NIEUWSBLAD
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
Ho. 9. 1896.
Dtnsiiag 20 €)cfo6ec.
iffifc iaacgang
VERSCHIJNT
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
RECHTSZAKEN.
ELKEN MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p0,95.
Enkele nummers0,025.
UITGAVE VAN
G. M. KLEMKERK, te Goes
en
van 1 5 regels 25 centiedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
19 Oct. '96.
Door den minister van flnanoiën is inge
trokken de verplaatsing van den kommies
der 2e klasse bij 's rijks belastingen C. J.
de Broijne van Heinkenszand naar Aarden-
burg en zijn verplaatst met 1 November
a. s. de kommiezeu der 3e klasse C. J. de
Bruijne voornoemd van Heinkenszand naar
IJzendijke en J. P. Manni van Hans weert
naar Heinkenszand.
Door Gedeputeerde staten van Zeeland
is aan den heer A. J. M. G. van den
Broeck te St. Nikolaas definitief concessie
verleend tot het aanleggen en exploiteeren
van een stoomtramweg van het spoorweg
station Hulst, door de Gentsche poort,
Gentsche straat, Groote markt, Steenstraat,
Overdamstraat en Dubbele poort, verder
langs den Provincialen weg tot aan den
Provincialen steiger te Walsoorden.
Benoemd tot kantonrechter te Schie
dam mr. H. M. G. Kloppenborg, thans
kantonrechter te Ter Neuzen.
Vlissingen. Burg. en weth. hebben
benoemd tot klerk ter secretarie alhier
den heer D. A. Dronkers te Middelburg.
Het Bott. Nbl. meldt dat aan een
gepensioneerd hoofdofficier in Nederland
is beweerd, dat de reden van Toekoe Oe-
mar's frontverandering moet worden toe
geschreven aan de weigering van generaal
Deijkerhoff om hem de hand van zijn
dochter te geven.
Zou ook hier het cherchez la femme
de oplossing van het raadsel zijn
Bij Kon. Besluit is toestemming ver
leend aan J. Barendregt Azn,, bnrgemees-
ter der gemeente Zaamslag, om tot 1 Maart
1897 te Ter-Neuzen te wonen; en aan B.
J. B. van Sonsbeeck, burgemeester der
gemeenten Boschkapelle en Stoppeldijk, om
tot 1 November 1897 te Hulst te wonen.
Bij Kon. besluit is met ingang van
20 October 1896, aan jhr. H. F. M. E.
Sandberg tot Essenburg, op zijn verzoek,
eervol ontslag verleend uit zijne betrek
king van administrateur van het Kroon
domein, met dankbetuiging voor de door
hem in die betrekking bewezen diensten,
en is benoemd tot administrateur van het
Kroondomein, jhr. O. J. A. Repelaer van
Driel, rijksingenieur voor de spoorwegen.
Bij Kon. Besluit zijn benoemd tot
dijkgraaf voor den polder Alteklein L.
A. Yinktot heemraad van het waterschap
Schouwen C. J. van den Bout; tot lid
van het bestuur der waterkeering van den
calamiteusen polder, Nieuwe Neuzen, D.
Scheele Janszoon; tot gezworen voor den
polder Dreisohor H. der Weduwen.
Een wetsontwerp is ingediend tot
opheffing der belemmeringen bij de uit
voering van werken in het openbaar be
lang bevolen of ondernomen, uit bepalin
gen van verordeningen voortspruitende.
Deze voordracht berust op het beginsel,
aangenomen door de Staten van Noord-
Brabant in 1884, waarbij aan Gedep.
Staten de bevoegdheid is verleend om op
verzoek van belanghebbenden de noodige
vergunning te geven, wanneer het water
schap weigert, te strenge voorwaarden stelt
of zijne beslissing te lang aanhoudt. De
waterschapsbesturen worden vooraf gehoord
in zoodanig geval.
Deze voordracht wordt tevens toepasse
lijk verklaard op verbodsbepalingen van
provinciale- of gemeente-, of veenpolder-
verordeningen.
In het ontwerp wordt tevens aan alle
besturen de verplichting opgelegd om, voor
zooveel noodig, mede Jte werken tot de
uitvoering van werken, in het openbare
belang noodzakelijk of wenschelijk, waarbij
geen andere voorwaarden zullen mogen
worden gesteld dan die in het belang der
instelling volstrekt vereischt worden. Ged.
Staten treden ook hier als beoordeelend
en zoo noodig uitvoerend gezag op.
De minister van binnenlandsche zaken
heeft, met ingang van 18 Oct. 1896, inge
trokken zijne beschikking van24 Sept. 1896,
waarbij het verveer van herkauwende
dieren en varkens is verboden uit een
kring in de gemeenten Ylissingen en Oost-
Souburg, alsmede in de gemeente Ritthem.
De min. v. oorlog heeft bepaald, dat
evenals ten vorigen jare van 1 Nov. tot
1 Maart a. s. in alle garnizoenen, waar
zich daartoe een voldoend aantal onder
officieren vrijwillig opgeeft, door een officier
van gezondheid les zal worden gegeven
in het aanleggen van verbanden en in het
verleenen der eerste medische hulp bij
ongevallen.
Dit onderricht, dat ook door officieren
kan worden bijgewoond, zal 2 maal per
maand plaats hebben.
Wanneer zich echter in eenig garnizoen
minstens 5 officieren daartoe aanmelden,
zal voor hen een afzonderlijke cursus wor-
deu geopend.
Naar wij vernemen zullen bij het
wapen der inf. ook brevetten uitgereikt
worden voor bedrevenheid in het bajonet-
schermen. Tel.
De titels onzer Koninqin.
Wijlen Koning Willem III, incognito
reizende, noemde zich graaf van Buren,
waarschijnlijk wijl die titel de eerste Ne-
derlandsche was, dien de Nassau's kregen.
Willem I nl. verwierf het grafschap Buren
in 1551 door zijn huwelijk met Anna van
Egmond.
De overige titels der Koningin zijn prin
ses van Oranje, hertogin van Limburg, gra
vin van Catzen-ellebogen, Yianden, Dietz,
Spiegelberg, Leerdam en Kuilenburg, mar
kiezin van Veere en Vlissingen, barones
van Breda, Beilstein, Grave, Kuik, IJsel-
stein, Cranendonk, Eindhoven en Liesveld,
vrouwe van Bredevoort, Turnhout, Geer-
truidenberg, Willemstad, de Klundert, St.
Maartensdijk, Zevenbergen, Hooge en Lage
Zwaluwe, Naaldwijk, Diest, Grimbergen,
Herstal, Arlay, Noeeroy, St.-Vith, Bu.tgen-
bach, Dansburg. Warneton en 'tLoo, onaf
hankelijke vrouwe van het eiland Ameland
en erf burggravin van Antwerpen en Be-
sangon.
Yan de bij het 3o regiment infan
terie nieuw benoemde officieren komen de
2e luits. J. van Dijk en V. F. J. Bou-
meester te Ylissingen in garnizoen.
De gemeenteraad van Wolfaarts-
dijk benoemde Yiijdag jl. tot onderwijzer
aan de school te Oud-Sabbinge den heer
P. Valkier te Tholen, den eenigen solli
citant. Een tweede had zijne stukken terug
gevraagd wegens benoeming elders.
Op een verzoek van den houder van
de telephoon, »m verhooging zijner jaar
wedde werd afwijzend beschikt.
Nog werd besloten een paar lantaarns
te plaatsen op gedeelten van Oostkerke,
waar het nog al eens donker kan zijn.
Aan de zangvereeniging Ons Genoegen
werd toegestaan op Vrij dagavond de school
te Oostkerke te gebruiken voor het houden
harer repetitiën. M. C.
lerseke. Raadsvergadering van Zater
dag 17 Oct., des namiddags te 1 uur.
Tegenwoordig 9 leden, voorzitter de
burgemeester.
De voorzitter zegt, dat de Raad met
spoed is bijeengeroepen naar aanleiding
van een missive van Ged. Staten betref
fende het vastgestelde salaris voor het te
benoemen hoofd van school 1. Ged. Staten
vinden het onbillijk dat deze niet meer
krygt dan het hoofd van school 2, vooreerst
omdat school 1 meer leerlingen telt dan
school 2, en ten tweede omdat de nieuwe
titularis minstens één vreemde taal zal
moeten onderwijzen. Zij verzoeken daarom
den Raad het salaris te verhoogen.
B. en W. zijn het geheel met Ged. St.
eens en stellen daarom eene verhooging
van f 100 voor, dit kan zonder vermeer
dering van uitgaven geschieden, want, daar
het nieuwe hoofd van school 1 waarschijn
lijk bevoegdheid zal hebben tot het geven
van Fransch onderwijs, kan in plaats van
een onderwijzer met die acte, waarop bij
de begrooting gerekend is, een gewoon
onderwijzer worden aangesteld.
De heer Sinke herinnert er aan, dat de
tegenwoordige hoofden op f 850 zijn aan
gesteld en later met f 100 verhoogd zijn.
Dit kan ook met het nieuwe hoofd geschie
den. En als Ged. St. spreken van onbil
lijk, dan vindt spreker het niet billijk
dat het hoofl van school 2 een waar
schijnlijk veel jonger collega naast zich
krijgt, die hooger bezoldigd is dan hij.
l)e heer Spruit zegt, dat de heer Sinke
de vereischte taalacte vergeet. Onderwij
zers met taalaotes, bijv. de heeren Van
Noppen en de Man krijgen mser dan an
dere onderwijzers. De raad zou zich aan in
consequentie schuldig maken als zij met
het te benoemen hoofd niet eveneens deed.
De heer Sinke meent, dat het te benoe
men hoofd voor de ééne vereischte taai-
acte f 100 zal genieten omdat ook vroeger
de hoofden op f 850 zijn aangesteld. Moet
hij meer dan één taal onderwijzen dan kan
dit later in aanmerking komen.
De heer Cupérij is niet ongerust dat het
hoofd van school 2 zich door de hoogere
bezoldiging van zijn toekomstigen collega
verongelijkt zal achten. Hij meent hem
daartoe te goed te kennen. Hij wijst op de
stremming die ontstaan zal, als de Raad
het verzoek van Ged. Staten niet opvolgt.
De Voorzitter vindt dat Ged. Staten een
prachtig standpunt innemen door meerdere
bekwaamheden en studie te willen beloonen
en gebruik te willen maken van een aan
bod, dat de vraag overtreft.
Daarna wordt het voorstel van B. en
W. tot verhooging met f 100 met 6 tegen
3 stemmen aangenomen.
De Voorzitter zegt, dat er een nieuwe
oproeping zal plaats hebben. Daarna slui
ting der vergadering.
Vrijdag werd voor de rechtbank te
Zierikzee behandeld, (gelijk in het kort
door ons is gemeld) de zaak van M. K.
Mz. oud 52 jaar, ontvanger-griffier enz. te
Scherpenisse, beklaagd lo dat hij op ver
schillende tijdstippen in 1895 en 1896 te
Scherpenisse als ontvanger-griffier van het
waterschap Scherpenisse opzettelijk ver
scheidene geldsommen, tot een gezamenlijk
bedrag van ongeveer f4000, die hij in
voormelde bediening onder zich had, heeft
verduisterd; 2o dat hij als beëedigd ont
vanger-griffier van het waterschap Scher
penisse het journaal heeft vervalscht; 3o
dat hij als bezoldigd gemeenteontvanger te
Scherpenisse datzelfde gedaan hoeften 4o
dat hij van het laatste vervalschte jour
naal opzettelijk heeft gebruik gemaakt.
14 getuigen waren gedagvaard en als
gekozen raadsman trad voor beklaagde op
de heer mr. A. J. F. Fokker.
De beklaagde bleef ter terechtzitting bij
zijn vroegere bekentenissen en ophelde
ringen; hij hield vol niet te weteu waarom
hij verschillende posten, die hij heeft ont
vangen, niet heeft opgeschreven, niet op
zettelijk te hebben verduisterd, dikwijls
ongesteld te zijn geweest en nog veel
last te hebben van oogziekte, terwijl alle
gelden gemeente-, polder- en armbestuur
in éen kas terechtkwamen.
De ambtenaar van het O. M. achtte de
ten laste gelegde verduistering en valsch-
heid in geschriften wettig en overtuigend
bewezen en vorderde, zooals in ons vorig
nommer in het kort werd medegedeeld,
beklaagdes veroordeeling tot 18 maanden
gevangenisstraf.
De verdediger echter meende dat bekl.
onwillens en onwetens handelde, envroeg op
dit punt ontslagvan rechtsvervolging. Yoorts
wees hij op den liohamelijken toestand
van bekl. waarom hij op een lichtere straf
aandrong.
Uitspraak 30 Oct. a.
Coos. Het bekende en beminde „Koor"
der Ned. Herv. gemeente, dat reeds zoovele
schoone uitvoeringen gaf en daarmede een
totaal van f 250 voor de armen verdiende,
verkeert thans in zoodanigen geldelijken
nood dat het ditmaal eens eene uitvoering
wenseht te geven ten bate van zichzelven.
De leden konden ook wel bij de vrienden
rondgaan en een gave vragen, doch zij
meenden dat 't meer in den smaak der
vrienden zou vallen, wanneer zij geen gave
vroegenmaar eene uitvoering aanboden
zoodat de gevers der bijdragen nog een
genotvollen avond er voor kunnen terug
ontvangen.
Wij juichen het denkbeeld toe en zetten
't daarom in de krant, juist zooals het
ons ter oore kwam. Wij voegen er den
wensch aan toe dat velen tot de verwe
zenlijking er van zullen willen bijdragen.
Het gestaureerde orgel zal de waarde dei-
uitvoering van het Zangkoor zeer verhoo
gen. Wij herinneren er aan dat aan den
ingang van het kerkgebouw ditmaal geen
programma's zullan te bekomen zijn. Uit
sluitend bij den heer Bolland.
Middelburg. De wisselwachter J.
Snoep alhier is met ingang van 1 Nov. a.
s. verplaatst naar station Rotterdam Delft-
sche Poort, terwijl de hulpwachter Boone
van station Arnemuiden in zijne plaats is
benoemd.
Wissenkerke. Alseen bijzonderheid
wordt gemeld, dat op de buitenplaats
„Sorgwijek" van één pompoeneplant drie
pompoenen gegroeid zijn, wegende één 78,
één 68Vs en één 68 pond.
Hoek. Kost het tegenwoordig vrij
wat moeite om voor puike aardappels
flinke prijzen te bedingen, des te [[gemak
kelijker gaat de slechte qualiteit van de
hand.
Zieke aardappels, zoo lang ze niet tot
verrotting zijn overgegaan, worden in deze
streken opgekocht om vlug verzonden te
worden, vooral naar Antwerpen. Daar
weet de kunst uit de vroeger waardelooze
knollen aardappelbloem te bereiden. Er
is zooveel vraag naar de blauw-gevlekte
aardappels, dat op menigen akker de
knollen, die daar reeds eenige dagen lagen
en wachtten op den ploeg, nog in haast
door de armen worden opgezocht en ver
zameld.
En als nu met deze aardappelbloem
zooals men fluistert de sago wordt ver
valscht, zijn zieke aardappelen een voedings
middel geworden voorzuigelingen.
Stavenisso. Suikerbieten en modder,
modder en suikerbieten ziedaar twee
dingen, die hier tegenwoordig het meest
in 'toog vallen. Waar de eerste langs
vervoerd worden, is de tweede te vinden,
vooral in deze veel begoten dagen. De
regen maakt het den arbeiders op het
veld danig lastig, en doet hen hun loon
zuur genoeg verdienen. De boeren kunnen
over hunne „peeën" tevreden zijn, daar
vrij algemeen zoowel qualiteit als quanti-
teit ten volle aan de verwachting beant
woorden. Het is verbazend, zooveel als
er dit jaar zijn. Dat [rost en draaft den
ganschen dag, van 's morgens vroeg tot
's avonds laat, om ze gescheept te krijgen.
Enfin, de boer mag er wel veel voor doen,
daar hij uit zijn product goede munt slaat.
Ik hoor van iemand hier, die van het ge-
met 30.000 Kg. oogstte, waarvoor hij dus,
tegen f 10. de 1000 Kg., f 300 maakt.
Nemen we ran, dat het wieden en botten
(uitdoen) hem f 25 kost, dan houdt hij
f 275 over, wat voorzeker ieder veel zal
noemen.
Aan het aardappelen botten wordt nog
zeer weinig gedaan. Bij het duistere weer
der laatste dagen zijn de „kwade" te
moeilijk er uit te zoeken.
Slechts enkelen zijn aan het zaaien der
wintergranen. De akuers zijn te drassig
voor de paarden, zoodat heldere zonne
schijn moet afgewacht worden.
(Met deze zeer juiste beschrijving der
najaarsdrukte besluiten wij de reeks be
richten van dit soort. Red.)
Stoomvaart ZierikzeeRotterdam!
De Zierikzeesche Stoombootmaatschappij
dienst ZierikzeeRotterdam, zal een
nieuwe schroefboot in de vaart brengen,
type „Stad Zierikzee", die geheel zal in
gericht worden naar de eiscben dos tijds.
Met het stoomschip „Zeeland" zal onder
de bestaande Maatschappij een nieuwe
dienst, vermoedelijk op Tiel, worden ge
opend.
Vrijdagmiddag i« het Groninger tjalk
schip De twee Gebroedersschipper D. Vis
ser, tehuis behoorende te Yeendam, gela
den met suikerbieten, van Tholen naar
Roosendaal, op de Grevelingen veor Briii-
nisse door een hevige windvlaag omver
gewaaid en dientengevolge gezonken.
De opvarenden, schipper en knecht, T.
Nooitgedacht, gedomicilieerd te Groningen,
werden door de stoomboot Telegraafvan
de firma Braakman te Rotterdam, komende
van Rotterdam, gered en te Zijpe ontscheept.
Heinkenszand. Een paar dagen ge
leden begaf zich een gezin alhier naar
bed, terwijl zich in de slaapkamer gloeiende
briquetten bevonden. Door een schreiend
kind. gewekt, stonden man en vrouw op,
doch vielen bewusteloos neer. Een persoon
die boven hen sliep, op het rumoer afko
mende redde het gezin van een wissen
dood, althans van een gevaarlijke bezwij
ming.
(Wij plaatsen dit bericht gaarne als
waarschuwing voor den ganschen naderen
den winter. Wij kunnen echter de waar
schuwing niet herhalen. Voor menigeen
toch helpt geen waarschuwing dan die der
ervaringRed.)
Bij Qrouw is Vrijdag ruzie ont
staan onder de bemanning van de s'oom-
boot „Hunze VI," naar Groningen bestemd.
Er volgde eene vechtpartij, waarbij twee
mannen te water geraakten. Wel gelukte
het aan een schipper, die daar met zijn
schip lag, beiden op het droge te brengen,
doch een hunner, de stuurman, was reeds
overledep, terwijl de andere, de machinist,
in bewusteloozen toestand verkeerde. De
verdronken stuurman laat ;eene vrouw en
twee kinderen achter.
Te Echt (Limburg) heeft eene vrouw
die een wondje aan hare hand en bij ge
legenheid van de kermis veel geld in banden
bad gehad, bloedvergiftiging gekregen. Zij
is nu buiten gevaar, doch zal twee ham-
vingers moeten verliezen.
Door de Koningin is de gevangenis
straf van een dag en eene week, waartoe
een gemeenteraadslid te Maastricht en
diens zoon ter zake van verzet tegen de
politie zijn veroordeeld, veranderd iu eene
geldboete van f 1000 voor ieder.
Een molenaarsknecht te Vlaardin-
gen is Zaterdag, terwijl hij bezig was met
maïs te ontvangen, op de bovenste verdie
ping van een huis tusschen de luias en het
luitouw doodgeklemd. Toen de andere man-
Den naar boven snelden, vonden zij hun
makker met ingedrukte borst.
Te Weert viel Woensdagavond in
eene woning een brandende petroleumlamp
van de tafel, waardoor bet zevenjarig
dochtertjedes huizes zoodanige brandwonden
aan het onderlijf bekwam, dat zij den
volgenden morgen na vreeselijk lijden
overleed.
Door enkele lotelingen te Lisse zijn
bezwaren ingebracht tegen de gehouden
loting voor de nationale militie, op grond
dat de nommers, na in de bus te zijn ge
daan, niet door elkaar zijn geschud. Op
merkelijk is het dat toen 8 iotelingeu hun
nommer hadden, er nog slechts 4 dienst
plichtige nommers overbleven tegen 20
vrij nommers.