NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
95. 1896.
(Dinsdag 12 Mei.
tiende faatgatig.
VERSCHIJNT
G. M. KLEMKERK, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
FEUILLETON.
De vervolgingen in Armenië.
elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p0,95.
Enkele nummers0,025.
UITGAVE VAN
en
van I 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Eigendom; Grondeigendom; Gemeen
schappelijke grondeigendomGe
meenschappelijk grondbezit;
Landnationalisatie.
Eigendom is de volle onbeperkte heer
schappij van een persoon over eene zaak,
De eigenaar heeft van de hem in eigen
dom toebehoorende zaak het vrije genot
en hij kan daarover op de volstrektste
wijze beschikken.
Het belang van den staat of de rechten
van andere personen kannen daaraan even
wel zekere grenzen geven, en hem in de
uitoefening zekere regels stellen, welke in
het algemeen belang of tot voorkoming vau
schade voor den staat of van onrecht jegens
anderen noodig zijn. Van dien aard zijn
de onteigening ten algemeenen nutte, tal
rijke politiebepalingen ia het belang van
de veiligheid en gezondheid der ingezete
nen, enz., alsmede onderlinge verplichtin
gen van eigenaars van naburige erven.
Verder kent de wet hem wel de heerschap
pij toe en geeft hem de middelen om deze
te handhaven, maar de werkelijke macht,
dat is het feitelijk bezit, is daarvan on
afhankelijk. Hoewel de eigenaar ook hierop
aanspraak heeft, kan het toch zeer wel in
handen van anderen zijn, hetzij deze dat
bezit krachtens een geldigen titel van den
eigenaar zeiven ontleenen, hetzij ze het
zich wederrechtelijk hebben aangematigd.
Het is echter eene eigenaardigheid der
roerende goederen, ontleend aan het Oud-
Duitsche en vreemd aan het Romeinsche
recht, dat in den regel de bezitter van
roerend goed als de eigenaar wordt be-
schouwd.
Groot is evenwel het verschil tusschen
roerend en onroerend goed, grondeigendom,
uit een sociaal en politiek, juridisch en
oeconomisch oogpunt. Het roerend vermogen
ontleent zijn aanwezen en waarde hoofdza
kelijk aan den menschelijken arbeid; het
bestaat grootendeels uit verbruikbare voor
werpen, wordt gestadig verteerd en ver
nieuwdhet is steeds in circulatie en zijne
toeneming is onbeperkt. Grondeigendom
daarentegen heeft waarde ook afgescheiden
van den mensclielijken arbeid en is uit zijn
aard eene blijvende zaak. Daar nu de
EEN MARTELARES VAN 12 JAAR.
Te Cesarea werden den 30en November
des vorigen jaars vjjf christenen door de
Turken vermoord.
In een van de protestantsche huizen der
tad woonde een vader met zijn twaalfjarig
dochtertje; de moeder was afwezig, en be
vond zich in een andere wijk der stad bij
een gehuwde dochter.
Op eenmaal komt een Turk met een
woest uiterlijk de kamer binnen gedron
gen, waar zich ;het meisje alleen bevond.
Hij maakte zijn toon zoo vriendelijk moge
lijk en sprak:
„Mijn kind, uw vader is gedood, omdat
hij den Islam niet wilde aannemen, thans
moet ik u Mahomedaansch maken. Zoo
gij er in wilt toestemmen, zal ik u met
mij mede naar huis nemen, en u als mijn
eigen dochter behandelen. Wilt gij Maho-
medaan worden
Het kind antwoordde„Ik geloof in
Jezus Christus. Hij is mijn Zaligmaker.
Ik heb Hem lief. Ik kan niet doen wat
gij vraagt, al zoudt gij mij dooden
Op deze woorden wierp de Turk zich
Woedend op het ongelukkige kind, en
sloeg en wondde het op twaalf verschillende
plaatsen.
Wat er toen volgde weet niemand. Het
huis werd geplunderd en vervolgens in
brand gestoken, het lijk des vaders ver
dween in de vlammen, maar aan den avond
Tan dienzelfden dag hield er een kar stil
grondeigendom niet, gelijk roerend kapitaal,
de vrucht is van den arbeid van hem die
het heeft voortgebracht, hebben sommigen
het hoogst onbillijk geacht dat de grond
eigendom slechts in handen van weinigen
is en dat de aarde, die door God aan alle
menschen om te bebouwen gegeven is, door
een deel van hen gemonopoliseerd wordt.
De Communisten verklaren zich ook tegen
den bijzonderen grondeigondom, doch op
verkeerde gronden.
Zeer ten onrechte heeft men dikwijls
hunne pogingen gelijk gesteld met de bedoe
lingen, die de zoogenaamde agrarische
wetten in de Romeinsche republiek ten
grondslag hadden. Deze toch strekken niet
tot verdeeling van particulieren grondei
gendom, maar van Staats-domeinen. Rome
was door hare veroveringen in het bezit
gekomen van uitgebreide landerijen, welke
deels verpacht, maar grootendeels aan par
ticulieren tegen eene geringe retributie
ten gebruike afgestaan werden en die de
machtige patricische en ridderlijke familion
langzamerhand hadden weten te bemach
tigen. Herhaaldelijk nu poogden de hoof
den der volkspartij hieraan een einde te
maken door de bepaling dat niemand meer
dan een zekere hoeveelheid dezer domeinen
mocht bezitten, terwijl het overige onder
de behoeftige staatsburgers zou worden
verdeeld.
Dit was reeds bij de Licinische wet
(37G j. v. Chr.) bepaald, maar voortdu
rend geschonden, en de handhaving dier
wet was dikwijls aanleiding tot hevigen
strijd tusschen de Patriciërs en de Plebejers,
later tusschen rjjken en armen, vooral ten
tijde van Tiberius en Cajus Gracchus.
Tiberius werd in het jaar 133 v. Chr.
te Rome tot volkstribuun verkozen en stelde
eene wet voor Lex Semproniadie eigen
lijk sleohts eene vernieuwing van de oude
Licinische wet was; bij deze wet bepaalde
hij, dat niemand meer dan 500 morgens
van het Romeinsche domeinland zou be
zitten, aan ieder zoon in huis werd nog
250 morgen toegestaan, het overige werd
hun tegen schadevergoeding ontnomen en
in gedeelten, ieder van 30 morgen, onder
de arme burgers verdeeld.
Ofschoon hij daardoor geen bijzonder
eigendom aantastte maar zijne wet alleen
voor de deur van het huis, waar de moeder
van het meisje zich bevond.
Een harer kennissen, hoewel een Turk,
zeide tot haar: „Ik breng u hier het lijk
van uw dochtertje. Ik beschouw u als mjjn
vriendin, en ik kon het overschot van het
kind daarginder niet laten liggen. Het spijt
mij erg, dat het gebeurd is."
De moeder droeg het lichaam van
haar kind Jnaar binnen, en bemerkte,
dat zij nog ademde.
Men liep dadalijk Jom een geneesheer
deze bracht het kind weer tot bewustzijn,
en thans is er alle hoop op hare genezing.
Men had haar in de zendingsschool reeds
vroeger uit Gods Woord onderwezen, en
haar den Heiland leeren lief hebben.
ANDERE MARTELAREN.
De heer Hubbard, predikant van Sivas,
thans te Constantinopel, levert ons eenige
bijzonderheden over sommige dier mannen
die de hitte der vervolging doorstaan en
de martelaarskroon verworven hebben.
„Het werk in de protestantsche gemeente
te Sivas", zoo schrijft hij „maakte belang
rijke vorderingen. Zijn vrouw was vele
jaren onderwijzeres geweest aan de middel
bare school voor meisjes te Marsovan,
zij werd door allen bemind, en geliefd,
en hare vier dochters, waarvan de oudse
nog geen zestien jaren telde, hadden ruim-
choots het hare er toe bijgedragen om den
invloed der moeder te versterken. Den lOen
November hield de prediker een treffende
rede over de woorden„De haren uws
hoofde zijn alle geteld." Den Hen, een
dag later dus, brak de storm los. De
leeraar werd met eenige zijner vrienden
genoodzaakt op de bovenste verdieping
op den ager publicus betrekking had, ver
zetten zich alle optimaten tegen hare aan
neming. De wet ging evenwel door na
hevige tegenkanting, vooral van zijn ambt
genoot Marcus Oetavius. Hij werd in een
oproer, verwekt door vermogende Romei
nen, gedood, en de wet door de grooten
buiten werking gesteld. Toen later de
broeder van Tiberius, Cajus, tot volkstri
buun verkozen was, stelde die de aklcerwet-
ten (Lex agrariaweder in. Toch werd
ook nu weder door de vermogende Ro
meinen oproer verwekt, waarbij Cajus ook
omkwam en de machtigen weder ongestoord
voor eigen belang alleen konden zorgen, ter
wijl dan ook andere gunstige bepalingen,door
hem voor het volk gemaakt, werden ver
nietigd.
Bij de oude Duitschers was de grond
eigendom niet alleen het voornaamste ver
mogen, maar tevens de voorwaarde van
het Staatsburgerschap. Alleen de vrije
grondeigenaar had stem in de volksverga
dering en zitting in het gerecht. Aanvan
kelijk was dit het geval met alle vrijen,
en wanneer door overbevolking gebrek aan
landerijen ontstond, werden die met het
zwaard op naburige volken veroverd. Bij
toenemende beschaving namen die rooftoch
ten eèn einde en nam het aantal vrijen
zonder grondbezit toe. De bepaling echter
dat het volle staatsburgerrecht aan grond
bezit verbonden was, bleef bestaan en zoo
ontwikkelde zich langzamerhand onder de
vrijen een bevoorrechte stand, die vroeger
niet bestaan had, die der vrije landeige
naren of edelen. Eerst toen de vrijen
zonder grondbezit, door de opkomst der
steden in rijkdom en macht, de edelen op
zijde begonnen te streven, wisten zij aan
deze een aandeel in het bestuur te ontruk
ken, zonder dat daarem de vrije eigendom
van onroerend goed, ophield aan den eige
naar daardoor alleen aandeel aan het staats
bestuur te geven.
Tot aan de omwenteling' in de vorige
eeuw bleef dit als de grondslag der ridder
schappen. Sedert dien tijd is het voor
recht van den grondeigendom bij ons ver
dwenen. Te wenschen blijft het eohter dat
grondbezit zich in meerdere handen bevond
dan tegenwoordig het geval is. Hieruit
volgt evenzeer dat ophooping van grond-
van een khan of herberg, een schuilplaats
te zoeken.
Daar werden zij ontdekt en beroofd,
waarna de plunderaars hen verlieten. Zij
hoorden, hoe daar buiten het oproer in al
zijn hevigheid woedde. De leeraar ging
v®or in het gebed, en vermaande zijne
vrienden tot trouw aan hun Heer, totdat
een andere troep Mahomedaansche moorde
naars tot hen doordrong, en henvermoordde.
De waardige en kalme houding waar
mede de leeraar hen ontving, deed de aan
vallers aarzelen zij boden hem de vrijheid
aan op voorwaarde, dat hij zijn geloof zou
afzweren.
Doch ondanks de zorg, die de toestand
zijner vrouw en vier dochters hem inboe-
emde, luidde zijn antwoord:
„Ik geloof niet alleen in Christus, maar
ik heb er ook mijn leven voor over, om
anderen tot Hem te brengen."
„Dan zijn wij verplicht om u te dooden."
En terwijl hij zijne beide handen ten
hemel hief, als om zijn onwrikbaar ver
trouwen in den levenden God uit te druk
ken, losten zij twee geweerschoten op hem,
die hem levenloos deden neerzijgen.
Den volgenden dag werd zijn lijk bijna
geheel naaktd oor eenige vrienden gevon
den op de achterplaats.
Men durfde het nog niet naar het Protes
tantsche kerkhof vervoeren, dat open en
bloot ligt, want de moordenarijen waren
nog in vollen gang, en men legde het bij
de achthonderd andere lijken die in groote
rijen nevens elkander opgestapeld lagen.
Een ander predikant, de heer Sarkis Mer-
kashian, sedert verscheidene jaren te Choou-
kouth werkzaam, werd met geheel zijn
huisgezin van alles beroofd, gewond en
bezit in ééne hand ongewenscht is.
Dat zulks door de noodige wettige maat
regelen van staatswege mocht worden voor
komen is evenzeer gewenscht, aangezie n
het in veler behoefte zou voorzien, die nu
geen middel van bestaan kunnen vinden.
Al gaat het nu niet aan voor dat doel
gronden te onteigenen, en al kan men met het
zwaard geen gronden veroveren, toch kun
nen er gronden worden aangewonnen, b.v. de
Zuiderzee,welke gronden dan staatseigendom
zouden zijn. Dan zouden daarvoor toch wel
wettelijke bepalingen te maken zijn die den
eigendom dier gronden in eene hand tegen
gingen en het klein bezit bevorderden.
Onze tijd is een tijd van vervalschingen.
Niet alleen vervalsching van de bedoe
lingen des tegenstandersvervalsching
van den kerkelijken en socialen, den po
li tieken en schoolstrijd. Maar ook verval
sching der levensbehoeften op groote
schaal.
Men koopt tegenwoordig boter die voor
een groot deel uit margarine bestaat voor
echte natuurboter.
Petroleum met een groot procent naphta
er in, waarvan zoovele petroleumontplof-
lingem en dito branden het gevolg zijn.
Madeira, Medoc, Cognac en andere wij
nen die meer aardappelen- dan druivennat
bevatten en stellig niet gegist zijn ter
plaatse waarheen het merk dient te ver
wijzen.
Cacao wordt, zelfs in de beste soorten,
vermengd met tot poeder gestampte bast
van den cacaoboom of erger soms.
Sigaren van Amersfoortsche tabak met
Sumatra dekblad gaan als echte Havanna's
de wereld in.
Brood wordt al lang niet meer van
inlandsch graan gebakken. De Zeeuwsche
tarwe bereikt de Zeeuwsche molens
bijna niet meer. Het is al buitenland-
sche bloem, terwijl de gist, ook de beste,
met verschillende soorten gips vermengd
wordt, als onmisbaar bestanddeel om het
deeg goed te doen rijzen, een uitvinding
waarvoor naar een beschuldigde voor de
Rotterdamsche rechtbank meende,men de bak
kers die er gebruik van maken, dankbaar
door brandstichting uit zijn woning ver
jaagd.
Toen werd hij drie dagen lang geplaagd
om zijn geloof af te zweren. Oek hij
bleef getrouw, en moest sterven hij laat
een weduwe met zes kinderen na. Verschei
dene andere zijner ambtgenooten bezegel
den op dezelfde wijze hun geloof in Jezus
door den marteldood.
Hagope Pattian, een lid van de gemeente
te Marsovan, had zich de liefde van al
de inwoners zijner stad verworven, on
verschillig welken godsdienst zij beleden
door de toewijding die hij betoond had
gedurende een cholera-epidemie, die inde
stad gewoed had.
Den 15en November begonnen ook hier
de tooneelen van roof en doodslag, maar
zij verschrikten hem niet.
Toen de moordende slagen der bijl op
zijn hoofd neerdaalden, hoorde een vriend
door een openstaande deur hem de vol
gende woorden uiten „Vader, vergeef het
hun, want zij weten niet wat zij doen."
En ook dit woord van den Heiland „Vader,
in uwe handen beveel ik mijnen geest.'
Terecht roept „de Herald" na de ver
melding dezer gebeurtenissen uit„Sedert
vele eeuwen is misschien het edele heir
der martelaren niet sterker in aantal toe
genomen dan gedurende het laatste jaar.
Voorzeker de Christelijke kerk heeft niets
te vreezen voor de toekomst, waar zij haar
kinderen zulk een getuigenis ziet afleggen
voor hun Zaligmaker en Heer 1"
„Onder deze verdrukkingen", zoo schrijft
de heer Gates, de bestuurder van een theo
logische school te Harpont „zal het werk
moest zijn.
Suiker, als zuivere broodsuiker geno
teerd, komt niet zelden met meel of kalk
gemengd in den handel.
Kaneel bestaat voor een deel uit ge
malen sigarenkistjes.
Melk komt ook zelden ongewasschen onder
de mensehen.
Honig Suikergoed Genuaolie Kaas;
Zeep Odeuren 't wordt alles in meerdere
of mindere mate, doch het meest in meer
dere mate, vervalscht.
En hoeveel paardevleesch zou er niet
gegeten worden, voor hetwelk de prijs
van rundvleesch betaald bleek.
Groot is ook het bedrog dat gepleegd
wordt met zaden en meststoffen.
En al deze vervalschingen kunnen on
gestraft geschieden, met uitzondering die
der boter.
Natuurlijk hebben zij niet plaats waar
geleverd wordt onder controle. Doch
niet alle bovengenoemde zaken behooren
tot het onderzoekingsgebied der proef
stations.
Wij mogen prof. Van Hamel Roo*s wel
dankbaar zijn voor hetgeen hij in dezen
verricht. Maar nu de vervalsching een zoo
algemeene tak van broodwinning wordt,
diende er van Rijkswege wel eens naar
middelen tot bestrijding te worden uitgezien.
Want het is niet dat de beste waar hier
vrijloopt. De bladen hebben er kort ge
leden nog de aandacht op gevestigd Zelfs
de beste cacao bleek nog sterker met arrow
root vervalscht dan de minste.
Zendeling Otte, dezer dagen in Neder
land vertoevende, verzocht de Nederland-
sche Christenen om hulp, opdat spoedig
zendelingen in China mogen arbeiden
onder de 400 miljoen heidenen van dat
groote land.
Het maandblad van de Vereeniging tot
bevordering der Zendingszaak, onder redac
tie van T. M. Looman meldt dat een
duizendtal bekeerde Chineezen in Noord-
Amerika gevestigd, [een Zendingsvereeni-
ging gevormd hebben, met het doel om
twee Zendelingen naar China te zenden,
en daarvoor reeds 24000 gulden bijeenge
bracht hebben.
heerlijk voortgaan, en waar men| ons hier
en daar den raad geeft, om het te ver
laten, daar voelen wij niet de minste nei
ging, om daarop in te gaan. Wij hebben
ons leven veil voor ons werk. Dat de Chris
tenen van allerwegen ons steunen met hunne
gaven en gebeden 1
Niet gaarne zouik den Goddelijken vre
de, dien wij genieten, en Gods kennelijke
gunst, waarin wij deelen, verwisselen tegen
de hoogste plaats, die men ons in Amerika
zou willen aanbieden. Het volk desHeeren
toone nu dat het vertrouwen heeft in de
overwinning der goede zaak. O dat alle
Christenen in Amerika ons hoorden.
Ja, zeg aan het volk des Heeren, dat zij
zich opmaken, en bouwen de muren der stad,
die gevallen, en de tempels, die verwoest
zijn."
Ten slotte voegen wij hierbij nog een
opgave der verwoestingen, door de vervol
gingen aangericht, en die de hertog van
Westminster ontvangen heeft van de hand
eens officiers in het Turksche leger dienende.
Vrouwendie gedwongen werden met
Turken te trouwenvijftien honderd twee
en dertig.
Tot den bedelstaf gebrachttwee en
negentig duizend, negen honderd zestig.
KerkenGodsdienstige gestichtenscholen
verwoesttwee honderd zeven en twintig.
Door dwang tot aen Islam overgebracht
in de provincie Harpoutvijftien duizend.
Gedood door het zwaardnegen en twin
tig duizend, vijfhonderd vier en veertig.
Levend verbranddertien honderd drie
en tachtig.
Gestorven van hongerkoudeziekte of
vrees: zes duizend driehonderd vier en
vijftig. Paulus.