NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
AAMLHST
HERVORMDE PREDIKANTEN TE GOES.
Ho. 86. 1897.
(ÊCfde laarpnj],
VERSCHIJNT
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Bij dit nummer behoort een bijvoegsel.
Buitenlaudsch Overzicht.
Sedert het begin der Hervorming te dezer stede tot het jaar 1895.
>t) de gisteren (Donderdag
iteding van het afbreken
et bouwen eener nieuwe
ebehooren ten behoeve der
3wijk alhier werd ingeschre-
ren J. Cuveljé roor f2242
2194, Jac. German f 2094 94
A. van Baal f1824. Gegund
inschrijver. Allen zjjn alhier
HonMaij 22 HpttC.
elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p0,95.
Enkele nummers0,025.
UITGAVE VA.N
G. M. KLEMKERK, te Goes
en
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Het Algemeen Nederlandsch Werklieden
verbond vergaderde deze week onder voor
zitterschap van zijn voorzitter het kamer
lid Heldt, die tegen 't optreden van arbei-
derBkieBvereenigingen waarschuwde en lie
ver samengaan met radicalen of met de
liberale unie aanbeval.
Met algemeene stemmen werd besloten
tot samenwerking met andere vereenigin-
gen voor het stellen en steunen van candi
date^ met dien verstande dat bij eerste
stemming slechts die candidaten kunnen
gesteund die instemming betuigen met arti
kelen 1 en 2 der statuten.
Tevens werd aangenomen een motie tot
aandringen op spoed in zake voorstellen
tot staatspensioneering van werklieden.
Zulks nog wel niettegenstaande de voorzit
ter verklaard had dat met bekwamen spoed
gewerkt wordt.
Gevraagd werd wat het verbond doen
kin om te voorkomen dat werklieden, leden
van vereenigingen, dupe worden van dit
lidmaatschap, als hun patroon dit niet goed
vindt. De geheele vergadering antwoordde
dat hiertegen wettelijke maatregelen moes
ten genomen worden. En toen men een
maal aan 't eisohen van wettelijke maatre
gelen was, voegde men er met 29 tegen
22 stemmen aan toe dat 't moesten zijn
wettelijke bepalingen met bedreiging vat
gevangenisstraf bij overtreding daarvan.
Ook de sociaal democratische arbeiders
partij vergaderde. Zij had nogal vele
•woorden vuil te maken over 't uit den
partyband springen van Van Kol, die
verklaard had geen candidatuur voor de
Tweede Kamer te zullen aanvaarden, de
wijl hij niet verkoos in 't partygareel te
loopen.
Ten slotte werd een motie aangenomen,
waarin de wenschelijkheid werd uitgespro
ken dat allen zich aan de party tucht on
derwerpen en zich, waar de party 't ver
langt, laten candidaat stellen.
De discussiën waren vry scherp. De
partij telt 1500 leden en heeft een batig
slot in kas van ruim f800, terwijl uit
België nog f250 werd toegezegd voor te
®aken verkiezingskosten.
Men protesteerde er tegen dat in den
strijd tegen de sociaal-democraten ook de
heer Domela Nieuwenhuis nog tot de so
ciaal-democraten gerekend wordt, waardoor
deze en zijn volgelingen vereenzelvigd
worden met de sociaal democratische arbei-
Domela Hieuwenhuis c.s. zyn anarchisten,
zegt mr. Troelstra en die bestrijden wij
nog harder dan de conservatieven.
De vraag welk standpunt de „Sociaal-
Democratische arbeidersparty heeft in te
nemen ten opzichte van den godsdienst",
werd by motie aldus beantwoord „dat het
de taak der partij is de politieke en eoo-
nomische macht der kerk te breken, zonder
kinnen of buiten haar kring de godsdien-
van iemand te willen kwetsen."
Het groote nieuws is zeker wel het lang
verwachte bericht dat Turkse aan Grie
kenland den oorlog heeft verklaard.
Het zal wel niet gemakkeiyk zijn uit
te maken, wie aanleiding gaf tot deze daad.
Geiyk by twee vechtende knapen,waarvan
elk beweert dat zijn tegenpartij begonnen
ls, zal men ook by deze twee oorlogvoe
rende volken de wederkeerige beschuldi
ging kunnen waarnemen dat deze of die
den oorlog heeft uitgelokt.
In ieder geval is door deze oorlogBver-
klariag een einde gemaakt aan de span
ning der laatste weken. Loodzwaar had
Bet zwoele zwerk al sinds gernimen tyd
naar beneden gehangenthans komt de
oorlogsverklaring eenige ontlasting geven.
Ofschoon de grootste schuld by de Turksche
regeering ligt, die door haar vervolgingen
de Chriitenen onder hare onderdanen bedroef
de en de toeschouwers verbitterde, moet
toch de aanleiding tot deze uitbarsting by
de Grieksche regeering worden gezocht.
Zy toeh miste den moed of den lust
om den Griekschen vrijwilligers te
verbieden de opstandelingen in Macedonië
te helpen. En nu moeten de Grieken ten
slotte jl. Zaterdag derhalve reeds vosr
de oorlogsverklaring welke pas op eersten
Paaschdag geschiedde, een inval op Turksch
gebied hebben gewaagd, welke door de
Turken als een casus belli beschouwd en
op bovengenoemde wijze beantwoord werd.
De Grieksche regeering scnijnt blij te
zyn met de oorlogsverklaring. Althans de
eerste minister Delyannis zeide tot de
Grieksche Kamer onder luid6 toejuichingen
dat zy den oorlog aanvaardt.
Het eerste ernstige treffen vond plaats
Zaterdagnacht by den Melunapas. De Grie
ken drongen deze bergpas binnen, dreven
vier bataljons Turken terug, doch werden
spoedig daarop zeiven teruggeslagen. Beur
telings winnend en verwonnen, wonderen
van dapperheid verrichtend tegen Tnrksohe
overmacht, hield de Grieksche schaar
stand tot Zondag laat in den voormiddag,
toen een bewonderenswaardige aanval do»r
de Turken met de bajonet hen uit 't blok
huis wierp. Toch bleven zy de toppen der
zucht en ondraaglijke overheersehing de
heuvels bezetten van waar zy echter
's anderen daags verdreven werden, zoodat
de Turken de geheele heuvelreeks op de
grens in hunne macht hebben. Ten slotte
werd de gansche pas van Meluna door de
Turken bezet over wier groote dapperheid
maar één roep is.
Sedert dien tyd hebben herhaaldelijk
nieuwe gevechten plaats gehad, met de
opsomming van dewelke wij den lezer
echter niet wenschen te vermoeien.
Op de geheele grens wordt moorddadig
gevochten. Op 't oogenblik dat een stoom
boot Zondag de golf van Abrarië uit-
stoomde, werd deze door Turken in den
grond geboord, waarop de Grieken Pre-
vessa in de asch legden en drie belangrij
ke punten van Menesse bezetten.
Hevig was 't gevecht te Grevena, waar
de Turken tevergeefs Thessalië trachtten
binnen te dringen. Het was een gevecht
van raan tegen man, waurby de Grieken
de overhand behielden, doch met een ver
lies van vele dapperen. Te Larissa wisten
de Grieken alle aanvallen der Turken
meesterlijk af te slaan, terwijl een Griek
sche brigade die den pas bij Eeveni ver
dedigde, zich meester maakte van een
stelling welke de vlakte van Demassi
heheerscht.
Nog op vele andere plaatsen met on
mogelijke namen hebben de partyen elkan
der slag geleverd. Het schijnt dat de
Grieken nog niet op hun slag kwamen
zij bleven tenminste geen meester van het
terrein, ook al trokken zy de Arachthos
over en al vielen zy in Epirus.
By Meluna werdenj van weersz j len
wonderen van dapperheid aan den dag ge
legd. De soldaten hielden den strijd dertig
uren vol zonder eeiriga rust.
Groot moet het aantal dooden en gebon
den aan weerszijden zijn. By Eeveni
vielen 7000 Turken en 1000 Grieken.
Later blijkt dat de Turken op vier
plaatsen (passen) de Grieken hebben aan
gevallen. Te Nezeros hielden de Grieken
stand, te Reveni dreven zy de Turken
terug; doch omgekeerd drongen by Meluna
de Turken voorwaartsby Gritsovali wer
den ze door dc Grieken met groote ver
liezen teruggedreven, doch dreven, na
versterking te hebben ontvangen, op hun
beurt, de Grieken, die uitgeput waren,
terug. By Tirnavos wordt een heftige
striju verwacht, daar het geheele Turksche
leger in de weer is om de Grieken van
daar te verdrijven. De Melunapas, waar
de Turken meester zyn, is wel de belang
rijkste. Behouden zy die dan staat hun de
weg naar Griekenland over Larissa open.
Voor de mogendheden is deze oorlog
een welkome gelegenheid om haar voordeel
te zoeken.
Engeland en Rusland schijnen plannen
te koesteren ten opzichte van Kreta; zoodat
Griekenland van die zijde wel geen gevaar
dreigt. Maar van de zyde van Duitschland
is het gevaar niet gering. Yan den beginne
moet de Keizer zich hebben uitgelaten dat
Griekenland door zyn optreden het vol
kenrecht schond. Niet onmogelijk derhalve
dat ten slotte Duitschland en Oostenrijk
don Turk nog bijspringen en alle inspan
ning der Grieken om den Turk buiten
Europa te werpen er op uitloopt dat hij
vaster dan ooit zich in Europa nestelt.
En dat heeft deze waarlijk niet verdiend,
vooral niet aan de Christenen, al mag niet
uit 't oog verloien dat by dezen lichtvaar
dig begonnen krijg geen van beide partijen
sympathie verdient.
De Eransche regeering moet zich duide
lijk hebben uitgesproken voor het standpunt
der non-interventie. Dat wil zeggenom
niet tussehenbeide te komenen Turk en
Griek samen de quaestie te laten uit
rechten.
Laatste berichten.
Het jongste telegram meldt dat de Turk
sche troepen zich bevinden in de vlakte
van Larissa, dus in de nabijheid van het
Grieksche hoofdkwartier. Slechts een enkele
hoogte hadden de Grieken nog bezet, die
thans door de Turken werd veroverd. De
Turken zijn Larissa binnengerukt, zoodat
hun de weg naar Thessalië thans open staat.
De Turken hebben ook nog de laatste
positie der Grieken tusschen de pas van
i Meluna en 't dorp Tournavo veroverd en
verscheidene gevangenen gemaakt. Daarna
hebben zij Tournavo gebombardeerd. Ook
bij Rembeni schijnen de Turken met over
macht overwinnaars te zyn gebleven na
een hardnekkigen kamp.
Griekenlands positie schijnt hachelijk
vooral wanneer de kust geblokkeerd wordt
wat niet onmogelijk schijnt.
21 April 1897.
De heer Gedeking, hoofd eener gemeen
teschool te 's Graven hage, heeft het onder
wijs bij H. M. de Koningin geëindigd en
bij zijn vertrek ontvangen een portret van
H. M. de Koningin. Door H. M. ce Regen
tes werd hij benoemd tot officier in de
Orde van Oranje Nassau.
De Nieuwe Zondagsbode vermeldt
thans definitief wat zeker velen onzer lezers
met ons reeds wisten, dat 't Zendingsfeest
is bepaald op 23 Juni, a. s. op een weide
van de hoeren VeAiet en Boonman. Ons
was verzocht dit niet wereldkundig te
maken voor een desbetreffende waarschu
wing zou inkomen. Deze waarschuwing is
ons echter niet geworden. Thans nemen
wij de mededeeling over uit bovengenoemd
blad.
De liberale kiesvereeniging „Midden
stand" te 'sGravenhage heeft voor 't lid
maatschap der provinciale staten candidaat
gesteld den heer J. C. van Hattum van
Ellewoutsdijk met 53 stemmen, tegen 35
DER
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
39
40
41
Timannus van Oosterzee
Willem Clayssen of Claessen
Petrus Everardus
Gunthier Allegonde Damman
Philippus Lansbergen
Petrus Lansbergen
Abraham Happart
Corneli» de Coninck
Nicolaas van Heijst
Jacobus Bosschaert
Nicolaas Barendsen
Johannes Lambertus Hesselius
Reinerus Vogelzang
Henricns Wemmerus
Isaacns Snijers
(Johannes van Dorth
Johannes Thilenus
Johannes Leij dekker
Herman Witz of Witsius
Johannes Kalf
Petrns van den Bergbe
Jacobus Plodorp
Wijnandus van Doesburg
A'lrianus Beukelaar
Carolus Tuinman
Johannes Rotte veen
Bernardus Smijtegeld
Hieronymus Peuteman
Frederik van Oosterland
Petrus Schermer
Abraham van Oosterland Fred.Zoon
Justus Schalkwijk van de Velde
Frangois Sohier
Jacobus Andriessen
Johannes Andriessen Jacs.Zoon
Adolphus Keetlaer
37 Hubertus Pieroom
38 Jacobus Haij man
Petrus van Roijen
Lambertus te Winkel
Sebald Godfriend Manger
1579-
1580-
1583-
1584-
1586-
1611-
1614-
1614-
1615-
1636-
1643-
1650-
1650-
1652-
1653-
1653-
1655-
1657-
1666-
1668-
1675-
1680-
1680-
1687-
1691-
1691-
1692-
1695-
1695-
1696-
1697-
1699-
1703-
1705-
1706-
1706-
1707-
1709-
1709-
1722-
1729-
-1583
-1615
-1584
-1586
-1613
-1613
-1655
-1629
-1650
-1643
-1679
-1652,
-1652
-1653
-1657'
-1692
-1666
-1698
-1668
-1674
-1679
-1686
-1691
-1691
-1699
-1695
-1695
-1707
-1697
-1707
-1705
-1701
-1704
-1709
-1747
-1721
-1741
-1718
-1728
-1742
-1733
Hier overleden 1583.
Hier overleden 1615.
Vertrokken naar 's Gravenhage.
Vertrokken naar Kloetinge.
Ontslagen uit den dienst te Goes.
Ontslagen uit den dienst te Goes.
Hier overleden 1655.
Hier overleden 1629.
Emeritaat verleend 1650.
Alhier overleden 1643
Emeritaat Verleend 1679.
Vertrokken naar Zwolle.
Vertrokken naar 'sllertogenboseh.
Alhier overleden 1653.
Vertrokken naar Middelburg.
Alhier overleden 1692.
Vertrokken naar Middelburg.
Emeritaat verleend 1698.
Vertrokken naar Leeuwarden.
Alhier overleden 1674.
Alhier overleden 1679.
Overleed op reis zijnde 1686.
Vertrokken naar Rotterdam.
Vertrokken naar Utrecht.
Vertrokken naar Middelburg.
Vertrokken naar Schiedam.
Vertrokken naar Middelburg.
Emeritaat verleend 1707.
Vertrokken naar 'sGravenhage.
Alhier overleden 1707.
Overleed op reis zijnde 1705.
Overleed alhier 1701. j
Overleed alhier 1704.
Vertrokken naar Vlissingen.
Alhier overleden 1747.
Op den predikstoel gestorven Zon
dag 7 Feb. 1721.
Stierf op reis zijnde.
Alhier overleden 1718.
Alhier overleden 1728.
Emeritaat verleend.
Vertrokken naar Maastricht.
42 Marcus Jacobus Broen 1733—1748
43 Cornelis Zoutmaat 17421777
44 iEgidius Stokmans 17421765
15 Jacobus Hinlopen 1748—1751
46 Carolus Segaar 17491752
47 Paulus Rutgers 17521753
48 Willem vau der Meer 17531766
49 Bartbolomens van Velzen 1758—1762
50 Dirk Raas 1763—1802
51 Jacebus van Druuen 17661772
52 Nicolaas Pronk 17671785
53 Petrus Izaiik de Fremerij 17731774
54 Jacob Hendrik van den Doorslag 17761777
53 Ysbraud van Hamelsveld 17771779
56 Johannes Lndovicus Lothichius 17781815
57 Wilhelmus Gerhardus van der Grijp 17791797
58 Joan de Stoppelaar 17861795
59 Petrus Pické 17951807
60 Coenraail Coimschate 18021835
61 Johan Prinse van Houwerton 18041805
62 Jacobus de Kanter 18061811
63 Gerhardus Blaauwbeen 18071839
64 Henricus Catz 18151819
65 Jan Jacob van Voorst 18191821
66 Wouter Leonard van Oosterzee 18211859
67 Edelhardus Bernardus Swalue 18351849
68 Leendert van Haaften 18391846
69 Evert Moll 1846—1876'
70 Rextinus Arnoldus Soetbrood Piccardt 18501889
71 Johannes Drost 18611868
72 Gerrit Jan Vos 18691872
73 Willem Vliegenthart 18721875
74 Dammes Pierre Marie Huet 18781895
75 Iman Post 1879—1887
76 Christiaan Leendert Laan 18841888
77 Willem Adiodatus van Griethuijsen 18881894
78 Pieter Nicolaas Pikaar 18891892
79 Corneli* van Koetsveld C.Ez. 1892
80 Cornelis Rippert van Lelyveld 1894
81 Willem Lamers GHzn. 1897
Vertrokken naar Nijmegen.
Alhier overleden.
Alhier overleden.
Vertrokken naar Utrecht.
Vertrokken naar Groningen.
Vertrokken naar Utrecht.
Vertrokken naar Schoonhoven.
Vertrokken naar Schiedam.
Emeritaat verleend 1802.
Vertrokken naar 's Hertogenbosch.
Overleed op reis zijnde.
Vertrokken naar 's Hertogenbosch.
Vertrokken naar Dordrecht.
Hij legde zijn dienst neder 1779.
Emeritus 1815.
Deed 1779 afstand v. h. predikambt.
Vertrokken naar Gorkum.
Vertrokken naar Oud-Vossemeer.
Emeritus.
Ontslagen wegens verzwakking van
geestvermogens.
Hij deed 1811 afstand van het pre
dikambt.
Emeritus.
Vertrokken naar Schiedam.
Vertrokken naar Zutphen.
Alhier overleden.
Alhier overleden.
Vertrokken naar Nijmegen.
Emeritaat.
Emeritaat.
Vertrokken naar Leiden.
Vertrokken naar Middelburg.
Vertrokken naar Enschede.
Alhier overleden.
Vertrokken naar Charlois.
Vertrokken naar Rotterdam.
Vertrokken naar Alkmaar.
Vertrokken naar Dieren.
Beroepen uit Halfweg.
Beroepen uit Appelscha.
Beroepen uit Rijsoord,