NIEUWSBLAD VOOR ZEELAND. CHRISTEUJK- HISTORISCH Ho. 88. 1897. HET OUDE LIEDJE. Safectfttg 18 Mcttati. iffrfe faargang. VERSCHIJNT G. M. KLEMKERK, te Goes F. P. D'HUIJ, té Middelburg. PRIJS DER ADVERTENTIËN Bij dit nummer behoort een bijvoegsel. Landbouw. 4 elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND. Prijs per drie maanden franco p. p.0,95. Enkele nummers0,025. UITGAVE VAN en; van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent. Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Het oude liedje werd weder aangeheven, door de liberale dagbladpers. Welk liedje? Dat de antirevolutionairen zulk een laDg zoadenregister hebben Het Handelsblad zong voor. En reeds zongen vele anderen mee, op hoogen toon, van die vermetele antirevo lutionairen van voor 1888, ja van 1848 zelfs, die notabenemet hun eenen of tweeën, of twintigen opzijn hoogst, in een Kamer van 70 of 80, aide hervormingen door de liberalen gewild hebben tegen gehouden De Middelburgsche Courant noemt het een waar woord. Dat zal zij zeker mettertijd wel willen bewijzen. Meer gerechtigd zijn wij om te spreken van een oud liedje. Want, verbeeldt u, wat het Handelsblad daar heeft uitgegalmd, en door de liberale pers is nagezongen, heeft letterlijk in alle liberale bladen gestaan tijdens de campagne van Juni '91 en is even letterlijk door liberale partijsprekers in partij meeting en vsrgadering den liberalen kiezers voorge zongen, en een enkele maal door een der onzen onder een weinig ander licht gesteld of op de partij der geestdriftige sprekers zeiven teruggeworpen. Wij hebben derhalve de Standaard van Mei '91, of onze eigen aanteekeningen uit die dagen slechts te raadplegen om deze tamelijk koeiachtige argumenten, koeiachtig wijl zij herkauwd werden, te weerleggen. Wij zullen daar evenwel nog wat mee wachten. Dat loopt niet weg. In de Meimaand gaat dit beter. Wij behoeven ons kruit niet zoo vroeg te verschieten. Intusschen, wij geven alvast de „zonden- Jgst", en voegen er alleen aan toe dat het laatste punt van beschuldiging er nieuw aan toegevoegd is. Echter met verzwijging van het feit dat tegen bedoelde invoering ook gestemd is door een 25 tal liberalen van het aller beste'soort, waaronder zeer goede vrienden van de Middelburgsche Courantdie de beschuldiging met instemming overnam. Wij noemen tevens hunne namen Sanders, Hartogh, Gerritsen, Bonman, Tijdens, Schaafsma,_ Smeenge, Smidt, Roessingh, wmv' Ari® Pijnacker Hordijk, Willinge, Lely, Yeegens, Cremer, Heldt, de Kanter, Drucker, Goeman Borge- SillSj Kerdijk, Lieftinck, Pijnappel, Tak en De Boer. En nu het zondenregister. In 1852 stemde Groen van Prinsterer met de geheele rechterzijde tegen de be lastingplannen van den liberalen minister Van Bosse, die het belegd kapitaal wilde belasten en de accijnzen op brandstoffen en vleesch afschaffen. In 1855 stemde Elout van Soeterwoude met zijn geestverwanten tegen de af schaffing van den broodaccijns. In 1863 stemde Groen met zijn meeste aanhangers tegen de afschaffing van den accijns op brandstoffen, door den liberalen minister Betz voorgedragen. In 1865 stemden alle antir. Kamerleden te gen het voorstel van denzelfden mi nister tot opheffing der plaatselijke accijnzen, vijil stemden alle antirev. tegen Tniioo W van den liberalen minister van •<ien werklieden vrijheid r io7,emfln8 te verschaffen, t B o n j mden alle antirevolutionnairen minlfü n? voorstellen van den liberalen inkomst P'ussé tot invoering eener rijks natont u? 'n8' met afschaffing van het patentrecht en van de accijnzen op zeep en rundvleeseh. noi"18u1 bestreden de antirevolution- nairen het voorstel van den liberalen tni- belastingSSerin8 iavoering eener effecten- In 1884 stemden 17 antirerolutionnairen tegen de ink. belasting van den minister Grobbée, In 1886 stemden alle antirevolutionnairen tegen het voorstel om in de grondwet te bepalen, dat aan bijzondere scholen subsidie uit de rijkskas kon worden verleend. En drie jaar later stelde hun eigen kabinet het zelfde voorl Tegen de invoering der nieuwe perso- neele belasting stemden in Maart 1896 dr. Kuyper met nog 8 leden zijner partij. Gelijk wij boven reeds aanmerkten, is dit laatste punt van beschuldiging aan het lijstje van '91 toegevoegd. Het kan nog aléén aanklacht in de tien jaar. Tusschen het laatste en het voorlaatste punt ligt een tijdvak van tien jaren En dan is de laatste aanklacht niet een nog veel grootere aanklacht aan eigen adres? Kuyper en 8 „geestverwanten" hielpen de Roomschen de belastinginvoering tegen houden, wat dit geven wij toe velen belastingschuldigen te onpas kwam. Maar vijf-en-twintig liberalen en radioalen, op een na allen heftige „Takkianen", dus Tak met 24 geestverwanten stemden in Maart 1896 tegen de invoering der nieuwe per- soneele belasting. De grootste meerderheid dezer „mis dadigers" waren derhalve liberalen. En dan notabene znlken, met wie men in Middel burg het hardst wegloopt. Laat de Middelburgsche Courantmet haar waar woord, dat eens tegenspreken. Tegenspreken ook dat zij met deze niet zeer eerlijke aanklacht aan dr. Knyper's adres te verbreiden hare eigene partij geen dienst bewees. Toch één. Wij zeiden in ons vorig uo. dat geen enkele antirevolutionair zijne benoeming tot burgemeester dankt aan minister Tak. Wij zagen hierbij de benoeming van burgemeester Maas te Serooskerke over 't hoofd. Eere wien eere toekomt. Eén is er dan toch door zijne bemiddeling gekomen. Maar nu al de andere! Het Centrum wijst er op dat de wetge ver niet gezorgd heeft voor neringdoenden die evenveel verdienen als loonkiezers doch niet in de termen vallen wijl hun inkomen geen loon is. Zij had reeds een geval met zoo iemand, die deswege misschien geen kiezer zal kunnen worden. Een dergelijk treffend staaltje was ook ons bekend uit een onzer dorpeD, Daar is een alleenloopend persoon, baasje, wer kende zonder knechts, niet aangeslagen, kost en inwoning genietende en daarvoor betalende deze man kan ook op geen enkele der in artikel 1 genoemde kenmerken kie zer worden, niettegenstaande hij 't mini mum betaalt van een loonkiezer en mede betaalt in de jhuur van zijn hospes die woningkiezer zou kunnen zijn. Nog enkele staaltjes zonden wij er bij kunnen voegen, die onzen indruk als zou de kieswet, een kinderachtige, peuterachtige, werkverschaffende, tijdroovende, voor prik kelbare menschen schadelijke, moeilijk begrijpbare wet zijn, versterken. Maar ■wij bewaren die liever tot de tijd van reclameeren voorbij is. Wij zullen in middels toch wel zien dat wij de belang hebbenden vooruit krijgen. Van den minister van binnenlandsche zaken ontvingen wij op ons verzoek om zgne uitlegging van art. 17 de woorden „in geld" de door ens voor antwoord ingesloten enveloppe, zonder eenige nadere opheldering, per blanco dienstbrief terug. Dat helpt I Van den heer J. Schepel, lid der tweede kamer, ontvingen wij het navolgende ant woord: Als zij, die twijfelen, eerlijk en ter goe. der trouw zich voor het Kiezerschap aan. melden, moeten de autoriteiten, door de wet daartoe aangewezen, uitspraak doen. Naar mijne bedoeling zijn ze kiesgerechtigd. Zie blz. 1236 Handelingen. Ons verzet tegen den Chfistelijken hi- storischen bond gold ook zijne bonte samenstelling en zijn naam. Wat zijn bonte samenstelling aangaat vestigen wij er de aandacht op dat con- fessioneelen type Bronsveld, oude ethischen type Van Leeuwen,jongere ethischen type Valeton, en jongste ethischen type Zegdner, van dezen hond de ziel zijn. Omtrent dr. Cramer meenden wij ons te herinneren dat hij gezegd zou hebben „dat juist maakt de H. S. zoo heerlijk dat er niets in is dat vaststaat." Zijn uitspraak blijkt eenigszins anders te luiden een zijner stellingen luidde „het Evangelie staat daarom zoo sterk omdat er geen woord zeker van is". Groens lenze „tegen de revolutie het evangelie", krggtin den mond van dergelijke antirevolutionairen, of wat naar Groens goede uitlegging hetzelfde is christelijk historischen, eene meer dan eigenaardige beteekenis. Als een bewijs hoe de conservatieve partij in Engeland, waarop het mimisterie steunt, de drankmannen naar de oogen te zien heeft, dient vermeld dat een wets voorstel om den verkoop van sterken drank op Zondag te verbieden, met groote meerderheid door het Lagerhuis is ver worpen. Een vreeselijke worsteling tusschen Chris tenen (Naam-christenen en Mohamme danen op Kreta schijnt op handen. En de Grieksche regeering moedigt de onlusten aan. Het einde van den strijd is niet te over zien. Tenzij de mogendheden er zich mede bemoeien, waar 't weer wel op zal uit draaien. De mogendheden zullen Grieken- laad dwingen zijn vloot terng te trekken, Turkije om zijn troepen er heen te zen den en de Cretensische Christenen zullen opnieuw den rag moeten krommen onder het jak van den Mohammedaan. En de Turk woidt nog niet over den Balkan teruggeworpen, wordt nog niet voor altijd uit ^Europa naar Azië vertrans- portcerd. Intusschen is prins George, tweede zoon van den koning van Griekenland, met eene vloot naar Kreta gezonden. Hij heeft een geheimen last. Delyannus, Griekenlands eerste minister, houdt zich gssloten. De Koningin weent. De Koning zegt dat hij bevel gaf om den Griekschen troepen het landen op Kreta te beletten. Edoch tegelijk gaat het gerucht dat Griekenland den mogendheden deed weten dat het niet lan ger de beweging op Creta werkeloos wil aanzien. Het volk juichte den vertrekken- den prins geestdriftig toe. Oproerige rede voeringen werden door volksleiders ge houden. De Kretenzers worden gesteund met solda ten en wapenen, levensmiddelen en geld. Vreeselijke gevechten worden geleverd. Een hardnekkige worsteling bij Kissano kostte aan honderd mohamedanen en 30 christenen het leven. In een klooster bij Kania werd hevig gevochten. Een voor- loopig bewind wordt in het leven geroepen. Te Herakleia is de toestand zeer ver ergerd. De moslems breken de huizen der christenen open en plunderen ze. De ma- homedanen hebben de stad omsingeld. Ze venhonderd gewonde opstandelingen zijn naar Athene overgebracht. De Turken be letten overal de Christenen het eiland te verlaten. Het is niet onmogelijk dat Kreta bij Griekenland wordt ingelijfd en bloedige tooneelen hierop zullen volgen. Mocht uit dit kwaad des oorlogs op 't vroegere arbeidsveld van Titus, Paulns' vriend, nog iets goeds voor de kleine ge meente des Heeren op Candia geboren worden In een ouden Studenten-almanak van een kwarteeuw ongeveer geleden, vonden wij onderstaande coupletten, juweeltjes, treffend gedacht, welke wij voor onze lezers overschrij ven TERING. 't Was geen sterflijke hand, die op 't fijne (gelaat Die scherpe lijnen trok, Als de groef die den houw van den meester (verraadt In 't ruwe marmerblok. 't Was geen sterflijke schilder, die gloeiend (en sterk Dien blos bracht op haar wang; Wij zagen met angst en ontzetting zijn werk, En zuchtten droef en bang. Want de lijn was te diep en de kleur was te (hard En rustloos dag en nacht Waarde een sluipende geest om het leger der (smart, En stal haar levenskracht. Hij liet, of de kunst ook al wederstand bood, Aan de arme vree noch rust Totdat in het eind de medelijdende dood Haar 't bleeke voorhoofd kust. 12 Eebr. '97. Bg kon. besluit is benoemd tot burge meester van Fijn aart G. Versluis Jzoon. De heeren C. J. Sickesz, D. Bauduin en H. F. Bultman, van oordeel, dat het wensehelyk is, om bg de aanstaande ver kiezingen van leden van de Tweede Kamer de belangen van den landbouw in zgn vellen omvang d. i. dns veeteelt, akker-, tuin- en boschbouw, niet uit het oog te verliezen, riepen onlangs te 's-Gravenhage eene vergadering bgeen, waartoe zij uit iedere provincie twee personen hadden uitgenoodigd, om met hen deze wensche- lijkheid te bespreken en, bij bevestigende beantwoording, tevens eene lijst vast te stellen van datgene, wat in het belang van den landbouw voor de naaste toe komst van de regeering en de volksver tegenwoordiging in hoofdzaak moet worden verlangd. Van de uitgenoodigden namen aan de beraadslagingen deel de volgende heeren dr. G. W. Brainsma te Steenbergen, mr. P. C. J. Hennequin, te Aarden burg, J. J. van Weel te Wolfaartsdijk, mr. P. H. A. Tgdeman te Tiel, J. L. T. Groneman te Wieringcrwaard, R. Dojes te Uithuizen, P. Heidema Sr. te Groningen, D. van Kongnenburg te Leeuwarden, P. J. A. de Bruine te Zwijndreoht, P. F. L. Waldeck te Loosduinen. Nadat allen de bovenbedoelde wensche- lgkheid hadden erkend, werd znlk een lgst opgemaakt. Deze lijst wenschte men daarna aan een aantal belanghebbenden bg- en belangstellenden in den Nederl. landbouw toe te zenden, met verzoek, er hunne handteekening onder te willen plaatsen, teneinde er daarna zooveel moge- lgk openbaarheid aan te geven door toe zending aan een aantal bladen en kies verenigingen van verschillende politieke richting in ons land. Gevolg gevende aan dat besluit werd deze circulaire aan de beide Kamers der Staten-Generaal, de leden der Staten in de verschillende gewesten, aan de leden van het Nederlandsch Landbouw-Comité, aan de leden van de Hoofdbesturen der Maat schappijen en Vereenigingen van Land- en Tuinbouw en voor zoover bekend aan de voorzitters harer Afdeelingen toegezonden. Naar ons thans gemeld wordt, ontvin gen bovengenoemde heeren het ingezonden stuk van 250 mannen ven verschillende richting geteekend terng. Onder hen treffen wg aan de leden der provinciale staten van Zeeland de Bats, B. M. den Boer, M. de Jonge Jzoon, J. M. Kakebeeke, Pompe van Meerdervoort, de Casembroot, Bolle, Fokker, Erasmus, Hammaoher, Hennequin, Van Honte, Maas, Moes en van Woelderenbenevens de leden der tweede kamer: Van Kerk wijk, Hesselink van Suohtelen, Houwing, de Kanter, de Lange, Pyttersen, Schaafs- ma,Zijp, Arie Smit en Tydeman; met deleden der eerste kamer Bultman, Breebaart, Sickesz en Verheg en voorts van de land- bouwspeciaiiteiten in onze provincie o. a. de heeren Job v. de Have, I. G. J. Ka- beeke, J. J. van Weel, Jules Vogelvanger en C. A. H. Wagtho. Proefveld no. 2 op lichten kleigrond. ProefneemsterDe Landbouwvereeniging te Nieuw- en St. Joosland. Het doel was een bemestingproef met suikerbieten en een eultuurproef met rogge- variëteiten. Het gedeelte, bestemd voor suikerbieten, was het vorig najaar bezaaid geweest met le erwten, 2e haver en wikken, 3e gele mosterd, terwijl een gedeelte onbezaaid bleef. Deze planten werden in 't najaar voor groene bemesting ondergeploegd en tegelijk bemesc met superphosphaat. De bieten ontvingen in 't voorjaar een overbemesting met Chili-salpeter. De bieten werden in 't laatst van October gerooid en gaven de volgende uitkomst Voorvrucht, per in K.G. 43369 Opbrengst per H.A. Suikergeh. 14.4 pCt. 14.7 15.5 15.9 ErwteH 43369 Wikken en haver 47331 Geen groene bem. 38267 Mosterd 37049 Uit deze proef volgt dus, dat wikken, haver en erwten goede gewassen zgn voor groenbemesting en dat mosterd als zoodanig niet is aan te bevelen. Het suikergehalte der bieten na erwten en wikken is lager, wat zeker aan de groo tere ontwikkeling der bieten moet toege schreven worden. De andere helft van het proefveld werd bezaaid met drie rogge-variëteiten, n.l. met gewone rogge reuzenrogge en Schlanstad- ter-rogge. De drie variëteiten kwamen goed door den winter en groeiden zonder last te heb ben van insecten-vreterg of plantenziekten. In Schlanstadter kwam vrij veel moe- derkoorn voor. De uitkomst was Variëteit. Opbr. p. H.A. Geld. Opbr. H.L.gew. in HL. KG. stroo in guld. in KG. lste 2de Gew.Zeewsche #6.11 4.44 4700 252.48 741/a Renzenrogge 27.22 2.77 4788 205.80 73 Schlanstadter 22.22 2.83 4450 172.781/3 711/3 De prijs van de rogge is berekend tegen f 6 per 100 K.G. en van bet roggestroo tegen f15 per 1000 K.G. De secretaris der Landbonw-Vereeniging, die zich met de leiding van de proef bei last heeft, schrgft„De uitkomst der proe ven met rogge-variëteiten geeft geen aan leiding vreemde variëteiten hoven de ge wone Zeeuwsche te verkiezen." Gaarne vereenig ik mg met die conclusie, doch wensch er nog op te wgzen, dat het proef veld voor de rogge arm was. De nieuwe verbeterde variëteiten verlangen een bete ren grond, en zouden naar mgne meening een hoogere opbrengst gegeven hebben, als de grond sterker geweest was. Proefveld no. 6 op lichten kleigrond. Proefnemer de heer P. Lindenbergh te Wemeldinge. Het doel der proef was om na te gaan tot welke hoeveelheid men Chilisalpeter met finantiëel gunstig resultaat op suikerbieten

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1897 | | pagina 1