CHRISTELIJK-
NIEUWSBLAD
HISTORISCH
VOOR ZEELAND.
25
ENTEN.
e Hypotheekbank
LANDBOUWERS!
iffrfe faorgimg.
men toon,
Onze geheel
len en prijzen
ijnbetaling.
rijgbaar zijn.
n Van Teijlingen,
VERSCHIJNT
G. M. KLEMKERK, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Buitenlandsch Overzicht.
styd, bg 5 of meer
s f 1,40.
akboekj e.
De bliksemafleiders,
rvaardigan v. aflei-
r.
N.
De Kunst Tan
Landscbapschil-
11.
r Huisschilders,
or Verf, Oliën, Lak-
1,50.
m alle soorten van
zonder distillatie,
e verstandelijke op-
lijke Tooneel- en
jeugd, 2 dln.
BRIJIJN. Herinne-
Ernst en Boert, ge-
K. Nederd. Dicht-
uw.
TET. Dichtwerken
ruk.
Gedichten.
Nagelaten Gedich-
Stichtelijk Huisboek
N KATE. Dichtwer-
ln.
icht. Stichtelijk Dag
leven, stichtelijke
na den dood en Op-
God in de natuur
ER. De Zoon des
ythen en Droomen,
'aronier f 1,90.
IUS. De Geestelijke
Spiegel der Wet
orgehouden.
UIZEN. Geestelijke
des Hemels,
heerschappij der Ge-
L. Alphabetisch regis-
ng van het gevoel tot
ij bel, f 2,50.
G. Leerredenen f 2,50.
12 Tafereelen uit het
1,90.
ielkunde.
"orgen- en Avondge-
Overeenkomstig de
door Dr. HOOYKAAS,
1,25.
Liefde Wint en andere
Beschrijving van den
RILLARD. Met Jezus
unemaet de Dorpsschip-
an Dr. Laurillard, f 2.
USSAINT. Kardinaal
verre instroomen, ieder
f meer nummers ad 2»
dan 5 nummers voo*
vyf of meer nummer»
ontvangst van Postwis'
nder eerste hypothecait
Agenten-
met MEI een
elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p.
Enkele nummers
0,95.
0,025.
UITGAVE VAN
EN
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Aan belanghebbenden is door den heer
Vorsterman v. Oyen te Aardenburg eene
circulaire verzonden, welke wij hieronder
afdrukken, helpen verspreiden en ter kennis
brengen van onze suikerpeen telende
landbouwers.
Woensdag den 17en dezer werden in
eene vergadering van landbouwers en
eigenaars, waar ongeveer 250 personen
bijeengekomen waren, op mijn voorstel de
volgende bepalingen aangenomen strekkende
tot grondslag van eene
Vereeniging van Suikerbieten-verbouwers.
De ondergeteekenden, domicilie kiezende
te Oostbnrg, verbinden zich hoofdelijk
o. geen suikerbieten te telen,
b. geen land voor suikerbeetenteelt te
verpachten,
dan tegen een prijs, die bij onderlinge
overeenkomst bepaald is op minstens negen
gulden per duizend kilogram netto en onder
de voorwaarden, waarop in vorige jaren,
laatst in 1896, door de beetwortelsuikerfa-
brikanten steeds gecontracteerd is.
Deze verbintenis wordt aangegaan voor
het jaar 1897 en vervalt, wanneer zich
voor 7 Maart e. k. niet zoovele pachters
en eigenaar* daarbij hebben aangesloten,
dat het aantal hectaren, door hen voor
heeteabouw bestemd, Jminstens tien duizend
bedraagt.
Zy, die van eene of meer der boven
gestelde voorwaarden afwijken, verbinden
zich tot betaling eener boete van vijf en
twintig gulden per gemet, dat door hen
met bieten bezaaid wordt, of dat zij voor
bietencultuur verpachten.
Deze hoeten komen tot aan de oprich
ting eener definitieve vereeniging ten bate
der afdeeling Oostburg van de Mij tot bevor
dering van Landbouw en Veeteelt in Zeeland
en moeten betaald worden binnen de tien
dagen, nadat de overtreders der voorwaar
den in gebreke zijn gesteld.
Contracteeren op suikergehalte staat den
onderteekenaars dezer overeenkomst te
allen tijde vrij.
Ik neem de vrijheid U bovenstaande
voorwaarden toe te zenden met verzoek
in uwe gemeente of in uwe omgeving
soortgelijke vereeniging in het leren te
roepen. Bij ons hekben de deelnemers op
zegel geteekend en tevens het aantal ge
meten opgegeven, waarop zij dit jaar bieten
willen verbouwen, mits weging op de
grsote bascule en levering op de gewone
leveringBplaatsen.
Staat bet door vereeniging in onze macht
tien duizend hectaren aan de bieten-cnltuur
te onttrekken, dan moeten er 2 h 3 fabrie
ken stilstaan; neemt de voorloopige ver
eeniging nog grooter omvang, dan zijn
daarmede nog meer fabrieken gemoeid en
de fabrikanten zullen liever zij het dan
ook met tegenzin den landbouwers
kunae billijke eischen inwilligen, dan
hunne kapitalen renteloos te laten.
Kunnen wij binnen den bepaalden tijd
hst cijisr van 10000 H.A. niet bereiken,
dan iB het beter niet te beginnen, omdat
d« fabrikanten nieuwe kracht zouden putten
de onmacht der landbouwers,
v oorloopig is spoed een vereischtelater
unnen wij op eene vergadering van afge-
vaaraigden uit alle deelen van Zeeland,
Zuid-Holland en Noord-Brabant, waar bie
ten verbouwd worden, de statuten vast
stellen «ener blijvende vereeniging.
Uwe medewerking tot bereiking van dit
doel inroepende, mij tevens gaarne bereid
verklarende tot het geven van nadere in
lichtingen, boud ik, mg aanbevolen voor
oone spoedige mededeeling van samen
werking.
G- A. YORSTERMAN v. OYEN.
N LUUK, Mr. Tijnmet]
i&<uienng van den Middelburgschen
Gemeenteraad van 17 Febr. 1897.
Afwezig zijn de heeren Koole, van der
bwalme, Tak, van de Ree en de Stoppelaar.
Nadat de notulen der laatste zitting
waren gelezen en vastgesteld, deelt de
Voorzitter mede dat sedert die zitting in
gekomen zyn
a. verschillende brieven van Gedeputeer
de Staten, houdende goedkeuring van
vroeger genomen besluiten
been proces-verbaal van opneming, der
kas by den Gemeente ontvanger
c. een adres van A. S. van Baarle,
houdende verzoek om de aan de gemeente
behoorende ruimte onder perceel wyk
0 238 op de Rotterdamsche kaai aan hem
in koop of anderszins af te staan
d. een adres van bewoners van den
Jodengang, houdendende verzoek om straat
verlichting aldaar.
e. een adres van P. van Sorge en R.
Tillenburg om aanleg van de waterleiding
op den Looierssingel
f. een adres van bewoners der Baan-
straat om bestrating van een gedeelte
dier straat
g. een adres van de ondernemers van de
Stoombarge van Middelburg op Vlissingen,
om restitutie van het meerder bedrag dat
zy door de wijziging van het tarief der
waterleiding hebben moeten betalen sedert
1 November 1896
h. een adres van D. J. Dronkers eige
naar van het huis wyk E no. 10 aan
het Hofplein, met verzoek op dat plein
een trottsir aan te brengen, verklarende
adressant dat hij met de andere bewoners
aldaar tot dat doel f275 wil by dragen
i. een adres van het bestuur der Ver
eeniging tot bevordering van het vreem
delingenverkeer op Walcheren te Middel
burg, om geen tol te heffen van rijwielen op
den MiddelburgVeersehen straatweg
k. eeu adres van den Algemeenen
Nederlandschen Wielrijdersbond van gelijke
strekking als het vorige.
Conform het voorstel des voorzitters
worden de stukken sub a en b voor kennis
geving aangenomendie sub c, d, ef, g
en h gesteld in handen van het Dagelij ksch
Bestuur om advies, terwijl die sub i en k
zullen behandeld worden by de in deze
zitting ter zake voorkomende betrekkelyke
stukken.
Daarna wordt overgegaan tot de benoe
ming van een lid in het bestuur der Gods
huizen, om te voorzien in de vacature ont
staan door het overlijden van jhr. mr.
J. F. Schuurbeque Boeije. De ingezonden
voordracht bestaat uit de heeren jhr. I.
P. Boddaert en A. A. van Teylingen, van
wie de eerste met 9 stemmen benoemd wordt.
Van de Kamer van Koophandel en Fa
brieken is ingekomen een verzoek om
goedkeuring van haar besluit van 18 Jan.
1897 no. 6 tot wijziging van haar reglement
van orde, welke wyziging noodig is ge
worden door het Koninklijk Besluit van
4 Mei 1896 (Stbl. no. 76), waarbij is vast
gesteld een nieuw algemeen reglement voor
de Kamers van koophandel en fabrieken.
Zonder discussie of hoofdelijke stemming
wordt de wyziging goedgekeurd.
Op het amendement van den heer Koole
op de door de commissie voor de straf
verordeningen ingediende wyziging der
verordening van algemeene plaatselijke po
litie, was thans het advies dier commissie
ingekomen, dat het aannemen van het
amendement ten sterkste ontraadt.
Diezelfde commissie echter uit thans, by
monde van den heerA.P. SnouckHurgronje,
den wensch, de zaak aan te houden totdat
het punt van rioleering, waaromtrent een
rapport c. a. van den gemeente-bouwmeester
de leden bereikte, beslist zal zyn, met
welken wenseh men zich zonder verdere
discussie vereenigde.
Van B. en W. is een voorstel ingekomen
tot het verleenen van machtiging aan de
commissie Van bestuur van den Middelburg
Veersehen straatweg om aan Hare Majesteit
de Koningin met ingang van 1 Mei a. s.
weder voor drie jaren de concessie tot
tolheffing aan te vragen, met verlof voor
eiken keer dat een rijwiel een der tol-
boomen op den weg passeert, een tolgeld
van f0.02l/2 te heffen.
Niemand verklaarde zich tegen de nieu
we aanvrage tot tolheffing. Tegen to -
heffing van rijwielen werd echter met
nadruk gestreden door de heeren van
Hoek, Schorer en Brevet, die op hunne
beurt door den heer van Dunné en den
Voorzitter werden wederlegd, totdat ten
slotte de machtiging tot tolheffing van
rijwielen met 4 tegen 8 stemmen wordt
verworpen. Voor stemmen de heeren van
Dunné, W". J. Sprenger, den Bouwmees
ter en A. P. Snouck Hurgronje tegen
de heeren Brevet, Gratama, Schorer, 1.
G. 8prenger, v. d. Harst, van Hoek, de
Waal en W. H. Snouck Hurgronje.
-2 Zooals onze lezers zich zullen herinne
ren is in de vorige zitting ter tafel ge
weest eene nieuwe instructie voor den
klokkenist van den Abdijtoren. Bj do
behandeling der instructie hebben Jin die
zitting de stemmen gestaakt over een
amendement van den heer Tak, strekkende
om den klokkenist, in plaats van onder
de hevelen van den gemeentebouwmeester,
onder die van B. en W, te stellen.
Eene nienwe stemming over dat amen
dement volgt nu. Voor stemmen de hee
ren Brevet, F. G. Sprenger, v. d. Harst,
van Dunné, van Hoek en de Waal; tegen
de heeren Gratama, Scorer, W. H. Snouck
Hurgronje, W. J. Sprenger, den Bouw
meester en A. P. Snouck Hurgronje, zoo
dat de stemmen andermaal staken en net
amendement diensvolgens verworpen is.
Nadat in art. 8 der nieuwe instructie
conform het voorstel van den heer W.
J. Sprenger nog eene redactie-wijziging
was aangebracht, wordt tot stemming over
die nieuwe instructie overgegaan. Weder
om staken de stemmen (voor stemmen de
heeren Gratama, Schorer, W. H. Snouck
Hurgronje, W. J. Sprenger, den Bouw
meester en A. P. Snouck Hurgronje, tegen
de beeren Brevet, F. G. Sprenger, v. d.
Harst, van Dunné, van Hoek en de Waai)
zoodat de eindbeslissing tot eene volgende
zitting verdaagd wordt.
Goedgekeurd worden nu achtereenvol
gens zonder hoofdelijke stemming a al- en
overschrijvingen op de begrooting ter
schutterij voor 1896, en b het 2e supple
toir kohier der inkomstenbelasting over
1896.
Van I. Kamermans is ingekomen een
verzoek om eenige uren uit zyn! schip te
mogen lossen voor zijn; pakhuis aan den
Kinderdijk. B. en W., den havenmeester
gehoord, 'adviseeren echter tot aiwyzing
van het verzoek, aangezien de kaai daar
veelte smal is, vooral wanneer aan de
overzijde gedurende een deel der week de
door adressant genoemde beurtschepen lig
gen welke veel kleiner zijn dan het zijne.
De heer F. G. Sprenger maakt de op
merking dat men Kamermans zou kunnen
vergunnen des Maandags en Dinsdags, wan
neer die beurtschepen niet aanwezig zijn,
voor zijn pakhuis te lossen.
De Voorzitter blijft eebter by zyn ge
voelen dat aan eene dusdanige vergunning
nog groote moeilijkheden ten opzichte van
het passeerender Bellinkbrug verbonden,zyn,
waarop de heer Sprenger verklaart zich
bii die bezwaren te zullen neerleggen, zoo
dat ten slotte de afwijzing van het verzoek
zonder hoofdelijke stemming wordt aange
nomen. r
Nog ïb ingekomen een verzoek van L.
D. Nagtglas Versteeg, houdende verzoek
om vergunning tot het leggen van elec-
trische geleidingen hoven of onder gemeen-
tewegen. B. en W. stellen voor adressant
in zijn verzoek niet ontvankelijk te ver
klaren, daar hij nist heeft voldaan aan het
voorschrift in het 3e lid van art. 8 der
Grondwet en hem daarbij tevens te be
richten dat de gevraagde vergunning met
kan worden gegeven. B. en W. hebben
doen nagaan wat ongeveer aanleg en ex
ploitatie van een electrisch centraal station
voor Middelburg zou kosten en zyn uit de
dienaangaande ontvangen gegevens tot het
besluit gekomen dat de gemeente zich eene
zoodanige eigeDe exploitatie niet onmogelyk
mag maken, wat het geval zijn zou indien
de gevraagde vergunning werd gegeven.
Den tijd tot verwezenlijking eener eigene
exploitatie achten zij echter nog niet ge
komen.
De vergadering gaat nu over in eene
met gesloten deuren. Na heropening der
openbare zitting wordt het voorstel van B.
en W. tot afwijzing van het verzoek zonder
verdere discussie of hoofdelyke stemming
goedgekeurd.
De rekening der Kamer van Koophandel
en Fabrieken over 1896 wordt hierop zonder
eenige aanmerking vastgesteld. Tijdens die
vaststelling hebben de leden dier Kamer,
de heeren den Bouwmeester en F. G. Spren
ger, de zaal verlaten.
Van eigenaren en bewoners van huizen
aan den Veersehen Singel is een verzoek
ingekomen om aanleg! van een brug over
de vest tusschen de Veersche brug en de
Koepoortbrug.
B. en W. zeggen in hunne toelichting
dat de afstand tassehen beide laatstgenoemde
bruggen 650 meter bedraagt, zoodat iemand,
die halverwege die bruggen woont, 325
meter of nauwelijks 4 minuten gaans (een
afstand als die begrepen tusschen de Ko-
ningsbrug en de Vlissingsche brug) heeft
af te leggen om hetzij de Koepoortbrug,
hetzij de Veersche brug te bereiken.
Zy achten dit bezwaar niet overwegend
genoeg om de kosten van aanleg, zy bet
slechts van eene voetbrug, welke op on
geveer f1650 zyn geraamd, te rechtvaar
digen.
De raad vereenigde zich zonder eenige
aanmerking of hoofdelyke stemming met
de beschouwingen van B. en W.
Nadat vervolgens nog stilzwijgend waren
goedgekeurd af-en overschrij vingen op de
gemeente begrooting 1897 en de begroo
ting van het burgerlijk armbestuur 1896,
wordt de zitting door den Voorzitter op
geheven.
Het Balkan-schiereiland blijft steeds ver
rassingen bieden. Nu weer is het Servië
dat van zich spreken doet, wijl te Belgrado
't gerucht loopt dat de karakterlooze Milan
de avontuurlijke oud-vorst, weder iets in
't schild voert. De regeering moet echter
van alles reeds op de hoogte zijn, en laat
hem in alles nagaan. Een geneeskundig
onderzoek heeft uitgebracht dat ue koning
Alexander volkomen gezond is.
Terwyl Creta en Cuba gebukt gaan on
der den last van den burgeroorlog, woedt
in Engelsch Indië, naast de pest, de vree-
selijke hongersnood in tal van districten.
In een district komen een zesde deel der
bevolking ten laste der publieke weldadig
heid, welk getal weldra verdubbeld dreigt
te worden.
Daar de oogst wel niet voor September
zal worden binnengehaald, zal de regeering
nog gedurende een halfjaar de bevolking
moeten onderhouden. Dit legt haar een
zware taak op.
Door werkverschaffing, waarvan 3 mil
joen mensehen genieten, wordt reeds een
weinig door haar in den nood voorzien.
Maar de moeilijkheden zyn groot, de ver
keersmiddelen slecht, de plaatselijke toe
standen verschillend. Engeland heeft echter
te groote verplichtingen aan Indië om niet
't mogelijke tot deszelfs redding te be
proeven.
Hare majesteit Yictoria van het ver-
eenigd Koninkrijk Groot-Brittannië en Ier
land, keizerin van Indië, geboren 24 Mei
1819, volgde den 20sten Juni 1837 haren
oom, Willem IV, op en werd den 28sten
Juni van het volgende jaar gekroond. In
1840 huwde zy met Prins Albert, hertog
van Saksen, prins van Coburg en Gotha,
die den 14en December 1840 stierf. De
Engelsche vorstin is dus haar 79e jaar
ingetreden en den 20sten Juni eerstkomen
de zal het zestig jaar geleden zyn, dat
zy den troon besteeg. Hierin overtreft
zy al hare voorvaderen. Niet een hunner
heeft 't zoo ver kunnen brengen. Een vijf
tig-jarig regeerings jubileum hebben slechts
drie koningen van Engeland mogen vieren
Hendrik III in 1266 Eduard III in 1377
en George HI in 1810. Eerstgenoemde
leefde daarna nog zes jaren en laatstge
noemde ruim negen jaren doch de laatste
was ruim tien jaren krankzinnig en zyn
laatste levensjaren blind terwyl de konin
gin Victoria nog in het bezit is van al
hare vermogens, eet, slaapt, speelt, hand
werkt, ever staatszaken handelt met hare
ministers, kortom hare taak als vorstin en
mensch nog behoorlijk opvat en vervult.
Voorwaar een groot voorrecht
Uit het huwelijk van koningin Victoria
met prins' Albert werden negen kinderen
geboren, waarvan er twee zijn gestorven
Princes Alice in 1878, de hertog van Albany
in 1884. Behalve prinses Louise, die met
den markies de Lorne gehuwd is en geen
kinderen heeft hebben alle prinsen en prin-
sesses van koninklijken bloede een min
of meer talrijk gezin.
Prinses Victoria, weduwe van den twee
den keizer van Duitschland, heeft twee
zoons en vier doehters. De prins van Wales,
echtgenoot van prinses Alexandra van
Denemarken, heeft vier zoons en drie
dochters. Prinses Alice, de overleden vrouw
van dsn groothertog van Hessen, heeft
vier dochters en een zoon nagelaten. De
hertog van Edinburg, die met de groot
hertogin van Rusland gehuwd is, heeft
een zoon en vier dochters. Prinses Helena,
echtgenoote van prins Frederik Christiaan
van Sleeswytt-Holstein, heeft vier zoons
en vier dochters. De herteg van Connaught
gehuwd met prinses Margaretha van Prui
sen, heeft een zoon en twee dochters
De hertog van Albany, de overleden echt
genoot van prinses Helena van Waldeck,
heeft een zoon en een dochter nagelaten.
Prinses Beatrice, gehuwd met prins Hendrik
van Battenberg heeft vier kinderen. Indira
de koningin, ter gelegenheid van haar jubi-
lenm al haar kinderen en kleinkinderen
om haren disch vereenigd wilde zien,
zouden er 60 couverts noodig zyn. Deze
uitgebreide koninklijke familie, waaT En
geland zoo terecht trosch op is, kost kot
15.000,000 fr. per jaar, waarby nog «list
eens gerekend zyn, voor de koningin, de
inkomsten van het hertogdom Lancaster
ten bedrage van ruim 1.500.000 fr. en voor
den prins van Wales, die van het hertog
dom Cornwalles, ten bedrage van ongeveer
2,000.090 fr.
Op Creta is de toestand nog niet zuiver.
Een vloot van 28 oorlogsschepen doer,
kruist deszelfs wateren. De admiraals lieten
den Griekschen consul weten dat hij de
Grieksche vlag, welke van het consulaat
wappert, moest strijken, met het oog op
het optreden der Grieksche regeering in
de Cretenzer aangelegenheden.
De consul heeft hierop vlag en vlagge-
stok ingehaaldhy is echter nog niet
scheep gegaan.
De gezanten vroegen aan de Grieksche
regeering terugroeping van de Grieksche
torpedobooten.- Doch zy antwoordde dat de
terugroeping onmogelyk was, zoolang de
oorzaken, welke tot het zenden aanleiding
hebben gegeven, bleven bestaan; en ook
wyl de vloot de opdracht had om het
landen van Turksche troepen op Creta te
beletten. Kolonel Yassos heeft zyn hoofd
kwartier gevestigd te Golia. De Turksche
troepen verschansen zich in de omgeving
van Canea. Europeesche officieren hebben
met een Turkschen kolonel de forten
geïnspecteerd.
Kolonel YaBsos heeft voorloopig het be
stuur van het eiland Creta vastgesteld;
hij heeft gemeenteraadsverkiezingen uitge
schreven en burgemeesters benoemd, be
halve in de steden, welke door de mogend
heden bezet zijn.