Rivière.
NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
1896. Ho.
STIJFSEL
burg.
ii Stad Zierikzee
Zeeland.
E-IOTTERDAM
ïischip „Schelde"
Zaterdag
VERSCHIJNT
G. M. KLEMKERK, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
RECHTSZAKEN.
(DoniMag 80 lanuatt.
ftpnifc laargang.
BETER
tent Stijfselen hoven
ier. Zie de attesten op
veral verkrijgbaar.
RGEN-OP ZOOM-THOLEN
-Zoom naar Tholen, 5,30
3,—, 5,30, 8,18.
,ar Bergen-op-Zoom 6,50,
3,50, 6,—, 8,55.
!rgen-op-Zoom n. Halsteren
steren naar Tholen 15 min
BOOTDIENST.
gelegen plaatsen.
Jan,
irdamsche tijd),
voorbehouden.
Van Rotterdam
Dinsdag 28 10,
Woensdag 29
i,30 Donderdag 30 10,
',30 Vrijdag 31
igelijksche dienst zal later
digd.
BOOTDIENST
lelburg en Zierikzee.
Sierikzee Spoorweg Goes
Jan.
-damsche tijd.
Van Zierikzee:
nid. 'smorg. s mid
Dins. 28 7,50 2,—
2,Woen29 7,50 2,—
Dond.30 6,— 2,—
Vrijd.31 6,30 2,—
[BUSDIENST
ISCHE VEER—GOES,
nitzondering van Dinsdag,
ist. Vertrek Veer 's morg.
,30, 's avonds 5,uur.
ion) 's morg. 8,37, 's namid.
Ie), 's avonds 6,30. Des
reer 's morg. 9,—, 'g av.
38 (Slot Ostende), 's nam.
RAMDIENST.
N—MIDDELBURG.
Remise vm. 4,50, (alleen
,55. Van Zeilmarkt, 8,
30, nm. 1,15,2,—, 2,45,
5,55, 6,55, 7,45, 8,30,
Naar Remise vm. 5,20,
lagen) 6,23. Naar ZeiU
5, 11,45, nm. 1,20, 2,05,
5,15, 6,—, 7,—, 7,50,
11,-.
BOOTDIENST
1DDELB.-R0TTERDAM
•damsche tijd.)
Van Van
Middelburg. Rotterdam.
voorm. voorm.
Jan.
erdags en Zaterdags van
van Middelburg 7.40van
lienst.
isdags en Vrijdags alleen
30.
ebruari.
ags en Donderdags van
van Middelburg 7.40;
ags en Vrijdags van Rot-
Jan.
Van Antwerpen
's morgens
30 Dinsdag 28 5,
30 Woensdag 29 5,30
Donderdag SO 6,
Vrijdag 51 6,—
voorbehouden,
n.Eeb.
amsche Tijd.
Van Rotterdam
's morgens.
30
30
30
30
30
Zaterdag
Maandag
W oensdag
Zaterdag
Maandag
Woensdag
Zaterdag
Maandag
Woensdag
Zaterdag
30
25
27
29
1
3
5
8
30
30
30
Maandag
Woensdag
Zaterdag
Maandag
Woensdag
15
17
19
22
24
26
8,-
9.30
10,-
9,45
10,-
9.45
8.—
10 10.—
12 9,45
9,45
10,-
9,45
10.30
9,-
10.—
ip,~
blkbn MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p0,95.
Enkele nummers0,025.
UITGAVE VAN
EN
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Alle betalingen di
blad betreffende gelieve
men te doen voor Walcheren uitge
zonderd Vlissingen bij dhr. F. P.
D'HUIJ te Middelburg, a'les buiten
Walcheren bij dhr. C. ORANJE Lz.
te Goes.
DE ADMINISTRATIE.
In no. 50 van ons blad staat een
gemengd bericht dat allicht de meening wek
ken zou, als zouden wij de leiders der
aociaal-demoerate», ook die in onze omge
ving, voor misleiders houden.
Deze beleedigende strekking dient hoe
eer hoe beter aan dit bericht ontnomen.
Het is aan een ander blad oatleend geweest,
en in elk geval heeft de bedoeling om te
beleedigen niet bestaan.
Alleen het openbaar worden van v.
Emmenes als misleider of verleider boe
men't noemen wil, had mogen gereleveerd.
Ook wat in bet bericht staat in ver
band met de opvatting omtrent het privaat
bezit, was onjuist. Sociaal democratische
bladen habben wel degelijk de daden
van hun partijgenoot afgekeurd.
De Midd. Crt. bevatte dezer dagen eene
advertentie waarin dank gezegd werd voor
de blijken van deelneming bjj 't overlij
den eener weduwe te Koudeserke, doch
er stond uitdrukkelijk bij gemeld dat de
diaconie van dezen dank uitgesloten was,
dewijl deze haar in 't laatst haars levens
de armpeuningen had onthouden.
Ds. Hij mans, predikant te Koudekerke,
geeft eenige inlichting teneinde den kwa
den indruk dier advertentie weg te nemen.
Uit zijn inlichting blijkt dat de overle
den vrouw tijdens haar leven bedeeld
werd, doch niet in 't armhuis was. Zij
had echter een meisje bij zich die min
der passende bezoeken ontving, terwijl de
oude vrouw desaangaande gevraagd zich
van den onnoozele hield. Het meisje werd
hierop verwjjderd doch nu nam de vrouw
een armlastige vrouw uit Vlissingen bij
zich, zoodat Koudekerke's diaconie hier
door ook de zorgover deze vrouw op zich
kreeg. Dit gaf wrijving en de bedeeling
werd ingetrokken, dewijl deze vrouw niet
in het Armhuis wilde. Een maatregel die
minder erg bleek te wazen dan het scheen
dewijl de nabestaanden der vrouw die kort
daarop overleed, na aftrek van begrafenis-
koste», successierechten enz. nog een som
metje van bijna f 400 hadden te deelen.
De heer Hijmans zegt ten slotte
Die iets te maken heeft met verzorging
van armen, weet, dat hij dikwerf geheel
onverdiend aan allerlei veroordeeling bloot
staat, en het kan misschien goed zijn,
als uit bovenstaande blijkt, hoe onrecht
vaardig gewoonlijk die veroordeelingen
zijn.
Bij de afdeelinge* der tweede kamer is
in onderzoek de hinderwet.
Dat is de wet tot aanvulling der wet
van 2 Ju»i 1875 regelende het toezicht bij
het oprichteu van inriehtingen die gevaar,
schade of hinder veroorzaken.
Een wet tot voorkoming van hinder.
Een fabriek of andere nij verheidsonderne
ming bezorgt hinder aan do omwonenden,
zoodat 't wenschelijk is haar te sluiten of
te ver hinderen.
Voor de eigenaars van zoodanige inrich
ting is dit hinderlijk.
In groote steden weet men wat het is
hinder te hebben van deze ondernemingen.
Denk aan het Middelburgsehe droogdok.
Denk ook aan de Drentsche muskusfabriek.
Er schijnt bij den minister te worden
aangedrongen op verscherping der verbods
bepalingen.
Wij gelooven niet dat zulks wensche
lijk is in dezen tjjd van algemeene ma
laise.
Alleen zou kunnen gevraagd worden of
't niet wenschelijk is zooveel mogelijk de
hinder veroorzakende inriehtingen naar bui
ten de steden of in de nabijheid der dor
pen te verwijzen.
Er zijn er die, vooral des Zondagsavonds,
een hinder zijn voor de omwonenden.
Kroegen, café chantants, speel- en dans
huizen behooren daartoe.
Kon de wet van 1875 op dat punt
verscherpt worden, het zou een verademing
zijn.
De kroeglucht gaat in walgelijkheid die
van de beruchte muskusfabriek ver te
boven.
De Middelburgsehe Crt. bevat een weer
legging der klachten van den Look out
man van Fairplay", eene weerlegging op
ongeveer gelijke gronden bernstende als
die welke van bevoegde zijde de vorige
week in ons blad beeft gestaan.
Moge biermede de eer onzer visschers
door bet Engelsche blad hersteld worden.
De Hollandsche soliditeit staat in Enge
land in niet te besten reuk. De oester
handelaars weten dit wel. De boterban-
delaars maakten 't er wel wat naar.
Evenwel, ook bier geldt Salomo's spreuk:
Wee den wolf die in een kwaad gerucht
staat.
Wat een zegen is voor den een, is een
vloek voor den ander.
Wat bij ons in Zeeland aangefokt wordt,
tracht men in de buurt van Nieuw Zeeland
(Australië) uit te roeien.
Reeds deelden wij een en ander mede
over de konijnenplaag aldaar.
Nieuw Zuid Wales bel aaide in 1893
ontzaglijke sommen voor 27 miljoen konij
nenhuiden.
Aan 't eind des jaars waren er nog meer
konijnen dan in 't begin!
Sinds 1883 betaalde die kolonie 12 mil
joen gulden ter bestrijding der konijnen-
plaag en spreidde zij 15 duizend Engelsche
mijlen netten. En nog werden 7 miljoen
acres land door de menschen verlaten.
In Queensland waar op vele plaatsen
bet gras verbrand is, voeden deze dieren
zich met boomschors jjof klimmen in de
boomen o i zich te voeden met bladeren
en twijgen. En nog worden ze er niet
minder op.
Niets baat om deze plaag te stuiten.
Geen inenting, geen schieten.
De eenvoudige zonen onzer boeren
arbeiders, als zij hun konijntjes in hun
getralied hokje zoo rustig zien herkauwen,
kunnen zich niet voorstellen hoe groote
schade de konijntjes in Australië aanrichten
hoe bang men daar voor hen is.
Een bewijs hoe een vermenigvuldigde
zegen in een vloek verkeeren kan.
Het kamerlid Pyttersen heeft uitgere
kend dat wij met de nieuwe kieswet op
600 duizend kiezers kunnen rekenen.
Zoolang de finale kiesrechtuitbreiding
den rollenden steen, voor welken nu nog
een ieder op een afstand staat en toeziet,
niet tot stilstand brengt, is dit een eerbied
waardig cijfer.
Andere „specialiteiten" hebben beweerd
dat het er maar 400 duizend zullen zijn.
Ook nog een mooi getal.
Maar de finale, die daarna komt is zeker
beter.
Niet wijl zij betere toestanden brengt,
maar wijl zij den twistappel wegruimt,
die alle regeeringen in Europa in neer
slachtige spanning houdt.
Op den grondslag der revolutie scheelt
ons het kiesrecht der 300 duizend al even
weinig als dat van allen.
Een Transvaalsche boer.
Een van de vijf Boeren, die bij Krugers-
dorp sneuvelden, was Jacobs. Hij werd
doodgeschoten op het oogenblik dat hij wa
ter ging halen voor een zwaar gewond
Engelschman, die door ondragelijken dorst
gekweld werd.
Dit feit gaf aan een medewerker van
de Westminster Gazette, den heer Rewnsley,
eer. schoon gedicht in de pen, waarvan de
vertaling luidt
„Hij kende het gevaar dat hij liep toen
hij, de heldhaftige Boer, bij den gewonde
knielde, om hem een dronk uit zijn koele
veldflesch te bieden. In het eenzame veld
had hij geleerd, dat GodsWoord eisclit
het goede te doen, al is het ook ge
vaarlijk.
„„Hebt uw vijanden lief," stond helder
voor zijn oogen, en ofschoon rondom hem
de kogels floten, wilde hij de verdroogde
lippen verrassen met zijn beker, onbewust
dat bij hem aan den Christus zelf reikte,
met wien hij zoo spoedig in bet Paradijs
zou zyn.
Drie jaar geleden wat er toch in
korten tijd veel veranderen kan! was
volgens het oordeel der antirevolutionairen
zoo niet van alle, de heer professor
W. H. de Savornin Lohman van de Vrije
Universiteit een va;u de besten onzer.
Het Volksblad van 's Gravenhagezeker
wel geen blad dat mank gaat aan men-
schenvrees wanneer 't aan een „aristocraat"
de waarheid wilde zeggen, schreef nog in
September 1892 zie no. 78
„Wij prijzen den moed van Patrimonium
(te 's Hage) dat bet in ouze dagen van
ellende en beroering een man beeft doen
optreden als Prof.W.H.deSavorninLohman
die zijne jeugdige krachten met ongeëve
naard talent en ij ver wijdt aan de belangen
van ons volk".
Die spreker had 't toen over Kamers
van Arbeid en werd zeer toegejuicht.
En thans
Zelf verlaat de heer Lohman ook wel
wat heel stil zyn post aan de Vrije
Universiteit.
Maar toch de Heraut uitgezonderd
heeft geen enkel blad, zoover wij weten,
bovengenoemde uitspraak van het Volksblad
herhaalden schijnt het meer of de sym
pathieën voor dezen talentvollen verdediger
van Kamers van Arbeid als een nachtkaars
zijn uitgegaan.
Wij zeggen het de Heraut nadiene
de heer Lohman ook in zijne nieuwe be
trekking den Heere Jezus. En wij spreken
er den wensch bij uit dat zijn„ongeëvcnaard"
talent voor den strijd om de rechten onzes
Volks niet verloren moge zyn.
Entre ces deux
De vorst van Bulgarije bevindt zich in
een moeilijk paruet.
Met zijn zoon Boris in de Griekscbe kerk
te doen doopen, koopt hij de vriendschap
van Rusland doch verbeurt die van den
Paus.
Door het verbod van den Paus op te
volgen, blijft Rusland zijn vijanddoch
behoudt hij den pauselijken zegen.
Wat de man doen zal
Dat komt er van, wanneer men het hei
lig Sacrament tot koopwaar verlaagt. Van
d6n doop een jas maakt die men kan uit
en aantrekken.
De Bijbal.
Het is een verblijdend verschijnsel dat
er toenemende behoefte openbaar wordt
om den Bijbel in huis te mogen bezitten.
Wat hebben niet reeds tal van pracht
uitgaven van dit geliefde Boek het licht
gezien.
Na de uitgaaf van den oorsprenkelijken
Pieter Keur, o. a. die van Brnmmelkamp,
zijn achtereenvolgens verschenen die van
Campagne met de platen van Doré, van
De Liefde, van Sythoff bewerkt door
Donner; die van de Flakkeescke Drukkerij
herzien door Kuyper, Rutgers eu Bavinck
straks door die van Van Veen gevolgd.
Al deze uitgaven zyn van fraaie en on
fraaie platen en kaarten voorzien.
Thans ligt wederom eene eerste afleve
ring voor ons van den Bij bel, uitgegeven
door Nijgh en van Ditmar.
Wel een bewijs dat er behoefte aan be
staat, anders zou deze bekende practiscbe
firma stellig deze kostelijke uitgaaf, die daar
enboven tot zoo goedkoopen prijs wordt aan
geboden, niet ondernomen hebben.
Nu is deze Bijbel niet de „Biblia dat
is de gansche Heilige Schrifture".
Neen, het is de Bijbel in het kleed van
den nieuwen tijdgeest. En de illustraties,
zyn niet de antieke diep gedachte teeke-
ningen en etsen van Steelinck, gelijk die
welkein Kuypers Bijbel zijn gereproduceerd,
het zijn gravures van de beste meesters
uit onze eeuwen wij weten dat bij dezen
het geloof, de wijding, de piëteit voor de
te beschrijven personen niet zoo hebben
voorgezeten als bij de kunstenaars der zes
tiende en zeventiende eeuw.
De illustraties hebben dus, al zijn zij
op zichzelf zeer schoon, een geheel ander
karakter. Er zyn ook reproducties bij van
velerlei dat de nieuwste onderzoekingen
aan het licht en in portret bracht, alles
tot staving van de waarachtigheid der
Schrift.
Hier huwt zich de vrucht van Assyrio-
logisch en Egypthologisch o iderzoek met
de ingeving der Schrift. Hier reikt, of lie
ver hier tracht de wetenschap de hand
te reiken aan het geloof. Hier wordt het
volle zonlicht van Gods Woord bijgelicht
(toegelicht) door het kaarslicht vau „De
Aarde en hare Volken". Het is schoon.
Het maakt indruk die „ontmoeting van
Jacob en Jozef", gelijk zij van de Egyp
tische steenen genomen is, die Egyptiselie
paarden en wagens, die teekeningen van
Ramses en de Faraonen, wier geschiede
nis in het hieroglypkenschrift bewaard,
op elke bladzijde de gewijde verbalen
waar maakt. Hij schijnt een domper die
nog de waarachtigheid des Bybels ont
kennen zou.
Willen dezulken zich een Bijbel aan
schaffen, waarvan het plaatwerk hen over
tuigen kan, hier is er een. Zij mogen
hem bestellen voor slechts 60 cents per
aflevering; en dan voor f9 compleet. Maar
ook de overige illustraties niet alleen
naar de genoemde in het Britsch museum
bewaarde of afgebeelde voorwerpen, maar
ook die naar teekeningen onzer beste mees
ters, zijn inderdaad prachtig. Het is zoo
als het prospectus zegt, „zij bevatten be
langrijke bijdragen tot de ltennis van ge
woonten, zeden, plechtigheden en antieke
gedenkteekenen."
En dat de uitgever hierbij de letterlijke
overdruk van den Bijbel (zonder randtee-
kenaren) volgens de Staten-overzetting
voegt, wy kunnen er hem voor danken,
met liet oog op zoo menigan nog niet
door den Bijbel bereikten kring waar
laugs dezen weg het Woord Gods zijn
loop hebben zal.
Maar zullen wij in onze gereformeerde
kringen de eere en de traditie van den
Staten-Bijbel voortzetten, dan is niet deze
Bij bel .daartoe de aangewezene. De bijzaak,
de plaat, werd erin tot hoofdzaak gemaakt.
Gelijk de beelden in de kerken, leveren
de platen in onze prachtbybels al meer
gevaar dat de beeltenis van eenig schep
sel bet Beeld van den Ongeziene dat ons
in zyn ganscbe Woord tegenblinkt, ver
dringt, en het „Gods Woord alleen" tot
een valscbe leuze maakt.
Hoezeer wij dan ook deze prachtuit
gaaf op zichzelf den lof onzer bewondering
niet mogen onthouden, voor ons Yolk mo
gen wij baar niet aanbevelen.
Een volksuitgaaf doch zonder den Bijbel
er bij want feitelijk is hier sprake niet
van een „Bijbel met Illustraties", maar
van Illustraties met den Bijbel er bij
zou ons voor ons Yolk meer hebben toe
gelachen.
Do Illustraties zyn dan ook uit de En
gelsche Uitgave. En die Engelsche Uit
gave beeft niet tot titel Holy Bible maar
Arf-Bible d. w. z. niet het heilige Woord
Gods: maar de Kunst en de Bijbel.
En dat is de juiste titel.
29 Jan. '95
In de Staatscourant worden de sollicitan
ten opgeroepen voor de betrekking van
werkmeester-timmerman in het rijksopvoe
dingsgesticht de Kruisberg bij Doetinchem,
op een jaarwedde van f 800 rqet vrije
woning en kostelooze geneeskundige be
handeling. Volledige theoretische en prac-
tisohe vakkenis, daaronder vakteekenen.
wordt vereisoht. Gegadigden moeten voor
7 Februari bij deu voorzitter van het col
lege van regenten hun sollicitatie en stuk
ken inzenden.
De Stct. bevat een kon. besluit,
waarbij de miliciens-verlofgangers der lich
ting van 1893, die van de regimenten
huzaren zijn overgeplaatst bij de treinoom-
pagnieën der regimenten veldartillerie, onder
de wapenen worden geroepen om in den
wapenhandel te worden geoefend gedurende
den tijd hierna vermeld: 1 3 der lichting
van 2 Maart tot 21 Maart1/3 der lich
ting van 23 Maart tot 14 April; l|3der
lichting van 16 April tot 6 Mei.
De Stct. bevat de statuten der zeil-
vereeniging Ierseke te lerseke.
Aanvangende 1 Februari worden
goedkoope retourbiljetten veor drie dagen
door de Hollandsche Spoorwegmaatschappij
ingevoerd van Amsterdam naar Rotterdam
en naar de stations van de lijn Rotterdam
Roosendaal, en omgekeerd van die sta
tions naar Amsteidam.
Zending in Egypte,
Br. Spillenaar arbeidde als naar gewoonte
door prediking, colportage en't geven van
geneesmiddelen. Zijn werk: was niet zonder
vrucht. Vooral do traktaatjes worden
gaarne gelezen, wijl ze om niet gegeven
worden. Dak lezen geeft dan aanleiding
tot een gesprek over de eeuwige dingen,
soms tot 't koopen van een Bijbel en zoo tot
onderzoek der H. Schrift.
Br. De VJieger was eenigen tijd onge
steld. f
cvrnrrMUKWfr-aw^'». wi-wr—iwi UTtowj—i—MM—
Arrondissements-Rechtbank te Middelburg.
Dinsdag zijn veroordeeld wegens:
mishandeling E. F. (ook wel genaamd
J.) d. S., 18 j., werkman, St. Jansteen,
tot 2 m., en J. W.. 28 j., tn D. P. v.
d. W., 33 jwerklieden, Axel ieder tot
45 d. gev. straf, en C. F., 21 j., en J.
C. T., 20 j., arbeiders, IJzendijke, de lo
tot f 5 b. s. 5 d. h. en de 2e tot 6 w.
gev. straf
mishandeling van een ambtenaarP. J
W., 31 j., pakjesdrager Middelburg tot 45
d. gev. straf;
beleediging van ambtenaren M. Th. v.
L., hvr. v. J- B. d. L., 49 j., arbeidster, Sas
van Gent, tot f 1 b. s. 1 d. h.
diefstalJ. C. v. D., 19 jveldarbeider
Hoek, tot 6 m. gev. straf
straatschenderij: S. V. de P., 55 j., hvr.
van K. F. d. P., arbeidster, Hoofdplaat,
tot f3 b. s. 3. d. h.
Allen in de kosten.
Ontslagen van rechtsvervolgingJ. v.
D., 43 j., bierhuishouder, Hontenisse, Kui
taart, hekklaagd van het niet voldoen aan
den last van een ambtenaar.
Vrijgesproken J. B. v. V., 19 j., arbei
der Biervliet, beklaagd van verduistering,
en P. J. B., 14 j., letterzetter, Middelburg,
beklaagd van mishandeling van een dier.
LANDBOUW.
In „Mededeelingen en berichten der
Friesche Maatschappij van Landbouw" komt
bet volgende voor over Tuberculose:
Zijn er in ons land zoovele onganze,
parelzieke of tuberculeuse koeien, en is die