SNOEP, NIEUWSBLAD Maïsmeel, MEP - CHRISTELIJK- HISTORISCH n MEID dslburg. me lit maker, in BREUKBANDEN, VIEWER Jr., «tSTBODE ERSKNECHT, Handknecht Ho. 79. 1897. Metifaij 3 Ipttf. iffi/e laotgaag. Polijstinrichting. gedienst Midd.-Viiss. VERSCHIJNT G. M. KLEMKERK, te Goes F. P. D'HUIJ, te Middelburg. PRIJS DER ADVERTENTIËN Het Superphosphaat. [arkt, Middelburg. SORTEERING- IN J iERS, BAROMETERS, gers, V1 ij m e n. met gesneden beften 2,75 h f 3,—. ilISlil, iliteit. Lage prijzen. [JN „GROENENDRAAK." mgedelft B ll6, Middelburg. Broeken- en Vesten- s een flinken Jongen om ker behulpzaam te zijn. Een nette 3t uit den boerenstand. Adres v. d. blad te Ylissingen G. AN DAM te Kapelle vraagt Met Mei Mej. KOPPEJAN, Scher. Ylissingen. Met Mei Mej. DE YISSER, Coosje Vlissingen. h aan tegen Mei een flinke de lelburg of Vlissingen. Adreü I boekhandelaar A. C. DE erikzee. Met Mei j A. SIMONSE, te Veere, tramdïenst. J GENMIDDELBURG, igen Remise vm. 4,50, (alleen 5,55. Yan Zeilmarkt, B, 11,45, 12,30, nm. 1,15, 2,—, 4,15, 5,10, 5,55, 6,55, 7,45, fc0'15- 9n lburg Naar Remise vm. «My verkdagen) 6,23., Naar Zei 10,15, 11,50,12,35,nm. 1,29. 3,35, 4,20, 5,15, 6,—, <,-> 20, 10.20,11,—. Winterdienst. van vertrek ongeveer Lelburg: Voorm. 5,20 6. 10,11,—. Namid. 14"' ,35, 4,20,5,15, 6r, 7r, ingen: Voormid. 6,4U 5 gen: voormia. -i n Namid. 12,1,30,2, i 6,10,7,05, 8,10, op werkdagen. 1R-SCHELDE. )st-Europeesche of SpoortJ 1.11,555), nm 3 25 en 6g I J. 12,256), 3,55 ekenskerke vm. 8,10. uzen n 8,40. vervoerd. van 6.20 naar Breskens vm 20e) 7,15e) jor 7,35e) vm. elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND. Prijs per drie maanden franco p. p0,95. Enkele nummers0,02 s. UITGAVE VAN en van 1 5 regels 25 centiedere regel meer 5 cent. Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedore regel meer 10 cent. Bij dit nummer behoort een bijvoegsel. H E R IJ K. Wolfaartsdijk 5 April. Heinkenszand, ook voor \-Heer inndskerke6 en 7 April v. m. 's Heerenhoek, ook voor Borssele en Nieuwdorp(gemeente s-Heer Arends- kerke7 April n. m. en 8 April. Ovezand, ook voor Nisse, 9 April. Ellewoutsdijk, ook voor Driewegen 10 April. Baarland, ook voor OudelanJe20 April. Vergaderiag van den Middelburgscben Gemeenteraad van Woensdag 31 Maart 1897. Afwezig met kennisgeving wegens uit- landigheid de beeren van Dunne en de Stoppelaar. Nadat de Voorzitter in eenige gevoel volle woorden in herinnering gebracht had het smartelijk verlies, dat ons door luchtig Vorstenhui» getroffen heeft door het afsterven van Hare Koninklijke Hoog heid de Groot Hertogin van Saksen Whimar Eisenach, de tante onzer Koningin, leest de Secretaris de notulen voor der laatste zitting, die onveranderd worden vastgesteld. Daarna stelt de Voorzitter aan de orde de volgende punten der agenda I. Iögekomen stukken. Daartoe behooren a. verschillende brieven van Gedepu teerde Staten houdende goedkeuring van vroeger genomen besluiten h. eene kennisgeving van het Bestuur van den MiddelburgVlissingschen rijweg, dat het zich gewend heeft tot Hare Majesteit om verlenging van de concessie tot tolheffing e. een adres van M. L. Polak en Zoon, houdende verzoek om in huur- of erfpacht te mogen bekomen het stuk grond bij het Veersche bolwerk, tot 14 April 1897 in recht van erfpacht bezeten door H. J. van der Meer te Vlissingen d. een adres van bewoners van den Segeersingel houdende verzoek tot aanleg duinwaterleiding aldaar een adres van M. P. A. Proos aan- de toepassing van de verordening tarief en voorwaarden betref- dej levering van duinwater f> nader adres van J. Kamermans be de ligplaats van jzyn schip bij Sedert het laatste tiental jaren is het gebruik van den kunstmest ook in de provincie Zeeland op eene enorme wijze toegenomen; inzonderheid is dit het ge rei met het Superphoaphaat, dat zieh zeer •eel eene eereplaats heeft veroverd in de nj der kun»tmestsoorten. De resultaten met dezen kunstmest ver wegen, waren zoo gunstig, dat zelfs ver gokte tegenstanders hun tegenstand opga ren en zich sehaarden in de rijen der 10,15 1,55 *'55 10,35 2,15 5,1 -e) 8,30e) 11,55 3,25 Q oor) 8 50e) nml2,15 vee en goederen ver niet aangelegd. -ervoerd. Dn dat het superphoaphaat in Zeeland 'M gemakkelijk overwinningen behaalde, M een grondige reden. In daze provincie l,ch was jaren, wellicht [eeuwen lang de torbouw van granen de hoofdzaak van het •libouwbedrijf dientengevolge werd aan bij voortduur eene groote hoe- - phosphorzuur ontnomen, welk door den stalmest niet voldoende werd. Zodoende kwam bet phosphorzuur in winimum of m. a. w. kwam bet phos- 'rzuur in vergelijking met ander plan- in te geringe hoeveelheid in voor, om met succes sommige ®n te telen. bet de Bellinkbrug g. een adres van S. W. A. Compter, houdende verzoek om vergunning tot plaatsing eener veranda aan zijn café restaurant in de Stationstraat h. een nader adres van de Wed. C. J. Krnijsse betreffende bet voor de ambacht school verlangde stukje grond omstreeks de Geere i. adressen van K. Smit Jr. te Krimpen, P. L. de Bruijne alhier en H. A. Boogaert alhier over de jacht in de duinen bij de Oranjezon k. adres van het bestuur der Bad- en Zweminrichting tot plaatsing van een tentje voor het bergen van rij wielen I. adres van bewoners der Seisstraat houdende verzoek dat in die straat een gemeenteriool worde aangelegd. m. een adres van W. Hering over het tarief en de voorwaarden voor de levering van duinwater n. een brief van den klokkenist Klein, bevattende grieven en klachten tegen doer hem in de niteefening zijner functie onder vonden zwarigheden. De stukken a en 6 worden voor kennis geving aangenomen en de overige, voor zoover niet voorkomende op de lijst der tegenwoordige agenda, naar B. en W. gerenvoieerd om advies. II. Instructie klokkenist. Daar in de zitting van 17 Feb. 11. over deze door B. en W. voorgestelde instructie de stemmen hadden gestaakt, wordt over gegaan tot eene nieuwe stemming, met bet gevolg dat de instructie worde ver worpen met 8 tegen 7 stemmen. Voor stemmen de beeren W. H. Snouck Hur- gronje, Giatama, van der Swalme, A. P. Snouck Hurgronje, W. J. Sprenger, den Bouwmeester en E. P. Schorer; tegen de heeren F. G. Sprenger, van der Harst, Koole, van de Ree, de Waal, van Hoek, Brevet en Tak. III. Voorstel van B. en W. naar aan leiding van een adres van P. van Sorge o. s. betreffende den aanleg der duinwater leiding in den Looierssingel. B. en W. stellen voor afwijzend op het verzoek te beschikken, aangezien na onder zoek is gebleken dat buiten adressanten niemand genegen is aan die leiding aan te sluiten, zoodat de opbrengst ad f 6. 'sjaars niet in genoegzame verhouding is tot de kosten, welke op f 224 zijn geraamd. Zonder discussie of stemming wordt dit voorstel goedgekeurd. IV. Missive van B. en W. naar aan leiding van een adres van bewoners der Toen men dan ook met de bemesting van bet superphosphaat begon, zag men weldra, dat gronden, die bijv. geen kla verteelt toelieten, op eens een weligen klavergroei vertoonden en een rijken oogst opbrachten. Sinds men dat gezien had, was het superphosphaat zeker van de overwinning en jaar op jaar neemt nog het gebruik van dezen kunstmest toewaartoe ook veel bijbrengt, dat de prijs van het su perphosphaat door toedoen der coöperatie in de laatste jaren zeer aanzienlijk is ge daald. Gelukkig is het, dat er bronnon in overvloed zijn, om aan de steeds vermeer derende vraag naar superphosphaat te kun nen voldoen. De grondstoffen, waaruit het superphos phaat wordt bereid, worden in vele landen in rijke hoeveelheden aangetroffen. De voornaamste bronnen voor het super phosphaat zijn gesteenten, welke men in vele landen uit den bodem delft en welke bekend zijn onder den algemeenen naam van phosphaten. Rijke lagen van die gesteenten komen, voor in Algiers, Noorwegen, Spanje, Ca nada, Duitschland, Oostenrijk, Frankrijk, Engeland enz. Deze phosphaten onderscheidt men in Apatiet, Coproliet en Phosphoriethet Apatiet is zeer rijk aan phosphorzuur, het Baanstraat betreffende den toestand van dien weg. B. en W. deelen in die missive mede dat zij voornemens zijn in den loop van dit jaar dien weg met eenige oude keien te doen bestraten, zoodat daarmede dan aan den wenseh van adressanten zal zijn vol daan, waarmede de Raad zich zonder aan merking vereenigd. V. Voorstel van B. en W. tot aanvulling verordening houdende tarief en voorwaar den betreffende de levering van duinwater (naar aanleiding adressen C. van der Bent, H. G. de Bruijn en M. P. A. Proos). Adressanten beweren dat zij door in het tarief gebrachte wijziging sedert November 1896 meer moeten betalen. B. en W hebben naar aanleiding daarvan de zaak nader onderzocht en zijn tot de conclusie gekomen dat werkelijk aan 12 industrieelen schade berokkend is. Zij stellen daarom voor in de verordening eene overgangsbe paling op te nemen, volgens welke al bet over den meter te leveren water tot weder- opzeggens zal worden berekenda. voor de zuivelfabriek Concordia, de stoomtram, Alberts Co., den Bouwmeester, Borsius en van der Leijé, de Zeeuwsehe spoor- bootmaatsehappij, de oliafabriek „Luik", de Zeeuwsehe stoombootmaatschappij, ,van der Klip Jolmers, de naamlooze ven nootschap Vitrite works eu de stoommeel- fabriek tegen den prijs van f 0.15 per M" b. voor de kunstboterfabriek en de stoom- barges tegen den prijs van f 0.12 per M3, een en ander met dien verstande, dat de sub a. en b. genoemden ton allen tijde be voegd zijn toepassing te vragen van het nieuw tarief, doch dat, wanneer zij zulks eenmaal hebben gedaan, alsdan de voren bedoelde bg wgze van overgang bepaalde berekening voor hen vervalt. Na eene korte woordenwisseling over het voorstel tussehen den heer van Hoek en den voorzitter, verklaren de heeren F. G. Sprenger en W. J. Sprenger, als belang hebbenden by de oliefabriek „Luik", buiten stemming te willen blgven, waarna het voorstel van B. en W. wordt aangenomen met algemeene stemmen, behalve die van de heeren van Hoek en Brevet. VI. Rekening plaatselij ke gezondheids commissie 1896. Deze rekening in ontvang en uitgaaf tot een bedrag van f87.92 wordt zonder aanmerking goedgekeurd. By de behande ling van dit punt haJden de heeren van der Swalme, van de Ree en A. P. Snouck Hurgronje als leden der gezondheidsoom- missie de zaal verlaten. Coproliet en Phosphoriet minder. In al deze phosphaten komt het phos phorzuur voor in verbinding met kalk dus als phosphorzure kalk. In dezen vorm is het phosphorzuur niet oplosbaar in water en ook de bodemzuren vermogen slechts een zeer miniem deel van bet phos phorzuur uit de phosphaten los te maken. De phosphaten kunnen dus in het alge meen niet dienen, om den planten phos phorzuur te verschaffen, daartoe moeten zy eerst eene verandering ondergaan. Men slaat eerst de gesteenten stuk, maalt ze dan fijn en stelt hen daarna bloot aan de inwerking van zwavelzuur. Door dit zwavelzuur wordt het phos phorzuur gedeelteiyk vrggemaakt van de kalk, waarmede het verbonden was, door dien het zwavelzuur zich met een gedeel te der kalk verbindt tot zwavelzure kalk of gips. Gebruikt men nu zooveel zwavelzuur, dat een derde deel van de kalk zich met deze verbindt, dan blpfthet phosphorzuur gebonden aan twee derde deelen kalk en deze stof staat bekend onder den naam van tweebasiseh-phosphorzure kalk. Deze mest&tof is niet in water, maar wel in koolzuurhoudend water oplosbaar en kan dus tot plantenvoedsel dienen. Men kan echter ook zooveel zwavelzuur gebruiken dat tweederde deelen der kalk zich met het zwavelzuur verbinden, dan VII. Rekening schuttery 1896. Ook aan deze rekening, in ontvang en uitgaaf vastgesteld op een bedrag van f3324.31, viel zonder eenige aanmerking de goedkeuring der vergadering ten deel. VIII. Voorstel van B. en \V. tot bet geven van vergunning aan S. W. A. Comp ter tot plaatsing eener veranda op het trottoir aan de stationsstraat. Omtrent dit punt wordt door den secre taris voorlezing gedaan van een nader ingekomen adres van bewoners der Stati onstraat, verzoekende de plaatsing der veranda niet toe te staan. Het voorstel van B. W. luidt om vergunning te verleenen tegen zekere voorwaarden en tegen eene retributie van f5 per jaar. Wel druischt dit voorstel in tegen een in 1892 genomen besluit omtrent een dergeiyk verzoek in de Sta tionstraat, maar destijds was daar de toe stand geheel anders. De vergunning kon toen niet verleend worden, omdat men ze aan bet destyds daar bestaande beruchte hotel-restaurant „de Pauw" dan ook niet zou kunnen weigeren. I)e gevoelens omtrent bet voorstel wa ren zeer verdeeld. De heeren van der Swalme en Koole konden zich met het voor stel niet vereenigen de eerste meende dat men niet kon terugkomen op het besluit van 1892, de laatste wilde niet, ter wille van een persoon, al de bewoners der Sta tionstraat in hunne belangen benadeelen. Daarentegen verklaarden de heeren van de Ree en Gratama zich voor het voorstel de eerste was van oordeel dat de bewoners der Stationstraat geen overlast zouden hebben van een veranda van zulke beschei den afmetingen, waarby de laatste 'zich aansloot, Ook de beeren W. J. Sprenger, A. P. Snouck Hurgronge en F. G. Sprenger spra ken tegen het voorstelzij wilden het besluit van 1892 bandhaven, waren van meening dat de veranda een miestand zon doen geboren worden en verzetten zich voornameiyk tegen de gevolgen van de aanneming van het voorstel, daar voortaan eene soorgelgke vergunning niet meer zou geweigerd kunnen worden. De heeren E. P. Schorer en den Bouw meester beantwoordden de laatste sprekers; de eerste oordeelde dat van misstand hier geen rede kon zgn, daar men zulke ve randa's vindt in vele steden van het buiten en binnenland, terwgl de laatste de be zwaren, die tegen het voorstel zgn inge bracht, schromeiyk overdreven achtte. Ten slotte wordt het voorstel aangeno- bïijft het phosphorzuur gebonden aan een derde deel der kalk en deze stof noemt men nu eenbasische phosphorzure kalk of superphosphaat. In het superphosphaat is het phosphor zuur in water oplosbaar; superplïosphaten zgn dus phosphaten waarin door inwerking van andere ruren, het phosphorzuur in water oplosbaar is gemaakt. Deze kunstmeststof is bet best op bare plaats op niet te zwaren, goed bewerkten kleigrond en verder op milde zavelgronden die niet arm aan humus zgn. Deze gronden bezitten bet vermogen, om het phosphorzuur vast te houden en alzoo te bewaren voor uitspoeling, terwgl bovendien het phosphorzuur zich wegens hare oplosbaarheid in water, betrekkelgk gemakkelgk in de bouwlaag verspreidt. Op zandgrond is hetgebrnik van super phosphaat minder voordeelig, deze grond toch bezit heel weinig vermogen, om het phosphorzuur vast te houden en daarom spoelt het in water oplosbaar phosphorzuur naar den ondergrond en gaat aldus verloren. Wil men toch op dezen grond eene be mesting met superphosphaat toepassen, dan gebruike men slechts kleine hoeveelheden tegelijk. Er is nog een andere reden waarom het superphosphaat meer geschikt is voor klei- dan voor zandgronden cn wel deze. Het superphosphaat werkt het vroeg men met 8 tegen 7 stemmen. Voor stemmen de heeren van der Harst, van de Ree, de Waal, van Hoek, Gratama, Brevet, den Bouwmeester en E. P. Schorer tegen de heeren F. G. Sprenger, W. H. Snouck Hurgronje, Koole, van der Swalme, A. P. Snouck Hurgronje, W. J. Sprenger en Tak. IX. Wgziging gemeentebegrootiug 1896. De door B. en W. voorgestelde wgzi ging wordt zonder eenige aanmerking goed gekeurd. X. Wijziging gemeentebegrooting 1897. De voorgestelde wijziging bestond om uit den post van onvoorzien te dekken a eene vermeerdering van f 170 voor eene tweede arrestantenkamer en het maken van een kleedingmagazgn voor de politie; b eene vermeerdering van f 450 voor de kosten van onderhoud van het voetpad Middelburg naar Arnemuiden, en c eene vermeerdering van f 335 voor kosten we gens het maken van een trottoir aan de nourdzgde van het Hofplein. Voor dit trottoir was door D. J. Dronkers c. s. eene bgdrage toegezegd van f275, zoodat het eigenlgk aan de gemeente slechts zal kosten f 60 plus eenige voorradige oude of nieuwe trottoirbanden. Er ontspon zich eene lange discussie, waarbg de heer van de Ree de waarde der banden op f112 stelde, terwgl die volgens den wethouder van Fabricage slechts eene waarde van f25 vertegen woordigden. De meeste sprekers echter betoogden dat, na eenmaal besloten was voor een trottoir aan het Hofplein geen cent uit te geven, men zich ook aan dat besluit had te honden, zoodat, na goed keuring der wgziging voor zooveel de punten a en b betreft, deze opzichtens het punt c werd verworpen met 9 tegen 6 stemmen, die der beeren W. H. Snouck Hurgronje, van der Harst, Koole, Gratama, van der Swalme en den Bouwmeester. XI. Voorstel B. en W. tot verhuring bovenlokalen waaggebouw. Het voorstel strekt om even als vorige jaren de lokalen van 1 Mei tot 30 Sep tember a. s. voor f 50 aan de militaire autoriteit te verhuren. Zonder discussie of stemming wordt dit voorstel aangenomen, waarna de heeriwi der Swalme een voorstel indient om te onderzoeken of er in het waaggebouw ook gelegenheid is tot berging der wapenen, die nu door de militairen ten raadhuize bewaard worden. De beer F. G. Sprenger proponeert dit voorstol te verzenden naar B. en W. om adviesdit wordt echter met 9 tegen 6 rgp worden in de hand en daarem past deze meststof beter op grond, die van nature vasthoudend dan loslatend is. Ook op kalkrgke gronden is het super phosphaat niet aanbevelenswaardig, daar op deze grondsoort het gevaar bestaat dat het in water oplosbare phosphorzuur zich zal verbinden met de kalk en aldus zal overgaan in eene verbinding waaruit het door de planten moeilijk kan worden opge nomen. Ook voor de weilanden is het superphosphaat een uitstekende bemesting ofschoon in de meeste gevallen eene be mesting met Thomas-slakkenmeel daar beter op bare plaats is. Wat de gewassen betreft daarvan zgn de vlinderbloemigen dus erwten, boonen, klavers, wikken en lupinen zeer dankbaar voor eene bemesting met superphosphaat. Voor deze gewassen vormt de super phosphaat als bet ware in sommige geval len eene volledige bemesting. Deze gewassen namelgk hebben het vermogen, om de stikstof die zg behoeven uit de lucht te halen en hebben alleen in het begin van baar gioei bodemstikstof noodigde andere voedingsstoffen zooals kali en kalk, zgn, wat den kleigrond betreft, doorgaans in voldoende hoeveelheid aan- wetig, zoodat door eene bemesting met superphosphaat alle voedingsstoffen aanwezig zijn die de planten behoeven. Ook de halmgewassen zgn recht dank-

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1897 | | pagina 1