NIEUWSBLAD VOOR ZEELAND. CHRISTELIJK- HISTORISCH lo'. 100. 1896. Menfag 28 Set. ftenife laargang PINKSTERZANG. VERSCHIJNT F. P. D'HUIJ, te Middelburg. PRIJS DER ADVERTENTIËN elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND. Prijs per drie maanden franco p. p0,95. Enkele nummers0,025. UITGAVE VAN G. M. KLEMKERK, te Goes en van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent. Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Bij dit nummer behoort een bijvoegsel. Wfjj^ËSï*** Wegens Pinksterfeest verschijnt Maandag geen nummer van dit blad. Ja! de Trooster is gekomen; Jesus ging van de aarde heen! Jesus, van u opgenomen, liet, o Kerk u niet alléén De Beloofde werd gezonden, en de Kracht uit God kwam neêr! 't Past ons juichend, keer op keer, zijn verschijning te verkonden! Heden is het Pinksterfeest! Looft en dankt den Heilgen Geest! Looft Hem, die met vuur gekomen, die met storm verkondigd is! Die met licht zal overstroomen 's werelds dikste duisternis! Wonderkrachten, talen, monden, wijsheid schonk Hy! 's Hoeren zin stortte Hy den Jongren in, om den volken te verkonden (allereerst aan Jacobs huis!) vrede door den smaad van 't kruis! Looft dsn GeestHy zal niet wijken van de Kerk, met bloed gekocht. Zijn nabijheid zal steeds blijken, hoe de Vijand woeden mocht! Vreest niet, o gezochte schapen, vrees niet, weergevonden ziel, zoo de nacht u overviel! Zou de Geest des Heeren slapen Waakt Hy, schoon geen oog Hem ziet, voor de kleine kudde niet? Maak ons ook in donkre tijden hier toch steeds indachtig aan, dat door strijden, druk en lijden, 'tvolk met Jesus in moet gaan! Breek de hardheid onzer harten, en onze aardsche duisternis! Voer ons op, waar Christus is! Bid, verzucht in vreugd en smarten, Gy, die Jesus'Adem zijt! voor ons, in ons, t' allen tijd Wil ons tot een tempel maken, dien uw heerlijkheid vervult, dat we eens uit het graf ontwaken, in onsterflijkheid gehuld Ook de kwijnende Gemeente wacht van U het leven weer I Daal op 't overblijfsel neêr, op 't verstrooid en dor gebeente, dat uw blazing slechts verbeidt, en 't herrijst in heerlijkheid Wees vooral dit oord gedachtig, eens de woonplaats Uwer eer, door Uw invloed eertijds machtig thans Uw Nederland niet meer! Jakeer weder tot die dreven, die Gy tot L w erf kerschiept, waar Ge een volk in 't aanzijn riept, dat in heil'gen bloei mocht leven, van Uw vleuglen overschaauwd, van Uw honig overdauwd Ach, de Heidnen in hun woede hebben 't heiligdom vertreên Sions Maagd, van smaadheên moede, ademt nog door hoop alleen Ach, Gods gramschap ia ontsteken over een ondankbaar land, dat, verzadigd uit Zijn band, van Zijn dienst is afgeweken, van Zjn banden zicb ontsloeg, met Zijn vijand zicb verdroeg Maar die God wil ook vergeven Levenwekker keer o keer wil op nieuw de lucht doorzweven, en de vijgeboom wordt teer Zend Uw maaiers in de velden, Heer des oogstes Geef den groei Neerlands Kerk en grond herbloei' Gord in Land en Kerk weêr belden met Uw wapenrusting aan, om voor de eere Gods to staan Trooster! Zalver! Gy zult komen op 't gebed, door U verwekt Van Uw regens, van Uw stroomen wordt eens de aarde gantsch bedekt Liefde en ijver zullen blaken, waar reeds alles scheen verkwijnd, als de Pinksterzon verschijnt 1 Noordenwind o wil ontwaken Zuidenwind doorwaai den bof Heil'ge GeestU zij de lof Da Costa. Door de heeren Kuyper, Heemskerkt Van Alpben en Seret zijn een reeks amen dementen voorgesteld op artt. 1 en 2, strek kende lo. om meer het maatschappelijk dan bet geldelijk kafakter der kenteekenen op den voorgrond te brengen 2o. om de fiscale indeeling der burgers in aangeslagenen en niet-aangeslagenea te doen vervallen en geen andere indeeling op te nemen dan de natuurlijke indeeling in gezinshoofden en ben die bij anderen inwonen. 3o. Om de samenkoppeling van kiesbe voegdheid met belasting tot de kleinste afmetingen te beperken. do. Om de weduwe niet alleen als aan geslagene in belasting, maar ook als hoofd van het gezin te doen gelden. 5o. Om voor hen, die in dienstbetrek king zijn, niet elke krankheid of vermin king op verlies van kiesbevoegdheid te doen uitloopen. 6o. Om de onafhankelijkheid der kies- bevoegden van verhuurders en patroons beter te verzekeren en de vastheid van levensstelling niet te zoeken in het inden- tiek blijven van hun buis of dienst, maar in het ©ver een vol burgerlijk jaar gelijk blyven van hunne maatschappelijke po sitie. 7o. Om aan de polis van levensverze kering of van pensioen verzekering gelijke kracht toe te kennen als aan den inleg in de spaarbank. 8o. Om hetgeen uit het initiatief der maatschappij voortkomt, niet achter te stellen bij hetgeen uitgaat van het openbaar gezag. 9o. Om de grenzen der kiesbevoegdheid iets minder eng te nemen. lOo. Om aan te sluiten aan hetgeen waarover bij de behandeling van het vorig kiesrechtontwerp overeenstemming was ver kregen. llo. Om de gevolgen van wanbetaling der aanslagen in eenige Rijks-directe be lasting niet bij art. 1 te regelen, maar bij de uitsluitingen in art. 3. De heeren: De Boer, De Kanter, Pijn- acker Hordijk, Schaafsma en Hesselink van Suohtelen hebben voorgesteld, den leeftijd van de kiesbevoegden van 25 op 23 jaar terug te brengen. De heer Smeenge heeft voorgesteld, om de inhoudsmaat van een vaartuig, kracht ens welks eigendom, vruchtgebruik of huur het kiesrecht wordt verkregen, te stellen op 20 in plaats van op 30 M®. De heeren Pyttersen en Yan Deinse hebben voorgesteld een sub-amendement op het amend. Ill vau de heeren Goeman Borgcsius o. s. betrekkelijk de hmurcijfers van woningen. Dit sub-amendement strekt om Overal, waar in de tabel, bedoeld in art. 16 lo. van het gewijzigd wetsontwerp, waar het cijfer f 1 voorkomt, gevolgd door bet cijfer f 325 in de volgende kolom: in de plaats van f 1 te lezen f 0.85 overal, waar in de tabel bedoeld in art. 16, lo. van het gewijzigd wetsontwerp, waar bet cijfer f 1 voorkomt, gevolgd door het cijfer f 3C0 in de volgende ko lom in de plaats van f 1 te lezen f 0.75; overal, waar in de tabel bedoeld in art. 16, lo. van bet gewijzigd wetsontwerp, waar het cijfer f 1 voorkomt, gevolgd door het cijfer f275 in de volgende kolom: in de plaats van f 1 te lezen f 0.65. (Het cijfer van f 1 betreft den minimum prijs der woningen in verhouding tot het minimum-inkomen, dat bfer afwisselt van f325, f300 en f275). Is het al zoo ver gekomen? Een Amsterdammer klaagt in „De Kruis banier" de vorige week te hebben bijge woond dat eenige colporteurs van de So ciaal-Democratische partij ventend met een pamflet: Soli Diam Gloriam" daarbij overluid schreeuwden, ten aanhoore van oud en jong, van overheid en onderdaan opgedragen aan onze onmisbare en goe- dertierene Hemelvader.'''' „Begrijpt u, zoo merkt deze inzender op, dat men in een Christen maatschappij zoo'n verschrikkelijke majesteitsschennis mag ple gen, zoo straffeloos den Oppersten Koning mag beleedigen „God behoede de jeugd, opgroeiende tusschen zooveel boosheid." 23 Mei 1896. De tweede kamer is met bare besprekingen over de Kieswet genaderd aan de artikelen. De voorstellers der amendementen hebben deze toegelicht. Dat van den beer Kuyper, o. s. strekt om uit artikel 1 den eisch van aanslag van eenige belastingen uit te lichten in alleen de huurwaarde te stellen als ken merk voor het huismansschap. Het Huismanskiesrecht dus. Een principieele omverwerping van het stelsel van het wetsontwerp, met welke wij ons van harte vereenigen. Wij vereenigen ons tevens met dat van den heer De Boer o. s. om den leeftijd die kiesbevoegdheid geeft op 23 jaar te stellen de heer Kuyper o. s. houden zich aan den leeftijd van 25 jaar. Wat de heer Kuyper in hoofdzaak zei tot toelichting van het amendement der fractie Yan Alphen, schrijven wij uit de N. R. C. over De heer Beelaerts die gister beloofde toezicht te zullen houden op mijn politieke gedragingen, zal met dit amendement wel tevreden zijn. Want het is kier een party - kenmerkend amendement in den breeden zin des woords. Reeds voor 40 jaren heeft Van der Brnggben de samenkoppeling van belasting- met kiesrecht verworpen voor de Cbr. historische richting. Het amende ment sluit zich voorts aan bij dat van Mackayv. Alpben in 1894. En van antirev. standpunt brengt bet een meer idiëel element in de wet, bet eerbiedigt de historische continuïteit met het ontwerp Tak en wisebt de limitie uit die in strijd met de antirevolutionaire begrippen in het ontwerp voorkomt. Het Mammonistisch element, uit de Fransche revolutie voort gekomen, treedt in dit ontwerp weder meer op den voorgrond. Het fiscale ele ment was in '48 ook in ons kiesrecht door gedrongen. De macht van dit element is echter gaandeweg minder geworden. De liberale party heeft in 1874 nog wel tegen een kleine verlaging van den census ge streden, doch sedert zijn wij toch belang rijk vooruitgegaan, en in 1887 kreeg het fiscale element den nekslag. Het bleef nog maur facultatief in de additioneele bepalingen. In 1893 wilde de regeering bet geheel ter deure uitzetten en thans doet het onder deze regeering weder zijn joyeuse entrée, treedt het weer op den voorgrond. Aanslag in alle belastingen wordt de eerste eisch voor kiesbevoegdheid. Is dat geen census Hun die 't ontkennen, vraag ik hoe zij de uitsluitingen van art. 80 der grondwet opvatten. Onder bet bezit van den grondslag van een aanslag kan men den eisch van artikel 1 niet brengen. Het begrip van census zal dus aan het bedrag van ds belasting moeten worden verbonden. Daar tegen nu hebben wij principiëel bezwaar. Wij willen niet meer terug naar den plutocratiscben weg, ook door den heer Pijn appel afgekeurd. Wij krijgen bier hoogst aangeslagenen, aangeslagenen en niet-aan- geslagenen. Die classificatie van de burgerij aanvaarden wij niet. Zeker, waar men het fiscule element laat gelden, moet men cij fers stellen voor de controle. Maar daarvoor kunnen wij niet opofferen onze overtuiging dat samenkoppeling van belasting met kiesrecht niet mag plaats hebben. Wel willen wij onderscheidingen die voortvloeien uit de natuurlijke ont wikkeling der samenleving. Over dit be ginsel willen wij een uitspraak van de kimer uitlokken. Daartoe zou ook een motie hebben kun nen dienen. Als kleine fractie mochten wij echter zulk een motie die een subver sief karakter zou hebben, niet voorstellen. Van daar bet amendement. Wat beoogt dat Geen strijd met art. 80, geen algemeen stem recht, maar het stelsel van attributieve kenteekenen, van pluralistisch dooreenge vlochten kenteekenen zonder geheele uit sluiting van bet geld als maatstaf voor de toekenning van het kiesrecht. Het be ginsel van gezinshoofden is hier vastge steld als zoodanig wordt ook de weduwe aangemerkt, zonderdat daarmede bedoeld wordt bet vrouwenkiesrecht in te voeren. Voor de formuleering van bet beginsel waren deze amendementeu voldoende. In verdere details zijn wij nog niet ge komen, behoudende wij ons echter voor ons ook bij andere amendementen aan te sluiten, bijv. die tot verlaging van den leeftijd, waarin op zichzelf geen specifiek partijbeginael is gelegen." Meer sokrijven wij niet over. Wij hopen dat de minister niet zoo strak als zijn voorganger zicb tegen dit amende ment, dat nog iets van de a. r. opvatting van bet kiesrecht te relden wenscht, zal verzetten. Men weet dat het amendement Mackay- v. Alpben is ingetrokken na 't dreigement van minister Tak dat hij anders zijn wet introk. Wij bopen dat deze minister wijzer zal zijn en dat alle antirevolutionairen zich om dit principe met bezieling en iets van het oude saamboorigbeidsgevoel zullen scltaren. Rijkspostspaarbank Met het oog op de omstandigheid, dat 1 Juni a.s. de wet van 20 Juli 1895, strekkende tot wijziging en aanvulling der wet van 25 Mei 1889, zal in werking treden vestigen wij de algemeene aan dacht op artikel 3 der eerstgemelde wet, bepalende, dat ten name van denzelfden inlegger, eene som van f 1200, bij ge noemde instelling rentegevend kan worden belegd, terwijl dat bedrag tot f2400 kan stijgen indien bet inlagen geldt, ten be hoeve van vereenigingen, stichtingen en fonds9n van maatschappelijk of godsdien stig belang, of tot onderling hulpbetoon. (Gelijk men weet, bedraagt bet rente- gevend maximum thans f 800, en is het dus met f 400 respectievelijk f 1600 ver hoogd.) Verder wijzen wij nog op artikel 11 der nieuwe wet, bepalende, dat alle, daarbij bedoelde, akten en stukken, noodig voor den inleg van gelden in, en de terugbe taling daarvan door de Rijkspostspaarbank (daaronder begrepen de, in enkele geval len vereischte, rechterlijke machtigingen), kosteloos uitgereikt worden, en vrij van zegel- en registratierechten zijn mits in en op die akten of stukken van hun be stemming worde melding gemaakt ter wijl de overige machtigingen, in de wet aangewezen, vrij van zegel en van de formaliteit van registratie zijn. Gelijk men beseft, is ook dit wetsvoor schrift, zoowel voor de bestaande, als voor de toekomstige inleggers van nietgerir.ge beteekenis te oordeelenen men mag met grond verwachten, dat door het in wer king stellen van eene en andere, gunstige bepaling, nog meer dan tot dusver, zal worden gebruik gemaakt van onze, zoo nuttige rij ksspaarinstelling, wier, in totaal belegd, kapitaal thans ongeveer f50.000.000 (zegge vijftig millioen gulden) bedraagt. No. 5 van het Homoeojpatisch Maand blad bevat het onderstaande. „Memoran dum", geteekeud door dr. J. Y. De Homoeopathie is die geneeswijze waardoor de zieken op de snelstezekerste en aangenaamste wijze genezen worden. De Homoeopathie geneest sneller dan de Allopathie, want de ondervinding beeft geleerd dat de duur der ziekte bij de ko- moeopatkische behandeling korter dan bij de allopatkiscke is. De Homoeopathie geneest zekerder dan de Allopathie, want dezelfde onder vinding leert dat de sterfelijkheid bij de homoeopatbische behandeling geringer dan bij de allopatkiscke is. De Homoeopathie geneest aangena mer dan de Allopathie, want zij dient den zieken geen sterke, slecht smakende dranken en pillen toe, die dikwy ls genoeg de maag bederven, maar gebruikt een voudige artsenij verdunningen, die zelfs door kinderen gaarne genomen worden. Deze groote voordeelen ver heffen de Homoeopathie tot een ware volksgeneeswijze. Het beste bewijs voor de practische waarde der Homoeopathie leveren de Ame- rikaanscbe levensverzekeringmaatschappijen welke aan degenen die zich bij haar ver zekeren en in voorkomende ziekte gevallen homoeopathisch behandelen laten, een rabat van 10 pCt. op de jaarlijkscbe premie toestaan. Het Hbl. bespreekt de vraag wat zullen de kosten zijn van het uitgebreide kiesrecht Wij hebben daarvan nergens een raming gezien, maar stellig zullen de verkiezingen veel duurder worden dan vroeger, merkt bet op. Niet alleen omdat bet getal kiezers zooveel grooter wordt dan thans en er dus meer papier en drukkosten voor kiezerslijsten en stembriefjes vereisebt wor den. Er komen nog haal wat nieuwe schrifturen bij de bewijsstukken der kiezers, die hun recht aan een ander kenteeken dan belastingbetaling ontleenen, en lijsten van contröie, welke door ver schillende besturen en ambtenaren moeten worden ingezonden, enz. dan de kiezers- kaarten, die de oproepingsbiljetten ver vangen, en vooral de inrichting der stem- bureaux, met afgeschoten hokjes voor het stemmen (couloirstelsel), en het groote aantal stembureaux. Dat alles zal nogal geld kosten, en het ware billijk dat aan de gemeentebe sturen die onkosten, althans wat de ver kiezingen voor Tweede Kamer en Prov Staten betreft uit de rijkskas worden vergoed lerseke. Raadsvergadering van Donder dag 21 Mei. Tegenwoordig 9 leden, afwezig de heeren Klos en J. de Schipper. Voorzitter de Burgemeester. Van Ged. Staten zijn ingekomen de me- dedeelingen lo.dat aan de gemeente lerseke in de kosten van het lager onderwijs een buitengewoon rijkssubsidie is toegekend van f3300; en 2o. dat bet raadsbesluit is goed gekeurd, waarbij de gemeente-opcenten op het personeel zijn verhoogd van 35 tot 50. Voor de benoeming van 2 sollicitanten aan school 1 is opgemaakt de volgends voordracht: lo. mej. C. E. van Dyke Kievit, alhier; 2o. J. C. de Munck te Hansweerd; en 3o. mej. M. P. A. Poulain te Middelburg. De beide eerstgenoemden worden met algemeene stemmen benoemd, om op 1 Juni in functie te treden. Daarna wordt de vergadering gesloten. De aanbeveling voor secretaris van 's Heer Arendskerke bestaat uit de heeren J M. Slegt, ambtenaar ter secretarie te Goes, en J. H. S. de Hoogh, ambtenaar ter secretarie te Middelburg. (G. C.)

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1896 | | pagina 1