VOOR ZEELAND.
HISTORISCH
BULLETIN.
Ho. 16. 1895.
Huisdng 5 Hooem6ec.
Sternfe laatpng
UITSLAG der loting voor de Nationale Militie
in de gemeente Goes, lichting 1896.
SRK, te Goes
2 Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
KERKELIJK CONGRES.
GEMENGDE BERICHTEN.
56
45
33
40
32
12
16
25
42
9
I
21
17
13
7
61
5
34
49
14
10
57
54
31
28
19
15
62
59
65
3
35
30
6
44
22
50
24
48
36
26
II
47
18
63
27
53
39
64
4
29
20
2
58
43
52
51
41
38
55
60
37
8
46
23
m A
%xr9^
GOES, 28 October 1895.
Arnoldi Johannes
Blitterswijk van Albertns Willem
Boer den Marinas
Boogaart van den Jan Marinus
Bosdijk Pieter Jacobns
Boutens Jan
Broek van den Pieter Kornelis
Bruel Jan
Brusket Antonius Joha ines
Burgs Pieter
Cornu Johannes Eranciscus
Dalebont Marinus
Dirkse Johannes Jan Paulus
Does Adriaan
Dreu de Pieter
Gelok Jacobus
Goed bloed Pieter
Goovers Johannes
Go vers Jan
Harinck Jan
Hendrikse Antoon
Hese van Leonardns
Huet van Johannes Jacobus
Jager de Gillis
Janse van Noordwijk Jan Hendri
Jobse Job
Kant Eliza
Kiters Geertruidus Marinus
Kloosterman Marinus Jacobus
Knitel Carolus Aloijsius Maria
Koen Erans Gerard
Kogelenberg van Pieter Hendri
Koning de Dirk
Korstanje Jan
Koster de Johannes Cornelis
Kouter de Adriaan
Kroonenburg Johannes
Laban Pieter Anthonie Cornelis
Leys Nicolaas
Luijk Danker Cornelis
Melle van Aoraham Izaak
Meijler Jacobus
Mol Albert
Nonnekes Dirk
Pennings Antonie Eranciscus
Pilaar Jan Carel
Bafelaar van de Cornelis
Beijnhout Willem Franciscus
Eoose Cornelis Jacobus
liijk Petrus
Rijkse Leendert
Schipper Adriaan
Schneider Ferdinand Wilhelm
Schrijver Cornelis Adriaan
Siebenhar Frans Heinrich
Sinke Johannes
Snoek Janus
Stigter Henri Jacob
S urm Adriaan Jan
Touw Pieter Dirk
Versé Johannes
Wilde de Jan Frans
Willeboer Adriaan
Wingender Peeter
Zweden van Pieter
1642
1755
Broederdienst.
1708
Broederdienst.
1601
Eenige zoon.
In dienst.
1644
Broederdienst.
In dienst.
1758
Broederdienst.
1679
1639
Broederdienst.
1694
1669
1675
1630
Broederdienst.
1689
1712
1554
1656
1678
Broederdienst.
1532
Te klein en gebr.
1592
Broederdienst.
1653
Broederdienst.
1709
Eenige zoon.
1659
In dienst.
1648
Broederdienst.
1698
Gebreken.
1723
1675
1589
Gebreken.
1785
Broederdienst.
Eenige zoon.
Te kl. Broederd.
1632
1620
1627
1678
1693
Broederdienst.
1680
1768
1713
Broederdienst.
1714
Broederdienst.
In d. Broederd
1740
1706
Broederdienst.
1670
Eenige zoon.
Broederdienst.
1599
1724
1650
Gebreken.
1707
Broederdienst.
1582
1675
Gebreken.
1643
Broederdienst.
1608
Broederdienst.
Snelpersdrnk G. M. KLEMKERK Goes.
5 VAN
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
Wij vragen slechts.
De AmsUrclamsche Volksbode plaatste
op den Hervormingsdag de navolgende her
innering, die wij om den ernst der zaak
gaarne ook in onze kringen verspreiden:
IJsland dat aan Denemarken behoort,
is een geheel Protestantsch (Luthersch?
Donderdagavond was er eene ure des
gebeds waarin dr. Gheel Gildemeester
voorging.
Vrijdagmorgen opende de voorzitter, dr.
Vos het Congres in Maison Stroucken te
Amsterdam, met eene uiteenzetting van
het doel van het Congres.
len toestand in het
it optreden van Ko
wel wat forschen
veil, den arbeid van
T. M. Looman, den
tter van het Con-
r Herv. Gemeente
l. Daarna gkig dr.
;en op de velerlei
waartegen de Va-
krachtig was opge
u der kerk die op
banieren maar ook
nder anderen op de
en als Marez Oyens
'eding van Berkkoat
.cht afdeelingen ge
die voor Arbei-
lid der eerste ka-
penninck v. d. Oye,
id.
de vraag wat de
plossingder sociale
•staat onder kerk
genootschap, maar
de zijn onder meer
tniek, de verhoogde
re gemeenschaps
in dat eene -inter-
de snelle toene-
z.
ijke wapenen ge
vraag of ook de
>lfs dwingend, zou
zon spreker niet
ntwoorden.
ezen middelen is
Hij geeft hierbij
sontwerpen en van
twerp, van welke
•elt.
lit laatste ontwerp
Ier Kamers te be
de vrouwen kies-
zijn uitgesloten
houders.
ij dat ook de beste
ig niet patroon en
oor Gods Woord.
elk lid der kerk
het bijzonder, pa-
3 herinneren aan
g„Een iegelijk
ijne maar ook op
de Kamers van
alle gemeensekap-
.•oons en arbeiders
lekandeld, en dat
n meening onbe-
;en. Uit het debat
lat dr. de Visser
val van het oude
aand werd voor
-n daar de onge-
e vraag deed of
de Kamers van
rechtsbetrekking
teider geschapen
van allen ver-
>1 voor Kamers
en Wetboek op
e van Enschedé
iderlij k vergade-
dsrs, en voor het
.e om ook beslis-
adviseerend op te
.e inleider geantwoord
gedwongen wordt om
toe te treden; dat het Wetboek op den
Arbeid er nog niet is, dewijl de gege
vens er voor nog ontbrekendat de vrucht
der Arbeidskamers zal afhangen vam den
geest der werklieden, terwijl in Frankrijk
en België verschillende geschillen door
bemiddelling dezer Kamers zijn bijgelegd.
Inleider blijft er echter bij dat de Kamer
gunstiger zal werken wanneer zij niet ge
dwongen wordt tot een rechterlijke beslis-
uuu. inviUtaUU.
sing omdat daarbij immers altijd de moge
lijkheid blijft dat de in het ongelijk ge
stelde partij door luid protesteeren het
effect der uitspraak zal willen verijdelen.
In een andere sectie behandelde dr. v.
Veen uit Groningen de vraag hoe wij ons
als hervormden hebben te gedragen jegens
de politieke partijen?
De conclusie was dat men zich als afzonder
lijke groep zou organiseeren, en in geen
geval zou samenwerken met ultramontanen,
socialisten en antirevolutionairen.
De heer Hui:er, oud-antirevolutioneir
kamerlid, die als voorzitter het laatste woord
had, verklaarde zich te verheugen, dat
men het er over eens was dat de hervorm
den niet met de antirevolutionaire partij
kunnen medegaan.
In een andere afdeeling trad ds, Malco-
mesius op ter bestrijding van het beginsel
van het Unie-rapport „De vrije school voor
heel de natie." Spr. meende dat de her
vormden hebben te strijden voor de leus
„de Vrije Christelijke school voor heelde
natie."
Eerstgenoemde leus is onmogelijkzij
stelt de deur open voor alle mogelijke sec-
tarische schooltjes. Ook mogen wij den
Staat niet om dergelijke scholen vragen;
het zou terugkeer zijn naar het in 1878
door „Ons Program" verworpen staatsbe
grip, dat rust op Rousseau's tontrat social.
Ook is zij eene miskenning van de be-
teekenis eener Christelijke overheid. Zij
verloochent de kracht van het Christelijk
beginsel. Spr. beroept zich op Groen wiens
ideaal de Christelijke volksschool is geweest.
Niet deze of gene gemeente een christelijke
school; maar de macht van het christelijk
beginsel behoorde ten slotte geheel den
iiwloed der Staatsschool te overvleugelen.
Een ideaal dat niet op zij gezet mag worden
door dienaren van Hem die wonderen doet
en gezegd heeft dat Hij de wereld heeft
overwonnen.
Jammer dat de in de zaal aanwezige
stellers en voorstanders van het Unie-rapport
door hunne tegenwoordigheid in andere
afdeelingen niet tegen de voorstellingen
van dezen spr. konden opkomen. Nu waren
allen het er mede eens.
taten de arbeider vau deze besprekingen
kan meenemen. Hij drong op organisatie
aan van ieder op eigen terreiD om straks
samen te kunnen optrekken tegen den
gemeenschappelijken vijand.
Nog anderen meenden dat de arbeiders
niet moesten georganiseerd in de herv.
kerk, dat maakte de grenzen te lang. Al
leen het Genadeverbond moet grondslag
zijn. De inleider betoogde echter nogmaals
het tegendeelhij bindt de arbeiders lie
ver aan de Belijdenis dan aan het Sociaal
Program.
Het antirevolutionaire kamerlid baron
Mackay was voorzitter in deze sectie. Hij
sloot met een woord van dank, en zonder
protest tegen de wijze waarop Patrimoni
um aangevallen was zoodat wij 't er voor
houden mogen dat dit Kamerlid in dezen
niet naast ds. Talma, maar naast ds. de
Visser staat en de scheiding der chr.
werklieden in Hervormde en niet-op-ker-
kelijke-indeelingen-lettende arbeiders goed
keurt.
In eene volgende afdeeling sprak dr. de
Visser over „de organisatie der arbeiders
in verband met de kerk." Hjj ontwikkelde
drie denkbeelden1. de waarde van alle
goed is betrekkelijk2. elk bezitter is
rentmeester tegenover God 3. de broeder
schap schrijft voor, elkander te helpen.
Na een kort historisch overzicht van den
eersten tijd der Christenen en de Reformatie
en het werken van Calvijn, wees spr. er
op, dat de beginselen' der Hervorming niet
doorwerkten en deze dus weinig bijbracht
tot verbetering der arbeiderstoestanden. Bij
ons te lande geschiedde dit nog het meest,
getuige de tallooze gasthuizen, hofjes, wees
huizen enz. Van de Ned. Herv. Kerk ging
een heilzame invloed uit op den socialen
toestand, zöolang de echt gereformeerde
geest daarin bleef bestaan.
Tot keering der maatschappelijke mis
standen meeten de chr. beginselen het stuur
aangeven. Het sociale vraagstuk is aller
eerst van Christelijk-godsdienstigen aard,
het Bekeert u moet eerst opgevolgd worden.
De volkskerk moet de arbeiders organisee
ren en de misleiden terechtbrengen. Door
de verkondiging des Woords hoofdzakelijk.
Doch ook door huisbezoek en persoonlijke
kennisneming van de bezwaren der ar
beiders.
Vele arbeiders verlangen en tereeht-
organisatie in eigen kring, naar Gods
Woord, en wel tegenover politieke ver-
eenigingea..
Dit gaf ds. Talma aanleiding om een
warm woord te spreken in het belang
van aansluiting bij Patrimonium, terwijl
de heer Van Oversteeg vroeg welke res.nl-
In een andere afdeeling verdedigde ds.
Pierson de stelling
Kraehtens hare eigene beginselen is de
Ned. Herv. Kerk verplicht partij te kie
zen vóór de beginselen der Ned. Ver.
tegen de prostitutie.
Deze vereeniging bestrijdt slechts de
prostitutie, voor zoover zij zich in het
openbaar vertoont. Het innerlijke leven
laat zij onaangerosrd. Zij heeft in dit op
zicht overal getriumpheerd. Overal zyn
tenminste reglementen en bepérkingen ge
komen.
De kerk heeft een roeping tegenover deu
Staat, de Maatschappij en de individuen
in het bijzonder die slachtoffers der ontucht
geworden zijn, en daarom moet zij met
die Ned. Vereeniging hand aan hand gaan.
De Staat moet ook partij kiezen tegen de
ontucht evenzeer als tegen de veelwijverg.
De Kerk moet tegen de wetenschap op
komen, als deze zondigt tegen de veror
deningen Gods, want deze zyn de waar
heid.
Zij moet zich kanten tegen de prostitu
tie, als de belichaming der ontucht door
de wet. Die reglementen moesten bestreden
worden, daar zij een uitvloeisel zyn van
den geest, die vijandig is aan de reinheid,
door de kerk gewenscht.
Vermelden wij nog dat nog meerdert»
belangrijke referaten, bijvoorbeeld over
Malthusianisme over Evangeliesatie en
andere gehouden zijn en dat des avonds
ds. v. Nes uit Rotterdam en ds. Murray
uit Zuid-Afrika (Kaap), optraden en dr.
Vos het slotwoord sprak.
Het Rijkstelegraafkantoor te Goes ver
zond gedurende de maand October
1895 1005 telegrammen, ontving 968, over
genomen en verder geseind werden 867,
totaal 2840 telegrammen.
Ont
Ver
Kantoren.
vangen.
zonden.
Totaal
Baarland
52
45
97
52
60
112
Driewegen
20
16
36
Ellewoutsdijk
's Gravenpolder
53
58
111
71
57
128
's Heer Arendskerke
44
43
87
's Heerenhoek
50
66
116
Heinkenszand
29
17
46
Hoedekenskerke
62
71
133
Kloetinge
10
11
21
Nieuwdorp
25
28
53
Nisse
24
21
45
26
60
Wolfertsdijk
106
58
164
beek werd de vorige week een voer peen
naar de haven gebracht, hetwelk een ge
wicht had van 3110, zegge drie duizend
honderd en tien kilo. Ook is alhier
Zaterdag het paard van den landbouwer