NIEUWSBLAD VOOR ZEELAND. CHRISTELIJK- HISTORISCH Gods werk in Midden-Afrika. VERSCHIJNT PRIJS DER ADVERTENTIËN G. M. KLEMKERK, te Goes F. P. D'HUIJ, te Middelburg. WERKLOOSHEID. ïn T dne Poorte" ons door den Allerhoogste aangewezen om de heidenen in het binnenland te bereiken, en het Evangelie onder hen te verspreiden. De Engelsehe kerken en de Vrije Kerk van Schotland zijn ons voor in het Midden van Afrika, want de oogen van allen zijn ee- ncht op het duistere werelddeel lo. 180. 1898. Dmscfag 6 lupsfas. flegewfe fanrgatig UITGAVE VAN elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND. van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent. Prijs per drie maanden franco p. p0,95. en Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. ui. Aan het slot van ons vorig hoofdarti kel zal wel geen christen huisvader zich geërgerd hebben. Niemand behoeft zich te vertoornen wan neer hem een gedeelte uit Gods eeuwig blijvend, waarachtig, dierbaar en gezegend Woord onder de aandacht gebracht wordt. Niemand onder ons ergert zich wanneer hem een wo-rd van onzen van zijnen Heiland in de herinnering gebracht wordt. Een woord om hem moed in te spreken bij den strijd om het bestaan die ook hem wel eens doet nederliggen als Jona of in moedeloosheid daarheen gaan, gelijk Elia. Want toch is het immer waar Alle din gen zullen u toegeworpen worden. De Godzaligheid is een groot gewin met vergenoeginghebbende de beloften ook des tegenwoordig en levens. Wij behoeven ons dat heerlijke woord niet te schamen, wanneer men ons in druk kende tijden zijn nood klaagt. Doch dit wil niet zeggen dat wij er met het uitspieken eener zegenbede of met de herinnering aan een Schriftwoord af zijn. Yoor den rechtvaardige zijn de vertroos tingen van 's Heilands woord genoeg. Voor den geloovige zijn desHeeren be loften of hij het beloofde reeds bezat. Hij is in hope zalig. Maar de verplichting jegens hem, den verdrukte, den werklooze is daarmede niet van ons af. Wij moeten nu ook trachten hem te helpen. En dit doende tegelijk medewerken om in de toekomst het monster der werkloos heid te keeren. In het buitenland zijn de menschen ons al een heel eind vooruit. Daar heeft men het vraagstuk der werk loosheid reeds lang ter hand genomen. Menplulit er reeds vruchten van zijn werk. Althans bij de boekdrukkers. In Duitschland behooren deze menschen tot de best betaalde vakmannen. Zij hebben dan ook eene verzekering op ruime schaal gesloten tegen werkloosheid. Maar de andere arbeiders, die minder loon genieten, kunnen aan geen verzeke ring denken. Zoo is 't daarzoo is het ook hier. Slechts zij die een hoog loon genieten, kunnen een dergelijke verzekering onder nemen mits hun aantal beduidend zij. En zie, slechts weinigen genieten een hoog salaris. Wel worden op sommige tijden van het jaar bekwame metselaas en ver. F E ÜILTE TO N~ Onlangs hield de Zendeling Vlok een zeer belangrijke lezing over de zending in Nyassaland, in de Ned. Ger. Kerk aan de Kaap. 't Is o s aangenaam deze mededee- lingen van een ooggetuige onzen lezers te kunnen voorleggen. Afrika, zoo sprak hij, is nu geopend voor l-hnstus en moet gewonnen worden. Dit is onze roeping en ons doel. D8 Ned. Ger. Kerk in Afrika heeft slechts acht mannen, die in den wijngaard des Heeren werken in de binnenlanden van Afrika. God heeft Afrika van de Westkust en Oostkust en van het Zuiden geopend, en Daarna ging hij over tot een beschrijving van de reis naar, en de gesteldheid van A,e .n; ,'Stri.Ctei1- Deze geesten van Midden Afrika zijn bijzonder dicht bewoond versknechts tamelijk ruim betaald maar -de verdiensten ontbreken in de winter maanden en voor samenwerking is 't getal te beperkt. Het is dus bijna ondenkbaar dat eene dergelijke vereeniging van werklieden, zonder medewerking der patroons en zonder subsidie der gemeente, tot stand komt. En nu hebben wij reeds in ons eerste artikel erkend dat wij er evenmin weg op weten als de groote oeconomen die zich over de oplossing van dit netelige vraag stuk tempering der werkloosheid, heb ben moe gepeinsd. Evenwel voor menschen van goeden wil is niets te moeilijk. Mits maar onder hen vaststa dat het ge zamenlijke loon datin een jaar aan de ge zamenlijke werklieden uitbetaald wordt, strekken moet om ook de werkloozen onder hen, zoolang zij werkloos zijn een gedeel- telijk, liefst toereikend levensonderhoud aan te bieden. Bij de loonsregeling moet derhalve ge rekend worden met de mogelijkheid dat zeker deel der werklieden gedurende zeke ren tijd tegen hun wensch werkloos zal zijn. Te Sint Gallen heeft men sinds eenige jaren met eene regeling op dit schoone beginsel rustend eene proef genomen. De gemeente biedt financiëelen steun, tot tijd en wijle de vereeniging die deze regeling trof, op eigen wieken drijven kan. De Standaard deelde ons hieromtrent eenige bijzonderheden mede, welke op het volgende neerkomen. Door den wetgever in het kanton is eene regeling, door de arbeiders zeiven in het leven geroepen, gesanctioneerd en een „kas" gesticht tot verzekering tegen de gevolgen van onschuldige werkloosheid. Aan het hoofd dier kas staat eene commissie, waar in onder anderen zeven verzekerde arbeiders zitting hebben. Alle arbeiders te St. Gallen zijn ver plicht zich te verzekeren, mits hun gemid deld dagloon niet boven de 5 francs gaat. Leerlingen en minlerjarige werklieden met minder dan 2 francs (een gulden) dag loon, vallen er buiten. De deelnemers be talen wekelijks een premie van 15, 20 of 30 centimes, naar gelang zij minder dan 3, minder dan 4 of minder dan 5 francs daags verdienen. Wie zes maanden lang betaald heeft kan beginnen te trekken. Van deelneming worden opkun verzoek buitengesloten zij die in een andere levens verzekering kans hebben hetzelfde te trekken. De stedelijke regeering stort eene Juar ez Zie haar no. van 10 Juli. Men kan die landen bereiken door van de Kaapstad, Port Elizabeth, of Natal zich in te schepen naar de Zambesi. Deze rivier heeft vijf ingangen of monden. In een van die monden gaat men met een kleine stoomboot de rivier op. Tachtig mijlen op de rivier vindt men het eerste graf van een blanke, namelijk van Mevr. Livingstone hat huis waarin zij is overleden is daar nog. Na een reis van 360 mijlen moet men de rivier verlaten, aangezien er verder op watervalleo en rotsen zijn en het reizen zeer gevaarlijk wordt. Er moet dan 37 mij len te voet of met ezels worden gereisd om de Meren te bereiken. Doch men maakt liever gebruik van inlandsche dragers, aan gezien het pad zeer rotsachtig en oneffen is. De inboorlingen maken hangmatten waar de reiziger zich in nederlegt. Men kan echter geen staat op hen maken, want indien zij vermoeid worden, zetten ze den reiziger in het midden van een stroom of het pad neder en verlaten hem. en het is een alles behalve aangename on dervinding om alleen en verlaten in het midden van Afrika te staan Dit gebeurde met een dame, die naar het zendingsveld ging. De inboorlingen werden moede, zetten haar neder en ver lieten haar, en daar stond de arme vrouw alleen en verlaten in dat woeste land. Zij lijksche bijdrage in de kas der vereeniging. Aan de werkloozen wordt uit deze kas dagelijks 1 francs 80 cent., 2 fr. 10 centim. en 2 francs 40 c. uitgekeerd al naar ge lang de premie was. De uitkeering geschiedt maar zestig dagen achtereen; en de schuldige werkloozen, dat wil zeggen zij die door eigen schuld werkloos zijn geworden, ontvangen niets. Aan deze bepaling wordt streng de hand gehouden. Immers wie het werk staakt of wegens wangedrag wordt weggejaagdof buiten werk geraakt zijnde, weigert een ander werk aan te pakken, is een werklooze door eigen toedoen. Het gaat niet aan zulk eenen op kosten van nijvere, eerlijke werklieden te laten rentenieren. Nog slechts twee jaren is de proef ge nomen met deze regeling, en zie zij vindt al meerdere bewonderaars. Doch ook anderen wijzen op onbillijk heden die dit stelsel aankleven. Wel verre van dit stelsel ook voor Zee land aan te bevelen, vestigen wij er de aandacht op. Trouwens het is nog geen twee jaren in werking. Den uitslag er van moeten wij dus eerst afwachten. Er bestaat nochtans maar éen bezwaar tegen eene dergelijke regeling. De ge meenten ten onzent hebben geen geld. Hoe moet eene gemeente als Arasterdam het maken die ongeveer 4 miljoen jaar lijks aan rente voor gemaakte schuld heeft te betalen Hoe eene gemeente als Goes die tobt om rond te komen en, om rond te komen geen beter middel kent dan het eenig af doende verhooging van den hoofdelij- ken omslag Hoe krijgen dergelijke gemeenten het zoo ver dat zij jaarlijks eenige duizenden of eenige tonnen kunnen overhouden om de beweging tegen de werkloosheid te steunen Voorloopig is geen andere weg mogelijk dan dat de Staat hulp biedt. De Staat remitteert aan de gemeenten de kosten voor het Openbaar Onderwijs en verleent daarbij nog bijzondere onder steuning aan noodlijdende gemeenten. Subsidieert ambachtsscholen en andere inrichtingen zonder de wetenschap dat het beheer zoo zuinig mogelijk is. Laat de Staat dan ook een deel voor vele gemeenten het grootste deel der kosten op zich nemen voor werkver- schaifling. Doch niet voordat eerst particulieren, diaconieën, burgerlijke armbesturen, veree- nigingen voor werkverschaffing, de gemeen- verstond noch Hollandsch, Engelsch of de Kaffertaal, alleen Duitsch. Gelukkig werd ze kort daarna en bij toeval door zende lingen ontdekt, en veilig naar de plaats van haar bestemming gebracht. Wat anders haar lot zoude zijn geweest is heel licht te begrijpen. De reis op de rivier en op het pad is niet van gevaren ontbloot, aan gezien sommige gedeelten daarvan zeer on gezond zijn. De gewassen zijn tropisch en men ziet dikwijls over een lengte van zes mijlen pisangboomen, klapper- en dadel palmen alsmede vele andere gewassen. Wild zooals tijgers, leeuwen en olifanten treft men overal veel aan, en men moet zorg dragen buiten hun bereik te blijven. Nyassaland, alwaar wij ons zendingsveld hebben, is 1,127 mijlen van Bloemfontein verwijderd en de reis daarheen of terug duurt twee maanden. Feitelijk had hij slechts 33 dagen gereisd, de overige tijd was heengegaan met rusten, wachten op booten, enz. De reis echter, zooals men heel goed kan begrijpen, gaat gepaard met vele gevaren. Het Nyassameer is een groote water vlakte, 350 mijlen lang en van 20 tot 30 mijlen breed, en is gelijk een groote zee. Het is zeer diep, op sommige plekkeu 600 vademen (3,600 voet) en dikwijls erg storm achtig. Er varen nu twee groote Engel ten het hunne hebben bijgedragen en een nauwkeurig onderzoek, eene permanente controle door wij k-commissiën heeft uitge maakt dat de werklooze niet door eigen schuld werkeloos werd b. geen aangeboden werkzaamheden weigerde c. zijn meerdere verdiensten in den werkvollen tijd niet heeft opgemaakt. Komt het ooit tot eene vereeniging een arbeidsvereer.iging tot verzekering tegen werkloosheid, dan zal eene commis sie van aanzienlijken, die deze beweging met ruime bijdragen steunt, dienen aan het werk gesteld te worden, om de wekelijk- sche bijdragen der deelnemers te ontvangen en toezicht te houden, dat zij niet in de kroeg brengen, wat beter öf in het huis gezin ware gebleven öf in de weerstands- of voorzorgs- of verzekeringskas had kun nen gestort worden. Op het oogenblik staat het zoo, dat vele werklooze/i nog maar al te veel van hun weekloon in den zomer bij den kroeg houder brengen. In vele gemeenten vindt men door de wet beschermde, maar nog meer clandesr tiene drankhuizen, waar de arbeider, voor al des Zondags, een deel van zijn zuur verdiénde penningen brengtterwijl de tapper laag genoeg is om dezulken aan te moedigen, niettegenstaande hij weet dat zijne slachtoffers er in den winter gebrek aan hebben. Op dezulken vooral moet gelet. Hun moet het sparen als voorwaarde gesteld worden, om te mogen deelen in de Voorzorgskas. En zoo dan allen medewerken, allen elkaar steunen, van den werkman tot den Staat, bestaat er met Gods hulp eenige kans om het gevaar der werkloosheid, of van het gebrek bij werkloosheid tot de kleinste verhoudingen terug te brengen. Maar da n zij er al eene algemeene, har- telijke, milddadige medewerking. Hier is een vraagstuk, over welker op lossing onze Kiesvereenigingen hebben van gedachten te wisselen. Een vraagstuk met welker oplossing Ka pitaal en Arbeid een begin te maken heb ben, er de vlammen van den hartstocht en den haat, door den honger aangewakkerd, naar alle kanten uitslaan en het aan blusch- middeleu zal ontbreken. Hier is gevaar bij uitstel. Periculum in mora. „Ontstemd over den ongunstigen en on- verwachten afloop der herstemming voor gemeenteraadsleden te Goes, hebben de beide nog overblijvende antirevolutionaire raads leden, de heeren Quist en de Jonge, het sche schepen op. Dicht nabij het meer is een zendingspost van de vrije Schotsche Kerk, alwaar de inboorlingen over 't alge meen heilbegeerig zijn en in beschaving zij n vooruitgegaan een mooie kerk hebben zij gebouwd. Nyassaland zelf ligt tussch^n twee groote bergketenen, en is zeer vruchtbaar. Het gras groeit er weelderig en dikwijls schiet het van 8, 10 tot 12 voeten hoog. Het is gevaarlijk en moeilijk zich daardoor een weg te banen, en het olifantspad is het veiligste in dat land. De voortbrengselen van het land zijn pisangs, waarvan er een groote overvloed is, milies, kafferkoorn, patatas, enz., doch niet veel boomen. Het land is wel niet boomloos, doch volstrekt niet boschrijk. Men ziet echter geen kale vlakten en merkt overal hier en daar, doch zeer verspreid, een boom op. Het water van het meer is zoet, niet zout. Het land is vlak en de zon verschrikkelijk warm. Sommige districten zijn wegens ongezond heid echter geheel onbewoonbaar. De inboorlingen, oorspronkelijk Zoeloes, zijn in 1852 de Zambesi overgestoken. De reden waarom het jaar is bekend, is, dat er toen juist een zonsverduistering was en de inboorlingen dachten dat deze voorviel, omdat zij de rivier overgingen. Er zijn vijf verschillende stammen: een voornemen ook hun mandaat ter beschikking der kiezers te stellen". Deze leugen staat te lezen in sommige Hollandsche bladen. De heeren Quist en de Jonge hebben het voo:nemen om hun beurt af te wachten; dat is de waarheid. De Unie Collecte, Augustus- collecte, zal op vele plaatsen deze week gehouden worden. Te Vlissingen en te Goes langs de huizen, deze week. Te Goes staat aangekondigd 1 en 2 Aug. Door omstandigheden is deze collecte een week uitgesteld. Moge er een ruime oogst bereid zijnaan onze scholen. Moge uit de milde bijdragen de liefde openbaar worden voor het ideaalvrij christelijk onderwijs. Dezer dagen bewonderde een geacht li beralistisch schoolman het vernieuwde ge bouw van een onzer christelijke scholen „Zulke scholen moesten er meer zijn", riep hij uit. „Waarom?" zoo werd hem gevraagd. „Wel, het haalt weer idem zooveel uit voor de gemeentekas en strekt tot mindering voor de belastingschuldigen", luidde het antwoord. Dit is ook een ideaal, al ligt het niet zoo hoog als het onze. Laten de liberalen, die er evenzoo over denken of liever die het niet laten kunnen de werkelijkheid te zien, dan maar vast beginnen, hunne bij dragenaf te zonderen, niet voor onzemaar voor hunne vrije scholen. Vroeg of laat, wordt het alzoo toch: De Vrije school regel. Da ambachtsschool, mits goed ingericht, en met onderwijzers begiftigd, die met hart en ziel bij hun werk zijn, verdient aller steun. Rijk, provincie en gemeente steunen deze inrichting met subsidie, dit pleit in het algemeen wel voor de nuttigheid van het ambachtsonderwijs. De practijk staat er op den voorgrond, doch zij is samengeweven met de theorie. Zoo wordt het peil der ambachtslieden verhoogd. En nu mag het waar zijn dat de handen der jongens, als zij van de ambachtsschool naar den winkel verhuizen, overal verkeerd voor staan. Het is toch ook waar, dat zij door het practisch ambachtsonderwijs, dat achter hen ligt. in staat zijn alle bezwaren te er van is een Arabische, en bestaat uit slavenhandelaars. De lieden kleeden zich met vellen en bast van boomen, die zij aaneen naaien, doch over 't geheel kleeden zij zich maar weinigzij „gaan rond zoo als ze zijn geboren." De wapenen zijn schilden, gelijk die van onze Kaffers, en vergiftige pijlen. Ook hebben zij geweren, en kunnen daar goed mede omgaan door Arabieren en Portugeezen zijn er duizen den ingevoerd. Zij gebruiken kleine steenen als kogels, doch als zij op menschen en dieren schieten, worden ijzeren patronen gebruikt, die zij zelf smelten. Ijzer smel ten zij zelf en men kan er groote smelt ovens zien. Hun tuingereedschap is gemaakt van zeer hard hout. Zij gaan op een ei genaardige manier te werk met den tuin bouw, niet gelijk wij dat doen, waar zij maken groote hoopen, waarop zij zaaien. Wij konden eerst niet recht begrijpen waarom zij zoo te werk gingen, en wij tuinierden op onze eigen en gewone manier, doch zagen spoedig het nut van die hoopen in. Er vallen daar gedurig zeer zware regens, en zouden zij op onze manier wer ken, dan moest al hun graan en gewassen verdrinken, doch op deze manier staat het koorn gedurende de zware regens veilig en droog op de hoogten. Slot folgt.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1895 | | pagina 1