NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
Ho. 116 1895.
DotiMag 4 lull
legetufe laatgatig,
VERSCHIJNT
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
GEMENGDE BERICHTEN.
elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Prijs per drie maanden franco p. p0,95.
Enkele nummers0,025.
UITGAVE VAN
G. M. KLEMKERK, te Goes
en
van 1 5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Familieberichten van 1 5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 cent.
De provinciale staten deden heden hunne
keuze voor het gedeputeerd collegie.
Afgetreden waren de heeren v. d. Bilt
en Buteux die uit de provinciale staten
traden, Van Teylingen die niet herkozen
werd als lid der prov. staten, Heyse en
Kakebeeke, die alleen ale leden van het
gedeputeerd college aftraden.
Er waren dus vijf vacatures, voor twee
waarvan de aftredenden weder beschikbaar
waren, terwijl drie ledige plaatsen moes
ten bezet worden.
De uitslag der stemming was dat de
heer Heijse (lib.) werd herkozen, doch daar
hij bedankte door den heer Snijders (lib.
lid voor Middelburg en in 1898 aan de
beurt van aftreding) vervangen werd dat
de heer Kakebeeke (lib.) met bijna alge-
meene stemmen herkozen werden dat
als nieuwe leden werden aangewezen de
heeren mr. Lucasse (antir.), Siegers (antir.)
en Van Rompu (Roomsch lid voor Hulst,
aftredend in 1898.)
De eerste vrucht der behaalde overwin
ningen in Juni is derhalve dat twee flinke
mannen, van de antirevolutionaire begin
selen, in het gedeputeerd college zitting
krijgen met nog een lid van de Roomsche
groep, zoodat de meerderheid in het gede
puteerd college thans is beslist „anti-libe
raal".
Dat de heer Lucasse zijn drukke rechts-
practijk aan het provinciaal belang wou
opofferen om zitting te nemen in de gede
puteerde staten, verdient waar.leering van
alle partijen, temeer dewijl aldaar het rechts
geleerd element door ontslagneming op 't
o.tgenblik geheel gemist werd en ook de libe
rale partij in de staten weinig of geen keur
had om dat element, sedert jaren op zoo
waardige wijze vertegenwoordigd door de
heeren v. d. Bilt en Buteux, even waar
dig te vervangen.
De keuze van de heeren Lucasse en Sie
gers komt ons voor een zeer gelukkige te
zijn geweest, terwijl de keuze van den
heer Snijders tot de beste behoort die, nu
de heer Heyse bedankte, van liberale zijde
kon gedaan worden.
Gedeputeerde staten tellen thans
2 Roomschen,
2 Antirevolutionairen,
2 Liberalen
1
w. o. één buitengewoon lid.
de heer v. Lijnden.
Het trekt onze aandacht dat te Middel
burg de manschappen van het garnizoen,
behoorende tot het 2e bataljon van het 3e
regiment infanterie hunne zomeravondoefe
ningen hebben op Zaterdag.
Dit was zoo ten vongen jare 't is nu
weer zoo.
Om den anderen Zaterdag kunnen wij
onze militairen zien uitrukken en even
voor of na tienen des avonds zien terug-
keeren.
Na is dat geven wij toe de Za
terdag de meest geschikte dag voor zulke
oefeningen.
De Zaterdag is de poets- en inspectie
dag de manschappen zijn dan onvermoeid
en kunnen dus tegen een wandeling ter
wijl op andere dagen van 712 's morgens
van 25 's avonds uitgerukt wordt en dus
deze inderdaad zeer vermoeiende avond
diensten niet wenschelijk zijn.
Ook heeft men bij die Zaterdagavond
oefeningen voor, dat onze dapperen een uur
langer slapen kunnen en den geheelen
morgen gelegenheid hebben om te poetsen.
Dit is alles waar, maar
Den cliristelijken soldaat ontbreekt het
op die wijs dan toch om men vergeve
ons dit officiëele woord om zijn gods
dienstplichten te vervullen.
De manschappen die 's Zaterdagsavonds
te tien uren vermoeid van den marsch
thuis komen, hebben geen gelegenheid meer
om te poetsen voor den Zondag dus moet
het 's Zondags geschieden.
Bij mooi weer kan I 't nog wel dat zij
door hard werken 's Zondags morgens klaar
komen voor de kerk. Maar op regenach
tige dagen als wij nu beleven is dit eene
onmogelijkheid, te meer dewijl het op Zon
dagen eer. uur later reveille is.
In het gunstigste geval is er evenwel
altijd een gedeelte van den Rustdag mede
gemoeid.
En nu moge dit velen niet hinderlijk
zijnwij kennen er die gaarne hun Rust
dag ook des morgens zouden genieten en
den ganschen dag als Heiligingsdag wen-
schen te besteden.
En nu wil 'ter bij ons niet in dat de
autoriteiten met onze opmerking bekend
gemaakt, zouden willen weigeren in de
regeling van den dienst eene zoodanige
verandering uit te denken dat aan het ge
moedsbezwaar onzer vrienden werd tege
moet gekomen.
Dezen toch klagen niet over den dienst,
zij klagen slechts over de onmogelijkheid
om naar het 4de gebod Gods te leven.
En waar nu voor den werkman luide
gevraagd wordt om zijn vrijen Zondag als
recht, daar verzoeken wij voorde militairen
de gunst dat zij althans niet minder dan
de burger-werkman worden behandeld.
Konden de autoriteiten besluiten even-
genoemde avondmarschen op een andereu
dag te doen plaats hebben, en desnoods
een morgenoefening er om in te korten,
dan ware aan dit bezwaar tegemoet gekomen.
Wij weten dat vele onzer vrienden in
de kazerne te Middelburg hun daarvoor
dank zouden weten.
Zomervergadering der Provinciale Staten
van Zeeland van 1895.
-O
Avondzitting van Dinsdag 2 Juli 1895.
Tegenwoordig alle leden behalve de
heeren Huvers en Dronkers.
In naam der Koningin opent de Voor
zitter deze zomervergadering en doet daarna
onmiddellijk de mededeeling dat de Griffier
der Staten door ziekte verhinderd wordt
deze zitting bij te wonen, hetgeen hoogst
waarschijnlijk ook het geval zijn zal jmet
de volgende zittingen. Volgens het Regle
ment en art. 6 der instructie van den
griffier zou voor de tijdelijke waarneming
van zijn ambt eene voordracht moeten zijn
ingekomen, opgemaakt door drie leden
van Gedeputeerde Staten. Dit was echter
onmogelijk, omdat het College van Gede
puteerden op het oogenblik slechts twee
leden telde. De Voorzitter dus, zou de
vergadering voortgang kunnen hebben,
meende dat geen andere weg overbleef
dan door de vergaderden een tijdelijken
griffier uit de beambten der griffie te doen
benoemen, waartoe zijns inziens het meest
in aanmerking kwamen de heeren Laan,
van der Kreke en Hartman. Daar nie
mand zich tegen de meening des Voorzit
ters verklaarde, werd door hem een stem
bureau benoemd, bestaande uit de heeren
Kakebeeke, van Deinse, van Rompu en
van Buren, welk bureau, bij monde van
den heer Kakebeeke, constateerde dat al
de 24 uitgebrachte stemmen zich vereenigd
hadden op den heer Laan, zoodat deze tot
tijdelijk griffier benoemd was.
Alsnu benoemt de Voorzitter twee corn-
missien tot onderzoek der geloofsbrieven
van de herkozen en nieuw gekozen leden.
De eerste, bestaande uit de heeren van der
Have, Moerdijk en van der Beke Callen-
fels zou de geloofsbrieven onderzoeken van
de leden gekozen in de hoofdkiesdistricten
Slnis, Zierikzee en Goes, de tweede, ge-
vo:md door de heeren Snijders, Lucasse
en Hollestelle die van de gekozenen in de
hoofdkiesdistricten Middelburg, Tholen en
Hulst. Nadat de zitting gedurende het
onderzoek geschorst was, brengen, na her
opening, de heeren van der Have en Snij
ders namens de oommissiën rapport uit,
waarvan de conclusie was toelating van al
de gekozenen. De vergadering zich stil
zwijgend met die conclusie vereenigende,
worden de gekozenen, die met uitzonde
ring van ,den heer Huvers allen tegen
woordig waren, door den griflier de ver
gaderzaal binnengeleid en nemen zij, na
in handen des Voorzitters, die hen met
hunne benoeming geluk wenschte, de ge
vorderde eeden te hebben afgelegd, zitting.
Hierna wijdt de Voorzitter eenige woor
den van hulde en dank aan de vroegere
leden Thomaes, van der Bilt, Buteux, van
Teylingen en van Uije Pieterse, van wie
de eerste aan de Staten door den dood
ontvallen was, terwijl de anderen bij de
periodieke verkiezingen niet meer in aan
merking wenschten te komen, of ni ff her
kozen zijn. Ten teeken van instemming
met de woorden van hulde en dank des
Voorzitters, hief de vergadering een ap
plaus aan.
Ingekomen zijn de volgende stukken
a. een Koninklijk besluit houdende
goedkeuring van de besluiten der Staten
tot wijziging der begrjotingen van enkel
Provinciale en huishoudelijke inkomsten
en uitgaven voor 1894 en 1895
b een Koninklijk besluit, houdende
goedkeuring van het besluit der Staten
tot vaststelling eener regeling voor de
pensionneering van weduwen en weezen
van ambtenaren bij den Provincialen Wa
terstaat
c een Koninklijk besluit, houdende
goedkeuring van het besluit der Staten
tot wijziging van het reglement voor de
calamiteuse polders of waterschappen
d een brief van den Minister van Bin-
nenlandsche Zaken, bevattende mededeeling
van de definitief vastgestelde kosten van
het Provinciaal bestuur, voor zooveel het
Rijksbestuur is, dienst 1895;
e een brief van dankbetuiging voor on
dervonden medewerking enz. van het oud
lid der Staten, den heer Th. van Uye
Pieterse
f een brief van de Ingenieurs van den
Provincialen Waterstaat Lambrechtsen en
van Elzelingen, houdende dankbetuiging
voor de regeling der pensioneering van
weduwen en weezen van ambtenaren van
den Provincialen Waterstaat
g het verslag der Maatschappij tot ex
ploitatie van Staatsspoorwegen, over 1894,
al welke stukken, conform het voorstel
des Voorzitters, voor kennisgeving worden
aangenomen.
Overgelegd worden
le. het uitvoerig en beredeneerd ver
slag van den toestand der provincie over
1894.
2e. eene mededeeling van Gedeputeerde
Staten dat over den post, voorkomende
onder Hoofdstuk IX der uitgaven op de
Provinciale begrootingen van 1894 en 1895,
elk tot een bedrag van f 500, in 1894
beschikt is over f 19.50, terwijl in 1895
die post nog onaangeroerd is gebleven
3e. eene mededeeling van dezelfden
dat de Provincie in zake het rechtsgeding,
gevoerd over het sleeploon van de stoom
boot Walcheren, haar pleit gewonnen heeft;
4e. eene mededeeling van dezelfden dat
aan den heer Lambrechtsen een eervol
ontslag is verleend uit zijne betrekking
van ingenieur van den provincialen wa
terstaat en in diens plaats is benoemd de
heer Koomans, tot dusver opzichter, die
op zijne beurt vervangen is door den heer
Kloppers
5o. eene mededeeling van dezelfden dat
in 1894 geenonderhandsche aanbestedingen
hebben plaats gehad;
een en ander wordt mede voor kennis
geving aangenomen.
De volgende verzoekschriften komen nu
ter tafel en worden door den griffier voor
gelezen
a. van de voorzitters van particuliere
arbeidsraden te Leiden, 's Hage en Amster
dam, houdende verzoek om voor de werken
die vanwege de provincie worden aanbe
steed, bepalingen betreffende minimum-loon
en maximum-werktijd in de bestekken op
te nemen
b. van den gemeenteraad van Nisse en
van de gemeenteraden ,'van Nisse, Baarland
en Hoedekenskerke om rentelooze voorschot
ten, onderscheidelij k groot f3900 en f4700
ter begrinding van wegen
c. van M. Ruster, weduwe van den ge
wezen veerschipper P. de Kunder, te Bors-
sele om een jaarlij kschen onderstand uit de
Provinciale kas
d. van het Bestuur der Maatschappij tot
bevordering van ooft- en tuinbouw in
Zeeuwsch Vlaanderen's westelijk deel om
een subsidie uit de Provinciale kas van
f 75 per jaar gedurende drie jaren
Conform het voorstel des Voorzitters
wordt besloten het verzoekschrift sub a
ter zijde te leggen als zijnde ongezegeld
van dat sub b Gedeputeerde Staten diligent
te verklaren, daar de stukken zich nog om
advies bevinden in handen van den Inge
nieur van den provincialen waterstaatdat
sub c in handen te stellen van eene Com
missie, bestaande uit de heeren Kakebeeke,
Moes en van Rompu, dat sub d om advies
te renvoieeren naar liet college van Gede
puteerde Staten.
De reeds vroeger in in ons blad vermelde
voorstellen van Ged. Staten zoomede de
rekening over 1893 en de begrootingen over
1896, werden aan de afdeelingen ter onder
zoek opgedragen.
Na mededeeling des voorzitters dat ter
griffie zijn nedergelegd
a. de presentielijsten van de vergaderingen
van Gedeputeerde Staten
b. een staat van ambtenaren en bedienden
in dienst der provincie, en
c. een staat van alle Provinciale eigen
dommen en bezittingen, alsmede een afzon
derlijke staat van die welke verhuurd of
verpacht zijn, wordt de zitting opgeheven.
Het Rijkstelegraafkantoor te Goes ver
zond gedurende de maand Juni
1895 634 telegrammen, ontving 600, over
genomen en verder geseind werden 347,
totaal 1581 telegrammen.
Ont-
Ver-
Kantoren.
ruagen. zonden.
To taal
12
16
28
20
25
45
Driewegen
10
18
28
Ellewoutsdijk
's Gravenpolder
28
29
57
18
9
27
's Heer Arendskerke
21
21
42
's Iieerenhoek
15
26
41
Heinkenszand
20
23
43
Hoedekenskerke
17
16
33
Kloetinge
10
6
16
Nieuwdorp
10
8
18
19
15
34
Ovezand
13
12
25
Wolfertsdijk
30
13
43
Goes. Maandag
a. s. rijdt
een
„ple-
ziertrein" van Vlissingen, Middelburg,
Arendskerke, Goes, Kapelle, Ylake, Krui-
ningen en Krabbendijke naar Rotterdam.
Goes. In de zitting van het Kantongerecht
alhier dd. 2 Juli 1895 is de heer D.
T. van de Vijver door den Kantonrechter
benoemd en beëedigd als waarnemend
Griffier bij dat Kantongerecht.
Bij beschikking van den minster van
Marine is thans ter vervulling van de va
cature, ontstaan door het eervol verleende
ontslag aan den Rijks-lichtwachter te Dom
burg, de licht wachter J. van Sluijs, te
Westkapelle, met ingang van 1 Juli, als
zoodanig verplaatst naar Domburg en met
ingang van denzelfden datum benoemd tot
Rijks-liehtwachter te Westkapelle, J. van
Rooyen, aldaar.
Rilland. Maandagmiddag had van uit
Antwerpen naar Bath en terug een inter
nationale zeilwedstrijd plaats, waaraan door
Belgen, Nederlanders en Engelschen werd
deelgenomen tot een gezamenlijk be
drag van rnim veertig centerbourds, hoog-
aardsen, boeiers en zoo voorts. Veertien
stoombooten vergezelden de jachten. Het
leverde een prachtig gezicht op.
Te Zieriksee' is een 18-jarige
jongeling, die baadde in het Balkengat bij
het Sas, verdronken.
Borsele. Door den Minister van Ju
stitie is tot onbezoldigd Rijksveldwachter
aangesteld C. van Boven, kantonnier
aan de wegen in deze gemeente.
Heinkenszand- Door de politie zijn
bij den landbouwer V. in beslag genomen
paardentoomen afkomstig van den gepleeg-
den diefstal bij Nieuwenhuize in 1894.
Bedoelde voorwerpen zijn door den eige
naar herkend. Door verkoop van den een
aan den ander waren ze in handen van ge
noemden landbouwer gekomen. De politie
onderzoekt de zaak verder.
Middelburg. De ijrakers of bijen
boeren die in Walcheren en Zuid Beveland
hunne korven hadden, vertrekken nu het
koolzaad uitgebloeid is, in den nacht van
Donderdag 4 op Vrijdag 5 Juli weder
naar Noord Brabant.
Daartoe zal een extratrein loopen welke
ten 12.10 's nachts van Vlissingen ver
trekt en ten 4.21 's morgens te Roosendaal
aanhomt.
Zooals men weet is de nacht de beste
tij l om de byen te vervoeren.
Middelburg. Het Duitsche stoom
schip „Holnis" vertrok Dinsdag na lossing
naar Methal. Thans worden verwacht het
itingelsche schip „Miltonpark", komende
van Tocopillan, dat 28 Juni Bevezier pas
seerde, en het Duitsche schip „Galatea",
d.d. 29 Mei van Demarara vertrokken.
Middelburg, 2 Juli. De algemeene
vergadering der vereeniging van fabrieks-
en handwerksnij verheid koos heden tot
leden van het hoofdbestuur de heeren H.
de Mol van Otterloo, Den Haag, S. M.
van Wijck, te Renkum, mr. E. Fokker, te
Middelburg en J. A Huff van Buren, te Tiel.
Het hoofdbestuur koos vervolgens tot zijn
voorzitter den heer Fokker.
Tot eerelid der vereeniging wer d Jhr.
V an Karnebeek gekozen, die als voorzitter
ontslag had genomen.
De vergadering besliste dat zij ten aan
zien van het arbeidscontract verbetering
van onze wetgeving in den geest van het
rapport der heeren Fokker, Heldt en Mou-
ton een onafwijsbaren eisch des tijdsacht; dat
bepalingen van dringend recht door den
wetgever behooren vastgesteld te worden
ten aanzien zoo van minderjarigen als van
meerderjarigen, van mannen zoowel als van
vrouwen dat bij wettelijke regeling de
wet alleen de hoofdlijnen aangeeft; dat de
wet of de algemeene maatregel van bestuur
vrijheid late aan het uitvoerend gezag, en
dat kamers van arbeid noodzakelijk zijn,
Gisteren werden te Aksel door de
marechaussee gevankelijk binnengebracht
de twee broeders v. D. uit Koewacht, ver
dacht van den persoon V. aldaar bij het
huiswaarts keeren van de kermis te St. Jan
Steen een messteek in den buik te hebben
toegebracht. Nog een ander ontving een
steek in de dij.
De toestand van V. is levensgevaarlijk
Een der verdachten heeft reeds verklaard
de dader te zijn, doch alleen uit zelfver
dediging te hebben gehandeld.
Te Breda is in het vergaderlokaal
der sociaal-democraten, tevens winkel, al
waar socialistische bladen verkocht worden,
's nachts alles kort en klein geslagen. Den
vorigen middag had aldaar eene vergadering
onder leiding van Domela Nieuwenhuis
plaats gehad. De justitie stelt een onder
zoek in.
Booken. De Brielsche magistraat be"
paalde bij resolutie van Zaterdag den
13en Augustus 1729 het volgende
„Waar op Gedelibereert sijnde is goed
gevonden verstaen oinrne den roeper door
de stad te doen roepen dat alle en een
igelijk sig sal hebben te wagten om toebak
te xooken op de straeten, in schueren ali