NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
DKOMLER,
ITEM.
FRANK.
Hypotheekbank
"BODE
ïienstbode,
ilde.
1896. lo. 46.
3)omfcccfag 16 fanuatL
föienifc laargang.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
\sthode
ider
rg.
ittentie!
nstbode
RECHTSZAKEN.
arsknecht
rmansknecht,
VERSCHIJNT
G. M. KLEMKERK, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Een artikel en zijne gevolgen.
LANDBOUW.
\MERIKAANSCHE
DGES-
3, Middelburg.
D en ZILVER enz.
de hoogste koers
d en gekocht. IJ-,
gratis. I
•orden fraco op zicnht
langezicht of handen
e verwijdering, door
Attesten voor- 1
na postw. a f2,
gent: E. van dek
>r eerste hypothecair
reent.
;an Teijlingen
A q enten
me
L ADRIAANSE,
olenaar Middelburg.
Jekwame
,M,Smid, OostkapeUé.
I een
LKIER, Bakker te
gevraagd:
3. VAN STRIEN,
ren.
iet Maart een bekw.
ande, benoodigd, by
irmante Colijnsplaat.
3EN, Lange Burg,
jen 1 M e i
.u „de Zeeuw", Goes.
paarden kan rijden
bij IZAAKKOLE,
e.
r
vm. ll,55r), nm. 3,30
im. 12,25c), 4,—
e vm. 8,40.
n 9,10.
n kunnen goederen
lakt.
Dinsdag
en
"Vrijdag.
11,55 3,30—.—
1,2012,15 3,50
',25 10,101,55
,45 10,30 2,15—.—
ren vervoerd.
Hoofplaat nm. 1.55
Breskens 2.25
Vlissingen 2.5&
i.30
>.30
elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p.0,95.
Enkele nummers0,026.
UITGAVE VAN
EN
van 1 5 regels 25 centiedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Alle betalingen dit
blad betreffende gelieve
men te doen voor Walcheren uitge
zonderd Vlissingen bij dhr. F. P.
D'HUIJ te Middelburg, alles buiten
Walcheren bij dhr. C. ORANJE Lz.
te Goes.
DE ADMINISTRATIE.
Er wordt in ons land met toeneming
eene zonde gepleegd, waartegen het slacht
offer er van machteloos staateene zonde
die door de Nederlandsehe wet in bescher
ming genomen wordt, niettegenstaande de
Heere, blijkens Zijn Woord, grootelijks
er tegen toornt. Het is de zonde der
ontucht.
Wij denken hierbij alleen aan de gevol
gen van de door Napoleon I ten onzent
opgeheven bepaling dat het onderzoek naar
het vaderschap is toegestaan.
Zooals men weet had deze bepaling in
ons land, tot op het begin onzer eeuw,
steeds gegolden.
Van de opheffing was artikel 342 in
ons Burgerlijk Wetboek „Het onderzoek
naar het vaderschap is verboden", de wran
ge vruoht.
Heldring en na hem Pierson, gerug
steund door mannen als professor Eabius
en jhr. mr. O. Q,. van Swinderen hebben
herhaaldelijk tegen deze schandelijke be
paling geprotesteerd.
Het maandblad Getuigen en Redden sloeg
telkens weer op dit aambeeld.
Schjjnbaar nam niemand notitie daar
van. De consciëntie, ook van de mannen
der wetenschap, der rechtsgeleerde en ge
neeskundige wetenschap, bleef gesloten.
Thans evenwel legdede(liberale) Gids, een
blad door Juristen en niet door domino's,
door geleerden en niet door dompers geredi
geerd, op dezelfde wondeplek den vinger,
en zie nu ontwaken medelijden en rechts
besef; nu begint men in te zien dat het
waarlijk toch niet langer zoo kan.
Doctor Molengraaff, hoogleeraar aan de
TJtrechtsche Universiteit, bepleitte vrijla
ting voor dat onderzoek.
Natuurlijk niet om dezelfde redenen,
waarom de Christelijke historische party
er steeds op heeft aangedrongen. Natuur
lijk niet om redenen aan het recht Gods
ontleend. Dit mag men van wie niet op
den grondslag van Gods Woord staat, niet
verwachten. Toch mogen wij ons in dien
ongedachten steun verblijden en de hoop
koesteren dat de oplossing van dit vraag
stuk, door dit partijkiezen tegen deze
Napoleontische bepaling, zeker niet zal
zijn vertraagd.
De professor noemt het bedoelde eerste
lid van genoemd artikel „een zedeloos en
brutaal voorschrift" en acht „dat de vrij
lating van het onderzoek veeleer aan het
concubinaat en aan het geheele sexusele
verkeer builen huwelijk, dan aan het hu
welijk afbreuk zal doen".
Wij houden het er voor dat hij gelijk
heeft en voorzien van de schrapping van
het bewuste artikel afneming van de zonde
dsr onzedelijkheid, der buitenechtelijke
gemeenschap, der vertreding en overtre
ding van het zevende der tien geboden.
En op dit laatste leggen wij den nadruk.
Neen, deze zonde mag niet langer onder
ons schreien ten hemel dat de jongedoch-
ter die door haren vriend, door den heer
by witn ze dient, door den zoon des hui
zes, door den persoon die met haar in
dezelfde woning dienstbaar is, verleid werd,
hare schande, den smaad en den onwil van
hare ouders, van hare vriendinnen, van
hare mevrouw en daarbij nog al den
last der opvoeding van haar kind
heeft te dragen en strafbaar is voor de
wet, wanneer zij den verleider als den
vader van den kleine aanwijst.
De onverlaat die haar tot zonde ver
leidde, misbruik makend van hare zwak
heid en zich schotvrij wetend achter ar
tikel 342, werpt den last der gevolgen van
zich en laat de moeder met al de zorg
voor de vrucht hunner ontucht alleen.
Hoe menige jonge dochter werd op die
wijze opnieuw in de armen der ongerech
tigheid gevoerdhoe menig kind werd
langs dien weg öf te vondeling gelegd óf
omgebracht. En waar de opvoeding nog
door de moeder of hare hnisgenooten werd
aanvaard, hoe menigmaal was die opvoe
ding niet zwak of slechten was de
kleine er het slachtoffer van. Wie zal ze
tellen de kinderen die paria's waren in
de maatschappij, die opgroeiden voor de
gevangenis, doordat de onbekenie vader
weigerde zich er mede in te laten.
Wie zal ze tellen die onechte zoons van
rijke wellustelingen, die, als bijvoorbeeld
Ockeloen die in 1894 den politieagent v.
d. Berg doodschoot, ontevreden met hun
staat, wrokkend tegen de hooggeplaatsten
en heter bedeelden, tot allerlei aanslag de
toevlueht nemen
Aan dergelijke toestanden zal zoolang
de zonde er is niet geheel een eind
komenmaar er zal toch bij velen een
verklaarbare vrees voor de gevolgen zijn
die hen van de zonde afhoudt.
De man, de jongen, die weet dat hij
tot het vervullen van den vaderplicht zal
worden aangesproken, zal zich wel twee
maal bedenken om de rol van verleider
te spelen.
Het aantal onechte geboorten zal af-,
het aantal wettige huwelijken toenemen.
En dan de treurige omstandigheid, waarop
van alle kanten reeds gewezen isde kin
dermoord.
Hoe streng eene straf wacht in den re
gel de ongehuwde moeder die haar kind
heeft vermoord terwijl de naam des va
ders zelfs niet in het geding mag gebracht
worden en hij zelf als de eerlijkste, de
braafste man ter wereld gevierd wordt,
terwijl het slachtoffer zijner wreede drif
ten in de gevangenis verkwijnt
Zeer zeker is er een wrekende hand der
Voorzienigheid zichtbaar in den verderen
loop dezer mannen, en is er niet zelden
eene sprake Gods in hunne levensgeschie
denis zoodat zij hunne straf toch niet
ontgaan. Doch er zijn ook misdaden, die
ook de aandacht van den |aardschen
strafrechter niet mogen ontsnappen, en
welker straffelooze toelating of indirecte
bevordering noodwendig terugwerkt op
den breeden kring van hen die de zonde
gepleegd hadden.
En zon deze zonde der ontucht niet
reeds sinds lange eene nationale zonde ge
worden zijn Eene nationale zonde, die
door een algemeene verootmoediging, door
een krachtig optreden van den wetgever,
moet worden beteugeld
Vooral in Christelijke kringen dient de
noodzakelijkheid te worden erkend om
tegen deze zonde handelend op te treden.
Soms worden christenmannen genoemd,
de namen van christelijke jongelingen ge
fluisterd, tegelijk met vrouwen of jonge-
dochters, die als misleiden of gevallenen
al ons medelijden verdienen.
Dit breekt de kracht van den Christen-
naam, maakt de gemeente tot een aanflui
ting brengt verwijdering tusschen wie bij
elkander behooren, ook wordt Gods heilige
naam er door gelasterd en geeft men aan de
wereld de gelegenheid tot straffeloos zon
digen.
Het is wel noodig op deze dingen de
aandacht te vestigen wijl ook hierin het
goud onder ons verdonkerd is.
Ouders hebben wel acht te geven hoe
hunne zonen en doohteren met dochters
en zonen van anderen omgaan.
Jongelingen, die Johannes' woord aan
vaarden, dat zij de wereld hebben over
wonnen, hebben wel te denken aan Pau-
lus'vermaning dat zij de hegeerlijkheden
der jonkheid hebben te vlieden.
Zichzelven onbesmet te bewaren van de
wereld is het noodzakelijk element voor
den zuiveren en onhevlekten godsdienst,
waarin wij hebben uit te blinken en toe
te nemen.
„Tot de wet en de getuigenis zoo zij
niet spreken naar dit woord, het zal zijn
dat zij geen dageraad zullen hebben".
Ook zonder schrapping van artikel 342
van het Burgerlijk Wetboek dient iedere
jongedochter die bij een Christelijk man
in dienst treedt, te weten dat zij onder
zyn dak veilig is tegen de lagen der verlei
ding, en moet iedere maagd die verkeering
krijgt met een geloovig jongeling gernst
kunnen wezen dat zij in kuischheid en eer
baarheid met hem kan wandelen.
En omgekeerd moet de prikkel der
kuische opvoeding, van degelijke lectuur,
van een naarstig onderzoek van Gods
Woord, kortom de vreeze des Heeren,
meer nog dan de schrik voor het ontslui
erde vaderschap den heer, den jongeling
vrij waren tegen den lust die, om met
Jozef te spreken, niets anders is dan een
groot kwaad" en zonde tegen God.
De Bode der Heldringgestichten van 15
Januari bevat o. a. een artikelSchuldge
voel, waarvan het slot beteekenis heeft in
verhand met ons hoofdartikel van heden
en aldm luidt
Onze Heer en Heiland heeft tegen Pe
trus en Zijn discipelen veel krasser woor
den gebruikt dan tegen zondaars en tolle
naars. De zondares, Zackeus, de Samari-
taansche, de overspelige vrouw zelfs, heb
ben uit zijn mond nooit gehoord „ga weg
achter mij, Satanas, gij zijt mij een aan
stoot", of „o gy onverstandigen en tragen
van harte".
Toenemen in genade is toenemen in
zelfkennis, in droefheid, in hartelijk leed
wezen over de zonde; een gevoel dat tot
meer ootmoed stemt en tot meer afhanke
lijkheid. Dat is toch maar de hoofdzaak:
steeds minder worden in eigen oog. Hoe
zullen wij dat leeren zonder toeneming
in schuldgevoel.
Bronheek, Indië, Nederland, voorzoover
het zijne helden eert, heeft zich deze week
verheugd in den feestdag van Ghazi Karei
v. d. Heijden, den Nederlandsohen Horatius
Cocles, die zijn 70 sten verjaardag vierde.
Wij leggen onzen bescheiden krans
naast de vele, welke den generaal, den
held van Sainalangan, van wijd en zijd,
van Keizers en Koninginnen, van officieren
en gemeen-soldaten, van vroegere en tegen
woordige landsverdedigers, van aanzien
lijke en geringe burgers, van Landgenoo-
ten en vreemdelingen zijn te beurt gevallen.
Generaal vai der Heijden heeft op
Atjch lauweren behaald, die laster en
kuiperij niet hebben kunnen rooven.
Worde generaal Van der Heijden ons
nog lang gespaard als de sprekende getuige
van moed, beleid en trouw, niet alleen om
te strijdenmaar ook om te zwijgen, toen
velen hsm met twijfel aan zijn welver
dienden roem hebben vervolgd.
15 Jan. '96.
Bij kon. besluit is benoemd tot voor
zitter van het bestuur der waterkeering
van het calamiteuze waterschap Oud en
Jong Breskens, J. G. Gerritsen.
Bij kon. besluit zijn benoemd tot voor
zitter van het bestuur der waterkeering
van het calamiteuze waterschap Ellewouts-
dijk en den calamiteuzen polder Borssele
G. Minderhoud Pz.tot voorzitter van het
bestuur der waterkeering van den calami
teuzen Stad Philippinepolder, V. N. Voer
man; tot dijkgraaf van den polder Oos-
ter- en Sir-Jansland, J. C. van der Have.
Bij besluit van Z. M. den Koning
der Belgen zijn benoemd
tot ontvanger van zee- en havenrechten
te Ostende de heer P. J. Bly, thans
ontvanger der loodsgelden en betaalmeester
bij het Belgisch loodswezen te Vlissin
gen tot ontvanger der loodsgelden en be
taalmeester bij het Belgiseh loodswezen te
Vlissingen de heer C. C. D'Jong, thans
commies Ie klasse hy genoemden dienst.
- Prov. Blad no. 5 bevat eene oircu-
laire van den commissaris der koningin in
Zeeland, houdende mededeeling van de
beschikking van den Belgischen minister
van landbouw en openbare werken met
betrekking tot den invoer van vee in
België.
- Het verhoudingsgetal tusschen de
grondbelasting over 1896 en de belastbare
opbrengst bedraagt voor de bebouwde
eigendommen in Zeeland 0.0874-255 eu voor
de ongebouwde eigendommen 0.0851999991.
Verleden jaar was eerstgemeld cijfer even
greot en het tweede bedroëg 0.0852144589.
De belasting op de ongebouwde eigen
dommen over 1896 zal derhalveiets lager
zijn dan over 1895.
- Naar aanleiding van het bezoek, door
H. M. de Koningin-Regentes gebracht aan
de soirée dansante in het hotel van Sir
Horace Rumbold, den Britschen gezant bij
ons hof, herinnert de Haagsche correspon
dent der N. Gr. Crt. eraan, dat de diplo
matieke carrière van dien gezant voor een
jaar of wat aan een zijden draad heeft
gehangen.
Het geval zou zich als volgt hebben
toegedragen
De gezant kwam van een buitenlandsehe
reis terugaan het station vroeg de met
de controle belaste beambte zijn kaartje
Sir Horace liep doorde beambte hield
hem terug en herhaalde zijn verzoek om
't kaartje, de gezant antwoordde met de
vlakke hand pats in het aangezicht
van den verbluften man van den dienst.
Daar volgde een standje iedereen kwam
er bij te pas. Men wilde 't zaakje met
eer. opheldering uitmaken de beambte had
het met den gezant zoo nauw niet moeten
nemen en een klap van een vertegenwoor
diger van Hare Britsche Majesteit was toch
op zichzelf iets wat niet eiken proletariër
ten deel valt.... Alles mooi, maar de man
verkoos den opstopper niet voor zoete koek
te slikken en wilde zien of er rechters in
Den Haag waren.
Het werd een leelijk geval. De justitie
kon den gezant niet ter verantwoording
roepen, maar daardoor dreigde 't geval een
onderwerp van diplomatieke corresponden
tie te worden, te meer, omdat er al ge
praat werd van een interpellatie in de
Tweede Kamer, over hetgeen de regeering
voornemens was te doen
Het geheele corps diplomatique zat er
over in zak en assche en de Italiaansehe
gezant, de markies de Spinola vooral, gaf
zich veel moeite, om Sir Horace uit de
moeilijkheid te brengen. Een lid van de
Tweede Kamer gaf den raad om er den
toenmaligen minister van buitenlandsehe
zaken voor te spannen en jhr. Hartsen
verklaarde zich bereid als „arbiter" op te
treden. Met veel moeite en klinkende ar
gumenten wist hy den spoorwegbeambte
te overreden de oorvijg te vergeten en
zoo liep 't zaakje af.
- Valsche bankbiljetten!
Daar thans weer valsche "'bankbiljetten
in omloop zijn, achten wy het niet on
dienstig nog eens te herinneren aan de
letters, cijfers en dagteekeningen, die de
vorige valsche bankbiljetten van Krausse
c.e. droegen
f 300 EE 5996 4 Mei 1886.
- 200 AA 9966 9 Juni 1890.
- 100 EE 5996 4 Mei 1886.
- 100 EE 5996 23 Juni 1890.
- 100 DP 8482 23 Juni 1890.
-100 D V" 3420 4 Mei 1886.
- 100 D V 3437 4 Mei 1886.
- 100 D V 4464 8 Maart 1892.
- 100 D V 5635 8 Maart 1892.
- 100 DV 5636 8 Maart 1892.
- 100 D V 5637 8 Maart 1892.
- 100 DV 5638 8 Maart 1892.
- 100 D V 5067 8 Maart 1892.
- 100 D V 6710 4 Mei 1886.
Wanneer men een dier biljetten tegen
komt, zei men voorzichtig. R.N.
Arrondissements-Rechtbank te Middelburg.
Dinsdag zijn veroordeeld wegens:
mishandeling en beleediging van ambte
naren: A. J. d. L., 28 jveldarbeider,
Koewacht tot 14 d. gev. straf;
mishandeling: J. H., 24 j., dijkwerker,
Westkapelle, tot 2 m. gev. straf, en J.
v. W., 20 j., visscher, Terneuzen, A. J.
v. E., 36 j., karreman, Westdorpe, en L.
L., 81 j., mandenmaker, Vlissingen, [allen
tot f5 b. s. 5 d. h.;
huisvredebreuk en weerspannigheid: P. W.
22 j., veldarbeider, Clinge, tot f5 b. s.
5 d. h.;
strooperij: M. G., 13 jarbeider, Wis-
sekerke, tot f 3 b. s. 3 d. h.
strooperij en omkooping van ambtenaren
J. v. d. V., 43 j., en L. S., 37 j., beiden
Sliedrecht, ieder tot f8 b. s. 8 d. h., en
overtreding der plaatselijke belasting te
Vlissingen: J. d. V., 19 jgezagvoerder
op het schroefstoomschip ZeelandMiddel
burg, tot f5.44 b. s. 1 d. h.
Allen in de kosten.
Ontslagen van rechtsvervolgingG. S., 12
j., zonder beroep, Terneuzen, beklaagd
van diefstal.
Kantongerecht te Goes.
Wapenwet: K. V. teiKapelle, 7 d. h
verbeurdverklaring in beslag genomen
revolver en patronen.
In 1895 hadden 14 strafzittingen plaats.
Door zes personen werd hooger beroep
aangeteekend een persoon kwam in ver
zet ^tegen een bij verstek gewezen vonnis.
Cassatie werd niet aangeteekend.
Door den kantonrechter te Oostburg
werd, tijdens de zitting van Maandag, de
overbrenging naar het huis van bewaring
te Middelburg gelast van een zekeren V.,
te Cadzand, verdacht van het onder eedo
afleggen van eene valsehe verklaring.
(M. G.)
De te Schuddebeurs (Hontenisse), wo
nende landbouwer A. J. B., verdacht van
poging tot doodslag op zijn stiefdochters,
is uit de preventieve hechtenis te Middel
burg ontslagen.
In de voornaamste suiker produceerende
landen van Europa worden de volgende
beetwortelprijzen besteed, voor de campagne
189697. In Frankrijk besteden de suiker-
fabrikanten 25 fr. per 1000 K.G. wortelen.
In Duitsckland worden algemeen 16 Mark
per 1000 KG. bieten betaald, terwijl in
België een aanvang is gemaakt met het
contracteeren van beetwortelen tegen 23
frs per 1000 KG. bij 12 pet. suikerge
halte. In Oostenrijk is de bietenprijs nog
niet vastgesteld, terwijl in Rusland de
prijzen iets minder zijn dan verleden jaar.
Een streep door de rekening
Naar de Echo van het land van Cuyk
mededeelt, hadden een drietal pachters te
Haps het ongeluk gepasseerden zomer
hun veelbelovende velden te zien ver-
hagelen, waardoor zij een groote schade
leden. De Minister verleende aan de ge
troffen bezittingen een jaar vrijdom van
grondlasten. Toen de pachters de vorige
week hunne pachtpenningen |aan den ge
volmachtigde van de eigenaars kwamen
afdragen, verzochten zij, om in 't bezit
gesteld te worden van de geschonken be
lastingpenningen, daar zij en niet de eige
naars de lijdende partij geweest waren,
doch dit werd hun geweigerd. De heeren
behielden de benefice en de pachters leden
de schade.
De agenten der suikerfabrieken heb
ben bericht ontvangen, dat de suikerbieten
dit jaar tegen f 10 per 1000 KG. kunnen
worden gecontracteerd, met, zooals vroeger,
f 70 voorschot per HA. Mocht er evenwel
wel verandering van accijns komen, dan
zal de prijs f9 bedragen.
Het is te hopen, dat de Kamers het
