N1EUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
Ho. 20. 1895
Honifetifajj 14 Jlooem6ic.
lieuiCe laatgang.
VERSCHIJNT
G. M. KLEMKERK, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
RECHTSZAKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
GEMENGDE BERICHTEN.
elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p0,95.
Enkele nummers0,02B.
UITGAVE VAN
en
De amendementen op de personeel wet
beginnen al te komen.
Het eerste is van de beeren Rink, Pijn
appel, Heemskerk en Mutsaers.
Het strekt om de „huurwaarde" heelemaal
te doen vervallen.
Dit amendement onzes inziens een
goed amendement heeft dit voor dat
het geen politieke strekking heeft. De
voorstellers toch zijn een radicaal, een
liberaal, een antirevolutionair en eer.
Roomsche.
Uit alle partijen kan dus de steun voor
dit amendement komen.
Evenwel valt het te betwijfelen of de
kans op aanneming zoo groot is.
Als deze wet er ongewijzigd doorgaat,
lijdt de schatkist een verlies van 4 miljoen,
zegt mr. Treub.
Wanneer nu de haardsteden-aanslag er
ook nog uitgaat dan wordt dit verlies nog
grooter.
Het zou wel jammer zijn maar de vrees
bestaat dat de Kamer zich zal tevreden
stellen met de concessie door den minister
in zijn gewijzigd ontwerp gedaan Een
stookplaats is vrij ea voorts belasting alleen
naar het getal verwarmde vertrekken.
De voorstellers van het amendement
zeggen jin de toelichting overigens veel
waarmede wij het hartelijk eens zijn.
Zij wijzen er onder meer op dat een
kamer die maar éen keer op een jaar ver
warmd word, evengoed en evenveel belast
wordt als eene die vijf maanden lang ver
warmd wordt. Een bezwaar waarop ook
wij reeds wezen en dat ook de oude
belastingwet aankleeft.
Ook de bewuste of onbewuste fraude die
de oude wet bevordert, wordt door deze
nieuwe wet bestendigd terwijl verwarming
der woning bij de wet door geldelij ke be
zwaren zal worden bemoeilijkt, evenals dit
dusver geschiedt met de toestrooming van
licht en lucht onder de oude wet.
Wij kunnen daarom het amendement
Rink niet dan toejuichen.
Een tweede amendement is dat van de
heeren Vermeulen en Kolkman op artikel
80namelij k om dit te lezen
„Deze wet treedt in werking op een
door ons te bepalen dag, nadat de ver
houding tusschen Rijks- en gemeentefinan-
ciën nader bij de wet geregeld zijn."
Past op vrienden zouden wij zoo zeggen
hier schuilt een addertje. Men wil, wanneer
namelijk de wet niet mislukt, de uitvoe
ring er van onmogelijk maken door de
verhouding tusschen de rijks- engemeente-
financiën aan de orde te stellen.
Een goede zaak op zichzelf.
De antirevolutionaire party heeft nooit
anders gewild dan betere regeling voor
de gemeentefinanciën. Minister Godin de
Beaufort had er al eene door liberalen toe
gejuichte poging toe gedaan.
Maar jawel, toen er kans kwam om de
gemeenten te hulp te komen, staken de
Roomsche Kamerleden uit;N. Brabant, allen
familie van den eerstaanwezigen voor
steller, van dr. Vermeulen, een spaak in
het wiel.
Zij gaven de gemeentefinanciën en het
gansche ministerie er aanin ruil voor
wat rernplaranten.
En nu op eens, nu alles stilzwijgend
vraagt naar het eind van deze kiesrecht-
bedeeling, en de regeering hare kieswet
heeft aangeboden, nu zouden de gemeente
financiën op eenmaal weder moeten voor
uitgeschoven.
Laten wij toch voorzichtig zijn. De re
geling der gemeentefinanciën komt immers
toch niet onder dezen minister van finan
ciën. Evenmin als zijn voorganger, zal liy
ze kunnen geven.
Daartoe had de zaak niet aan het ver
keerde eind moeten aangevat worden.
Daartoe had men haar moeten aanpakken
daar waar men ze den minister Godin de
Jleaufort uit de handen genomen had.
En dan, wij zijn wat „schuw" gewor
den van artikelen, gemerkt „80".
Artikel 80 met zijne bezwaren, kegelde
een heel ministerie dat van Tak van
de baan.
Zou nu weer een artikel 80 noodigzijn
om een heel ministerie datj van Roëll
aan kant te zetten
Maar waar blijft dan het kiesrechtvraag-
stuk, welks oplossing nu al vier jaren lang
zich laat wachten
Het amendement Vermeulen—Kolkman
schijnt ons toe niet aannemelijk te zijn.
België is ons met zijn kiesrechtwetge-
ving ver vooruit. Het nagenoeg algemeen
stemrecht is een geschenk der clericale
regeering, die bovendien tal van verbete
ringen heeft ingevoerd, welke in de wet
Van Houten zijn nagevolgd.
Zondag a. s. hebben naar dat nieuwe sy
steem in geheel Belgie de gemeenteraads
verkiezingen plaats.
Natuurlijk is daarbij geen sprake van zoo
scherpe afscheiding der party en, dan alleen
in groote steden waar het liberalisme tot
nog toe in de magistratuur de alleenheer
schappij had.
Opmerkelijk en leerzaam zijn de eerste
ervaringen opgedaan onder de vigeur van
enkele wetsartikelen.
Bijvoorbeeld de bepaling dat een can-
didaat is verkozea verklaard wanneer geen
tegen-caudidaat in het krijt treedt.
Van de 2600 gemeenten is dit in 1000
gemeenten het geval; zoodat de kiezers
daar niet behoeven op te komen.
Het stelsel der evenredige vertegenwoor
diging zal worden toegepastedoch slechts
bij de herstemming.
Bij eerste stemming geldt de helft plus
een. De zetels die by eerste stemming niet
worden bezet, worden verdeeld onder de
partijen (naar evenredigheid hunner gebleken
sterkte), die het quorum het noodig aan
tal stemmen om voor de verdeeling in aan
merking te komen hebben behaald. In
steden van boven de 20000 zielen {bedraagt
dit een zesde van het totaal der stemmen.
De Belgische briefschrijver in de Nieuwe
Rott. Crt. spreekt terecht zijne teleurstel
ling uit over deze averechtsche toepassing
van het -evenredig stelsel. „Wij zoo
schryft ky en velen met ons in al de
partyen hebben gey verd voor dit nieuw en
rechtvaardig princiep. Het ministerie heeft
het middel gevonden om van een gedachte
die op edelmoedigheid en zedelykheid
steunde, een toepassing te maken die op
niets dan op eigenbelang en onoprechtheid
steunt".
Wij merken op a. dat hier veel van
aan isb. dat de sympathie der liberale
pers voor het stelsel der evenredige ver
tegenwoordiging het meest bij hare buiten-
landsche briefschryvers wordt gevonden.
Iets dergelijks is daar al wel meer gezien.
Nederland drinkt per jaar voor ƒ80.000.000
aan gedistilleerd
dat is jiederen dag voor f 219.000.
dat is ieder uur - 2.000.
dat is elke minuut 150.
dat is iedere seconde - 2.50
Lezer! Tel eens tot 60 en bedenkt
dan, dat er in dat oogenblikje 150 gul
den aan jenever is opgedronken.
En stel u daarbij helder voor den geest,
dat dit alzoo doorgaat ieder oogenblik
van uw leven, van het begin tot het
einde des jaars.
Een enkelen dag in Nederland zonder
alcohol doorgebracht zou minstens 219
duizend gulden besparen, die
konden aangewend worden tot opheffing
ter ellende.
Bedenk dat
13 Nov. '95.
By koninkrijk besluit is de Pupillenschool
te Nieuwersluis, te rekenen van 1 Januari
1896, opgeheven.
De commies ter telegraphie P. J.
Waale wordt, met ingang van 16 Decem
ber, verplaatst van Terneuzen naar Rot
terdam. (M. C.)
Loon en arbeidsduur.
Prof. mr. W. van der Vlagt heeft in
de debating-Society te Leiden de volgende
stellingen verdedigd
Ten behoeve der werklieden, in dienst
genomen door arbeiders van openbare wer
ken, mogen van de betrokken besturen re
gelingen worden verwacht
a. Van een maximum-arbeidsduur, mits
daarbij geen beperking van werkloosheid,
maar enkel voorzorg tegen uitputting der
werkkracht worde beoogd
b. van een minimumloon, mits het doel
slechts zij misbruiken van een deloyale
concurrentie der aannemers te keeren, en
niet den standaard van het Weekloon kuust-
matig op te drijven.
Nieuwe Spoorwegtarieven. Volgens de
„Tel." zullen de Maatsch. tot Expl. van
Staats-spooywegen en de Ned. Centr.Spoorw.
maatsch. binnenkort overgaan tot een
maatregel, welke voor het reizend publiek
van groot belang zal zyn. De beide maat
schappij en zullen n.l. van af 1 Dec. a. s.
op al hare stations kilometerboekjes ver
krijgbaar stellen, welke recht geven om
op hare lijnen 1000 kilometer af te leggen.
De prijs dezer boekjes is bepaald op
le klasse f30, 2e kl. f22.50; 3e kl. f 15,
alzoo, op den normalen prijs der enkele
reisbiljetten eene vermindering van 40 p. c.
en op dien der retourkaarten eene ver
mindering van 25 p. c.
De boekjes zullen 12 achtereenvolgende
maanden geldig zijn, en de houder daarvan
zal gedurende dezen geheelen tijd gerech
tigd zijn, naar goedvinden en in alle rich
tingen, op de lijnen der beide maatschap
pijen te reizen, totdat hij 1000 kilometer
heeft afgelegd. Deze boekjes zullen niet
alleen door den eigenaar gebruikt mogen
worden, maar ook, mits onder begeleiding
reizende, door leden van zyn huisgezin.
Deze boekjes zullen zeer voordeelig zijn
voor huisgezinnen, die binnenlands uitstap
jes willen doen, en zijn te verkiezen boven
rondreisbiljetten, omdat men niet bij vertrek
aan een vasten reisweg is verbonden. Bo
vendien zal het gebruik er van hoogst een
voudig zyn.
Arrondissements-Rechtbank te Middelburg.
Gisteren Dinsdag zyn veroordeeld we
gens
mishandelingF. v. D., 21 j. land
bouwer Koewacht, tot 3 m. gev. straf
S. W., 22 j. hvr. van N. B., en C. d. K.,
57 j. wed. J. N. P., beiden zonder be
roep Vlissingen beiden tot f 3 b. s. 3 d.
h. en
diefstal: J. d. M., 19 j. schilder Mid
delburg tot 6 w. gev. straf.
Allen in de kosten.
Vrijgesproken: A. v. D., 24 j. A. v.
D., 27 j. landbouwers Koewacht en T.
C. P., 25 j. hvr. van R. S., zonder be.
roep Vlissingen, allen beklaagd van mis
handeling.
Kantongerecht te Ooes.
Zitting van 12 November 1895.
Yisschen zonder acte en vergunning J.
d. J. Pz. te Hoedekenskerke 2 m. f 2 b.
sub. 2 m. 2 dagen, verbeurd verklaring
niet in beslag genomen kruisnet met bevel
tot inlevering of te betalen fis. 1 dag.
JachtwetW. H. te Heinkenszand f 5 s.
4 d. verbeurd verklaring in beslag geno
men wildstrik A. d. P. te Kolijnsplaat 2
maal f 5 sub. 2 maal 4 d. verbeurd ver
klaring niet in beslag genomen geweer
bevel tot uitlevering of te betalen f 3 sub.
2 dagen. C. d. B. Hoedekenskerke als voren
en verbeurd verklaring opbrengst in beslag
genomen en verkochte hazen ad f 0,50. J.
Z., te Ovezande 2 maal f5 sub. 2 maal 4
d. verbeurd verklaring in beslag genomen
geweer met bevel tot vernieling in beslag
genomen huls; H. P. T. Mzn,, te Colijns-
van 1 5 rej^ls 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
plaat f 5 subs. 4 dagen, verbeurd verkla
ring niet in beslag genomen haas met bevel
tot uitlevering of te betalen f 1 subs. 1 d.
Jachtwet en WapenwetA. d. W. te
Goes 2 maal f 1 subs. 2 maal 1 d., ver
beurd verklaring niet in beslag genomen
geweer bevel tet uitlevering of te betaleü
f 1 subs 1 d. Reglement op het bevisschen
der Schelde en Zeeuwsehe strooraenP.
M. PHz. en W. v. S. Azn. te Krabben-
dijke, C. v. "ViJd. en C. S. wed. J. B.
te Santvliet (België) C. P. en P. C. M.
JWz. te Yerseke A. d. B. Gzn., en J. C.
P. Pz. te Clinge, ieder f 1 b. s. 1 d., G.
S. Adt., P. v. S. Jdt., G. P. Pdt., alle
te Yerseke 2 maal fl subs. 2 maal 1 d.
L. K. Adt., 3 maal f 1 subs. 3 maal 1 d.,
C. v. d. V. Lzn., te Yerseke f 2 subs. 2 d.
M. M. Mz. en J. P. te 's Heer Auends-
kerke f 2 subs 2 d. bevel tot vernieling
in beslag genomen botscharen Reglement
op de Wegen en Voetpaden in Zeeland:
D. H., te Rilland Bath, f 3 subs. 2 d.
Pol. Verord. Goes: P. K., J. S., H. v. S.,
te Goes ieder f3 subs. 2 d.; Als voren
van Wissekerke D. A. M. Hzn., te Wis-
sekerke f 2 subs. 1 d.Stroopery A. N.,
W. v. O., C. J. B. JCz., alle te Biezelinge
f 5 subs. 3 d., J. N. Hzn., en A. v. K.
Cz«., te Yerseke, ieder f3 subs. 3' d. met
bevel tot teruggave in beslag genomen
zakken en sikkels aan de beklaagden, W.
d. K., Jdt. te Borssele f 3 subs. 3 d. Straat
schenderij F. G. v. K. Gz., te Goes f 1
subs ld.; J. v. d. V. Wzn., en J. A.
v. d. V. Azn. te Weraeldinge ieder f 2 s. 2 d.
Dronkenschap en in staat van dronkenschap
verkeerende de orde in het openbaar ver
storen A. A. te Heinkenszand 2 maal f 3
b. s. 2 maal 3 d. NachtgeruehtA. W.,
JPz. te Goes fib. s. 1 d. Id. en dronken
schap C. C., A. R. te Goes f 3 b. s. 3 d.
en f 1 b. s. 1 d. Nachtgerueht en zingen
van de eerbaarheid aanstootelij ke liederen
P. T. te Goes f 3 b. s. 3 d. en f 1 b. s. 1 d.
Sterken drank verkoopen aan een kind be
neden 16 jaar: A. J. v. d. K.,huisvr. van
C. H. te Goes, f3 s. 3 d. Door een hond
te zwaren vracht doen trekken: L. v. B.
te Rilland-Bath, f5 b. s. 3d. Veldpolitie:
J. A., wed. J. S. te Driewegen, 2 ma-T
f2 s. 2 maal 2 d. Dronkenschap: J. K.
en L. L. te 's Gravenpolder, J. M. Jzn.,
J. C. W. Jzn., allen te Schore, ieder
f 1 s. 1 d., J. N. te 's Heer Arendskerke,
P. A. v. G. en P. B. te Goes, M. P. B.
te Cortgene, P. L. E.en T. L. teKruiningen
en W. M., zonder bekende woonplaats, ieder
f 2 s. 2 d., J. D. te 's Gravenp older, P. J.
G. te Heinkenszand, G. M. te Hoede
kenskerke, J. W. te Ierseke, ieder f 3. s. 3 d.,
J. D. te Goes, f 5 s. 3 d., C. A. te Kwa-
dendamme, 2 maal f 2 s. 2 maal 2 d., J.
M. te Colijnsplaat, 2 maalf 5 s. 2 maal 3 d.
Alsvoren by eerste herhaling A. W. Wz.
te Goes en J. B. V. te Kloetinge, ieder
f 5 s. 3d. Alsvoren in derde herhaling
H. S. te Wolphaartsdijk, 7 d. princ. hecht'
Alsvoren by zevende herhaling: P. V. te
Ellewoutsdyk, 2 maal 14 d. h.Vrijgesproken;
overtreding veldpolitie A. P. B., P. W.,
F. d. J. Czn., J. v. d. D., allen te Kwa-
dendamme, P. B. te Rilland-Bath, over
treding van art. 427 No. 2. Ontslagen van
rechtsvervolging: Arbeidswet: C. D. te
Kat'endijke.
Goes. De politie alhier heeft Dinsdag
proces-verbaal opgemaakt tegen twee per
sonen uit deze gemeente wegens het van
elders invoeren van een gestorven varken
en het vleesch als voedingsmiddel te ver
koopen, zonder dat het was gekeurd. Er
is later nog gebleken dat het gekochte
vleesch door enkele ingezetenen niet werd
gegeten, doch weggeworpen.
Ook heeft de politie proces-verbaal op
gemaakt tegen een reizend koopman alhier
die op de markt onbevoegd de geneeskunst
uitoefende, 's Mans medicamenten werden
in beslag genomen.
Een magnetiseur voor den rechter!
In de strafzitting yay het kantongerecht
te Goes van Maandag 18 November a.s.
zal behandeld worden de zaak tegen W.
H. R. te Rotterdam, magnetiseur, beklaagd
van niet tot de uitoefening van het be
roep van geneeskundige toegelaten, waar
toe de wet eene toelating vordert, buiten
noodzaak dat beroep uitoefenen (0. a. met
behulp van eene somnambule) in de ge
meente Wissekerke.
ISorsele. Het Fanfarekorps „Oefening
kw.eekt Kunst" alhier braent Maandag
avond den heer Poullier-Ketele, bescherm
heer van genoemd korps, en tot uitoefening
van de jaent tijdelijk alhier vertoevende,
eene serenade met fakkellicht en vereerde
ZEd. met een fruai zilveren Insigne waarop
de naam va.i den beschermheer en zijne
betrekking tot het Muziekgezelschap ver"
meld staat. Het Muziekkorps smaakte
het genoegen, dat de attentie hoogelijk
werd gewaardeerd, en ontving van den heer
Poullier-Ketele eene som van f 100.
Eenige zijner vrienden gaven bovendien
het gezelschap ook ieder nog 20fmncs.
Men schrijft uit Vosmeer aande
Telegraaf
Onze gemeente is de eenige op het
eiland Tholen, zoo niet in de geheele pro
vincie Zeeland, die geen gemeente- of
raadhuis in eigendom bezit. Altijd is als
zoodanig nog iu gebruik, het in den volks
mond algemeen genoemd wordende „Regt-
huys" dat gehuurd wordt van de ainbachts-
heeren der Heerlijkheid Üud-enNieuw-Vos
meer en Vrijberghe. In dit gebouw wordt
als schoorsteenstuk gevonden een schilderij
vaii den schilder Xavreus. De schildery
is omgeven door in kleuren uitgevoerde
wapens van vroegere ambachtsheeren.
Krabbendijke. De landbouwer A. de
Kok (Wethouder) alhier, ontving Zondag
avond, terwijl zijn zoons bezig waren met
het zoogenaamd afvoederen, onverwacht
in den stal een slag van een zijner paar
den tegen den onderbuik, wat hem veel
pijn veroorzaakte en naar het zeggen van
den geneeskundige, dr. Geill, zijn jtoestand
hoogst gevaarlijk maakt.
(üit bericht kwam Maandagavond te laat.
Red.)
Alleen voor reaening der gemeente
worden 28 ingezetenen van Venloo in
krankzinnigengestichten verpleegd.
Uit Bergen-op-Zoom meldt men,
dat door de vele regens de drie suiker
fabrieken thans kunnen werken.
Voortaan zullen alle vrachten, per kar
vervoerd, op zijn hoogst een last of 2000
kilo's mogen zijn, en dan is de vervoerder
niet gehouden aatij een bepaalden weg.
Hiermede hoopt men het stukrijden
der openbare wegen in de gemeente te
voorkomen, en tevens de lastdieren voor
afbeulen te behoeden.
Gelegenheid geven om de plaat te
poetsen!
Aan de Deutsche Wochenzeitung deelt
men 0. a. het volgende mede:
„Tusschen Zevenaar en Elteu springt
ieder uit den trein, die iets op zyn kerf
stok heeft. Tot Zevenaar gaat de Neder-
landsche veldwachter mede en eerst te
Elten wacht zijn Duitsche ambtgenoot.
De over de grenzen gezette personen zijn
intusschen zonder toezicht en dan zouden
ze wel dom zyn als ze er niet van door
gingen!"
In de stoomtram te Heerenveen
heeft een dronken vader zijn zoon ernstig
verwond met een zakmes. In een
kleinen huiselijken twist heeft een meisje
te Groningen haar 16 jarigen broeder
met ee.i aardappelmesje zoodanig in den
rug gestoken dat zij 11e nier geraakt wt-r
Te Helmond is de zoon ai t
bemiddeld ingezetene na de dit j at g*
houden loting voor de nationale miiiti
tot de ontdekking gekomen, dat hij ver
zuimd had zich het vorig jaar voor de
nationale militie aan te geven. Hij is
reeds eenmaal voor de Gedeputeerde Staten
moeten verschijnen. Men is nieuwsgierig
naar den afioöp van dit zaakje.