Breskens 17 en 18 Mei v.m. Croede 18 Mei n.m. en 19 Mei. Nieuwvliet 20 Mei v.m. Cadzand 20 Mei n.m. Zuidzande. 21 Mei v.m. Retranchement 21 Mei n.m. Sluis, met uitzondering van Oud-Heille 22 en 24 Mei. Met genoegen begroeten wij in 't pro gram van actie onzer party ook 't punt „verplichte pensioenregeling voor loon trekkende personen met aanvankelijke on dersteuning uit 's Rijks schatkist". De kiesvereenigingen die de weuschelijk- heid dezer regeliag uitspraken, hebben na tuurlijk niet bedoeld aan de candidaten den weg voor te schrijven langs welken en de wijze waarop zij deze regeling heb ben tot stand te brengen. Dit voor te schrijven zou in de eerste plaats in strijd zijn met een belangrijk artikel in 't antirevolutionair program van beginselen, dat de overheid niet regeert bij de gratie van het kiezersvolk maar bij de gratie Gods. Eu in de tweede plaats 't zou ook niet gemakkelijk gaan een derge- lijken weg voor te schrijven; dien moeten en mogen wij ook veilig aan de regeering in overleg met de daartoe geroepen Staten- generaal overlaten. Dat echter dit vraagstuk der pensionee ring tot de belangrijkste behoort die in 't eerstvolgend wetgevend tijdperk behoo- ren naar voren te treden, erkennen wij, en de programma's van Liberale Unie en Katholieke Kamerleden behelzen dit punt evenzeer. Reeds in Ons Program van Beginselen stond dan ook geschreven de erkentenis der noodzakelijkheid, om ook door middel onzer wetgeving, beter dan thans, er toe mede te werken dat de verhouding tus- schen de verschillende maatschappelijke standen zooveel doenlijk beantwoorde aan de eischen van Gods Woord. Dat znlks ook door middel eoner pensi oenregeling voor den ouden werkman wordt bereikt, zal wel door niemand wor den tegengesproken. Aan de Regeering en de Yolksvertegen woordiging kan en moet echter de beslis sing over de wijze waarop worden over gelaten. Dat reeds niet eerder aan deze sinds vele jaren dringend noodzakelijke verbe tering de hand geslagen werd, is hoofdza kelijk gevolg van den ellendigen party- strijd, in verband met 't onpractische re- geeringsstelsel, gelijk dit in de wetten des lands is vastgelegd. De levensduur van een ministerie dat zich tot de instudeering van dergelijke omvangrijke quaestiën zet, is in den regel zoo kort dat er van 't in wetsvoorstellen brengen van de resultaten hunner studie bij de dienaren der Kroon niets komt. En boe menig opvolger breekt af, wat zijn vsorganger gebouwd heeft of begint met bestndeering naar een heel ander stelsel, wat ook weer veeltijd vordert, niet 't minst om de politieke tegenstanders te winnen. Daarom is 't te wenschen dat Nederland in de naaste toekomst een ministerie rijk wordt, dat lange jaren aan den arbeid kan blijven en steun vindt by alle partyen. De liberale party beeft bij monde van hare meest vooruitstrevende voormannen herhaaldelijk bepleit dat de Staat en deze alleen voor de pensioneering van den werkman beeft te zorgen. De Staat en m>g eens de Staat is de groote onbekende in wiens soboot alle ouden en invalieden lafenis ea rust, en een rustigen rijk geze- genien ouden dag hebben te vinden. Met dit denkbeeld van staats socialisme, hoe aanlokkelijk ook op zichzelf, kunnen niet medegaan. verstrekken van levensonderhoud toch aan niet-bezittenden leidt in beginsel tot bet stelsel van goederengemeenschap, en verwart Staat en Maatschappij. Maar bovendien het grijptin in de rech ten en plichten van vaders en kinderen, van werkgevers en werknemers, van de christelijke barmhartigheid en van de Kerk. Een werkgever is verplicht den werk man zooveel loon nit te keeren, dat hij met zyn gezin er behoorlijk van leven ban, een gave der dankbaarheid voor den ar men broeder kunne afzonderen, aan zyne verplichtingen tot onderhoud van den kerkedienst en der scholen kunne voldoen, en iets kunne wegleggen tegen den ouden dag. Een huisvader is verplicht zoodanig orde op zijne zaken te stellen dat bij zui nig beheer door moeder de vrouw en bij eigen groote spaarzaamheid de vakoplei ding zijner kinderen kunne plaatshebben en zij wel toegerust, zooveel mogelijk zonder zorg het maatschappelijk leven kuu- nen ingaan. En wanneer hij straks, inden ouderdom, zyn taak neerlegt, zyn ook zij wederom op hun beurt verplicht hem met hunne goederen te dienen, wanneer hij, door welke omstandigheid ook, niet of niet ge noegzaam voor den ouden dag blij kt te hebben overgespaard. Voor de armen hebben kerkelijke en particuliere weldadigheid te zorgen. Het is echter noodzakelijk dat onderscheid gemaakt worde tusschen die ellendigen welke de Heere aan Zijne gemeente in Zyne plaats heeft nagelaten en hen, die na een halve eeuw te hebben gewerkt, in den strijd om 't bestaan, zich niet konden staande houden, of by gebleken onge schiktheid, op zwart zaad gesteld, na een welbesteed leven, dank zij de treurige re geling der loonen en andere omstandighe den, onafhankelijk van bun wil of dien van hun werkgevers, aan de diakenen dreigen te vervallen. Het pauperisme neemt, onder den nij ve ren werkliedenstand, inderdaad dreigende verhoudingen aan. Het schreit ten hemel dat zoo menige krachtige werkman of boerenarbeider, zoo hy kinderloos is of van zijne kindere* kan noch mag afhangen, niets dan het armhuis tot voorland heeftof met een te weinig om te leven en te veel om te sterven, zij 't ook al in eigen gehuurde woning zal moeten wachten op zijn „eindje". En die macht nn van het Pauperisme is het, die behoort gebroken te worden, en wel „door den kring der hulpbehoevenden te beperken tot de misdeelden die niet wer ken konden en tot de schuldigen die zei- ven hun weg verdierven". En daartoe achten wij een wettelijke invoering van het stelsel der verzekering een der aangewezen middelen. Wij beginnen met aan te dringen op pensioenverzekering, dewijl wij begrijpen dat zieken- en weduwenfondsen en uitkee- ringen by ongelukken, dat ook daartoe be hoort, niet, althans in de eerste jaren niet tot stand komt, al zou 't wenschelyk zyn dat ook daarvoor de regelen konden ge vonden worden. De antirevolutionaire party vraagt dan ook niet een staatspensioneering, maar een pensioneering mede nit verplichte by dragen der belanghebbenden. Alleen in de eerste jaren zal staatshulp noodig zijn om deze zaak in gang te bren gen. Dooh daarna zal't goed zijn dat deze zaak door de loontrekkenden zei ven gedre ven wordt. In de eerste jaren. Immers het is on mogelijk een pensioen te verzekeren, uit welke bijdrage ook, aan die loontrekkenden welke den levensavond tamelijk dicht ge naderd zijn. Hoe zou sen werkman van boven de 50 afdoende geholpen kunnen worden, wanneer zijn pensioen bijv. opzijn 65ste jaar dient in te gaan? Of de Staat deze zaak niet veilig aan 't particulier initiatief kan overlaten Met dankbaarheid erkennen wij dat de lust tot sparen meer algemeen wordt, post spaarbank en andere particuliere onderne mingen bloeien; de levensverzekering wint veld. Maar wat zeggen de duizenden die voor deze zaken gewonnen werden tegen over de tienduizenden die er nog buiten staan, en onder welke verreweg de mees ten niet sparen kunnen van wege bun te lage bezoldiging of i.e geringe verdiensten Wat zeggen zij tegenover die scharen van zorgelooze jonge mannen die sparen kun nen, maar hnn geld liever in sigaren of mooie kleeren, in glaasjes bier en bittertjes en nog veel meer andere uitgaven zoek maken en die nimmer tot sparen komen, wanneer zij er niet door |4e wet toe ver plicht worden? Doch bij dat alles sta op den voorgrond dat door ons antirevolutionairen aan alle loontrekkenden op bet hart gebonden worde om de pensioneering zelve ter band te nemen. Er zijn zeeri goede particuliere maatschappijen voor pensioen verzekering. Het „vereenigt u" zij ook bier de lenze. Wy hebben herhaaldelijk er op gewezen dat voor onze werklieden met name in de Amsterdamsche Maatschappij van Levens verzekering Keizersgracht 729, Amsterdam, een goede instelling bestaat, die hun de gelegenheid opent, om op gemakkelijke wijze zichzelf te helper;.. Ieder verzekerde ontvangt bons, en wie zich de uitgaaf var. 5 cents per week kan en wil veroorloven, van zyn 18de tot zijn 65ste jaar en hoevelen kunnen nog wel 5 cents per week miisen verzekert zich daardoor een pensioen van, vergissen wij ons niet, f 6 per week. Op die wijze kan een patroon zijn werk lieden, een mevrouw haar dienstbode, een schoolbestuur zyn onderwijzers pen sioneeren. Velen zeggen ja, maar als ik sterf, heb ik niets. Dit is zoo. Maar gevoelt gij aan 't eind uwer loopbaan dat gij van deze uitgaven schade hebt geleden Wij voelen echter wel iets voor 't bezwaar, hetwelk echter niet te voorkomen is, ook by staatspensioneering. O )k de ambtenaren van den Staat dragen bij in bun pensioen, dooh genieten 't natuurlijk niet bij hnn sterven. Mogelyk ware echter in zekeren zin levens- en pensioenverzekering te verbin den dus de gelegenheid open te stellen, dat by eventueel overlijden de gestorte bijdragen niet weg zijn, doch zij 't ook maar gedeeltelijk, aan de erven kunnen ten goede komen. Dit zyn eohter bijzaken, waarop wij nu niet verder ingaan. Onze slotsom isversterking, uitbrei ding van 't particulier initiatief'doch de wet, die immers voor de kwaden is stelle de regelen vast voor verplichte deelneming in 't te stichten pensioenfonds. Wie reeds uit zichzelf deelneemt, zal van 't drukkende dezer wettelijke bepaling wel niet veel voelen. Men beeft ook in onze kringen de vraag gedaan waar 't geld van daan zal moeten komen voor een aanvankelijk door den staat te stichten pensioenfonds. Die vraag behoeven wij niet te be antwoorden. Dat moet de wetgever doen. Wij zeggen alleen wat de beer Schepel het kamer lid in een kiezersvergadering in 't Noor den van ons land, op eene desbetreffende vraag geantwoord beeft. Hij meende, er zal in de eerste jaren wel minder noodig zijn voor openbare werken. Er zal mettertijd op leger en marine kunnen bezuinigd worden. Zoo noodig zou deze spreker medewerken tot zwaardere belasting van het kapitaal. Wij voor ons houden ons echter aan het Program van Actie, dat op heffiing van invoerrechten en tijdelijke beffing van sohaalrechten aandringt, en berekent dat by een invoerrecht, na aftrek voor premie, enz. ongeveer vijf millioen vrij komt, waar van bij afschaffing van den vleesohaccyns toch nog een aardige som zou overschieten voor de per.sior.eering. Maar zoo wij op 't geweten elkander afvragen of de toestand gelyk die nu is, mag bestendigd, zal toch wel een iegelijk onzer antwoorden, dat ook desnoods met geldelijke opoffering in den vorm van be lasting gaarne deze goede zaak zal worden gesteund die in 't belang der loontrek kenden, van hunne gezinnen, van de dia- konieën en van de gemeentekassen zal zijn, dewijl zy 't Pauperisme, de steeds meerdere wegzinking in den toestand van altijd durende verarming tegengaat. Het is te betreuren dat de samenwer king tusschen de beide groepen der anti revolutionairen op sommige plaatsen, en laten wij er bij voegen onzerzijds wordt afgebroken. In ons vorig no. wezen wij reeds op Zwolle, Hilversum en Schiedam. Daar schijnt de geest van dr. v. Goor, niet die van dr. Kuyper te zegevieren. Geheel tegen de bedingen stelden de onzen aldaar tegenover een aftreienden antirevolutionair een can lidaat der geor ganiseerde. Toch zeker niet dewijl men de aftre- denden minder zuiver op de graat vindt dan liunne geestverwantenen ook niet omdat men daardoor in de kaart der tegen partij wil spelen. Maar waarom dan Stellen toch de Roomschen in de drie genoemde districten een eigen candidaat, dan brengt die 't tot herstemmiug met den liberaal en wordt deze laatste gekozen. Was dit de bedoeling van de besluiten der depntatenvergadering Men toetst met prijzenswaardige nauw gezetheid de candidaten aan 't zoo rnim mogelyk gestelde Program van Actie en de resolutiën der deputaten-vergadering, maar behoorden dan da kiesvereenigingen dit niet tegelijk met consciëntieuss toe passing voor en op zichzelven te doen Wij hopen zeer dat in dezen alsnog eenstemmigheid kome. Bij even groote vastheid als waarmede 't Centraal Comité den geest van den spel breker bezwoer, kunnen de leiders in de kiesvereenigingen den geest van den vre- demaker doen triumfeeren. De kiesvereenigingen zijn zoo kwaad niet; als de leiders maar dengen willen. s De eindpaal. Eindpaal van den langen weg, die over de stembus loopt, zal zijn bet September- Kabinet. Stel u nu voor, dat de Liberalen en Christ. Hist, bet winner., en dat er een meerderheid komt van Bronsveldianen a la Karnebeek en a la Van Leeuwen voorts van oud-liberalen a la Bastert, van gewoon liberalen a la Beaufort, van Radicalen a la Borgesiusen a la Veegens, en eindelijk van Vo.kspartij-mannen en Sociaal-Demo craten in parlementairen zin zeg zelf, kunt gij u dan een Kabinet denken, dat bij mogelijkheid met zulk een mengelmoes, met zulk een allegaartjemet zoo wanho pend allerlei-soortig gezelschap tot regeeren in staat zon zijn En toch, de N. JRott. Ct. die op zulk een ieder-wat-wils-combinatie aanstuurt, bleef nog steeds in gebreke, om ook maar de quaestie, die hier nit rijzen zou, onder de oogen te zier.. Standaard. In 'f nauw. Van liberale zij zegt men, dat wij in't nauw zitten, en daarom zoo hartroerend om hulp naar den kant der dissentieerende broeders roepen. Aangenomen, dat zulk roepen om aan eensluiting bewijs is dat wij in 't nauw zitten, hoe bitter in 't nauw moeten dan de Liberalen zeiven wel niet zitten, die zich letterlijk schor blazen, om den ver strooiden troep toch maar tot „verzamelen" te bewegen. „Serrez les rangs", „aaneensluiten", „verzamelen blazen", is sobering en inslag van al wat men in hnn organen te lezen krijgt. Zie, vroeger, toen zij één waren, en wij verdeeld, had dat schimpen op onze ver deeldheid nog zin. Maar nu ze zelve nog sterker dan wy aan de splijtzwam lijden, wordt dit afgeven op onze verdeeldheid bijna comisch Standaard. De oorlog met Atjeh heeft ons land nu reeds duizend miljoen gulden gekost. Gezwegen van 'tmenschenbloed zal men dezen prijs wel wat duur vindenaange nomen zelfs dat Atjeh reeds gekocht en geleverd ware. Doch dit is er nog verre van daan. De oorlog duurt nu al sinds 1872. Fan het oorlogstooneel geen nieuws, zoodat ons overzicht ditmaal niet groot behoeft te zijn. Er is kans dat de oorlog thans op zyn laatste beenen loopt. De onderhandelingen der mogendheden met Turkije schijnen in vollen gang, en zullen wel niet afstuiten op de buitensporige eischen van den overwinnaar. Want wel zijn diens eiseben buiten sporig; maar een Turk, een Oosterling is gewoon ontzaglijk te overvragen, en zich met een zeer klein deel van 't oorspronkely k begeerde tevreden te stellen. Daarop draait 't in de quaestie van schadevergoeding en nieuwe grensregeling hoogst waarschijnlijk ook wel uit. Die eischen zijn: lo. Een schadeloosstelling of oorlogs schatting van drie millioen Turksche ponden 2o. de bepaling der grens langs de punten Preveza, Metsovo, Meluna, Damasi, Nezeros en Analipsis; 3o. afstand van de Grieksche oorlogs vloot 4o. intrekking van alle bizondero over eenkomsten ten gunste der Grieksche onder danen in Turkije; 5o. regeling van het Kreta-vraagstuk met beperking van de autonomie, ten gunste van de Porte. Intusschen doorleeft koning George in Griekenland moeilijke dagen. Als door de mogendheden van buiten af aldaar in gezet vorst mist hy toch reeds van een deel der bevolking de sympathie. Maar nu de oorlog zoo ongunstig eindigt, is de kans op de gewensebte populariteit voor hem heelemaal verkeken. Men sprak zelfs reeds van ernstige bedreigingen van de zijde des volks om hem te molesteeren of weg te jagen. Het Grieksche volk, men ziet het, heeft in beweeglijkheiden veranderlijkheid van inzichten met het Fransche wel eenige overeenkomst. Het spreekt van zelf dat, waar de ge slagen partij in zak en asch zit, de over winnaar lauwere* behaalt en verhoogd wordt. Edhem-Pacha is tot opperbevelhebber van al de Turksche troepen aan de Grieksche grenzen benoemd hem is de titel geschonken van maarschalk van de geheele oorlogs armee. Aan Saad Eddin-Pacha is het op perbevel opgedragen over de nieuwe 3e divisie van het legercorps in Epirus. Al deze omstandigheden moeten de Grieksche regeering er toe geleid hebben om volkomen vertrouwen in de maatregelen der zes groote mogendheden te beloven. Daarom heeft dan ook de Dnitsche regeering aan haar gezant te Athene opgedragea, aan de onderhandelingen over eene vrede lievende tusschenkomst deel te nemen. Volgens een telegram uit Domoko doen eenige bewegingen van het Turksche leger eeu aanval verwachten. Een dergelijke aanval wordt verwacht tegen het leger van Smolenski bij Almyro, ofschoon tengevolge van den- regen de operaties zeer moeilijk zullen zyn.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1897 | | pagina 1