Ho; 62. 1897- IDinsifag 23 Mniau. iffiie faurgang. VERSCHIJNT G. M. KLEMKERK, te Goes F. P. D'HUIJ, te Middelburg. PRIJS DER ADVERTENTIËN Landbouw. elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND. Prijs per drie maanden franco p. p.0,95. Enkele nummers0,02s. UITGAVE VAN EN van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent. Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. De christelijk historische kiesvereeniging te Rotterdam, verleden jaar opgericht en «taande op Ons Program van beginselen (van 1878), heeft met 26 tegen 5 stemmen en 13 blanco zich uitgesproken voor de beginselen, neergelegd in het program van den Christelijk-historischen kiezersbond; en zal haar reglement en program in dien geest wijzigen. Zulks ondanks het krachtige pleidooi van den voorzitter dhr. Gerretson tegen het be - sluit. Dat is ook wel snel afgeloopen. Een vorig jaar was men opgetreden met de duidelijk uitgesproken bedoeling om het Piogram van 1878 ongeschonden te bewaren, e n de antirevolutionaire beginse len te pro pageeren. Men heette dan nog wel Christelijk historisch, doch men sprak het openlijk uit, dat men dit niet anders opvatte dan als synoniem met antirevolutionair. De weinige Christelijk historische kies- vereenigingen die er zijn, toonen, ten spijt harer gebondenheid aan Ons Program, al heel weinig eenstemmigheid en profeteeren dierhalve geen groote krachtsontwikkeling bg de Juni-«tembus. Hilversum aanvaardt Ons Program zon der-, Goes Ons Program roet artikel 20 Rotterdam werpt Ons Program heelemaal over boord en aanvaardt Ons Program van den Christelijk historischen Kiezersbond. Zoo komen deze mannen langzaam maar zeker terecht in 'tkamp der oud-liberalen Bronsveld en prof. Van Leeuwen.(f) Deze beidea toch zijn, na hnn breken met de antirevolutionaire partij lid geweest der liberale Kiesvereeniging te Utrecht. (t) Voor wie dit verkeerd verstaan mocht, zij ter verklaring eens vooral herinnerd dat wjj met deze benaming bedoelen de partjj in welker bestuur ook genoemde heeren lid zijn en zeer zeker een grooten invloed, zoo niet den grootsten zullen uitoefenen. Prof. van Leeuwen de spreker, dr. Brons veld de schrijver in dienst van den Bond. De een met het woord, de andere door middel van de pen den Bond schragende en uitbreidende. Wie 't ontkennen mocht, werpen wjj bij voorbaat tegen dat 't ons onmogelijk toe schijnt dat de knapsten en do machtlgsten van woord en talent in een bestuur den geringsten invloed zouden hebben. In een college waarin een Kuyper, Lohman, Bronsveld, Schaepman, Fransen v. d. Putte, de Beaufort of Gerritsen, zitting heeft, be slist in menig opzicht de macht der ge noemde persoonlijkheden, ook a! hebben anderen, met wie zij samen vergaderen honderdmaal meer praats, ernst, warmte, of wat ook, dan zij. In zake Kamers van Arbeid vestigen wij de aandacht op onderstaande, sommige er van niet onbelangrijke wijzigingen op 't regeeringsvoorstel ingediend, door de hee ren Kerdijk enDrucker, welke wijzigingen ten doel hebben 1». den werkkring der Kamers uit te hreiden tot het dienen van advies en het ®utwerpen van overeenkomsten en rege- jingen op verzoek van daarbij belangheb bende patroons of werklieden 2o. onder werklieden te verstaan alle Inwonen die beneden den rang van onder- aaN raeesterkneoht of opzichter tegen ge not var, i00u jn bedrijf werkzaam zijn 3o. De Kamer samen te stellen voor db eene helft uit patr00ns, gekozen door pa- roons, voorde andere helft uit werklieden, gekozen door werklieden 4o. de^ bepalingen omtrent de geschillen e verduidelijken en de wijze van behan- _ng van een deel dier geschillen te vereenvoudigen, door de twee groepen van geschillen afzonderlijk en verschillend te behandelen, waarbij teil aanzien van ge schillen van anderen aard dan over weder- zijdsche rechten der party en slechts sprake kan zijn van eene bemiddeling of pogiHg Wt Verzoening 5o. aan de minderheid een recht te waar borgen, waarop de leden van den ver zoeningsraad aanspraak hebben wegens de zeer zware verantwoordelijkheid die hun wordt opgelegd, met a. w. hen niet aan sprakelijk te stellen voor uitspraken strijdig met hun oordeel of uitzicht; 6o. de beslissing omtrent al of niet open baarmaking der uitspraak over te laten aan den verzoeningsraad zeiven, zonder de voorgeschreven ministeriëele machtiging; 7o. der minderheid bevoegdheid te ge ven in een afzonderlijk advies van haar gevoelen te doen blijken; 8o. de leden eener Kamer van Arbeid of van een verzoeningsraad voor het bijwonen van vergaderingen schadeloos te stellen naar een nader vast te stellen tarief zonder dat onderscheid gemaakt wordt tnssohen de de leden-patroons en de leden-werklieden. In zake Creta weinig grijpbaar nieuws. De Engelsche regeering heeft verklaard dat zij niet is voor eenig optreden der ge zamenlijke mogendheden tegen Griekenland zoolang zij niet allen zich hebben uitge sproken. Lord Salisbury, de Engelsche minister, leider der conservatieve partij en de ver trouwde raadsman der Koningin, moet zich hebben uitgesproken ten gunste van een autonomie overeenkomstig die van Samoa. Italië staat in deze vraag op denzelfden bodem als Engeland. Eerst wanneer deze aangelegenheid geregeld was kon derhalve door Griekenland iets worden ondernemen. In zake Macedonië luiden de berichten eenigszins gunstiger. In Grieksche kringen spelt men een vreedzame oplossing, en 't schijnt niet onmogelijk dat Grieken land in dat geval Turkije zou helpen om den opstand in Macedonië te onderdrukken. 22 Febr. '97. Vergadering van den Gemeenteraad te Goes, Vrijdagavond 9 uur. Tegenwoordig al de leden. Voorzitter de heer burgemeester. Notulen der vorige vergadering worden gelezen en goedgekeurd. De Voorzitter deelt mede dat ingeko- komen zijn Een reclame tegen een aanslag in den H.O., welke reclame tegelijk met de overige zal behandeld worden Rekening der Commissie van het fonds tot ondersteuning van gemeente-ambtenaren Verslag der Werklieden vereeniging „Eigen Hulp". Al deze stukken liggen ter visie. De Voorzitter stelt aan de orde't eenige punt der agenda Ophalen, enz. der meststoffen. De voorzitter zegt dat een poging moet gewaagd om eenheid te brengen in de verschillende gevoelens ten opzichte dezer quaestie. De leden hebben kennis ge maakt met de stukken. B. en W. hebben een en ander toegelicht met hetgeen elders verricht wordt en welke resultaten dit heeft gehad. De meerderheid van B. en W. meent dat eene uitbesteding voor een daar voor ingekomen aanbod de voorkeur ver dient en stelt derhalve voor, dat de Raad besluite het aanbod van A. Foudraine om de meststoffen enz. op te halen, te verza melen en te bewerken naar de eischen van den landbouw, voor den tijd van 3 a 4 jsren op nader overeen te komen voor waarden, tegen een vergoeding van f1200 per jaar aan te nomen. De minderheid van het Dagelijksch Be stuur [wethouder Lenshoek] stelt voor dat de gemeente de reinigingsdienst in eigen exploitatie neme. Mocht de Raad al dus besluiten dan znllen B. en W. 't laatste voorstel handhaven, eenigszins uitgebreider zelfs, teneinde in de alsdan niet onwaarschijnlijk meerdere kapitaal- vraag te voorzien en tevens om in het leven te roepen een commissie van Bijstand uit den Raad tot coatröleering. De meerderheid der ffnanciëele commissie steunt het gevoelen der meerderheid. De minderheid (Kakebeeke) steunt het voorstel der minderheid. De voorzitter brengt het voorstel der meerderheid van het dagelijksch bestuur in discussie. De heer Van der Peijl kan s an harte meegaan met het voorstel van de meerder heid. Maar hij geeft in overweging 't con tract aan te gaan voor zeven jaar en er de voorwaarde aan te verbinden dat beide partijen telken jare kunnen ontslagen wor den of ontslag nemen. Voor beide partijen toch is het eene proefneming. En voor het geval het blijken mocht dat de proef voor Fondraine zijn ondergang is, wenseht hij het hem mogelijk te maken ontslag te nemen. Mocht de Raad in dien geest besluiten dan stellen B. en W. voor de oude mest vaalt op te ruimen en te verplaatsen in de buurt van de Schutterswei op land, thans in pacht bij A. Boone, in welk geval aan Boone eenige vermindering van pacht za). moeten worden verleend. En voorts hen te machtigen zoo spoedig de juiste cijfers dit zullen mogelijk maken, de noodige voorstellen te doen om de daar toe gevorderde uitgaaf te kunnen daar- stellen. De Voorzitter zegt dat met de wenken van den vorigen spreker door het dage lijksch bestuur zal gefekend worden. Bij de bepaling der voorwaarden zal 't echter moeilijk gaan 't recht van terugtreding ieder jaar te stellen. Er zal een termijn dienen te zijn binnen welke 't mogelijk zal zijn zonder gedupeera te worden, bij opzegging van het contract naar andere wijze van uitvoering te streven. De heer Van dar Leenw brengt B. en W. welgemeenden en welverdienden dank voor de alzijdige, ruime inlichtingen den Raad verschaft. Er was een ruime hoeveelheid bronnen, waaruit ieder raadslid wel een overzicht moet hebben verkregen van wat gemeentereiniging is. Maar zij moeten er ook uit geleerd hebben dat het onmoge lijk is dit werk aan te nemen. Voor spr. staat dit althans vast. Een aannemer werkt in 't nadeel van zichzelf of van de gemeente. Ook Eoudraine zal dienen te zorgen dat het evenwicht tusschen zijn portenion laie en de exploitatiekosten niet lijde. Hij zal dus moeten kiezen óf zichzelf ruïneeren óf de vuile boel laten zitten. Maar de ge meente kan wel zelve exploiteeren. De eigen exploitatie der gasfabriek is daar om te bewijzen wat zuinig beheer in 't belang der gemeente vermag. Spr. is niet bang voor de cijfers die men hem zou voorleggen. Maar in de tweede plaats heeft zijn denkbeeld een zedelijken grond. Op sprekers s^iidpunt is het de plicht van een gemeentebestuur om voor de openbare gezondheid te waken. Gezondheid en Reiniging zijn niet te schei den. Dit werk mag de gemeente niet aan derden toevertrouwen. Wat baat de beste gezondheidscommissie, als zij over de groote hoofdzaak niets te zeggen heeft? Spr.stemt derhalve voor 't voorstel der minderheid. Het voorstel der meerderheid, uitbesteding in beginsel, wordt met 7 tegen 6 stemmen aangenomen. Tegen stemmen de heeren Houwer, v. d. Leeuw, Kakebeeke, Coenen, Lenshoek en Jansen. Voor de heeren v. d. Peijl, Quist, de Jonge, Ramondt, Tem perman, Ochtman en de Voorzitter Het voorstel van B. en W. om het contract als boven omschreven aan te gaan met den heer Arend Eoudraine wordt met 12 tegen 1 stem, die van den heer Lenshoek, aangenomen. Zonder hoofdelijke stemming wordt besloten de karen mestvaalt over te brengen naar de Schutterswei, en B. en W. te machtigen binnep kort ffnanciëele voor stellen te doen. De pacht met den tegen- woordigen pachter eindigt in Juni. Na de gewone rondvraag sluit de voorzitter de vergadering. Een wetsontwerp is bij de 2e Kamer ingekomen, strekkende tot goedkeuring van de uitgifte in erfpacht van terrein te Ierseke ten dienste van de haven aldaar, aan de gemeente Ierseke, Uit de toelichting blijkt dat de minister van financiën vrijheid gevonden heeft om met vervanging van een in 1882 gesloten contract, het toen slechts in tijdelijke erf pacht uitgegeven terrein en de voor de havenvergrooting thans weer aangevraagde slikken, groot ongeveer 1.79.40 HA., bij eene akte aan de gemeente in erfpacht uit te geven, zonder verhooging van den in 1882 bedongen canon van f 91.84, die thans slechts tot f 92 is afgerond. Het Hoofdbestuur der Posteryen en Telegraphic wordt thans verdeeld in de hieronder volgende tien afdeelingen le afd.Algemeene zaken Posterijen. Chef de Inspecteur der posterijen entele- graphie in algemeenen dienst dhr. B. J. R. Engelbregt. 2e afd. Algemeene zaken Telegraphie, Chef en Inspecteur der telegraphie in al gemeenen dienst dhr. A. Kruijt. 3e afd.Telephoondienst. De fnnctiën van Chef van deze afdeeling worden tijde lijk |opgedragen aan den Hoofdingenieur der Telegraphie dhr. J. M. Collette. 4e afd. Brieven en pakketpost Chef de Inspecteur der posterijen in algemeenen dienst dhr. C. van der Veen. 5e afd. Technische dienst der telegraphie en Telephonie. De fnnctiën van chef van deze afdeeling worden opgedragen aan den Hoofdingenieur der telegraphie dhr. J. M. Collette. 6e Afd. Personeel. Chef de Commies bij het Hoofdbestuur dhr. P. A. de Bordes. 7e afd. Ontvangsten der Posterijen. Chef de hoofdcommies bij het Hoofdbestuur dhr. J. W. Rees. 8e afd.Gebouwen en materieel. Chef de commies bij het Hoofdbestuur dhr. 0. C. Muller. 9e afd.Uitgaven, ten laste van de Staatebegrooting. De fnnctiën van chef van deze afdeeling worden tijdelijk opgedragen aan den Administrateur. 10e afd.Secretarie en archief. Chef de hoofdcommies bij het Hoofdbestuur dhr. W. J. Geerling. Do bepaling dat alle stukken voor het Hoofdbestuur bestemd, zijn te adresseeren aan den Directeur-Generaal blijft echter van kracht. Proefveld no. 16, op zwaren kleigrond. Proefnemerde heer J. van Hoeve te Axel. Het doel der proef was, om de werking van een paar kalksoorten na te gaan. Verbouwd werden suikerbieten. Het proefveld was groot 44 aren en werd in 4 gelijke deelen verdeeld. Perceel 1 werd bemest met Thomas-slakkenmeel. Per ceel 2 met superphosphaat en Limburgsche mergel perceel 3 met superphosphaat en bijtende kalk en perceel 4 met superphos phaat. Het geheele veld werd bovendien gelijkmatig bemest met Chili-salpeter. Aangezien de grond van het proefveld bij nat weer altijd dicht drijft, was dus de bedoeling te trachten, door de kalk van de mergel of door de bijtende kalk en de kalk van het slakkenmeel, een verbetering in den natuurkundigen toestand van den grond te brengen. Gedurende de proef bleek echter, dat het proefveld zeer ongelijk was. Op één helft kwamen de bieten gelijk op, op de andere helft zeer ongelijk. Dit werd ver oorzaakt doordien op deze helft, kort na het zaaien tengevolge van regen een korst kwam, waarvan de jonge plantjes veel last halden. Gedurende den geheelen zomer bleef deze helft, de perceelen 2 en 4, achter en is het daardoor onmogelijk uit de uitkomst tot een vertrouwbaar resultaat te komen. Pevc 1 br op p.HA 40459 KG met een geh.van 14.6 pCt 2 35790 13.08 3 i; 40165 u o u 15.06 4 ii 37481 14. De pereeeten 2 en 4 zijn dus nog al wat achter gebleven, ook in suikergehalte, omdat de bieten bij het rooien nog niet rijp waren. Zooals hoven reeds gezegd is, kan uit deze proef dus geen conclusie getrokken worden. Een volgend jaar zal nagegaan worden of de mergel en de bijtende kalk nawerking vertoonen. Wolfertsdijk. Zaterdag middag hield de heer 1. G. J. Kakebeeke, landbouw- leeraar te Goes, eene voordracht over de samenstelling en het gebruik van ver schillende soorten van kunstmeststoffen, in de herberg van J. Voorbeijtel, alhier, De zaai was tamely k goed bezet, het gesprokene was keurig en duidelijk, kon door eiken practischen landbouwer goed worden be grepen, en kwam in het kort hierop neer. Als inleiding zegt spreker, dat door de gi'Dote concurrentie uit andere streken, de graanprijzen sterk zijn gedaald, die con currentie zal zeker nog sterk toenemen, zoodra Rusland zijn spoorwegnet uitgebreid heeft door Siberië, en Amerika zijn plannen met het uitbreiden der suikerbietenteelt heeft uitgevoerd. In de slechte tijden hebben de landbouwers gelet op verbe teringen, zij beginnen vooral ook in deze gemeente, goed gebruik te maken van landbouwonderwijs, het gebruik van kunst meststoffen breekt sterk door, wat vooral blijkt uit de groote aanbestedingen die overal plaats, hebben. Om die met voordeel te gebruiken, is vooral kennis noodig van hare hestauddeelen. Men mag niet afgaan op de reclames die gemaakt worden, doch moet de proefstations laten onderzoeken, wil men niet bedrogen worden, zooals vele landbouwers zij n gedaan, o.a. met de Fransche kunstmest. Door de goedkoope graanprij zen, worden de laatste jaren veel suikerpeen aardappelen, ajuin enz. verbouwd, hierdoor komt minder stroo op de boerderij, en alzoo minder mest, en hoewel de mest dan wel beter wordt, heeft de grond toch steeds veel mest noodig om open of poreus te wezen heeft men te weinig mest, dan wordt de grond te veel gesloten, kouder en moei lijker te bewerken, zoodat veel en goede stalmest een eerste vereischte blijft. Heeft men gebrek aan stalmest dan kan men dit goed met kunstmest aanvullen. Als de twee beste soorten waar wij na genoeg geheel mee kunnen volstaan, noemde hij superphosphaat en chilisalpeter. Op granen kan men de chili alleen gebruiken doch daarvan zaaie men niet te vroeg en wachte steeds tot de planten groot genoeg zijn om dezelve op te nemen, wijl chili kort werkt. Zaait men nu te vroeg, dan is zij door den regen zoo diep weggezakt, dat de vruchten wortels er niet meer bij kunnen. Sommigen beweren dat de grond door het gebruik van chili armer wordt. Spreker stemde dit toe, in zooverre dat door het gebruik van chili de vruchten veel beter groeien, en zij zoodoendi meer voedsel heb ben gebruikt, en dus meer stoffen uit den grond hebben gehaald, doch dat is juist het doel dat wij wensehen te bereiken. Op granen is 'thet best die in het voorjaar te zaaien, op karwei kan men dezelve goed in het najaar zaaien. Is dezelve dan klein, daD is het goed om bijv. 75 kilo per H.A. te gebruiken, en de rest in het voorjaaris dezelve in het najaar gul gegroeid dan is het beter minder te zaaien en in het voorjaar wat meer. Op suikerpeen enz. raadt Spr. aan su perphosphaat en chili-salpeter te gebruiken, en dan in verhouding van 200 kilo super phosphaat tegen 100 kilo chili. De super phosphaat moet dan voor het zaaien der vruchten in den grond gewerkt worden, doch ook weer niet te vroeg. Spr. ziet soms dit in Febr. al doen, doch dit is verkeerd omdat deze meststof dan ook weer door den regen te diep is weggezakt, en niet meer door de wortels bereikt kan worden. Van de chili dient dan de helft gezaaid te wor den, als de planten veertien dagen boven staan, en 3 a 4 weken later de andere helft. Op vlas is chili beter niet te gebruiken, het groeit wel harder, doch geeft minder lint. Verder besprak spreker nog Peru-

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1897 | | pagina 1