NIEUWSBLAD VOOR ZEELAND. Springbeor CHRISTELIJK- HISTORISCH Handknecht Ho. 80. 1897. Dinsdag 6 HpciC. €ffrfe laorgatig. efwisseling. VERMOPINGEN Ei\Z. likte Postzegels. VERSCHIJNT G. M. KLEMKERK, te Goes F. P. D'HUIJ, te Middelburg. PRIJS DER ADVERTENTIËN Buitenlandsch Overzicht. Landbouw. ZIERIKZEE, 1 April '97 stekoers f—.521/2 af_ 45 per Sons. KlPElEREfj -.7o laagste koers f - Hoogste koers fl._ t de 25 stuks. g" W3LMj«» veran- uit dit no. blijken zal. Donderdag word alhier anleg van grindwegen in Oraaje-Dierentgd, ter g6za. van 8195 Meters. Ramine reven doorJs. B. v. Acker '20; B. den Exter van den dyke, f32680; C. van dei iksveld, 132000; A. van der tmbacht, 131890; C. Boel dam, f31143. Voorts was elde voorwaarden buiten de in ingeschreven doora Terneuzen, f36789; J. dé uzen, f36100; P. J. Visser i900; A. Foudraine, Goes' Male, Sehoondijke, f 33990* ingen, f31485; G. v. Meedé Vlissingen, 131U99. jewone schoonmaakwerken iuis^ zgn aangenomen door OEK. Woensdag werd door Bresser voor erven P. Vette it een huis en erf 150 cA. B. Bos en voor kinderen s en erf 215 cA. voor f254 Beide alhier. N. De heer C. W. A. Schout hier is als minste inschrij- geworden van den postrit ion v. v. voor den ,tijd van inde 1 Juli a. s. ENSDIJK. Door het Bestuur schap St. Maartensdijk werd besteed lo de levering van onderhoudsgrint. Inschrijvers G. Larooij, Scherpenisse voor rmeulen, St. Maartensdijk evering van 60 M» Duitsche reis dezelfde, resp. voor f2 ninsten inschrijver is de leve- rij op den wai; besteding 1G. Donderdag werd door ek verkocht lo. een heeien- uin Koepoortstraat 208 cA. Boutens alhier voor f4501; erf Groote Abeele O. Souburg recht van erfpacht op 96 cA. in dhr. J. de Plaa aldaar voor 11 huis, erf en tuin Kleine 1 groot 373 cA. aan dhr. A. r voor 1815. 4o. 2 H. 9 A. en Schroeweg aan dhr. hJ. voor f2550 5o. het tisndrec et igeersweg behoorende aan h t 31 A. 93 cA., aan denzelfde M. C. DIJK. Donderdag werd voor Haart door not. Pilaar publiek een huis, erf en tuin aan cA. Kooper dhr. Jan Huissoon f1204 plus f25 voor losse )rie huizen en erven Papeweg Kooper dhr. C. Nagelkerke L200 plus f 15 voor losse. 3o. 1 erven Oude Kaai 296 cA. V A. Allaart, c. s. te Krabben- plus 1 15 voor losse goederen, uizen en erven in Nazareth Koopei dlir. P. den Herder 1512 plus f35 voor losse goe SO cA. bouwl. in Oosterland ir 't Burgerl. Armbestuur al- 160. Alles onverminderd 8l/s osten. Voensdag werd door notaris ver voor erven dhr. J. Groe- k geveild een woonhuis, erf richt tot herberg, te Wisse- nte 's Heer Arendskerke, groot Kooper voor f715 dhr. J- iw alhier. •MEN ADVERTENTIE. 5ij J. VADER, Serooskerke. irstelling met MEI ij P. GEERSE Vrouwepolder- elijk hulpbehoevend HuisVa' i jaar bedlegerig, hebbende kerhand tot zijne beschikking- 1 vriendelijken lezers beleeW ding van gebr. postzegel® en- als Buitenl., alsook F®1" arten. Ten einde nog eeniR® hebben en tevens een kl®n Dr zijn hulpbehoevend gezlD worden de zegels door hem°P ed gesorteerd en te gelde g ijl de helft der opbrengst uitenl. Zending ten goede ko® ijzing naar Gal. 6 2 bevee sefdelijk aan. Adres: ALB. GRUIS Sr. Molenpad 32. heer N. HENDRIKSE, „H®1? joes, belast zich gaarne ïgstneming en toezending. elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND. Prijs per drie maanden franco p. pf 0,95. Enkele nummers0,025. UITGAVE VAN EN van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent. Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedore regel meer 10 cent. 17 Het nieuwe antirevolutionaire blad De Scheldestroom is verschenen. Uitgever is de heer P. J. Kruijsse te Axel. De redactie verklaart in een „Voor woord" waarom moest haar eerste „woord" het beste een germanisme zijn? dat zij mat en naast ons wil optreden tot verbreiding onzer beginselen in die kringen welke door ons niet worden be reikt. Haar eerste artikel is een zeer duidelijke uiteenzetting van de antirevolutionaire richting. Wij wenschen dit nieuwe blad een rijk gezegenden arbeid toe. Het kome spoedig in vergroot formaat en meer keeren per week uit. De financiëele schade die ons blad hier door allicht beloopen zal, wenschen wij ons gaarne te getroosten, wanneer wij maar mogen zien dat de Seheldestroom daar, waar liberale en neutrale bladekens in den loop der tijden veel kwaad ge sticht hebben, velen terug roept naar onze schoone beginselen Wij vernamen tot nog toe niet dat ook maar éene vergissing was ontdekt op de kiezerslijsten. Anders verneemt men nog wel eens dat in deze of die gemeente Jan of Piet bij vergissing op de lijst ge bracht of er af gebleven was. Maar tot nog toe vernamen wij van niets. Dus geen vergissingen. Of zou 'took kunnen zgn, dat de besturen onzer kiesvereenigingen niet hard genoeg loopen om de kiezerslijsten te gaan inzien. Laten zij zich dan haas ten. Tot en met 15 April kan men bij 't gemeentebestuur op ongezegeld papier de aanvraag richten om op de lijst te komen, wanneer men namelijk vergeten was. Bij de aanvraag voege men dan 't bewijs dat men zgn belasting heeft betaald. En men kan, eveneens tot 15 April, zijn bezwaar indienen tegen de toelating van dezen of dien op de lijst. Voor 15 Mei volgt dan de beslissing van het ge meentebestuur en is men 't er niet mede eens, dan kan men mits binnen vijf Jagen nog bij den kantonrechter re- Een ieder doe nu wat hg kan. Hij zou er in Juni spijt van kunnen Me verkiezingen voor de tweede kamer Hebben plaats op 1 Juni, a. s. Liberale bladen hebben zich steeds be ijverd om burgemeesters die bij de hand having der Nederlandsche „staatwetten", onder anderen der Zondagswet, ook met Gods Woord en Wet rekening hielden, in een hatelijk of bespottelijk daglicht te stellenwat wel leiden moest tot onder mijning van het gezag. Burgemeester Huijsman te Ylst heeft dit ondervonden. Burgemeester Van Asch v' Wijck te Amersfoort heeft er den last van gehad. Burgemeester Boreel te Haarlem, toevallig een liberaal man maar met ortho doxe sympathieën voor den Zondag, zal »et ook ervaren moeten. Hem is zelfs reeds verweten dat hij zoo voor handhaving der Zondagswet ijvert tit kwaadheid dat hij de betrekking van Commissaris der Koningin niet gekregen heeft. Tal van Haarlemsehe neringdoenden bobbeu in monstermeeting en persoonlijk tóngeboden request intrekking der ver ordening geëiscbt. Doch deze burgemeester lHcbt maar niet voor den eersten aanval. Hij heeft namelijk aan het bestuur der Haarlemeclie Handels vereeniging geschreven bij zijne bekendmaking tot handhaving de Zondagswet kan noch mag in- Er op wijzende hoe de Zondagsrust te Londen en Berlijn wordt gehandhaafd, meent de burgemeester, dat de neringdoen- en door een naleving van de Zondagswet °P den duur in hun zaken niet benadeeld porden. Verder wijst hg er op, dat op grond van een arrest van den Hoogen Raad van 1860, de wet onder uitstallingen ook verstaat, het achter de ramen ten toon stellen van goederen. Bij den algemeenen drang naar Zondags rust, zal zulks naar 's Burgemeesters mee ning, een mogelijke herziening van de Zondagswet niet alleen het uitstallen, maar zelfs het verkoopen moeten verbieden, om dat door den verkoop reeds een groot aantal winkelbedienden van den rustdag verstoken blijven. Dit is, men ziet het, zuiver maatschap pelijk geredeneerd. Des te beter komt daardoor voor allen het goed recht van dezen burgemeester uit. De heeren prof. dr. S. D. van Veen te Utrecht, vriend van den Chr. Historischen Kiezersbond [bond-Bronsveld] protesteert in de Vaderlander tegen een te Amster dam verspreid pamflet, waarin de volgende woorden voorkomen „Of dacht je dat Kuyper en Lohman van aaid waren veranderd als in 1886. Geloof het toch niet, ze gooien je zand in de oogen. Geloot me als Kuyper of Lohman ons nog eens een poets kunnen bakken dan doen ze het. Al zijn ze nu zooge naamd vjjanden van elkaar, in het ver moorden van onze vaderlandsche kerk en historie zijn ze vrienden. Lees hun pro gram, artikel 20 maar". Prof. v. Veen komt tegen deze onware en onwaardige bestrijding op en zegt „Als onze Kiezersbond op die wijze In vloed moet winnen, dan hoop ik dat God haar sla met onvruchtbaarheid. Wat hier van den heer Lohman gezegd wordt, is door en door onwaar. Laat men éen woord, ook maar uit zijn blad de Nederlander, aanwijzen, waaruit blijkt dat hij zich ten doel stelt onze vaderlandsche kerk te vermoorden Dat kan men niet! Of is men zulk een sluipmoordenaar, als men instemt met art. 20 van het antir. program Welnu, dan zal ik het mij moeten getroosten voortaan ook van zulke misdadige bedoelingen be schuldigd te worden, want bedoeld artikel 20 heeft mijn volle sympathie en is, naar het mij voorkomt, in het wezenlijk belang onzer kerk. Wij zgn prof. van Veen dankbaar voor zgn zeer juist betoog. Hg sta ons echter toe 't volledig te maken met een woord van een niet minder oprecht Hervormd man den heer ds. A. S. Talma te Arnhem. Zie zgn „Mammonkiesrecht of Mannen- kiesrecht" blz. 22. Hij neemt het daar op voor dr. Kuyper. „Nu meen ik dat in ons land bg de ont wikkeling van de democratische denkbeel den, de rijkst ractementen die onze Kerk geniet in gevaar komen. Niet zoo dat dr. Kuyper hiervan zijn eerste daad zal maken in de Kamer. Maar dat het er op den duur toe komt, is mijn vaste over tuiging. En dan Nu, dan zal de Kerk niet vallen maar blijven staan, indien zij trouw is aan do gewichtige roeping, die zij in ons volksleven te vervullen heeft. Zij smaden de Ned. Herv. Kerk en zij lasteren haar leven die zeggen dat zij vallen zal met dat millioen uit de staatskas. Neen voor de Kerk vrees ik niets van dr. Kuyper, want naar mijn innige over tuiging heeft die Kerk, die ik liefheb, een dieperen wortel dan het geldzij heeft alleen te vreezen van ontrouw en ongeloof harer eigene leden. Zij wordt niet gered door angstige berekening, en haar geld en goed mag ons politiek leven niet bederven." Woorden als van prof. Van Veen en ds. Talma zijn nog olie op de golven. Zij getuigen van groote nuchterheid, aan welke bij den komenden stembusstrijd zoo groote behoefte bestaat. DE AMPUTATIE VAN DEN ZIEKEN MAN. In afwachting van eene nadere beslis sing in de Oostersche crisis, is het niet zonder belang eens een oog te werpen op de stukken en stukjes, die het Turksche rijk zoo achtereenvolgens in den loop der tijden heeft moeten afstaan. Beginnen wij de lander aan te geven, waar de Beheerscher der - Geloovigen alle gezag heeft verlorenIn Afrika Egypte, dat in naam geregeerd wordt door een khedive, vazal van den sultan, aan wien hij eene schatting betaalt, maar die feite lijk de locum tenens van Engeland is, he nevens Algiers en Taais door de Fransehen op de Turken veroverd in 1830 en in 1881. In Azië het grootste gedeelte van Ar menië (Erzerum, Batum, Kars). En dan in Europa. Voor 207 jaren bereikte het Turk sche rijk door den verschrikkelijken Ma homed II gegrondvest, in ons werelddeel zijn hoogsten bloei. De halve Maan be dreigde Weenen (Sept. 1763). De held haftige Polen snelden keizer Leopold I te hulp en onder bevel van Sobieski vielen zij het kamp der Muzelmannen aan en brachten hun die onherstelbare nederlaag toe, waarin zich de Christenwereld nog verheugt. De slag van Lepanto had hun de heerschappij over de Middellandsche Zee ontnomen. Na dit heerlijk wapenfeit volgen de sla gen, die den Turkschen kolossus worden toegebracht, elkander met snelheid op. De degen van een ander Christelijk veldheer, prins Eugeniusdrijft de Mohammedanen tot over den Donau terug. Temesvar, Bel grado en Peterwardin getuigen zijne glorie. De uitbreiding en ontwikkeling van Rus land kost aan Turkije grondgebied. Onder het mannelijk beleid van een Catliarina II behalen Romanoff en Souvaroff overwin ning op overwinning en zoo worden de Zwarte Zee en de Krim aan Rusland gehecht. In het jaar 1812 neemt czaar Alexander 1 geheel Bessarabië van sultan Mahomed weg. In 1829 voltooit Navarino den ondergang der Turksche vloot en verzekert het trae- taat van Adrianopel de onafhankelijkheid van Griekenland. In 1833 en 1839 vechten de Egyptena- ren zich bij Koneh en Nezib vrij en be kommeren zich weinig of niets meer om het oppergezag van den heerscher te Stam- bonl. De schaduw van gezag in godsdien stige aangelegenheden dankt de Sultan nog aan de tusschenkomst der mogend heden. "Van 1854 tot 1856 wordt de Verheven- Porte door Engeland en Frankrijk be schermd tegen Rusland. Het daarop ge volgd Verdrag van Parijs redt Turkije slechts ten halve van den geheelen ondergang. Intusschen verklaarden Servië en Rume- nië zich onafhankelijk. In 1877 en 1878 nieuwe en onherstelbare nederlaag der Ottomanen, waar de dapperheid van het Turksche leger wel bleek, maar de Europeesche diplomatie, in verband met de Russische wapenen, de overwinning behaalde. Het tractaat van San Stefano van Berlijn in 1877 en 1878 toch stelde de kapitale executie slechts uit, en tot welken prijs Bulgarije en Oost-Rumelië scheiden zich af, terwgl Engeland het schoone Cyprus tot loon toekomt voor zijn uitspraak en Oostenrijk Bosnië en Herzegowina bezet. In 1881 neemt Frankrijk het rijk van Tunis voor zich in bezit. In 1882 zendt Engeland een occupatie- leger in Egypte, dat het waarschijnlijk wel nimmer zal terugroepen. En thans schijnt het eiland Kreta de Turksche vlag neer te zullen rukken. 5 April 1897. Bij kon. besluit is, als blijk van goed keuring en tevredenheid de bronzen me daille en een loffelijk getuigschrift toege kend aan M. Small egange, metselaar, te Vlissingen, wegens de met gevaar voor eigen leven volbrachte redding van een kind dat in de binnenvest van de Glacis- straat aldaar door het ijs gezakt was op 2 Feb. 1897. Bij kon. besluit is met 1 Mei 1897 op zijn verzoek eervol ontslag verleend aan P. Goemans Jzn., als gezworen van den Dreisohorpolder. Coes. Kort verslag der gemeenteraads vergadering van j.l. Vrijdagavond. Voorzitter de heer burgemeester. Tegenwoordig 12 leden. Afwezig de heer S. van der Peyl, uitstedig. Medegedeeld werd 0. a. dat bg de gehouden aanbe steding van schoonmaak-werken der gemeen te-gebouwen het minst ingeschreven door en het werk gegund is aan A. Jacobs te Goes voor f527 dat mej. F. Oversluijs wegens vertrek naar elders ontslag heeft genomen als lid der commissie van bijstand bij het onderwijs in de handwerken op de lagere scholendat aan M. G. Nieuwen- huijze, op verzoek, eervol ontslag is verleend als kweekeling op school D, en G. Pennings als zoodanig is benoemd op school B dat een boom voor f 50 is verkocht aan W. Broekhoven te Kloetinge en 2 voor f 30 aan M. Buitendijk te Goes; dat J. Verhoeff wederom voor rekening der gemeente is opgenomen in het krankzinnigengesticht Bloemendaal" te Loosduinen; dat van den Commissaris der Koningin is ontvangen het kon. besluit van 25 Maart jl. no. 2, waarbij aan den heer mr. J. G. de Witt Hamer, op zgn verzoek, eervol ontslag is verleend als burgemeester der gemeente met ingang van 1 Jnni. Wegens het bedanken van mej. M. W. van Heel voor hare benoeming tot regen tes van het gasthuis wordt nit de aanbe volen dames, mevrouw de wed. J. M. SmeltzerPilaar en mevrouw de wed. A. S. M. FischerSteendijk, eerstgenoemde benoemd, terwgl, ter voorziening in de vacature in de gezondheidscommissie,ontstaan wegens het vertrek van den heer E. L. van Mervennée naar Middelburg de door die commissie aanbevolen heer J. Z. Riseh, veearts, als lid wordt gekozen. Voorts wordt aan M. Labeur, droger in de meestoof de Zon opnieuw voor 7 jaren, tegen f 8 's jaars, een strookje moesgrond, gelegen nabij de stoof, verhuurd. Wegens de vele mutatiën aan de open bare lagere scholen stellen B. en W. voor een nieuwe regeling der jaarwedden en wel zoo dat de jaarwedde voor hen, die nog niet aan eene lagere school werkzaam zgn geweest f500 blijft, maar voor twee jarigen dienst een verhooging van f 50 voor vierjarigen dienst eene verhooging van f 100 's jaars is toegestaan, onverschil lig of deze hier of in eene andere gemeente zgn doorgebracht. Op die wijze bestaat er kans, dat ook ervaren onderwijzers van elders naar Goes solliciteeren, te meer om dat bij het bezit der hoofdakte de jaar wedde nog met f 50 stijgt, waarbij nog komt f 25 's jaars voor ieder lesuur per week in vak j. De meerderheid der finan- cieele commissie steunt het voorstelde minderheid niet. De heer de Jonge zegt dat hij 't be doelde lid der minderheid is. Het komt hem voor dat de voorgestelde regeling te laat komt. Immers een groote toevloed van onderwijzers staat over eenige weken te wachten en dan is f 500 voor een aanko mend onderwijzer genoeg, terwijl een ver hoogd salaris toch niet zal voorzien in latere behoeften. De heer Rarnondt zegt dat het voorstel niet anders beoogt dan aan aankomende onderwijzers een salaris van f500 te ver zekeren. De heer de Jonge geeft dit toe; doch oppert 't bezwaar dat nu vele onderwijzers op f600 blijven staan en dit reden zal zijn om te solliciteeren naar elders. Zoo is er kans dat wij blijven zitten met per soneel dat wij liever kwijt waren. De heer Rarnondt geeft toe dat men de minder geschikten niet zoo gemakkelijk kwijt raakt, doch in 't stelsel van den heer de Jonge zou men ten slotte niets dan ongeschikten overhouden. De heer Ochtman is 't geheel met den vorigen spreker eens. Het belang van het onderwijs vordert dat men hebbe onde wijzers met eenige paedagogische ervaring. Om minder deugdelijke elementen kwijt te raken, hierop zal een of andere maat regel moeten worden gevonden. De heer Quist vindt de tegenwoordige regeling voldoende. Bovendien genieten de onderwijzers alhier het voordeel zich voor de hoofdacte te kunnen bekwamen. Daarbij komt nog dat na eenige maanden vele jonge onderwijzers zullen los komen, waar door de tractementen weer naar beneden zullen gaan, en onder het groot aantal zullen er ook wel goede gevonden worden. De Voorzitter zegt dat B. en W. de nieuwe regeling vooral hebben voorgesteld teneinde te voldoen aan de wet die vor dert dat aan elke school voldoende per soneel zij, wat aan school B. niet 't ge val is, terwijl herhaalde oproepingen vruch teloos bleven. Hij splitst 't voorstel in twee deelen nl. lo. Een verhooging van f 50 na 2 en eene van f 100 na 4 jaar ver blijf en 2o. Afzonderlijke bezoldiging voor het houden van avondschool. Het eerste gedeelte werd aangenomen met 10 tegen 2 stemmen, die dor heeren Quist en M. de Jonge Jz., het tweede zonder hoofde- lij ke stemming. Naar aanleiding van een verzoek van het bestuur der Vereeniging tot het regelen en bevorderen van VolksTermaken in liquidatie om de muziektent dsr ver eeniging over te nemen voor de som van f47,57Vs zijnde de schulden der vereeni ging, stelden B. en W". voor met gunstig advies der fin. commissie het aanbod te aanvaarden en de kosten ts vindsn uit den post voor onvoorzien. Daarna wordt aan het Burgerlijk Armbe stuur en aan den Schuttersraad toegestaan hunne begrootingen te wijzigen. Naar aanleiding van ingekomen bezwaar schriften ten opzichte van aanslag in den H. O. worden A. Haamschoten van de zesde naar de vierde, B. van der Linden van de elfde naar de negende klasse overgebracht. Daarna wordt de voorgestelde wijziging der gemeente-begrooting voor 1897 goed gekeurd en het kohier der belasting op de honden vastgesteld ep f 564. De afdeeling Sehagen van de liberale Unie, behoorende tot het hoofdkies district Alkmaar, heeft voor het lidmaat schap der Kamer, vacature mr. A. P. de Lange, candidaat gesteld den heer mr. E. Fokker te Middelburg welke de candidatuur, volgens de Tel., heeft aangenomen. De nieuw benoemde le luitenant J. A. Suoek van het 2e bataljon 3e regiment infanterie te Middelburg blijft in zijn nieu wen rang bij zijn tegenwoordig korps in garnizoen. De liberale kiesvereeniging in het hoofdkiesdistriet Delft stelde den heer mr. N. G. Pierson, oud-minister, can didaat voor lid der Tweede Kamer, vaca ture Beelaerts. De antirevolutionaire en de Roomsche Kiesvereenigingen besloten zich te onthouden, terwijl de Christelijk- historischen den heer mr. O. J. E. baron van Wassenaar van Catwijk, oud-lid voor Gouda, candidaat stelden. De heer Veenhuijzen heelt namens den Bond van Suikerfabrikanten aan den Bond van bietenbouwende boeren meegedeeld onder meer- het volgende „Het reglement zooals het is vastgesteld en waarop het gebruik van de weegbrug gen in 1897 zal worden toegelaten, luidt als volgt: Ter bevordering van eene vlugge en ge makkelijke aflevering van beetwortelen kan de wichtsbepaling mede geschieden door gebruik te maken van weegbruggen of fairbanks en dit onder de navolgende voorwaarden le. Alle openbare weegbruggen, bediend door vast aangestelde beëedigde wegers weegbruggen, eigendom van bijzondere per sonen, corporatiën of gezelschappen, bediend door beëedigde wegers, of waarop de wicht#.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1897 | | pagina 1