iers
FFIE
ER, Goes.
)NS, ETC.
bijvoegsel
DE ZEEUW"
burg.
belgenootschap
BOEKEN:
k Geensen,
er
^azijn.
-yaclis,
s vanaf f4,-
BOLLAND, Goes.
kwaliteit
)er kilo.
goes.
tITSLUITEND a CONTANT,
rink, Voorz.
1maker, Vice-Voorz.
1 Pz. Jr., Secr.
er, Penningm.
se,
Hean.
AN DELLEN.
EUZE
Fijne coupe.
99
KERKNIEUWS.
SÜHÖOLNIEXJWS.
RECHTS/, A KEN.
Zuid Beveland.
JL LIJST:
[JBELS ƒ1,50en ƒ1,25.
a ƒ1,—en/0,80.
N. T.) met Psalmen,
ƒ1,— en ƒ0,75.
Psalmen, 60, 40 en 25 Ct.
STT ƒ0,40.
V TESTAMENT ƒ0,50.
HENT 30, 20 en 10 Cts.
volledige muziek 25 Ct.
xEZANGEN 50 ct.
Ct.
VERVOLGBUNDEL z.
muziek 30 Ct
andere soorten zijn in
julcle banden voorbanden
3ijbeldepöt van
iEELAND zij beden be-
der
P
sters gratis).
mand levert voor
DRES:
kiezing van een lid
enteraad op DINSDAG
vordt den Kiezers met
tandrang aanbevolen
der Antirev. Kiesv.
i Oranje''' te Koudekerks
rs wordt dringend ver-
naam van den candidaat
wven op bet stembiljet te
ƒ317,390,987.—
106,314,709,—
175,798.— aan de met
van
van
Zaterdag 7 November 1896.
6 Nov. '96.
De minister heeft een wetsoutwerg bij
de tweede Kamer ingediend, strekkende
om twee fouten, in de bij de Kieswet
behoorende tabellen gebleven, te verbeteren,
zoodat ook Wonseradeel en Epe thans in
die tabellen worden vermeld.
Door bemiddeling van hethoufdbestunr
der Maatschappij tot bevordering van land
bouw en Veeteelt in Zeeland ontving de
vereeniging Landbouw en Veeteelt in
"Wolfertsdijk van de Regeering het bericht,
dat, wegens het niet meer beschikbaar
hobben van gelden op de loopende begroo
ting, op haar verzoek om subsidie voorden
wintercursus in landbouwkunde afwijzend
was beschikt.
„De Koning heeft het recht van de
munt. Hij vermagzijne beeltenis op de munt
speciën te doen stellen".
Zoo luidt art. 64 der Grondwet.
„Op 't papier" wordt daaraan eene zon
derlinge toepassing gegeven, die wat
misschien nog wel 't zonderlingst is de
zer dagen voor 't eerst, althans by ons
weten, werd opgemerkt.
Op de blauwe rijks-muntbiljetten van
f 50 ziet men nl. nog het portret van Ko
ning Willem lil, al zijn ze zooals twee
exemplaren die we daartoe bezichtigden
door den minister van financiën onder
teekend onder de dagteekeningeu van No-
vembor 1892 en Juni 1896.
Zes jaren nadat Koningin Wilhelmina
haren vader opvolgde, geeft men dus nog
nieuwe rijksmunt uit met de beeltenis
van den vorigen vorst. Haagsehe Ct.)
Het voorloopig Comité voor even
redige vertegenwoordiging bestaat uit de
heeren Mr. J. A. van Gilse te Rotter
dam, voorzitter; C. E. van Koetavell te
Goes, secretaris, Prof. Dr. H. W. Bakbuis
Roozeboom te Amsterdam, M. de Jonge
Jz. te Goes, H. M. Kloppers te Viissingen,
Mr. J. J. Tilanus te Tiel, J. H. de Waal
Malefijt te Westbroek, W. E. P. Bertram
te Assen, B. J. Gerretson te Rotterdam,
Prof. Mr. J. de Louter te Utrecht, Mr.
R. Macalester Loup, Mr. A. Kerdyk, Mr.
J. D. Veegens, Mr. C. J. H. Heydenrijck,
Dr. J. Menno Huizinga, allen te's Graven-
hage, Mr. W. Heine ken en Prof. Mr. M.
W. E. Treub te Amsterdam, en J. H. ter
Veer te Groningen.
In de gister gehouden zitting der Prov.
Staten van Gelderland is het voorstel des
heeren Van Wyck tot het instellen eener
provinciale enquête naar den toestand van
den landbouw aangenomen met 30 tegen
27 stemmen. Voor stemden de anti-liberalen
eii de heer Ten Houten, lib. afgevaardigde
voor Aalten.
Najaarsvergadering van de Provinciale
Staten van Zeeland.
Zitting van Vrijdag 6 November 1896.
o
Afwezig de heeren van der Have, Van
der Beke Callenfels en Fokker.
Na opening der vergadering worden de
notulen der vorige zitting gelezen en ge
arresteerd en door den voorzitter medege
deeld dat in de afdeelingen gefungeerd
hebben in de le afdeeling als voorzitter
de heer Dronkers, als onder-voorzitter de
heer de Jongein de 2e afdeeling als
voorzitter de heer Pompe van Meerdervoort,
als onder-voorzitter de heer Kakebeeke
in ie 3e afdeeling als voorzitter de heer
Heijse, als onder-voorzitter dhr. Hennequin.
Boor de heeren leden der Provinciale
Staten de Bats, van Houte, Erasmus, van
Woelderen, Hammaeher, Hennequin en de
Smiit was in de maand Juni jl. aan Ged.
Staten een voorstel ingezonden om, nu be
sloten was dat de exploitatie van den
stoombootdienst op de Westerschelde zal
blijven in handen der Provincie, een derde
nieuwe boot aan te schaffen (de onkosten
door eene leening te dekken) en wel om
dat bij de telkens voorkomende reparatiën
blijkt dat twee schepen onvoldoende zijn
voor den dienst, terwijl zij vreezen dat
men door het niet voldoende rust gunnen
aan de tegenwoordige schepen later genood
zaakt zal worden groote financieele offers
te brengen.
Boor de late indiening van het voorstel
brachten Gedeputeerden in de zomerver
gadering geen praeadvies uit. De zaak
werd echter in eene geheime zitting behan
deld, waarin zij door de heeren van Woel
deren, Hammaeher en Hennequin werd
toegelicht.
Gedeputeerden zouden de zaak in over
weging nemen, van daar hua tegenwoor-
R'S rapport, hetwelk wij in ons no. van
*2 Oct. jl. in hoofdzaak opnamen en dus
den lezers beke.id mog.n veronderstellen.
Be beraadslagingen over het onderwerp
geopend zijnde, neemt de heer Hammaeher
het woord. Hij poogt zooveel mogelijk de
motieven te weerleggen die Gedeputeerde
Staten hebben aangewend om het voorstel
af te wijzen. Die motieven worden suc
cessievelijk door hem in behandeling geno
men en op zeer breedvoerige en minutieuse
wijze tracht hij ze te ontzenuwen. Ten
slotte dringt hij nogmaals sterk aan op aan
neming van het voorstel.
Ook de heer van Woelderen tracht, ge
steund door zijne langdurige ondervinding,
zooveel mogelijk die motieven te weerleg
gen. Hij spreekt hier niet zoozeer als
technicus, maar vooral als exploitant en
als zoodanig moet hij de bewering hand
haven geen goede exploitatie zonder vol
doend materieel. Het materieel is niet vol
doende voor eene goede exploitatie, het
geen hij door voorbeelden tracht aan te
toonen. Hij kan dus niet met Gedepu
teerden medegaan waar deze willen
wachten totdat de nood aan den man zal
zijn, zoover moet men het niet laten komen.
Toen de Provincie den dienst ging exploi-
teeren, is men toch van het denkbeeld
zwanger gegaan om den dienst zooveel mo
gelijk te bevorderen. Hij blijft by zijno
bewering dat het materieel onvoldoende is
en dat aanschaffing van eene derde boot
eene dringende noodzakelijkheid is.
De heer Pompe van Meerdervoort brengt
in het midden dat nooit een antwoord is
gegeven op de vraag, welke eischen moeten
gesteld worden. Hij is van meenii g dat
wordt niet altijd aansluiting verkregen dit
niet alleen de schuld is van den stoom
bootdienst. Hij kan niet met het voorstel
medegaan, daar het noodwendig verhooging
der belastingen moet tengevolge hebben.
De heer Hennequin acht het na de ver
dediging van het voorstel door de heeren
Hammaeher en van Woelderen, overbodig
om nog in den breede het rapport van
Gedeputeerden te bestrijden. Toch wijst
hy nog op eenige inferieure punten iu dat
rapport, om te concludeeren tot de wen-
sohelykheid van de aanneming van het
voorstel.
De heer van Waesberghe Janssens neemt
het op voor Gedeputeerden en weerlegt
de beweringen vnn de heeren Hammaeher,
van Woelderen en Hennequin. Hij had ge
hoopt dat men met eene serie feiten voor
den dag zou gekomen zijn, maar geen enkel
worlt aangevoerd, ondanks hemel en aarde
bewogen is om klachten in te dienen. Om
zyne redenen meer klem bij te zetten haalt
hij een artikel aan uit de „Zeeuwsch
Vlaanderen westelijk deel", waarin aan de
exploitatie groeten lof gebracht wordt.
Laat men met gegronde klachten kotnen,
redeneert hij, en Gedepnteerden zullen altijd
bereid gevoi.den worden er aan tegemoet
te komen na grondig ouderzoek. Tliana kan
hij niet anders dan zich refereeren aan hun
rapport.
De heeran van Woelderen en Hennequin
nemen nogmaals het woord om het lid
van Gedeputeerden te bestrijden. De laat
ste tracht vooral het artikel van de
„Zeeuwsch Vlaanderen westelijk deel" te
ontzenuwen.
De heer van der Lek de Clerq zegt dat
hij ter vergadering gekomen is met het
plan om tegen het voorstel der 7 leden
te Btemmen hij is echter van opinie ver
anderd, nu de heer van Woelderen zoo
beslist zegt dat 't materieel onvoldoende is.
Het voorstel wordt hierop in stemming
gebracht en verworpen met 23 tegen 16
stemmen. Voor stemmen de heeren Snijders,
van Teylingen, M. Bolle, Moerdijk, Klop
pers, Hammaeher, Erasmus, Hennequin,
Hombach, van Houte, J. A. Bolle, de Smidt,
v. Woelderen, van der Lek de Clercq, de
Bats en Kakebeeketegen de heeren van
Deinse, den Boer, Noordijke, de Casem-
bro.it, Eruijtier, Oggel, van Lijnden, Waes
berghe Janssens, IJsebaart, Siegers. Heijse,
Maas, Pompe van Meerdervoort, Dronkers,
Huvers, van der Meer, Hollestelle, Moes,
de Jonge, van Buren, Vader van 's-Gra-
venpolder, Lucasse en van Rompu.
In de zomervergadering van 14 Juli
11. bleef een verzoek van het bestuur van
het waterschap „de Buitenpolders van
Nisse" om splitsing van het waterschap
onbeslist en werden Gedeputeerden verzocht
de zaak nogmaals in overweging te nemen.
Dit verzoek werd gedaan met het oog op
eene door den heer Hollestelle in die ver
gadering gedane mededeeling, welke ten
doel had op historische gronden aan te
toonen dat de scheiding van de polders
in twee zelfstandige groepen reeds van den
aanvang af bestond en dus de verlangde
splitsing geen bezwaar opleverde, alsmede
iu verband mot de opmerking dat meer
voor de hand zou liggen een gedeelte te
vereenigen met het Waterschap Zwake en
een ander gedeelte met het Waterschap
's Heer Arendskerke.
Gedeputeerde Staten nu wijzen er op
dat de Rijksarchivaris, wat de historische
beschouwingen betreft, van meening ver
schilt met den heer Hollestelle. Zij zullen
echter in het midden laten wiens meening
de juiste is, daar de wordingsgeschiedenis
voor 3Vs eeuw niet bindend kan zyn voor
de thans te nemen beslissing en in elk
geval het waterschap in zijn tegeuwoordigen
vorm sinds onheuglijke j aren bestaan hoeft.
Wat de indeeling van de Buitenpolder»
van Nisse by Zvvakc en 's Heer Arends
kerke betreft, hebben Ged. St. het gevoelen
ingewonnen van de Buitenpolders van Nisse.
Uit de overgelegde correspondentie blij kt
echter dat de ingelanden niets van die in-
deeling weten willen en, wanneer geen
splitsing wordt toegestaan, de voorkeur
geven aan bestendiging van den tegen-
woordigen toestand.
Dientengevolge verklaren Gedeputeerde
Staten te persisteeren bij hun in de zomer
vergadering gedaan voorstel tot afwijzing
van het verzoek, hetwelk zonder verdere
discussie of stemming wordt aangenomen.
Het bekende voorstel omtrent de afpa
ling eener eendenkooi onder Ellemeet wordt
zonder nadere discussie of hoofdelijke
stemming aangenomen.
Naar aanleiding van een door het Be
stuur der afdeeling Axel der Nederlandsche
vereeniging tot bescherming van dieren
ingediend adres betreffende het gebruik van
houden als trekdieren, werden Ged. St.
in de zomervergadering verzocht het on
derwerp in nadere overweging te nemen.
Zij raadpleegden den Provincialen Vee
arts en den Directeur van 's Rijks Vee
artsen jschool te Utrecht. Beider adviezen
worden overgelegd. Eerstgenoemde ver
klaarde zich tegen, laatstgenoemde voor de
regeling van het onderwerp bij Provin
ciaal reglement.
Ofschoon Gedeputeerden het met den
Provincialen Veearts eens zijn dat dedoor de
afdeeling Axel verlangde maatregelen on-
practisch en overbodig zyn, bieden zij toch,
om aan de opdracht te voldoen, een ont-
werp-reglement aan, geschoeid op deu leest
van het vigeerende in Zuid-Holland, voor
het geval dat principieel beslist wordt
dat men tot reglomenteering weuscht over
te gaan.
Is het laatste het geval, dan moet ook
het gevolg hiervan zijn eene wijziging
van het regliment op de wegen eu voet
paden. Mitsdien is ook een ontwerp inge
diend om art. 10 van dat reglement te
doen vervallen.
De heer Hombach doet het voorstel
heeren Ged. St. te verzoeken om naar
aanleiding van het opgemerkte in de af
deelingen, in de zomervergadering een
nieuw outwerp-reglemmt in te dienen.
De heer Siegers is ran meening dat hier
eerst moet uitgemaakt worden of regie-
menteering al dan niet wensckelyk is.
De heer Hombach doet het voorstel ook
de principieele beslissing aan te houden.
De heer Pompe van Meerdervoort meent
dat de zaak reeds genoeg bekeken is en
zou de voorkeur geven aan de beslissing
der principieele kwestie, waarmede de
heer Siegers zioh vereenigt, die in eene
lange rede uiteenzet waarom hij tegen
reglementeering is. Hij beschouwt het als
een ziekelijk verschijnsel onzer dagen dat
men de honden gaat stellen boven den
mensch, dat men het werk van de eersten
wil overbrengen op den laatsten.
De heer Hombach acht honienbescher-
ming geen sentimentaliteit en tracht dit door
voorbeelden aan te toonen. Hij is een
bepaald voorstander van reglementeering.
Da keer Pompe van Meerdervoort meent
dat de behandeling van het jontwerp hier
alle doel mist, nu er een Rykswet over
bestaat. Hij stelt dus voor afwijzend te
beschikken op het verzoek van adressanten.
De heer van Woelderen is van meening
dat de Provincie wel degelijk be voeg J is
om bepalingen over het onderwerp te
maken.
Daarentegen acht de heer Smidt de zaak
niet van Provinciaal belang.
De |heer Lucasse is vau meening dat
het reoht voor het maken der bepalingen
niet in strijd is met de wet, waartegen
de heer Pompe van Meerdorvoort nog
maals opkomt.
De Voorzitter stelt alsnu voor pricipieel
te beslissen al of niet te regelmevteeren.
Besloten wordt tot het laatste. Voor
reglementeering stemden de heeren Noor
dijke, Snijders, van Teylingen, Oggel, Ham
maeher, Erasmus, Dronkers, Hombach, de
Jonge, Vader van 's Gravenpolder, en van
Woelderen ;tegenreg e nenteering de heeren
van Deinse, den Boer, de Casembroot,
M. Bolle, Eruijtier, van Lijnden, Moerdijk,
Kloppers, van Waesberghe Janssens, Yse-
ba.art, Siegers, Hennequin, Heijse, Maas,
Pompe van MeerderToort, Huvers, van
Houte, v. d. Meer, Hollestelle, J. A. Bolle,
Moes, van Buren, de Smidt, Lucasse, van
Rompu, de Bats en Kakebeeke.
De lieer van der Lek de Clercq was
bij deze stemming afwezig.
Iu de zomervergadering was aangehou
den de behandeling van het adres der af
deeling Zeeland van het Nederlandse!»
Paardenstamboek omtrent verplichte heng-
tenkeuring, omdat de adviezen van het
Hoofdbestuur der maatschappij van land
bouw en veeteelt eu hare afdeelingen, van
het Bestuur van genoemde afdeeling en
van den Provincialen Veearts aangaande
het schrijven van de ministers van Binnen-
landsche Zaken en van Oorlog betreffende
de reglementeering der paardenfokkerij nog
niet ontvangen waren.
Die adviezen zijn thans ingekomen. De
Provinciale veearts wil verplichte keuring
met verbod om de afgekeurde dieren te
gebruiken; de maatschappij van landbouw
en hare afdeelingen, zoomede het Nederl.
Paardenstamboek verklaren zich ook voor
verplichte keuring, doch zonder verbod om
de afgekeurde dieren te gebruiken.
Nu de Landbouw in dit opzicht zoo
unaniem van meening is, al moest ook in
1898 bet Rijkssnbsidie er aan opgeofferd
worden, stellen Gedeputeerde Staten voor
op het adres te berichten dat in de Zomer
vergadering een ontwerp-reglement zal
worden aangeboden, waarbij de keuring
verplichtend gesteld wordt en de uitslag
zal bekend gemaakt worden, doch zonder
verbod om de afgekeurde dieren te ge
bruiken.
In de afdeelingen is dit voerstel onder
zocht en wordt het algemeen verslag uit
gebracht dour den heer Hombach.
De Voorzitter stelt voor in beraadslaging
te brengen
Wenscht de Vergadering verplichte
hengstenkeuring zonder verbod om afge
keurde hengsten te gebruiken en met open
baarmaking van de gebreken derzelve.
De heer de Smidt verklaart zich tegen
verplichte hengstenkeuring, het is geen
Provinciaal belanghij die een slechten
hengst gebrutkt, benadeelt niet zijn buur
man, zijne medeingezetenen, de Provincie,
alleen ziobzelren *n derhalve is het eene
zaak waarmede de Provincie zich niet heeft
in te laten.
De heer Hombach is voor verplichte
keuring. Bijna overal waar die is afge
schaft, wordt ze weder ingevoerd. Mannen
van goeden naam achten ze onmisbaar
voor de paardenfokkerij. Persoonlijke vrij
heid wordt er niet door beuudeeid, want
het zal altijd vrij staan de afgekeurde
dieren al dan niet te gebruiken. En iji
eene landbouwende provincie als de onze,
is de verplichte keuring ook wel als Pro
vinciaal belang te beschouwen.
De heer Snijders is tegen verplichte keu
ring. Hy weerlegt de beweringen van den
heer Hombach, te meer nu uit een dagblad
artikel, dat hij voorleest, blijkt dat het
Hoofdbestuur van het Ned.Paardenstamboek
in deze niet homogeen is met de afdeeling
„Zeeland".
Ook de heer Maas is tegen verplichte
keuring en sluit zich aan bij de heeren
de Smidt en Snydeis. Hij ook is van
meening dat verplichte keuring nadeelig
is voor den landbouw, van daar dat men
ze vroeger heeft afgeschaft. Hij wil onbe-
parkte vrijheid en is tegen dwang.
Da heer M. Bolle is tegen dwang, hij
waarschuwt de Staten dat in Schouwen
veel tegenkanting bij de landbouwers zal
gevonden worden.
De heer Hennequin zegt dat er geen
sprake kan zyn van dwang, want een
afgekeurd dier zal altijd kunnen ge
bruikt worden, waarop de hoer van
Lijnden het staudpaut in deae van Gede
puteerde Staten uiteenzet en waarom zij
tot andere gedachten gekomeuzijn sinds het
krachtig woord van de Maatschappij van
Landbouw.
Het voorstel des voorzitters wordt aan
genomen met 19 tegen 18 stemmen. Voor
stemmen de heeren den Boer, de Casem
broot, Eruijtier, Oggel, van Lijnden, Moer
dijk, Ysebaert, Siegers, Hammaeher, Eras
mus, Hennequin, Dronkers, Hombach, Moes,
Vader van 's Gravenpolder, Lueassse, van
Rompu, de Bats en Kakebeeke tegen de
heeren van Deinse, Noordijke, Snijders, van
Teijlingen, M. Bolle, Kloppers, Heyse,
Maas, Pompe van Meerdervoort, Huvers,
van Houten, van der Meer, Hollestelle, J.
A. Bolle, de Jonge, van Buren, de Smidt
en van Woelderen. De heeren van Waes
berghe Janssens en van der Lek de Clerq
waren hij deze stemming afwezig.
Het adres van W. Moelker c. s. om eene
jearlijksche subsidie vooreen wagendienst
tusschen Tholen en St. Maartensdijk, wordt
aangehouden tot de Zomervergadering.
Aangenomen wordt het voorstel tot wij
ziging van een besluit in zake opcenten
op grondlasten en personeel, en tot wijzi
ging der begrooting over 1897, waarna de
vergadering in naam der Koningin dooi
den Voorzitter gesloten wordt.
Ned. Herv. Kerk.
Bedankt voor Pernis (toez.) door ds. J.
R. Callenbach te Iersekc.
Beroepen te De Lier, (Van Krevelen te
Hoogvliette Nieuw Dordrecht Bel-
graver te Wehe.
Aangenomen naar Kolham door Kouden-
bnrg te Opwierda.
Bedankt voor Randwijk door Van Slooten
te Rouveen.
Wemeldinge. Bij de Donderdag
gehouden stemming voor een lid van het
kiescollege in de vacature wijlen Joos
Rnisaard werden uitgebracht 106 stemmen.
Hiervan bekwamen W. Dekker Pz. 47
stemmen, W. Bras 42, J. de Zeeuw 6, Joh.
Oele 3 en onderscheidene personen 1 stem.
Herstemming is dus noodig tusschen W.
Dekker Pz. en W. Bras.
- Het classicaal bestuur van Gouda
hoeft ds. Hoevers, te Stolwijk, in zyne
bediening geschorst voor den tijd van 7
weken met behoud van tractement.
De reden daarvan is, dat ds. H., niette
genstaande de berisping, hem door het
Prov. kerkbestuur van Zuid-Holland tot-
gediend, en ondanks de ernstige vermaning
van de synodus contracta, toch voortgaat
met de bediening van den doop met weg
lating van de in de kerk sedert eeuwen
gebruikelijke formule.
Van deze uitspraak is ds. H. in hooger
beroep gekomen bij het Prov. kerkbestuur
van Zuid-Holland.
Geref. Kerken.
Tweet. 1 te Biezelinge ds. R. Brouwtr
te Stiens e» dr. G. Renting candidaat te
Groningen.
Beroepen te Baarn ds. A. v. d. Sluijs
te Enkhuizen.
Bedankt voor Amersfoort door ds. J.
H. Donner te Nieuwdorp.
lerseke. Ds. J. Visser, beroepen pre
dikant bij de Geref. Gem. alhier zal Zondag
22 Nov. bevestigd worden door ds. Spoel
uit Harderwijk.
Bevorderd tot doctor in de rechtsweten
schap aan de rijks-universitoit te Leiden
de heer J. de Witt Hamer, geboren te
Goes, na verdediging van „Stellingen".
Sta enisse. De gemeenteraad benoemde
tot onderwijzer met hoofdacte den heer
J. H. Stroband te IJselstein. De benoemde
heeft zijne benoeming aangenomen en hoopt
4 Jan. a. s. in fuctie te treden.
Coes. In de maand Oct. werd
de Bijzondere School bezocht door 235
leerlingen, waarvan 209 geen enkelen
schooltijd verzuimden 14 leerlingen ver
zuimden minder dan 4 schooltijden en by
12 beliep het verzuim van 6 tot 18
schooltijden.
In het geheel bedroeg het schoolverzuim
in deze maand 1,35 pCt., tegen 0.8 pCt.,
in Oct. 1895.
-Voor het examen M. O. Boekhouden
K. XII is te 's Gravenhage geslaagd de
heer W. Kosten, hoofd der school te Ril
landBath.
Arrondissements-Rechtbank te Middelburg.
Heden Vrijdag zijn veroordeeld wegens:
diefstalA. K., 45 j., zonder beroep,
lerseke, tot I m., en J. B., 19 j., slachter
Heinkenszand, tot 14 d. gev. straf;
diefstal door middel van een valschen
sleutel en verbrekingJ. P., 17 j., arbeider
lerseke, tot 4 m. gev. straf; en
mishandeling: M. S., 21 j., W. S., 25
j-, en S. v. d. P., 21 j., arbeiders, Kloelinge
de le tot 6 re. en do 2e en 3e ieder tot
4 m., en A. C. B., 31 j.. zonder beroep
Baarland, tot 14 d. gev. straf.
De Telegraafbevat het volgende
omtrent de kerk en toren te Kapelle
Met zeer eel genoegen, voortspruitende
uit groote belangstelling, heb ik in een
der vorige nummers van de Telegraaf het
artikel gelezen onder 't opschrift: „de kerk
le Kapelle". Dezen zomer heb ik vaak
de werkzaamheden in die kerk gadege
slagen en 'k was blij, dat, door de bemoei
ingen der kerkvoogdij, zooveel schoons,
jarenlang door onoogelijke verf- en balk
lagen aan iedere bewondering onttrokken,
eindelijk als herboren 't daglicht zag.
Eere aan 't kerkbestuur, dat een voor
gaand „restauratie" 'k bedoel een voor
gaand knoeiwerk verbeterde.
Van de ontdekte muurschilderingen heb
nog niets gezien. Ik boop, dat ook
voor de herstelling daarvan mettertijd geld
zal gevonden worden. Dan zag ik meteen
gaarne de lysten aan de ramen van het
koorgebouw weder hersteld, en de zand-
steenen lijsten om de kerkramen, welker
stuilsteenen nu nog prijken met gebeeld
houwde kopjes, hoewel door weer en
wind zeer beschadigd.
Maar dat alles behoeft geen haast
te hebben. Erger is het gesteld met den
toren.
Slank en recht verheft hij zich ten
hemel, beter dan zijnbroeder„denscheeven"
te Delft. Hoogsfwa irschijnlijk zijn ze door
een zelfden bouwheer ontworpen en opge
trokken. Maar de "Belfsehe broeder ver
keert in vrij wat gunstiger omstandig
heden. Och, was de gemeente Kapelle
maar wat rijker! Zat ze maar niet zoo
diep in de schulden, en ging het haar
burgers ook slechts wat beter naar den
vieesche. Wellicht zou dan de mooiste toren
van Zuid-Beveland in een beter gewaad
gestoken worden. Ik meen, dat de laatste
herstellingen, de twee wijzerborden betrof.
En die dagteekenen, de vergulde cijfers
wijzen'tuit, van 1878. Sedeit dien tijd
is er weinig of niets aan hersteld. En 't
is zoo noonig, neen, laat ik liever zeggen,
'twas toen al noodig.
De steenen in de spits, die half uit
metselwerk, half uït hout, dat met lood
belegd is, bes:aat, kunnen met weinig
moeite losgebroken worden, zoodanig is
de specie verwaterd eu verweerd. De hoek
torentjes prijken met (neen prijkten) met
een mooi portland-cementen kleedje
want hier eu daar zijn groote brokstuk
ken door stormwind en vorst te grond
gevaren.
't Zou mij weinig verwonderen, als er
gedurende een strengen winter niet zoo
veel naar beneden stortte, dat een vrager,
die informeerde naar „die dingen op de
hoeken van de „trans" ten antwoord kreeg:
„dat zijn torentjes geweest
En die trans zelf, van baksteen met
zandsleeuen dekstukken, staat op sommige
plaatsen zoo onvast, dat hij gemakkelijk
heen en weer bewogen kan worden.
De zandsteenen dekstukken op de con-
treforten van den toren geven elk voor
jaar een prachtigen bloementooi te zien.
Werkelijk aardig, maar grootelijks te
bejammeren voor het gebouw, dat eeu
van Zeeland's merkwaardige bouwstukken
is, zoo goed als 't stadhuis van Middel
burg en Sluis.
Waarlijk, 't is hoog tijd verbetering aan
te brengen.
Wie moet dat betalen? Ja, dat is juist
de knoop. Wie geeft daarvoor de benoo-
digde duizenden Gemeente, Provincie en
Rijk? Och, ga de gemeenlefinanciën van
't overigens welvarend uitziend dorp eens
na, en ge moet ze beklagen, zoo goed als
de arme Friesehe gemeenten. Wie zal er
helpen Ik beweer de toren is het ten
volle waard, evengoed als de stompe Briel-
8che toren.
Ik schrijf dit, om slapende belangstel
ling te wekken, om iedereen aan te sporen,
die van kunst, van oude kunst houdt, te
gaan zien met eigen oogen. Onbekend maakt
onbemind En vaak wordt niet, geholpen,
waar bnlpe zoo noodig is, omdat men niet
weet dat ze noodig is.
Zaamslsg. In de afgeloopen maand
zijn op het rijkstelefoonkantoor behan
deld 122 stuks telegrammen als76 ont
vangen en 46 verzonden.
